Porozumienie w formie wymiany listów między Unią Europejską a Ukrainą w sprawie zawieszenia od dnia 1 stycznia 2021 r. zobowiązań płatniczych Ukrainy z tytułu jej uczestnictwa we wszystkich programach unijnych
A. List rządu Ukrainy
Szanowna Pani Przewodnicząca!
Pragnę wyrazić w imieniu Ukrainy serdeczną wdzięczność za bezprecedensowe wsparcie i pomoc finansową, jakie Unia Europejska (UE) zapewnia naszemu krajowi w tym trudnym okresie. Bardzo doceniamy działania podjęte przez Komisję Europejską pod Pani przewodnictwem w celu pomocy Ukrainie od początku pełnoskalowej zbrojnej napaści Federacji Rosyjskiej.
Nawet w trudnej sytuacji, jaką jest wojna, Ukraina, złożywszy wniosek o przystąpienie do UE, czyni znaczne postępy w kierunku członkostwa. Dokłada również wszelkich starań, aby w jeszcze większym zakresie uczestniczyć w programach UE w kontekście obecnych wieloletnich ram finansowych UE na lata 2021-2027.
Uczestnictwo w programach UE znacznie przyczynia się do szybkiej integracji Ukrainy z UE. Dzięki niemu Ukraina, nawet broniąc się przed brutalną napaścią Federacji Rosyjskiej, jednocześnie rozwija swoje zdolności instytucjonalne i infrastrukturalne, a jej kluczowe organy rządowe i samorządowe, podmioty sektora publicznego i prywatnego, organizacje pozarządowe i eksperci otrzymują cenną pomoc w rozwijaniu kontaktów z europejskimi partnerami i angażowaniu się w europejskie strategie polityczne.
Jak dotąd Ukraina przystąpiła do ośmiu programów UE. O postępach w tym obszarze w 2022 r. świadczy w szczególności stowarzyszenie Ukrainy z programami Cła, Fiscalis,
LIFE, Programem UE dla zdrowia, programem „Horyzont Europa” oraz programem badawczo-szkoleniowym Euratom, a także z programem „Cyfrowa Europa”, który stanowi znaczący krok ku jednolitemu rynkowi cyfrowemu. W 2021 r. Ukraina przystąpiła do unijnego programu „Kreatywna Europa”.
Pragnę przekazać Pani i Komisji Europejskiej wyrazy głębokiej wdzięczności rządu Ukrainy za tymczasowe zatwierdzenie pełnego zwolnienia Ukrainy z obowiązku wnoszenia wkładów z tytułu udziału w programach UE na lata 2021 i 2022.
W 2023 r. Ukraina zamierza jeszcze wzmóc wysiłki, aby przystąpić do kolejnych sześciu programów UE. Zamierzamy w szczególności zawrzeć umowy o przystąpieniu Ukrainy do Programu na rzecz jednolitego rynku, Programu „Obywatele, równość, prawa i wartości” (CERV), Programu „Sprawiedliwość” i Programu w zakresie zwalczania nadużyć finansowych. Ponadto planujemy przystąpić do instrumentu „Łącząc Europę”, aby zwiększyć przepustowość korytarzy solidarnościowych między UE a Ukrainą, od których zależy większość ukraińskiego eksportu produktów rolnych i innych niż rolne. Zamierzamy wreszcie przystąpić do Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności (UCPM) i Unijnego programu kosmicznego. W tym celu zwracamy się do Pani z prośbą o poparcie przystąpienia Ukrainy do wyżej wymienionych programów UE jeszcze w bieżącym roku.
Jako że wojna się przedłuża i pociąga za sobą coraz większe skutki finansowe, Ukraina nie jest w stanie wypełnić zobowiązań finansowych wiążących się z uczestnictwem w programach UE. W związku z tym rząd Ukrainy zwraca się z uprzejmą prośbą o wsparcie i rozważenie zawieszenia zobowiązania Ukrainy do wnoszenia wkładów finansowych z tytułu jej uczestnictwa w programach UE w 2021 r. i w kolejnych latach obowiązywania obecnych wieloletnich ram finansowych UE. Przychylna decyzja w tej sprawie pozwoliłaby nam utrzymać odporność Ukrainy i wypełnić lukę finansową, która powstała wskutek eskalacji rosyjskiej agresji i w wyniku krytycznych niedoborów środków finansowych.
W obecnych niespokojnych czasach opisane powyżej wysiłki podejmowane przez Ukrainę na drodze do członkostwa w UE zapewniłyby wielu sektorom większą pewność oraz niezawodny dostęp do europejskich instytucji, rynków i usług finansowych oraz możliwość korzystania z europejskich środków finansowych, inwestycji i najlepszych praktyk.
Pragnę przy tej okazji ponownie wyrazić wdzięczność Pani i Komisji Europejskiej za jej fundamentalną rolę we wspieraniu Ukrainy w walce z agresją Federacji Rosyjskiej.
Proszę przyjąć wyrazy mojego najwyższego szacunku oraz najszczersze życzenia powodzenia w sprawowaniu tak ważnego urzędu.
Z radością oczekuję Pani wizyty w Kijowie 2 i 3 lutego 2023 r. przy okazji szczytu Ukraina-UE oraz spotkania z rządem Ukrainy.
Z poważaniem
Denys SZMYHAL
B. List Unii Europejskiej
Szanowny Panie Premierze!
Potwierdzam otrzymanie Pańskiego listu zawierającego wniosek o zawieszenie zobowiązania Ukrainy do wnoszenia wkładu finansowego z tytułu jej stowarzyszenia z programami unijnymi. UE w pełni uznaje fakt, że w wyniku niczym niesprowokowanej i nieuzasadnionej napaści zbrojnej Rosji na Ukrainę i w obliczu jej poważnych konsekwencji finansowych Ukraina obecnie nie jest w stanie wypełnić zobowiązań do wnoszenia wkładu finansowego z tytułu uczestnictwa w programach unijnych. Unia Europejska jest również świadoma, jak ważne dla szybkiej integracji Ukrainy z Unią Europejską są umowy o stowarzyszeniu z programami unijnymi.
W związku z tym Unia Europejska niniejszym przychyla się do wniosku Ukrainy i proponuje zawieszenie zobowiązań Ukrainy do wnoszenia wkładu finansowego z tytułu jej uczestnictwa we wszystkich programach Unii od 1 stycznia 2021 r. na warunkach określonych poniżej.
Zawieszenie to powinno mieć zastosowanie do postanowień umów o stowarzyszeniu Ukrainy z programami unijnymi, wymienionych w załączniku do niniejszego pisma.
Zawieszenie to pozostaje w mocy do czasu uchylenia go przez jedną ze Stron.
Konieczność utrzymania zawieszenia podlega corocznej ocenie przez Komisję Europejską, głównie na podstawie informacji dostarczonych przez rząd Ukrainy. Jeżeli sytuacja na miejscu ulegnie zmianie, Unia Europejska może - powiadomiwszy Ukrainę o wyniku oceny - postanowić o uchyleniu zawieszenia.
Przed uchyleniem zawieszenia Unia Europejska i Ukraina dołożą starań, aby uzgodnić zmianę obowiązujących umów o stowarzyszeniu w celu ustalenia zerowego wkładu finansowego Ukrainy na lata objęte zawieszeniem. Rozwiązanie niniejszego porozumienia w formie wymiany listów stanie się skuteczne w chwili wejścia w życie zmian poszczególnych umów o stowarzyszeniu, przewidujących ustalenie zerowego wkładu finansowego.
Unia Europejska i Ukraina mogą uzgodnić, że przyszłe umowy o stowarzyszeniu zawarte między nimi przed uchyleniem niniejszego zawieszenia, przewidujące stowarzyszenie Ukrainy z innymi programami unijnymi, mogą podlegać zawieszeniu uzgodnionemu w niniejszym liście. W takich przyszłych umowach o stowarzyszeniu z programami unijnymi określone zostaną dokładne postanowienia, które mogą podlegać zawieszeniu zgodnie z niniejszym porozumieniem w formie wymiany listów; uzupełnią one postanowienia wymienione w załączniku do niniejszego listu.
Każda ze Stron może nadal podjąć decyzję o wypowiedzeniu jednej z umów o stowarzyszeniu objętych niniejszym zawieszeniem zgodnie z zawartym w takiej umowie o stowarzyszeniu odnośnym postanowieniem. Zanim wypowiedzenie umowy o stowarzyszeniu stanie się skuteczne, Strony mogą uzgodnić zmianę umowy o stowarzyszeniu w celu ustalenia zerowego wkładu finansowego Ukrainy na lata objęte zawieszeniem.
Zwracam się z prośbą o potwierdzenie zgody rządu Ukrainy na powyższe postanowienia.
W wypadku potwierdzenia przez rząd Ukrainy zgody na powyższe postanowienia niniejszy list wraz z takim potwierdzeniem stanowią porozumienie między Unią Europejską a Ukrainą. Niniejsze porozumienie w formie wymiany listów wchodzi w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca następującego po dacie ostatniego pisemnego powiadomienia o dopełnieniu przez Strony niezbędnych procedur.
Z wyrazami szacunku
Ursula VON DER LEYEN
Przewodnicząca Komisji EuropejskiejZAŁĄCZNIK
Postanowienia umów o stowarzyszeniu Ukrainy z określonymi programami unijnymi, podlegające zawieszeniu
Programy unijne | Postanowienia podlegające zawieszeniu |
Program ramowy „Horyzont Europa” oraz program badawczo-szkoleniowy Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej Umowa między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, z jednej strony, a Ukrainą, z drugiej strony, w sprawie udziału Ukrainy w programie ramowym w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” oraz w programie badawczo-szkoleniowym Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (2021-2025) - uzupełniającym program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 4„Zasady stosowania mechanizmu automatycznej korekty do wkładu operacyjnego Ukrainy do programu »Horyzont Europa«” Art. 9 ust. 4„Przepisy końcowe” Załącznik I„Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do programu »Horyzont Europa« (2021-2027) oraz programu badawczo-szkoleniowego Euratomu (2021-2025)” |
Program „Cyfrowa Europa” Umowa między Unią Europejską a Ukrainą w sprawie udziału Ukrainy w programie „Cyfrowa Europa” (2021-2027) | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 6 ust. 3„Postanowienia końcowe” Załącznik I „Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do programu »Cyfrowa Europa« (2021-2027) |
Program Fiscalis Umowa między Unią Europejską a Ukrainą o udziale Ukrainy w programie „Fiscalis” - unijnym programie współpracy w dziedzinie opodatkowania | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 5 ust. 3„Postanowienia końcowe” Załącznik I „Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do programu unijnego »Fiscalis« (2022-2027) |
Program „Cła” Umowa między Unią Europejską a Ukrainą o udziale Ukrainy w programie „Cła” - unijnym programie współpracy w dziedzinie ceł | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 5 ust. 3„Postanowienia końcowe” Załącznik I„Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do programu unijnego »Cła« (2022-2027) |
Program UE dla zdrowia (EU4Health) Umowa między Unią Europejską a Ukrainą w sprawie udziału Ukrainy w Programie UE dla zdrowia | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 5 ust. 3„Postanowienia końcowe” Załącznik I„Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do Programu UE dla zdrowia (2021-2027)” |
Program „Kreatywna Europa” Umowa między Unią Europejską a Ukrainą w sprawie udziału Ukrainy w programie »Kreatywna Europa« (2021-2027)” | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 6 ust. 4„Postanowienia końcowe” Załącznik I „Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do programu »Kreatywna Europa« (2021-2027) |
Program LIFE Umowa między Unią Europejską a Ukrainą w sprawie udziału Ukrainy w unijnym programie LIFE - Program działań na rzecz środowiska i klimatu | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 5 ust. 5„Postanowienia końcowe” Załącznik I„Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do Programu LIFE (2021-2027)” |
Program na rzecz jednolitego rynku Umowa między Unią Europejską, z jednej strony, a Ukrainą, z drugiej strony, w sprawie udziału Ukrainy w Programie Unii na rzecz jednolitego rynku (2021-2027) | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 5 ust. 3„Postanowienia końcowe” Załącznik I„Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do Programu na rzecz jednolitego rynku (2021-2027)” |
Unijny Mechanizm Ochrony Ludności Umowa między Unią Europejską, z jednej strony, a Ukrainą, z drugiej strony, w sprawie udziału Ukrainy w Unijnym Mechanizmie Ochrony Ludności | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 5 ust. 3„Postanowienia końcowe” Załącznik I„Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności” |
Program instrumentu „Łącząc Europę” Umowa między Unią Europejską, z jednej strony, a Ukrainą, z drugiej strony, w sprawie udziału Ukrainy w programie unijnym dotyczącym instrumentu „Łącząc Europę” | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 5 ust. 3„Postanowienia końcowe” Załącznik I „Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do programu dotyczącego instrumentu »Łącząc Europę« (2021-2027) |
W imieniu Unii Europejskiej
C. List rządu Ukrainy
Jej Ekscelencja
Ursula von der Leyen
Przewodnicząca
Komisja Europejska
Mam zaszczyt potwierdzić odbiór Pani listu z 5 kwietnia 2023 r. o następującej treści:
„Szanowny Panie Premierze!
Potwierdzam otrzymanie Pańskiego listu zawierającego wniosek o zawieszenie zobowiązania Ukrainy do wnoszenia wkładu finansowego z tytułu jej stowarzyszenia z programami unijnymi. UE w pełni uznaje fakt, że w wyniku niczym niesprowokowanej i nieuzasadnionej napaści zbrojnej Rosji na Ukrainę i w obliczu jej poważnych konsekwencji finansowych Ukraina obecnie nie jest w stanie wypełnić zobowiązań do wnoszenia wkładu finansowego z tytułu uczestnictwa w programach unijnych. Unia Europejska jest również świadoma, jak ważne dla szybkiej integracji Ukrainy z Unią Europejską są umowy o stowarzyszeniu z programami unijnymi.
W związku z tym Unia Europejska niniejszym przychyla się do wniosku Ukrainy i proponuje zawieszenie zobowiązań Ukrainy do wnoszenia wkładu finansowego z tytułu jej uczestnictwa we wszystkich programach Unii od 1 stycznia 2021 r. na warunkach określonych poniżej.
Zawieszenie to powinno mieć zastosowanie do postanowień umów o stowarzyszeniu Ukrainy z programami unijnymi, wymienionych w załączniku do niniejszego pisma.
Zawieszenie to pozostaje w mocy do czasu uchylenia go przez jedną ze Stron.
Konieczność utrzymania zawieszenia podlega corocznej ocenie przez Komisję Europejską, głównie na podstawie informacji dostarczonych przez rząd Ukrainy. Jeżeli sytuacja na miejscu ulegnie zmianie, Unia Europejska może - powiadomiwszy Ukrainę o wyniku oceny - postanowić o uchyleniu zawieszenia.
Przed uchyleniem zawieszenia Unia Europejska i Ukraina dołożą starań, aby uzgodnić zmianę obowiązujących umów o stowarzyszeniu w celu ustalenia zerowego wkładu finansowego Ukrainy na lata objęte zawieszeniem. Rozwiązanie niniejszego porozumienia w formie wymiany listów stanie się skuteczne w chwili wejścia w życie zmian poszczególnych umów o stowarzyszeniu, przewidujących ustalenie zerowego wkładu finansowego.
Unia Europejska i Ukraina mogą uzgodnić, że przyszłe umowy o stowarzyszeniu zawarte między nimi przed uchyleniem niniejszego zawieszenia, przewidujące stowarzyszenie Ukrainy z innymi programami unijnymi, mogą podlegać zawieszeniu uzgodnionemu w niniejszym liście. W takich przyszłych umowach o stowarzyszeniu z programami unijnymi określone zostaną dokładne postanowienia, które mogą podlegać zawieszeniu zgodnie z niniejszym porozumieniem w formie wymiany listów; uzupełnią one postanowienia wymienione w załączniku do niniejszego listu.
Każda ze Stron może nadal podjąć decyzję o wypowiedzeniu jednej z umów o stowarzyszeniu objętych niniejszym zawieszeniem zgodnie z zawartym w takiej umowie o stowarzyszeniu odnośnym postanowieniem. Zanim wypowiedzenie umowy o stowarzyszeniu stanie się skuteczne, Strony mogą uzgodnić zmianę umowy o stowarzyszeniu w celu ustalenia zerowego wkładu finansowego Ukrainy na lata objęte zawieszeniem.
Zwracam się z prośbą o potwierdzenie zgody rządu Ukrainy na powyższe postanowienia.
W wypadku potwierdzenia przez rząd Ukrainy zgody na powyższe postanowienia niniejszy list wraz z takim potwierdzeniem stanowią porozumienie między Unią Europejską a Ukrainą. Niniejsze porozumienie w formie wymiany listów wchodzi w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca następującego po dacie ostatniego pisemnego powiadomienia o dopełnieniu przez Strony niezbędnych procedur.
Z wyrazami szacunku
Ursula VON DER LEYEN
Przewodnicząca Komisji Europejskiej”
ZAŁĄCZNIK
Postanowienia umów o stowarzyszeniu Ukrainy z określonymi programami unijnymi, podlegające zawieszeniu
Programy unijne | Postanowienia podlegające zawieszeniu |
Program ramowy „Horyzont Europa” oraz program badawczo-szkoleniowy Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej Umowa między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, z jednej strony, a Ukrainą, z drugiej strony, w sprawie udziału Ukrainy w programie ramowym w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” oraz w programie badawczo-szkoleniowym Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (2021-2025) - uzupełniającym program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 4„Zasady stosowania mechanizmu automatycznej korekty do wkładu operacyjnego Ukrainy do programu »Horyzont Europa«” Art. 9 ust. 4„Przepisy końcowe” Załącznik I„Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do programu »Horyzont Europa« (2021-2027) oraz programu badawczo-szkoleniowego Euratomu (2021-2025)” |
Program „Cyfrowa Europa” Umowa między Unią Europejską a Ukrainą w sprawie udziału Ukrainy w programie „Cyfrowa Europa” (2021-2027) | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 6 ust. 3„Postanowienia końcowe” Załącznik I „Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do programu »Cyfrowa Europa« (2021-2027) |
Program Fiscalis Umowa między Unią Europejską a Ukrainą o udziale Ukrainy w programie „Fiscalis” - unijnym programie współpracy w dziedzinie opodatkowania | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 5 ust. 3„Postanowienia końcowe” Załącznik I „Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do programu unijnego »Fiscalis« (2022-2027) |
Program „Cła” Umowa między Unią Europejską a Ukrainą o udziale Ukrainy w programie „Cła” - unijnym programie współpracy w dziedzinie ceł | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 5 ust. 3„Postanowienia końcowe” Załącznik I„Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do programu unijnego »Cła« (2022-2027) |
Program UE dla zdrowia (EU4Health) Umowa między Unią Europejską a Ukrainą w sprawie udziału Ukrainy w Programie UE dla zdrowia | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 5 ust. 3„Postanowienia końcowe” Załącznik I„Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do Programu UE dla zdrowia (2021-2027)” |
Program „Kreatywna Europa” Umowa między Unią Europejską a Ukrainą w sprawie udziału Ukrainy w programie »Kreatywna Europa« (2021-2027)” | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 6 ust. 4„Postanowienia końcowe” Załącznik I „Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do programu »Kreatywna Europa« (2021-2027) |
Program LIFE Umowa między Unią Europejską a Ukrainą w sprawie udziału Ukrainy w unijnym programie LIFE - Program działań na rzecz środowiska i klimatu | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 5 ust. 5„Postanowienia końcowe” Załącznik I„Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do Programu LIFE (2021-2027)” |
Program na rzecz jednolitego rynku Umowa między Unią Europejską, z jednej strony, a Ukrainą, z drugiej strony, w sprawie udziału Ukrainy w Programie Unii na rzecz jednolitego rynku (2021-2027) | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 5 ust. 3„Postanowienia końcowe” Załącznik I„Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do Programu na rzecz jednolitego rynku (2021-2027)” |
Unijny Mechanizm Ochrony Ludności Umowa między Unią Europejską, z jednej strony, a Ukrainą, z drugiej strony, w sprawie udziału Ukrainy w Unijnym Mechanizmie Ochrony Ludności | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 5 ust. 3„Postanowienia końcowe” Załącznik I„Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności” |
Program instrumentu „Łącząc Europę” Umowa między Unią Europejską, z jednej strony, a Ukrainą, z drugiej strony, w sprawie udziału Ukrainy w programie unijnym dotyczącym instrumentu „Łącząc Europę” | Art. 3„Wkład finansowy” Art. 5 ust. 3„Postanowienia końcowe” Załącznik I „Zasady regulujące wkład finansowy Ukrainy do programu dotyczącego instrumentu »Łącząc Europę« (2021-2027) |
Mam zaszczyt potwierdzić, że Ukraina przyjmuje powyższe ustalenia oraz że Pani list i niniejszy list stanowią porozumienie w formie wymiany listów między Unią Europejską a Ukrainą, które wejdzie w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca następującego po dacie ostatniego pisemnego powiadomienia o dopełnieniu przez Strony niezbędnych procedur.
Proszę przyjąć wyrazy najwyższego szacunku.
Denys SZMYHAL
Premier UkrainyW imieniu Ukrainy
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00