(1)

13 marca 2024 r. do Komisji wpłynął wniosek o rejestrację europejskiej inicjatywy obywatelskiej zatytułowanej „Uratujmy Ziemię: podatki od emisji gazów cieplarnianych zamiast od pracy”.

(2)

Organizatorzy tej inicjatywy pogrupowali jej założenia według czterech środków, wzywając Komisję do: (i) „wzmocnienia pakietu »Gotowi na 55«, aby osiągnąć neutralność pod względem emisji dwutlenku węgla do 2045 r.”; (ii) „wzmocnienia unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (ETS) poprzez szybsze wycofanie bezpłatnych uprawnień (do 2030 r.) i brak limitów w zakresie opłaty emisyjnej, również w sektorach ciepłownictwa i transportu, ponieważ jest to niezbędne do osiągnięcia celów dotyczących redukcji emisji”; (iii) „redystrybucji znacznej części dochodów generowanych z tytułu opłat emisyjnych na rzecz gospodarstw domowych o niskich dochodach, opodatkowania zużycia zasobów nieodnawialnych zamiast pracy, wzmocnienia Społecznego Funduszu Klimatycznego UE”; (iv) „promowania na arenie międzynarodowej stworzenia »klubu klimatycznego«, w ramach którego wszystkie państwa uczestniczące ustalają solidne opłaty za emisję gazów cieplarnianych, uwzględniając należycie kwestię redystrybucji dochodów generowanych z tytułu opłat emisyjnych na rzecz gospodarstw domowych o niskich dochodach”.

(3)

W załączniku do inicjatywy przedstawiono dalsze szczegóły dotyczące przedmiotu, celów i kontekstu inicjatywy. Stwierdzono w nim, że „globalne ocieplenie stanowi wyzwanie oraz jest kryzysem środowiskowym i gospodarczym”, a także że ustalanie opłat za emisję gazów cieplarnianych to „najbardziej efektywny i skuteczny sposób ograniczenia” takich emisji. Organizatorzy uważają zatem, że „potrzebny jest solidniejszy system ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych” oraz że dochody generowane z tytułu tych opłat emisyjnych należy redystrybuować na rzecz gospodarstw domowych o niskich dochodach. Załącznik odnosi się również do klubu klimatycznego i mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM).

(4)

W ramach wniosku o rejestrację grupa organizatorów przedłożyła dodatkowy dokument powielający opis inicjatywy.

(5)

Jeżeli chodzi o cele inicjatywy, Komisja mogłaby przyjąć wniosek w sprawie aktu prawnego dotyczącego trzech pierwszych środków na podstawie art. 191-193 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). W szczególności w odniesieniu do trzeciego środka Komisja mogłaby zaproponować środki opodatkowania związanego ze środowiskiem na podstawie art. 192 ust. 2 lit. a) TFUE.

(6)

W odniesieniu do czwartego środka Komisja mogłaby przedstawić zalecenie dotyczące decyzji Rady upoważniającej Komisję do rozpoczęcia rokowań w sprawie wiążącej współpracy międzynarodowej w ramach „klubu klimatycznego” na podstawie art. 218 ust. 3 TFUE.

(7)

Z powyższych względów Komisja uważa, że żadna z części inicjatywy nie wykracza w sposób oczywisty poza kompetencje Komisji do przedłożenia wniosku dotyczącego aktu prawnego Unii w celu wprowadzenia w życie Traktatów.

(8)

Konkluzja ta nie ma wpływu na ocenę, czy w tym przypadku spełnione są konkretne warunki merytoryczne wymagane do podjęcia działań przez Komisję, w tym zgodność z zasadami proporcjonalności i pomocniczości oraz z prawami podstawowymi.

(9)

Grupa organizatorów przedstawiła odpowiednie dowody na to, że inicjatywa spełnia wymogi określone w art. 5 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) 2019/788, i wskazała osoby wyznaczone do kontaktów zgodnie z art. 5 ust. 3 akapit pierwszy tego rozporządzenia.

(10)

Inicjatywa nie jest oczywistym nadużyciem i nie jest w sposób wyraźny niepoważna lub dokuczliwa, nie jest też w sposób oczywisty sprzeczna z wartościami Unii określonymi w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej ani z prawami zapisanymi w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej.

(11)

Należy zatem zarejestrować inicjatywę zatytułowaną „Uratujmy Ziemię: podatki od emisji gazów cieplarnianych zamiast od pracy”.

(12)

Konkluzja, że warunki rejestracji określone w art. 6 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2019/788 są spełnione, nie oznacza, że Komisja w jakikolwiek sposób potwierdza poprawność treści inicjatywy pod względem merytorycznym, za co wyłączną odpowiedzialność ponosi grupa organizatorów inicjatywy. Treść inicjatywy wyraża jedynie poglądy grupy organizatorów i w żaden sposób nie może być rozumiana jako odzwierciedlenie poglądów Komisji,