Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 2024-04-04
Wersja aktualna od 2024-04-04
obowiązujący
Alerty
DECYZJA RADY (WPZIB) 2024/1059
z dnia 4 kwietnia 2024 r.
w sprawie zmiany wspólnego działania 2008/851/WPZiB w sprawie operacji wojskowej Unii Europejskiej mającej na celu wnoszenie wkładu w bezpieczeństwo morskie w zachodniej części Oceanu Indyjskiego i na Morzu Czerwonym (EUNAVFOR ATALANTA)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 42 ust. 4 i art. 43 ust. 2,
uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,
a także mając na uwadze, co następuje:
| (1) | W dniu 10 listopada 2008 r. Rada przyjęła wspólne działanie 2008/851/WPZiB (1) którym ustanawiono operację wojskową Unii Europejskiej mającą na celu wnoszenie wkładu w bezpieczeństwo morskie w zachodniej części Oceanu Indyjskiego i na Morzu Czerwonym (EUNAVFOR Atalanta). W dniu 12 grudnia 2022 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2022/2441 (2) zmieniającą wspólne działanie 2008/851/WPZiB i przedłużającą operację Atalanta do dnia 31 grudnia 2024 r. |
| (2) | W dniu 2 grudnia 2008 r. Rada Bezpieczeństwa ONZ (RB ONZ) przyjęła rezolucję nr 1846 (2008), w której zezwoliła państwom i organizacjom regionalnym współpracującym z rządem Somalii w walce z piractwem i rozbojem u wybrzeży Somalii na wejście na wody terytorialne Somalii i na stosowanie na tych wodach wszelkich środków niezbędnych do stłumienia aktów piractwa i rozboju. Ponadto w dniu 16 grudnia 2008 r. na mocy rezolucji RB ONZ nr 1851 (2008) zezwolono tym państwom i organizacjom regionalnym na podjęcie wszelkich niezbędnych środków w Somalii do celów stłumienia aktów piractwa i rozboju. Zezwolenia te przedłużono ostatnio na mocy rezolucji RB ONZ nr 2608 (2021) na czas określony. |
| (3) | Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza zawiera przepisy dotyczące piractwa w jej art. 100 i nast. W szczególności jej art. 105 stanowi, że na morzu pełnym lub w każdym innym miejscu, niepodlegającym jurysdykcji żadnego państwa, każde państwo może zająć piracki statek morski lub powietrzny opanowany przez piratów i znajdujący się w ich władaniu oraz aresztować osoby i zająć mienie znajdujące się na pokładzie. Oprócz tego rząd Somalii może zezwolić na działania mające na celu ochronę statków lub odstraszenie lub stłumienie aktów piractwa i rozboju na wodach terytorialnych lub zapobieżenie im. |
| (4) | W rezolucji RB ONZ nr 1814 (2008) ponownie zapewniła o poparciu dla wkładów niektórych państw w ochronę morskich konwojów z żywnością w ramach Światowego Programu Żywnościowego i zaapelowała do państw i organizacji regionalnych, by - w ścisłej wzajemnej koordynacji - podjęły działania w celu ochrony statków transportujących i dostarczających pomoc humanitarną do Somalii oraz prowadzących działalność pod auspicjami ONZ. |
| (5) | W rezolucji RB ONZ nr 1851 (2008) zwrócono się do wszystkich państw i organizacji regionalnych zwalczających piractwo u wybrzeży Somalii o zawarcie specjalnych umów lub ustaleń z krajami, które są skłonne aresztować piratów, w szczególności z krajami w regionie, by ułatwiać dochodzenia przeciwko osobom zatrzymanym w wyniku działań prowadzonych w związku z aktami piractwa i rozboju u wybrzeży Somalii oraz wnoszenie oskarżenia przeciwko tym osobom. |
| (6) | W rezolucji RB ONZ nr 1851 (2008) RB ONZ zaapelowała także - co nadal pozostaje w mocy - do państw oraz do organizacji regionalnych i międzynarodowych mających takie możliwości, o czynny udział w walce z piractwem i rozbojem u wybrzeży Somalii. W szczególności i zgodnie z tą rezolucją, z rezolucją nr 1846 (2008) i z prawem międzynarodowym, udział ten polegałby na rozmieszczaniu okrętów marynarki wojennej i lotnictwa wojskowego, a także zajmowaniu i unieszkodliwianiu łodzi, statków, broni oraz innego sprzętu używanego do popełniania aktów piractwa i rozboju u wybrzeży Somalii, lub co do którego istnieją racjonalne podstawy, by podejrzewać, że może zostać wykorzystany do takich celów. |
| (7) | Apele te zostały ponownie wystosowane w szczególności w rezolucji RB ONZ nr 2608 (2021), w której RB ONZ wprawdzie dostrzegła poprawę sytuacji w Somalii, stwierdziła jednak, że piractwo pogłębia niestabilność w tym kraju przez wprowadzanie dużych ilości nielegalnej gotówki umożliwiającej nasilenie przestępczości, korupcji i terroryzmu. RB ONZ zwróciła uwagę na to, jak ważne jest zabezpieczenie dostarczania drogą morską pomocy ze Światowego Programu Żywnościowego i z zadowoleniem przyjęła bieżące prace prowadzone w ramach tego programu i operacji EUNAVFOR ATALANTA oraz prace państw bandery odnoszące się do oddziału ochrony okrętów rozmieszczanych na statkach należących do tego programu. |
| (8) | W dniu 3 marca 2022 r. wygasło zezwolenie udzielone na mocy pkt 14 rezolucji RB ONZ nr 2608 (2021), początkowo udzielone na mocy rezolucji RB ONZ nr 1846 (2008). Do tego dnia zezwolenie to umożliwiało państwom i organizacjom regionalnym wejście na wody terytorialne Somalii w celu stłumienia aktów piractwa i rozboju oraz na stosowanie na wodach terytorialnych Somalii wszelkich środków niezbędnych do stłumienia tych aktów. |
| (9) | Należy zatem odpowiednio zmienić przepisy wspólnego działania 2008/851/WPZiB dotyczące piractwa i rozboju. |
| (10) | W dniu 1 grudnia 2023 r. RB ONZ przyjęła rezolucję nr 2713 (2023), ustanawiającą embargo na broń w stosunku do organizacji Asz-Szabab i przedłużającą do dnia 15 grudnia 2024 r. obowiązywanie przepisów zamieszczonych w pkt 15 i 17 rezolucji RB ONZ nr 2182 (2014), rozszerzonych na mocy pkt 5 rezolucji RB ONZ nr 2607 (2021), by uwzględnić części składowe do improwizowanych urządzeń wybuchowych. Ponadto RB ONZ przyjęła rezolucję nr 2714 (2023), która zniosła embargo na broń wobec Somalii, wprowadzone rezolucją RB ONZ nr 733 (1992). |
| (11) | Należy zatem zmienić odpowiednio przepisy wspólnego działania 2008/851/WPZiB odnoszące się do wspierania wprowadzonego przez ONZ embarga na broń na pełnym morzu u wybrzeży Somalii. |
| (12) | Operacja EUNAVFOR ATALANTA powinna działać w ścisłej koordynacji z operacji UE w zakresie bezpieczeństwa morskiego w celu zapewnienia wolności żeglugi w związku z kryzysem na Morzu Czerwonym (EUNAVFOR ASPIDES) ustanowioną w dniu 8 lutego 2024 r. decyzją Rady (WPZiB) 2024/583 (3). Oprócz tego, do celów ścisłej współpracy z gwarantami bezpieczeństwa morskiego mającymi zbieżne poglądy trzeba będzie umożliwić wymianę, na zasadzie wzajemności i inkluzywności, informacji niejawnych UE do poziomu SECRET UE/EU SECRET z prowadzoną przez Stany Zjednoczone operacją „Prosperity Guardian” i Koalicją Sił Morskich, oraz zapewnić możliwość udostępnienia partnerom mającym zbieżne poglądy informacji niejawnych UE do odpowiedniego poziomu, zgodnie z decyzją Rady 2013/488/UE (4) ustanawiającą przepisy bezpieczeństwa dotyczące ochrony informacji niejawnych UE. Do wspólnego działania 2008/851/WPZiB należy wprowadzić odnośne przepisy służące tym celom, |
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
We wspólnym działaniu 2008/851/WPZiB wprowadza się następujące zmiany:
| 1) | art. 1 otrzymuje brzmienie: „Artykuł 1 Misja 1. Unia Europejska (UE) prowadzi operację wojskową mającą na celu wnoszenie wkładu w bezpieczeństwo morskie w zachodniej części Oceanu Indyjskiego i na Morzu Czerwonym (EUNAVFOR ATALANTA). 1a. Operacja EUNAVFOR ATALANTA wspiera rezolucje nr 1814 (2008), 1816 (2008), 1838 (2008), 1846 (2008) i 1851 (2008) i kolejne stosowne rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ (RB ONZ), w szczególności rezolucję nr 2608 (2021) w sposób zgodny z działaniem zatwierdzonym w przypadku aktów piractwa na mocy art. 100 i nast. Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza podpisanej w Montego Bay w dniu 10 grudnia 1982 r. (zwanej dalej »konwencją Narodów Zjednoczonych o prawie morza«), oraz, w szczególności poprzez zobowiązania podjęte wspólnie z państwami trzecimi, ma na celu wnosić wkład w:
2. Obszar działań rozmieszczonych w tym celu sił stanowią: obszary morskie u wybrzeży Somalii oraz krajów sąsiadujących w regionie Oceanu Indyjskiego zgodnie z politycznym celem operacji morskiej UE określonym w ramach koncepcji zarządzania kryzysowego zatwierdzonej przez Radę w dniu 5 sierpnia 2008 r. Oprócz tego operacja EUNAVFOR ATALANTA może działać w tym samym celu na wodach terytorialnych Somalii, w przypadkach gdy zezwolił na to rząd Somalii. 3. Dodatkowo operacja EUNAVFOR ATALANTA, w ramach drugorzędnych zadań wykonawczych na pełnym morzu u wybrzeży Somalii, bierze udział we wdrażaniu embarga ONZ na broń nałożonego na Asz-Szabab zgodnie z rezolucjami RB ONZ nr 2182 (2014) i 2713 (2023) oraz w przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi środkami odurzającym u wybrzeży Somalii w kontekście Konwencji ONZ o prawie morza i Konwencji ONZ o zwalczaniu nielegalnego obrotu środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi z dnia 20 grudnia 1988 r. 4. Ponadto operacja EUNAVFOR ATALANTA, w ramach drugorzędnych zadań niewykonawczych, monitoruje nielegalny obrót środkami odurzającymi, nielegalny handel bronią, nielegalne, nieraportowane i nieuregulowane połowy oraz nielegalny handel węglem drzewnym u wybrzeży Somalii, zgodnie z rezolucją RB ONZ nr 2498 (2019) i 2500 (2019) oraz Konwencją ONZ o zwalczaniu nielegalnego obrotu środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi z dnia 20 grudnia 1988 r. 5. Operacja EUNAVFOR ATALANTA może, w ramach drugorzędnych zadań niewykonawczych, w zakresie swoich środków i zdolności oraz na wniosek, przyczyniać się do realizacji zintegrowanego podejścia UE wobec Somalii i odpowiednich działań społeczności międzynarodowej, pomagając w ten sposób zlikwidować podstawowe przyczyny piractwa i jego sieci. 6. Sztab Wojskowy UE wspiera operację EUNAVFOR ATALANTA poprzez identyfikację zagrożeń i prowadzenie wyprzedzającego planowania strategicznego w odniesieniu do decydujących czynników, które mogłyby mieć wpływ na tę operację, z myślą o stałym informowaniu Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa o takich zagrożeniach i czynnikach.”; |
| 2) | w art. 2 wprowadza się następujące zmiany:
|
| 3) | w art. 2a ust. 1 w formule wprowadzającej wyrazy „lub wodach terytorialnych wewnętrznych” zastępuje się wyrazami „wodach terytorialnych”; |
| 4) | art. 2b ust. 1 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie: „W celu uczestniczenia we wdrażaniu embarga na broń nałożonego przez ONZ na Asz-Szabab zgodnie z odpowiednimi rezolucjami RB ONZ, w szczególności z rezolucjami nr 2182 (2014) i 2713 (2023), operacja EUNAVFOR ATALANTA przeprowadza - jak określono w dokumentach dotyczących planowania oraz w ramach uzgodnionego obszaru działań na pełnym morzu u wybrzeży Somalii - inspekcje statków płynących do Somalii i z Somalii, w przypadku gdy zaistnieją uzasadnione powody, aby podejrzewać, że takie statki przewożą broń lub sprzęt wojskowy do Somalii, bezpośrednio lub pośrednio, z naruszeniem embarga na broń nałożonego na Asz-Szabab lub że przewożą broń lub sprzęt wojskowy przeznaczony dla osób lub podmiotów wskazanych przez komitet ustanowiony na podstawie rezolucji RB ONZ nr 751 (1992), 1907 (2009) i 2444 (2018).”; |
| 5) | art. 8 otrzymuje brzmienie: „Artykuł 8 Spójność unijnej reakcji oraz współpraca operacyjna z innymi podmiotami 1. WP zapewnia wykonanie niniejszego wspólnego działania i jego spójność z działaniami zewnętrznymi Unii jako całości, w tym z programami rozwojowymi Unii i unijną pomocą humanitarną. 1a. Operacja EUNAVFOR ATALANTA pozostaje w bliskim kontakcie z sektorem żeglugi morskiej, w szczególności za pośrednictwem Centrum Bezpieczeństwa Morskiego Dotyczącego Rogu Afryki (MSCHOA). 1b. Operacja EUNAVFOR ATALANTA działa w ścisłej koordynacji z operacją UE w zakresie bezpieczeństwa morskiego w celu zapewnienia wolności żeglugi w związku z kryzysem na Morzu Czerwonym (EUNAVFOR ASPIDES) ustanowioną decyzją Rady (WPZiB) 2024/583 (*1). W szczególności operacja EUNAVFOR ATALANTA w jak największym stopniu umożliwia wsparcie logistyczne operacji EUNAVFOR ASPIDES oraz bliskie kontakty między operacją EUNAVFOR ASPIDES a sektorem żeglugi morskiej, w szczególności za pośrednictwem Centrum Bezpieczeństwa Morskiego Dotyczącego Rogu Afryki (MSCHOA). 2. Operacja EUNAVFOR ATALANTA ściśle koordynuje działania z innymi misjami i operacjami w dziedzinie WPBiO, w szczególności misją wojskową Unii Europejskiej mającą na celu przyczynienie się do szkolenia somalijskich sił bezpieczeństwa (EUTM Somalia) ustanowioną decyzją Rady 2010/96/WPZiB (*2), misją Unii Europejskiej dotyczącą budowania zdolności w Somalii (EUCAP Somalia) ustanowioną decyzją Rady 2012/389/WPZiB (*3) oraz działaniami prowadzonymi w ramach koncepcji skoordynowanej obecności na morzu w północno-zachodniej części Oceanu Indyjskiego. 2a. Operacja EUNAVFOR ATALANTA współpracuje z operacją AGENOR i wymienia informacje z europejską misją na rzecz morskiej orientacji sytuacyjnej w cieśninie Ormuz (EMASoH). 2b. Operacja EUNAVFOR ATALANTA współpracuje z operacją »Prosperity Guardian«, Koalicją Sił Morskich i chętnymi do współpracy państwami przyczyniającymi się do zapewnienia bezpieczeństwa morskiego w obszarze jej działań. 3. Operacja EUNAVFOR ATALANTA współpracuje z odnośnymi organami państw członkowskich, agencjami i organami Unii, w szczególności z Centrum Satelitarnym Unii Europejskiej (Satcen). Wspiera - w ramach swoich środków i zdolności - odpowiednie programy unijne. 4. Operacja EUNAVFOR ATALANTA otrzymuje wsparcie od Satcen i Centrum Analiz Wywiadowczych Unii Europejskiej w zakresie gromadzenia informacji niezbędnych do wykonywania swoich zadań. (*1) Decyzja Rady (WPZiB) 2024/583 z dnia 8 lutego 2024 r. w sprawie operacji Unii Europejskiej w zakresie bezpieczeństwa morskiego w celu zapewnienia wolności żeglugi w związku z kryzysem na Morzu Czerwonym (EUNAVFOR ASPIDES) (Dz.U. L, 2024/583, 12.2.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2024/583/oj)." (*2) Decyzja Rady 2010/96/WPZiB z dnia 15 lutego 2010 r. w sprawie misji wojskowej Unii Europejskiej mającej na celu przyczynienie się do szkolenia somalijskich sił bezpieczeństwa (Dz.U. L 44 z 19.2.2010, s. 16)." (*3) Decyzja Rady 2012/389/WPZiB z dnia 16 lipca 2012 r. w sprawie misji Unii Europejskiej dotyczącej budowania zdolności w Somalii (EUCAP Somalia) (Dz.U. L 187 z 17.7.2012, s. 40).”;" |
| 6) | w art. 15 wprowadza się następujące zmiany:
|
Artykuł 2
Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej przyjęcia.
Sporządzono w Brukseli dnia 4 kwietnia 2024 r.
W imieniu Rady
Przewodnicząca
H. LAHBIB
(1) Wspólne działanie Rady 2008/851/WPZiB z dnia 10 listopada 2008 r. w sprawie operacji wojskowej Unii Europejskiej mającej na celu wnoszenie wkładu w bezpieczeństwo morskie w zachodniej części Oceanu Indyjskiego i na Morzu Czerwonym (EUNAVFOR Atalanta) (Dz.U. L 301 z 12.11.2008, s. 33).
(2) Decyzja Rady (WPZiB) 2022/2441 z dnia 12 grudnia 2022 r. zmieniająca wspólne działanie 2008/851/WPZiB w sprawie operacji wojskowej Unii Europejskiej mającej na celu udział w powstrzymywaniu, zapobieganiu i zwalczaniu aktów piractwa i rozboju u wybrzeży Somalii (Dz.U. L 319 z 13.12.2022, s. 80).
(3) Decyzja Rady (WPZiB) 2024/583 z dnia 8 lutego 2024 r. w sprawie operacji Unii Europejskiej w zakresie bezpieczeństwa morskiego w celu zapewnienia wolności żeglugi w związku z kryzysem na Morzu Czerwonym (EUNAVFOR ASPIDES) (Dz.U. L, 2024/583, 12.2.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2024/583/oj).
(4) Decyzja Rady 2013/488/UE z dnia 23 września 2013 r. w sprawie przepisów bezpieczeństwa dotyczących ochrony informacji niejawnych UE (Dz.U. L 274 z 15.10.2013, s. 1).
