Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 2023-05-03
Wersja aktualna od 2023-05-03
obowiązujący
Alerty
DECYZJA RADY (WPZIB) 2023/891
z dnia 28 kwietnia 2023 r.
w sprawie środków ograniczających w związku z działaniami destabilizującymi Republikę Mołdawii
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 29,
a także mając na uwadze, co następuje:
| (1) | W dniu 23 czerwca 2022 r. Rada Europejska przyznała Republice Mołdawii status kraju kandydującego. |
| (2) | W swoich konkluzjach z dnia 23 marca 2023 r. Rada Europejska zobowiązała się do dalszego udzielania Republice Mołdawii wszelkiego stosownego wsparcia, służącego m.in. wzmacnianiu odporności, bezpieczeństwa, stabilności, gospodarki i dostaw energii w tym kraju w obliczu destabilizujących działań podmiotów zewnętrznych. |
| (3) | Obecne przywództwo Republiki Mołdawii poczyniło istotne postępy w umacnianiu demokracji i praworządności oraz w walce z korupcją, a także podjęło istotne starania na rzecz realizacji działań określonych w opinii Komisji Europejskiej w sprawie wniosku Republiki Mołdawii o członkostwo w UE. |
| (4) | Prowadząc ambitny program reform, rząd Republiki Mołdawii zmaga się również z wieloma kryzysami i w coraz większym stopniu stoi w obliczu bezpośrednich zagrożeń dla stabilności kraju ze strony zarówno wewnętrznych grup o partykularnych interesach, jak i Rosji, które często działają w zmowie, a tym samym spychają Mołdawię z drogi reform. |
| (5) | Unia jest nadal gotowa wykorzystywać wszystkie dostępne jej instrumenty polityczne, aby przyczynić się do skutecznego wyjścia z obecnego kryzysu i reagować na destabilizujące działania stanowiące poważne zagrożenie dla demokracji i praworządności w Republice Mołdawii, m.in. poprzez wzmocnienie wdrażania programów pomocy technicznej i budowania zdolności w celu zwiększenia potencjału Republiki Mołdawii w zakresie samodzielnego zapobiegania takim działaniom i ich zwalczania poprzez współpracę sądową i policyjną z państwami członkowskimi. |
| (6) | Niespotykana intensywność takich destabilizujących działań wymaga natychmiastowej reakcji, również ze względu na to, jak ważne jest, by Republika Mołdawii - kraj kandydujący do UE i sąsiadujący z Unią i Ukrainą - była stabilna. |
| (7) | Zagrożenie dla demokracji i praworządności, a także stabilności i bezpieczeństwa Republice Mołdawii stanowią osoby, które utrudniają lub podważają przeprowadzenie wyborów lub usiłują obalić porządek konstytucyjny, w tym poprzez akty przemocy w Republice Mołdawii. Próby destabilizacji Republiki Mołdawii nasiliły się w szczególności od początku rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie. |
| (8) | Zagrożenie dla stabilności, demokracji i praworządności stanowią również osoby dopuszczające się poważnych nadużyć finansowych dotyczących funduszy publicznych i nieuprawnionego wywozu kapitału, w zakresie, w jakim osoby te mogą przejąć kontrolę nad działaniami organów państwowych lub w sposób istotny wpłynąć na te działania. Takie akty mogą również zagrażać porządkowi konstytucyjnemu. |
| (9) | Skierowane przeciwko Republice Mołdawii działania destabilizujące zagrażają stabilności i bezpieczeństwu granic zewnętrznych Unii. |
| (10) | Republika Mołdawii zwróciła się do Unii o wsparcie w zwalczaniu działań, które grożą destabilizacją kraju, poprzez przyjęcie środków ograniczających. |
| (11) | W obecnych okolicznościach należy nałożyć środki obejmujące ograniczenia w podróżowaniu i zamrożenie aktywów na osoby odpowiedzialne za działania lub polityki podważające suwerenność i niezależność Republiki Mołdawii oraz demokrację, praworządność, stabilność lub bezpieczeństwo lub zagrażające tej suwerenności, niezależności, demokracji, praworządności, stabilności lub temu bezpieczeństwu, bądź też osoby wspierając lub realizujące takie działania lub polityki, a także na osoby, podmioty lub organy z nimi powiązane. |
| (12) | Unia musi podjąć dalsze działania, aby wdrożyć niektóre środki, |
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
1. Państwa członkowskie podejmują niezbędne środki, aby uniemożliwić wjazd na ich terytorium lub przejazd przez nie:
| a) | osób fizycznych odpowiedzialnych za działania lub polityki podważające suwerenność i niezależność Republiki Mołdawii lub demokrację, praworządność, stabilność lub bezpieczeństwo w Republice Mołdawii lub zagrażające tej suwerenności, niezależności, demokracji, praworządności, stabilności lub temu bezpieczeństwu, bądź też osób fizycznych wspierających lub realizujących takie działania lub polityki, poprzez realizowanie jakichkolwiek z następujących działań:
|
| b) | osób powiązanych z osobami wskazanymi na podstawie lit. a), umieszczonych w wykazie znajdującym się w załączniku. |
2. Ust. 1 nie zobowiązuje państwa członkowskiego do odmowy wjazdu na swoje terytorium własnym obywatelom.
3. Ust. 1 pozostaje bez uszczerbku dla przypadków, gdy dane państwo członkowskie związane jest zobowiązaniem wynikającym z prawa międzynarodowego, mianowicie:
| a) | państwo to jest państwem przyjmującym międzynarodową organizację międzyrządową; |
| b) | państwo to jest państwem przyjmującym międzynarodową konferencję zwołaną przez Organizację Narodów Zjednoczonych lub pod jej auspicjami; |
| c) | na mocy umowy wielostronnej przyznającej przywileje i immunitety; lub |
| d) | zastosowanie ma Traktat pojednawczy z 1929 r. (traktat laterański) zawarty między Stolicą Apostolską (Państwem Watykańskim) a Włochami. |
4. Ust. 3 ma również zastosowanie w przypadkach, gdy państwo członkowskie jest państwem przyjmującym Organizację Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE).
5. Rada jest należycie informowana o wszelkich przypadkach przyznania przez państwo członkowskie zwolnienia na mocy ust. 3 lub 4.
6. Państwa członkowskie mogą przyznać zwolnienia ze środków nałożonych na podstawie ust. 1, w przypadku gdy podróż jest uzasadniona pilną potrzebą humanitarną lub uczestnictwem w posiedzeniach międzyrządowych oraz posiedzeniach, których promotorem lub gospodarzem jest Unia, lub posiedzeniach, których gospodarzem jest państwo członkowskie sprawujące przewodnictwo w OBWE - wówczas gdy prowadzony jest dialog polityczny bezpośrednio propagujący polityczne cele środków ograniczających, w tym wsparcie dla praworządności, demokracji, stabilności i bezpieczeństwa Republiki Mołdawii.
7. Państwa członkowskie mogą też przyznać zwolnienia ze środków nałożonych na podstawie ust. 1 w przypadku, gdy wjazd lub przejazd jest niezbędny do przeprowadzenia postępowania sądowego.
8. Państwo członkowskie, zamierzające przyznać zwolnienia, o których mowa w ust. 6 lub 7, powiadamia o tym na piśmie Radę. Zwolnienie uważa się za przyznane, chyba że co najmniej jedno państwo członkowskie wniesie sprzeciw na piśmie w ciągu dwóch dni roboczych od otrzymania powiadomienia o proponowanym zwolnieniu. W przypadku gdy co najmniej jedno państwo członkowskie wniesie sprzeciw, Rada, stanowiąc większością kwalifikowaną, może postanowić o przyznaniu proponowanego zwolnienia.
9. W przypadku gdy zgodnie z ust. 3, 4, 6, 7 i 8 dane państwo członkowskie zezwala na wjazd na swoje terytorium lub przejazd przez nie osobom umieszczonym w wykazie znajdującym się w załączniku, zezwolenie to dotyczy jedynie celu, w którym zostało udzielone osobie objętej tym zezwoleniem.
Artykuł 2
1. Zamraża się wszelkie środki finansowe i zasoby gospodarcze należące do lub będące własnością, w posiadaniu lub znajdujące się pod kontrolą:
| a) | osób fizycznych, podmiotów lub organów odpowiedzialnych za działania lub polityki podważające suwerenność i niezależność Republiki Mołdawii lub demokrację, praworządność, stabilność lub bezpieczeństwo w Republice Mołdawii lub zagrażające tej suwerenności, niezależności, demokracji, praworządności, stabilności lub temu bezpieczeństwu, bądź też osób fizycznych, podmiotów lub organów wspierających lub realizujących takie działania lub polityki, poprzez realizowanie jakichkolwiek z następujących działań:
|
| b) | osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów powiązanych z osobami wskazanymi na podstawie lit. a), umieszczonych w wykazie znajdującym się w załączniku. |
2. Nie udostępnia się - bezpośrednio ani pośrednio - umieszczonym w wykazie znajdującym się w załączniku osobom fizycznym lub prawnym, podmiotom lub organom, ani na ich rzecz, żadnych środków finansowych ani zasobów gospodarczych.
3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 i 2 właściwe organy państw członkowskich mogą zezwolić na uwolnienie niektórych zamrożonych środków finansowych lub zasobów gospodarczych lub na udostępnienie niektórych środków finansowych lub zasobów gospodarczych na warunkach, jakie uznają za stosowne, po ustaleniu, że dane środki finansowe lub zasoby gospodarcze są:
| a) | niezbędne do pokrycia wydatków na podstawowe potrzeby osób umieszczonych w wykazie znajdującym się w załączniku oraz członków ich rodzin pozostających na ich utrzymaniu, w tym opłat za żywność, czynsz lub kredyt hipoteczny, leki i leczenie, podatków, składek ubezpieczeniowych oraz opłat za usługi użyteczności publicznej; |
| b) | przeznaczone wyłącznie na pokrycie uzasadnionych kosztów honorariów oraz na zwrot poniesionych wydatków związanych ze świadczeniem usług prawniczych; |
| c) | przeznaczone wyłącznie na pokrycie opłat lub należności za usługi polegające na zwykłym przechowywaniu lub utrzymywaniu zamrożonych środków finansowych lub zasobów gospodarczych; |
| d) | niezbędne do pokrycia wydatków nadzwyczajnych, pod warunkiem że właściwy organ poinformował właściwe organy pozostałych państw członkowskich oraz Komisję, co najmniej dwa tygodnie przed udzieleniem zezwolenia, o powodach, dla których uważa, że specjalne zezwolenie powinno zostać udzielone; lub |
| e) | przedmiotem wpłaty na rachunek lub wypłaty z rachunku misji dyplomatycznej lub placówki konsularnej, lub organizacji międzynarodowej korzystającej z immunitetów na mocy prawa międzynarodowego, w zakresie, w jakim te wpłaty lub wypłaty są przeznaczone na oficjalne cele misji dyplomatycznej lub placówki konsularnej lub organizacji międzynarodowej. |
Dane państwo członkowskie informuje pozostałe państwa członkowskie oraz Komisję o wszelkich zezwoleniach udzielonych na podstawie niniejszego ustępu.
4. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 właściwe organy państw członkowskich mogą zezwolić na odblokowanie niektórych zamrożonych środków finansowych lub zasobów gospodarczych, o ile spełnione są następujące warunki:
| a) | środki finansowe lub zasoby gospodarcze są przedmiotem orzeczenia arbitrażowego wydanego przed dniem, w którym osoba, podmiot lub organ, o których mowa w ust. 1, zostali umieszczeni w wykazie znajdującym się w załączniku, lub przedmiotem orzeczenia sądowego lub decyzji administracyjnej wydanych w Unii, lub orzeczenia sądowego podlegającego egzekucji w danym państwie członkowskim przed tym dniem lub później; |
| b) | środki finansowe lub zasoby gospodarcze będą wykorzystane wyłącznie w celu zaspokojenia roszczeń zabezpieczonych takim orzeczeniem lub decyzją lub uznanych w takim orzeczeniu lub decyzji, w granicach określonych przez mające zastosowanie przepisy ustawowe i wykonawcze dotyczące praw osób, którym takie roszczenia przysługują; |
| c) | orzeczenie lub decyzja nie zostały wydane na rzecz osoby fizycznej lub prawnej, podmiotu lub organu, którzy zostali umieszczeni w wykazie znajdującym się w załączniku; oraz |
| d) | uznanie orzeczenia lub decyzji nie jest sprzeczne z porządkiem publicznym danego państwa członkowskiego. |
Dane państwo członkowskie informuje pozostałe państwa członkowskie oraz Komisję o wszelkich zezwoleniach udzielonych na podstawie niniejszego ustępu w terminie dwóch tygodni od udzielenia zezwolenia.
5. Ust. 1 nie uniemożliwia osobie fizycznej lub prawnej, podmiotowi lub organowi, umieszczonym w wykazie, dokonywania płatności należnych z tytułu umowy zawartej przed dniem umieszczenia takiej osoby fizycznej lub prawnej, takiego podmiotu lub takiego organu w wykazie znajdującym się w załączniku, pod warunkiem że dane państwo członkowskie ustaliło, że płatność nie jest bezpośrednio ani pośrednio dokonywana na rzecz osoby fizycznej lub prawnej, podmiotu lub organu, o których mowa w ust. 1.
6. Ust. 2 nie ma zastosowania do kwot dodatkowych na zamrożonych rachunkach z tytułu:
| a) | odsetek i innych dochodów na tych rachunkach; |
| b) | płatności należnych z tytułu umów, porozumień lub zobowiązań, które zostały zawarte lub powstały przed datą objęcia tych rachunków środkami przewidzianymi w ust. 1 i 2; lub |
| c) | płatności należnych z tytułu orzeczeń sądowych, decyzji administracyjnych lub orzeczeń arbitrażowych wydanych w Unii lub wykonalnych w danym państwie członkowskim, pod warunkiem że wszelkie takie odsetki, inne dochody i płatności nadal podlegają środkom przewidzianym w ust. 1. |
7. Zakazy określone w ust. 2 nie mają zastosowania do organizacji ani agencji, które są poddawane przez Unię ocenie spełnienia wymogów dotyczących filarów i z którymi Unia podpisała ramową umowę o partnerstwie finansowym, na podstawie której te organizacje i agencje działają jako partnerzy humanitarni Unii, pod warunkiem że przekazanie środków finansowych lub zasobów gospodarczych, o których mowa w ust. 2, jest niezbędne wyłącznie do celów humanitarnych w Republice Mołdawii.
8. W przypadkach nieobjętych ust. 11 oraz na zasadzie odstępstwa od ust. 1 i 2 właściwe organy państw członkowskich mogą udzielić szczególnego lub ogólnego zezwolenia, na warunkach ogólnych lub szczegółowych, jakie uznają za stosowne, na odblokowanie niektórych zamrożonych środków finansowych lub zasobów gospodarczych lub na udostępnienie niektórych środków finansowych lub zasobów gospodarczych, pod warunkiem że przekazanie takich środków finansowych lub zasobów gospodarczych jest niezbędne wyłącznie do celów humanitarnych w Republice Mołdawii.
Artykuł 3
1. Rada, stanowiąc jednomyślnie na wniosek państwa członkowskiego lub Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (zwanego dalej „Wysokim Przedstawicielem"), podejmuje decyzję o sporządzeniu i zmianie wykazu znajdującego się w załączniku.
2. Rada przekazuje decyzję, o której mowa w ust. 1, wraz z uzasadnieniem umieszczenia w wykazie, danej osobie fizycznej lub prawnej, danemu podmiotowi lub danemu organowi bezpośrednio - gdy adres jest znany - albo w drodze opublikowania ogłoszenia, umożliwiając takiej osobie, takiemu podmiotowi lub takiemu organowi przedstawienie uwag.
3. W przypadku gdy zostaną zgłoszone uwagi lub przedstawione istotne nowe dowody, Rada dokonuje przeglądu decyzji, o której mowa w ust. 1, i odpowiednio informuje daną osobę, dany podmiot lub dany organ.
Artykuł 4
1. Załącznik zawiera uzasadnienie umieszczenia w wykazie osób fizycznych i prawnych, podmiotów i organów, o których mowa w art. 1 i 2.
2. W załączniku podaje się ewentualnie dostępne informacje konieczne do zidentyfikowania danych osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów. W przypadku osób fizycznych informacje takie mogą obejmować: imiona i nazwiska oraz pseudonimy, datę i miejsce urodzenia, obywatelstwo, numer paszportu i numer dowodu tożsamości, płeć, adres, jeżeli jest znany, oraz funkcję lub zawód. W przypadku osób prawnych, podmiotów lub organów informacje takie mogą obejmować: nazwy, miejsce i datę rejestracji, numer rejestracji oraz miejsce prowadzenia działalności.
Artykuł 5
1. Rada i Wysoki Przedstawiciel mogą przetwarzać dane osobowe w celu wykonywania swoich zadań wynikających z niniejszej decyzji, w szczególności:
| a) | w przypadku Rady: w celu przygotowywania i wprowadzania zmian do załącznika; |
| b) | w przypadku Wysokiego Przedstawiciela: w celu przygotowywania zmian do załącznika. |
2. Rada i Wysoki Przedstawiciel mogą, w stosownych przypadkach, przetwarzać odpowiednie dane dotyczące przestępstw popełnionych przez umieszczone w wykazie osoby fizyczne, wyroków skazujących takie osoby lub środków bezpieczeństwa dotyczących takich osób, jedynie w zakresie, w jakim przetwarzanie to jest niezbędne do przygotowania załącznika.
3. Na potrzeby niniejszej decyzji Rada i Wysoki Przedstawiciel są wyznaczeni jako „administratorzy danych" w rozumieniu art. 3 pkt 8 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 (1) w celu zapewnienia, aby zainteresowane osoby fizyczne mogły korzystać ze swoich praw zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2018/1725.
Artykuł 6
Nie podlegają zaspokojeniu żadne roszczenia w związku z umową lub transakcją, na których wykonanie mają wpływ, bezpośrednio lub pośrednio, w całości lub części, środki nałożone na podstawie niniejszej decyzji, w tym roszczenia odszkodowawcze lub wszelkie inne roszczenia tego rodzaju, takie jak roszczenia o odszkodowanie lub roszczenia wynikające z gwarancji, zwłaszcza roszczenia o przedłużenie terminu płatności lub o spłatę obligacji, gwarancji lub zabezpieczenia, w szczególności gwarancji finansowej lub zabezpieczenia finansowego, w jakiejkolwiek formie, jeżeli z takimi roszczeniami wystąpiły:
| a) | wskazane osoby fizyczne lub prawne, podmioty lub organy umieszczone w wykazie znajdującym się w załączniku; |
| b) | osoby fizyczne lub prawne, podmioty lub organy działające za pośrednictwem lub w imieniu osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów, o których mowa w lit. a). |
Artykuł 7
Aby zapewnić maksymalne oddziaływanie środków określonych w niniejszej decyzji, Unia zachęca państwa trzecie do przyjmowania środków ograniczających podobnych do środków przewidzianych w niniejszej decyzji.
Artykuł 8
Niniejszą decyzję stosuje się do dnia 29 kwietnia 2024 r.
Niniejsza decyzja jest przedmiotem stałego przeglądu. W stosownych przypadkach jej okres obowiązywania jest przedłużany lub jest ona zmieniana, jeżeli Rada uzna, że jej cele nie zostały osiągnięte.
Podczas przeglądu środków ograniczających podjętych zgodnie z art. 1 ust. 1 lit. a) ppkt (iii) i art. 2 ust. 1 lit. a) ppkt (iii) Rada w stosownych przypadkach bierze pod uwagę, czy dane osoby są przedmiotem postępowania sądowego dotyczącego zachowania, z powodu którego zostały umieszczone w wykazie.
Artykuł 9
Niniejsza decyzja wchodzi w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Sporządzono w Brukseli dnia 28 kwietnia 2023 r.
W imieniu Rady
Przewodnicząca
J. ROSWALL
(1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 45/2001 i decyzji nr 1247/2002/WE (Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 39).
ZAŁĄCZNIK
Wykaz osób fizycznych i prawnych, podmiotów i organów, o których mowa w art. 1 i 2
[…]
