Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 2023-03-22
Wersja aktualna od 2023-03-22
obowiązujący
Alerty
ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2023/448
z dnia 1 marca 2023 r.
zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) 2018/574 w sprawie norm technicznych dotyczących ustanowienia i funkcjonowania systemu identyfikowalności wyrobów tytoniowych
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/40/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich w sprawie produkcji, prezentowania i sprzedaży wyrobów tytoniowych i powiązanych wyrobów oraz uchylającą dyrektywę 2001/37/WE (1), w szczególności jej art. 15 ust. 11,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) | Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2018/574 (2) określa zasady dotyczące ustanowienia i funkcjonowania systemu identyfikowalności wyrobów tytoniowych. System identyfikowalności ma na celu zapewnienie państwom członkowskim i Komisji skutecznego narzędzia umożliwiającego śledzenie ruchu i pochodzenia wyrobów tytoniowych w całej Unii oraz identyfikację oszustw, które skutkują udostępnieniem konsumentom nielegalnych wyrobów. |
(2) | W tym względzie zasady operacyjne systemu identyfikowalności odgrywają ważną rolę w zagwarantowaniu, aby Komisja i państwa członkowskie otrzymywały dane niezbędne do zapewnienia właściwego funkcjonowania systemu identyfikowalności wyrobów tytoniowych i kontroli stosowania przepisów dotyczących identyfikowalności wyrobów tytoniowych, a także egzekwowania tych przepisów. |
(3) | Gromadzenie danych dotyczących przemieszczania wyrobów tytoniowych i danych dotyczących transakcji w systemie identyfikowalności ustanowionym zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym (UE) 2018/574 rozpoczęto w dniu 20 maja 2019 r. Doświadczenie w jego wdrażaniu ponownie wykazało znaczenie wysokiej jakości, dokładności, kompletności i porównywalności danych, które muszą być rejestrowane i przekazywane do systemu w odpowiednim czasie. |
(4) | W sprawozdaniu ze stosowania dyrektywy 2014/40/UE z dnia 20 maja 2021 r. (3) Komisja podkreśliła, że państwa członkowskie i Komisja mają poważne problemy z jakością danych dotyczących identyfikowalności, na przykład w odniesieniu do numerów identyfikacyjnych VAT, informacji o maszynach produkcyjnych lub informacji na temat ostatniego przemieszczania produktów do punktów detalicznych. W szczególności należy zmienić obecną definicję maszyn, aby odzwierciedlić różne konfiguracje maszyn przyjęte w tym sektorze i rozwiązać problem zaobserwowanej złej jakości informacji o maszynach. W sprawozdaniu stwierdzono również, że jakość danych ma nadal kluczowe znaczenie z punktu widzenia egzekwowania przepisów dotyczących identyfikowalności wyrobów tytoniowych oraz pełnego osiągnięcia celów systemu identyfikowalności. |
(5) | Dyskusje między Komisją a państwami członkowskimi prowadzone regularnie w ramach podgrupy ekspertów ds. identyfikowalności i zabezpieczeń wykazały ponadto, że jedynie solidne, kompletne i dobrej jakości dane mogą zapewnić w pełni funkcjonalny i skuteczny system identyfikowalności. W celu monitorowania i wykorzystywania tych danych państwa członkowskie i Komisja muszą dysponować skutecznymi narzędziami analitycznymi i rozwiązaniami technicznymi, w szczególności niezbędnymi interfejsami, które umożliwiają im dostęp do danych przechowywanych w systemie repozytoriów i ich przeszukiwanie. |
(6) | W oparciu o zgromadzone doświadczenia i wiedzę stwierdzono, że istnieje potrzeba zmiany niektórych przepisów technicznych ustanowionych rozporządzeniem wykonawczym (UE) 2018/574 w celu ułatwienia sprawozdawczości wszystkich podmiotów zaangażowanych w handel wyrobami tytoniowymi, wzmocnienia dobrych praktyk w zakresie zarządzania danymi i ich analizy, a w konsekwencji poprawy funkcjonowania systemu identyfikowalności wyrobów tytoniowych. Te przepisy techniczne dotyczą funkcjonowania różnych komponentów systemu repozytoriów, zadań i procedur, które mają być stosowane przez podmioty wydające identyfikatory, a także działalności sprawozdawczej podmiotów gospodarczych i narzędzi technicznych dostępnych państwom członkowskim w kontekście ich obowiązków w zakresie egzekwowania przepisów, w szczególności wszystkich interfejsów dostępu, w tym na potrzeby kontroli mobilnych. |
(7) | Zmiany dotyczą szeregu wyjątków i szczególnych przypadków, które wystąpiły po uruchomieniu systemu identyfikowalności, w tym obecności podmiotów gospodarczych zaangażowanych wyłącznie w nielogistyczne operacje handlowe, zaangażowania podmiotów spoza UE w łańcuch dostaw UE, istnienia zakładów łączących funkcje niedetaliczne i detaliczne, przypadków utraty identyfikatorów, przypadków odzyskiwania skradzionych towarów, incydentów informatycznych wymagających ponownego przetwarzania danych oraz obecności nietypowych niehandlowych miejsc przeznaczenia, takich jak laboratoria lub ośrodki unieszkodliwiania odpadów. Rzeczywiste funkcjonowanie systemu identyfikowalności przyczyniło się również do uzyskania lepszego obrazu wielkości zbiorów danych przechowywanych i przetwarzanych w systemie repozytoriów, co z kolei wymaga pewnych zmian w przepisach dotyczących możliwości i cech systemu repozytoriów oraz zadań dostawcy repozytorium wtórnego. |
(8) | W załączniku I do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2018/574 określono procedury wyboru operatorów repozytoriów pierwotnych i wtórnych. Aby zapewnić spójność w sposobie przekazywania Komisji powiadomień o tożsamości proponowanego dostawcy przez grupy przedsiębiorstw oraz importerów i producentów spoza Unii, a także podpisywania odpowiednich umów w sprawie przechowywania danych, należy doprecyzować niektóre przepisy dotyczące przekazywania powiadomień i podpisywania umów w sprawie przechowywania danych. Ponadto, biorąc pod uwagę fakt, że rozszerzenie systemu identyfikowalności wyrobów tytoniowych na wszystkie wyroby tytoniowe przewidziane w art. 15 ust. 13 dyrektywy 2014/40/UE może zwiększyć liczbę tych powiadomień i umów w sprawie przechowywania danych, konieczne jest również określenie dalszych szczegółów procedury zatwierdzania zmian w kluczowych elementach umów w sprawie przechowywania danych, w tym wyraźnej możliwości automatycznego zatwierdzania przez Komisję takich zmian. |
(9) | Należy również zmienić okres, w którym umowy między każdym dostawcą repozytorium pierwotnego a dostawcą repozytorium wtórnego są podpisywane i przedkładane Komisji w celu zapewnienia, aby podmioty te miały wystarczająco dużo czasu na wypełnienie swoich obowiązków. W odniesieniu do wymogów mających zastosowanie do procedury dotyczącej zakończenia stosunku umownego między Komisją a dostawcą repozytorium wtórnego konieczne jest określenie dalszych szczegółów dotyczących okresu wypowiedzenia, który musi być przestrzegany przez dostawcę repozytorium wtórnego, tak aby w pełni zagwarantować ciągłość działania i nieprzerwany przepływ danych w systemie. |
(10) | Protokół w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi do Ramowej konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o ograniczeniu użycia tytoniu (4), który przewiduje pakiet środków, które mają zostać podjęte przez jej strony w celu wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi, wszedł w życie w dniu 25 września 2018 r. System identyfikowalności ustanowiony w UE powinien być dostosowany do postępu technicznego w zakresie ustanowienia globalnego systemu śledzenia ruchu i pochodzenia wyrobów tytoniowych. |
(11) | Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie wykonawcze (UE) 2018/574. |
(12) | Niektóre przepisy niniejszego rozporządzenia powinny zacząć obowiązywać po dacie jego wejścia w życie, aby umożliwić podmiotom wydającym identyfikatory, a także dostawcom usług repozytorium i elementów uniemożliwiających naruszenie opakowania oraz innym podmiotom gospodarczym przygotowanie się do wypełniania wymogów wprowadzonych tymi przepisami. |
(13) | Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią komitetu, o którym mowa w art. 25 dyrektywy 2014/40/UE, |
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Artykuł 1
W rozporządzeniu wykonawczym (UE) 2018/574 wprowadza się następujące zmiany:
1) | art. 2 otrzymuje brzmienie: „Artykuł 2 Definicje Do celów niniejszego rozporządzenia, poza definicjami określonymi w art. 2 dyrektywy 2014/40/UE, stosuje się następujące definicje:
|
2) | art. 3 ust. 9 otrzymuje brzmienie: „9. Podmiot wydający identyfikatory może ustanawiać i pobierać od podmiotów gospodarczych opłaty za generowanie i wydawanie niepowtarzalnych identyfikatorów. Opłaty te mają być niedyskryminacyjne, oparte na kosztach i proporcjonalne do liczby niepowtarzalnych identyfikatorów wygenerowanych i wydanych podmiotom gospodarczym z uwzględnieniem rodzaju dostawy. Opłaty mogą odzwierciedlać wszystkie koszty stałe i zmienne poniesione przez podmiot wydający identyfikatory w celu spełnienia jego wymogów wynikających z niniejszego rozporządzenia." |
3) | art. 7 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Proces, o którym mowa w ust. 1, jest chroniony za pomocą elementu uniemożliwiającego naruszenie opakowania, dostarczonego i zainstalowanego przez niezależną stronę trzecią, która przedstawia Komisji i zainteresowanym państwom członkowskim oświadczenie, że zainstalowane urządzenie spełnia wymogi niniejszego rozporządzenia. Rejestr wygenerowany przez urządzenie stanowi dowód prawidłowego umieszczenia i czytelności każdego niepowtarzalnego identyfikatora opakowania jednostkowego. Urządzenie zapewnia rejestrowanie wszelkich pominięć w procesie znakowania, o którym mowa w art. 6." |
4) | art. 8 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Podmioty wydające identyfikatory są odpowiedzialne za wygenerowanie kodu składającego się z elementów wymienionych w ust. 1 lit. a), b) i c). Podmioty wydające identyfikatory przygotowują i podają do wiadomości publicznej instrukcje dotyczące kodowania i dekodowania niepowtarzalnych identyfikatorów opakowania jednostkowego zgodnie z załącznikiem III." |
5) | w art. 9 wprowadza się następujące zmiany:
|
6) | art. 11 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Podmioty wydające identyfikatory są odpowiedzialne za wygenerowanie kodu składającego się z elementów wymienionych w ust. 1 lit. a), b) i c). Podmioty wydające identyfikatory przygotowują i podają do wiadomości publicznej instrukcje dotyczące kodowania i dekodowania niepowtarzalnych identyfikatorów opakowania zbiorczego." |
7) | w art. 14 wprowadza się następujące zmiany:
|
8) | w art. 15 wprowadza się następujące zmiany:
|
9) | w art. 16 wprowadza się następujące zmiany:
|
10) | art. 17 ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. Wszystkie informacje przekazywane podmiotowi wydającemu identyfikatory zgodnie z art. 16 ust. 2 i odpowiadające im kody identyfikacyjne stanowią część rejestru. Właściwy podmiot wydający identyfikatory tworzy i aktualizuje ten rejestr oraz nim zarządza. Właściwy podmiot wydający identyfikatory prowadzi rejestr informacji przechowywanych w rejestrze tak długo, jak działa system identyfikowalności." |
11) | w art. 18 wprowadza się następujące zmiany:
|
12) | art. 19 ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. Wszystkie informacje przekazywane podmiotowi wydającemu identyfikatory zgodnie z art. 18 ust. 2 i odpowiadające im kody identyfikacyjne stanowią część rejestru. Właściwy podmiot wydający identyfikatory tworzy i aktualizuje ten rejestr oraz nim zarządza. Właściwy podmiot wydający identyfikatory prowadzi rejestr informacji przechowywanych w rejestrze tak długo, jak działa system identyfikowalności." |
13) | w art. 20 dodaje się ustęp 5 w brzmieniu: „5. Podmioty wydające identyfikatory świadczą bezpieczną usługę online dla podmiotów gospodarczych i operatorów pierwszych punktów detalicznych, umożliwiającą im przeglądanie rejestrów, o których mowa w ust. 1, w odniesieniu do ich własnych kodów identyfikacyjnych podmiotu gospodarczego, zakładu i maszyny. Usługa ta obejmuje bezpieczną procedurę odzyskiwania przez podmioty gospodarcze i operatorów pierwszych punktów detalicznych swoich własnych kodów identyfikacyjnych podmiotu gospodarczego." |
14) | w art. 21 wprowadza się następujące zmiany:
|
15) | art. 25 ust. 1 lit. g) otrzymuje brzmienie:
|
16) | w art. 27 wprowadza się następujące zmiany:
|
17) | w art. 28 wprowadza się następujące zmiany:
|
18) | w art. 29 dodaje się ust. 5 i 6 w brzmieniu: „5. Producenci i importerzy, którzy wątpią w prawidłowe funkcjonowanie swoich repozytoriów pierwotnych, mają możliwość sprawdzenia za pomocą routera, poprzez skonsultowanie się z operatorem routera, czy wiadomości dotyczące końcowej wysyłki produktów znajdujących się w ich fizycznym posiadaniu, wysyłane do repozytoriów pierwotnych, zostały prawidłowo przesłane. Operator routera może ustalić dzienny limit korzystania z tej funkcji. 6. Dostawca repozytorium wtórnego ustanawia i przekazuje podmiotom gospodarczym i dostawcom usług informatycznych warunki korzystania z repozytorium wtórnego i routera, w tym zasady uczciwego korzystania. Wspomniane warunki korzystania gwarantują podmiotom gospodarczym prawo do korzystania z repozytorium wtórnego i routera zgodnie z ich potrzebami biznesowymi oraz zapobiegają powtarzającym się przypadkom niedbałego korzystania." |
19) | art. 30 otrzymuje brzmienie: „Artykuł 30 Koszty systemu repozytoriów 1. Wszystkie koszty zwyczajne związane z systemem repozytoriów, o którym mowa w art. 24 ust. 1, łącznie z tymi, które wynikają z jego utworzenia, eksploatacji i konserwacji, są pokrywane przez producentów i importerów wyrobów tytoniowych. Koszty te są sprawiedliwe, rozsądne oraz proporcjonalne:
2. Koszty zwyczajne - odpowiednio - ustanowienia, eksploatacji i konserwacji repozytorium wtórnego i routera są przenoszone na producentów i importerów wyrobów tytoniowych za pośrednictwem opłat pobieranych od nich przez dostawców repozytoriów pierwotnych. 3. Wszystkie koszty nadzwyczajne związane z operacjami powtórnego przetwarzania, o których mowa w art. 28 ust. 4, pobierane przez dostawcę repozytorium wtórnego od dostawcy repozytorium pierwotnego, który złożył wniosek, muszą być sprawiedliwe, rozsądne i proporcjonalne do świadczonych usług. Dostawca repozytorium wtórnego ponosi jednak sam wszelkie koszty nadzwyczajne operacji powtórnego przetwarzania, o których mowa w art. 28 ust. 4, w zakresie, w jakim jest odpowiedzialny za przyczyny prowadzące do operacji ponownego przetwarzania." |
20) | w art. 32 wprowadza się następujące zmiany:
|
21) | art. 33 ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. Odpowiedzialność za rejestrowanie i przekazywanie informacji, o których mowa w ust. 2, spoczywa na podmiocie gospodarczym będącym sprzedawcą. W tym celu we wszystkich działaniach sprawozdawczych wykorzystywany jest kod identyfikacyjny tego podmiotu gospodarczego. Dostawcy usług informatycznych mogą również przekazywać te informacje w imieniu podmiotu gospodarczego będącego sprzedawcą wyrobów tytoniowych." |
22) | w art. 34 wprowadza się następujące zmiany:
|
23) | art. 36 ust. 1 lit. a) otrzymuje brzmienie:
|
24) | dodaje się art. 36a w brzmieniu: „Artykuł 36a Jakość danych 1. Państwa członkowskie mogą wydawać sprawozdania dotyczące nieodpowiedniej jakości danych zgłaszanych przez podmioty gospodarcze do systemu repozytoriów. Sprawozdania te są kierowane do zainteresowanych podmiotów gospodarczych i zawierają przykłady błędów w sprawozdawczości. 2. Państwa członkowskie wymagają od podmiotów wydających identyfikatory przeprowadzania kontroli adresów i innych danych weryfikowalnych drogą elektroniczną, które są przekazywane do systemu przez podmioty gospodarcze i operatorów pierwszych punktów detalicznych za pośrednictwem podmiotów wydających identyfikatory." |
25) | w załącznikach I i II wprowadza się zmiany zgodnie z załącznikiem do niniejszego rozporządzenia; |
26) | dodaje się załącznik III zgodnie z załącznikiem do niniejszego rozporządzenia. |
Artykuł 2
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Art. 1 stosuje się od dnia 21 grudnia 2023 r.
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Sporządzono w Brukseli dnia 1 marca 2023 r.
W imieniu Komisji
Przewodnicząca
Ursula VON DER LEYEN
(1) Dz.U. L 127 z 29.4.2014, s. 1.
(2) Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2018/574 z dnia 15 grudnia 2017 r. w sprawie norm technicznych dotyczących ustanowienia i funkcjonowania systemu identyfikowalności wyrobów tytoniowych (Dz.U. L 96 z 16.4.2018, s. 7).
(3) Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów dotyczące stosowania dyrektywy 2014/40/UE w sprawie produkcji, prezentowania i sprzedaży wyrobów tytoniowych i powiązanych wyrobów (COM(2021) 249 final).
(4) Protokół w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi do Ramowej konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o ograniczeniu użycia tytoniu (Dz.U. L 268 z 1.10.2016, s. 1).
ZAŁĄCZNIK
W rozporządzeniu wykonawczym (UE) 2018/574 wprowadza się następujące zmiany:
1) | w załączniku I wprowadza się następujące zmiany:
|
2) | w załączniku II wprowadza się następujące zmiany:
|
3) | do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2018/574 dodaje się załącznik III w brzmieniu: „ZAŁĄCZNIK III Struktura niepowtarzalnego identyfikatora opakowania jednostkowego
|