Rozporządzenie komisji (ue) 2022/2473 uznające niektóre kategorie pomocy udzielanej przedsiębiorstwom prowadzącym działalność w zakresie produkcji, przetwórstwa i wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa i akwakultury za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

Akt prawny

Akt prawny
obowiązujący

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, L rok 2022 nr 327 str. 82
Wersja aktualna od 2023-01-01 do 2029-12-31

Akt prawny
obowiązujący

ZAMKNIJ

Alerty

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2022/2473

z dnia 14 grudnia 2022 r.

uznające niektóre kategorie pomocy udzielanej przedsiębiorstwom prowadzącym działalność w zakresie produkcji, przetwórstwa i wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa i akwakultury za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 108 ust. 4,

uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) 2015/1588 z dnia 13 lipca 2015 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do niektórych kategorii horyzontalnej pomocy państwa (1) (rozporządzenie (UE) 2015/1588), w szczególności jego art. 1 ust. 1 lit. a) pkt (i), (ii), (vi), (vii) i (x),

po opublikowaniu projektu niniejszego rozporządzenia (2),

po konsultacji z Komitetem Doradczym ds. Pomocy Państwa,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

Finansowanie publiczne spełniające kryteria określone w art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) stanowi pomoc państwa i wymaga zgłoszenia do Komisji na podstawie art. 108 ust. 3 TFUE. Na mocy art. 109 TFUE Rada może jednak określić kategorie pomocy, które są zwolnione z tego obowiązku zgłoszenia. Zgodnie z art. 108 ust. 4 TFUE Komisja może przyjąć rozporządzenia dotyczące takich kategorii pomocy.

(2)

W rozporządzeniu (UE) 2015/1588 upoważniono Komisję do uznania, zgodnie z art. 109 TFUE, że niektóre kategorie pomocy można, pod pewnymi warunkami, wyłączyć z wymogu zgłoszenia. Komisja w wielu decyzjach stosowała art. 107 i 108 TFUE w odniesieniu do przedsiębiorstw zajmujących się produkcją, przetwórstwem i wprowadzaniem do obrotu produktów rybołówstwa i akwakultury. Komisja określiła również swoją politykę w wytycznych odnoszących się do tego sektora. W świetle doświadczenia Komisji w stosowaniu tych przepisów właściwe jest, aby Komisja nadal korzystała z uprawnień przyznanych jej rozporządzeniem (UE) 2015/1588. Dlatego też, pod pewnymi warunkami, pomoc dla mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw („MŚP") prowadzących działalność w zakresie produkcji, przetwórstwa i wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa i akwakultury, a także pomoc przyznawana przedsiębiorstwom prowadzącym działalność w tych dziedzinach niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa będącego beneficjentem na naprawę szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi, pomoc na naprawę szkód spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi porównywalnymi z klęską żywiołową, pomoc na innowacje oraz pomoc na ochronę żywych zasobów morskich i słodkowodnych powinny zostać uznane za zgodne z rynkiem wewnętrznym i nie podlegają wymogowi zgłoszenia, o którym mowa w art. 108 ust. 3 TFUE. Wyłączenie z wymogu zgłoszenia powinno mieć również zastosowanie do pomocy przeznaczonej na naprawę szkód spowodowanych przez działania zwierząt chronionych, jako środka ochrony żywych zasobów morskich i słodkowodnych, niezależnie od wielkości beneficjenta pomocy. W rozporządzeniu (UE) 2015/1588 nie upoważniono Komisji do stwierdzenia, zgodnie z art. 109 TFUE, że pomoc państwa dla podmiotów prawa publicznego, organów publicznych lub organizacji publicznych lub półpublicznych byłaby wyłączona z wymogu zgłoszenia.

(3)	Właściwe jest dalsze korzystanie z uprawnień przyznanych rozporządzeniem (UE) 2015/1588 w celu wyłączenia pomocy mającej na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi, która jest przyznawana przedsiębiorstwom niezależnie od wielkości beneficjenta.

(4)

Rozporządzenie (UE) 2015/1588 upoważnia Komisję do wyłączenia z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE pomocy mającej na celu naprawienie szkód spowodowanych niektórymi niekorzystnymi warunkami pogodowymi w rybołówstwie. Na podstawie tego upoważnienia w niniejszym rozporządzeniu określa się jasne warunki zgodności tej kategorii pomocy z rynkiem wewnętrznym i definiuje jej zakres w taki sposób, aby obejmował pomoc przyznawaną przedsiębiorstwom niezależnie od wielkości beneficjenta.

(5)

Komisja ocenia zgodność pomocy państwa w sektorze rybołówstwa i akwakultury na podstawie celów wspólnej polityki rybołówstwa („WPRyb") określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1380/2013 (3). W celu zachowania spójności ze środkami wsparcia finansowanymi przez Unię maksymalna intensywność pomocy publicznej dopuszczalna na mocy niniejszego rozporządzenia powinna być równa intensywności ustalonej w odniesieniu do tego samego rodzaju pomocy w art. 41 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1139 (4).

(6)

Niezbędne jest, aby nie przyznawano pomocy w przypadkach, w których prawo Unii, a w szczególności przepisy rozporządzenia (UE) nr 1380/2013, nie są przestrzegane. Państwa członkowskie mogą zatem przyznać pomoc w sektorze rybołówstwa i akwakultury jedynie wtedy, gdy finansowane środki oraz ich wpływ są zgodne z prawem Unii.

(7)

Niniejsze rozporządzenie powinno umożliwić lepsze określenie priorytetów w zakresie egzekwowania przepisów dotyczących pomocy państwa, dalsze ich uproszczenie, a także zwiększyć przejrzystość oraz umożliwić skuteczniejszą ocenę i kontrolę zgodności z zasadami pomocy państwa na szczeblu krajowym i unijnym, przy jednoczesnym zachowaniu instytucjonalnego podziału kompetencji między Komisją i państwami członkowskimi. Zgodnie z zasadą proporcjonalności niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.

(8)

Ogólne warunki stosowania niniejszego rozporządzenia należy określić w oparciu o zestaw wspólnych zasad zapewniających, by pomoc ułatwiała rozwój działalności gospodarczej, miała wyraźny efekt zachęty, była konieczna, odpowiednia i proporcjonalna, była przyznawana z zachowaniem pełnej przejrzystości oraz podlegała mechanizmom kontroli i regularnej oceny, a także nie zakłócała warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem.

(9)	Pomoc, która spełnia wszystkie warunki określone w niniejszym rozporządzeniu, zarówno ogólne, jak i specyficzne dla danych kategorii pomocy, powinna zostać uznana za zgodną z rynkiem wewnętrznym i wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w art. 108 ust. 3 TFUE.

(10)

Pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, nieobjęta niniejszym rozporządzeniem lub innymi rozporządzeniami przyjętymi na podstawie art. 1 rozporządzenia (UE) 2015/1588, nadal podlega wymogowi zgłoszenia ustanowionemu w art. 108 ust. 3 TFUE. Niniejsze rozporządzenie powinno pozostawać bez uszczerbku dla prawa państw członkowskich do zgłaszania pomocy potencjalnie objętej niniejszym rozporządzeniem. Pomoc taką należy oceniać w świetle wytycznych dotyczących badania pomocy państwa w sektorze rybołówstwa i akwakultury (5).

(11)

Niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do pomocy uwarunkowanej pierwszeństwem użycia produktów krajowych w stosunku do produktów przywożonych ani do pomocy na działalność związaną z wywozem. Nie powinno mieć zwłaszcza zastosowania do pomocy na tworzenie i prowadzenie sieci dystrybucji w innych państwach członkowskich lub państwach trzecich. Pomoc na pokrycie kosztów uczestnictwa w targach handlowych bądź kosztów badań lub usług doradczych potrzebnych do wprowadzenia nowego lub już istniejącego produktu na nowy rynek w innym państwie członkowskim lub w państwie trzecim nie stanowi zazwyczaj pomocy na działalność związaną z wywozem.

(12)

Komisja powinna zapewnić, aby zatwierdzona pomoc nie zakłócała warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem. Pomoc na rzecz przedsiębiorstwa, na którym ciąży dotąd niezrealizowany obowiązek zwrotu pomocy wynikający z wcześniejszej decyzji Komisji uznającej pomoc za niezgodną z prawem i z rynkiem wewnętrznym, należy więc wyłączyć z zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia, z wyjątkiem programów pomocy mających na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi porównywalnymi do klęsk żywiołowych. Ponadto, zważywszy, że identyfikacja poszczególnych beneficjentów biorących udział w projektach rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność („RLKS") spowodowałaby nadmierne obciążenie administracyjne, wyjątek ten powinien mieć również zastosowanie do pomocy w ograniczonej wysokości na rzecz „MŚP" biorących udział w projektach RLKS.

(13)

Pomoc przyznawaną przedsiębiorstwom znajdującym się w trudnej sytuacji zasadniczo należy wyłączyć z zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia, ponieważ pomoc taka powinna być oceniana na podstawie Wytycznych dotyczących pomocy państwa na ratowanie i restrukturyzację przedsiębiorstw niefinansowych znajdujących się w trudnej sytuacji (6). Konieczne jest jednak określenie w stosownych przypadkach pewnych wyjątków od tej zasady. W drodze wyjątku pomoc taka może zostać przyznana na podstawie niniejszego rozporządzenia na pokrycie kosztów zapobiegania chorobom zwierząt, ich kontroli i zwalczania, naprawienia szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub niektórymi zjawiskami klimatycznymi porównywalnymi do klęsk żywiołowych. Ponadto niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do przedsiębiorstw znajdujących się w trudnej sytuacji w przypadku pomocy na rzecz MŚP biorących udział w projektach RLKS lub czerpiących korzyści z tego tytułu, w przypadku gdy trudno jest zidentyfikować poszczególne przedsiębiorstwa będące beneficjentami takich programów. Aby zagwarantować pewność prawa, należy ustanowić jasne kryteria w celu określenia, czy dane przedsiębiorstwo należy uznać za przedsiębiorstwo znajdujące się w trudnej sytuacji do celów niniejszego rozporządzenia.

(14)

Egzekwowanie przepisów dotyczących pomocy państwa zależy w dużym stopniu od współpracy państw członkowskich. Państwa członkowskie powinny zatem podejmować wszelkie środki konieczne do zapewnienia zgodności z niniejszym rozporządzeniem, w tym zgodności indywidualnej pomocy przyznanej na mocy niniejszego rozporządzenia.

(15)

Ze względu na potrzebę znalezienia właściwej równowagi między minimalizacją zakłóceń konkurencji w sektorze objętym pomocą a celami niniejszego rozporządzenia, w ramach niniejszego rozporządzenia nie należy wyłączać pomocy indywidualnej przekraczającej ustaloną kwotę maksymalną, bez względu na to, czy została ona przyznana w ramach programu pomocy wyłączonego niniejszym rozporządzeniem.

(16)	W trosce o przejrzystość, równe traktowanie i możliwość skutecznego monitorowania niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie jedynie do pomocy, w przypadku której można dokładnie obliczyć ex ante ekwiwalent dotacji brutto bez konieczności przeprowadzania oceny ryzyka („pomoc przejrzysta").

(17)

W niniejszym rozporządzeniu należy określić warunki, na jakich niektóre szczególne instrumenty pomocy, takie jak pożyczki, gwarancje, środki podatkowe oraz, w szczególności, zaliczki zwrotne można uznać za przejrzyste. Pomoc w formie gwarancji należy uznać za przejrzystą, jeżeli ekwiwalent dotacji brutto obliczono na podstawie bezpiecznych stawek określonych w odniesieniu do danego rodzaju przedsiębiorstwa. W przypadku MŚP w Obwieszczeniu Komisji w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy państwa w formie gwarancji (7) określono wysokość rocznych stawek, powyżej których gwarancje państwa zostaną uznane za niestanowiące pomocy. Do celów niniejszego rozporządzenia pomocy w formie zastrzyków kapitałowych i środków w formie kapitału podwyższonego ryzyka nie należy uważać za pomoc przejrzystą.

(18)

Aby zagwarantować, że pomoc jest niezbędna i stanowi zachętę do dalszego rozwoju działalności lub projektów, niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do pomocy na działalność, którą przedsiębiorstwo będące beneficjentem i tak by prowadziło, nawet w przypadku braku pomocy. Pomoc powinna być zwolniona z wymogu zgłoszenia przewidzianego w art. 108 ust. 3 TFUE zgodnie z niniejszym rozporządzeniem jedynie w przypadkach, gdy dana działalność lub prace nad projektem objętym pomocą mają się rozpocząć po złożeniu przez przedsiębiorstwo będące beneficjentem pisemnego wniosku o przyznanie pomocy.

(19)

W przypadku jakiejkolwiek pomocy ad hoc objętej niniejszym rozporządzeniem, przyznanej dużemu przedsiębiorstwu, państwo członkowskie, oprócz uwzględnienia warunków dotyczących efektu zachęty obowiązujących w przypadku MŚP, powinno również zapewnić, aby beneficjent sporządził, w formie dokumentu wewnętrznego, analizę wykonalności projektu lub działań objętych pomocą w przypadku otrzymania pomocy oraz bez niej. Państwo członkowskie powinno sprawdzić także, czy wspomniany dokument potwierdza istotne zwiększenie zakresu projektu lub działania, istotne zwiększenie całkowitej kwoty, jaką beneficjent przeznacza na projekt lub działanie objęte pomocą, lub też znaczące przyspieszenie realizacji przedmiotowego projektu lub działania. Dowód na występowanie efektu zachęty powinien też stanowić fakt, że w przypadku braku pomocy dany projekt inwestycyjny lub działanie nie zostałyby zrealizowane jako takie na danym obszarze wiejskim.

(20)

Automatyczne programy pomocy w formie korzyści podatkowych nadal powinny podlegać szczególnemu warunkowi dotyczącemu efektu zachęty z uwagi na fakt, iż ten rodzaj pomocy jest przyznawany w ramach innych procedur niż pozostałe kategorie pomocy. Takie programy powinny być przyjęte przed rozpoczęciem prac nad projektem objętym pomocą lub rozpoczęciem działalności. Warunek ten nie powinien mieć jednak zastosowania w przypadku kolejnych wersji programu pomocy fiskalnej, pod warunkiem że dana działalność była już objęta poprzednimi programami pomocy fiskalnej w formie korzyści podatkowych. Do celów oceny efektu zachęty takich programów zasadniczym momentem jest moment ustanowienia po raz pierwszy środka podatkowego w ramach pierwszego programu, który jest następnie zastępowany kolejnymi wersjami programu.

(21)

Przy obliczaniu intensywności pomocy należy uwzględnić wyłącznie koszty kwalifikowalne. W ramach niniejszego rozporządzenia nie należy wyłączać pomocy, która przekracza odpowiednią intensywność pomocy w wyniku uwzględnienia kosztów niekwalifikowalnych. Wyodrębnienie kosztów kwalifikowalnych powinno być poparte jasną, szczegółową i aktualną dokumentacją. Wszystkie kwoty uwzględniane przy obliczaniu powinny być kwotami przed potrąceniem podatku lub innych opłat. Wartość pomocy wypłacanej w kilku ratach powinna być dyskontowana do jej wartości w dniu przyznania pomocy. Wartość kosztów kwalifikowalnych powinna także być dyskontowana do ich wartości na dzień przyznania pomocy. Jako stopę procentową stosowaną do dyskontowania i obliczania kwoty pomocy w przypadku pomocy udzielanej w innej formie niż dotacja należy stosować odpowiednio stopę dyskontową i stopę referencyjną obowiązujące w dniu przyznania pomocy, zgodnie z Komunikatem Komisji w sprawie zmiany metody ustalania stóp referencyjnych i dyskontowych (8). W przypadku gdy pomoc przyznawana jest w postaci korzyści podatkowych, raty pomocy powinny być dyskontowane na podstawie stóp dyskontowych obowiązujących w dniach, w których poszczególne korzyści podatkowe stają się skuteczne. Należy propagować stosowanie pomocy w formie zaliczek zwrotnych, gdyż takie instrumenty podziału ryzyka sprzyjają zwiększeniu efektu zachęty. Dlatego też należy wprowadzić przepis stanowiący, że w przypadku udzielenia pomocy w formie zaliczek zwrotnych można zwiększyć obowiązujące pułapy intensywności pomocy ustanowione w niniejszym rozporządzeniu.

(22)

W przypadku korzyści podatkowych dotyczących podatków należnych w przyszłości obowiązująca stopa dyskontowa oraz dokładna wysokość rat pomocy mogą nie być znane z wyprzedzeniem. W takich przypadkach państwa członkowskie powinny z góry określić pułap zdyskontowanej wartości pomocy, przestrzegając obowiązującego poziomu intensywności pomocy. Następnie, kiedy znana już jest kwota pomocy danej raty na dany dzień, można przeprowadzić dyskontowanie na podstawie stopy dyskontowej mającej wówczas zastosowanie. Ogólną kwotę ograniczoną pułapem należy pomniejszyć o zdyskontowaną wartość każdej raty pomocy.

(23)

Aby ustalić, czy określone w niniejszym rozporządzeniu progi pomocy powodujące obowiązek zgłoszenia oraz maksymalne poziomy intensywności pomocy są przestrzegane, należy uwzględnić całkowitą kwotę pomocy państwa przyznaną na działanie lub projekt objęte pomocą. Niniejsze rozporządzenie powinno również określać, w jakich okolicznościach możliwe jest kumulowanie różnych kategorii pomocy. Pomoc wyłączoną na mocy niniejszego rozporządzenia oraz wszelką inną pomoc zgodną z rynkiem wewnętrznym wyłączoną na mocy innego rozporządzenia lub zatwierdzoną przez Komisję można kumulować, pod warunkiem że takie środki pomocy dotyczą różnych, możliwych do wyodrębnienia kosztów kwalifikowalnych. W przypadku gdy różne źródła pomocy dotyczą tych samych - pokrywających się częściowo lub w całości - możliwych do wyodrębnienia kosztów kwalifikowalnych, kumulacja powinna być dopuszczalna do wysokości najwyższej intensywności pomocy lub kwoty pomocy mających zastosowanie do tej pomocy na mocy niniejszego rozporządzenia. Niniejsze rozporządzenie powinno ustanawiać także specjalne zasady dotyczące kumulacji środków pomocy z pomocą de minimis. Pomoc de minimis często nie jest przyznawana na szczególne możliwe do wyodrębnienia koszty kwalifikowalne ani nie jest z takimi kosztami związana. W takim przypadku należy zapewnić możliwość swobodnej kumulacji pomocy de minimis z pomocą państwa wyłączoną na mocy niniejszego rozporządzenia. Natomiast w przypadkach, gdy pomoc de minimis przyznawana jest na te same możliwe do wyodrębnienia koszty kwalifikowane co pomoc państwa wyłączona na mocy niniejszego rozporządzenia, kumulacja powinna być dozwolona jedynie do maksymalnej intensywności pomocy, określonej w rozdziale III niniejszego rozporządzenia.

(24)

Biorąc pod uwagę, że pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE jest co do zasady zabroniona, ważne jest, aby móc sprawdzić, czy pomoc została przyznana zgodnie z obowiązującymi przepisami. Przejrzystość pomocy państwa jest zatem niezbędna do właściwego stosowania postanowień TFUE i prowadzi do większej zgodności z zasadami, wyższej odpowiedzialności, wzajemnej oceny i, ostatecznie, bardziej efektywnego wydatkowania środków publicznych. Aby zapewnić przejrzystość, państwa członkowskie powinny być zobowiązane do utworzenia, na poziomie regionalnym lub krajowym, kompleksowych stron internetowych dotyczących pomocy państwa, zawierających informacje zbiorcze na temat każdego środka pomocy wyłączonego na mocy niniejszego rozporządzenia. Obowiązek ten powinien być warunkiem zgodności pomocy indywidualnej z rynkiem wewnętrznym. Zgodnie ze standardową praktyką w zakresie publikowania informacji określoną w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1024 (9) należy używać standardowego formatu, który pozwala na wyszukiwanie, pobieranie i łatwe publikowanie informacji w internecie. Linki do stron internetowych dotyczących pomocy państwa wszystkich państw członkowskich powinny być publikowane na stronie internetowej Komisji. Zgodnie z art. 3 rozporządzenia (UE) 2015/1588 informacje zbiorcze na temat poszczególnych środków pomocy wyłączonych na mocy niniejszego rozporządzenia powinny być publikowane na stronie internetowej Komisji.

(25)

W celu zapewnienia skutecznego monitorowania środków pomocy zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2015/1588, należy ustanowić wymogi dotyczące sprawozdawczości państw członkowskich na temat środków pomocy, które zostały zwolnione na mocy niniejszego rozporządzenia. Należy również ustalić zasady dotyczące rejestrów pomocy wyłączonej na mocy niniejszego rozporządzenia, jakie powinny prowadzić państwa członkowskie, z uwagi na okres przedawnienia ustanowiony w art. 17 rozporządzenia Rady (UE) 2015/1589 (10). Wreszcie każda przyznana pomoc indywidualna powinna zawierać wyraźne odniesienie do niniejszego rozporządzenia.

(26)

W celu wyegzekwowania skuteczności warunków zgodności określonych w niniejszym rozporządzeniu Komisja powinna mieć możliwość wycofania przywileju wyłączenia grupowego w stosunku do przyszłych środków pomocy w przypadku niespełnienia wspomnianych wymogów. Komisja powinna mieć możliwość zawężenia wycofania przywileju wyłączenia grupowego do niektórych rodzajów pomocy, niektórych przedsiębiorstw będących beneficjentami lub środków pomocy przyjętych przez niektóre organy, jeżeli nieprzestrzeganie przepisów niniejszego rozporządzenia dotyczy tylko ograniczonej grupy środków lub niektórych organów. Takie ukierunkowane wycofanie przywileju powinno stanowić proporcjonalny środek naprawczy bezpośrednio powiązany ze stwierdzonym przypadkiem nieprzestrzegania przepisów niniejszego rozporządzenia.

(27)

Aby wyeliminować różnice, które mogłyby spowodować zakłócenia konkurencji, oraz aby ułatwić koordynację różnych unijnych i krajowych inicjatyw dotyczących MŚP, a także ze względu na pewność administracyjną i pewność prawa, definicja MŚP stosowana na potrzeby niniejszego rozporządzenia powinna opierać się na definicji określonej w zaleceniu Komisji 2003/361/WE (11).

(28)

Niniejsze rozporządzenie powinno obejmować rodzaje pomocy przyznawanej w sektorze rybołówstwa i akwakultury, które były systematycznie zatwierdzane przez Komisję w przeszłości. Pomoc taka nie wymaga dokonywania przez Komisję indywidualnej oceny jej zgodności z rynkiem wewnętrznym, pod warunkiem że jest ona zgodna z warunkami ustanowionymi w rozporządzeniu (UE) nr 1380/2013 i rozporządzeniu (UE) 2021/1139 w stosownych przypadkach.

(29)

Zgodnie z art. 107 ust. 2 lit. b) TFUE pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi zdarzeniami nadzwyczajnymi jest zgodna z rynkiem wewnętrznym. W celu zagwarantowania pewności prawa konieczne jest określenie rodzaju zdarzeń, które mogą stanowić klęskę żywiołową wyłączoną na mocy niniejszego rozporządzenia.

(30)

Rybołówstwo i akwakultura to sektory szczególnie narażone na niekorzystne zjawiska klimatyczne porównywalne do klęsk żywiołowych i choroby zwierząt. Doświadczenie pokazuje, że sektory te mogą wyjątkowo ucierpieć na skutek takich zdarzeń, a rybacy ponoszą w ich wyniku znaczne szkody. Środki mające na celu odpowiednie ubezpieczenie i wyrównanie takich szkód uznaje się za odpowiednie narzędzie pomagające przedsiębiorstwom w naprawieniu takich szkód, a tym samym w utrzymaniu działalności gospodarczej i zapewnieniu w ten sposób rozwoju działalności gospodarczej w tych sektorach.

(31)

Szkody spowodowane w wyniku niekorzystnych zjawisk klimatycznych porównywalnych z klęskami żywiołowymi, takich jak burze, mróz, grad, lód, opady deszczu lub poważne susze, które występują z większą regularnością, nie powinny być uznawane za klęskę żywiołową w rozumieniu art. 107 ust. 2 lit. b) TFUE. W zakresie, w jakim ich wpływ na działalność gospodarczą jest taki, że można je porównać z klęską żywiołową, pomoc mającą na celu naprawienie szkód spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi należy jednak uznać za zgodną z rynkiem wewnętrznym na podstawie art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE.

(32)

Aby zagwarantować, by wyłączenie obejmowało pomoc przyznawaną w celu naprawienia szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi i niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi porównywalnymi z klęskami żywiołowymi, w niniejszym rozporządzeniu należy określić, zgodnie z ustaloną praktyką, warunki, na jakich taka pomoc może korzystać z wyłączenia grupowego. Warunki te powinny odnosić się w szczególności do formalnego uznania przez właściwe organy państw członkowskich danego zdarzenia za klęskę żywiołową lub niekorzystne zjawisko klimatyczne porównywalne z klęską żywiołową, oraz do bezpośredniego związku przyczynowego między klęską żywiołową lub niekorzystnym zjawiskiem klimatycznym a szkodami poniesionymi przez przedsiębiorstwo będące beneficjentem, które może być również przedsiębiorstwem znajdującym się w trudnej sytuacji, i powinny zapewniać unikanie nadmiernej rekompensaty. Wysokość rekompensaty nie powinna przekraczać kwoty niezbędnej do umożliwienia przedsiębiorstwu będącemu beneficjentem powrotu do sytuacji istniejącej przed wystąpieniem zdarzenia.

(33)

Rybołówstwo i akwakultura to sektory, w których nie ma wystarczającej zachęty do podejmowania indywidualnych działań, mimo że wynik połączonych działań indywidualnych odpowiadałby wspólnemu dobru wszystkich użytkowników. Z tego powodu pomoc na ochronę i odbudowę różnorodności biologicznej mórz i ekosystemów morskich oraz systemy rekompensat w ramach zrównoważonej działalności połowowej, w tym zbieranie odpadów z morza, należy uznać za zgodną z rynkiem wewnętrznym na podstawie art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE.

(34)	W niniejszym rozporządzeniu uwzględniono szczególną sytuację regionów najbardziej oddalonych w Unii, o których mowa w art. 349 TFUE, w którym przewidziano specyficzne środki.

(35)

Pomoc przyznawana MŚP uczestniczącym w projektach RLKS ma niewielki wpływ na konkurencję, w szczególności ze względu na pozytywną rolę, jaką odgrywa w dzieleniu się wiedzą, zwłaszcza w przypadku społeczności lokalnych, oraz fakt, że ma często zbiorowy charakter i dość małą skalę. Są to projekty o charakterze zintegrowanym, wielopodmiotowym i wielosektorowym, co może prowadzić do pewnych trudności w ich kwalifikacji w świetle zasad pomocy państwa. Definicja MŚP nie obejmuje gmin ze względu na ich charakter (12). Gminy odgrywają jednak często ważną rolę w organizacji i wykonaniu projektów RLKS. Dlatego też powinna również istnieć możliwość objęcia wyłączeniem grupowym pomocy dla gmin udzielanej w kontekście projektów RLKS prowadzonych na rzecz jednego z celów przewidzianych w art. 1 rozporządzenia Rady (UE) 2015/1588. Ze względu na lokalny charakter projektów RLKS, wybieranych na podstawie wieloletniej strategii rozwoju lokalnego określonej i realizowanej w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego oraz ich ukierunkowanie na cele leżące w interesie społeczności, społeczeństwa, środowiska i klimatu, niniejsze rozporządzenie powinno odnosić się do pewnych trudności, jakie występują w przypadku projektów RLKS, aby ułatwić zapewnienie ich zgodności z zasadami pomocy państwa. Powinno to mieć zastosowanie także do gmin będących beneficjentami, bezpośrednio lub pośrednio, projektów RLKS prowadzonych na rzecz jednego z celów przewidzianych w art. 1 rozporządzenia (UE) 2015/1588.

(36)

Zgodnie z art. 15 ust. 1 lit. f) i art. 15 ust. 3 dyrektywy Rady 2003/96/WE (13) państwa członkowskie mogą wprowadzić zwolnienia lub ulgi podatkowe mające zastosowanie do rybołówstwa śródlądowego oraz chowu i hodowli ryb. Właściwe jest zatem dalsze stosowanie wyłączenia tych środków z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 Traktatu, w przypadku gdy spełnione są warunki ustalone we wspomnianej dyrektywie. Zwolnień podatkowych mających zastosowanie do rybołówstwa w wodach UE, które państwa członkowskie zamierzają wprowadzić zgodnie z art. 14 ust. 1 lit. c) dyrektywy, nie można przypisać państwu i dlatego nie stanowią one pomocy państwa.

(37)

Z doświadczenia Komisji w tej dziedzinie wynika, że zasady pomocy państwa powinny być okresowo korygowane. Okres stosowania niniejszego rozporządzenia powinien być zatem ograniczony i należy ustanowić przepisy przejściowe. Uwzględniając fakt, że warunki przyznawania pomocy na mocy niniejszego rozporządzenia są ściśle powiązane z warunkami ustanowionymi na potrzeby stosowania rozporządzenia (UE) 2021/1139 ustanawiającego Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury (EFMRA) na okres od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 31 grudnia 2027 r., właściwe jest dostosowanie okresu stosowania niniejszego rozporządzenia do okresu obowiązywania EFMRA. Aby zapewnić ciągłość i pewność prawa w okresie przejściowym, niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do 31 grudnia 2029 r.

(38)	W przypadku gdyby niniejsze rozporządzenie wygasło i nie zostało przedłużone, programy pomocy już wyłączone na mocy niniejszego rozporządzenia powinny pozostać wyłączone przez kolejne sześć miesięcy, aby zapewnić ciągłość i pewność prawa,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

Przepisy ogólne

Artykuł 1

Zakres

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do

a)	pomocy udzielanej mikroprzedsiębiorstwom oraz małym i średnim przedsiębiorstwom (MŚP) prowadzącym działalność w zakresie produkcji, przetwórstwa i wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa i akwakultury;

b)	pomocy dla gmin na podstawie art. 54 i 55 oraz

c)	pomocy na wspieranie portów rybackich, miejsc wyładunku, miejsc sprzedaży aukcyjnej i przystani na podstawie art. 29.

2. Niniejsze rozporządzenie stosuje się także do każdego przedsiębiorstwa prowadzącego działalność w zakresie produkcji, przetwórstwa lub wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa i akwakultury w dowolnym z poniższych celów i niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa będącego beneficjentem pomocy:

a)	w celu naprawienia szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi;

b)	w celu naprawienia szkód spowodowanych niekorzystnym zjawiskiem klimatycznym porównywalnym z klęską żywiołową;

c)	w celu naprawienia szkód wyrządzonych przez zwierzęta chronione; oraz

d)	na innowacje w sektorach rybołówstwa i akwakultury.

3. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do:

a)	pomocy, której wysokość ustalona jest na podstawie ceny lub ilości produktów wprowadzonych do obrotu;

pomocy przyznawanej na działalność związaną z wywozem do państw trzecich lub państw członkowskich, a mianowicie pomocy bezpośrednio związanej z ilością wywożonych produktów, pomocy na tworzenie i prowadzenie sieci dystrybucyjnej lub na pokrycie innych kosztów bieżących związanych z prowadzeniem działalności wywozowej;

c)	pomocy uwarunkowanej pierwszeństwem korzystania z towarów krajowych w stosunku do towarów przywożonych;

d)	pomocy ad hoc na rzecz przedsiębiorstwa, o którym mowa w ust. 5 niniejszego artykułu;

pomocy przyznanej na operacje lub wydatki

(i)	zwiększające zdolność połowową statku rybackiego;

(ii)	na nabycie sprzętu, który zwiększa możliwości statku rybackiego w zakresie lokalizacji ryb;

(iii)

na budowę, nabycie lub przywóz statków rybackich, chyba że art. 20 stanowi inaczej;

(iv)	na transfer statków rybackich do państw trzecich lub zmiana bandery statków rybackich na banderę państwa trzeciego, w tym poprzez zakładanie spółek joint venture z partnerami z państw trzecich;

(v)	na tymczasowe lub trwałe zaprzestanie działalności połowowej;

(vi)	na zwiad rybacki;

(vii)

przeniesienie własności przedsiębiorstwa, chyba że art. 20 stanowi inaczej;

(viii)

na bezpośrednie zarybianie, z wyjątkiem zarybiania eksperymentalnego;

(ix)	na budowę nowych portów lub nowych miejsc sprzedaży aukcyjnej;

(x)	na mechanizmy interwencji na rynku, których celem jest czasowe lub trwałe wycofanie produktów rybołówstwa lub akwakultury z obrotu, aby zmniejszyć podaż w celu zapobieżenia spadkowi cen lub w celu spowodowania wzrostu cen;

(xi)	na inwestycje na statkach rybackich niezbędne do zapewnienia zgodności z wymogami przewidzianymi w prawie Unii obowiązującym w momencie składania wniosku o pomoc, w tym z wymogami związanymi z obowiązkami Unii w kontekście regionalnych organizacji ds. zarządzania rybołówstwem (RFMO);

(xii)

na inwestycje na statkach rybackich, które prowadziły działalność połowową na morzu przez mniej niż 60 dni w ciągu dwóch lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku o pomoc;

(xiii)

na wymianę lub modernizację głównego lub dodatkowego silnika statku rybackiego;

pomocy przyznanej przedsiębiorstwu, które

(i)	dopuściło się poważnego naruszenia określonego w art. 42 rozporządzenia Rady (WE) nr 1005/2008 (14) lub art. 90 rozporządzenia (WE) nr 1224/2009 (15);

(ii)

było zaangażowane w działalność statku rybackiego wpisanego do unijnego wykazu statków prowadzących nielegalne, nieraportowane i nieuregulowane połowy zgodnie z art. 40 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 1005/2008, zarządzało takim statkiem lub było jego właścicielem lub było zaangażowane w działalność statku pływającego pod banderą jednego z państw uznanych za niewspółpracujące państwa trzecie zgodnie z art. 33 tego rozporządzenia, zarządzało takim statkiem lub było jego właścicielem, lub

(iii)

popełniło którekolwiek z przestępstw przeciwko środowisku określonych w art. 3 i 4 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/99/WE (16), w przypadku gdy wniosek o pomoc jest składany na podstawie art. 32-39 niniejszego rozporządzenia

4. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do pomocy dla przedsiębiorstw znajdujących się w trudnej sytuacji, z wyjątkiem pomocy przyznanej:

a)	na rzecz przedsiębiorstw biorących udział w projektach RLKS lub czerpiących korzyści z tego tytułu;

b)	na pokrycie kosztów zapobiegania chorobom zwierząt, ich kontroli i zwalczania;

c)	na programy pomocy w celu naprawienia szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi; lub

w następujących przypadkach, pod warunkiem że przedsiębiorstwo znalazło się w trudnej sytuacji ze względu na straty lub szkody spowodowane danym zdarzeniem:

(i)	w celu naprawienia szkód spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi porównywalnymi z klęskami żywiołowymi; lub

(ii)	w celu naprawienia szkód wyrządzonych przez zwierzęta chronione.

5. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do programów pomocy, które nie wykluczają wyraźnie możliwości wypłacenia pomocy indywidualnej na rzecz przedsiębiorstwa, na którym ciąży obowiązek zwrotu pomocy wynikający z wcześniejszej decyzji Komisji uznającej pomoc za niezgodną z prawem i z rynkiem wewnętrznym, z wyjątkiem jednego z poniższych:

a)	programów pomocy służących naprawieniu szkód spowodowanych przez klęski żywiołowe lub niekorzystne zjawiska klimatyczne porównywalne z klęskami żywiołowymi; lub

b)	programów pomocy na pokrycie kosztów poniesionych przez MŚP biorące udział w projektach RLKS oraz pomocy dla przedsiębiorstw biorących udział w projektach RLKS lub czerpiących korzyści z tego tytułu zgodnie z art. 54 i 55.

6. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do środków pomocy państwa, które - same w sobie, ze względu na związane z nimi warunki lub metody finansowania - nierozerwalnie wiążą się z naruszeniem prawa Unii, w szczególności do:

pomocy, której przyznanie jest uwarunkowane posiadaniem przez przedsiębiorstwo będące beneficjentem siedziby w danym państwie członkowskim lub prowadzeniem przez nie działalności w przeważającej mierze w danym państwie członkowskim. Dozwolony jest jednak wymóg posiadania w momencie wypłaty pomocy zakładu lub oddziału w państwie członkowskim przyznającym pomoc;

b)	pomocy, której przyznanie jest uwarunkowane korzystaniem przez przedsiębiorstwo będące beneficjentem z towarów produkcji krajowej lub usług krajowych; lub

c)	pomocy ograniczającej możliwości przedsiębiorstwa będącego beneficjentem w zakresie wykorzystania wyników działalności badawczej, rozwojowej i innowacyjnej w innych państwach członkowskich;

d)	dyrektywy siedliskowej, dyrektywy ptasiej, dyrektywy w sprawie zanieczyszczenia pochodzącego ze statków oraz przepisów dotyczących gospodarowania odpadami.

7. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do:

a)	pomocy przewidzianej w programach pomocy państwa na podstawie art. 20, 21, 24, 26 to 30, 33, 43, 46, 48, 50 i 52, jeśli spełnia warunki z art. 12, po dniu 1 lipca 2023 r.;

b)	wszelkich zmian programów, o których mowa w lit. a), innych niż zmiany, które nie mogą wpłynąć na zgodność programu pomocy na mocy niniejszego rozporządzenia lub nie mogą znacząco wpłynąć na treść zatwierdzonego planu oceny.

Komisja może postanowić, że niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie przez dłuższy okres do każdego z rodzajów pomocy, o których mowa w lit. a) niniejszego ustępu, po dokonaniu ewaluacji stosownego planu oceny zgłoszonego Komisji przez państwo członkowskie.

Artykuł 2

Definicje

1. Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

1)	„pomoc ad hoc" oznacza pomoc nieprzyznaną na podstawie programu pomocy;

„niekorzystne zjawisko klimatyczne porównywalne z klęską żywiołową" oznacza niekorzystne warunki pogodowe, takie jak: mróz, burza i grad, lód, ulewne lub długotrwałe opady deszczu lub poważne susze, które ograniczają o ponad 30 % średnią produkcję wyliczoną na podstawie jednego z poniższych elementów:

a)	poprzedzający okres trzech lat;

b)	średnia z trzech lat oparta na poprzedzającym okresie pięciu lat, z wyłączeniem wartości najwyższej i najniższej;

3)	„pomoc" oznacza każdy środek spełniający wszystkie kryteria określone w art. 107 ust. 1 TFUE;

4)	„intensywność pomocy" oznacza kWotę pomocy brutto wyrażoną jako odsetek kosztów kWalifikowalnych, przed potrąceniem podatku lub innych opłat;

„program pomocy" oznacza każdy akt prawny, na którego podstawie, bez dodatkowych środków wykonawczych, można przyznać pomoc indywidualną przedsiębiorstwom określonym w tym akcie w sposób ogólny i abstrakcyjny, oraz każdy akt prawny, na którego podstawie jednemu przedsiębiorstwu lub kilku przedsiębiorstwom można przyznać pomoc niezwiązaną z konkretnym projektem na czas nieokreślony lub w nieokreślonej wysokości;

6)	„bioasekuracja" oznacza środki zarządzania i środki fizyczne mające na celu obniżenie ryzyka wprowadzenia, rozwoju i rozprzestrzeniania się chorób do, z lub wśród: a) populacji zwierząt, lub b) zakładów, stref, kompartmentów, środków transportu lub innych obiektów, pomieszczeń lub miejsc;

7)	„środki kontroli i zwalczania" oznaczają środki odnoszące się do tych chorób zwierząt, których ognisko zostało formalnie uznane przez właściwy organ, lub odnoszące się do agrofagów roślin lub inwazyjnych gatunków obcych, których obecność została formalnie uznana przez właściwy organ;

8)	„data przyznania pomocy" oznacza dzień, w którym przedsiębiorstwo będące beneficjentem nabyło prawo do otrzymania pomocy zgodnie z obowiązującym krajowym systemem prawnym;

9)	„ataki drapieżników" oznaczają ataki zwierząt chronionych, takich jak foki, kałany i ptaki morskie, na ryby złowione w sieci lub trzymane w stawach;

10)

„plan oceny" oznacza dokument obejmujący co najmniej jeden program pomocy i zawierający co najmniej następujące minimalne elementy: cele, które będą podlegały ocenie, pytania służące ocenie, wskaźniki rezultatu, przewidywaną metodę przeprowadzania oceny, wymogi w zakresie gromadzenia danych, proponowany harmonogram oceny, w tym termin przedłożenia okresowego i końcowego sprawozdania z oceny, opis niezależnego podmiotu przeprowadzającego ocenę lub opis kryteriów wyboru takiego podmiotu oraz procedury zapewniające publiczne udostępnienie oceny;

11)	„kolejna wersja programu pomocy fiskalnej" oznacza program w formie korzyści podatkowych, który stanowi zmienioną wersję uprzednio istniejącego programu w formie korzyści podatkowych i który go zastępuje;

12)	„rybak" oznacza każdą osobę fizyczną zajmującą się zarobkową działalnością połowową, uznaną przez dane państwo członkowskie;

13)	„produkty rybołówstwa i akwakultury" oznaczają produkty wymienione w załączniku I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1379/2013 (17);

14)	„sektor rybołówstwa i akwakultury" oznacza sektor gospodarki, który obejmuje wszelką działalność związaną z produkcją i przetwarzaniem produktów rybołówstwa lub akwakultury oraz obrotem nimi;

15)	„zdolność połowowa" oznacza pojemność statku w GT (pojemność brutto) i jego moc w kW (kilowat), jak to określono w art. 4 i 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1130 (18);

16)

„port rybacki" oznacza nadmorski lub śródlądowy obszar lądu i wody, który jest oficjalnie uznany przez państwo członkowskie i na którym znajduje się infrastruktura i wyposażenie pozwalające zasadniczo na przyjmowanie statków rybackich, załadunek i rozładunek ich połowów, składowanie, odbiór i dostawę tych połowów oraz zaokrętowanie i wyokrętowanie rybaków;

17)	„ekwiwalent dotacji brutto" oznacza kWotę pomocy, jeżeli pomocy udzielono przedsiębiorstwu będącemu beneficjentem w formie dotacji, przed potrąceniem podatku lub innych opłat;

18)	„pomoc indywidualna" oznacza pomoc ad hoc oraz pomoc przyznaną beneficjentom indywidualnym na podstawie programu pomocy;

19)	„rybołówstwo śródlądowe" oznacza działalność połowową prowadzoną w celach komercyjnych na wodach śródlądowych przez statki lub inne urządzenia, w tym stosowane do połowów pod lodem;

20)

„inwazyjny gatunek obcy" oznacza inwazyjny gatunek obcy stwarzający zagrożenie dla Unii oraz inwazyjny gatunek obcy stwarzający zagrożenie dla państwa członkowskiego zgodnie z definicją w art. 3 ust. 3 i art. 3 ust. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1143/2014 (19) (rozporządzenie (UE) nr 1143/2014).

21)	„klęski żywiołowe" oznaczają: trzęsienia ziemi, lawiny, osunięcia ziemi, powodzie, tornada, huragany, erupcje wulkaniczne i pożary naturalne;

22)	„regiony najbardziej oddalone" oznaczają regiony, o których mowa w art. 349 TFUE;

23)	„zwierzę chronione" oznacza każde zwierzę inne niż ryba chronione przepisami unijnymi lub krajowymi;

24)	„zaliczka zwrotna" oznacza pożyczkę na realizację projektu, wypłacaną w jednej lub kilku ratach, której warunki spłaty zależą od wyniku projektu;

25)	„MŚP" lub „mikroprzedsiębiorstwa, małe i średnie przedsiębiorstwa" oznaczą przedsiębiorstwa spełniające kryteria ustanowione w załączniku I;

26)

„łodziowe rybołówstwo przybrzeżne" oznacza działalność połowową prowadzoną przez: a) morskie i śródlądowe statki rybackie o długości całkowitej poniżej 12 metrów i niekorzystające z narzędzi ciągnionych zdefiniowanych w art. 2 pkt 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1967/2006 (20); b) rybaków łowiących z brzegu, w tym zbieraczy skorupiaków;

27)

„rozpoczęcie prac" oznacza rozpoczęcie robót budowlanych związanych z inwestycją lub pierwsze prawnie wiążące zobowiązanie do zamówienia urządzeń lub inne zobowiązanie, które sprawia, że inwestycja staje się nieodwracalna, zależnie od tego, co nastąpi najpierw. Zakupu gruntów ani prac przygotowawczych, takich jak uzyskanie zezwoleń i przeprowadzenie studiów wykonalności, nie uznaje się za rozpoczęcie prac. W przypadku przejęć „rozpoczęcie prac" stanowi moment nabycia aktywów bezpośrednio związanych z nabytym zakładem;

28)	„usługi dotowane" oznaczają formę pomocy, w której pomoc świadczy się na rzecz przedsiębiorstwa będącego beneficjentem końcowym pośrednio, w naturze, i wypłaca się ją podmiotom świadczącym dane usługi lub prowadzącym daną działalność;

29)	„przedsiębiorstwo znajdujące się w trudnej sytuacji" oznacza przedsiębiorstwo spełniające kryteria określone w art. 2 pkt 18 rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 (21).

2. Oprócz definicji wymienionych w ust. 1, zastosowanie mają definicje wymienione w art. 4 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013, art. 2 rozporządzenia (UE) 2021/1139 i w art. 5 rozporządzenia (UE) nr 1379/2013.

Artykuł 3

Próg pomocy powodujący obowiązek zgłoszenia

1. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do pomocy indywidualnej dla każdego projektu, którego koszty kwalifikowalne przekraczają 2,5 mln EUR, lub w przypadku gdy ekwiwalent dotacji brutto pomocy przekracza 1,25 mln EUR na przedsiębiorstwo rocznie.

2. Obchodzenie progów określonych w ust. 1 poprzez sztuczne dzielenie programów pomocy lub projektów pomocy jest zakazane.

Artykuł 4

Warunki wyłączenia

1. Programy pomocy, pomoc indywidualna przyznana w ramach programów pomocy oraz pomoc ad hoc są zgodne z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 2 lub 3 TFUE i wyłączone z wymogu zgłoszenia, o którym mowa w art. 108 ust. 3 TFUE, jeżeli odnośna pomoc spełnia warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia oraz szczególne warunki dotyczące odnośnej kategorii pomocy ustanowione w rozdziale III niniejszego rozporządzenia.

2. Środki pomocy są wyłączone na podstawie niniejszego rozporządzenia jedynie wówczas, gdy wyraźnie stanowią, że w okresie objętym dotacją beneficjenci pomocy muszą przestrzegać zasad wspólnej polityki rybołówstwa oraz że - jeżeli w tym okresie okaże się, iż beneficjent nie przestrzega zasad wspólnej polityki rybołówstwa - pomoc musi zostać zwrócona w stopniu proporcjonalnym do wagi naruszenia.

Artykuł 5

Przejrzystość pomocy

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się jedynie do pomocy, w której przypadku możliwe jest wcześniejsze dokładne obliczenie ekwiwalentu dotacji brutto bez konieczności przeprowadzania oceny ryzyka („pomoc przejrzysta").

2. Za pomoc przejrzystą uznaje się następujące kategorie pomocy:

a)	pomoc w formie dotacji, dotacji na spłatę odsetek i usług dotowanych;

b)	pomoc w formie pożyczek, w przypadku której ekwiwalent dotacji brutto oblicza się na podstawie stopy referencyjnej obowiązującej w dniu przyznania pomocy;

pomoc w formie gwarancji:

(i)	jeżeli ekwiwalent dotacji brutto obliczono na podstawie bezpiecznych stawek określonych w obwieszczeniu Komisji; lub

(ii)

jeżeli przed wprowadzeniem środka metoda obliczania ekwiwalentu dotacji brutto dla gwarancji została zaakceptowana na podstawie Obwieszczenia Komisji w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy państwa w formie gwarancji lub innego, późniejszego obwieszczenia, po zgłoszeniu tej metody Komisji na mocy dowolnego rozporządzenia przyjętego przez Komisję w dziedzinie pomocy państwa obowiązującego w danym czasie, a zatwierdzona metoda wyraźnie odnosi się do danego rodzaju gwarancji i danego rodzaju transakcji bazowej w kontekście stosowania niniejszego rozporządzenia;

d)	pomoc w formie korzyści podatkowych, w przypadku której w ramach środka przewidziano pułap zapobiegający przekroczeniu obowiązującego progu;

pomoc w formie zaliczek zwrotnych, jeżeli łączna nominalna kwota zaliczek zwrotnych nie przekracza progów obowiązujących na mocy niniejszego rozporządzenia lub jeżeli przed wprowadzeniem środka metoda obliczania ekwiwalentu dotacji brutto dla zaliczki zwrotnej została zaakceptowana po zgłoszeniu tej metody Komisji.

3. Do celów niniejszego rozporządzenia następujących kategorii pomocy nie uznaje się za pomoc przejrzystą:

a)	pomocy w formie zastrzyków kapitałowych;

b)	pomocy w formie środków finansowania ryzyka.

Artykuł 6

Efekt zachęty

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się jedynie do pomocy, która wywołuje efekt zachęty.

2. Uznaje się, że pomoc wywołuje efekt zachęty, jeżeli przedsiębiorstwo będące beneficjentem złożyło do danego państwa członkowskiego pisemny wniosek o przyznanie pomocy przed rozpoczęciem prac nad projektem lub rozpoczęciem działalności. Wniosek o przyznanie pomocy musi zawierać co najmniej następujące informacje:

a)	nazwę przedsiębiorstwa i informację o jego wielkości;

b)	opis projektu lub działalności, w tym daty ich rozpoczęcia i zakończenia;

c)	lokalizację projektu lub działalności;

d)	wykaz kosztów kwalifikowalnych oraz

e)	rodzaj pomocy (dotacja, pożyczka, gwarancja, zaliczka zwrotna lub inna forma) oraz kwotę finansowania publicznego potrzebną do realizacji projektu/działania.

3. Uznaje się, że pomoc ad hoc przyznana dużym przedsiębiorstwom wywołuje efekt zachęty, jeśli państwo członkowskie, oprócz zapewnienia spełnienia warunku określonego w ust. 2, przed przyznaniem danej pomocy ad hoc stwierdziło, że dokumentacja przygotowana przez przedsiębiorstwo będące beneficjentem wykazuje, że spełniono co najmniej jedno spośród poniższych kryteriów:

a)	znaczące zwiększenie zakresu projektu lub działania dzięki pomocy;

b)	znaczące zwiększenie całkowitej kwoty wydanej przez przedsiębiorstwo będące beneficjentem na projekt lub działanie dzięki pomocy;

c)	znaczące przyśpieszenie zakończenia realizacji danego projektu lub działania;

d)	w przypadku pomocy inwestycyjnej ad hoc, że w przypadku braku pomocy projekt lub działanie jako takie nie zostałyby zrealizowane na danym obszarze albo nie byłyby wystarczająco korzystne dla przedsiębiorstwa będącego beneficjentem na danym obszarze.

4. Uznaje się, że środki w formie korzyści podatkowych mają efekt zachęty, jeżeli spełnione są następujące warunki:

a)	środek ustanawia prawo do uzyskania pomocy zgodnie z obiektywnymi kryteriami i bez dalszej ingerencji ze strony państwa członkowskiego; oraz

środek przyjęto i wdrożono przed rozpoczęciem prac nad projektem objętym pomocą lub rozpoczęciem działalności. Ten ostatni wymóg nie ma zastosowania w przypadku kolejnych wersji programu pomocy fiskalnej, jeżeli dana działalność była już objęta poprzednimi programami pomocy w formie korzyści podatkowych.

5. Na zasadzie odstępstwa od przepisów ust. 1 i 2 niniejszego artykułu, w odniesieniu do następujących kategorii pomocy nie obowiązuje wymóg wywoływania efektu zachęty lub przyjmuje się, że wywołują one taki efekt:

a)	na pokrycie kosztów zapobiegania chorobom zwierząt, ich kontroli i zwalczania, jeśli spełnione są warunki określone w art. 42, 49, 51 i 53;

b)	pomoc na naprawienie szkód spowodowanych przez klęski żywiołowe, jeżeli spełnione są warunki określone w art. 42, 49, 51 i 53;

c)	pomoc na naprawienie szkód spowodowanych przez niekorzystne zjawiska klimatyczne porównywalne z klęską żywiołową;

d)	pomoc na naprawienie szkód wyrządzonych przez zwierzęta chronione, jeżeli spełnione są warunki określone w art. 42, 49, 51 i 53;

e)	pomoc w formie zwolnień lub ulg podatkowych przyjętych przez państwa członkowskie zgodnie z art. 15 ust. 1 lit. f) i art. 15 ust. 3 dyrektywy 2003/96/WE, jeżeli spełnione są warunki określone w art. 56 niniejszego rozporządzenia.

f)	pomoc na rzecz MŚP biorących udział w projektach RLKS lub czerpiących korzyści z tego tytułu, jeżeli spełnione są odpowiednie warunki określone w art. 54 i 55;

g)	pomoc na środki dotyczące wprowadzania do obrotu, o której mowa w art. 45 ust. 1 lit. b) pkt (vii), jeżeli spełnione są odpowiednie warunki określone w art. 45;

h)	pomoc na partnerstwa między naukowcami a rybakami, jeżeli spełnione są odpowiednie warunki określone w art. 17;

i)	pomoc na wspieranie kapitału ludzkiego, tworzenia miejsc pracy i dialogu społecznego, jeżeli spełnione są odpowiednie warunki określone w art. 18.

Artykuł 7

Intensywność pomocy i koszty kwalifikowalne

1. Do celów obliczania intensywności pomocy i kosztów kwalifikowalnych stosuje się kwoty przed potrąceniem podatku lub innych opłat. Koszty kwalifikowalne uzasadnia jasna, szczegółowa i aktualna dokumentacja. Podatek od wartości dodanej (VAT) nie stanowi wydatku kwalifikowalnego do pomocy, z wyjątkiem przypadków, gdy nie podlega on odzyskaniu na podstawie krajowych przepisów.

2. W przypadku gdy pomoc przyznawana jest w formie innej niż dotacja, kwotę pomocy stanowi ekwiwalent dotacji brutto pomocy.

3. Wartość pomocy wypłacanej w kilku ratach dyskontowana jest do jej wartości w dniu przyznania pomocy. Wartość kosztów kwalifikowalnych dyskontowana jest do ich wartości na dzień przyznania pomocy. Jako stopę procentową stosowaną do dyskontowania stosuje się stopę dyskontową obowiązującą w dniu przyznania pomocy.

4. W przypadku gdy pomoc przyznawana jest w postaci korzyści podatkowych, raty pomocy dyskontowane są na podstawie stóp dyskontowych obowiązujących w dniach, w których poszczególne korzyści podatkowe stają się skuteczne.

5. W przypadku gdy pomoc przyznawana jest na naprawę szkód lub jako rekompensata utraconych dochodów, kwotę pomocy pomniejsza się o wszelkie koszty poniesione niebezpośrednio z powodu zdarzenia.

6. W przypadku gdy pomoc przyznawana jest w formie zaliczek zwrotnych, które w przypadku braku zaakceptowanej metody obliczania ekwiwalentu dotacji brutto wyrażone są jako procent kosztów kwalifikowalnych, a środek przewiduje, że w przypadku pomyślnego zakończenia projektu, określonego na podstawie rozsądnej i ostrożnej hipotezy, zaliczki zostaną spłacone przy zastosowaniu stopy procentowej co najmniej równej stopie dyskontowej obowiązującej w dniu przyznania pomocy, maksymalna intensywność pomocy określona w rozdziale III może zostać zwiększona o 10 punktów procentowych, bez przekraczania stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 100 % kosztów kwalifikowalnych.

7. Koszty kwalifikowalne muszą spełniać wymagania art. 53-57 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 (22).

Artykuł 8

Kumulacja

1. Przy ustalaniu, czy przestrzegane są progi powodujące obowiązek zgłoszenia określone w art. 3 oraz maksymalne poziomy intensywności pomocy określone w rozdziale III, uwzględnia się całkowitą kwotę pomocy na rzecz działalności, projektu lub przedsiębiorstwa, niezależnie od tego, czy pomoc ta jest finansowana ze źródeł lokalnych, regionalnych, krajowych czy unijnych.

2. Pomoc wyłączoną na mocy niniejszego rozporządzenia można kumulować z jednym z rodzajów poniższej pomocy:

a)	wszelką inną pomocą, o ile dane środki dotyczą różnych, możliwych do wyodrębnienia kosztów kwalifikowalnych;

wszelką inną pomocą w odniesieniu do tych samych - pokrywających się częściowo lub w całości - kosztów kwalifikowalnych tylko wówczas, gdy taka kumulacja nie powoduje przekroczenia najwyższego poziomu intensywności pomocy lub kwoty pomocy mających zastosowanie do tej pomocy na mocy niniejszego rozporządzenia.

3. Pomocy wyłączonej na mocy niniejszego rozporządzenia nie można kumulować z pomocą de minimis w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowalnych, jeżeli skutkiem takiej kumulacji byłoby przekroczenie poziomów intensywności pomocy określonych w rozdziale III.

Artykuł 9

Publikacja i informacja

1. Zainteresowane państwo członkowskie zapewnia publikację w prowadzonym przez Komisję module dotyczącym przejrzystości przyznawania pomocy państwa lub na kompleksowej stronie internetowej dotyczącej pomocy państwa, na poziomie krajowym lub regionalnym, następujących informacji:

a)	informacje zbiorcze, o których mowa w art. 11, w standardowym formacie określonym w załączniku II lub link zapewniający dostęp do nich;

b)	pełny tekst poszczególnych środków pomocy, o których mowa w art. 11, lub link zapewniający dostęp do pełnego tekstu;

c)	informacje na temat każdej pomocy indywidualnej przekraczającej 10 000 EUR.

Informacje, o których mowa w lit. a), b) i c), są publikowane zgodnie z załącznikiem III.

2. W przypadku programów pomocy w formie korzyści podatkowych warunki określone w ust. 1 lit. c) uważa się za spełnione, jeżeli państwa członkowskie publikują wymagane informacje dotyczące kwot pomocy indywidualnej w następujących przedziałach (w mln EUR).

0,01-0,2;

0,2-0,4;

0,4-0,6;

0,6-0,8;

0,8-1.

3. Informacje, o których mowa w ust. 1 lit. c), są zorganizowane i dostępne w standardowej formie, jak określono w załączniku III, oraz umożliwiają skuteczne funkcje wyszukiwania i pobierania danych. Informacje, o których mowa w ust. 1, są publikowane w terminie sześciu miesięcy od daty przyznania pomocy lub, w przypadku pomocy w formie korzyści podatkowej, w ciągu jednego roku od daty, w której wymagane jest złożenie deklaracji podatkowej, i będą dostępne co najmniej przez okres dziesięciu lat od dnia, w którym pomoc została przyznana.

4. Każdy program pomocy i każda pomoc indywidualna zawiera wyraźne odesłanie do niniejszego rozporządzenia, poprzez zamieszczenie jego tytułu i danych dotyczących publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, oraz do szczegółowych przepisów rozdziału III dotyczących tej pomocy lub, w stosownych przypadkach, do prawa krajowego, które zapewnia przestrzeganie odpowiednich przepisów niniejszego rozporządzenia. Towarzyszą mu odnośne przepisy wykonawcze i zmiany do nich.

5. Obowiązek publikacji, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, nie ma zastosowania do pomocy na rzecz projektów RLKS na podstawie art. 54 i 55.

6. Komisja publikuje na swojej stronie internetowej:

a)	linki do stron internetowych dotyczących pomocy państwa, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu;

b)	informacje zbiorcze, o których mowa w art. 11 ust. 2.

ROZDZIAŁ II

Wymogi proceduralne

Artykuł 10

Wycofanie przywileju wyłączenia grupowego

Jeżeli państwo członkowskie przyznaje pomoc rzekomo wyłączoną z obowiązku zgłoszenia na mocy niniejszego rozporządzenia, nie spełniając przy tym warunków określonych w jego rozdziałach I, II i III, Komisja może, po umożliwieniu zainteresowanemu państwu członkowskiemu przedstawienia swojego stanowiska, przyjąć decyzję stwierdzającą, że całość lub część przyszłych środków pomocy przyjętych przez to państwo członkowskie, które w innych okolicznościach spełniałyby wymogi niniejszego rozporządzenia, ma podlegać wymogowi zgłoszenia do Komisji zgodnie z art. 108 ust. 3 TFUE. Środki podlegające obowiązkowi zgłoszenia mogą zostać ograniczone do środków przyznających niektóre rodzaje pomocy, środków na rzecz niektórych beneficjentów lub do środków przyjętych przez niektóre organy danego państwa członkowskiego.

Artykuł 11

Sprawozdawczość

1. Państwa członkowskie przekazują Komisji, w formie elektronicznej, sprawozdanie roczne, o którym mowa w rozdziale III rozporządzenia Komisji (WE) nr 794/2004 (23), dotyczące stosowania niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do każdego całego roku lub każdej części roku, w którym stosuje się niniejsze rozporządzenie.

2. Państwa członkowskie przekazują również Komisji - za pośrednictwem systemu elektronicznej notyfikacji Komisji - informacje zbiorcze na temat każdego środka pomocy wyłączonego na mocy niniejszego rozporządzenia, w standardowym formacie określonym w załączniku II, wraz z linkiem zapewniającym dostęp do pełnego tekstu środka pomocy, włącznie z jego zmianami, w ciągu 20 dni roboczych od jego wejścia w życie.

3. Ust. 1 niniejszego artykułu nie ma zastosowania do pomocy na rzecz projektów RLKS, o których mowa w art. 54 i 55.

Artykuł 12

Ocena

1. Programy pomocy podlegają ocenie ex post, jeżeli w ich ramach budżet na pomoc państwa lub zaksięgowane wydatki przekraczają 150 mln EUR w danym roku lub 750 mln EUR w całym okresie ich obowiązywania, tj. w łącznym okresie obowiązywania danego programu pomocy i wcześniejszego programu pomocy służącego realizacji podobnego celu i koncentrującego się na tym samym obszarze geograficznym, począwszy od 1 stycznia 2023 r. Przeprowadzenie oceny ex post jest wymagane wyłącznie w odniesieniu do programów pomocy, których łączny okres obowiązywania przekracza trzy lata, począwszy od 1 stycznia 2023 r.

2. Od wymogu przeprowadzenia oceny ex post można odstąpić w przypadku programów pomocy będących bezpośrednimi następcami wcześniejszego programu, który służył realizacji zbliżonego celu, obejmował ten sam obszar geograficzny i został poddany ocenie oraz w odniesieniu do którego przedstawiono ostateczne sprawozdanie z oceny zgodnie z planem oceny zatwierdzonym przez Komisję, niezawierające żadnych negatywnych ustaleń. W przypadku gdy ostateczne sprawozdanie z oceny programu pomocy okaże się niezgodne z zatwierdzonym planem oceny, dany program zostaje zawieszony ze skutkiem natychmiastowym. Żadna z kolejnych wersji takiego zawieszonego programu pomocy nie podlega wyłączeniu grupowemu.

3. Celem oceny jest weryfikacja realizacji przyjętych założeń i spełnienia warunków leżących u podstaw zgodności programu pomocy z rynkiem wewnętrznym, w szczególności weryfikacja konieczności zastosowania środka pomocy i jego skuteczności w świetle jego uprzednio zdefiniowanych celów ogólnych i szczegółowych. W ocenie uwzględnia się także wpływ danego programu na konkurencję i wymianę handlową.

4. W przypadku programów pomocy objętych wymogiem oceny na podstawie ust. 1 państwa członkowskie zgłaszają Komisji projekt planu oceny w następujący sposób:

a)	w terminie 20 dni roboczych od wejścia w życie programu pomocy, jeżeli budżet programu pomocy przekracza 150 mln EUR w dowolnym roku lub 750 mln EUR w całym okresie jego realizacji;

b)	w terminie 30 dni roboczych po dokonaniu istotnej zmiany skutkującej zwiększeniem budżetu programu pomocy do ponad 150 mln EUR w dowolnym roku lub do 750 mln EUR w całym okresie realizacji programu pomocy;

c)	w terminie 30 dni roboczych po oficjalnym zaksięgowaniu wydatków w ramach programu pomocy przekraczających 150 mln EUR w którymkolwiek roku.

5. Projekt planu oceny jest zgodny ze wspólnymi zasadami metodycznymi ustanowionymi przez Komisję (24). Państwa członkowskie publikują plan oceny zatwierdzony przez Komisję.

6. Ocenę ex post przeprowadza ekspert, który jest niezależny od organu przyznającego pomoc, na podstawie planu oceny. W ramach każdej oceny sporządza się co najmniej jedno okresowe i jedno końcowe sprawozdanie z oceny. Państwa członkowskie publikują oba sprawozdania.

7. Końcowe sprawozdanie z oceny przekazuje się Komisji najpóźniej na dziewięć miesięcy przed datą wygaśnięcia programu pomocy objętego wyłączeniem. Termin ten może zostać skrócony w przypadku programów pomocy powodujących uruchomienie wymogu oceny w ciągu ostatnich dwóch lat wdrażania danego programu pomocy. Dokładny zakres i zasady każdej oceny określa się w decyzji Komisji o zatwierdzeniu planu oceny. W zgłoszeniu wszelkich późniejszych środków pomocy o podobnym celu wskazuje się, w jaki sposób uwzględniono wyniki oceny.

Artykuł 13

Monitorowanie

Państwa członkowskie prowadzą szczegółowe rejestry zawierające informacje i dokumenty uzupełniające niezbędne do ustalenia, czy wszystkie warunki ustanowione w niniejszym rozporządzeniu zostały spełnione. Rejestry te są przechowywane przez okres dziesięciu lat od dnia przyznania pomocy ad hoc lub dnia przyznania ostatniej pomocy w ramach programu. W terminie 20 dni roboczych lub w dłuższym terminie określonym we wniosku zainteresowane państwo członkowskie przekazuje Komisji wszelkie informacje i dokumenty uzupełniające, które Komisja uzna za niezbędne do monitorowania stosowania niniejszego rozporządzenia.

ROZDZIAŁ III

Przepisy szczegółowe dotyczące poszczególnych kategorii pomocy

Artykuł 14

Warunki ogólne

Pomoc przewidziana w niniejszej sekcji spełnia wszystkie następujące warunki ogólne:

jeżeli pomoc przyznaje się w odniesieniu do unijnego statku rybackiego, statek ten nie jest przenoszony poza Unię ani nie zmienia się jego bandery przez okres co najmniej pięciu lat od płatności końcowej za operację objętą wsparciem. Jeżeli w tym czasie statek zostanie przeniesiony lub zmieni banderę, kwoty nienależnie wypłacone w związku z taką operacją są odzyskiwane przez państwo członkowskie w wysokości proporcjonalnej do okresu, w którym nie spełniono warunku określonego w zdaniu pierwszym niniejszego punktu;

b)	koszty operacyjne nie stanowią wydatku kwalifikowalnego do pomocy, chyba że niniejsza sekcja wyraźnie stanowi inaczej.

Artykuł 15

Pomoc na innowacje w dziedzinie rybołówstwa

1. Pomoc na innowacje w dziedzinie rybołówstwa, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że ma na celu opracowanie lub wprowadzenie nowych lub znacznie ulepszonych produktów i urządzeń, nowych lub ulepszonych procesów i technik oraz nowych lub ulepszonych systemów zarządzania i organizacji, w tym na poziomie przetwarzania i wprowadzania do obrotu.

2. Usługi dotowane finansowane z pomocy są wykonywane przez podmiot naukowy lub techniczny uznany przez państwo członkowskie lub Unię, lub we współpracy z takim podmiotem. Ten podmiot naukowy lub techniczny zatwierdza wyniki takich usług. Pomoc wypłacana jest bezpośrednio organizacji prowadzącej badania lub upowszechniającej wiedzę.

3. Wyniki operacji otrzymujących wsparcie są odpowiednio upubliczniane przez państwo członkowskie.

4. Koszty kwalifikowalne mogą obejmować:

a)	koszty bezpośrednie personelu dotyczące badaczy, techników i pozostałego personelu pomocniczego w zakresie, w jakim osoby te pracują przy danym projekcie;

koszty aparatury i sprzętu w zakresie i przez okres, w jakim są one wykorzystywane na potrzeby operacji. Jeśli aparatura i sprzęt nie są wykorzystywane na potrzeby operacji przez cały okres ich użytkowania, za koszty kwalifikowalne uznaje się tylko koszty amortyzacji odpowiadające okresowi realizacji operacji obliczone na podstawie powszechnie przyjętych zasad rachunkowości;

koszty budynków i gruntów w zakresie i przez okres, w jakich są one wykorzystywane na potrzeby operacji, i pod następującymi warunkami:

(i)	jeżeli chodzi o budynki, za koszty kwalifikowalne uznaje się tylko koszty amortyzacji odpowiadające okresowi realizacji operacji obliczone na podstawie powszechnie przyjętych zasad rachunkowości;

(ii)	jeżeli chodzi o grunty, za koszty kwalifikowalne uznaje się koszty przekazania na zasadach handlowych lub faktycznie poniesione koszty kapitałowe;

d)	koszty badań wykonywanych na podstawie umowy, wiedzy i patentów zakupionych lub użytkowanych na podstawie licencji udzielonej przez źródła zewnętrzne w warunkach pełnej konkurencji oraz koszty doradztwa i równorzędnych usług wykorzystywanych wyłącznie na potrzeby operacji; lub

e)	dodatkowe koszty ogólne i inne koszty operacyjne, w tym koszty materiałów, zaopatrzenia i podobnych produktów, poniesione bezpośrednio w wyniku realizacji operacji.

5. Kwota pomocy przewidzianej w niniejszym artykule nie może przekraczać, w ekwiwalencie dotacji brutto, stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 50 % łącznych kosztów kwalifikowalnych. Szczegółowe stawki maksymalnej intensywności pomocy określono w załączniku IV. W przypadku gdy jednej operacji dotyczy kilka z wierszy 1-11 załącznika IV, stosuje się najwyższą stawkę maksymalnej intensywności pomocy.

Artykuł 16

Pomoc na usługi doradcze

1. Pomoc na usługi doradcze, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z obowiązku zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	pomoc poprawia ogólne wyniki i konkurencyjność przedsiębiorstw oraz promuje zrównoważone rybołówstwo;

b)	z pomocy mogą korzystać wszystkie kwalifikujące się przedsiębiorstwa na danym obszarze, w oparciu o obiektywnie określone warunki; oraz

usługa doradcza przybiera jedną z następujących form:

(i)	studia wykonalności i usługi doradcze, w ramach których ocenia się rentowność środków potencjalnie kwalifikujących się do wsparcia na mocy tytułu II rozdział II rozporządzenia (UE) 2021/1139;

(ii)	świadczenie profesjonalnych usług doradczych w zakresie zrównoważenia środowiskowego, ze szczególnym uwzględnieniem ograniczania i - tam gdzie to możliwe - eliminowania negatywnego wpływu działalności połowowej na ekosystemy morskie, przybrzeżne, lądowe i słodkowodne;

(iii)

świadczenie profesjonalnych usług doradczych w zakresie strategii biznesowych i marketingowych.

2. Studia wykonalności, usługi doradcze i doradztwo, o których mowa w ust. 1 lit. b), są świadczone przez podmioty naukowe, akademickie, zawodowe lub techniczne lub podmioty świadczące usługi doradztwa gospodarczego, które posiadają kompetencje wymagane na mocy prawa krajowego.

3. Pomoc udzielana jest w formie usług dotowanych lub dotacji bezpośredniej.

4. Kwota pomocy przyznanej na podstawie niniejszego artykułu nie może przekraczać, w ekwiwalencie dotacji brutto, stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 50 % łącznych kosztów kwalifikowalnych. Szczegółowe stawki maksymalnej intensywności pomocy określono w załączniku IV. W przypadku gdy jednej operacji dotyczy kilka z wierszy 1-11 załącznika IV, stosuje się najwyższą stawkę maksymalnej intensywności pomocy.

Artykuł 17

Pomoc na partnerstwa między naukowcami a rybakami

1. Pomoc na partnerstwa między naukowcami a rybakami, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	pomoc ma na celu wspieranie transferu wiedzy między naukowcami a rybakami;

pomoc przeznaczona jest na wsparcie następujących działań:

(i)	tworzenie sieci, umów o partnerstwie lub stowarzyszeń między jednym lub kilkoma niezależnymi podmiotami naukowymi a rybakami lub jedną lub kilkoma organizacjami rybaków, w których mogą uczestniczyć podmioty techniczne;

(ii)	działania prowadzone w ramach sieci, umów o partnerstwie lub stowarzyszeń, o których mowa w pkt (i). Działania te mogą obejmować gromadzenie danych i działania związane z zarządzaniem, badania, projekty pilotażowe, upowszechnianie wiedzy i wyników badań, seminaria i najlepsze praktyki.

2. Pomoc udzielana jest w formie usług dotowanych lub dotacji bezpośredniej.

3. Pomoc może obejmować tylko następujące koszty kwalifikowalne, poniesione bezpośrednio w wyniku realizacji projektu objętego wsparciem:

a)	koszty bezpośrednie wynagrodzeń;

b)	opłaty z tytułu uczestnictwa;

c)	koszty podróży;

d)	koszty publikacji;

e)	zakupione usługi w zakresie gromadzenia danych, badania, projekty pilotażowe;

f)	wynajem pomieszczeń i stanowisk wystawowych oraz koszt montażu i demontażu tych stanowisk;

g)	koszty rozpowszechniania wiedzy naukowej i udokumentowanych informacji.

Artykuł 18

Pomoc na wspieranie kapitału ludzkiego i dialogu społecznego

1. Pomoc na wspieranie kapitału ludzkiego i dialogu społecznego, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że pomoc ta wspiera następujące działania:

szkolenia zawodowe, uczenie się przez całe życie, wspólne projekty, rozpowszechnianie wiedzy o charakterze ekonomicznym, technicznym, regulacyjnym lub naukowym oraz innowacyjnych praktyk, a także nabywanie nowych umiejętności zawodowych, w szczególności związanych ze zrównoważonym zarządzaniem ekosystemami morskimi, higieną, zdrowiem, bezpieczeństwem, działalnością w sektorze morskim, innowacjami i przedsiębiorczością;

tworzenie sieci kontaktów oraz wymianę doświadczeń i najlepszych praktyk między zainteresowanymi stronami, w tym między organizacjami propagującymi równe szanse mężczyzn i kobiet, propagującymi rolę kobiet w społecznościach rybackich oraz wspierającymi niedostatecznie reprezentowane grupy zaangażowane w łodziowe rybołówstwo przybrzeżne lub połowy ręczne; lub

c)	dialog społeczny na poziomie unijnym, krajowym, regionalnym lub lokalnym z udziałem rybaków, partnerów społecznych i innych odpowiednich zainteresowanych stron.

2. Pomoc na wspieranie działalności, o której mowa w ust. 1, może być również przyznawana małżonkom rybaków pracujących na własny rachunek lub partnerom życiowym rybaków pracujących na własny rachunek, jeżeli - i w zakresie, w jakim - są uznawani przez prawo krajowe, którzy nie są pracownikami ani partnerami biznesowymi, jeżeli w sposób zwyczajowy, w warunkach określonych przez prawo krajowe, uczestniczą w działalności rybaka pracującego na własny rachunek i wykonują takie same zadania lub zadania pomocnicze.

3. Kwota pomocy przyznanej na podstawie niniejszego artykułu nie może przekraczać, w ekwiwalencie dotacji brutto, stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 50 % kosztów kwalifikowalnych, z wyjątkiem przypadku szkoleń zawodowych w zakresie nawigacji i bezpieczeństwa, gdzie stosuje się maksymalny wskaźnik intensywności pomocy wynoszący 100 %. Szczegółowe stawki maksymalnej intensywności pomocy określono w załączniku IV. W przypadku gdy jednej operacji dotyczy kilka z wierszy 1-11 załącznika IV, stosuje się najwyższą stawkę maksymalnej intensywności pomocy.

Artykuł 19

Pomoc na ułatwienie różnicowania form dochodu i nowe formy dochodu

1. Pomoc na ułatwienie różnicowania form dochodu i nowe formy dochodu, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

pomoc ma na celu wspieranie inwestycji przyczyniających się do różnicowania dochodów rybaków poprzez rozwój działalności uzupełniającej, w tym inwestycji na pokładzie, turystyki wędkarskiej, restauracji, usług w zakresie ochrony środowiska związanych z rybołówstwem oraz działalności edukacyjnej dotyczącej rybołówstwa;

pomoc stanowi wsparcie dla rybaków, którzy:

(i)	przedstawią biznesplan dotyczący rozwoju ich nowej działalności; oraz

(ii)	posiadają odpowiednie umiejętności zawodowe lub nabywają je dzięki operacjom finansowanym na podstawie art. 18 ust. 1 lit. a).

2. Pomoc, o której mowa w ust. 1 lit. a), przyznaje się wyłącznie w przypadku, gdy działalność uzupełniająca jest związana z podstawową działalnością połowową rybaka.

3. Kwota pomocy przyznanej na podstawie niniejszego artykułu nie może przekraczać 50 % budżetu przewidzianego w biznesplanie dla każdej operacji i nie może przekraczać maksymalnej kwoty 75 000 EUR dla każdego przedsiębiorstwa będącego beneficjentem.

Artykuł 20

Pomoc na pierwsze nabycie statku rybackiego

1. Pomoc na pierwsze nabycie statku rybackiego lub na pierwsze nabycie jego częściowej własności, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	pomoc przyczynia się do wzmocnienia działalności połowowej zrównoważonej pod względem gospodarczym, społecznym i środowiskowym, a przedsiębiorstwo będące beneficjentem przedstawiło możliwe do zweryfikowania informacje oraz biznesplan, które to potwierdzają; oraz

b)	pomoc przeznaczona jest na wsparcie pierwszego nabycia statku rybackiego przez osobę fizyczną, która w dniu złożenia wniosku o pomoc ma nie więcej niż 40 lat i przepracowała co najmniej pięć lat w zawodzie rybaka lub zdobyła odpowiednie kwalifikacje.

2. Pomoc przewidziana w ust. 1 może zostać również przyznana osobom prawnym będącym w całości własnością jednej lub większej liczby osób fizycznych, z których każda spełnia warunki określone w ust. 1.

3. Pomoc przewidziana w niniejszym artykule może zostać przyznana na wspólne pierwsze nabycie statku rybackiego przez kilka osób fizycznych, z których każda spełnia warunki określone w ust. 1.

4. Pomoc przewidziana w niniejszym artykule może zostać również przyznana na pierwsze nabycie częściowej własności statku rybackiego przez osobę fizyczną, która spełnia warunki określone w ust. 1 i którą uznaje się za posiadającą prawa kontrolne w odniesieniu do tego statku jako właściciel co najmniej 33 % statku rybackiego lub 33 % udziałów w statku rybackim, lub przez podmiot prawny, który spełnia warunki określone w ust. 2 i który uznaje się za posiadający prawa kontrolne w odniesieniu do tego statku jako właściciel co najmniej 33 % statku rybackiego lub 33 % udziałów w statku rybackim.

5. Pomoc przyznaje się wyłącznie w odniesieniu do statku rybackiego, który spełnia wszystkie następujące wymogi:

a)	należy do segmentu floty, w stosunku do którego najnowsze sprawozdanie na temat zdolności połowowej, o którym mowa w art. 22 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013, wykazało równowagę między zdolnościami połowowymi a uprawnieniami do połowów dostępnymi dla tego segmentu;

b)	jest wyposażony w sprzęt do prowadzenia działalności połowowej;

c)	jego długość całkowita wynosi nie więcej niż 24 metry;

d)	był zarejestrowany w unijnym rejestrze floty przez co najmniej trzy lata kalendarzowe poprzedzające rok złożenia wniosku o pomoc w przypadku statku łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego i przez co najmniej pięć lat kalendarzowych w przypadku innego rodzaju statku; oraz

e)	był zarejestrowany w unijnym rejestrze floty przez maksymalnie 30 lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku o pomoc.

6. Kwota pomocy przyznanej na podstawie niniejszego artykułu nie może przekraczać, w ekwiwalencie dotacji brutto, stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 40 % kosztów kwalifikowalnych i w żadnym przypadku nie jest wyższa niż 75 000 EUR na rybaka i na statek rybacki.

Artykuł 21

Pomoc na poprawę warunków zdrowotnych i bezpieczeństwa oraz warunków pracy rybaków

1. Pomoc na poprawę warunków zdrowotnych i bezpieczeństwa oraz warunków pracy rybaków, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	pomoc jest przyznawana wyłącznie w odniesieniu do inwestycji na pokładzie lub w indywidualny sprzęt, a inwestycje te wykraczają poza wymogi określone w prawie unijnym lub krajowym; oraz

b)	pomoc nie jest przeznaczona na wspieranie operacji zwiększających pojemność brutto statku rybackiego.

2. W przypadku operacji mających na celu poprawę bezpieczeństwa rybaków do wsparcia kwalifikuje się zakup i, w razie potrzeby, instalacja następujących elementów:

a)	tratwy ratunkowe;

b)	zwalniaki hydrostatyczne do tratw ratunkowych;

c)	radiopławy osobiste, takie jaka radiopława EPIRB, które mogą być wszyte w kamizelki ratunkowe lub naszyte na ubrania robocze rybaków;

d)	indywidualne urządzenia wypornościowe, w szczególności kombinezony ratunkowe, boje ratunkowe i kamizelki ratunkowe;

e)	flary sygnalizacyjne;

f)	wyrzutnie linki ratunkowej;

g)	systemy wydobywania człowieka zza burty;

h)	urządzenia gaśnicze, takie jak gaśnice, koce gaśnicze, czujniki pożarowe i czujniki dymu, aparaty oddechowe;

i)	drzwi przeciwpożarowe;

j)	zawory odcinające zbiorniki paliwa;

k)	czujniki gazu i gazowe systemy alarmowe;

l)	pompy zęzowe i alarmy;

m)	sprzęt do łączności radiowej i satelitarnej;

n)	wodoszczelne włazy i drzwi;

o)	osłony maszyn, takich jak wciągarki lub bębny sieciowe;

p)	kładki i drabinki;

q)	oświetlenie poszukiwawcze, pokładowe lub awaryjne;

r)	mechanizm zwalniający dla przypadków, gdy narzędzie połowowe zaczepi o podwodną przeszkodę;

s)	kamery i monitory bezpieczeństwa;

t)	sprzęt i elementy niezbędne do poprawy bezpieczeństwa na pokładzie.

3. W przypadku operacji lub dostarczania sprzętu, które mają na celu poprawę warunków zdrowotnych rybaków, do wsparcia kwalifikują się następujące działania:

a)	zakup i instalacja zestawów pierwszej pomocy;

b)	zakup leków i urządzeń do pilnego leczenia;

c)	zapewnienie telemedycyny, w tym e-technologii, sprzętu i obrazów medycznych stosowanych do konsultacji na odległość ze statków;

d)	dostarczanie przewodników i podręczników mających na celu poprawę stanu zdrowia;

e)	kampanie informacyjne mające na celu poprawę stanu zdrowia.

4. W przypadku operacji lub dostarczania sprzętu, które mają na celu poprawę warunków higieny rybaków, do wsparcia kwalifikuje się zakup i, w stosownych przypadkach, instalacja następujących elementów:

a)	urządzenia sanitarne, takie jak toalety i urządzenia do mycia;

b)	urządzenia kuchenne i sprzęt do przechowywania zapasów żywności;

c)	urządzenia do uzdatniania wody pitnej;

d)	sprzęt lub systemy do wentylacji, czyszczenia lub dezynfekcji w celu utrzymania na pokładzie odpowiednich warunków sanitarnych;

e)	przewodniki i podręczniki dotyczące poprawy higieny na pokładzie, w tym narzędzia programowe.

5. W przypadku operacji lub dostarczania sprzętu, które mają na celu poprawę warunków pracy na pokładzie statków rybackich, do wsparcia kwalifikuje się zakup i, w stosownych przypadkach, instalacja następujących elementów:

a)	balustrady pokładowe;

b)	konstrukcje pokładów ochronnych i modernizacja kabin w celu zapewnienia ochrony przed niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi porównywalnymi z klęskami żywiołowymi;

c)	elementy związane z poprawą bezpieczeństwa w kabinach i zapewnieniem wspólnych obszarów dla załogi;

d)	sprzęt ograniczający podnoszenie ciężkich przedmiotów ręcznie, z wyłączeniem maszyn bezpośrednio związanych z operacjami połowowymi, takich jak wciągarki;

e)	farby antypoślizgowe i maty gumowe;

f)	sprzęt izolujący od hałasu, ciepła lub zimna oraz sprzęt poprawiający wentylację;

g)	odzież robocza i sprzęt ochronny, taki jak nieprzemakalne buty ochronne, ochrona oczu i dróg oddechowych, rękawice ochronne i kaski lub sprzęt chroniący przed upadkiem;

h)	znaki ostrzegawcze dotyczące sytuacji awaryjnych i bezpieczeństwa;

i)	analizy i oceny ryzyka w celu określenia zagrożeń dla rybaków zarówno w porcie, jak i w trakcie żeglugi, aby wdrożyć środki mające na celu zapobieganie ryzyku lub jego zmniejszenie;

j)	przewodniki i podręczniki dotyczące poprawy warunków pracy na pokładzie;

k)	pojazdy transportu zbiorowego do transportu ze stref połowu skorupiaków do miejsc pierwszej sprzedaży;

l)	udogodnienia na lądzie dla rybaków łowiących z brzegu, które poprawiają warunki pracy, takie jak szatnie, łazienki i inne urządzenia sanitarne, w szczególności te, które zachęcają kobiety do wejścia na rynek pracy oraz to promują.

6. Pomoc przyznaje się rybakom, w tym w stosownych przypadkach rybakom łowiącym z brzegu, lub właścicielom statków rybackich.

7. W przypadku gdy operacja polega na inwestycji na statku rybackim, pomoc nie może być przyznana więcej niż raz w okresie od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 31 grudnia 2029 r. na ten sam rodzaj inwestycji i na ten sam statek rybacki. W przypadku gdy operacja polega na inwestycji w indywidualne wyposażenie, pomoc nie może być przyznana więcej niż raz w okresie od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 31 grudnia 2029 r. na ten sam rodzaj wyposażenia i na tego samego beneficjenta.

8. Kwota pomocy przyznanej na podstawie niniejszego artykułu nie może przekraczać, w ekwiwalencie dotacji brutto, stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 50 % łącznych kosztów kwalifikowalnych. Szczegółowe stawki maksymalnej intensywności pomocy określono w załączniku IV. W przypadku gdy jednej operacji dotyczy kilka z wierszy 1-11 załącznika IV, stosuje się najwyższą stawkę maksymalnej intensywności pomocy.

Artykuł 22

Pomoc na opłacenie składek ubezpieczeniowych i na wkład finansowy na rzecz funduszy ubezpieczeń wzajemnych

1. Pomoc na opłacenie składek ubezpieczeniowych i na wkład finansowy na rzecz funduszy ubezpieczeń wzajemnych, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

pomoc ma na celu wniesienie wkładu do składek ubezpieczeniowych na ubezpieczenia lub do funduszy ubezpieczeń wzajemnych, z których wypłaca się rekompensatę finansową rybakom z tytułu strat gospodarczych spowodowanych przez działania zwierząt chronionych, kryzysy w dziedzinie zdrowia publicznego, niekorzystne zjawiska klimatyczne porównywalne z klęskami żywiołowymi lub incydenty środowiskowe lub z tytułu kosztów ratowania rybaków lub statków rybackich w razie wypadków na morzu podczas ich działalności połowowej;

b)	połączenie rekompensaty finansowej wypłacanej przez fundusze ubezpieczeń wzajemnych na mocy niniejszego artykułu z innymi unijnymi lub krajowymi instrumentami lub programami ubezpieczeń nie prowadzi do nadmiernej rekompensaty przekraczającej poniesioną stratę gospodarczą;

c)	ubezpieczenie nie wymaga ani nie określa rodzaju ani ilości przyszłej produkcji, a pomoc nie jest ograniczona do ubezpieczenia zapewnianego przez określony zakład ubezpieczeń lub grupę zakładów; oraz

d)	fundusz ubezpieczeń wzajemnych jest akredytowany przez właściwy organ państwa członkowskiego zgodnie z prawem krajowym.

2. Do celów niniejszego artykułu:

a)	kryzysy w dziedzinie zdrowia publicznego, niekorzystne zjawiska klimatyczne porównywalne z klęskami żywiołowymi, incydenty środowiskowe lub wypadki na morzu, o których mowa w ust. 1 lit. a), muszą być zjawiskami formalnie uznanymi za zaistniałe przez właściwy organ państwa członkowskiego;

termin „fundusz ubezpieczeń wzajemnych" oznacza system akredytowany przez państwo członkowskie zgodnie z prawem krajowym tego państwa, który umożliwia stowarzyszonym rybakom ubezpieczanie się i za pomocą którego stowarzyszonym rybakom wypłacane są rekompensaty za straty gospodarcze spowodowane zdarzeniami wymienionymi w ust. 1 lit. a). Fundusz ubezpieczeń wzajemnych prowadzi przejrzystą politykę w odniesieniu do wpłat do funduszu i wypłat z funduszu oraz posiada jasne zasady przypisujące odpowiedzialność za wszelkie powstałe długi.

3. Maksymalna intensywność pomocy wynosi:

a)	50 % kwot wypłacanych przez fundusz ubezpieczeń wzajemnych jako rekompensata finansowa dla rybaków;

b)	100 % kosztów administracyjnych ustanowienia funduszu ubezpieczeń wzajemnych;

c)	70 % kosztów składki ubezpieczeniowej;

d)	50 % początkowego dokapitalizowania funduszu.

4. Wkłady, o których mowa w ust. 1 lit. a), są przyznawane wyłącznie na pokrycie strat spowodowanych kryzysami w dziedzinie zdrowia publicznego, niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi porównywalnymi z klęskami żywiołowymi, incydentami środowiskowymi lub wypadkami na morzu.

Artykuł 23

Pomoc na wspieranie systemów przydziału uprawnień do połowów

1. Pomoc na wspieranie systemów przydziału uprawnień do połowów, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

pomoc ma na celu wspieranie projektowania, rozwoju, monitorowania i oceny systemów przydziału uprawnień do połowów pomiędzy państwa członkowskie i zarządzania tymi systemami, zgodnie z art. 16 ust. 8 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013, w celu dostosowania działalności połowowej do uprawnień do połowów; oraz

b)	pomoc przyznaje się osobom prawnym lub fizycznym lub organizacjom rybaków uznanym przez państwo członkowskie, w tym uznanym organizacjom producentów zaangażowanym w zbiorowe zarządzanie systemami przydziału uprawnień do połowów.

2. Pomoc udzielana jest w formie usług dotowanych lub dotacji bezpośredniej.

3. Pomoc może obejmować tylko następujące koszty kwalifikowalne:

a)	koszty bezpośrednie wynagrodzeń;

b)	zakup lub leasing rzeczowych aktywów trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych do wartości rynkowej danych aktywów;

c)	koszty publikacji; lub

d)	zakup usług lub badań w zakresie projektowania i rozwoju.

Artykuł 24

Pomoc na zmniejszanie oddziaływania rybołówstwa na środowisko i dostosowanie połowów do wymogów ochrony gatunków

1. Pomoc na zmniejszanie oddziaływania rybołówstwa na środowisko i dostosowanie połowów do wymogów ochrony gatunków, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że: pomoc ma na celu zmniejszanie oddziaływania rybołówstwa na środowisko morskie, sprzyjanie stopniowej eliminacji odrzutów oraz ułatwianie przejścia na zrównoważoną eksploatację żywych zasobów morza zgodnie z art. 2 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013.

2. Pomoc przeznaczona jest na wsparcie następujących elementów:

a)	inwestycji w sprzęt poprawiający selektywność narzędzi połowowych pod względem rozmiaru lub gatunku;

b)	inwestycji na pokładzie lub w sprzęt, który eliminuje odrzuty poprzez unikanie i ograniczanie przypadkowych połowów stad handlowych lub który służy do zajmowania się przypadkowymi połowami przeznaczonymi do wyładunku zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013;

c)	inwestycji w sprzęt, który ogranicza i, jeżeli to możliwe, eliminuje fizyczny i biologiczny wpływ połowów na ekosystem lub dno morskie; lub

inwestycji w sprzęt chroniący narzędzia połowowe i połowy przed ssakami i ptakami chronionymi na mocy dyrektywy Rady 92/43/EWG (25) lub dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE (26), pod warunkiem że nie narusza on selektywności narzędzi połowowych i że wprowadzono wszystkie odpowiednie środki w celu uniknięcia szkód fizycznych u drapieżników.

3. Pomocy nie przyznaje się więcej niż jeden raz w okresie od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 31 grudnia 2029 r. w odniesieniu do tego samego rodzaju sprzętu na tym samym unijnym statku rybackim.

4. Pomoc przyznaje się wyłącznie w przypadku, gdy narzędzie połowowe lub inny sprzęt, o którym mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, ma wyraźnie lepszą selekcję pod względem wielkości lub wyraźnie mniejszy wpływ na ekosystem i gatunki niedocelowe niż standardowe narzędzie lub inny sprzęt dozwolony na mocy prawa Unii lub na mocy odpowiedniego prawa krajowego przyjętego w kontekście regionalizacji, jak przewidziano w rozporządzeniu (UE) nr 1380/2013.

5. Pomoc przyznaje się:

a)	właścicielom unijnych statków rybackich, które są zarejestrowane jako aktywne i które prowadziły działalność połowową na morzu przez co najmniej 60 dni w ciągu dwóch lat kalendarzowych poprzedzających datę złożenia wniosku o pomoc;

b)	rybakom posiadającym narzędzie podlegające wymianie, którzy pracowali na pokładzie unijnego statku rybackiego przez co najmniej 60 dni w ciągu dwóch lat kalendarzowych poprzedzających datę złożenia wniosku o pomoc;

c)	organizacjom rybaków uznanym przez dane państwo członkowskie.

6. Kwota pomocy przyznanej na podstawie niniejszego artykułu nie może przekraczać, w ekwiwalencie dotacji brutto, stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 100 % łącznych kosztów kwalifikowalnych.

Artykuł 25

Pomoc na innowacje związane z zachowaniem morskich zasobów biologicznych

1. Pomoc na innowacje związane z zachowaniem morskich zasobów biologicznych, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	pomoc ma na celu przyczynienie się do stopniowej eliminacji odrzutów i przyłowów oraz ułatwienie przejścia do eksploatacji żywych zasobów morza zgodnie z art. 2 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013, a także zmniejszenie wpływu rybołówstwa na środowisko morskie oraz zwierzęta chronione;

pomoc przeznaczona jest na wsparcie operacji mających na celu rozwój lub wprowadzenie nowej wiedzy technicznej lub organizacyjnej, która zmniejsza wpływ działalności połowowej na środowisko, w tym ulepszonych technik połowowych i selektywności narzędzi połowowych, lub mających na celu osiągnięcie bardziej zrównoważonego wykorzystania żywych zasobów morza i współistnienia ze zwierzętami chronionymi;

c)	operacje objęte wsparciem są przeprowadzane przez podmiot naukowy lub techniczny uznany przez państwo członkowskie, który zatwierdza wyniki takich operacji, lub we współpracy z takim podmiotem; oraz

d)	wyniki operacji objętych wsparciem są odpowiednio upubliczniane przez państwo członkowskie.

2. Pomoc udzielana jest w formie usług dotowanych.

3. Statki rybackie uczestniczące w projektach finansowanych na podstawie niniejszego artykułu nie mogą stanowić więcej niż 5 % liczby statków rybackich floty krajowej ani 5 % pojemności brutto floty krajowej, obliczonych w momencie przyjęcia instrumentu wsparcia.

4. Koszty kwalifikowalne mogą obejmować tylko:

a)	koszty bezpośrednie personelu dotyczące badaczy, techników i pozostałego personelu pomocniczego w zakresie, w jakim osoby te pracują przy danym projekcie;

koszty aparatury i sprzętu w zakresie i przez okres, w jakim są one wykorzystywane na potrzeby projektu. jeśli aparatura i sprzęt nie są wykorzystywane na potrzeby projektu przez cały okres ich użytkowania, za koszty kwalifikowalne uznaje się tylko koszty amortyzacji odpowiadające okresowi realizacji projektu obliczone na podstawie powszechnie przyjętych zasad rachunkowości;

koszty budynków i gruntów w zakresie i przez okres, w jakich są one wykorzystywane na potrzeby projektu, i pod następującymi warunkami:

(i)	jeżeli chodzi o budynki, za koszty kwalifikowalne uznaje się tylko koszty amortyzacji odpowiadające okresowi realizacji projektu obliczone na podstawie powszechnie przyjętych zasad rachunkowości;

(ii)	jeżeli chodzi o grunty, za koszty kwalifikowalne uznaje się tylko koszty przekazania na zasadach handlowych lub faktycznie poniesione koszty kapitałowe;

d)	koszty badań wykonywanych na podstawie umowy, wiedzy i patentów zakupionych lub użytkowanych na podstawie licencji udzielonej przez źródła zewnętrzne w warunkach pełnej konkurencji oraz koszty doradztwa i równorzędnych usług wykorzystywanych wyłącznie na potrzeby projektu; lub

e)	dodatkowe koszty ogólne i inne koszty operacyjne, w tym koszty materiałów, zaopatrzenia i podobnych produktów, poniesione bezpośrednio w wyniku realizacji projektu.

Artykuł 26

Pomoc na ochronę i odbudowę różnorodności biologicznej mórz i ekosystemów morskich oraz systemy w ramach zrównoważonej działalności połowowej

1. Pomoc na ochronę i odbudowę różnorodności biologicznej mórz i ekosystemów morskich oraz systemy w ramach zrównoważonej działalności połowowej, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest zwolniona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE.

2. Pomoc przyznawana na mocy niniejszego artykułu przeznaczona jest na wsparcie następujących operacji:

zbieranie przez rybaków odpadów z morza, takie jak bierne zbieranie zagubionych narzędzi połowowych i innych odpadów morskich; do otrzymania wsparcia kwalifikują się tylko następujące działania:

(i)	usuwanie z morza zagubionych narzędzi połowowych, w szczególności w celu zwalczania sieci-widmo;

(ii)	zakup i, w stosownych przypadkach, zamontowanie na pokładzie sprzętu do zbierania i składowania odpadów;

(iii)

tworzenie systemów zbierania odpadów dla uczestniczących rybaków, w tym zachęt finansowych;

(iv)	zakup i, w stosownych przypadkach, zamontowanie w rybackiej infrastrukturze portowej sprzętu do składowania i recyklingu odpadów;

(v)	kampanie komunikacyjne, informacyjne i podnoszące świadomość mające na celu zachęcenie rybaków i innych zainteresowanych stron do udziału w projektach usuwania zagubionych narzędzi połowowych; lub

(vi)	szkolenia dla rybaków i agentów portowych;

budowa, montaż lub modernizacja stałych lub ruchomych urządzeń przeznaczonych do ochrony i poprawy stanu morskiej fauny i flory, w tym ich naukowe przygotowanie i ocena; do otrzymania wsparcia kwalifikują się tylko następujące działania:

(i)	zakup i, w stosownych przypadkach, montaż urządzeń służących do ochrony obszarów morskich przed połowem włokiem;

(ii)	zakup i, w stosownych przypadkach, montaż urządzeń służących do odbudowy zdegradowanych ekosystemów morskich; lub

(iii)

koszty związane z pracami wstępnymi, takimi jak poszukiwanie, badania naukowe lub oceny.

Nabycie statku, który ma zostać zanurzony i wykorzystany jako sztuczna rafa, nie jest kwalifikowalne.

wkład w lepsze zarządzanie morskimi zasobami biologicznymi lub ich zachowanie poprzez instalowanie następujących elementów lub podejmowanie następujących działań i projektów:

(i)	okrągłe haki;

(ii)	dźwiękowe urządzenia odstraszające;

(iii)

urządzenia zapobiegające przypadkowemu połowowi żółwi („TED");

(iv)	podbory straszące;

(v)	inne narzędzia lub urządzenia o udowodnionej skuteczności w zapobieganiu przypadkowym połowom zwierząt chronionych;

(vi)	szkolenia dla rybaków z zakresu lepszego zarządzania morskimi zasobami biologicznymi lub ich zachowania;

(vii)

projekty koncentrujące się na siedliskach przybrzeżnych mających znaczenie dla ryb, ptaków i innych organizmów;

(viii)

projekty koncentrujące się na obszarach istotnych dla rozmnażania ryb, takich jak przybrzeżne tereny podmokłe; lub

(ix)	wymiana istniejących narzędzi połowowych na narzędzia o niewielkim oddziaływaniu, koszty związane z więcierzami i pułapkami na ryby, podrywkami i wędami ręcznymi;

udział w innych działaniach mających na celu utrzymanie i zwiększenie różnorodności biologicznej i usług ekosystemowych, takich jak odbudowa określonych siedlisk morskich i przybrzeżnych w celu wspierania zrównoważonych stad ryb, w tym ich naukowe przygotowanie i ocena; do otrzymania wsparcia kwalifikują się koszty związane z następującymi działaniami:

(i)

programy testowania nowych technik monitorowania, a w szczególności:

-	zdalne elektroniczne systemy monitorowania, takie jak telewizja przemysłowa (CCTV) lub systemy kontroli wideo, służące do monitorowania i rejestrowania przypadkowych połowów zwierząt chronionych,

-	rejestrowanie danych oceanograficznych, takich jak temperatura, zasolenie, plankton, zakwity planktonu lub zmętnienie,

-	sporządzanie map inwazyjnych gatunków obcych,

-	działania, w tym badania, mające na celu zapobieganie rozprzestrzenianiu się inwazyjnych gatunków obcych i jego kontrolę;

(ii)	zachęty finansowe do montowania na pokładzie automatycznych urządzeń rejestrujących służących do monitorowania i rejestrowania danych oceanograficznych, takich jak temperatura, zasolenie, plankton, zakwity planktonu lub zmętnienie;

(iii)

środki ograniczające zanieczyszczenia fizyczne i chemiczne;

(iv)	środki ograniczające inne presje fizyczne, w tym antropogeniczny hałas podwodny, które negatywnie wpływają na różnorodność biologiczną;

(v)	pozytywne środki ochronne mające na celu ochronę i zachowanie flory i fauny, w tym ponowne wprowadzanie gatunków rodzimych lub ich zagęszczanie, oraz stosowanie zasad zielonej infrastruktury, o których mowa w komunikacie Komisji w sprawie zielonej infrastruktury (27); lub

(vi)	środki mające na celu zapobieganie rozprzestrzenianiu się inwazyjnych gatunków obcych, ich kontrolę lub eliminację.

3. Wsparcie na mocy ust. 2 lit. d) uzależnione jest od formalnego uznania takich programów lub środków przez właściwe organy państw członkowskich. Państwa członkowskie dopilnowują również, aby nie dochodziło do nadmiernej rekompensaty w wyniku połączenia programów unijnych, krajowych i prywatnych.

Artykuł 27

Pomoc na poprawę efektywności energetycznej i łagodzenie skutków zmiany klimatu

1. Pomoc na poprawę efektywności energetycznej i łagodzenie skutków zmiany klimatu, z wyjątkiem pomocy na wymianę lub modernizację silników, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE.

2. Pomoc udzielona na podstawie niniejszego artykułu może obejmować tylko następujące środki:

inwestycje w sprzęt lub inwestycje na pokładzie mające na celu zmniejszenie emisji zanieczyszczeń lub gazów cieplarnianych oraz zwiększenie efektywności energetycznej statków rybackich. Inwestycje w narzędzia połowowe są również kwalifikowalne, pod warunkiem że nie osłabiają selektywności tych narzędzi połowowych;

b)	audyty i programy związane z efektywnością energetyczną; lub

c)	badania mające na celu ocenę wpływu alternatywnych systemów napędowych i konstrukcji kadłuba na efektywność energetyczną statków rybackich.

3. Pomoc przewidziana w ust. 2 udzielana jest wyłącznie właścicielom statków rybackich i nie może być przyznana więcej niż jeden raz na ten sam rodzaj inwestycji w okresie od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 31 grudnia 2029 r. dla tego samego statku rybackiego.

4. Kosztami kwalifikowalnymi są bezpośrednie koszty dodatkowe poniesione w wyniku operacji. Do celów ust. 2 lit. a), koszty kwalifikowalne dotyczące:

(i)

środków, które mają na celu poprawę hydrodynamiki kadłuba statku, mogą obejmować wyłącznie:

-	inwestycje w mechanizmy stabilności, takie jak stępki przechyłowe i dzioby gruszkowe, które przyczyniają się do poprawy utrzymania się na morzu i stabilności,

-	koszty związane z zastosowaniem nietoksycznych środków przeciwporostowych, takich jak powłoka miedziana, w celu zmniejszenia tarcia,

-	koszty związane z układami sterowania, takimi jak systemy sterowania układem sterowania i różne rodzaje sterów w celu zmniejszenia aktywności steru w zależności od warunków pogodowych i warunków na morzu, lub

-	testowanie zbiorników w celu stworzenia podstawy do poprawy hydrodynamiki;

(ii)

środków, które mają na celu ulepszenie układu napędowego statku, mogą obejmować wyłącznie koszty związane z zakupem i, w razie potrzeby, instalacją następujących elementów:

-	energooszczędne śruby napędowe, w tym wały napędowe,

-	katalizatory,

-	energooszczędne generatory, takie jak generatory wykorzystujące wodór lub gaz ziemny,

-	elementy napędowe wykorzystujące energię odnawialną, takie jak żagle, latawce, wiatraki, turbiny lub panele słoneczne,

-	dziobowe stery strumieniowe,

-	ekonometry, systemy zarządzania paliwem i systemy monitorowania, lub

-	inwestycje w dysze, które poprawiają system napędowy;

(iii)

inwestycji w narzędzia połowowe i sprzęt połowowy mogą obejmować wyłącznie koszty związane z następującymi środkami:

-	zmiana z narzędzi ciągnionych na narzędzia alternatywne,

-	modyfikacje narzędzi ciągnionych, lub

-	inwestycje w sprzęt do monitorowania narzędzi ciągnionych;

(iv)

inwestycji, które mają na celu zmniejszenie zużycia energii elektrycznej lub cieplnej, mogą obejmować wyłącznie:

-	inwestycje mające na celu poprawę systemów chłodzenia, zamrażania lub izolacji statków, lub

-	inwestycje mające na celu zachęcanie do recyklingu ciepła na statku, w tym odzyskiwania ciepła i jego ponownego wykorzystania do innych działań pomocniczych na statku.

Koszty związane z podstawową konserwacją kadłuba nie kwalifikują się do pomocy na podstawie ust. 2 lit. a).

Artykuł 28

Pomoc w zakresie wartości dodanej, jakości produktów i wykorzystania przypadkowych połowów

1. Pomoc w zakresie wartości dodanej, jakości produktów i wykorzystania przypadkowych połowów, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	pomoc ma na celu poprawę wartości dodanej lub jakości złowionych ryb;

pomoc obejmuje wyłącznie następujące koszty kwalifikowalne:

(i)	inwestycje, które zwiększają wartość produktów rybołówstwa, w szczególności poprzez umożliwienie rybakom przetwarzania, wprowadzania do obrotu i bezpośredniej sprzedaży ich własnych połowów; lub

(ii)	innowacyjne inwestycje na pokładzie, które poprawiają jakość produktów rybołówstwa.

2. Pomoc, o której mowa w ust. 1 lit. b) pkt (ii), jest uzależniona od używania selektywnych narzędzi w celu zminimalizowania niechcianych połowów i jest przyznawana wyłącznie właścicielom unijnych statków rybackich, którzy prowadzili działalność połowową na morzu przez co najmniej 60 dni w ciągu dwóch lat kalendarzowych poprzedzających datę złożenia wniosku o pomoc.

3. Kwota pomocy przyznanej na podstawie niniejszego artykułu nie może przekraczać, w ekwiwalencie dotacji brutto, stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 50 % łącznych kosztów kwalifikowalnych. Szczegółowe stawki maksymalnej intensywności pomocy określono w załączniku IV. W przypadku gdy jednej operacji dotyczy kilka z wierszy 1-11 załącznika IV, stosuje się najwyższą stawkę maksymalnej intensywności pomocy.

Artykuł 29

Pomoc na wspieranie portów rybackich, miejsc wyładunku, miejsc sprzedaży aukcyjnej i przystani

1. Pomoc na wspieranie portów rybackich, miejsc wyładunku, miejsc sprzedaży aukcyjnej i przystani, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	celem pomocy jest poprawa jakości, kontroli i identyfikowalności wyładowywanych produktów, zwiększenie efektywności energetycznej, przyczynienie się do ochrony środowiska oraz poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy;

pomoc obejmuje następujące koszty kwalifikowalne inwestycji, które:

(i)	poprawiają infrastrukturę portów rybackich, miejsc sprzedaży aukcyjnej, miejsc wyładunku i przystani, w tym inwestycji w odpowiednie miejsca odbioru zagubionych narzędzi połowowych i odpadów morskich zebranych z morza;

(ii)	ułatwiają przestrzeganie obowiązku wyładunku wszystkich połowów zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013 i art. 8 ust. 2 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 1379/2013 lub zwiększają wartość niedostatecznie wykorzystywanych elementów połowu; lub

(iii)

poprawiają bezpieczeństwo rybaków poprzez budowę lub modernizację przystani.

2. Kwota pomocy przyznanej na podstawie niniejszego artykułu nie może przekraczać, w ekwiwalencie dotacji brutto, stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 50 % łącznych kosztów kwalifikowalnych. Szczegółowe stawki maksymalnej intensywności pomocy określono w załączniku IV. W przypadku gdy jednej operacji dotyczy kilka z wierszy 1-11 załącznika IV, stosuje się najwyższą stawkę maksymalnej intensywności pomocy.

Artykuł 30

Pomoc na rzecz rybołówstwa śródlądowego oraz śródlądowej fauny i flory wodnej

1. Pomoc na rzecz rybołówstwa śródlądowego oraz śródlądowej fauny i flory wodnej, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że pomoc ma na celu:

a)	zmniejszenie oddziaływania rybołówstwa śródlądowego na środowisko;

b)	zwiększenie efektywności energetycznej;

c)	podniesienie wartości lub jakości wyładowywanych ryb; lub

d)	poprawę zdrowia, bezpieczeństwa, warunków pracy, kapitału ludzkiego i szkoleń.

2. Pomoc przewidzianą w niniejszym artykule można przeznaczyć tylko na wsparcie następujących kosztów kwalifikowalnych:

a)	inwestycji w promowanie kapitału ludzkiego, tworzenie miejsc pracy i dialog społeczny, o których mowa w art. 18, na warunkach określonych w tym artykule;

b)	inwestycji na pokładzie lub w indywidualny sprzęt, o których mowa w art. 21, na warunkach określonych w tym artykule;

c)	inwestycji w sprzęt, o których mowa w art. 24, na warunkach określonych w tym artykule;

d)	inwestycji w poprawę efektywności energetycznej i łagodzenie skutków zmiany klimatu, o których mowa w art. 27, na warunkach określonych w tym artykule;

e)	inwestycji w poprawę wartości dodanej lub jakości złowionych ryb, o których mowa w art. 28, na warunkach określonych w tym artykule;

f)	inwestycji w portach rybackich, przystaniach i miejscach wyładunku, o których mowa w art. 29, na warunkach określonych w tym artykule; lub

g)	inwestycji w sieci lub inne narzędzia połowowe narażone na zwiększone zużycie z powodu szkód wyrządzonych przez zwierzęta inne niż ryby, w tym inwazyjne gatunki obce, oraz w powiązany sprzęt.

3. W ramach pomocy można udzielać wsparcia na rzecz innowacji zgodnie z art. 15, na rzecz usług doradczych zgodnie z art. 16 oraz na rzecz partnerstw między naukowcami a rybakami zgodnie z art. 17.

4. W celu zachęcania do prowadzenia zróżnicowanej działalności przez rybaków śródlądowych, pomoc można przeznaczyć na wspieranie dywersyfikacji działalności w zakresie rybołówstwa śródlądowego na rzecz działalności uzupełniającej, na warunkach określonych w art. 19.

5. Do celów ust. 2 niniejszego artykułu:

a)	odniesienia do statków rybackich zawarte w art. 21, 24, 27 i 28 uznaje się za odniesienia do statków rybackich działających wyłącznie na wodach śródlądowych;

b)	odniesienia do środowiska morskiego zawarte w art. 24 uznaje się za odniesienia do środowiska, w którym działają statki rybackie wykorzystywane do rybołówstwa śródlądowego;

c)	warunki określone w art. 21, 24 i 27, odnoszące się do morskich statków rybackich, nie obejmują rybołówstwa śródlądowego.

6. W celu ochrony i rozwoju fauny i flory wodnej pomoc można przeznaczyć tylko na wsparcie:

zarządzania obszarami sieci Natura 2000, ich odbudowy i monitorowania, gdy jej obszary są związane z działalnością połowową, oraz rekultywacji wód śródlądowych zgodnie z dyrektywą 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (28), w tym na tarliskach i szlakach migracyjnych gatunków migrujących, bez uszczerbku dla art. 26 ust. 2 lit. d) niniejszego rozporządzenia i w stosownych przypadkach z udziałem rybaków śródlądowych;

b)	budowy, modernizacji lub montażu stałych lub ruchomych urządzeń przeznaczonych do ochrony i poprawy stanu wodnej fauny i flory, w tym ich naukowe przygotowanie, monitorowanie i ocena.

7. Państwa członkowskie zapewniają, aby statki rybackie otrzymujące wsparcie na mocy niniejszego artykułu nadal działały wyłącznie na wodach śródlądowych.

8. Kwota pomocy przyznanej na podstawie niniejszego artykułu nie może przekraczać, w ekwiwalencie dotacji brutto, stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 50 % kosztów kwalifikowalnych, z wyjątkiem środka określonego w ust. 2 lit. g), w stosunku do którego stosuje się intensywność pomocy wynoszącą 40 %. Szczegółowe stawki maksymalnej intensywności pomocy określono w załączniku IV. W przypadku gdy jednej operacji dotyczy kilka z wierszy 1-11 załącznika IV, stosuje się najwyższą stawkę maksymalnej intensywności pomocy.

Artykuł 31

Warunki ogólne

1. Pomoc przewidziana w niniejszej sekcji spełnia następujące warunki ogólne:

a)	ogranicza się do przedsiębiorstw z sektora akwakultury, o ile niniejsze rozporządzenie nie stanowi inaczej;

w przypadku gdy operacje obejmują inwestycje w sprzęt lub infrastrukturę zapewniające zgodność z przyszłymi wymogami dotyczącymi środowiska, zdrowia ludzi lub zwierząt, higieny lub dobrostanu zwierząt na mocy prawa unijnego, wsparcia można udzielać do dnia, w którym takie wymogi staną się obowiązkowe dla przedsiębiorstw;

c)	pomocy nie przyznaje się na hodowlę organizmów zmodyfikowanych genetycznie;

pomocy nie przyznaje się na rzecz działań w zakresie akwakultury na chronionych obszarach morskich, jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego stwierdził, na podstawie oceny oddziaływania na środowisko, że takie działania spowodowałyby znaczący negatywny wpływ na środowisko, którego nie można odpowiednio złagodzić.

2. Pomocy przewidzianej w niniejszej sekcji na inwestycje, których celem jest zdobycie nowych rynków, udziela się wyłącznie w przypadku, gdy przedsiębiorstwo będące beneficjentem przedstawi dokumentację wykazującą istnienie dobrych i trwałych perspektyw rynkowych dla danego projektu.

3. W odniesieniu do inwestycji wymagających przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE (29) pomoc jest uzależniona od przeprowadzenia takiej oceny, a zezwolenie na realizację odnośnego projektu inwestycyjnego zostało wydane przed datą przyznania pomocy indywidualnej.

Artykuł 32

Pomoc na innowacje w sektorze akwakultury

1. Pomoc na innowacje w sektorze akwakultury, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z obowiązku zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	pomoc stymuluje innowacje w akwakulturze;

pomoc służy osiągnięciu celów takich, jak:

(i)

rozwój wiedzy technicznej, naukowej lub organizacyjnej w zakładach akwakultury, która w szczególności zmniejsza oddziaływanie na środowisko, zmniejsza zależność od mączki rybnej i oleju rybnego, sprzyja zrównoważonemu wykorzystaniu zasobów w akwakulturze, poprawia dobrostan zwierząt lub ułatwia stosowanie nowych zrównoważonych metod produkcji;

(ii)	opracowywanie lub wprowadzanie do obrotu nowych gatunków akwakultury o potencjale rynkowym, nowych lub znacznie ulepszonych produktów, nowych lub ulepszonych procesów bądź nowych lub ulepszonych systemów zarządzania i organizacji;

(iii)

badanie technicznej lub ekonomicznej wykonalności innowacyjnych produktów lub procesów.

2. Usługi dotowane przewidziane w niniejszym artykule są świadczone przez publiczne lub prywatne podmioty naukowe lub techniczne lub we współpracy z takimi podmiotami, uznanymi przez państwo członkowskie, które zatwierdza wyniki usług dotowanych.

3. Wyniki projektów otrzymujących wsparcie są odpowiednio upubliczniane przez państwo członkowskie.

4. Koszty kwalifikowalne mogą obejmować:

a)	koszty bezpośrednie personelu dotyczące badaczy, techników i pozostałego personelu pomocniczego w zakresie, w jakim osoby te pracują przy danym projekcie;

b)	koszty aparatury i sprzętu w zakresie i przez okres, w jakim są one wykorzystywane na potrzeby projektu.

koszty budynków w zakresie i przez okres, w jakich są one wykorzystywane na potrzeby projektu, i pod następującymi warunkami:

(i)	jeżeli chodzi o budynki, za koszty kwalifikowalne uznaje się tylko koszty amortyzacji odpowiadające okresowi realizacji projektu obliczone na podstawie powszechnie przyjętych zasad rachunkowości;

(ii)	jeżeli chodzi o grunty, za koszty kwalifikowalne uznaje się koszty przekazania na zasadach handlowych lub faktycznie poniesione koszty kapitałowe;

d)	koszty badań wykonywanych na podstawie umowy, wiedzy i patentów zakupionych lub użytkowanych na podstawie licencji udzielonej przez źródła zewnętrzne w warunkach pełnej konkurencji oraz koszty doradztwa i równorzędnych usług wykorzystywanych wyłącznie na potrzeby projektu; lub

e)	dodatkowe koszty ogólne i inne koszty operacyjne, w tym koszty materiałów, zaopatrzenia i podobnych produktów, poniesione bezpośrednio w wyniku realizacji projektu.

Do celów lit. b), jeśli aparatura i sprzęt nie są wykorzystywane na potrzeby projektu przez cały okres ich użytkowania, za koszty kwalifikowalne uznaje się tylko koszty amortyzacji odpowiadające okresowi realizacji projektu obliczone na podstawie powszechnie przyjętych zasad rachunkowości.

Artykuł 33

Pomoc na inwestycje zwiększające wydajność lub mające pozytywny wpływ na środowisko w akwakulturze

1. Pomoc na inwestycje zwiększające wydajność lub mające pozytywny wpływ na środowisko w akwakulturze, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że pomoc przeznaczona jest na:

a)	inwestycje produkcyjne w akwakulturę;

b)	różnicowanie produkcji akwakultury i hodowanych gatunków;

c)	modernizację jednostek akwakultury, w tym poprawę warunków pracy i bezpieczeństwa pracowników sektora akwakultury;

d)	ulepszenia i modernizację związaną ze zdrowiem i dobrostanem zwierząt, w tym zakup sprzętu mającego na celu ochronę gospodarstw przed dzikimi drapieżnikami;

e)	inwestycje zmniejszające negatywny wpływ lub wzmacniające pozytywny wpływ na środowisko oraz zwiększające efektywną gospodarkę zasobami;

f)	inwestycje mające na celu poprawę jakości lub zwiększenie wartości produktów akwakultury;

g)	odbudowę istniejących stawów lub lagun akwakultury poprzez usuwanie mułu lub inwestycje mające na celu zapobieganie osadzaniu się mułu;

h)	różnicowanie dochodów przedsiębiorstw z sektora akwakultury przez rozwój działalności uzupełniającej;

inwestycje skutkujące znacznym zmniejszeniem wpływu przedsiębiorstw z sektora akwakultury na zużycie i jakość wody, w szczególności poprzez zmniejszenie ilości wody lub stosowanych chemikaliów, antybiotyków i innych leków lub poprzez poprawę jakości wody wyjściowej, w tym poprzez stosowanie systemów akwakultury multitroficznej;

j)	propagowanie zamkniętych systemów akwakultury, w których produkty akwakultury są hodowane w zamkniętych systemach recyrkulacji, co ogranicza do minimum zużycie wody; lub

k)	inwestycje zwiększające efektywność energetyczną i promujące przechodzenie przedsiębiorstw z sektora akwakultury na odnawialne źródła energii.

2. Pomoc, o której mowa w ust. 1 lit. h), przyznaje się przedsiębiorstwom z sektora akwakultury wyłącznie w przypadku, gdy działalność uzupełniająca związana jest z podstawową działalnością przedsiębiorstwa w sektorze akwakultury, w tym turystyką wędkarską, usługami w zakresie ochrony środowiska związanymi z akwakulturą lub działalnością edukacyjną dotyczącą akwakultury.

3. Pomoc, o której mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, może zostać przyznana na inwestycje, które zwiększają produkcję lub modernizację istniejących przedsiębiorstw sektora akwakultury, lub na budowę nowych zdolności produkcyjnych, pod warunkiem że rozwój ten jest zgodny z planem na rzecz rozwoju w zakresie akwakultury, o którym mowa w art. 34 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013.

4. Inwestycje, o których mowa w ust. 1 lit. e), obejmują inwestycje związane ze stosowaniem bardziej zrównoważonej paszy, ograniczeniem uwalniania składników odżywczych i ścieków oraz zarządzaniem nimi, ograniczeniem gatunków wydostających się z hodowli, stosowaniem chemikaliów i leków o mniejszym oddziaływaniu na środowisko, przyjęciem podejścia opartego na obiegu zamkniętym w gospodarowaniu odpadami, trwałym składowaniem narzędzi akwakultury lub stosowaniem biodegradowalnych narzędzi akwakultury w celu uniknięcia odpadów morskich, zarządzaniem drapieżnikami oraz inwestycje, które wnoszą wymierny wkład w przywracanie różnorodności biologicznej lub ciągłości ekologicznej.

5. Kwota pomocy przyznanej na podstawie niniejszego artykułu nie może przekraczać, w ekwiwalencie dotacji brutto, stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 50 % łącznych kosztów kwalifikowalnych. Szczegółowe stawki maksymalnej intensywności pomocy określono w załączniku IV. W przypadku gdy jednej operacji dotyczy kilka z wierszy 1-11 załącznika IV, stosuje się najwyższą stawkę maksymalnej intensywności pomocy. W przypadku operacji mających pozytywny wpływ na środowisko maksymalny wskaźnik intensywności pomocy wynosi 80 %, chyba że w odniesieniu do załącznika IV zastosowanie miałby wyższy wskaźnik intensywności pomocy.

Artykuł 34

Pomoc na rzecz usług z zakresu zarządzania, zastępstw i doradztwa dla zakładów akwakultury

1. Pomoc na rzecz usług z zakresu zarządzania, zastępstw i doradztwa dla zakładów akwakultury, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	pomoc poprawia ogólne wyniki i konkurencyjność zakładów akwakultury;

b)	pomoc zmniejsza negatywny wpływ zakładów akwakultury na środowisko; oraz

c)	pomoc wspiera zakup usług doradczych dla zakładów o charakterze technicznym, naukowym, prawnym, środowiskowym lub gospodarczym.

Do celów lit. c) pomoc przyznaje się wyłącznie MŚP z sektora akwakultury lub organizacjom z sektora akwakultury, w tym organizacjom producentów sektora akwakultury i stowarzyszeniom organizacji producentów sektora akwakultury.

2. Usługi doradcze, o których mowa w ust. 1 lit. c), obejmują:

a)	potrzeby w zakresie zarządzania umożliwiające zakładom akwakultury przestrzeganie unijnych i krajowych przepisów w zakresie ochrony środowiska, a także wymogów w zakresie planowania przestrzennego obszarów morskich;

b)	ocenę oddziaływania na środowisko, o której mowa w dyrektywie 2011/92/UE oraz w dyrektywie 92/43/EWG;

c)	potrzeby w zakresie zarządzania umożliwiające zakładom akwakultury przestrzeganie unijnych i krajowych przepisów w zakresie zdrowia i dobrostanu zwierząt wodnych lub zdrowia publicznego;

d)	normy oparte na przepisach unijnych i krajowych;

e)	strategie marketingowe i biznesowe; lub

f)	studia wykonalności i usługi doradcze, w ramach których ocenia się rentowność środków potencjalnie kwalifikujących się do wsparcia na podstawie tytułu II rozdział III rozporządzenia (UE) 2021/1139.

3. Usługi doradcze, o których mowa w ust. 1, są świadczone przez podmioty naukowe lub techniczne, jak również przez podmioty świadczące doradztwo prawne lub gospodarcze, posiadające wymagane kompetencje uznane przez państwo członkowskie. Pomoc udzielana jest w formie usług dotowanych lub dotacji bezpośredniej.

4. Przedsiębiorstwo będące beneficjentem nie otrzymuje pomocy częściej niż raz w roku na każdą kategorię usług doradczych wymienionych w ust. 2.

Artykuł 35

Pomoc na promowanie kapitału ludzkiego i tworzenie sieci kontaktów w sektorze akwakultury

1. Pomoc na promowanie kapitału ludzkiego i tworzenie sieci kontaktów w sektorze akwakultury, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że przeznaczona jest na:

a)	szkolenia zawodowe, uczenie się przez całe życie, upowszechnianie wiedzy naukowej i technicznej oraz innowacyjnych praktyk, nabywanie nowych umiejętności zawodowych w dziedzinie akwakultury oraz w odniesieniu do zmniejszania oddziaływania działań w zakresie akwakultury na środowisko;

b)	poprawę warunków pracy i propagowanie bezpieczeństwa pracy; oraz

c)	tworzenie sieci kontaktów oraz wymianę doświadczeń i najlepszych praktyk między przedsiębiorstwami sektora akwakultury lub organizacjami zawodowymi i innymi zainteresowanymi stronami, w tym podmiotami naukowymi i technicznymi lub promującymi równość szans dla mężczyzn i kobiet.

2. Pomoc udzielana jest w formie usług dotowanych lub dotacji bezpośredniej.

3. Pomoc może obejmować tylko następujące koszty kwalifikowalne, poniesione bezpośrednio w wyniku realizacji projektu objętego wsparciem:

a)	koszty bezpośrednie wynagrodzeń;

b)	opłaty z tytułu uczestnictwa;

c)	koszty podróży;

d)	koszty publikacji;

e)	zakupione usługi w zakresie gromadzenia danych, badania, projekty pilotażowe;

f)	wynajem pomieszczeń i stanowisk wystawowych oraz koszt montażu i demontażu tych stanowisk; lub

g)	koszty rozpowszechniania wiedzy naukowej i udokumentowanych informacji.

Artykuł 36

Pomoc na zwiększanie potencjału terenów hodowli w ramach akwakultury

1. Pomoc na zwiększanie potencjału terenów hodowli w ramach akwakultury, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	pomoc pozytywnie przyczynia się do rozwoju terenów hodowli i infrastruktury akwakultury oraz zmniejsza negatywny wpływ działalności na środowisko;

pomoc przeznaczona jest na wsparcie następujących działań:

(i)

identyfikacja i sporządzanie map obszarów najbardziej odpowiednich do rozwoju akwakultury, z uwzględnieniem, w stosownych przypadkach, procesów planowania przestrzennego, oraz identyfikacja i sporządzanie map obszarów, na których akwakultura powinna być wykluczona w celu utrzymania roli takich obszarów w funkcjonowaniu ekosystemu;

(ii)	poprawa i rozwój urządzeń pomocniczych i infrastruktury niezbędnych do zwiększenia potencjału terenów hodowli w ramach akwakultury i zmniejszenia negatywnego oddziaływania akwakultury na środowisko, w tym inwestycje w scalanie gruntów, dostawy energii lub gospodarkę wodną;

(iii)

działania podejmowane i realizowane przez właściwe organy na podstawie art. 9 ust. 1 dyrektywy 2009/147/WE lub art. 16 ust. 1 dyrektywy 92/43/EWG w celu zapobiegania poważnym szkodom dla akwakultury; lub

(iv)	działania podejmowane i realizowane przez właściwe organy w następstwie wykrycia zwiększonej śmiertelności lub chorób, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 (30) oraz rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2020/689 (31).

Do celów lit. b) pkt (iv) pomoc przyznaje się wyłącznie na przyjęcie planów działania dotyczących skorupiaków, mających na celu ochronę, odtworzenie i zarządzanie, w tym wsparcie dla producentów skorupiaków w celu utrzymania naturalnych ławic skorupiaków i zlewni.

2. Kosztami kwalifikowalnymi mogą być następujące koszty, poniesione bezpośrednio w wyniku realizacji projektu:

a)	koszty inwestycji w rzeczowe aktywa trwałe oraz wartości niematerialne i prawne;

b)	koszty bezpośrednie wynagrodzeń; lub

c)	koszty konsultacji, badań wykonywanych na podstawie umowy oraz usług wsparcia świadczonych przez konsultantów zewnętrznych.

3. Przedsiębiorstwem będącym beneficjentem na podstawie niniejszego artykułu jest wyłącznie przedsiębiorstwo, któremu państwo członkowskie powierzyło zadania określone w ust. 1 lit. b).

Artykuł 37

Pomoc na zachęcanie nowych przedsiębiorców do rozpoczęcia działalności w sektorze zrównoważonej akwakultury

1. Pomoc na zachęcanie nowych przedsiębiorców do rozpoczęcia działalności w sektorze zrównoważonej akwakultury, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	wspiera przedsiębiorczość w sektorze akwakultury; oraz

b)	wspiera zakładanie przedsiębiorstw w sektorze zrównoważonej akwakultury przez nowych przedsiębiorców.

2. Pomoc przyznaje się przedsiębiorcom rozpoczynającym działalność w sektorze akwakultury, pod warunkiem, że:

a)	mają oni odpowiednie umiejętności i kompetencje zawodowe;

b)	zakładają po raz pierwszy MŚP w sektorze akwakultury, jako osoby zarządzające tym przedsiębiorstwem; oraz

c)	przedstawią biznesplan dotyczący rozwoju ich działalności w sektorze akwakultury.

3. W celu nabycia odpowiednich umiejętności zawodowych przedsiębiorcy rozpoczynający działalność w sektorze akwakultury mogą korzystać z pomocy, o której mowa w art. 35 ust. 1.

4. Kosztami kwalifikowalnymi mogą być następujące koszty, poniesione bezpośrednio w wyniku realizacji projektu:

a)	koszty wynagrodzeń;

b)	dodatkowe koszty ogólne i inne koszty, w tym koszty materiałów i zaopatrzenia;

c)	koszty sprzętu lub

d)	koszty inwestycji w rzeczowe aktywa trwałe oraz wartości niematerialne i prawne.

Artykuł 38

Pomoc na wspieranie przechodzenia na systemy ekozarządzania i audytu oraz na akwakulturę ekologiczną

1. Pomoc na wspieranie przechodzenia na systemy ekozarządzania i audytu oraz na akwakulturę ekologiczną, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	pomoc wspiera rozwój akwakultury ekologicznej lub energooszczędnej;

pomoc przeznaczona jest na wsparcie jednego z następujących działań:

(i)	zmiana konwencjonalnych metod produkcji w sektorze akwakultury na produkcję ekologiczną w rozumieniu rozporządzenia (UE) 2018/848 (32) oraz zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2021/1165 (33);

(ii)	udział w unijnych systemach ekozarządzania i audytu (EMAS) zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 (34).

2. Pomoc przyznaje się wyłącznie w odniesieniu do konwersji przedsiębiorstw będących beneficjentami, które zobowiązują się do udziału w EMAS przez okres co najmniej trzech lat lub do spełniania wymogów produkcji ekologicznej przez okres co najmniej pięciu lat. Należy zapewnić klauzulę przeglądową odniesieniu do zobowiązań podjętych na podstawie niniejszego ustępu, aby zapewnić dostosowanie w przypadku zmiany właściwych obowiązkowych wymogów, norm i warunków, o których mowa w niniejszym artykule.

3. Pomoc przyjmuje formę rekompensaty na czas maksymalnie trzech lat w okresie przestawiania przedsiębiorstwa na produkcję ekologiczną lub w okresie przygotowania do udziału w EMAS. Państwa członkowskie obliczają wysokość tej rekompensaty na podstawie jednego z poniższych:

a)	utraconych dochodów lub dodatkowych kosztów poniesionych w okresie przejścia z produkcji konwencjonalnej na ekologiczną w przypadku operacji kwalifikujących się na mocy ust. 1 lit. b) pkt (i);

b)	dodatkowych kosztów wynikających ze złożenia wniosku i przygotowania do udziału w EMAS w przypadku operacji kwalifikujących się na mocy ust. 1 lit. b) pkt (ii).

4. Jeżeli przedsiębiorstwo będące beneficjentem nie jest w stanie wywiązać się ze zobowiązań określonych w ust. 2 ze względu na wyjątkowe i zewnętrzne okoliczności, kwota pomocy obliczona zgodnie z ust. 3 jest odliczana i odzyskiwana proporcjonalnie w oparciu o czas trwania pierwotnego zobowiązania i czas, w którym zobowiązania nie były przestrzegane.

Artykuł 39

Pomoc na usługi w zakresie ochrony środowiska

1. Pomoc dla przedsiębiorstw działających w sektorze akwakultury, które świadczą usługi w zakresie ochrony środowiska, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	pomoc ułatwia rozwój sektora akwakultury obejmującego świadczenie usług w zakresie ochrony środowiska; oraz

pomoc przeznaczona jest na wsparcie jednego z następujących działań:

(i)	metody akwakultury zgodne ze szczególnymi potrzebami środowiskowymi i podlegające szczególnym wymogom w zakresie zarządzania wynikającym z wyznaczenia obszarów NATURA 2000 zgodnie z dyrektywami 92/43/EWG i 2009/147/WE;

(ii)	udział, pod względem kosztów bezpośrednio z nim związanych, w ochronie ex-situ i rozmnażaniu zwierząt wodnych w ramach programów ochrony i odbudowy różnorodności biologicznej opracowanych przez organy publiczne lub pod ich nadzorem;

(iii)

działania w zakresie akwakultury, które obejmują ochronę i poprawę stanu środowiska i różnorodności biologicznej oraz gospodarowanie krajobrazem i tradycyjnymi cechami stref akwakultury.

2. Pomoc. o której mowa w ust. 1 lit. b) pkt (i) niniejszego artykułu, ma formę rocznej rekompensaty. Kosztami kwalifikowalnymi są koszty dodatkowo poniesione lub dochody utracone w wyniku wymogów w zakresie zarządzania obowiązujących na danych obszarach, związanych z wdrożeniem dyrektyw 92/43/EWG lub 2009/147/WE.

3. Do celów ust. 1 lit. b) pkt (ii) kosztami kwalifikowalnymi są bezpośrednie koszty dodatkowe poniesione w wyniku operacji.

4. Pomoc, o której mowa w ust. 1 lit. b) pkt (iii), przyznaje się wyłącznie przedsiębiorstwom będącym beneficjentami, które zobowiązują się na okres co najmniej pięciu lat do przestrzegania wymogów w zakresie środowiska wodnego, które wykraczają poza zwykłe stosowanie prawa unijnego i krajowego. Korzyści dla środowiska wynikające z danej operacji wykazuje się w drodze uprzedniej oceny przeprowadzonej przez właściwe organy wyznaczone przez państwo członkowskie, chyba że uznano już korzyści dla środowiska wynikające z tej operacji.

5. Pomoc. o której mowa w ust. 1 lit. b) pkt (iii) niniejszego artykułu, ma formę rocznej rekompensaty. Kosztami kwalifikowalnymi są bezpośrednie koszty dodatkowe poniesione lub dochody utracone w wyniku operacji.

6. Wyniki operacji otrzymujących pomoc na mocy niniejszego artykułu są odpowiednio upubliczniane przez państwo członkowskie.

7. W odniesieniu do zobowiązań podjętych na podstawie niniejszego artykułu przewiduje się klauzulę przeglądową, aby zapewnić dostosowanie w przypadku zmiany właściwych obowiązkowych wymogów, norm i warunków, o których mowa w niniejszym artykule.

8. Kwota pomocy przyznanej na podstawie niniejszego artykułu nie może przekraczać, w ekwiwalencie dotacji brutto, stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 100 % łącznych kosztów kwalifikowalnych.

Artykuł 40

Pomoc przeznaczona na środki dotyczące zdrowia publicznego

1. Pomoc przeznaczona na środki dotyczące zdrowia publicznego, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że przeznaczona jest na program rekompensat, który rekompensuje hodowcom mięczaków czasowe zawieszenie zbiorów mięczaków hodowlanych, w przypadku gdy takie zawieszenie ma miejsce wyłącznie ze względu na zdrowie publiczne.

2. Pomocy, o której mowa w ust. 1, można udzielać wyłącznie w przypadku, gdy zamknięcie sklasyfikowanego obszaru produkcji lub obszaru przejściowego, zgodnie z art. 62 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/627 (35), jest spowodowane rozmnożeniem się planktonu wytwarzającego toksyny lub obecnością planktonu zawierającego biotoksyny w ilościach przekraczających limity ustanowione w załączniku III sekcja VII rozdział V rozporządzenia (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady (36) oraz pod warunkiem, że:

a)	zanieczyszczenie trwa dłużej niż cztery kolejne miesiące; lub

b)	strata poniesiona w wyniku zawieszenia zbiorów wynosi ponad 25 % rocznego obrotu danego przedsiębiorstwa, wyliczonego na podstawie jego średnich obrotów za trzy lata kalendarzowe poprzedzające rok, w którym zawieszono zbiory.

Do celów akapitu pierwszego lit. b) państwa członkowskie mogą ustanowić specjalne zasady obliczania w odniesieniu do przedsiębiorstw prowadzących działalność krócej niż trzy lata.

3. Okres, na który może zostać przyznana rekompensata, wynosi maksymalnie 12 miesięcy między dniem 1 stycznia 2023 r. a dniem 31 grudnia 2029 r. W należycie uzasadnionych przypadkach okres ten może zostać jednokrotnie przedłużony o maksymalnie dodatkowe 12 miesięcy, przy czym łączny maksymalny okres wynosi 24 miesiące.

4. Kosztami kwalifikowalnymi są bezpośrednie koszty dodatkowe poniesione lub dochody utracone w wyniku zastosowania danego środka. Obliczoną kwotę odszkodowania pomniejsza się o wszelkie koszty poniesione niebezpośrednio z powodu zdarzenia, a które w innym przypadku zostałyby poniesione przez beneficjenta.

5. Pomoc i wszelkie inne płatności przyznane w celu wyrównania szkód, w tym płatności w ramach polis ubezpieczeniowych, ogranicza się do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

Artykuł 41

Pomoc przeznaczona na środki z zakresu zdrowia i dobrostanu zwierząt

1. Pomoc przeznaczona na środki z zakresu zdrowia i dobrostanu zwierząt w przedsiębiorstwach sektora akwakultury, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	pomoc ma na celu poprawę zdrowia i dobrostanu zwierząt w przedsiębiorstwach zajmujących się akwakulturą, między innymi w zakresie profilaktyki i bioasekuracji; oraz

pomoc może obejmować tylko jedno z następujących działań:

(i)	opracowanie ogólnych i specyficznych dla danego gatunku najlepszych praktyk lub kodeksów postępowania w zakresie bioasekuracji lub potrzeb związanych ze zdrowiem i dobrostanem zwierząt w akwakulturze;

(ii)	inicjatywy mające na celu zmniejszenie zależności akwakultury od weterynaryjnych produktów leczniczych;

(iii)

badania weterynaryjne lub farmaceutyczne oraz rozpowszechnianie i wymiana informacji i najlepszych praktyk dotyczących chorób weterynaryjnych w akwakulturze, w celu propagowania odpowiedniego stosowania weterynaryjnych produktów leczniczych;

(iv)	tworzenie i funkcjonowanie grup ochrony zdrowia w sektorze akwakultury, uznanych przez państwa członkowskie; lub

(v)

rekompensaty dla hodowców mięczaków za czasowe zawieszenie działalności z powodu wyjątkowej masowej śmiertelności, jeśli roczny wskaźnik śmiertelności przekracza 20 % lub jeśli strata poniesiona w wyniku zawieszenia działalności wynosi ponad 30 % rocznego obrotu danego przedsiębiorstwa, wyliczonego na podstawie jego średnich obrotów za trzy lata kalendarzowe poprzedzające rok, w którym zawieszono działalność.

Do celów lit. b) państwa członkowskie mogą ustanowić specjalne zasady obliczania w odniesieniu do przedsiębiorstw prowadzących działalność krócej niż trzy lata.

Pomoc, o której mowa w lit. b) pkt (iii), nie obejmuje zakupu weterynaryjnych produktów leczniczych.

Wyniki badań finansowanych na mocy lit. b) pkt (iii) są odpowiednio zgłaszane i upubliczniane przez państwo członkowskie.

2. Pomoc udzielana jest w formie usług dotowanych lub dotacji bezpośredniej.

3. Do celów ust. 1 lit. b) pkt (i)-(iv) kosztami kwalifikowalnymi są bezpośrednie koszty dodatkowe poniesione w wyniku zastosowania danego środka. Do celów ust. 1 lit. b) pkt (v) kosztami kwalifikowalnymi są bezpośrednie koszty dodatkowe poniesione lub dochody utracone w wyniku zastosowania danego środka.

Artykuł 42

Pomoc na rzecz zapobiegania chorobom, ich kontroli i zwalczania

1. Pomoc na rzecz zapobiegania chorobom, ich kontroli i zwalczania w przedsiębiorstwach sektora akwakultury, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że pomoc ta przeznaczona jest na pokrycie kosztów zapobiegania, kontroli i zwalczania związanych z:

a)	chorobami w akwakulturze wymienionymi w art. 5 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2016/429 lub ujętymi w wykazie chorób zwierząt Kodeksu zdrowia zwierząt wodnych Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt, w tym kosztów operacyjnych niezbędnych do wypełnienia zobowiązań zawartych w planie likwidacji choroby;

b)	nowo występującymi chorobami, które spełniają kryteria określone w art. 6 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2016/429;

c)	chorobami odzwierzęcymi zwierząt wodnych wymienionymi w załączniku III pkt 2 do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/690 (37) lub

d)	chorobami innymi niż choroby umieszczone w wykazie, o którym mowa w art. 9 ust. 1 lit. d) rozporządzenia (UE) 2016/429, które spełniają kryteria określone w art. 226 tego rozporządzenia.

2. Pomoc jest wypłacana wyłącznie w odniesieniu do chorób zwierząt wodnych, w odniesieniu do których istnieją przepisy unijne lub krajowe, niezależnie od tego czy zostały one ustanowione w ramach przepisów ustawowych, wykonawczych czy administracyjnych.

3. Pomoc może obejmować wyłącznie następujące koszty kwalifikowalne do celów zapobiegania, kontroli i zwalczania:

a)	kontrole sanitarne, analizy, badania i inne sposoby wykrywania chorób;

b)	udoskonalanie środków bioasekuracji;

c)	nabywanie, przechowywanie, podawanie lub dystrybucja szczepionek, leków i preparatów stosowanych do leczenia zwierząt;

d)	ubój, eliminacja i zniszczenie zwierząt;

e)	niszczenie produktów pochodzenia zwierzęcego oraz produktów związanych ze zwierzętami;

f)	czyszczenie, dezynfekcja lub dezynsekcja i deratyzacja gospodarstwa i wyposażenia; lub

g)	szkody poniesione wskutek uboju, eliminacji lub zniszczenia zwierząt, produktów pochodzenia zwierzęcego i produktów związanych ze zwierzętami.

4. Pomoc nie dotyczy środków, w odniesieniu do których przepisy Unii przewidują, że ich koszty ponoszą beneficjenci, chyba że koszt ten całkowicie równoważą opłaty obowiązkowe dla beneficjentów.

5. Programy pomocy dotyczące choroby zwierząt wprowadza się w ciągu trzech lat, a pomoc wypłaca w ciągu czterech lat od daty poniesienia kosztu lub szkody spowodowanej chorobą zwierząt.

Artykuł 43

Pomoc na inwestycje mające na celu zapobieganie szkodom spowodowanym chorobami zwierząt i ich ograniczanie

1. Pomoc na inwestycje mające na celu zapobieganie szkodom spowodowanym chorobami zwierząt w akwakulturze i ich ograniczanie, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że inwestycja służy przede wszystkim celowi zapobiegania szkodom spowodowanym przez choroby zwierząt lub ich ograniczania na podstawie art. 42 ust. 1 lit. a) niniejszego rozporządzenia.

2. Pomoc może obejmować tylko koszty kwalifikowalne, które są bezpośrednie i specyficzne w stosunku do działań zapobiegawczych. Koszty te mogą obejmować tylko koszty:

a)	budowy, nabycia, w tym leasingu, lub modernizacji nieruchomości; lub

b)	zakupu lub leasingu maszyn i urządzeń do wartości rynkowej danego składnika aktywów.

3. Kwota pomocy przyznanej na podstawie niniejszego artykułu nie może przekraczać, w ekwiwalencie dotacji brutto, stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 65 % łącznych kosztów kwalifikowalnych. Szczegółowe stawki maksymalnej intensywności pomocy określono w załączniku IV. W przypadku gdy jednej operacji dotyczy kilka z wierszy 1-11 załącznika IV, stosuje się najwyższą stawkę maksymalnej intensywności pomocy.

Artykuł 44

Pomoc przeznaczona na ubezpieczenie zasobów hodowlanych akwakultury

1. Pomoc przeznaczona na ubezpieczenie zasobów hodowlanych akwakultury, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	pomoc sprzyja zabezpieczeniu dochodów producentów sektora akwakultury; oraz

pomoc zapewnia wkład w ubezpieczenie zasobów hodowlanych akwakultury pokrywające straty gospodarcze, spowodowane co najmniej jednym z poniższych czynników:

(i)	klęski żywiołowe;

(ii)	niekorzystne zjawiska klimatyczne;

(iii)

nagłe zmiany jakości i ilości wody, za które podmiot gospodarczy nie ponosi odpowiedzialności;

(iv)	choroby w akwakulturze, awaria lub zniszczenie urządzeń produkcyjnych, za które podmiot gospodarczy nie ponosi odpowiedzialności;

(v)	kryzysy w dziedzinie zdrowia publicznego;

(vi)	straty w produkcji spowodowane atakiem zwierząt chronionych lub drapieżnych;

(vii)

ubezpieczenie nie wymaga ani nie określa rodzaju ani ilości przyszłej produkcji, a pomoc nie jest ograniczona do ubezpieczenia zapewnianego przez określony zakład ubezpieczeń lub grupę zakładów.

2. Wystąpienie w akwakulturze okoliczności, o których mowa w ust. 1 lit. b) pkt (i), (ii) i (v), musi być formalnie uznane przez zainteresowane państwo członkowskie.

3. W stosownych przypadkach państwa członkowskie mogą z wyprzedzeniem ustanowić kryteria, na podstawie których będzie można stwierdzić, że miało miejsce formalne uznanie, o którym mowa w ust. 2.

4. Wkłady, o których mowa w ust. 1 lit. b), dotyczą pokrycia kosztów do 70 % składki na potrzeby umowy pokrywającej do 100 % potencjalnej straty gospodarczej.

Artykuł 45

Pomoc przeznaczona na środki dotyczące wprowadzania do obrotu

1. Pomoc przeznaczona na środki dotyczące wprowadzania do obrotu, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z obowiązku zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	pomoc sprzyja środkom dotyczącym wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa i akwakultury; oraz

pomoc służy następującym celom:

(i)	tworzenie organizacji producentów, stowarzyszeń organizacji producentów lub organizacji międzybranżowych, które mają być uznane zgodnie z rozdziałem II sekcja II rozporządzenia (UE) nr 1379/2013;

(ii)

znalezienie nowych rynków i poprawa warunków wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa i akwakultury, w tym:

-	gatunków, które można wprowadzić do obrotu,

-	przypadkowych połowów wyładowywanych ze stad handlowych zgodnie ze środkami technicznymi, art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013 i art. 8 ust. 2 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 1379/2013,

-	produktów rybołówstwa i akwakultury uzyskanych przy użyciu metod o niskim wpływie na środowisko lub produktów akwakultury ekologicznej w rozumieniu rozporządzenia (UE) 2018/848;

(iii)

promowanie jakości i wartości dodanej poprzez ułatwianie:

-	złożenia wniosku o rejestrację danego produktu oraz dostosowania zainteresowanych podmiotów do odpowiednich wymogów w zakresie zgodności i certyfikacji zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 (38),

-	certyfikacji i promocji zrównoważonych produktów rybołówstwa i akwakultury, w tym produktów łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego, oraz przyjaznych dla środowiska metod przetwarzania,

-	bezpośredniego wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa przez łodziowych rybaków przybrzeżnych, rybaków migrujących, rybaków śródlądowych, rybaków zajmujących się połowami ręcznymi lub producentów produktów akwakultury,

-	prezentacji i pakowania produktów;

(iv)	przyczynianie się do przejrzystości produkcji i rynków oraz prowadzenie sondaży rynkowych i badań dotyczących zależności Unii od przywozu;

(v)	przyczynianie się do identyfikowalności produktów rybołówstwa lub akwakultury oraz, w stosownych przypadkach, opracowanie ogólnounijnego oznakowania ekologicznego dla produktów rybołówstwa i akwakultury, o którym mowa w rozporządzeniu (UE) nr 1379/2013;

(vi)	sporządzanie standardowych umów dla MŚP zgodnych z prawem Unii;

(vii)

prowadzenie regionalnych, krajowych lub transnarodowych kampanii komunikacyjnych i promocyjnych w celu zwiększenia świadomości społecznej na temat zrównoważonych produktów rybołówstwa i akwakultury.

2. Pomoc udzielana jest w formie usług dotowanych lub dotacji bezpośredniej.

3. Pomoc może obejmować tylko następujące koszty kwalifikowalne:

a)	koszty bezpośrednie wynagrodzeń;

b)	opłaty z tytułu uczestnictwa;

c)	koszty podróży;

d)	koszty publikacji;

e)	zakupione badania;

f)	wynajem pomieszczeń i stanowisk wystawowych oraz koszt montażu i demontażu tych stanowisk; lub

g)	koszty rozpowszechniania wiedzy naukowej i udokumentowanych informacji na temat generycznych produktów rybołówstwa oraz ich wartości odżywczych i zalecanych sposobów wykorzystywania tych produktów.

4. Operacje, o których mowa w ust. 1 lit. b), mogą obejmować produkcję, przetwarzanie i wprowadzanie do obrotu na wszystkich etapach łańcucha dostaw. W ramach operacji, o których mowa w ust. 1 lit. b) pkt (vii), nie wymienia się nazwy określonego przedsiębiorstwa, określonej marki ani określonego miejsca pochodzenia.

Artykuł 46

Pomoc na przetwarzanie produktów rybołówstwa i akwakultury

1. Pomoc na przetwarzanie produktów rybołówstwa i akwakultury, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że pomoc przeznaczona jest na inwestycje w zakresie przetwórstwa produktów rybołówstwa i akwakultury i ma na celu wspieranie środków, które:

a)	przyczyniają się do oszczędności energii lub zmniejszenia wpływu na środowisko, w tym przetwarzania odpadów;

b)	poprawiają bezpieczeństwo, higienę, zdrowie i warunki pracy;

c)	wspierają przetwarzanie połowów ryb komercyjnych, które nie mogą być przeznaczone do spożycia przez ludzi;

d)	odnoszą się do przetwarzania produktów ubocznych powstających podczas głównej działalności przetwórczej;

e)	odnoszą się do przetwarzania produktów akwakultury ekologicznej zgodnie z art. 7 i 8 rozporządzenia (UE) 2018/848;

f)	prowadzą do powstania nowych lub ulepszonych produktów, nowych lub ulepszonych procesów bądź nowych lub ulepszonych systemów zarządzania i organizacji.

g)	spełniają warunki dotyczące kosztów zapobiegania chorobom, ich kontroli i zwalczania, o których to chorobach mowa w art. 42 ust. 1 lit. a); lub

h)	spełniają warunki inwestycji mających na celu zapobieganie szkodom i ich ograniczanie zgodnie z warunkiem zawartym w art. 43.

2. Kwota pomocy przyznanej na podstawie niniejszego artykułu nie może przekraczać, w ekwiwalencie dotacji brutto, stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 50 % łącznych kosztów kwalifikowalnych. Kwota pomocy przyznanej na rzecz zapobiegania chorobom, ich kontroli i zwalczania na podstawie ust. 1 lit. g) niniejszego artykułu nie może przekraczać, w ekwiwalencie dotacji brutto, stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 100 % kosztów kwalifikowalnych. Pomoc na inwestycje mające na celu zapobieganie szkodom na podstawie ust. 1 lit. h) niniejszego artykułu nie może przekraczać, w ekwiwalencie dotacji brutto, stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 65 % kosztów kwalifikowalnych. Szczegółowe stawki maksymalnej intensywności pomocy określono w załączniku IV. W przypadku gdy jednej operacji dotyczy kilka z wierszy 1-11 załącznika IV, stosuje się najwyższą stawkę maksymalnej intensywności pomocy.

Artykuł 47

Pomoc na gromadzenie danych, zarządzanie danymi, ich wykorzystywanie i przetwarzanie w sektorze gospodarki rybnej

1. Pomoc na gromadzenie danych biologicznych, środowiskowych, technicznych i społeczno-gospodarczych, zarządzanie tymi danymi, ich wykorzystywanie i przetwarzanie w sektorze gospodarki rybnej, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że sprzyja gromadzeniu danych, zarządzaniu nimi i ich wykorzystaniu, jak przewidziano w art. 25 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013 i doprecyzowano w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1004 (39).

2. Pomoc może obejmować tylko następujące działania:

a)	gromadzenie danych, zarządzanie nimi i ich wykorzystywanie do celów analizy naukowej i wdrażania WPRyb;

b)	krajowe, transnarodowe i subnarodowe wieloletnie programy pobierania próbek, pod warunkiem że odnoszą się do zasobów objętych WPRyb;

c)	monitorowanie na morzu rybołówstwa komercyjnego i rekreacyjnego, w tym monitorowanie przyłowów organizmów morskich, takich jak ssaki i ptaki morskie;

d)	badania naukowe prowadzone na morzu; lub

e)	doskonalenie systemów gromadzenia danych i zarządzania danymi oraz realizacja badań pilotażowych w celu poprawy istniejących systemów gromadzenia danych i zarządzania danymi.

3. Pomoc może obejmować tylko następujące koszty kwalifikowalne, poniesione bezpośrednio w związku ze środkami objętymi wsparciem:

a)	koszty bezpośrednie wynagrodzeń;

b)	opłaty z tytułu uczestnictwa;

c)	koszty podróży;

d)	koszty publikacji;

e)	inwestycje w systemy gromadzenia danych i zarządzania danymi;

f)	zakupione usługi gromadzenia danych.

Artykuł 48

Pomoc mająca na celu zapobieganie szkodom spowodowanym klęskami żywiołowymi i ich ograniczanie

1. Pomoc mająca na celu zapobieganie szkodom spowodowanym klęskami żywiołowymi i ich ograniczanie, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że inwestycja służy przede wszystkim celowi zapobiegania szkodom spowodowanym klęskami żywiołowymi i ich ograniczania.

2. W odniesieniu do inwestycji wymagających przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko na mocy dyrektywy 2011/92/UE pomoc jest uzależniona od przeprowadzenia takiej oceny, a zezwolenie na realizację odnośnego projektu inwestycyjnego zostało wydane przed datą przyznania pomocy indywidualnej.

3. Pomoc może obejmować tylko koszty kwalifikowalne, które są bezpośrednie i specyficzne w stosunku do działań zapobiegawczych. Koszty te mogą obejmować tylko następujące koszty:

a)	budowy, nabycia, w tym leasingu, lub modernizacji nieruchomości;

b)	zakupu lub leasingu maszyn i urządzeń do wartości rynkowej danego składnika aktywów.

4. Kwota przyznanej pomocy nie może przekraczać, w ekwiwalencie dotacji brutto, stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 65 % łącznych kosztów kwalifikowalnych. Szczegółowe stawki maksymalnej intensywności pomocy określono w załączniku IV. W przypadku gdy jednej operacji dotyczy kilka z wierszy 1-11 załącznika IV, stosuje się najwyższą stawkę maksymalnej intensywności pomocy.

Artykuł 49

Pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi

1. Pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 2 lit. b) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	właściwy organ państwa członkowskiego formalnie uznał dane zdarzenie za klęskę żywiołową oraz

b)	istnieje bezpośredni związek przyczynowy między klęską żywiołową a szkodami poniesionymi przez przedsiębiorstwo.

2. W stosownych przypadkach państwa członkowskie mogą z wyprzedzeniem ustanowić kryteria, na podstawie których będzie można formalnie uznać, jak wspomniano w ust. 1 lit. a), wystąpienie wymienionych okoliczności.

3. Pomoc wypłacana jest bezpośrednio danemu przedsiębiorstwu lub grupie producentów lub organizacji, której to przedsiębiorstwo jest członkiem. W przypadku gdy pomoc wypłacana jest grupie i organizacji producentów, kwota pomocy nie przekracza kwoty pomocy, do jakiej kwalifikuje się dane przedsiębiorstwo.

4. Programy pomocy związane z konkretną klęską żywiołową ustanawia się w terminie trzech lat od daty jej wystąpienia. Pomoc wypłacana jest w ciągu czterech lat od tej daty.

5. Kosztami kwalifikowalnymi mogą być szkody poniesione bezpośrednio w wyniku klęski żywiołowej, oszacowane przez właściwy organ publiczny, niezależnego rzeczoznawcę uznanego przez organ przyznający pomoc lub zakład ubezpieczeń. Szkody te mogą obejmować:

a)	szkody materialne dotyczące aktywów takich, jak: budynki, urządzenia, maszyny, zapasy i środki produkcji; lub

b)	utratę dochodów spowodowaną przez pełne lub częściowe zniszczenie produkcji rybołówstwa lub akwakultury lub środków takiej produkcji, w okresie nieprzekraczającym sześciu miesięcy od wystąpienia klęski.

6. Obliczenie szkód materialnych opiera się na kosztach naprawy lub wartości ekonomicznej przedmiotowych aktywów przed klęską. Nie mogą one przekroczyć kosztów napraw lub spadku godziwej wartości rynkowej spowodowanych klęską żywiołową, czyli różnicy między wartością aktywów bezpośrednio przed daną klęską i bezpośrednio po niej.

7. Utratę dochodów oblicza się przez odjęcie:

a)	iloczynu ilości produktów rybołówstwa i akwakultury wyprodukowanych w roku klęski żywiołowej lub w każdym kolejnym roku, którego dotyczy pełne lub częściowe zniszczenie środków produkcji, oraz średniej ceny sprzedaży uzyskanej w danym roku od

iloczynu średniej rocznej ilości produktów rybołówstwa i akwakultury wyprodukowanych w okresie trzech lat przed wystąpieniem klęski żywiołowej lub średniej z trzech lat opartej na okresie pięciu lat przed wystąpieniem klęski żywiołowej, z wyłączeniem wartości najwyższej i najniższej, oraz uzyskanej średniej ceny sprzedaży.

8. Szkody oblicza się na poziomie poszczególnych przedsiębiorstw. Jeżeli MŚP utworzono przed upływem trzech lat od daty wystąpienia zdarzenia, odniesienie do okresów trzech lat w ust. 7 lit. b) należy rozumieć jako odnoszące się do osiągniętego obrotu lub ilości produktów rybołówstwa i akwakultury wyprodukowanych i sprzedanych przez przeciętne przedsiębiorstwo tej samej wielkości co wnioskodawca, tj. odpowiednio przez mikroprzedsiębiorstwo lub małe lub średnie przedsiębiorstwo w sektorze krajowym lub regionalnym odczuwającym skutki niekorzystnego zjawiska klimatycznego porównywalnego z klęską żywiołową.

9. Przyznana pomoc i wszelkie inne otrzymane płatności w celu wyrównania szkód, w tym płatności w ramach polis ubezpieczeniowych, ogranicza się do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

Artykuł 50

Pomoc na inwestycje mające na celu zapobieganie szkodom spowodowanym niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi porównywalnymi z klęską żywiołową i ich ograniczanie

1. Pomoc na inwestycje mające na celu zapobieganie szkodom spowodowanym niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi porównywalnymi z klęską żywiołową i ich ograniczanie, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z obowiązku zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że spełnia warunki określone w niniejszym artykule.

3. Pomoc może obejmować tylko koszty kwalifikowalne, które są bezpośrednie i specyficzne w stosunku do działań zapobiegawczych. Koszty te mogą obejmować następujące koszty:

a)	budowy, nabycia, w tym leasingu, lub modernizacji nieruchomości;

b)	zakupu lub leasingu maszyn i urządzeń do wartości rynkowej danego składnika aktywów.

4. Kwota pomocy przyznanej na podstawie niniejszego artykułu nie może przekraczać, w ekwiwalencie dotacji brutto, stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 65 % łącznych kosztów kwalifikowalnych. Szczegółowe stawki maksymalnej intensywności pomocy określono w załączniku IV. W przypadku gdy jednej operacji dotyczy kilka z wierszy 1-11 załącznika IV, stosuje się najwyższą stawkę maksymalnej intensywności pomocy.

Artykuł 51

Pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi porównywalnymi z klęskami żywiołowymi

1. Pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi porównywalnymi z klęskami żywiołowymi, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z obowiązku zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że spełnia warunki określone w niniejszym artykule.

2. Pomoc spełnia następujące warunki:

a)	właściwy organ państwa członkowskiego formalnie uznał charakter niekorzystnego zjawiska klimatycznego porównywalnego z klęską żywiołową; oraz

b)	istnieje bezpośredni związek przyczynowy między niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi porównywalnymi z klęskami żywiołowymi a szkodami poniesionymi przez przedsiębiorstwo.

3. W stosownych przypadkach państwa członkowskie mogą z wyprzedzeniem ustanowić kryteria, na podstawie których będzie można formalnie uznać, jak wspomniano w ust. 2 lit. a) niniejszego artykułu, wystąpienie wymienionych okoliczności.

4. Pomoc jest wypłacana bezpośrednio danemu przedsiębiorstwu.

5. Programy pomocy ustanawia się w terminie trzech lat od daty wystąpienia niekorzystnych zjawisk klimatycznych porównywalnych z klęskami żywiołowymi. Pomoc wypłacana jest w ciągu czterech lat od tej daty.

6. Kosztami kwalifikowalnymi mogą być koszty szkód poniesionych bezpośrednio w wyniku niekorzystnych zjawisk klimatycznych porównywalnych z klęskami żywiołowymi, oszacowane przez organ publiczny, niezależnego rzeczoznawcę uznanego przez organ przyznający pomoc lub zakład ubezpieczeń. Szkody te mogą obejmować:

a)	szkody materialne dotyczące aktywów takich, jak: budynki, urządzenia, maszyny, zapasy i środki produkcji; lub

b)	utratę dochodów spowodowaną przez pełne lub częściowe zniszczenie produkcji rybołówstwa lub akwakultury lub środków takiej produkcji w okresie nieprzekraczającym sześciu miesięcy od wystąpienia niekorzystnego zjawiska klimatycznego porównywalnego z klęską żywiołową.

7. Obliczenie szkód materialnych opiera się na kosztach naprawy lub wartości ekonomicznej przedmiotowych aktywów przed wystąpieniem niekorzystnego zjawiska klimatycznego porównywalnego z klęską żywiołową. Nie mogą one przekroczyć kosztów napraw lub spadku godziwej wartości rynkowej spowodowanych przez niekorzystne zjawisko klimatyczne porównywalne z klęską żywiołową, tzn. różnicy pomiędzy wartością aktywów bezpośrednio przed i bezpośrednio po wystąpieniu niekorzystnego zjawiska klimatycznego porównywalnego z klęską żywiołową.

8. Utratę dochodów oblicza się przez odjęcie:

iloczynu ilości produktów rybołówstwa i akwakultury wyprodukowanych w roku wystąpienia niekorzystnego zjawiska klimatycznego porównywalnego z klęską żywiołową lub w każdym kolejnym roku, którego dotyczy pełne lub częściowe zniszczenie środków produkcji, oraz średniej ceny sprzedaży uzyskanej w danym roku od

iloczynu średniej rocznej ilości produktów rybołówstwa i akwakultury wyprodukowanych w okresie trzech lat przed wystąpieniem niekorzystnego zjawiska klimatycznego porównywalnego z klęską żywiołową, lub średniej z trzech lat opartej na okresie pięciu lat przed wystąpieniem niekorzystnego zjawiska klimatycznego porównywalnego z klęską żywiołową, z wyłączeniem wartości najwyższej i najniższej, i uzyskanej średniej ceny sprzedaży.

9. Szkody oblicza się na poziomie poszczególnych przedsiębiorstw. Jeżeli MŚP utworzono przed upływem trzech lat od daty wystąpienia zdarzenia, odniesienie do okresów trzech lat w ust. 7 lit. b) należy rozumieć jako odnoszące się do osiągniętego obrotu lub ilości produktów rybołówstwa i akwakultury wyprodukowanych i sprzedanych przez przeciętne przedsiębiorstwo tej samej wielkości co wnioskodawca, tj. odpowiednio przez mikroprzedsiębiorstwo lub małe lub średnie przedsiębiorstwo w sektorze krajowym lub regionalnym odczuwającym skutki niekorzystnego zjawiska klimatycznego porównywalnego z klęską żywiołową.

10. Przyznana pomoc i wszelkie inne otrzymane płatności w celu wyrównania szkód, w tym płatności w ramach polis ubezpieczeniowych, ogranicza się do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

Artykuł 52

Pomoc mająca na celu zapobieganie szkodom spowodowanym przez zwierzęta chronione i ich ograniczanie

1. Pomoc na inwestycje mające na celu zapobieganie szkodom spowodowanym przez działania zwierząt chronionych i ich ograniczanie w sektorze rybołówstwa i akwakultury, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	inwestycja służy przede wszystkim celowi zapobiegania szkodom spowodowanym przez działania zwierząt chronionych lub ich ograniczania;

b)	w odniesieniu do rybołówstwa, celem inwestycji jest zapobieganie atakom drapieżników i ich ograniczanie, lub zapobieganie uszkodzeniom narzędzi połowowych lub innych wykorzystywanych narzędzi, spowodowanym zachowaniem chronionego zwierzęcia, oraz ograniczanie takich uszkodzeń.

3. Pomoc może obejmować tylko koszty kwalifikowalne, które są bezpośrednie i specyficzne w stosunku do działań zapobiegawczych. Koszty te mogą obejmować następujące koszty:

a)	budowy, nabycia, w tym leasingu, lub modernizacji nieruchomości;

b)	zakupu lub leasingu maszyn i urządzeń do wartości rynkowej danego składnika aktywów.

4. Kwota pomocy przyznanej na podstawie niniejszego artykułu nie może przekraczać, w ekwiwalencie dotacji brutto, stawki maksymalnej intensywności pomocy wynoszącej 100 % łącznych kosztów kwalifikowalnych. Szczegółowe stawki maksymalnej intensywności pomocy określono w załączniku IV. W przypadku gdy jednej operacji dotyczy kilka z wierszy 1-11 załącznika IV, stosuje się najwyższą stawkę maksymalnej intensywności pomocy.

Artykuł 53

Pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych przez zwierzęta chronione

1. Pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych przez zwierzęta chronione, spełniająca warunki określone w rozdziale I niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, pod warunkiem że:

a)	istnieje bezpośredni związek przyczynowy między poniesionymi szkodami a działaniami zwierzęcia chronionego;

b)	koszty kwalifikowalne to koszty szkód poniesionych bezpośrednio w wyniku wydarzenia, które spowodowało szkodę, oszacowane przez organ publiczny, niezależnego rzeczoznawcę uznanego przez organ przyznający pomoc lub zakład ubezpieczeń; oraz

c)	w rybołówstwie pomoc w odniesieniu do szkód z tytułu zwierząt jest ograniczona do szkód w połowach.

2. Szkody wymagające naprawienia mogą obejmować następujące elementy:

a)	szkody z tytułu zwierząt w akwakulturze: koszty kwalifikowalne ustala się w oparciu o wartość rynkową zwierząt poszkodowanych przez zwierzęta chronione;

b)	szkody w połowach w sektorze rybołówstwa spowodowane przez zwierzęta chronione; lub

c)	szkody materialne dotyczące następujących aktywów: sprzęt, maszyny, budynki.

3. Wartość rynkową, o której mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, ustala się na podstawie wartości zwierząt bezpośrednio przed wystąpieniem szkody spowodowanej przez działania zwierząt chronionych oraz w taki sposób, jakby działania zwierząt chronionych nie miały na nie wpływu.

4. Obliczenie szkód materialnych opiera się na kosztach naprawy lub wartości ekonomicznej przedmiotowych aktywów przed wystąpieniem szkody. Nie mogą one przekroczyć kosztów naprawy lub spadku godziwej wartości rynkowej spowodowanych przez zwierzęta chronione, tj. różnicy między wartością aktywów bezpośrednio przed wystąpieniem szkody i bezpośrednio po niej.

5. Aby naprawić szkodę, kwota pomocy może zostać zwiększona o inne koszty poniesione przez przedsiębiorstwo będące beneficjentem z powodu działań zwierząt chronionych i musi zostać zmniejszona o wszelkie koszty nieponiesione bezpośrednio z powodu działań zwierząt chronionych, które w innym przypadku zostałyby poniesione przez przedsiębiorstwo będące beneficjentem, a także o wszelkie dochody ze sprzedaży produktów związanych ze zwierzętami uszkodzonymi lub zabitymi.

6. Z wyjątkiem pierwszych ataków zwierząt chronionych, od przedsiębiorstw będących beneficjentami wymaga się racjonalnego wysiłku w celu zmniejszenia ryzyka zakłócenia konkurencji i zapewnienia bodźca do minimalizowania ryzyka. Wysiłek ten powinien przyjąć formę działań zapobiegawczych takich jak wzniesienie płotów ochronnych w zakresie proporcjonalnym do ryzyka wyrządzenia szkód przez działania zwierząt chronionych na danym obszarze, chyba że wdrożenie takich środków nie jest racjonalnie możliwe.

7. Pomoc wypłacana jest bezpośrednio danemu przedsiębiorstwu lub grupie producentów lub organizacji, której to przedsiębiorstwo jest członkiem. W przypadku gdy pomoc wypłacana jest grupie producentów lub organizacji, kwota pomocy nie może przekraczać kwoty pomocy, do jakiej kwalifikuje się dane przedsiębiorstwo.

8. Program pomocy ustanawia się w terminie trzech lat od daty zdarzenia powodującego szkodę. Pomoc wypłacana jest w ciągu czterech lat od tej daty.

9. Przyznana pomoc i wszelkie inne otrzymane płatności w celu wyrównania szkód, w tym płatności w ramach polis ubezpieczeniowych, ogranicza się do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

Artykuł 54

Pomoc na projekty RLKS

1. Pomoc na koszty ponoszone przez MŚP uczestniczące w projektach RLKS na podstawie rozporządzenia (UE) 2021/1139 jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i wyłączona z obowiązku zgłoszenia, o którym mowa w art. 108 ust. 3 TFUE, jeżeli spełnia warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2. Pomoc na koszty ponoszone przez gminy uczestniczące w projektach RLKS, o których mowa w art. 31 rozporządzenia (UE) 2021/1060, określanych nazwą LEADER w ramach Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury na rzecz projektów, o których mowa w ust. 3 niniejszego artykułu, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i wyłączona z wymogu zgłoszenia, o którym mowa w art. 108 ust. 3 TFUE, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

3. W przypadku projektów RLKS koszty kwalifikowalne obejmują:

a)	koszty wsparcia przygotowawczego, budowania potencjału, szkolenia i tworzenia sieci kontaktów w celu przygotowania i wdrożenia strategii RLKS, o której mowa w art. 33 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 (40);

b)	wdrażanie zatwierdzonych operacji;

c)	przygotowanie i realizację przedsięwzięć grupy w zakresie współpracy;

d)	koszty bieżące związane z zarządzaniem procesem wdrażania strategii RLKS; lub

e)	animowanie realizacji strategii RLKS w celu ułatwienia wymiany między zainteresowanymi podmiotami, aby zapewniać informacje i propagować strategię i projekty oraz aby wspierać potencjalnych beneficjentów, mając na uwadze opracowywanie operacji i przygotowywanie wniosków.

4. Koszty ponoszone przez gminy uczestniczące w projektach RLKS, o których mowa w ust. 1, kwalifikują się do pomocy na podstawie niniejszego artykułu, jeżeli dotyczą co najmniej jednego z poniższych obszarów:

a)	badania, rozwój i innowacje;

b)	środowisko;

c)	zatrudnienie i szkolenie;

d)	kultura i zachowanie dziedzictwa kulturowego;

e)	zachowanie morskich i słodkowodnych zasobów biologicznych;

f)	promowanie produktów spożywczych niewymienionych w załączniku I do TFUE;

g)	uprawianie sportu.

5. Intensywność pomocy nie może przekraczać maksymalnych stóp dofinansowania przewidzianych dla każdego rodzaju operacji w rozporządzeniu (UE) 2021/1139.

Artykuł 55

Ograniczone kwoty pomocy na rzecz projektów RLKS

1. Pomoc dla przedsiębiorstw uczestniczących w projektach RLKS lub czerpiących korzyści z tego tytułu, o których mowa w art. 54 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE i wyłączona z obowiązku zgłoszenia, o którym mowa w art. 108 ust. 3 TFUE, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2. Pomoc dla gmin uczestniczących w projektach RLKS lub będących beneficjentami takich projektów, o których mowa w art. 54 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i wyłączona z wymogu zgłoszenia, o którym mowa w art. 108 ust. 3 Traktatu, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I.

3. Koszty ponoszone przez gminy uczestniczące w projektach RLKS, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, kwalifikują się do pomocy na podstawie niniejszego artykułu, jeżeli dotyczą co najmniej jednego z poniższych obszarów:

a)	badania, rozwój i innowacje;

b)	środowisko;

c)	zatrudnienie i szkolenie;

d)	kultura i zachowanie dziedzictwa kulturowego;

e)	zachowanie morskich i słodkowodnych zasobów biologicznych;

f)	promowanie produktów spożywczych niewymienionych w załączniku I do TFUE;

g)	uprawianie sportu.

4. Całkowita kwota pomocy przyznana na podstawie niniejszego artykułu na projekt nie przekracza 200 000 EUR.

Artykuł 56

Zwolnienia i ulgi podatkowe zgodnie z dyrektywą 2003/96/WE

1. Pomoc w formie zwolnień lub ulg podatkowych przyjętych przez państwa członkowskie zgodnie z art. 15 ust. 1 lit. f) i art. 15 ust. 3 dyrektywy 2003/96/WE jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i wyłączona z wymogu zgłoszenia, o którym mowa w art. 108 ust. 3 TFUE, jeżeli spełnione są warunki określone w dyrektywie 2003/96/WE i rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2. Przedsiębiorstwa będące beneficjentami zwolnień i ulg podatkowych są wybierane w oparciu o przejrzyste i obiektywne kryteria. W stosownych przypadkach płacą one podatki na co najmniej najniższym odpowiednim poziomie określonym w dyrektywie 2003/96/WE.

ROZDZIAŁ IV

Przepisy przejściowe i końcowe

Artykuł 57

Dalsze stosowanie rozporządzenia (UE) nr 1388/2014

Art. 47 rozporządzenia Komisji (UE) nr 1388/2014 (41) stanowi, że rozporządzenie to stosuje się do dnia 31 grudnia 2022 r. Niniejsze rozporządzenie zastąpi rozporządzenie (UE) nr 1388/2014 po jego wygaśnięciu.

Artykuł 58

Przepisy przejściowe

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do pomocy indywidualnej przyznanej przed jego wejściem w życie, jeżeli spełnia ona wszystkie warunki określone w niniejszym rozporządzeniu z wyjątkiem art. 9.

2. Każda pomoc niewyłączona z wymogu zgłoszenia, określonego w art. 108 ust. 3 TFUE, na podstawie niniejszego rozporządzenia lub innych obowiązujących uprzednio rozporządzeń przyjętych na mocy art. 1 rozporządzenia (UE) 2015/1588, jest oceniana przez Komisję zgodnie z właściwymi ramami prawnymi, wytycznymi, komunikatami i zawiadomieniami.

3. Każda pomoc indywidualna przyznana przed dniem 1 stycznia 2023 r. na podstawie jakiegokolwiek rozporządzenia przyjętego na podstawie art. 1 rozporządzenia (UE) 2015/1588 obowiązującego wcześniej w momencie przyznawania pomocy jest zgodna z rynkiem wewnętrznym i wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 TFUE.

4. Z końcem okresu obowiązywania niniejszego rozporządzenia wszelkie programy pomocy wyłączone na mocy niniejszego rozporządzenia pozostają wyłączone przez sześciomiesięczny okres dostosowawczy.

Artykuł 59

Wejście w życie i stosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 31 grudnia 2029 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 14 grudnia 2022 r.

W imieniu Komisji

Ursula VON DER LEYEN

Przewodnicząca

(1) Dz.U. L 248 z 24.9.2015, s. 1.

(2) Dz.U. C 185 z 6.5.2022, s. 1.

(3) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1380/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie wspólnej polityki rybołówstwa, zmieniające rozporządzenia Rady (WE) nr 1954/2003 i (WE) nr 1224/2009 oraz uchylające rozporządzenia Rady (WE) nr 2371/2002 i (WE) nr 639/2004 oraz decyzję Rady 2004/585/WE (Dz.U. L 354 z 28.12.2013, s. 22).

(4) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1139 z dnia 7 lipca 2021 r. ustanawiające Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 2017/1004 (Dz.U. L 247 z 13.7.2021, s. 1).

(5) Dz.U. C 217 z 2.7.2015, s. 1.

(6) Komunikat Komisji - Wytyczne dotyczące pomocy państwa na ratowanie i restrukturyzację przedsiębiorstw niefinansowych znajdujących się w trudnej sytuacji (Dz.U. C 249 z 31.7.2014, s. 1).

(7) Dz.U. C 155 z 20.6.2008, s. 10.

(8) Dz.U. C 14 z 19.1.2008, s. 6.

(9) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1024 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie otwartych danych i ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego (Dz.U. L 172 z 26.6.2019, s. 56).

(10) Rozporządzenie Rady (UE) 2015/1589 z dnia 13 lipca 2015 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania art. 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.U. L 248 z 24.9.2015, s. 9).

(11) Zalecenie Komisji 2003/361/WE z dnia 6 maja 2003 r. dotyczące definicji mikroprzedsiębiorstw, małych i średnich przedsiębiorstw (Dz.U. L 124 z 20.5.2003, s. 36).

(12) Zgodnie z definicją MŚP przytoczoną w załączniku I do niniejszego rozporządzenia przedsiębiorstwa nie można uznać za MŚP, jeżeli co najmniej jeden podmiot publiczny kontroluje bezpośrednio lub pośrednio, wspólnie lub indywidualnie, 25 % lub więcej jego kapitału lub praw głosu (por. art. 3 ust. 4 załącznika).

(13) Dyrektywa Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej (Dz.U. L 283 z 31.10.2003, s. 51).

(14) Rozporządzenie Rady (WE) nr 1005/2008 z dnia 29 września 2008 r. ustanawiające wspólnotowy system zapobiegania nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom oraz ich powstrzymywania i eliminowania, zmieniające rozporządzenia (EWG) nr 2847/93, (WE) nr 1936/2001 i (WE) nr 601/2004 oraz uchylające rozporządzenia (WE) nr 1093/94 i (WE) nr 1447/1999 (Dz.U. L 286 z 29.10.2008, s. 1).

(15) Rozporządzenie Rady (WE) nr 1224/2009 z dnia 20 listopada 2009 r. ustanawiające wspólnotowy system kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów wspólnej polityki rybołówstwa, zmieniające rozporządzenia (WE) nr 847/96, (WE) nr 2371/2002, (WE) nr 811/2004, (WE) nr 768/2005, (WE) nr 2115/2005, (WE) nr 2166/2005, (WE) nr 388/2006, (WE) nr 509/2007, (WE) nr 676/2007, (WE) nr 1098/2007, (WE) nr 1300/2008, (WE) nr 1342/2008 i uchylające rozporządzenia (EWG) nr 2847/93, (WE) nr 1627/94 oraz (WE) nr 1966/2006 (Dz.U. L 343 z 22.12.2009, s. 1).

(16) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/99/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie ochrony środowiska poprzez prawo karne (Dz.U. L 328 z 6.12.2008, s. 28).

(17) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1379/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury, zmieniające rozporządzenia Rady (WE) nr 1184/2006 i (WE) nr 1224/2009 oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 104/2000 (Dz.U. L 354 z 28.12.2013, s. 1).

(18) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1130 z dnia 14 czerwca 2017 r. określające parametry statków rybackich (Dz.U. L 169 z 30.6.2017, s. 1).

(19) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1143/2014 z dnia 22 października 2014 r. w sprawie działań zapobiegawczych i zaradczych w odniesieniu do wprowadzania i rozprzestrzeniania inwazyjnych gatunków obcych (Dz.U. L 317 z 4.11.2014, s. 35).

(20) Rozporządzenie Rady (WE) nr 1967/2006 z dnia 21 grudnia 2006 r. w sprawie środków zarządzania zrównoważoną eksploatacją zasobów rybołówstwa Morza Śródziemnego, zmieniające rozporządzenie (EWG) nr 2847/93 i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1626/94 (Dz.U. L 409 z 30.12.2006, s. 11).

(21) Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz.U. L 187 z 26.6.2014, s. 1).

(22) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 159).

(23) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 794/2004 z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Rady (UE) 2015/1589 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.U. L 140 z 30.4.2004, s. 1).

(24) Dokument roboczy służb Komisji - Wspólne metody oceny pomocy państwa (28.5.2014, SWD(2014) 179 final).

(25) Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (Dz.U. L 206 z 22.7.1992, s. 7).

(26) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (Dz.U. L 20 z 26.1.2010, s. 7).

(27) Komunikat Komisji „Zielona infrastruktura - zwiększanie kapitału naturalnego Europy", COM(2013) 249 final z 6.5.2013.

(28) Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz.U. L 327 z 22.12.2000, s. 1).

(29) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko (Dz.U. L 26 z 28.1.2012, s. 1).

(30) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie przenośnych chorób zwierząt oraz zmieniające i uchylające niektóre akty w dziedzinie zdrowia zwierząt („Prawo o zdrowiu zwierząt") (Dz.U. L 84 z 31.3.2016, s. 1).

(31) Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2020/689 z dnia 17 grudnia 2019 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 w odniesieniu do zasad dotyczących nadzoru, programów likwidacji choroby oraz statusu obszaru wolnego od choroby w przypadku niektórych chorób umieszczonych w wykazie i niektórych nowo występujących chorób (Dz.U. L 174 z 3.6.2020, s. 211).

(32) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 (Dz.U. L 150 z 14.6.2018, s. 1).

(33) Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2021/1165 z dnia 15 lipca 2021 r. zezwalające na stosowanie niektórych produktów i substancji w produkcji ekologicznej oraz ustanawiające ich wykazy (Dz.U. L 253 z 16.7.2021, s. 13).

(34) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS), uchylające rozporządzenie (WE) nr 761/2001 oraz decyzje Komisji 2001/681/WE i 2006/193/WE (Dz.U. L 342 z 22.12.2009, s. 1).

(35) Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/627 z dnia 15 marca 2019 r. ustanawiające jednolite praktyczne rozwiązania dotyczące przeprowadzania kontroli urzędowych produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do spożycia przez ludzi zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 oraz zmieniające rozporządzenie Komisji (WE) nr 2074/2005 w odniesieniu do kontroli urzędowych (Dz.U. L 131 z 17.5.2019, s. 51).

(36) Rozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (Dz.U. L 139 z 30.4.2004, s. 55).

(37) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/690 z dnia 28 kwietnia 2021 r. ustanawiające program na rzecz rynku wewnętrznego, konkurencyjności przedsiębiorstw, w tym małych i średnich przedsiębiorstw, dziedziny roślin, zwierząt, żywności i paszy, oraz statystyk europejskich (Program na rzecz jednolitego rynku) oraz uchylające rozporządzenia (UE) nr 99/2013, (UE) nr 1287/2013, (UE) nr 254/2014 i (UE) nr 652/2014 (Dz.U. L 153 z 3.5.2021, s. 1).

(38) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 z dnia 21 listopada 2012 r. w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych (Dz.U. L 343 z 14.12.2012, s. 1).

(39) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1004 z dnia 17 maja 2017 r. w sprawie ustanowienia unijnych ram gromadzenia danych, zarządzania nimi i ich wykorzystywania w sektorze rybołówstwa oraz w sprawie wspierania doradztwa naukowego w zakresie wspólnej polityki rybołówstwa oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 199/2008 (Dz.U. L 157 z 20.6.2017, s. 1).

(40) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 320).

(41) Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1388/2014 z dnia 16 grudnia 2014 r. uznające niektóre kategorie pomocy udzielanej przedsiębiorstwom prowadzącym działalność w zakresie produkcji, przetwórstwa i wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa i akwakultury za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.U. L 369 z 24.12.2014, s. 37).

ZAŁĄCZNIK I

Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP)

1. Przedsiębiorstwo

Za przedsiębiorstwo uważa się każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą bez względu na jego formę prawną. Zalicza się tu w szczególności osoby prowadzące działalność na własny rachunek oraz firmy rodzinne zajmujące się rzemiosłem lub inną działalnością, a także spółki lub konsorcja prowadzące regularną działalność gospodarczą.

2. Pułap zatrudnienia oraz pułapy finansowe określające kategorie przedsiębiorstw

2.1.

Do kategorii mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw („MŚP") należą przedsiębiorstwa, które zatrudniają mniej niż 250 pracowników i których roczny obrót nie przekracza 50 mln EUR lub roczna suma bilansowa nie przekracza 43 mln EUR.

2.2.

W kategorii MŚP małe przedsiębiorstwo definiuje się jako przedsiębiorstwo zatrudniające mniej niż 50 pracowników i którego roczny obrót lub roczna suma bilansowa nie przekracza 10 mln EUR.

2.3.

W kategorii MŚP mikroprzedsiębiorstwo definiuje się jako przedsiębiorstwo, które zatrudnia mniej niż 10 pracowników i którego roczny obrót lub roczna suma bilansowa nie przekracza 2 mln EUR.

3. Rodzaje przedsiębiorstw brane pod uwagę przy obliczaniu liczby zatrudnionych i kwot finansowych

3.1.

„Przedsiębiorstwo samodzielne" oznacza każde przedsiębiorstwo, które nie jest zakwalifikowane jako przedsiębiorstwo partnerskie w rozumieniu pkt 3.2, ani jako przedsiębiorstwo powiązane w rozumieniu pkt 3.3.

3.2.

„Przedsiębiorstwa partnerskie" oznaczają wszystkie przedsiębiorstwa, które nie zostały zakwalifikowane jako przedsiębiorstwa powiązane w rozumieniu pkt 3.3 i między którymi istnieją następujące związki: przedsiębiorstwo działające na rynku wyższego szczebla posiada, samodzielnie lub wspólnie z co najmniej jednym przedsiębiorstwem powiązanym w rozumieniu pkt 3.3, co najmniej 25 % kapitału innego przedsiębiorstwa działającego na rynku niższego szczebla lub praw głosu w takim przedsiębiorstwie.

Przedsiębiorstwo można jednak zakwalifikować jako samodzielne i w związku z tym niemające żadnych przedsiębiorstw partnerskich, nawet jeśli niżej wymienieni inwestorzy osiągnęli lub przekroczyli pułap 25 %, pod warunkiem że nie są oni powiązani, w rozumieniu ust. 3, indywidualnie ani wspólnie, z danym przedsiębiorstwem:

publiczne korporacje inwestycyjne, spółki venture capital, osoby fizyczne lub grupy osób fizycznych prowadzące regularną działalność inwestycyjną w oparciu o kapitał wysokiego ryzyka, które inwestują w firmy nienotowane na giełdzie (tzw. „anioły biznesu"), pod warunkiem że całkowita kwota inwestycji tych inwestorów w jedno przedsiębiorstwo nie przekroczy 1 250 000 EUR;

b)	uczelnie wyższe lub ośrodki badawcze nienastawione na zysk;

c)	inwestorzy instytucjonalni, w tym fundusze rozwoju regionalnego;

d)	samorządy terytorialne z rocznym budżetem poniżej 10 mln EUR oraz liczbą mieszkańców poniżej 5 000.

3.3.

„Przedsiębiorstwa powiązane" oznaczają przedsiębiorstwa, które pozostają w jednym z poniższych związków:

a)	przedsiębiorstwo ma większość praw głosu w innym przedsiębiorstwie z tytułu bycia udziałowcem lub wspólnikiem;

b)	przedsiębiorstwo ma prawo wyznaczyć lub odwołać większość członków organu administracyjnego, zarządzającego lub nadzorczego innego przedsiębiorstwa;

c)	przedsiębiorstwo ma prawo wywierać dominujący wpływ na inne przedsiębiorstwo na podstawie umowy zawartej z tym przedsiębiorstwem lub postanowień w jego statucie bądź umowie spółki;

d)	przedsiębiorstwo będące udziałowcem lub wspólnikiem innego przedsiębiorstwa kontroluje samodzielnie, na mocy umowy z innymi udziałowcami lub wspólnikami tego przedsiębiorstwa, większość praw głosu udziałowców lub wspólników w tym przedsiębiorstwie.

Zakłada się, że wpływ dominujący nie istnieje, jeżeli inwestorzy wymienieni w pkt 3.2 akapit drugi nie angażują się bezpośrednio lub pośrednio w zarządzanie danym przedsiębiorstwem, bez uszczerbku dla ich praw jako udziałowców.

Przedsiębiorstwa, które pozostają w jednym ze związków opisanych w akapicie pierwszym za pośrednictwem co najmniej jednego przedsiębiorstwa lub dowolnego z inwestorów wymienionych w pkt 3.2, również traktuje się jako powiązane.

Przedsiębiorstwa pozostające w jednym z takich związków z osobą fizyczną lub grupą osób fizycznych działających wspólnie również traktuje się jako przedsiębiorstwa powiązane, jeżeli prowadzą swoją działalność lub część działalności na tym samym rynku właściwym lub rynkach pokrewnych.

Za „rynek pokrewny" uważa się rynek dla danego produktu lub usługi znajdujący się bezpośrednio na wyższym lub niższym szczeblu rynku w stosunku do rynku właściwego.

3.4.

Poza przypadkami określonymi w pkt 3.2 akapit drugi przedsiębiorstwa nie można uznać za MŚP, jeżeli co najmniej jeden podmiot publiczny kontroluje bezpośrednio lub pośrednio, wspólnie lub indywidualnie, 25 % lub więcej kapitału lub praw głosu.

3.5.

Przedsiębiorstwa mogą złożyć oświadczenie o swoim statusie prawnym przedsiębiorstwa samodzielnego, przedsiębiorstwa partnerskiego lub przedsiębiorstwa powiązanego, załączając dane dotyczące pułapów określonych w pkt 2. Oświadczenie można złożyć nawet wtedy, gdy kapitał jest rozdrobniony w stopniu uniemożliwiającym określenie właściciela, w którym to przypadku przedsiębiorstwo w dobrej wierze oświadcza, że w sposób prawnie uzasadniony może przyjąć, iż 25 % lub więcej jego kapitału nie jest w posiadaniu innego przedsiębiorstwa ani we wspólnym posiadaniu większej liczby powiązanych przedsiębiorstw. Oświadczenia takie nie wykluczają kontroli i postępowań wyjaśniających przewidzianych w przepisach krajowych lub unijnych.

4. Dane wykorzystywane w celu określania pułapu zatrudnienia i pułapu finansowego oraz okres odniesienia

4.1.

W celu określenia liczby pracowników i kwot finansowych wykorzystuje się dane odnoszące się do ostatniego zatwierdzonego okresu obrachunkowego, obliczane w skali rocznej. Uwzględnia się je począwszy od dnia zamknięcia rozliczeń. Kwota wybrana jako obrót jest obliczana z pominięciem podatku od wartości dodanej (VAT) i innych podatków pośrednich.

4.2.

Jeżeli w dniu zamknięcia ksiąg rachunkowych dane przedsiębiorstwo stwierdza, że w skali rocznej przekroczyło pułapy zatrudnienia lub pułapy finansowe określone w pkt 2 lub spadło poniżej tych pułapów, uzyskanie lub utrata statusu średniego lub małego przedsiębiorstwa bądź mikroprzedsiębiorstwa następuje tylko wówczas, gdy zjawisko to powtórzy się w ciągu dwóch kolejnych okresów obrachunkowych.

4.3.

W przypadku nowo utworzonych przedsiębiorstw, których sprawozdania finansowe nie zostały jeszcze zatwierdzone, odpowiednie dane pochodzą z oceny dokonanej w dobrej wierze w trakcie roku obrachunkowego.

5. Liczba zatrudnionych

Liczba zatrudnionych odpowiada liczbie rocznych jednostek pracy (RJP), to jest liczbie pracowników zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy w danym przedsiębiorstwie lub w jego imieniu w ciągu całego uwzględnianego roku referencyjnego. Praca osób, które nie przepracowały pełnego roku; osób, które pracowały w niepełnym wymiarze godzin, bez względu na długość okresu zatrudnienia; oraz pracowników sezonowych jest obliczana jako procent RJR. W skład zatrudnionych wchodzą:

a)	pracownicy,

b)	osoby pracujące dla przedsiębiorstwa, podlegające mu i uważane za pracowników na mocy prawa krajowego,

c)	właściciele-kierownicy,

d)	wspólnicy prowadzący regularną działalność w przedsiębiorstwie i czerpiący z niego korzyści finansowe.

Praktykantów lub studentów odbywających szkolenia zawodowe na podstawie umowy o praktyce lub szkoleniu zawodowym nie wlicza się do osób zatrudnionych. Nie wlicza się okresu trwania urlopu macierzyńskiego ani wychowawczego.

6. Ustalenie danych przedsiębiorstwa

6.1.

W przypadku przedsiębiorstwa samodzielnego dane, w tym liczba zatrudnionych, ustalane są wyłącznie na podstawie jego sprawozdania finansowego.

6.2.

W przypadku przedsiębiorstwa mającego przedsiębiorstwa partnerskie lub przedsiębiorstwa powiązane dane, w tym dane dotyczące liczby zatrudnionych, ustalane są na podstawie sprawozdania finansowego i innych danych przedsiębiorstwa lub, jeżeli istnieje, skonsolidowanego sprawozdania finansowego danego przedsiębiorstwa lub skonsolidowanego sprawozdania finansowego innego przedsiębiorstwa, w którym poprzez konsolidację ujęte jest dane przedsiębiorstwo.

Dane, o których mowa w pierwszym akapicie, uzupełnia się danymi dotyczącymi każdego przedsiębiorstwa partnerskiego znajdującego się bezpośrednio na rynku wyższego lub niższego szczebla w stosunku do odnośnego przedsiębiorstwa. Poziom uzupełnienia danych jest proporcjonalny do procentowego udziału w kapitale lub praw głosu (zależnie od tego, która z tych wartości jest większa). W przypadku podmiotów typu cross-holding stosuje się większy udział procentowy.

Dane, o których mowa w pierwszym i drugim akapicie, uzupełnia się pełnymi danymi każdego przedsiębiorstwa, które jest bezpośrednio lub pośrednio powiązane z odnośnym przedsiębiorstwem, jeśli dane te nie zostały podane wcześniej w ramach skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

6.3.

Do celów stosowania pkt 6.2:

dane przedsiębiorstw partnerskich danego przedsiębiorstwa pochodzą z ich sprawozdań finansowych i innych danych, w postaci skonsolidowanej, o ile w takowej istnieją. Dane te uzupełnia się pełnymi danymi przedsiębiorstw, które są powiązane z tymi przedsiębiorstwami partnerskimi, jeśli dane te nie zostały podane wcześniej w ramach skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

dane przedsiębiorstw powiązanych z danym przedsiębiorstwem pochodzą z ich sprawozdań finansowych i innych danych, w postaci skonsolidowanej, o ile w takowej istnieją. Dane te uzupełnia się proporcjonalnie danymi każdego ewentualnego przedsiębiorstwa partnerskiego takiego przedsiębiorstwa powiązanego, znajdującego się na rynku bezpośrednio wyższego lub niższego szczebla, chyba że zostały one już ujęte w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w stosunku co najmniej proporcjonalnym do udziału określonego w pkt 6.2 akapit drugi.

6.4.

W przypadku gdy w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym nie ma danych dotyczących zatrudnienia w danym przedsiębiorstwie, dane dotyczące zatrudnienia są obliczane przez proporcjonalną kumulację danych z przedsiębiorstw partnerskich oraz przez dodanie danych z przedsiębiorstw, z którymi dane przedsiębiorstwo jest powiązane.

ZAŁĄCZNIK II

Informacje dotyczące pomocy państwa wyłączonej na warunkach niniejszego rozporządzenia

CZĘŚĆ I

Informacje, które należy przekazać za pomocą systemu elektronicznej notyfikacji udostępnionego przez Komisję, jak określono w art. 11

Oznaczenie środka pomocy	(wypełnia Komisja)
Państwo członkowskie
Numer referencyjny nadany przez państwo członkowskie
Region	Nazwa regionu lub regionów (NUTS (1)) ………………………		regiony najbardziej oddalone odległe wyspy greckie chorwackie wyspy Dugi Otok, Vis, Mljet i Lastovo inne
Organ przyznający pomoc	Nazwa
	Adres pocztowy
	Adres internetowy
Nazwa środka pomocy
Krajowa podstawa prawna (odesłanie do właściwego krajowego dziennika urzędowego)
Adres strony internetowej zawierającej pełny tekst środka pomocy
Rodzaj środka	Program
	Pomoc ad hoc			Nazwa beneficjenta i grupa (2) do której należy

Zmiana istniejącego programu pomocy lub pomocy ad hoc				Numer referencyjny nadany przez Komisję
	Przedłużenie
	Zmiana
Czas trwania (3)	Program			od dd/mm/rrrr do dd/mm/rrrr
Data przyznania pomocy	Pomoc ad hoc			dd/mm/rrrr
Sektor(y) gospodarki	Wszystkie sektory gospodarki kwalifikujące się do objęcia pomocą
	Pomoc ograniczona do konkretnych sektorów: Należy wskazać sektor NACE na poziomie grupy (4)
Rodzaj beneficjenta	MŚP
	Duże przedsiębiorstwo
Budżet	Całkowity planowany roczny budżet programu pomocy (5)			Waluta krajowa ………………….. (pełna kwota)
	Całkowita kwota pomocy ad hoc przyznanej przedsiębiorstwu (6)			Waluta krajowa ………………….. (pełna kwota)
	Gwarancje (7)			Waluta krajowa ………………….. (pełna kwota)
Instrument pomocy	Dotacja/dotacja na spłatę odsetek
	Usługi dotowane
	Pożyczka/zaliczki zwrotne
	Gwarancja (w stosownych przypadkach z odniesieniem do decyzji Komisji (8))
	Korzyść podatkowa lub zwolnienie od podatku

	Inne (należy sprecyzować) Proszę wskazać, do której z poniższych szerokich kategorii należałoby przypisać środek pod względem jego wpływu/funkcji: dotacja usługi dotowane pożyczka gwarancja korzyść podatkowa
W przypadku współfinansowania z funduszu (funduszy) UE	Nazwa funduszu (funduszy) UE:	Kwota finansowania (z poszczególnych funduszy UE)			Waluta krajowa (pełna kwota)

CZĘŚĆ II

Informacje, które należy przekazać za pomocą systemu elektronicznej notyfikacji udostępnionego przez Komisję, jak określono w art. 11

Proszę wskazać, na podstawie którego przepisu rozporządzenia FIBER wdrażany jest środek pomocy

Pomoc na innowacje w dziedzinie rybołówstwa (art. 15)
Pomoc na usługi doradcze (art. 16)
Pomoc na partnerstwa między naukowcami a rybakami (art. 17)
Pomoc na wspieranie kapitału ludzkiego i dialogu społecznego (art. 18)
Pomoc na ułatwienie różnicowania form dochodu i nowe formy dochodu (art. 19)
Pomoc na pierwsze nabycie statku rybackiego (art. 20)
Pomoc na poprawę warunków zdrowotnych i bezpieczeństwa oraz warunków pracy rybaków (art. 21)
Pomoc na opłacenie składek ubezpieczeniowych i na wkład finansowy na rzecz funduszy ubezpieczeń wzajemnych (art. 22)
Pomoc na wspieranie systemów przydziału uprawnień do połowów (art. 23)
Pomoc na zmniejszanie oddziaływania rybołówstwa na środowisko i dostosowanie połowów do wymogów ochrony gatunków (art. 24)
Pomoc na innowacje związane z zachowaniem morskich zasobów biologicznych (art. 25)
Pomoc na ochronę i odbudowę różnorodności biologicznej mórz i ekosystemów morskich oraz systemy w ramach zrównoważonej działalności połowowej (art. 26)
Pomoc na poprawę efektywności energetycznej i łagodzenie skutków zmiany klimatu (art. 27)
Pomoc w zakresie wartości dodanej, jakości produktów i wykorzystania przypadkowych połowów (art. 28)
Pomoc na wspieranie portów rybackich, miejsc wyładunku, miejsc sprzedaży aukcyjnej i przystani (art. 29)
Pomoc na rzecz rybołówstwa śródlądowego oraz śródlądowej fauny i flory wodnej (art. 30)
Pomoc na innowacje w sektorze akwakultury (art. 32)
Pomoc na inwestycje zwiększające wydajność lub mające pozytywny wpływ na środowisko w akwakulturze (art. 33)
Pomoc na rzecz usług z zakresu zarządzania, zastępstw i doradztwa dla zakładów akwakultury (art. 34)
Pomoc na promowanie kapitału ludzkiego i tworzenie sieci kontaktów w sektorze akwakultury (art. 35)
Pomoc na zwiększanie potencjału terenów hodowli w ramach akwakultury (art. 36)
Pomoc na zachęcanie nowych przedsiębiorców do rozpoczęcia działalności w sektorze zrównoważonej akwakultury (art. 37)
Pomoc na wspieranie przechodzenia na systemy ekozarządzania i audytu oraz na akwakulturę ekologiczną (art. 38)
Pomoc na usługi w zakresie ochrony środowiska (art. 39)
Pomoc przeznaczona na środki dotyczące zdrowia publicznego (art. 40)
Pomoc przeznaczona na środki z zakresu zdrowia i dobrostanu zwierząt (art. 41)
Pomoc na rzecz zapobiegania chorobom, ich kontroli i zwalczania (art. 42)
Pomoc na inwestycje mające na celu zapobieganie szkodom spowodowanym chorobami zwierząt i ich ograniczanie (art. 43)
Pomoc przeznaczona na ubezpieczenie zasobów hodowlanych akwakultury (art. 44)
Pomoc przeznaczona na środki dotyczące wprowadzania do obrotu (art. 45)
Pomoc na przetwarzanie produktów rybołówstwa i akwakultury (art. 46)
Pomoc na gromadzenie danych, zarządzanie danymi, ich wykorzystywanie i przetwarzanie w sektorze gospodarki rybnej (art. 47)
Pomoc mająca na celu zapobieganie szkodom spowodowanym klęskami żywiołowymi i ich ograniczanie (art. 48)
Pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi (art. 49)		Rodzaj klęski żywiołowej:		trzęsienie ziemi lawina osuwisko powódź trąba powietrzna huragan erupcja wulkaniczna pożar naturalny inne Proszę określić: ….
		Data wystąpienia klęski żywiołowej:		od dd/mm/rrrr do dd/mm/rrrr
Pomoc na inwestycje mające na celu zapobieganie szkodom spowodowanym niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi porównywalnymi z klęską żywiołową i ich ograniczanie (art. 50)
Pomoc na naprawienie szkód spowodowanych przez niekorzystne zjawiska klimatyczne porównywalne z klęską żywiołową (art. 51)	Rodzaj zdarzenia:		szron burza grad ulewny lub długotrwały deszcz poważna susza inne Proszę określić: …….
	Data zdarzenia:		od dd/mm/rrrr do dd/mm/rrrr
Pomoc mająca na celu zapobieganie szkodom spowodowanym przez zwierzęta chronione i ich ograniczanie (art. 52)
Pomoc na naprawienie szkód spowodowanych przez zwierzęta chronione (art. 53)
Pomoc na projekty RLKS (art. 54)
Ograniczone kwoty pomocy na rzecz projektów RLKS (art. 55)
Zwolnienia i ulgi podatkowe zgodnie z dyrektywą 2003/96/WE (art. 56)
Uzasadnienie		Proszę wskazać, dlaczego ustanowiono program pomocy państwa lub przyznano pomoc ad hoc zamiast pomocy w ramach Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury (EFMRA): środek nieobjęty krajowym programem operacyjnym; określenie priorytetów przy przyznawaniu środków w ramach krajowego programu operacyjnego; finansowanie w ramach EFMRA nie jest już dostępne inne (proszę rozwinąć odpowiedź): …….…….

(1) NUTS - wspólna klasyfikacja jednostek terytorialnych do celów statystycznych. Zazwyczaj region określa się na poziomie 2.

(2) Do celów reguł konkurencji ustanowionych w Traktacie oraz do celów niniejszego rozporządzenia przedsiębiorstwem jest każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą, niezależnie od jego statusu prawnego i sposobu finansowania. Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że podmioty, które są kontrolowane (prawnie lub faktycznie) przez ten sam podmiot, należy traktować jako jedno przedsiębiorstwo.

(3) Okres, w którym organ przyznający pomoc może się zobowiązać do przyznania pomocy.

(4) NACE Rev. 2 jest statystyczną klasyfikacją działalności gospodarczej w Unii Europejskiej. Sektor określa się zwykle na poziomie grupy.

(5) W przypadku programu pomocy: proszę wskazać całkowitą kwotę rocznego budżetu planowanego na podstawie programu lub szacowaną roczną stratę podatkową w odniesieniu do wszystkich instrumentów pomocy objętych programem.

(6) W przypadku przyznania pomocy ad hoc: Proszę wskazać całkowitą kwotę pomocy /stratę podatkową.

(7) W przypadku gwarancji proszę wskazać (maksymalną) kwotę gwarantowanych pożyczek.

(8) W stosownych przypadkach odesłanie do decyzji Komisji zatwierdzającej sposób obliczania ekwiwalentu dotacji brutto zgodnie z art. 5 ust. 2. lit. c).

ZAŁĄCZNIK III

Przepisy dotyczące publikowania informacji, o których mowa w art. 9 ust. 1

Państwa członkowskie organizują swoje kompleksowe strony internetowe dotyczące pomocy państwa, na których należy publikować informacje określone w art. 9 ust. 1, w sposób umożliwiający łatwy dostęp do tych informacji.

Informacje publikowane są w formacie arkusza kalkulacyjnego, który umożliwia przeszukiwanie danych, ich ekstrakcję i łatwe publikowanie w internecie, na przykład w formacie CSV lub XML. Wszystkie zainteresowane strony mogą korzystać z dostępu do strony internetowej bez ograniczeń. Dostęp do strony nie wymaga wcześniejszej rejestracji użytkownika.

W odniesieniu do każdego przypadku przyznania pomocy indywidualnej publikuje się następujące informacje, o których mowa w art. 9 ust. 1 lit. c) (1):

-	imię i nazwisko (nazwa) beneficjenta,

-	identyfikator beneficjenta,

-	rodzaj przedsiębiorstwa (MŚP/duże przedsiębiorstwo) w dniu przyznania pomocy,

-	region, w którym beneficjent ma siedzibę (poziom NUTS II (2)),

-	sektor działalności NACE na poziomie grupy (3),

-	element pomocy wyrażony jako kwota bez ułamków w walucie krajowej (4),

-	instrument pomocy (5) (dotacja/dotacja na spłatę odsetek, pożyczka/zaliczki zwrotne/dotacja podlegająca zwrotowi, gwarancja, korzyść podatkowa lub zwolnienie podatkowe, inne (proszę określić)),

-	data przyznania pomocy,

-	cel pomocy,

-	organ przyznający pomoc,

-	odniesienie do środka pomocy (6).

(1) Uwzględniając uzasadniony interes dotyczący przejrzystości w kontekście publicznego udostępniania informacji i zestawiając potrzebę przejrzystości z prawami wynikającymi z przepisów o ochronie danych, Komisja uznaje, że publikacja imienia i nazwiska beneficjenta pomocy, w przypadku gdy jest on osobą fizyczną lub osobą prawną posługującą się imieniem i nazwiskiem osoby fizycznej, jest uzasadniona (zob. sprawa C-92/09, Volker und Markus Schecke oraz Eifert, pkt 53), z uwzględnieniem art. 49 ust. 1 lit. g) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE. Celem zasad dotyczących przejrzystości jest poprawa zgodności z zasadami, zwiększenie poczucia odpowiedzialności, wzajemna ocena oraz efektywniejsze wykorzystanie wydatków publicznych. Ten cel ma pierwszeństwo nad prawem do ochrony danych osobowych osób fizycznych otrzymujących wsparcie publiczne.

(2) NUTS - wspólna klasyfikacja jednostek terytorialnych do celów statystycznych. Zazwyczaj region określa się na poziomie 2.

(3) Rozporządzenie Rady (EWG) nr 3037/90 z dnia 9 października 1990 r. w sprawie statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej we Wspólnocie Europejskiej (Dz.U. L 293 z 24.10.1990, s. 1).

(4) Ekwiwalent dotacji brutto W odniesieniu do programów fiskalnych kwotę tę można podać w przedziałach określonych w art. 9 ust. 2.

(5) Jeżeli pomoc przyznaje się za pomocą wielu instrumentów, kwotę pomocy należy podać w rozbiciu na poszczególne instrumenty.

(6) Zgodnie z informacjami Komisji w ramach procedury elektronicznej, o której mowa w art. 11 niniejszego rozporządzenia

ZAŁĄCZNIK IV

Szczegółowe stawki maksymalnej intensywności pomocy

Wiersz

Szczególna kategoria operacji

Maksymalna intensywność pomocy

Poniższe operacje przyczyniają się do realizacji obowiązku wyładunku, o którym mowa w art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013:

-	operacje poprawiające selektywność narzędzi połowowych pod względem rozmiaru lub gatunku;

-	operacje poprawiające infrastrukturę portów rybackich, miejsc sprzedaży aukcyjnej, miejsc wyładunku i przystani w celu ułatwienia wyładunku i przechowywania przypadkowych połowów;

-	operacje ułatwiające wprowadzanie do obrotu przypadkowych połowów wyładowanych ze stad handlowych, zgodnie z art. 8 ust. 2 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 1379/2013.

100 %

75 %

Operacje mające na celu poprawę zdrowia, bezpieczeństwa i warunków pracy na pokładzie statków rybackich

75 %

Operacje prowadzone w regionach najbardziej oddalonych

85 %

Operacje prowadzone na wyspach greckich, które zgodnie z prawem krajowym zakwalifikowano jako odległe oraz na chorwackich wyspach Dugi Otok, Vis, Mljet i Lastovo

85 %

Operacje związane z łodziowym rybołówstwem przybrzeżnym

100 %

Operacje, które spełniają wszystkie poniższe kryteria:

(i)	stanowią interes zbiorowy;

(ii)	mają wspólnego beneficjenta;

(iii)

posiadają cechy innowacyjne lub zapewniają publiczny dostęp do ich wyników

100 %

Operacje realizowane przez organizacje producentów, stowarzyszenia organizacji producentów lub organizacje międzybranżowe

75 %

Operacje wspierające zrównoważoną akwakulturę

60 %

Operacje wspierające innowacyjne produkty, procesy lub sprzęt w zakresie rybołówstwa, akwakultury i przetwórstwa w oparciu o art. 15, 25, 28, 30, 32, 33 i 36.

75 %

Operacje realizowane przez organizacje zrzeszające rybaków lub innych beneficjentów zbiorowych

60 %

Instrumenty finansowe

100 %

* Autentyczne są wyłącznie dokumenty UE opublikowane w formacie PDF w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Treść przypisu ZAMKNIJ

Dane dokumentu

Daty

Akty prawne powiązane

Dokumenty

Akt prawny

Alerty

Alerty

Dane dokumentu

Daty

Akty prawne powiązane

Dokumenty

Akt prawny

Opcje

Powiązane z aktem prawnym:

Alerty

Opcje

Powiązane z aktem prawnym:

Alerty