-

uwzględniając swoją decyzję w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Europejskiej Agencji Środowiska za rok budżetowy 2020,

-

uwzględniając art. 100 Regulaminu i załącznik V do Regulaminu,

-

uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

-

uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A9-0113/2022),

A.

mając na uwadze, że zgodnie z zestawieniem dochodów i wydatków (1) ostateczny budżet Europejskiej Agencji Środowiska (zwanej dalej "Agencją") na rok budżetowy 2020 wyniósł 89 649 723 EUR, co stanowi wzrost o 18,48 % w porównaniu z 2019 r. ze względu na zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel; mając na uwadze, że stopa inflacji w Unii w 2020 r. wyniosła 0,7 %; mając na uwadze, że budżet Agencji pochodzi głównie z budżetu Unii (75,29 %) oraz ze składek w ramach szczególnego porozumienia dotyczącego programu Copernicus (22,68 %);

B.

mając na uwadze, że Trybunał Obrachunkowy (zwanym dalej "Trybunałem") w sprawozdaniu dotyczącym rocznego sprawozdania finansowego Europejskiej Agencji Środowiska za rok budżetowy 2020 (zwanym dalej "sprawozdaniem Trybunału") stwierdził, iż uzyskał wystarczającą pewność, że roczne sprawozdanie finansowe Agencji jest wiarygodne oraz że transakcje leżące u jego podstaw są legalne i prawidłowe;

1.

zauważa z zadowoleniem, że wysiłki związane z monitorowaniem budżetu w ciągu roku budżetowego 2020 doprowadziły do osiągnięcia wskaźnika wykonania budżetu w wysokości 99,96 %, co oznacza nieznaczny spadek o 0,04 % w porównaniu z rokiem 2019; odnotowuje, że wskaźnik wykonania środków na płatności wyniósł 86,12 %, co oznacza spadek o 3,71 % w porównaniu z poprzednim rokiem;

2.

zauważa, że Agencja odgrywa kluczową rolę, gdyż dostarcza wysokiej jakości danych o stanie środowiska, a staje się to coraz ważniejsze z uwagi na ogromne wyzwania stojące przed Unią, która musi stawić czoła zmianie klimatu i utracie różnorodności biologicznej; wyraża zadowolenie, że instytucje Unii uwzględniają opinie Agencji, i zaleca, by komitet naukowy Agencji odgrywał kluczową rolę doradczą dla Komisji;

3.

zauważa, że Agencja informuje, iż osiągnęła zamierzone cele, przekraczając oczekiwania dotyczące jej kluczowych wskaźników skuteczności działania w 2020 r. pomimo zagrożeń i wyzwań, z jakimi musiała się zmierzyć ze względu na pandemię COVID-19;

4.

w odniesieniu do działań następczych w związku ze sprawozdaniem w sprawie udzielenia absolutorium za 2019 r. zauważa, że Agencja współpracuje z Komisją w zakresie określania zadań i dzielenia się nimi z odpowiednimi służbami Komisji, co pozwala uniknąć powielania zadań; zauważa, że Agencja nie zidentyfikowała żadnych zadań pokrywających się z zadaniami innych agencji w sieci agencji UE; zauważa, że Agencja koordynuje niektóre zadania i współtworzy niektóre sprawozdania z innymi agencjami, takimi jak Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA) i Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA);

5.

w odniesieniu do uwag dotyczących działań następczych zawartych w sprawozdaniu w sprawie udzielenia absolutorium za 2019 r. dotyczących niezadowolenia z realizacji niektórych działań Agencji zauważa, że Agencja podjęła dodatkowe nowe zadania, takie jak Europejski Zielony Ład, ósmy program działań w zakresie środowiska i zrównoważone finansowanie, którym nie towarzyszyły wystarczające zasoby ani personel, aby sprostać ambicjom określonym w odpowiednim prawodawstwie; zauważa, że Agencja bezpośrednio wspierała wdrażanie Europejskiego Zielonego Ładu i ram polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030 poprzez szereg działań i współpracę z Komisją; zauważa ponadto, że Agencja przydzieliła personel operacyjny wyłącznie do realizacji tych działań, co w coraz większym stopniu podkreśla jej funkcje wspierające; wzywa Agencję do podjęcia dyskusji z Komisją, w stosownych przypadkach za pośrednictwem sieci agencji UE, w celu zajęcia się tymi kwestiami oraz do poinformowania organu udzielającego absolutorium o rozwoju sytuacji w tym zakresie;

6.

w odniesieniu do uwag dotyczących działań następczych zawartych w sprawozdaniu w sprawie udzielenia absolutorium za 2019 r. odnoszących się do jej sieci informatycznej zauważa, że Agencja zainicjowała inicjatywy na rzecz cyfryzacji przed pandemią w 2020 r. oraz że od marca 2020 r. inicjatywy te zostały przyspieszone ze względu na obostrzenia związane z pandemią; wzywa Agencję, aby nadal monitorowała krajobraz zagrożeń w zakresie cyberbezpieczeństwa i podejmowała odpowiednie środki;

7.

zauważa, że Agencja przedstawiła sprawozdanie pt. "Jakość powietrza w Europie w 2020 r.", w którym opisano wpływ środków izolacji na jakość powietrza w europejskich miastach, wykorzystując wyjątkową sytuację spowodowaną pandemią COVID-19;

8.

podkreśla, że Agencja dostarcza rzetelnych i niezależnych informacji na temat środowiska; z uznaniem przyjmuje jakość jej dorobku z 2020 r., w tym oceny wpływu środków izolacji wprowadzonych w związku z COVID-19 na stężenia zanieczyszczeń powietrza, opracowanie nowego portalu dotyczącego emisji przemysłowych, gromadzenie pierwszych danych na temat emisji CO2 z pojazdów ciężkich oraz przygotowania do przyszłych sprawozdań na temat emisji CO2 w rzeczywistych warunkach jazdy;

9.

przypomina, że w 2020 r. Agencja przedstawiła sprawozdanie na temat stanu środowiska na 2020 r. (2), a także oceny i briefingi na takie tematy jak: gospodarowanie bioodpadami i ich przetwarzanie, tworzywa sztuczne ulegające biodegradacji, pojawiające się wyzwania związane z gospodarowaniem odpadami w Europie, jakość powietrza i zanieczyszczenie hałasem oraz sposób, w jaki na Europę wpłyną największe zagrożenia klimatyczne, takie jak susze, powodzie, pożary lasów i podnoszenie się poziomu mórz, w XXI wieku i w dalszym okresie;

10.

zauważa, że na dzień 31 grudnia 2020 r. plan zatrudnienia zrealizowano w 96,92 % - przyjęto trzech stałych urzędników i 123 pracowników na czas określony, podczas gdy budżet Unii przewidywał 130 stanowiska (w 2019 r. - 124 zatwierdzonych stanowisk); zauważa, że w 2020 r. Agencja zatrudniała ponadto 71 pracowników kontraktowych i 12 oddelegowanych ekspertów krajowych;

11.

ubolewa, że stosunek personelu pomocniczego odpowiedzialnego za administrację i koordynację do personelu operacyjnego zajmującego się kwestiami merytorycznymi jest niewyważony; proponuje zwiększenie liczby pracowników pomocniczych Agencji, aby zagwarantować jej funkcjonowanie;

12.

odnotowuje równowagę płci wśród kadry kierowniczej wyższego szczebla Agencji, przy czym 5 z 8 (62,50 %) to mężczyźni; odnotowuje równowagę płci w zarządzie Agencji, przy czym 16 z 30 (53,34 %) to mężczyźni; odnotowuje równowagę płci wśród całego personelu Agencji, przy czym 111 z 203 pracowników (54,68 %) to kobiety; przypomina jednak, że przy zatrudnianiu nowych pracowników i awansach Agencja powinna pamiętać, iż najbardziej liczą się kompetencje, wiedza oraz doświadczenie kandydatów; należy również pamiętać o zachowaniu balansu geograficznego wśród pracowników;

13.

w odniesieniu do uwag zawartych w absolutorium za 2019 r. dotyczących ograniczonych aktywów zauważa, że Agencja nadal przekazuje Komisji ocenę potrzeb w zakresie zasobów; zauważa ponadto, że zasoby te nie zawsze są pokrywane lub uwzględniane w projekcie budżetu przedstawianym przez Komisję; wzywa Komisję i Agencję do opracowania zrównoważonego planu mającego na celu zapewnienie Agencji zasobów odpowiadających jej potrzebom i zadaniom, oraz do poinformowania organu udzielającego absolutorium o poczynionych w związku z tym postępach;

14.

wyraża zaniepokojenie z powodu zbyt dużej liczebności zarządu Agencji, ponieważ utrudnia to podejmowanie decyzji i generuje znaczne koszty administracyjne;

15.

w odniesieniu do odpowiedzi na standardowy kwestionariusz zauważa, że w 2020 r. w przepisach dotyczących zrównoważonego finansowania Komisja wyznaczyła Agencję do realizacji zadań pomocniczych oraz przewidziała jedno stanowisko pracownika zatrudnionego na czas określony i jedno stanowisko pracownika kontraktowego, co wiąże się ze zwiększeniem dotacji unijnej dla Agencji o 300 000 EUR, aby umożliwić Agencji wykonywanie dodatkowych zadań; zauważa ponadto, że Parlament zmienił budżet Agencji na 2020 r., zwiększając podstawową dotację o 1,3 mln EUR i przyznając pięć stanowisk dla pracowników zatrudnionych na czas określony i dwa stanowiska pracowników kontraktowych, aby zapewnić Agencji zasoby na wsparcie wykonywania nowych zadań w ramach Europejskiego Zielonego Ładu, w szczególności w zakresie przeciwdziałania zmianie klimatu i utracie różnorodności biologicznej;

16.

w odniesieniu do działań podjętych w następstwie sprawozdania w sprawie absolutorium za 2019 r. w odniesieniu do wytycznych dotyczących personelu zauważa, że Agencja zmieniła swoją politykę dotyczącą newralgicznych stanowisk i 3 grudnia 2020 r. przyjęła decyzję swojego zarządu dotyczącą wytycznych EEA w sprawie identyfikacji stanowisk newralgicznych i zarządzania nimi zgodnie z zaleceniami Trybunału Obrachunkowego;

17.

z zadowoleniem przyjmuje wysiłki podejmowane w ramach polityki kadrowej, mające na celu propagowanie telepracy i zdrowego życia, oraz w dalszym ciągu zachęca Agencję do kontynuowania opracowywania długoterminowych ram polityki kadrowej koncentrujących się na równowadze między życiem zawodowym a prywatnym, poradnictwie przez całe życie i rozwoju kariery zawodowej, równowadze płci, telepracy, równowadze geograficznej oraz rekrutacji i integracji osób z niepełnosprawnościami;

18.

zauważa, że Agencja aktywnie prowadzi wspólne postępowania o udzielenie zamówienia z Komisją; zauważa, że Agencja koncentruje się na przejściu na elektroniczne procesy administracyjne (zamówienia publiczne, finanse i zasoby ludzkie), co przyniosło przyrost wydajności i pomogło jej w szybkim i skutecznym przejściu na środowisko pracy z domu na początku pandemii COVID-19;

19.

przyjmuje do wiadomości istniejące i bieżące działania Agencji na rzecz zapewnienia przejrzystości, zapobiegania konfliktom interesów i zarządzania nimi oraz zapewnienia ochrony sygnalistom;

20.

w odniesieniu do działań następczych podjętych w związku ze sprawozdaniem w sprawie udzielenia absolutorium za 2019 r. zauważa, że członkom zarządu Agencji stale przypomina się o prośbie podania życiorysów i deklaracji o braku konfliktu interesów do publikacji na stronie internetowej Agencji; zdecydowanie uważa, że publikowanie życiorysów i deklaracji interesów członków zarządu powinno być obowiązkowe, a nie dobrowolne; wzywa Agencję do dopilnowania, aby członkowie zarządu spełniali ten wymóg, oraz do poinformowania organu udzielającego absolutorium o poczynionych w związku z tym postępach;

21.

przyjmuje do wiadomości ocenę ram kontroli wewnętrznej przeprowadzoną przez Agencję i jej wniosek, że chociaż w poprzednich latach niektóre zasady kontroli wewnętrznej zostały wdrożone i skutecznie funkcjonowały, zasady te uznaje się obecnie za wdrożone jedynie częściowo lub częściowo skuteczne; przyjmuje do wiadomości wniosek Agencji, że wymaga to szybkiej reakcji kierownictwa na nowy sposób pracy; zauważa, że pomimo niepewnych okoliczności związanych z COVID-19 system kontroli wewnętrznej Agencji pokazuje, że personel Agencji zdołał szybko dostosować się do sytuacji i zrealizować program prac przewidziany na 2020 r., włączając nowe procedury do swoich działań;

22.

zauważa, że w odpowiedzi na ograniczenia związane z pandemią Agencja wprowadziła rekrutację przez internet, czemu służy wdrożenie platformy rekrutacyjnej Systal, która umożliwiła Agencji zakończenie dużej liczby rekrutacji w 2020 r. i osiągnięcie niskiego wskaźnika wakatów pod koniec roku;

23.

zauważa, że reakcja Agencji na pandemię COVID-19 i związane z nią ograniczenia miała pozytywny wpływ na większość danych Agencji dotyczących efektywności środowiskowej za 2020 r., gdyż wskazuje na znaczny spadek emisji gazów cieplarnianych w wyniku wyjazdów służbowych i posiedzeń (spadek o około 90 % w porównaniu ze średnią z lat 2015-2019) oraz znaczne ograniczenie zużycia energii elektrycznej, ogrzewania, wody i papieru oraz produkcji odpadów ze względu na mniejszą liczbę pracowników w siedzibie Agencji; w tym zakresie wzywa Agencję do wykorzystania w nadchodzących latach w działaniach Agencji wniosków wyciągniętych w związku z pandemią;