(1)

1 sierpnia 2022 r. do Komisji wpłynął wniosek o rejestrację europejskiej inicjatywy obywatelskiej zatytułowanej: "Specyficzne trudności w uczeniu się na poziomie UE".

(2)

Cele inicjatywy określone przez organizatorów są następujące: "Inicjatywa ma na celu ułatwienie dostępu do edukacji osobom mającym specyficzne trudności w uczeniu się (np. dysleksję, dyskalkulię, dysgrafię). Uczniowie z takimi trudnościami doświadczają problemów w kontynuowaniu kształcenia ze względu na brak wiedzy na ten temat, brak odpowiednich materiałów do nauki oraz niesprawiedliwe warunki egzaminowania. Mimo że państwa członkowskie zajmują się tą kwestią indywidualnie, rozbieżności w przyjętych przez nie definicjach trudności w uczeniu się, różne metody wykrywania tych trudności i udzielania pomocy sprawiają, że warunki panujące w poszczególnych krajach coraz bardziej się różnią. W związku z tym uczniowie mogą być traktowani inaczej w innych państwach członkowskich, co może utrudniać im korzystanie z przysługującego im na mocy Traktatów prawa do swobodnego przemieszczania się i może mieć wpływ na ich edukację i integrację ze społeczeństwem. Niniejszym zwracamy się więc do Komisji o przedstawienie wniosku dotyczącego zalecenia Rady, na podstawie art. 165 ust. 4 tiret drugie TFUE, zawierającego wspólne wytyczne dla rządów krajowych na temat sposobów wykrywania i rozwiązywania trudności w uczeniu się. Lepsza integracja osób mających trudności w uczeniu się w ramach systemu edukacji byłaby ważnym krokiem w kierunku zapewnienia równych szans wszystkim obywatelom UE".

(3)

W załączniku do inicjatywy przedstawiono dalsze szczegółowe informacje na temat samej inicjatywy, jej celów i kontekstu, a także opisano powody, dla których warto ją poprzeć. Podkreślono w nim trzy następujące punkty inicjatywy: 1) inicjatywa może uwypuklić globalny charakter problemu i potrzebę rozwiązania go na poziomie europejskim; 2) Komisja może wnieść wkład w badania nad specyficznymi trudnościami w uczeniu się dzięki swojemu zespołowi ekspertów i znajomości prawodawstwa wszystkich państw członkowskich, przy czym badania te powinny koncentrować się na ustaleniu ogólnoeuropejskiej definicji trudności w uczeniu się i ustanowieniu środków wyrównawczych; oraz 3) inicjatywa może podkreślić znaczenie wykorzystania nowych technologii w ułatwianiu procesu uczenia się uczniom mającym specyficzne trudności.

(4)

Dodatkowy dokument załączony do inicjatywy zawiera analizę porównawczą dotyczącą dysleksji w różnych krajach europejskich.

(5)

W odniesieniu do ogólnego celu inicjatywy, jakim jest ułatwienie dostępu do edukacji osobom mającym trudności w uczeniu się dzięki rozwijaniu edukacji wysokiej jakości w oparciu o współpracę między państwami członkowskimi, a w razie potrzeby - przez wspieranie i uzupełnianie ich działań przy pełnym poszanowaniu odpowiedzialności państw członkowskich za treść nauczania i organizację systemów edukacyjnych, Komisja jest uprawniona do przedstawienia wniosku dotyczącego aktu prawnego na podstawie art. 165 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).

(6)

Punkty pierwszy i trzeci załącznika do inicjatywy mają charakter ogólny i nie wydaje się, aby wymagały konkretnych działań wspierających realizację ogólnego celu inicjatywy. Choć wydaje się, że w drugim punkcie załącznika do inicjatywy zachęca się Komisję do "wniesienia znaczącego wkładu w badania nad specyficznymi trudnościami w uczeniu się", to działanie to ma najwyraźniej charakter przygotowawczy w stosunku do głównego celu inicjatywy. Celem tym jest zaś przedstawienie przez Komisję, na podstawie art. 165 ust. 4 tiret drugie TFUE, wniosku dotyczącego zalecenia Rady, które miałoby ułatwić dostęp do edukacji osobom mającym trudności w uczeniu się i w którym Komisja mogłaby uwzględnić elementy odnośnych badań.

(7)

Z powyższych względów żadna z części inicjatywy nie wykracza w sposób oczywisty poza kompetencje Komisji do przedłożenia wniosku dotyczącego aktu prawnego Unii w celu wprowadzenia w życie Traktatów.

(8)

Konkluzja ta pozostaje bez uszczerbku dla oceny, czy w tym przypadku spełnione są konkretne warunki merytoryczne wymagane do podjęcia działań przez Komisję, w tym zgodność z zasadami proporcjonalności i pomocniczości oraz z prawami podstawowymi.

(9)

Grupa organizatorów przedstawiła odpowiednie dowody na to, że inicjatywa spełnia wymogi określone w art. 5 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) 2019/788, i wskazała osoby wyznaczone do kontaktów zgodnie z art. 5 ust. 3 akapit pierwszy tego rozporządzenia.

(10)

Inicjatywa nie jest oczywistym nadużyciem i nie jest w sposób wyraźny niepoważna lub dokuczliwa, nie jest też w sposób oczywisty sprzeczna z wartościami Unii określonymi w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej ani z prawami zapisanymi w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej.

(11)

Należy zatem zarejestrować inicjatywę zatytułowaną: "Specyficzne trudności w uczeniu się na poziomie UE".

(12)

Konkluzja, że warunki rejestracji określone w art. 6 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2019/788 są spełnione, nie oznacza, że Komisja w jakikolwiek sposób potwierdza poprawność treści inicjatywy pod względem merytorycznym, za co wyłączną odpowiedzialność ponosi grupa organizatorów inicjatywy. Treść inicjatywy wyraża jedynie poglądy grupy organizatorów i w żaden sposób nie może być rozumiana jako odzwierciedlenie poglądów Komisji,