(1)

Art. 89 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 648/2012 stanowi, że do dnia 18 czerwca 2021 r. obowiązek rozliczania określony w art. 4 tego rozporządzenia nie ma mieć zastosowania do kontraktów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, co do których można obiektywnie stwierdzić za pomocą pomiarów, że redukują ryzyka inwestycji bezpośrednio związane z wypłacalnością finansową systemów programów emerytalnych, ani do podmiotów utworzonych w celu realizacji świadczeń wyrównawczych na rzecz uczestników systemów programów emerytalnych w przypadku niewykonania zobowiązania. Ten okres przejściowy wprowadzono, aby umożliwić opracowanie wykonalnych rozwiązań technicznych umożliwiających przenoszenie przez systemy programów emerytalnych zabezpieczeń gotówkowych i niegotówkowych jako zmiennego depozytu zabezpieczającego, a tym samym uniknąć wszelkich negatywnych skutków dla świadczeń emerytalnych przyszłych emerytów, które byłyby spowodowane natychmiastowym zastosowaniem obowiązku rozliczania w odniesieniu do takich kontraktów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym.

(2)

W art. 85 ust. 2 akapit trzeci rozporządzenia (UE) nr 648/2012 uprawniono Komisję do dwukrotnego przedłużenia okresu przejściowego ustanowionego w art. 89 ust. 1 tego rozporządzenia, za każdym razem o jeden rok, jeżeli Komisja stwierdzi, że nie opracowano wykonalnych rozwiązań technicznych umożliwiających przenoszenie przez systemy programów emerytalnych zabezpieczeń gotówkowych i niegotówkowych jako zmiennych depozytów zabezpieczających oraz że negatywne skutki centralnego rozliczania kontraktów pochodnych dla świadczeń emerytalnych przyszłych emerytów nie uległy zmianie. W tym celu w art. 85 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 648/2012 nałożono wymóg, aby Komisja do ostatniego przedłużenia okresu przejściowego sporządzała sprawozdania roczne oceniające, czy opracowano takie wykonalne rozwiązania techniczne oraz czy konieczne są środki ułatwiające stosowanie tych wykonalnych rozwiązań technicznych.

(3)

Komisja przyjęła dwa sprawozdania roczne w dniach, odpowiednio, 23 września 2020 r. (2) i 6 maja 2021 r. (3). W sprawozdaniach tych Komisja stwierdziła, że na przestrzeni lat uczestnicy rynku dokładali starań, aby opracować odpowiednie rozwiązania techniczne obejmujące wymianę zabezpieczeń przez członków rozliczających lub za pośrednictwem rynków rozliczanych transakcji repo. Komisja zauważyła również, że niektóre systemy programów emerytalnych zaczęły rozliczać centralnie część swoich portfeli instrumentów pochodnych dobrowolnie. W sprawozdaniu stwierdzono, że kluczowym wyzwaniem dla systemów programów emerytalnych jest dostęp, w skrajnych warunkach rynkowych, do płynności, aby móc wnosić zmienny depozyt zabezpieczający, ponieważ wymóg ten szybko i znacząco zwiększyłby ryzyko wyczerpania środków pieniężnych w ramach systemów programów emerytalnych.

(4)

W art. 85 ust. 2 akapit drugi lit. a) rozporządzenia (UE) nr 648/2012 wprowadzono wymóg, aby Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) - we współpracy z Europejskim Urzędem Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych, Europejskim Urzędem Nadzoru Bankowego oraz Europejską Radą ds. Ryzyka Systemowego - przedkładał Komisji roczne sprawozdania zawierające ocenę tego, czy CCP, członkowie rozliczający i systemy programów emerytalnych podjęli odpowiednie wysiłki i opracowali wykonalne rozwiązania techniczne ułatwiające uczestniczenie takich systemów w rozliczaniu centralnym przez wnoszenie zabezpieczeń gotówkowych i niegotówkowych jako zmiennych depozytów zabezpieczających, w tym implikacje tych rozwiązań dla płynności rynku i procykliczności oraz ich potencjalne skutki prawne lub inne.

(5)

W rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2021/962 Komisja (4) po raz pierwszy przedłużyła do dnia 18 czerwca 2022 r. okres przejściowy ustanowiony w art. 89 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 648/2012.

(6)

W dniu 25 stycznia 2022 r. ESMA przedłożył najnowsze sprawozdanie na temat tego, czy CCP, członkowie rozliczający i systemy programów emerytalnych podjęli odpowiednie wysiłki i opracowali wykonalne rozwiązania techniczne ułatwiające uczestniczenie takich systemów w rozliczaniu centralnym przez wnoszenie zabezpieczeń gotówkowych i niegotówkowych jako zmiennych depozytów zabezpieczających. Chociaż ESMA w dużej mierze potwierdził swoje wcześniejsze ustalenia przedstawione w poprzednich sprawozdaniach dla Komisji, w sprawozdaniu tym skoncentrował się na gotowości operacyjnej systemów programów emerytalnych do rozliczania kontraktów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym. Chociaż stale rosnąca liczba systemów programów emerytalnych dobrowolnie rozlicza kontrakty pochodne będące przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, a warunki pod względem dostępu do płynności nadal się polepszają, w sprawozdaniu ESMA stwierdzono również, że systemy programów emerytalnych i odpowiedni uczestnicy rynku potrzebują wystarczającej ilości czasu na sfinalizowanie swoich uzgodnień dotyczących rozliczania i zarządzania zabezpieczeniami. W związku z tym ESMA wyraził opinię, że konieczne jest dodatkowe przedłużenie o jeden rok okresu przejściowego ustanowionego w art. 89 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 648/2012.

(7)

W swojej najnowszej ocenie gotowości systemów programów emerytalnych do centralnego rozliczania ich portfeli instrumentów pochodnych (5) Komisja doszła do wniosku podobnego do wniosku ESMA. Zgodnie z analizą Komisji warunki pod względem dostępu do płynności dla systemów programów emerytalnych były dobre, nawet w ostatnich okresach napięć rynkowych, i oczekuje się, że będą się one nadal rozwijać korzystnie, ponieważ fundusze przyjmują alternatywne modele dostępu do rynku transakcji repo. Pozytywne perspektywy, jeśli chodzi o dostęp do płynności, doprowadziły do sytuacji, w której coraz większa liczba systemów programów emerytalnych zaczęła dobrowolnie rozliczać co najmniej część swoich portfeli instrumentów pochodnych. Alternatywnym modelom dostępu do płynności za pośrednictwem rynku transakcji repo należy dać czas na osiągnięcie dojrzałości, podczas gdy systemy programów emerytalnych muszą poprawić swoje wewnętrzne praktyki w zakresie płynności i zarządzania zabezpieczeniami.

(8)

Uwzględniając sprawozdanie ESMA, Komisja stwierdziła zatem, że rzeczywiście konieczne jest przedłużenie okresu przejściowego ustanowionego w art. 89 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 648/2012 o kolejny rok.

(9)

Okres przejściowy ustanowiony w art. 89 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 648/2012 należy zatem przedłużyć.

(10)

Niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie w trybie pilnym, aby zapewnić przedłużenie okresu przejściowego przed jego wygaśnięciem,