(1)

W rozporządzeniu (UE) 2017/625 ustanowiono przepisy dotyczące przeprowadzania kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przez właściwe organy państw członkowskich w celu sprawdzenia zgodności z przepisami Unii dotyczącymi żywności i bezpieczeństwa żywności. Art. 109 tego rozporządzenia nakłada na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia, aby właściwe organy przeprowadzały kontrole urzędowe na podstawie wieloletniego krajowego planu kontroli ("WKPK"). W rozporządzeniu (UE) 2017/625 określono ponadto ogólną treść WKPK, zobowiązano państwa członkowskie do uwzględnienia w WKPK urzędowych kontroli zanieczyszczeń w żywności i w związku z tym uprawniono Komisję do określenia szczególnych treści dodatkowych w WKPK i szczególnych dodatkowych rozwiązań w celu jego przygotowania, a także jednolitej minimalnej częstotliwości kontroli urzędowych, z uwzględnieniem zagrożeń i ryzyka związanych z substancjami, o których mowa w art. 19 ust. 1 wspomnianego rozporządzenia.

(2)

Rozporządzeniem (UE) 2017/625 uchylono dyrektywę Rady 96/23/WE (2), w której przewidziano środki monitorowania niektórych substancji, w tym zanieczyszczeń, u żywych zwierząt i w produktach pochodzenia zwierzęcego, oraz określono w szczególności wymogi dotyczące planów monitorowania państw członkowskich do celów wykrywania pozostałości lub substancji objętych jej zakresem. Rozporządzenie (UE) 2017/625 nie uwzględnia jednak wszystkich środków zawartych w tej dyrektywie lub w aktach przyjętych przez Komisję na jej podstawie. W związku z tym, aby zapewnić płynne przejście, w rozporządzeniu (UE) 2017/625 przewidziano, że właściwe organy będą nadal przeprowadzać kontrole urzędowe zgodnie z załącznikami do dyrektywy 96/23/WE do dnia 14 grudnia 2022 r. lub do dnia rozpoczęcia stosowania odpowiednich przepisów, które mają zostać przyjęte przez Komisję. Niniejsze rozporządzenie wraz z rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2022/931 (3) ma zatem na celu zapewnienie ciągłości przepisów dyrektywy 96/23/WE dotyczących treści WKPK i jego przygotowania, a także minimalnej częstotliwości kontroli urzędowych w odniesieniu do zanieczyszczeń w żywności, w ramach rozporządzenia (UE) 2017/625.

(3)

W świetle przepisów szczególnych dotyczących kontroli urzędowych żywności pochodzenia zwierzęcego wprowadzanej do Unii z państw trzecich, określonych w art. 47 rozporządzenia (UE) 2017/625, należy zobowiązać państwa członkowskie do uwzględnienia w swoich WKPK dwóch różnych planów kontroli zanieczyszczeń w żywności: planu kontroli zanieczyszczeń w żywności pochodzenia zwierzęcego wprowadzanej do Unii oraz planu kontroli zanieczyszczeń we wszelkiej innej żywności wprowadzanej do obrotu w Unii.

(4)

Plan dotyczący żywności pochodzenia zwierzęcego wprowadzanej do Unii powinien obejmować kontrole urzędowe wszelkiej takiej żywności przeznaczonej do wprowadzenia do obrotu w Unii, ale także kontrole urzędowe produktów rybołówstwa, które należy przeprowadzać na statkach zawijających do portu w państwie członkowskim, zgodnie z art. 68 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/627 (4), ponieważ statki te należy uznać za podobne do punktów kontroli granicznej, niezależnie od bandery.

(5)

Plan dotyczący żywności wprowadzanej do obrotu w Unii powinien dotyczyć wszelkiej innej żywności, a mianowicie krajowej produkcji żywności każdego państwa członkowskiego, żywności wprowadzanej z innych państw członkowskich oraz żywności niepochodzącej od zwierząt wprowadzanej do Unii. Powinien on również dotyczyć produktów złożonych w rozumieniu rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/625 (5), nawet tych wprowadzanych do Unii z państw trzecich, ponieważ niektóre z tych produktów nie muszą być kontrolowane w punktach kontroli granicznej zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/625.

(6)

Oprócz przepisów dotyczących kombinacji zanieczyszczeń lub grup zanieczyszczeń i grup towarów, do celów pobierania próbek przez państwa członkowskie, oraz strategii pobierania próbek, w tym kryteriów, które państwa członkowskie mają stosować przy określaniu treści swoich planów i przeprowadzaniu powiązanych kontroli urzędowych określonych w rozporządzeniu delegowanym (UE) 2022/931, w niniejszym rozporządzeniu należy ustanowić minimalne częstotliwości kontroli dla każdego z tych planów, aby zapewnić - przynajmniej w pewnym zakresie - przeprowadzanie kontroli wszystkich produktów w całej Unii. Aby zapewnić proporcjonalność, te minimalne roczne częstotliwości kontroli należy jednak ustalić - w zależności od tego, o jaki produkt chodzi - biorąc pod uwagę dane dotyczące produkcji i liczbę ludności w poszczególnych państwach członkowskich (przy zachowaniu rozsądnej minimalnej liczby kontroli) oraz liczbę przywożonych przesyłek. Z tego samego powodu, a w szczególności w celu uniknięcia nadmiernych obciążeń i kosztów, należy zezwolić państwom członkowskim, aby nie musiały co roku przeprowadzać kontroli urzędowych w odniesieniu do niektórych kombinacji zanieczyszczeń/towarów, pod warunkiem że WKPK uzasadniają ten wybór. Jeśli chodzi o przesyłki przywożone, produkty spożywcze przywożone z państw trzecich wymienionych w załączniku II do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/2129 (6), z którymi Unia zawarła umowy o równoważności w odniesieniu do kontroli bezpośrednich, nie powinny być wliczane do liczby przywożonych przesyłek, ponieważ państwa członkowskie muszą przeprowadzać ich kontrole z częstotliwością określoną w tych umowach.

(7)

Aby zapewnić kompleksowość treści WKPK w zakresie obecności zanieczyszczeń w żywności, należy określić, jakie informacje muszą zawrzeć w swoich WKPK państwa członkowskie na temat wyborów, jakich dokonały w swoich planach.

(8)

Aby zapewnić jednolite wdrażanie niniejszego rozporządzenia, należy zobowiązać państwa członkowskie do corocznego przedkładania planów kontroli do oceny przez Komisję oraz ustanowić procedurę takiej oceny.

(9)

Zgodnie z art. 33 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 (7) Parlamentu Europejskiego i Rady dane zebrane przez państwa członkowskie w ramach kontroli urzędowych dotyczących obecności zanieczyszczeń w żywności muszą być również przekazywane Europejskiemu Urzędowi ds. Bezpieczeństwa Żywności ("EFSA"). Aby umożliwić monitorowanie najnowszych danych dotyczących występowania, wszystkie państwa członkowskie powinny przekazywać dane regularnie i w tym samym terminie.

(10)

W art. 150 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2017/625 ustanowiono okres przejściowy zobowiązujący państwa członkowskie do przeprowadzania kontroli urzędowych zgodnie z dyrektywą 96/23/WE do dnia 14 grudnia 2022 r. Art. 19 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2017/625 stanowi, że kontrole urzędowe mające na celu weryfikację zgodności z przepisami dotyczącymi żywności i bezpieczeństwa żywności oraz pasz i bezpieczeństwa pasz obejmują kontrole urzędowe określonych substancji, w tym substancji, które mają być stosowane w materiałach przeznaczonych do kontaktu z żywnością, zanieczyszczeń, niedozwolonych, zakazanych i niepożądanych substancji, których stosowanie lub obecność na uprawach lub zwierzętach lub w celu produkcji lub przetwarzania żywności lub paszy może skutkować pozostałościami tych substancji w żywności lub paszy. Ponieważ jednak ostatnie plany monitorowania przyjęte przez państwa członkowskie na podstawie dyrektywy 96/23/WE będą miały zastosowanie do 2022 r., a zatem po dniu 14 grudnia 2022 r., niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie od dnia 1 stycznia 2023 r.

(11)

Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz,

a)

Państwa członkowskie przestrzegają następujących minimalnych częstotliwości kontroli w planie kontroli żywności wprowadzanej do obrotu w Unii:

b)

Państwa członkowskie co roku przeprowadzają kontrole "metali" w co najmniej 10 % próbek pobranych z każdej grupy towarów zgodnie z tabelą w niniejszym załączniku, z wyjątkiem grup towarów "skorupiaki i małże", "tłuszcze i oleje pochodzenia zwierzęcego i ze zwierząt morskich" oraz "przetworzone produkty pochodzenia zwierzęcego".

c)

Państwa członkowskie co roku przeprowadzają kontrole "mikotoksyn" w co najmniej 10 % próbek pobranych z grupy towarów "surowe mleko krowie" i "surowe mleko owcze i kozie" zgodnie z tabelą w niniejszym załączniku.

d)

W ramach grupy towarów "nieprzetworzone mięso z bydła, owiec i kóz (w tym podroby jadalne)" państwa członkowskie pobierają próbki od wszystkich gatunków, biorąc pod uwagę ich względną wielkość produkcji.

e)

W ramach grupy towarów "nieprzetworzone mięso drobiowe (w tym podroby jadalne)" państwa członkowskie pobierają próbki od wszystkich gatunków, biorąc pod uwagę ich względną wielkość produkcji.

f)

W celu określenia liczby próbek produktów rybołówstwa i małży państwa członkowskie biorą również pod uwagę aspekty geograficzne, wielkość wyładunku/produkcji oraz szczególne schematy zanieczyszczenia na obszarach, na których są one poławiane.

g)

Do obliczenia minimalnej częstotliwości kontroli państwa członkowskie wykorzystują najnowsze dostępne dane dotyczące produkcji, przynajmniej z poprzedniego lub maksymalnie z przedostatniego roku, dostosowane, w stosownych przypadkach, w celu odzwierciedlenia zmian w produkcji znanych od czasu udostępnienia danych.

h)

W przypadku gdy częstotliwość kontroli obliczona zgodnie z niniejszym załącznikiem wynosiłaby mniej niż pięć próbek rocznie, pobieranie próbek może być przeprowadzane raz na dwa lata.

i)

W przypadku gdy w okresie trzech lat produkcja odpowiadająca co najmniej jednej próbce nie zostanie osiągnięta, państwa członkowskie analizują co najmniej dwie próbki raz na trzy lata, pod warunkiem że produkcja danego produktu ma miejsce na ich terytorium.

j)

Próbki pobrane do celów innych planów kontroli istotnych z punktu widzenia analizy zanieczyszczeń (np. dotyczących substancji farmakologicznie czynnych i ich pozostałości lub pozostałości pestycydów) mogą być również wykorzystywane do kontroli zanieczyszczeń, pod warunkiem że spełnione są wymogi dotyczące kontroli zanieczyszczeń.

1.

Częstotliwość kontroli innych przetworzonych produktów spożywczych pochodzenia zwierzęcego, takich jak żelatyna i kolagen, ustala każde państwo członkowskie, biorąc pod uwagę liczbę przywożonych przesyłek i stwierdzone problemy.

2.

Do obliczenia minimalnych częstotliwości kontroli wymienionych w niniejszym załączniku państwa członkowskie wykorzystują najnowsze dane dotyczące liczby przesyłek wprowadzanych do Unii przez swoje punkty kontroli granicznej, przynajmniej z poprzedniego lub maksymalnie z przedostatniego roku.

3.

W przypadku gdy liczba przesyłek żywności wprowadzanych do Unii i przeznaczonych do wprowadzenia do obrotu w Unii jest niższa niż liczba przesyłek odpowiadająca jednej próbce, państwa członkowskie mogą pobierać próbki raz na dwa lub trzy lata. W przypadku gdy liczba przesyłek przywożonych w okresie trzech lat jest niższa niż liczba przesyłek odpowiadająca jednej próbce, państwa członkowskie pobierają co najmniej jedną próbkę raz na trzy lata.

4.

Próbki pobrane do celów innych planów kontroli istotnych z punktu widzenia analizy zanieczyszczeń (np. dotyczących substancji farmakologicznie czynnych i ich pozostałości lub pozostałości pestycydów itd.) mogą być również wykorzystywane do kontroli zanieczyszczeń, pod warunkiem że spełnione są wymogi dotyczące kontroli zanieczyszczeń.