DYREKTYWA DELEGOWANA KOMISJI (UE) 2021/1226
z dnia 21 grudnia 2020 r.
zmieniająca, w celu dostosowania do postępu naukowo-technicznego, załącznik II do dyrektywy 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wspólnych metod oceny hałasu
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając dyrektywę 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. odnoszącą się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku (1), w szczególności jej art. 12,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) | W załączniku II do dyrektywy 2002/49/WE określono wspólne dla państw członkowskich metody oceny, które mają być stosowane w odniesieniu do informacji na temat hałasu w środowisku i jego wpływu na zdrowie, w szczególności w odniesieniu do sporządzania map hałasu oraz do przyjmowania planów działania opartych na wynikach map hałasu. Załącznik ten musi zostać dostosowany do postępu naukowo-technicznego. |
(2) | W latach 2016-2020 Komisja współpracowała z ekspertami technicznymi i naukowymi z państw członkowskich, aby ocenić, które dostosowania były konieczne, biorąc pod uwagę postęp naukowo-techniczny w obliczaniu poziomu hałasu w środowisku. Proces ten przeprowadzono w ścisłym porozumieniu z grupą ekspertów ds. hałasu, w skład której weszli przedstawiciele państw członkowskich, Parlamentu Europejskiego, zainteresowanych stron z branży, organów publicznych państw członkowskich, organizacji pozarządowych i środowisk akademickich, a także osoby prywatne. |
(3) | W załączniku do niniejszej dyrektywy delegowanej określono niezbędne dostosowania wspólnych metod oceny, polegające na doprecyzowaniu wzorów do obliczania propagacji hałasu, dostosowaniu tabel do najnowszej wiedzy i poprawie opisu etapów obliczeń. Ma to wpływ na obliczenia hałasu drogowego, kolejowego, przemysłowego i hałasu emitowanego przez statki powietrzne. Państwa członkowskie są zobowiązane do stosowania tych metod najpóźniej od dnia 31 grudnia 2021 r. |
(4) | Należy zatem odpowiednio zmienić załącznik II do dyrektywy 2002/49/WE. |
(5) | Środki przewidziane w niniejszej dyrektywie są zgodne z opinią grupy ekspertów ds. hałasu, z którą skonsultowano się w dniu 12 października 2020 r., |
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
Artykuł 1
W załączniku II do dyrektywy 2002/49/WE wprowadza się zmiany zgodnie z załącznikiem do niniejszej dyrektywy.
Artykuł 2
1. Państwa członkowskie wprowadzają w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy najpóźniej do dnia 31 grudnia 2021 r. Niezwłocznie przekazują one Komisji tekst tych przepisów.
Przepisy przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia określane są przez państwa członkowskie.
2. Państwa członkowskie przekazują Komisji tekst podstawowych przepisów prawa krajowego, przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.
Artykuł 3
Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Artykuł 4
Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich.
Sporządzono w Brukseli dnia 21 grudnia 2020 r.
W imieniu Komisji
Ursula VON DER LEYEN
Przewodnicząca
(1) Dz.U. L 189 z 18.7.2002, s. 12.
ZAŁĄCZNIK
W załączniku II wprowadza się następujące zmiany:
1) | sekcja 2.1.1 akapit drugi otrzymuje brzmienie: „Poziom hałasu w ruchu drogowym, kolejowym i działalności przemysłowej oblicza się w pasmach oktawowych, jedynie w przypadku obliczania mocy akustycznej źródła hałasu w ruchu kolejowym korzysta się z pasm tercjowych. W odniesieniu do hałasu w ruchu drogowym, kolejowym i działalności przemysłowej długookresowy, średni poziom ciśnienia akustycznego ważonego dźwiękiem A oblicza się, w oparciu o wyniki uzyskane dla pasm oktawowych, dla pory dziennej, wieczornej i nocnej w sposób zdefiniowany w załączniku I i określony w art. 5 dyrektywy 2002/49/WE, z wykorzystaniem metody opisanej w sekcjach 2.1.2, 2.2, 2.3, 2.4 i 2.5: W przypadku ruchu drogowego i kolejowego w aglomeracjach długookresowy, średni poziom ciśnienia akustycznego ważonego dźwiękiem A określa się za pośrednictwem udziału segmentów drogowych i kolejowych w tych aglomeracjach, w tym głównych dróg i głównych linii kolejowych”. |
2) | w sekcji 2.2.1 wprowadza się następujące zmiany:
|
3) | w tabeli 2.3.b wprowadza się następujące zmiany:
|
4) | w sekcji 2.3.2 wprowadza się następujące zmiany:
|
5) | w sekcji 2.3.3 akapit pod nagłówkiem „Korekcja propagacji dźwięku w konstrukcjach (mostów i wiaduktów)” otrzymuje brzmienie: „ W przypadku gdy odcinek torowiska przebiega przez most, konieczne jest przeanalizowanie hałasu dodatkowego, generowanego z drgań mostu wynikających ze wzbudzenia wywołanego przez przejeżdżający pociąg. Hałas z mostu modeluje się jako dodatkowe źródło, którego moc akustyczna na pojazd jest wyrażana przez
gdzie LH, bridge ,i to funkcja przenoszenia hałasu przez most. Hałas z mostu LW,0, bridge ,i stanowi wyłącznie dźwięk propagowany przez konstrukcję mostu. Hałas toczenia pojazdu na moście oblicza się przy użyciu wzorów od (2.3.8) do (2.3.10), wybierając funkcję przenoszenia hałasu przez torowisko, która odpowiada układowi torowiska znajdującemu się na moście. Bariery na krawędziach mostu zasadniczo nie są brane pod uwagę.”; |
6) | w sekcji 2.4.1 wprowadza się następujące zmiany:
|
7) | sekcja 2.5.1 akapit siódmy otrzymuje brzmienie: „Przedmioty o nachyleniu większym niż 15° w stosunku do pionu nie są uważane za przedmioty odbijające dźwięk, lecz są uwzględniane we wszystkich innych aspektach propagacji, takich jak oddziaływanie akustyczne podłoża i dyfrakcja.”; |
8) | w sekcji 2.5.5 wprowadza się następujące zmiany:
|
9) | w sekcji 2.5.6 wprowadza się następujące zmiany:
|
10) | sekcja 2.7.5 „Hałas emitowany przez statek powietrzny oraz dane eksploatacyjne” otrzymuje brzmienie: „2.7.5. Hałas emitowany przez statek powietrzny oraz dane eksploatacyjne” Baza danych ANP przedstawiona w dodatku I zawiera współczynniki osiągów statków powietrznych i silników, profile odejścia i podejścia, a także zależności NPD dla znacznej części cywilnych statków powietrznych eksploatowanych z portów lotniczych Unii Europejskiej. Typy statków powietrznych nieobjęte dostępnymi danymi można odwzorować za pomocą uwzględnionych w bazie danych odnoszących się do innego, najbardziej zbliżonego statku powietrznego. Dane te uzyskano w celu obliczenia izolinii hałasu dla średniej lub reprezentatywnej kombinacji floty i ruchu w porcie lotniczym. Prognozowanie bezwzględnych poziomów hałasu poszczególnych modeli statków powietrznych może nie być właściwe i nie jest odpowiednie do celu porównywania poziomu hałasu i charakterystyki określonych typów statków powietrznych, modeli lub konkretnej floty statków powietrznych. Zamiast tego, aby określić, które typy, modele lub flota statków powietrznych są najgłośniejsze, należy przeanalizować świadectwa zdatności w zakresie hałasu. Baza danych ANP zawiera jeden lub kilka domyślnych profili startu i lądowania dla każdego typu statku powietrznego wymienionego w wykazie. Badana jest możliwość zastosowania tych profili do danego portu lotniczego, po czym określa się profile punktów stałych lub etapy procedury, które najlepiej odzwierciedlają operacje lotnicze w tym porcie lotniczym”; |
11) | W sekcji 2.7.11 tytuł akapitu drugiego pod nagłówkiem „Rozproszenie torów” otrzymuje brzmienie: „ ”. |
12) | W sekcji 2.7.12 po akapicie szóstym, a przed akapitem siódmym i ostatnim dodaje się akapit w brzmieniu: „Źródło hałasu statku powietrznego powinno być wprowadzane na wysokości co najmniej 1,0 m (3,3 stopy) nad poziomem lotniska lub powyżej poziomu wysokości terenu drogi startowej, stosownie do przypadku.”; |
13) | Sekcja 2.7.13 „Wyznaczanie segmentów toru lotu” otrzymuje brzmienie: „2.7.13. Wyznaczanie segmentów toru lotu Każdy tor lotu należy zdefiniować układem współrzędnych segmentu (węzłów) oraz parametrami lotu. Punktem wyjścia jest wyznaczenie współrzędnych segmentów rzutu toru na ziemi. Następnie oblicza się profil lotu, pamiętając, że dla danego zestawu etapów procedury profil zależy od rzutu toru na ziemi; np. przy identycznym ciągu i prędkości statku powietrznego prędkość wznoszenia jest niższa podczas skręcania niż podczas lotu prostego. Następnie dokonuje się podsegmentacji w odniesieniu do statku powietrznego na drodze startowej (rozbieg przed startem lub dobieg po lądowaniu) oraz statku powietrznego w pobliżu drogi startowej (początkowe wznoszenie lub podejście końcowe). Segmenty powietrzne o istotnej zmianie prędkości w punktach początkowych i końcowych należy następnie podzielić na podsegmenty. Dwuwymiarowe współrzędne segmentów rzutu toru na ziemi (*) określa się i łączy z dwuwymiarowym profilem lotu w celu skonstruowania trójwymiarowych segmentów toru lotu. Wreszcie usuwa się wszelkie punkty toru lotu, które są zbyt blisko siebie. Profil lotu Parametry opisujące każdy segment toru lotu na początku (sufiks 1) i na końcu segmentu (sufiks 2):
Aby na podstawie etapów procedury odwzorować profil lotu (synteza toru lotu), segmenty wyznacza się w kolejności umożliwiającej uzyskanie wymaganych warunków w punktach końcowych. Parametry punktu końcowego każdego segmentu stają się parametrami punktu początkowego następnego segmentu. W obliczeniach dowolnego segmentu parametry znane są już na początku obliczeń; natomiast etapy procedury wyznaczają wymagane warunki końcowe. Poszczególne etapy procedury definiuje się danymi domyślnymi pozyskanymi z bazy ANP lub danymi wprowadzonymi przez użytkownika (np. na podstawie instrukcji lotu dla danego statku powietrznego). Warunki końcowe dotyczą zazwyczaj wysokości i prędkości; tworzenie profilu polega na wyznaczeniu analizowanej długości linii uwzględnionej, służącej uzyskaniu wymaganych warunków końcowych. Parametry niezdefiniowane wyznacza się na podstawie obliczeń charakterystyki lotu, omówionych w dodatku B. Jeżeli rzut toru na ziemi jest prosty, punkty profilu i powiązane z nimi parametry lotu można wyznaczyć niezależnie od rzutu toru na ziemi (kąt przechylenia zawsze wynosi zero). Rzadko jednak zdarza się, aby rzuty toru na ziemi były proste; zazwyczaj uwzględniają zakręty, zatem aby uzyskać możliwie najlepsze wyniki należy je uwzględnić przy wyznaczaniu dwuwymiarowego profilu lotu i, jeżeli jest to konieczne, podzielić segmenty profilu na węzłach rzutu toru na ziemi, co pozwoli włączyć zmiany kąta przechylenia. Z zasady długość kolejnego segmentu nie jest znana od początku, a zatem oblicza się ją jako tymczasową, przyjmując założenie, że kąt przechylenia nie zmienia się. Jeżeli okaże się, że obliczona długość segmentu tymczasowego obejmuje jedno lub więcej niż jedno odgałęzienie rzutu toru na ziemi, z których pierwsze znajduje się w s, tzn. s1 < s < s2 , segment skraca się przy s, obliczając jego parametry za pomocą interpolacji (zob. poniżej). Są to parametry końcowego punktu jednego segmentu i parametry punktu początkowego nowego segmentu - o identycznych docelowych warunkach wyjściowych. Obliczone parametry segmentu tymczasowego potwierdza się w przypadku braku występowania węzła rzutu toru na ziemi. Jeżeli oddziaływania zakrętów na profil lotu mają zostać pominięte, tzn. przy założeniu lotu prostego, dostosowuje się rozwiązanie przyjęte dla segmentu jednostkowego, a informacje dotyczące kąta przechylenia przechowuje się do ich późniejszego wykorzystania. Niezależnie od tego, czy oddziaływania zakrętów zostały odwzorowane dokładnie czy nie, każdy z trójwymiarowych torów lotu wyznacza się z połączenia dwuwymiarowego profilu lotu i dwuwymiarowego rzutu toru na ziemi. Wynikiem tego połączenia jest sekwencja układów współrzędnych (x,y,z), z których każda to odgałęzienie podzielonej na segmenty rzutu toru na ziemi lub odgałęzienie profilu toru, lub oba z wymienionych, gdzie punktom profilu odpowiadają właściwe wartości wysokości z, prędkości względem ziemi V, kąta przechylenia ε oraz mocy silnika P. W przypadku punktu na torze (x,y), umiejscowionego między punktami końcowymi segmentu profilu lotu, parametry lotu interpoluje się w sposób następujący:
gdzie
Należy zwrócić uwagę na fakt, że chociaż dla z i ε przyjęto założenie ich liniowej zmienności względem odległości, to w przypadku V i P zakłada się ich liniową zmienność w czasie (tzn. stałe przyspieszenie (**)). Przy dopasowywaniu segmentów profilu toru lotu do danych radarowych (analiza toru lotu) wszystkie odległości punktów końcowych, wysokości, prędkości i kąty przechylenia wyznacza się bezpośrednio z danych; jedynie nastawy mocy oblicza się z wykorzystaniem równań charakterystyki. Z uwagi na możliwość dopasowania współrzędnych rzutu toru na ziemi i profilu toru lotu, dopasowuje się je metodą bezpośrednią. Rozbieg przed startem Podczas startu statek powietrzny przyspiesza na odcinku między punktem zwolnienia hamulca (alternatywnie nazywanego punktem początkowym rozbiegu SOR) a punktem wzlotu, prędkość ulega gwałtownej zmianie na odcinku od 1 500 do 2 500 m, od zera do około 80 do 100 m/s. Dlatego rozbieg na drodze startowej dzieli się na segmenty o zmiennych długościach, na których prędkość statku powietrznego ulega zmianie o określony przyrost ΔV, nie większy niż 10 m/s (około 20 węzłów). Chociaż rzeczywiste przyspieszenie ulega zmianie podczas rozbiegu na drodze startowej, to do celów przedmiotowych obliczeń założenie dotyczące stałego przyspieszenia jest właściwe. W tym przypadku w fazie startu V1 to prędkość początkowa, V2 to prędkość startu, nTO to numer segmentu startu, a sTO to równorzędna odległość startowa. W przypadku równorzędnej odległości startowej sTO (zob. dodatek B), prędkości startu V1 i prędkości startu VTO , liczba nTO segmentów rozbiegu wynosi
zmiana prędkości w segmencie wynosi zatem
natomiast czas Δt na każdym segmencie (przy założeniu stałego przyspieszenia) wynosi
Długość sTO,k segmentu k (1 ≤ k ≤ nTO) rozbiegu wynosi więc:
Przykład: w przypadku odległości startowej sTO = 1 600 m, V1 = 0 m/s i V2 = 75 m/s, daje to nTO = 8 segmentów o długości wahającej się od 25 do 375 metrów (zob. rysunek 2.7.g): Ciąg statku powietrznego zmienia się podobnie jak prędkość, w każdym segmencie o stały przyrost ΔP, obliczany jako:
gdzie PTO i P init wyznaczają odpowiednio ciąg statku powietrznego w punkcie wzlotu i ciąg statku powietrznego w punkcie początkowym rozbiegu. Przyjęcie tego stałego przyrostu ciągu (zamiast korzystania z wartości kwadratowej z równania 2.7.6) ma na celu uspójnienie z liniową zależnością między ciągiem a prędkością w przypadku statku powietrznego wyposażonego w silnik odrzutowy. Ważna uwaga: Powyższe równania i przykład domyślnie zakładają, że prędkość początkowa statku powietrznego na początku fazy startu wynosi zero. Odpowiada to częstej sytuacji, w której statek powietrzny zaczyna rozbieg i przyśpieszanie od punktu zwolnienia hamulca. Istnieją jednak również sytuacje, w których statek powietrzny może zacząć przyspieszać z prędkości kołowania bez zatrzymywania się na progu drogi startowej. W takim przypadku, gdy prędkość początkowa Vinit nie jest zerowa, zamiast równań 2.7.8, 2.7.9, 2.7.10 i 2.7.11 należy użyć następujących „uogólnionych” równań.
W tym przypadku w fazie startu V1 to prędkość początkowa Vinit , V2 to prędkość startu VTO , n to numer segmentu startunTO , s to równorzędna odległość startowa sTO , a sk to długość sTO,k segmentu k (1[Symbol]k[Symbol]n). Dobieg po lądowaniu Chociaż dobieg po lądowaniu jest co do zasady identyczny z rozbiegiem przed startem, to szczególną uwagę należy zwrócić na:
W przeciwieństwie do drogi rozbiegu, dla której dane uzyskuje się z parametrów osiągów statku powietrznego, droga zatrzymania sstop (tzn. odległość od punktu przyziemienia do punktu, w którym statek powietrzny opuszcza drogę startową) nie jest przypisana do konkretnego typu statku powietrznego. Chociaż minimalną drogę zatrzymania można oszacować na podstawie masy statku powietrznego i jego charakterystyki (oraz dostępnego ciągu odwróconego), to rzeczywista droga zatrzymania zależy od dróg kołowania, obciążenia ruchu oraz regulaminów danego lotniska dotyczących korzystania z ciągu odwróconego. Korzystanie z ciągu odwróconego nie jest procedurą znormalizowaną - stosuje się ją jedynie wtedy, gdy pożądanego wytracenia prędkości nie można osiągnąć, korzystając z hamulców na kołach. (Ciąg odwrócony może stanowić poważny problem, ponieważ gwałtowna zmiana mocy silnika z biegu jałowego do nastawów odwróconych wytwarza gwałtowny hałas). Większość dróg startowych wykorzystuje się zarówno do odlotów, jak i lądowań, zatem oddziaływanie ciągu odwróconego na izolinie hałasu jest niewielkie, ponieważ całkowita energia akustyczna w pobliżu drogi startowej jest zdominowana hałasem emitowanym podczas startu. Oddziaływanie akustyczne ciągu odwróconego na izolinie hałasu może być istotne tylko w przypadku, gdy drogi startowe wykorzystuje się wyłącznie do lądowań. Z punktu widzenia fizyki, hałas ciągu odwróconego to proces niezwykle złożony, ale z uwagi na jego stosunkowo niewielkie znaczenie dla izolinii hałasu otoczenia można go odwzorować w sposób prosty - gwałtowną zmianę mocy silnika odwzorowuje się za pomocą odpowiedniej segmentacji. Oczywiste jest, że modelowanie dobiegu po lądowaniu jest trudniejsze od modelowania hałasu rozbiegu przed startem. W przypadku braku szczegółowych informacji, w zastosowaniach ogólnych zaleca się przyjęcie następujących założeń uproszczonych (zob. rysunek 2.7.h.1). Statek powietrzny przekracza próg lądowania (który ma współrzędne s = 0 na rzucie toru na ziemi dla podejścia) na wysokości 50 stóp, a następnie kontynuuje ścieżkę schodzenia aż do przyziemienia na drodze startowej. Dla ścieżki schodzenia 3° punkt przyziemienia znajduje się 291 m za progiem lądowania (jak pokazano na rys. 2.7.h.1). Następnie statek powietrzny wytraca prędkość na drodze zatrzymania sstop - baza danych ANP zawiera wartości specyficzne dla danego typu statku powietrznego - od prędkości końcowego podejścia Vfinal do 15 m/s. Z uwagi na gwałtowne zmiany prędkości segment ten należy podzielić na podsegmenty tak jak w przypadku rozbiegu przed startem (lub segmentów powietrznych o gwałtownych zmianach prędkości), korzystając z równań uogólnionych 2.7.13 (ponieważ prędkość kołowania nie jest równa zeru). Moc silnika zmienia się od mocy podejścia końcowego przy przyziemieniu do nastawów mocy ciągu odwróconego Prev na odległości 0,1•sstop , a następnie maleje do 10 % dostępnej mocy maksymalnej na pozostałych 90 procentach drogi zatrzymania. Prędkość statku powietrznego do końca drogi startowej (przy s = -s RWY) jest stała. Baza danych ANP obecnie nie uwzględnia krzywych NPD dla ciągu odwróconego, zatem w przypadku modelowania ich oddziaływania należy się opierać na krzywych normatywnych. Zwyczajowo przyjmuje się, że siła ciągu Prev wynosi około 20 % pełnych nastawów mocy i zaleca się ją w przypadku braku informacji roboczych. Przy zadanych nastawach mocy ciąg odwrócony charakteryzuje się jednak emitowaniem zdecydowanie większego hałasu niż ciąg prosty, i należy zastosować przyrost ΔL odnoszący się do poziomu hałasu zdarzenia akustycznego, pozyskany z danych NPD, który rośnie od zera do wartości ΔLrev (tymczasowo zaleca się 5 dB (***)) na odcinku 0,1 •sstop , po czym liniowo spada na pozostałej drodze zatrzymania. Segmentacja segmentów wznoszenia początkowego i podejścia końcowego Geometria segment-odbiornik zmienia się szybko wzdłuż segmentów powietrznych wznoszenia początkowego i podejścia końcowego, w szczególności w odniesieniu do położenia rejestratorów z boku toru lotu, gdzie kąt podniesienia (kąt beta) również zmienia się szybko wraz ze wznoszeniem lub schodzeniem statku powietrznego w tych segmentach początkowych/końcowych. Porównania z obliczeniami dotyczącymi bardzo małych segmentów pokazują, że zastosowanie pojedynczego segmentu powietrznego wznoszenia lub schodzenia (lub ograniczonej liczby takich segmentów) poniżej określonej wysokości (względem drogi startowej) prowadzą do złego przybliżenia hałasu względem boku toru lotu dla scalonych wskaźników metrycznych. Wynika to z zastosowania jednej korekty tłumienia poprzecznego dla każdego segmentu, odpowiadającej pojedynczej wartości kąta podniesienia specyficznej dla danego segmentu, podczas gdy gwałtowna zmiana tego parametru skutkuje znacznymi wahaniami efektu tłumienia poprzecznego w każdym segmencie. Dokładność obliczeń poprawia się przez podział początkowych segmentów powietrznych wznoszenia początkowego i podejścia końcowego na podsegmenty. Liczba podsegmentów i długość każdego z nich określają „poziom szczegółowości” zmiany tłumienia poprzecznego, którą należy uwzględnić. Jeżeli uwzględnimy formułę całkowitego tłumienia poprzecznego dla statku powietrznego wyposażonego w silniki montowane na płatowcu, okaże się, że w przypadku ograniczonej zmiany w tłumieniu poprzecznym na poziomie 1,5 dB na podsegment, segmenty powietrzne wznoszenia i podejścia znajdujące się poniżej wysokości 1 289,6 m (4 231 stóp) nad drogą startową należy podzielić na podsegmenty w oparciu o podany poniżej zbiór wartości wysokości:
Dla każdego segmentu pierwotnego poniżej 1 289,6 m (4 231 stóp) powyższe wysokości stosuje się przez określenie, która z powyższych wysokości jest najbliższa pierwotnej wysokości punktu końcowego (dla segmentu wznoszenia) lub wysokości punktu początkowego (dla segmentu podejścia). Następnie rzeczywiste wysokości podsegmentów zi oblicza się za pomocą:
gdzie:
Przykład segmentu wznoszenia początkowego: Jeżeli wysokość pierwotnego punktu końcowego segmentu wynosi ze = 304,8 m, to ze zbioru wartości wysokości wynika 214,9 m < ze < 334,9 m, a wysokością ze zbioru najbliższą ze jest z'7 = 334,9 m. Wysokości punktu końcowego podsegmentu wylicza się następnie za pomocą:
(z adnotacją, że k =1 w tym przypadku, ponieważ jest to segment wznoszenia początkowego) Zatem wartość z1 wyniesie 17,2 m, a z2 wyniesie 37,8 m itd. Segmentacja segmentów powietrznych W przypadku segmentów powietrznych o istotnej zmianie prędkości w segmencie, segment należy podzielić podobnie jak w przypadku dobiegu, tj.
gdzie V1 i V2 to odpowiednio prędkość na początku i końcu segmentu. Parametry odnośnego podsegmentu oblicza się podobnie jak w przypadku rozbiegu przed startem, za pomocą równań 2.7.9 - 2.7.11. Rzut toru na ziemi Rzut toru na ziemi - główny lub rozproszony alternatywny tor, definiuje się ciągiem współrzędnych (x,y) na płaszczyźnie podłoża (np. pozyskanych z danych radarowych) lub sekwencją poleceń wektorowych opisujących proste segmenty i łuki kołowe (zakręty o zadanym promieniu r oraz zmiany kierunku Δξ). Do celów modelowania segmentacji łuk odwzorowuje się za pomocą sekwencji segmentów prostych dopasowanych do łuków dodatkowych. Chociaż są one niewidoczne w segmentach rzutu toru na ziemi, to na ich wyznaczanie wpływa kąt wychylenia statku powietrznego przy zakręcie. W dodatku B4 wyjaśniono metody obliczania kątów przechylenia przy stałym promieniu zakrętu, ale oczywiście osiągnięcie i odejście od tego promienia nie następuje natychmiast. Nie opracowano zaleceń dotyczących analizowania przejść od toru prostego do zakrętów, ani od jednego zakrętu do następującego zaraz po nim zakrętu kolejnego. Z zasady szczegółowe metody wykorzystywania danych, o których decyduje użytkownik (zob. sekcja 2.7.11), tylko nieznacznie oddziałują na wykreślanie ostatecznych izolinii; jedynym wymogiem jest unikanie nagłych zmian na końcach zakrętu, a można to uzyskać za pomocą stosunkowo prostej czynności, na przykład przez wstawienie krótkich segmentów przejściowych, w ramach których kąt przechylenia zmienia się liniowo. Jedynie w przypadku szczególnym, gdy zakłada się, że konkretny zakręt będzie w sposób decydujący oddziaływać na ostateczne izolinie, wymaga się bardziej realistycznego modelowania przejścia kąta przechylenia dla statków powietrznych konkretnego typu oraz przyjęcia właściwego stopnia przechyłu. W tym przypadku wystarczy ustalić, że końcowe łuki dodatkowe Δξtrans na torze zakrętu wyznaczają wymogi dotyczące zmiany kąta przechylenia. Pozostałą część łuku uwzględniającą zmianę kursu Δξ - 2·Δξtrans stopni dzieli się na nsub łuków dodatkowych, zgodnie z równaniem:
gdzie int(x) to funkcja wyznaczająca część całkowitą x. Następnie zmianę kursu Δξ sub każdego łuku dodatkowego oblicza się jako:
gdzie wartość nsub musi być na tyle wysoka, aby zagwarantować, że Δξ sub ≤ 10 stopni. Segmentację łuku (z pominięciem odwzorowujących przerwy podsegmentów przejściowych) zobrazowano na rysunku 2.7.h.2 (****). Po ustaleniu segmentów rzutu toru na ziemi w płaszczyźnie x-y segmenty profilu lotu (w płaszczyźnie s-z) są nakładane w celu wytworzenia trójwymiarowych (x, y, z) odcinków toru. Rzut toru na ziemi powinien zawsze rozciągać się od drogi startowej poza zakres siatki obliczeniowej. Jeżeli zachodzi taka konieczność, odległość tę można wyznaczyć, dodając segment prosty o odpowiedniej długości do ostatniego segmentu rzutu toru na ziemi. Całkowita długość profilu lotu, po połączeniu z rzutem toru na ziemi, musi również rozciągać się od drogi startowej poza zakres siatki obliczeniowej. W razie potrzeby można to osiągnąć poprzez dodanie dodatkowego punktu profilu:
Korekta segmentacji segmentów powietrznych Po określeniu segmentów toru lotu 3D zgodnie z procedurą opisaną w sekcji 2.7.13 konieczne mogą być dalsze korekty segmentacji w celu usunięcia punktów toru lotu znajdujących się zbyt blisko siebie. Jeżeli punkty przyległe znajdują się w odległości 10 metrów od siebie, a odpowiadające im prędkości i ciągi są identyczne, jeden z punktów należy usunąć. (*) W tym celu całkowita długość rzutu toru na ziemi powinna zawsze przekraczać długość profilu toru lotu. Jeżeli zachodzi taka konieczność, odległość tę można wyznaczyć, dodając segmenty proste o określonej długości do ostatniego segmentu rzutu toru na ziemi." (**) Nawet jeżeli nastawy silnika będą stałe w całym segmencie, siła napędowa i przyspieszenie mogą ulegać zmianie ze względu na zmieniającą się wraz z wysokością gęstość powietrza. W kontekście modelowania hałasu zmiany zazwyczaj nie mają jednak znaczenia." (***) Zalecane w poprzednim wydaniu dokumentu ECAC nr 29 dotyczącego metodyki, ale nadal uznawane za tymczasowe z uwagi na niezakończone pozyskiwanie danych potwierdzających wyniki doświadczeń." (****) Zdefiniowana w ten prosty sposób całkowita długość toru podzielonego na segmenty jest mniejsza niż tor kołowy. Błąd dla wynikowej linii konturowej jest jednak nieistotny, jeżeli przyrosty kątowe są niższe niż 30°.”;" |
14) | sekcja 2.7.16. „Wyznaczanie poziomów zdarzenia akustycznego z danych NPD” otrzymuje brzmienie: „2.7.16. Wyznaczanie poziomów zdarzenia akustycznego z danych NPD Głównym źródłem danych dotyczących hałasu statku powietrznego jest międzynarodowa baza danych dotyczących hałasu emitowanego przez statek powietrzny oraz danych eksploatacyjnych (ANP). Jest to tabelaryczne zestawienie wartości Lmax i LE , będących funkcją odległości propagacji d - dla konkretnych typów statku powietrznego, wariantów, konfiguracji lotu (podejścia, odejścia, nastawów klap) oraz nastawów mocy P. Dane te odnoszą się do lotu ustalonego przy konkretnej prędkości referencyjnej Vref na wzorcowo prostym torze lotu o nieskończonej długości (*). W dalszej części dokumentu omówiono określanie wartości niezależnych zmiennych P i d. W zwykłej perspektywie, przy wartościach wejściowych P i d wartości wyjściowe to podstawowe poziomy Lmax(P,d) lub LE ?(P,d) (stosowane do toru lotu o nieskończonej długości). W przypadku pominięcia ujętych w tabelach wartości P lub d konieczne będzie oszacowanie niezbędnego poziomu (poziomów) hałasu zdarzenia akustycznego za pomocą interpolacji. Interpolację liniową stosuje się do podanych w tabelach nastawów mocy, natomiast interpolację logarytmiczną stosuje się do podanych w tabelach odległości (zob. rysunek 2.7.i). Jeżeli Pi oraz Pi+ 1 to wartości mocy silnika, którym odpowiadający poziom dźwięku względem odległości przedstawiono w tabeli, poziom hałasu L(P) na danej odległości dla mocy pośredniej P między Pi i Pi+ 1 wyznacza się za pomocą:
Jeżeli przy dowolnym nastawie silnika di orazdi+ 1, to odległości, dla których dane dotyczące poziomów hałasu przedstawiono w tabeli, poziom hałasu L(d) dla odległości pośredniej d między di i di+ 1 wyznacza się za pomocą:
Równania (2.7.19) i (2.7.20) umożliwiają wyznaczenie poziomu dźwięku L(P,d) dla dowolnego nastawu mocy P i odległości d, które mieszczą się w przedziale danych ujętych w bazie danych NPD. W przypadku odległości d niemieszczących się w przedziale danych NPD równanie 2.7.20 wykorzystuje się do ekstrapolacji ostatnich dwóch wartości, tzn. mieszczących się w przedziale od L(d1) i L(d2) lub niemieszczących się w przedziale od L(dI-1) i L(dI), gdzie I to całkowita liczba punktów NPD na krzywej. Zatem w przedziale:
poza przedziałem:
Ponieważ na krótkich odległościach d poziomy dźwięku gwałtownie wzrastają w miarę zmniejszania odległości propagacji, zaleca się, aby dla d przyjąć niższy próg 30 m, tzn. d = maks. (d, 30 m). Korekcje impedancji znormalizowanych danych NPD Dane NPD ujęte w bazie danych ANP normalizuje się do referencyjnych warunków atmosferycznych (temperatura 25 °C i ciśnienie 101,325 kPa). Przed zastosowaniem omówionej wcześniej metody interpolacji/ekstrapolacji do znormalizowanych danych NPD zastosować należy korekcję impedancji akustycznej. Impedancja akustyczna dotyczy propagacji fal dźwięku w otoczeniu akustycznym i definiuje się ją jako iloczyn gęstości powietrza i prędkości dźwięku. W przypadku danego natężenia dźwięku (moc akustyczna na jednostkę obszaru) odczuwanego na konkretnej odległości od źródła właściwe ciśnienie akustyczne (stosowane do zdefiniowania wskaźników metrycznych SEL i LAmaks) zależy od impedancji akustycznej powietrza przy punkcie umiejscowienia miernika. Jest to funkcja temperatury, ciśnienia atmosferycznego (i, pośrednio, wysokości bezwzględnej). Stąd wynika konieczność skorygowania znormalizowanych danych NPD pozyskanych z bazy danych ANP, aby uwzględnić rzeczywiste warunki temperaturowe i ciśnieniowe w punkcie odbiornika, zasadniczo różne od warunków znormalizowanych ujętych w danych ANP. Korekcję impedancji stosowaną do znormalizowanych poziomów NPD wyraża się następująco:
gdzie:
Impedancję ρ·c oblicza się w sposób następujący:
Korekcja impedancji akustycznej jest zazwyczaj niższa niż kilka dziesiątych jednego dB. Należy przede wszystkim zwrócić uwagę na fakt, że w znormalizowanych warunkach atmosferycznych (p0 = 101,325 kPa i T0 = 15,0 °C) korekcja impedancji jest niższa niż 0,1 dB (0,074 dB). W przypadku istotnego zróżnicowania temperatury i ciśnienia atmosferycznego względem referencyjnych warunków atmosferycznych ujętych w danych NPD korekcja może być jednak wyższa. (*) Chociaż pojęcie toru lotu o nieskończonej długości jest istotne z punktu widzenia definicji poziomu ekspozycji na dźwięk zdarzenia akustycznego LE , to ma ono mniejsze znaczenie w przypadku maksymalnego poziomu zdarzenia akustycznego Lmax , podlegającego hałasowi emitowanemu przez statek powietrzny znajdujący się w konkretnym położeniu lub w pobliżu punktu podejścia najbliższego rejestratorowi. Do celów modelowania parametry odległości NPD uwzględnia się jako minimalną odległość między rejestratorem a segmentem.”;" |
15) | w sekcji 2.7.18 „Parametry segmentu toru lotu” akapit pod nagłówkiem „Moc akustyczna segmentu P” otrzymuje brzmienie: „Moc akustyczna segmentu P Ujęte w formie tabel dane NPD dotyczą wartości hałasu statku powietrznego w warunkach ustalonego lotu prostego, na torze lotu o nieskończonej długości, tzn. przy stałej mocy silnika P. Zalecana metodologia dzieli rzeczywiste tory lotu, na których zmienia się prędkość i kierunek, na kilka segmentów o skończonej długości, z których każdy uznaje się następnie za część jednego toru lotu o nieskończonej długości, dla którego podano dane NPD. Metodologia uwzględnia jednak zmiany mocy na długości segmentu; przyjmuje się, że w miarę pokonywania odległości od P1 na początku do P2 na końcu segmentu moc zmienia się kwadratowo. W związku z tym należy zdefiniować wartość równorzędnego segmentu stałego P. Przyjmuje się, że jest to wartość w punkcie najbliższym rejestratorowi, znajdującym się w segmencie. Jeżeli rejestrator umiejscowiono wzdłuż segmentu (rysunek 2.7.k), wartość tę wyznacza się na podstawie podanej w równaniu 2.7.8 interpolacji wartości końcowych, tzn.
Jeżeli rejestrator umiejscowiono za lub przed segmentem, jest to wartość najbliższa punktowi końcowemu P1 lub P2 .”; |
16) | w sekcji 2.7.19 wprowadza się następujące zmiany:
|
17) | sekcja 2.8 otrzymuje brzmienie: „2.8 Narażenie na hałas Określenie obszaru narażonego na hałas Ocena obszaru narażonego na hałas opiera się na punktach oceny hałasu na wysokości 4 m ±0,2 nad ziemią, odpowiadających punktom odbiornika określonym w sekcjach 2.5, 2.6 i 2.7, obliczonych na podstawie siatki dla poszczególnych źródeł. Punktom siatki usytuowanym wewnątrz budynków przypisuje się wynik poziomu hałasu poprzez przypisanie najcichszych punktów odbiorników hałasu poza budynkami, z wyjątkiem hałasu emitowanego przez statki powietrzne, w przypadku którego obliczenia dokonuje się bez uwzględnienia obecności budynków i w którym to przypadku wykorzystywany jest bezpośrednio punkt odbiornika hałasu mieszczący się w budynku. W zależności od rozdzielczości siatki odpowiedni obszar przypisuje się do każdego punktu obliczeniowego w siatce. Na przykład dla siatki o wymiarach 10 x 10 m każdy punkt oceny stanowi powierzchnię 100 metrów kwadratowych narażoną na obliczany poziom hałasu. Przypisywanie punktów oceny hałasu budynkom niezawierającym lokali mieszkalnych Ocena narażenia na hałas budynków niezawierających lokali mieszkalnych, takich jak szkoły i szpitale, opiera się na punktach oceny hałasu na wysokości 4 ±0,2 m nad ziemią, odpowiadających punktom odbiornika określonym w sekcji 2.5, 2.6 i 2.7. W celu oceny budynków niezawierających lokali mieszkalnych i narażonych na hałas emitowany przez statki powietrzne, każdy budynek jest powiązany z najgłośniejszym punktem odbiornika hałasu mieszczącym się w obrębie samego budynku lub, jeżeli nie występuje, w siatce otaczającej budynek. W celu oceny budynków niezawierających lokali mieszkalnych narażonych na naziemne źródła hałasu punkty odbiorników umieszcza się około 0,1 m przed elewacjami budynków. Odbicia z danej elewacji są wyłączone z obliczeń. Budynek jest następnie powiązany z najgłośniejszym punktem odbiornika na jego elewacji. Określenie lokali mieszkalnych i mieszkańców narażonych na hałas W ocenie ekspozycji lokali mieszkalnych i mieszkańców na hałas uwzględnia się wyłącznie budynki mieszkalne. Lokali mieszkalnych ani mieszkańców nie przypisuje się innym budynkom o charakterze niemieszkalnym, na przykład mającym wyłączne zastosowanie jako szkoły, szpitale, budynki biurowe czy zakłady. Przypisywanie lokali mieszkalnych i mieszkańców budynkom mieszkalnym powinno się opierać na najbardziej aktualnych danych urzędowych (zależnie od regulacji obowiązujących w danym państwie członkowskim). Liczba lokali mieszkalnych i mieszkańców w budynkach mieszkalnych to ważne parametry pośrednie do oszacowania narażenia na hałas. Niestety, dane dotyczące tych parametrów nie zawsze są dostępne. Poniżej przedstawiono metodę pozyskiwania tych parametrów z bardziej dostępnych danych. Zastosowane symbole to: BA = powierzchnia całkowita budynku; DFS = powierzchnia użytkowa lokali mieszkalnych; DUFS = powierzchnia użytkowa jednego lokalu mieszkalnego; H = wysokość budynku; FSI = powierzchnia użytkowa lokali mieszkalnych na mieszkańca Dw = liczba lokali mieszkalnych Inh = liczba mieszkańców NF = liczba pięter V = kubatura budynków mieszkalnych Do obliczenia liczby lokali mieszkalnych i mieszkańców, zależnie od dostępności danych, stosuje się procedurę omówioną w przypadku 1 lub 2. Przypadek 1: dostępne są dane dotyczące liczby lokali mieszkalnych i mieszkańców. 1A: Liczba mieszkańców jest znana lub oszacowano ją w oparciu o liczbę lokali mieszkalnych. W tym przypadku liczba mieszkańców budynku to suma liczby mieszkańców wszystkich lokali mieszkalnych w budynku:
1B: Liczba mieszkań lub mieszkańców jest znana jedynie dla jednostek większych niż budynek, np. obwodów spisowych, osiedli, dzielnic czy nawet całej gminy. W tym przypadku liczbę lokali mieszkalnych i mieszkańców budynku szacuje się na podstawie kubatury budynku:
Wskaźnik „total” dotyczy właściwej analizowanej jednostki. Kubatura budynku to iloczyn jego powierzchni całkowitej i wysokości.
Jeżeli wysokość budynku nie jest znana, szacuje się ją na podstawie liczby pięter NFbuilding , zakładając że średnia wysokość piętra wynosi 3 m:
Jeżeli liczba pięter również nie jest znana, stosuje się wartość domyślną dla liczby pięter reprezentatywnej dla danej dzielnicy lub okręgu. Całkowitą kubaturę budynków mieszkalnych w całej analizowanej jednostce Vtotal oblicza się jako sumę kubatur wszystkich budynków mieszkalnych na terenie jednostki: (2.8.5)
Przypadek 2: nie są dostępne dane dotyczące liczby mieszkańców. W tym przypadku liczbę mieszkańców szacuje się na podstawie średniej powierzchni użytkowej lokali mieszkalnych w przeliczeniu na jednego mieszkańca FSI. Jeżeli parametr ten nie jest znany, stosuje się wartość domyślną. 2A: Powierzchnia użytkowa lokali mieszkalnych jest znana dzięki dostępności danych dotyczących liczby lokali mieszkalnych. W tym przypadku liczbę mieszkańców każdego lokalu mieszkalnego szacuje się w następujący sposób:
Łączną liczbę mieszkańców budynku można oszacować tak jak w przypadku 1A. 2B: Znana jest powierzchnia użytkowa lokali mieszkalnych w całym budynku, tzn. znana jest suma powierzchni użytkowej wszystkich lokali mieszkalnych w budynku. W tym przypadku liczbę mieszkańców szacuje się w następujący sposób:
2C: Znana jest powierzchnia użytkowa lokali mieszkalnych dotycząca wyłącznie jednostek większych niż budynek, np. obwodów spisowych, osiedli, dzielnic czy nawet całych gmin. W tym przypadku liczbę mieszkańców budynku szacuje się na podstawie kubatury budynku, zgodnie z przykładem ilustrującym przypadek 1B, natomiast całkowitą liczbę mieszkańców szacuje się w następujący sposób:
2D: Powierzchnia użytkowa lokali mieszkalnych nie jest znana. W tym przypadku liczbę mieszkańców budynku szacuje się zgodnie z przykładem ilustrującym przypadek 2B, natomiast powierzchnię użytkową lokali mieszkalnych szacuje się w następujący sposób: (2.8.9)
Współczynnik 0,8 to współczynnik konwersji powierzchnia użytkowa brutto › powierzchnia użytkowa lokali mieszkalnych. Jeżeli znany jest inny współczynnik reprezentatywny dla danego obszaru, należy go zastosować i udokumentować źródło, z którego go zaczerpnięto. Jeżeli liczba pięter w budynku nie jest znana, należy ją oszacować na podstawie wysokości budynku, Hbuilding , co zazwyczaj pozwala na obliczenie liczby pięter wyrażonej liczbą niecałkowitą:
Jeżeli nie jest znana ani wysokość budynku ani liczba pięter, stosuje się wartość domyślną dla liczby pięter reprezentatywnej dla danej dzielnicy lub okręgu. Przypisanie punktów oceny hałasu lokalom mieszkalnym i mieszkańcom Ocena narażenia na hałas lokali mieszkalnych i mieszkańców opiera się na punktach oceny hałasu na wysokości 4 ±0,2 m nad ziemią, odpowiadających punktom odbiornika określonym w sekcji 2.5, 2.6 i 2.7. W celu oceny liczby lokali mieszkalnych i mieszkańców narażonych na hałas emitowany przez statki powietrzne, wszystkie lokale mieszkalne i wszyscy mieszkańcy są powiązani z najgłośniejszym punktem odbiornika hałasu mieszczącym się w obrębie samego budynku lub, jeżeli nie występuje, w siatce otaczającej budynek. W celu oceny liczby lokali mieszkalnych i mieszkańców narażonych na naziemne źródła hałasu punkty odbiorników umieszcza się około 0,1 m przed elewacjami budynków mieszkalnych. Odbicia z danej elewacji są wyłączone z obliczeń. W celu zlokalizowania punktów odbiornika stosuje się następującą procedurę przypadku 1 albo procedurę przypadku 2. Przypadek 1: elewacje podzielone w regularnych odstępach na każdej elewacji
Przypadek 2: elewacje podzielone w określonej odległości od początku wieloboku
Przypisywanie lokali mieszkalnych i mieszkańców do punktów odbiornika Jeżeli dostępne są informacje na temat lokalizacji lokali mieszkalnych w obrębie powierzchni budynków, to lokal mieszkalny i mieszkańców przypisuje się do punktu odbiornika znajdującego się na najbardziej narażonej elewacji tego lokalu. Na przykład w przypadku domów jednorodzinnych, bliźniaków, domów szeregowych lub wielorodzinnych budynków mieszkalnych, gdzie znany jest wewnętrzny podział budynku, lub w przypadku budynków o wielkości piętra, która wskazuje na jeden lokal mieszkalny na poziomie piętra, lub w przypadku budynków o wielkości i wysokości piętra wskazującej na jeden lokal mieszkalny na budynek. Jeżeli nie są dostępne informacje na temat lokalizacji lokali mieszkalnych w obrębie powierzchni budynków, jak wyjaśniono powyżej, stosuje się jedną z dwóch poniższych metod, w zależności od przypadku, w celu oszacowania narażenia na hałas lokali mieszkalnych i mieszkańców w budynku.
(*) Mediana to wartość oddzielająca górną połowę (50 %) od dolnej połowy (50 %) zbioru danych." (**) Dolna połowa zbioru danych może wiązać się z obecnością stosunkowo spokojnych elewacji. Jeżeli wiadomo z wyprzedzeniem, np. w oparciu o lokalizację budynków w stosunku do dominujących źródeł hałasu, które lokalizacje odbiorników przełożą się na najwyższy/najniższy poziom hałasu, nie ma potrzeby obliczania hałasu dla dolnej połowy.”;" |
18) | w dodatku D wprowadza się następujące zmiany:
|
19) | w dodatku F wprowadza się następujące zmiany:
|
20) | w dodatku G wprowadza się następujące zmiany:
|
21) | w dodatku I wprowadza się następujące zmiany:
|
(*) W tym celu całkowita długość rzutu toru na ziemi powinna zawsze przekraczać długość profilu toru lotu. Jeżeli zachodzi taka konieczność, odległość tę można wyznaczyć, dodając segmenty proste o określonej długości do ostatniego segmentu rzutu toru na ziemi.
(**) Nawet jeżeli nastawy silnika będą stałe w całym segmencie, siła napędowa i przyspieszenie mogą ulegać zmianie ze względu na zmieniającą się wraz z wysokością gęstość powietrza. W kontekście modelowania hałasu zmiany zazwyczaj nie mają jednak znaczenia.
(***) Zalecane w poprzednim wydaniu dokumentu ECAC nr 29 dotyczącego metodyki, ale nadal uznawane za tymczasowe z uwagi na niezakończone pozyskiwanie danych potwierdzających wyniki doświadczeń.
(****) Zdefiniowana w ten prosty sposób całkowita długość toru podzielonego na segmenty jest mniejsza niż tor kołowy. Błąd dla wynikowej linii konturowej jest jednak nieistotny, jeżeli przyrosty kątowe są niższe niż 30°.”;
(*) Chociaż pojęcie toru lotu o nieskończonej długości jest istotne z punktu widzenia definicji poziomu ekspozycji na dźwięk zdarzenia akustycznego LE , to ma ono mniejsze znaczenie w przypadku maksymalnego poziomu zdarzenia akustycznego Lmax , podlegającego hałasowi emitowanemu przez statek powietrzny znajdujący się w konkretnym położeniu lub w pobliżu punktu podejścia najbliższego rejestratorowi. Do celów modelowania parametry odległości NPD uwzględnia się jako minimalną odległość między rejestratorem a segmentem.”;
(*) Powyższą procedurę nazywa się korekcją czasu, ponieważ umożliwia ona uwzględnienie oddziaływań prędkości statku powietrznego w czasie trwania zdarzenia akustycznego - przy prostym założeniu, że czas trwania, a co za tym idzie zarejestrowana energia akustyczna zdarzenia, są odwrotnie proporcjonalne do prędkości źródła, o ile pozostałe parametry są równe.”;
(*) Mediana to wartość oddzielająca górną połowę (50 %) od dolnej połowy (50 %) zbioru danych.
(**) Dolna połowa zbioru danych może wiązać się z obecnością stosunkowo spokojnych elewacji. Jeżeli wiadomo z wyprzedzeniem, np. w oparciu o lokalizację budynków w stosunku do dominujących źródeł hałasu, które lokalizacje odbiorników przełożą się na najwyższy/najniższy poziom hałasu, nie ma potrzeby obliczania hałasu dla dolnej połowy.”;”
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00