(1)

W dniu 13 maja 2021 r. do Komisji wpłynął wniosek o rejestrację europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Europejskie ekooznakowanie” („European EcoScore”).

(2)

Cele inicjatywy określono w następujący sposób: „Jesteśmy ruchem obywatelskim skupiającym młodych ludzi z całej Europy i pragniemy podjąć konkretne działania na rzecz ochrony środowiska! Mając na względzie ambicje Europejskiego Zielonego Ładu i porozumienia paryskiego, wzywamy Komisję Europejską do wprowadzenia miarodajnego europejskiego systemu ekooznakowania - „European EcoScore”. W systemie tym produkty wytwarzane w Unii Europejskiej lub sprzedawane na jej rynku byłyby opatrywane oznakowaniem jednoznacznie informującym europejskich konsumentów o wpływie tych produktów na środowisko. To obowiązkowe i dobrze widoczne na opakowaniu oznakowanie powinno zawierać przystępne i rzetelne informacje na temat wpływu produktu na środowisko zgodnie z następującą skalą: „A” = produkt bardzo przyjazny dla środowiska, „F” = produkt bardzo szkodliwy dla środowiska.”

(3)

Celami szczegółowymi inicjatywy są: „[1] umożliwienie konsumentom w Europie dokonywania świadomych wyborów uwzględniających wpływ produktów na środowisko na podstawie jasnych i wiarygodnych oznaczeń; [2] zachęcanie producentów do ograniczenia wpływu wytwarzanych produktów na środowisko i jednoczesne promowanie produktów, które są już przyjazne dla środowiska; [3] zaproponowanie jednolitego oznakowania obowiązującego w całej Europie, ustalonego w oparciu o znormalizowaną metodę i pozwalającego zmniejszyć niepewność konsumentów w obliczu dużej liczby różnych oznakowań ekologicznych”.

(4)

W załączniku przedstawiono dalsze szczegóły dotyczące przedmiotu, celów i kontekstu inicjatywy. Organizatorzy inicjatywy z zadowoleniem przyjmują fakt, że Unia podejmuje już aktywne działania na rzecz przeciwdziałania zmianie klimatu. Stwierdzają oni, że rośnie zapotrzebowanie konsumentów na jasne i przejrzyste informacje na temat nabywanych produktów. Organizatorzy podkreślają, że podobne inicjatywy i oznakowania wskazujące wartość odżywczą produktów spożywczych lub wpływ produktów na środowisko cieszą się dużym powodzeniem. Ponieważ są to jednak głównie inicjatywy prywatne, organizatorzy zwracają uwagę na brak zharmonizowanego podejścia i wdrażania w całej Unii. Ich zdaniem proponowane europejskie ekooznakowanie powinno być obowiązkowe i umożliwiać jednolite oznaczanie w oparciu o identyczną metodę obliczeniową stosowaną w całej Unii. Określenie metody obliczenia wskaźnika ekologiczności produktu powinno opierać się na dowodach naukowych, a informacje powinny być łatwo dostępne dla konsumentów (np. kod kreskowy na produkcie, który można zeskanować).

(5)

Organizatorzy zwracają się do Komisji o zaproponowanie przepisów wprowadzających jednolite oznakowanie produktów wytwarzanych lub sprzedawanych w Unii. Oznakowanie to zapewniałoby obywatelom Unii jednoznaczne informacje na temat wpływu tych produktów na środowisko.

(6)

Podstawę prawną wniosku Komisji mógłby stanowić art. 114 lub art. 192 Traktatu. Art. 114 Traktatu stanowi podstawę prawną proponowania przez Komisję środków służących zbliżeniu przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich, które mają na celu ustanowienie i funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Art. 192 Traktatu stanowi podstawę prawną proponowania przez Komisję środków służących osiągnięciu celów polityki Unii w dziedzinie środowiska określonych w art. 191 Traktatu, m.in. zachowania, ochrony i poprawy jakości środowiska, ochrony zdrowia ludzkiego, ostrożnego i racjonalnego wykorzystywania zasobów naturalnych oraz promowania na płaszczyźnie międzynarodowej środków zmierzających do rozwiązywania regionalnych lub światowych problemów w dziedzinie środowiska, w szczególności zwalczania zmian klimatu.

(7)

Z tego względu żadna z części inicjatywy nie wykracza w sposób oczywisty poza kompetencje Komisji w zakresie przedkładania wniosku dotyczącego aktu prawnego Unii w celu wprowadzenia w życie Traktatów.

(8)

Wniosek ten pozostaje bez uszczerbku dla oceny, czy w tym przypadku spełnione są konkretne warunki faktyczne i merytoryczne wymagane do podjęcia działań przez Komisję, w tym zgodność z zasadą proporcjonalności.

(9)

Grupa organizatorów przedstawiła odpowiednie dowody na to, że spełnia wymogi określone w art. 5 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) 2019/788, i wyznaczyła osoby pełniące funkcję osób kontaktowych zgodnie z art. 5 ust. 3 akapit pierwszy tego rozporządzenia.

(10)

Inicjatywa nie jest oczywistym nadużyciem, nie jest oczywiście niepoważna lub dokuczliwa i nie jest w sposób oczywisty sprzeczna z wartościami Unii określonymi w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej ani z prawami zapisanymi w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej.

(11)

Należy zatem zarejestrować inicjatywę „Europejskie ekooznakowanie” („European EcoScore”),