(1)

Zgodnie z art. 75 ust. 1 dyrektywy (UE) 2018/1972 Komisja jest zobowiązana ustanowić, w drodze aktu delegowanego, jednolitą maksymalną ogólnounijną stawkę za zakończenie połączenia głosowego dla usług łączności ruchomej oraz jednolitą maksymalną ogólnounijną stawkę za zakończenie połączenia głosowego dla usług łączności stacjonarnej, aby zmniejszyć regulacyjne obciążenie przy rozwiązywaniu problemów z konkurencją związanych z hurtowym rynkiem zakańczania połączeń głosowych w sposób spójny w całej Unii. Zasady, kryteria i parametry, których Komisja powinna przestrzegać podczas przyjmowania aktu delegowanego, określono w załączniku III do wspomnianej dyrektywy.

(2)

Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla przysługujących krajowym organom regulacyjnym uprawnień do definiowania rynków właściwych stosownie do okoliczności krajowych, przeprowadzania testu trzech kryteriów i wprowadzania środków naprawczych innych niż kontrola cen zgodnie z art. 64 ust. 3, art. 67 i 68 kodeksu. W związku z tym wejście w życie niniejszego rozporządzenia nie będzie miało wpływu na obowiązki niezwiązane z ustalaniem cen nałożone obecnie przez krajowe organy regulacyjne na operatorów o znaczącej pozycji rynkowej w odniesieniu do usług zakańczania połączeń w sieciach stacjonarnych lub ruchomych, a zatem pozostaną one ważne do czasu ich przeglądu zgodnie z przepisami unijnymi i krajowymi.

(3)

Z praktyki regulacyjnej wynika, że numer, na którym połączenia w sieci ruchomej lub stacjonarnej są zakańczane, odgrywa kluczową rolę w zastępowalności popytu i dynamice konkurencji w odniesieniu do zakańczania połączeń głosowych, a zatem jest to główny element przyczyniający się do powstania monopolu na zakańczanie połączeń, który uzasadnia potrzebę regulacji. Dlatego też głównym kryterium stosowanym przy definiowaniu usług zakańczania połączeń powinien być zakres numeracyjny, to znaczy to, czy połączenie jest dostarczane na numer w sieci ruchomej, w przypadku usługi zakańczania połączeń głosowych w sieci ruchomej, czy też na inne rodzaje numerów, takie jak numery geograficzne i niektóre numery niegeograficzne, w przypadku usług zakańczania połączeń głosowych w sieci stacjonarnej.

(4)

Usługi zakańczania połączeń powinny obejmować usługi świadczone za pośrednictwem dowolnej technologii stosowanej do zakańczania połączeń głosowych przez dostawcę usług zakańczania, np. w sieci 2G, 3G, 4G lub 5G bądź za pośrednictwem WiFi lub dowolnego rodzaju sieci stacjonarnej, niezależnie od pochodzenia połączenia.

(5)

Każda usługa zakańczania połączeń w sieci ruchomej lub stacjonarnej wiąże się z tym, że istnieje wzajemne połączenie sieci operatora zakańczającego z co najmniej jedną siecią inną niż jego własna. Za dostawców usług zakańczania połączeń głosowych należy zatem uznać te podmioty, które mają techniczną kontrolę i tytuł prawny wymagane, aby móc używać wywoływanego numeru oraz przekierowywać połączenia do odbiorcy.

(6)

Usługa zakańczania połączeń nie powinna obejmować urządzeń towarzyszących, które mogą być wymagane przez niektórych operatorów lub w niektórych państwach członkowskich do świadczenia usług zakańczania połączeń. Porty wzajemnych połączeń, które są obecnie uregulowane w wielu państwach członkowskich, są jednak zasadniczymi elementami usług zakańczania połączeń dla każdego operatora, ponieważ wraz ze wzrostem ruchu niezbędna jest zwiększona zdolność w zakresie wzajemnych połączeń, w związku z czym powinny one zostać włączone do definicji usługi zakańczania połączeń. Dostawca usług zakańczania połączeń głosowych nie powinien nakładać żadnych kosztów poza odpowiednimi stawkami określonymi w niniejszym rozporządzeniu za pełną usługę zakończenia połączenia z użytkownikiem w jego sieci.

(7)

Usługi zakańczania połączeń głosowych dotyczące połączeń z niektórymi numerami niegeograficznymi, takimi jak te używane na potrzeby usług o podwyższonej opłacie, usług bezpłatnych i usług obejmujących podział kosztów (zwanych również "usługami o wartości dodanej"), nie funkcjonują w taki sam sposób jak "tradycyjne" usługi zakańczania połączeń, w przypadku których istnieje monopol operatorów, którzy zakańczają połączenie. Dostawcy takich usług mają pewną siłę przetargową i są w stanie wynegocjować stawkę za zakańczanie połączeń w ramach umowy o podziale zysków. W związku z tym dostawcy usług zakańczania połączeń napotykają na pewne ograniczenia przy ustalaniu opłat za zakańczanie połączeń z tymi numerami niegeograficznymi, inaczej niż w przypadku zakańczania połączeń na numery geograficzne lub komórkowe. Zakańczanie połączeń z takimi numerami powinno być zatem wyłączone z zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia. Zakresy numeracyjne właściwe dla łączności maszyna-maszyna nie są w większości przypadków wykorzystywane do zapewniania łączności interpersonalnej, ponieważ jest to transmisja danych, a nie połączenia głosowe, i w związku z tym nie powinny one być objęte zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia, który jest ograniczony do łączności głosowej.

(8)

Usługi zakańczania połączeń głosowych w przypadku połączeń z innymi rodzajami numerów niegeograficznych, takimi jak numery wykorzystywane do stacjonarnych usług nomadycznych i do dostępu do służb ratunkowych, wykazują cechy monopolu na zakańczanie połączeń i są świadczone za pośrednictwem infrastruktury sieci stacjonarnej. W związku z tym powinny być one objęte zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia i traktowane jak usługi zakańczania połączeń głosowych w sieci stacjonarnej.

(9)

Niektórych usług połączeń głosowych świadczonych przez operatorów nie można zaklasyfikować jako usług świadczonych wyłącznie w sieci ruchomej lub stacjonarnej, lecz są one usługami hybrydowymi. Przykładem takich usług hybrydowych są usługi "strefy domowej", w ramach których połączenia są zazwyczaj dostarczane na numer w sieci stacjonarnej za pośrednictwem sieci ruchomej. Zgodnie z definicją usług zakańczania połączeń głosowych, w której kryterium rozstrzygającym jest wywoływany numer, takie usługi hybrydowe powinny być traktowane jako usługi zakańczania połączeń w sieci ruchomej albo w sieci stacjonarnej, w zależności od wywoływanego numeru.

(10)

Regulowane stawki za usługi zakańczania połączeń głosowych powinny mieć zastosowanie do połączeń wychodzących z numeru istniejącego w krajowych planach numeracji odpowiadających numerom kierunkowym krajów E.164 dla obszarów geograficznych należących do terytorium Unii (numery unijne) oraz do połączeń zakańczanych na taki numer. Numery z państw trzecich to wszystkie numery inne niż numery unijne. Uwzględnienie połączeń wychodzących z numerów z państw trzecich i zakańczanych na numer unijny - w przypadku gdy stawki za zakańczanie połączeń naliczane przez operatorów z państw trzecich są wyższe niż jednolite maksymalne ogólnounijne stawki za zakańczanie połączeń głosowych lub gdy takie stawki za zakańczanie połączeń nie są regulowane zgodnie z zasadami efektywności kosztowej równoważnymi z zasadami efektywności kosztowej określonymi w art. 75 kodeksu i załączniku III do kodeksu - zagroziłoby realizacji celów niniejszego rozporządzenia, w szczególności celu, jakim jest zapewnienie integracji rynku wewnętrznego.

(11)

Połączenie niskich regulowanych stawek za zakańczanie połączeń w przypadku połączeń wychodzących z numerów z państw trzecich i zakańczanych na numery unijne oraz wysokich i nieefektywnych kosztowo stawek za zakańczanie połączeń w przypadku połączeń na numery z państw trzecich prawdopodobnie skutkowałoby wzrostem stawek za zakańczanie połączeń w przypadku połączeń wychodzących z numerów unijnych i zakańczanych na numery z państw trzecich, co miałoby negatywny wpływ na taryfy detaliczne w Unii oraz na strukturę kosztów operatorów unijnych. Ponieważ operatorzy unijni mają różną ekspozycję na połączenia zakańczane przez takich operatorów z państw trzecich naliczających wysokie i nieefektywne kosztowo stawki za zakańczanie połączeń, doprowadziłoby to do braku równowagi w strukturach kosztów operatorów unijnych ze względu na czynniki będące poza kontrolą samych operatorów. Uniemożliwiłoby to prawdopodobnie pojawienie się ogólnoeuropejskich ofert detalicznych obejmujących połączenia z niektórymi numerami z państw trzecich ze względu na wyższe stawki za zakańczanie połączeń dla połączeń z tymi państwami, co mogłoby mieć negatywny wpływ na konsumentów, a zwłaszcza przedsiębiorstwa w Unii. Ponadto stanowiłoby to zakłócenie konkurencji, ponieważ asymetryczny wpływ ekspozycji na wysokie stawki za zakańczanie połączeń w przypadku połączeń zakańczanych na numery z państw trzecich spowodowałoby występowanie zróżnicowanych warunków konkurencji, z którymi musieliby się zmierzyć różni operatorzy unijni, co również ostatecznie stanowiłoby zakłócenie zdolności do inwestowania oraz zachęt do inwestycji w całej Unii (zarówno inwestycji w operatorów, jak i dokonywanych przez operatorów). Wszystkie te skutki byłyby wyraźnie sprzeczne z celami niniejszego rozporządzenia, jakimi są promowanie integracji jednolitego rynku poprzez usunięcie zakłóceń między operatorami, których źródłem są stawki za zakańczanie połączeń naliczane znacznie powyżej ponoszonych kosztów.

(12)

W celu stosowania jednolitych maksymalnych ogólnounijnych stawek za zakańczanie połączeń głosowych w sposób otwarty, przejrzysty i niedyskryminujący oraz w celu ograniczenia wyłączenia z zakresu stosowania rozporządzenia połączeń wychodzących z numerów z państwa trzeciego tylko w takim zakresie, w jakim jest to absolutnie niezbędne do zapewnienia osiągnięcia celów rynku wewnętrznego oraz do zapewnienia proporcjonalności, stawki ustanowione w niniejszym rozporządzeniu powinny mieć zastosowanie do połączeń wychodzących z numerów z państw trzecich i zakańczanych na numery unijne, gdy stawki za zakańczanie połączeń stosowane przez dostawców z państw trzecich świadczących usługi zakańczania połączeń głosowych w odniesieniu do połączeń wychodzących z numerów unijnych są na poziomie równym poziomowi maksymalnych stawek za zakańczanie połączeń głosowych ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu lub niższym. W okresie przejściowym dla stawek za zakończenie połączenia głosowego w sieci stacjonarnej w 2021 r. i w okresie obowiązywania ścieżki stopniowej redukcji dla stawek za zakańczanie połączeń głosowych w sieci ruchomej (w latach 2021-2023) właściwymi maksymalnymi stawkami za zakończenie połączenia w sieci ruchomej, które uruchomią ten mechanizm, będą stawki określone w art. 4 ust. 2-5 niniejszego rozporządzenia. Właściwymi maksymalnymi stawkami za zakończenie połączenia w sieci stacjonarnej, które uruchomią ten mechanizm w 2021 r., będą stawki określone w art. 5 ust. 2 rozporządzenia delegowanego. Dostawcy usług zakańczania połączeń głosowych w Unii powinni stosować takie stawki na podstawie stawek stosowanych lub proponowanych przez dostawców usług zakańczania połączeń głosowych w państwach trzecich.

(13)

Biorąc pod uwagę, że unijni dostawcy usług zakańczania połączeń głosowych nie zawsze mogą znać poziom stawki za zakończenie połączenia stosowanej przez operatorów z krajów trzecich, zwykle to operatorzy z państw trzecich powinni dostarczać możliwe do zweryfikowania informacje poświadczające poziom oferowanej stawki za zakończenie połączenia. Gdy dostawcy usług tranzytowych (lub inni pośrednicy) odsprzedają usługi zakańczania połączeń unijnym operatorom, stawka za zakańczanie połączeń stosowana lub oferowana przez tych dostawców usług tranzytowych byłaby właściwą stawką, na której podstawie należy ustalić, czy jest ona równa maksymalnym stawkom za zakańczanie połączeń głosowych ustanowionym w niniejszym rozporządzeniu lub od nich niższa.

(14)

Gdy operatorzy z państw trzecich naliczają stawki za zakańczanie połączeń w przypadku połączeń wychodzących z numerów unijnych i zakańczanych na numery z państw trzecich, które to stawki są wyższe niż ogólnounijne stawki za zakańczanie połączeń, stawki ustanowione w niniejszym rozporządzeniu powinny mieć również zastosowanie w przypadku połączeń wychodzących z numerów z państw trzecich i zakańczanych na numery unijne, gdy Komisja ustali na podstawie informacji przekazanych jej przez takie państwa trzecie, że regulacja stawek za zakańczanie połączeń w tych państwach opiera się na zasadach równoważnych z zasadami określonymi w art. 75 dyrektywy (UE) 2018/1972 i w załączniku III do tej dyrektywy. Wykaz państw trzecich, które spełniają takie wymogi, powinien zostać następnie umieszczony w niniejszym rozporządzeniu i być należycie aktualizowany.

(15)

Ponieważ od miejsca, w którym inicjuje się połączenie, zależałoby, czy mają zastosowanie ogólnounijne stawki za zakańczanie połączeń, kluczowe znaczenie ma to, aby unijni operatorzy byli w stanie określić państwo, z którego osoba wykonująca połączenie je inicjuje. W tym celu operatorzy mogą polegać na numerze kierunkowym kraju w ramach identyfikacji rozmowy przychodzącej. Aby zapewnić właściwe stosowanie niniejszego rozporządzenia, unijni operatorzy powinni otrzymywać ważną identyfikację rozmów przychodzących przypisaną do każdego połączenia przychodzącego. W konsekwencji unijni operatorzy nie byliby zobowiązani do stosowania ogólnounijnych stawek za zakańczanie połączeń w przypadku braku identyfikacji rozmowy przychodzącej lub gdy jest ona nieważna lub fałszywa.

(16)

W celu oszacowania efektywnego kosztu zakończenia połączenia głosowego w hipotetycznej sieci ruchomej lub stacjonarnej w Unii zgodnie z zasadami określonymi w art. 75 ust. 1 dyrektywy (UE) 2018/1972 i w załączniku III do tej dyrektywy opracowano dwa modele kosztów dla zakańczania połączeń, odpowiednio, w sieciach ruchomych i w sieciach stacjonarnych, z uwzględnieniem kosztów w każdym z państw członkowskich.

(17)

Na podstawie informacji zwrotnych dotyczących kosztów w każdym z państw członkowskich otrzymanych w procesie konsultacji sfinalizowano modele kosztów zarówno dla sieci ruchomych, jak i stacjonarnych. Zgodnie z załącznikiem III do dyrektywy (UE) 2018/1972 w oparciu o te modele kosztów ustalono stawki, które pozwalają na odzyskanie kosztów ponoszonych przez efektywnego operatora. W związku z tym stawki opierają się wyłącznie na kosztach przyrostowych za świadczenie hurtowej usługi zakańczania połączeń głosowych, tj. tylko na tych kosztach związanych z ruchem sieciowym, których uniknięto by, gdyby hurtowa usługa zakańczania połączeń głosowych nie była świadczona.

(18)

Jednolite maksymalne ogólnounijne stawki za zakańczanie połączeń głosowych w sieciach ruchomych i stacjonarnych ustanowiono w odniesieniu do efektywnego kosztu w państwie o najwyższych kosztach, zgodnie z opracowanymi na zlecenie modelami kosztów (tym samym gwarantując zasadę zwrotu kosztów w całej Unii), a następnie dodano niewielki margines bezpieczeństwa w celu uwzględnienia ewentualnych nieścisłości w modelach kosztów.

(19)

Stosowanie jednolitych maksymalnych ogólnounijnych stawek za zakańczanie połączeń głosowych ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu powinno rozpocząć się dwa miesiące po jego wejściu w życie, aby zapewnić operatorom czas potrzebny na dostosowanie swoich systemów informacji, fakturowania i księgowości oraz na dokonanie niezbędnych zmian w umowach dotyczących wzajemnych połączeń.

(20)

W sytuacji gdy obecne średnie stawki za zakańczanie połączeń głosowych w Unii są znacznie wyższe niż stawki, które mają być nałożone w przyszłości, tj. efektywne kosztowo jednolite maksymalne ogólnounijne stawki za zakańczanie połączeń głosowych określone w niniejszym rozporządzeniu, należy zastosować ścieżkę stopniowej redukcji, która jest powszechną praktyką regulacyjną. W takich przypadkach ścieżka stopniowej redukcji powinna stanowić skuteczne narzędzie umożliwiające złagodzenie wpływu wprowadzenia niższych stawek zgodnie z zasadą proporcjonalności.

(21)

Biorąc pod uwagę obecne średnie stawki za zakańczanie połączeń głosowych w sieciach ruchomych we wszystkich państwach członkowskich, należy ustalić ścieżkę stopniowej redukcji, która umożliwi osiągnięcie jednolitej maksymalnej ogólnounijnej stawki za zakończenie połączenia głosowego w sieci ruchomej. W celu osiągnięcia równowagi między szybkim wdrożeniem a potrzebą uniknięcia znaczących zakłóceń dla operatorów ścieżka stopniowej redukcji powinna się rozpoczynać na poziomie zbliżonym do obecnych średnich stawek za zakańczanie połączeń w sieci ruchomej i obniżać się co roku w okresie trzech lat aż do osiągnięcia w 2024 r. jednolitej maksymalnej ogólnounijnej stawki za zakończenie połączenia głosowego w sieci ruchomej.

(22)

W związku z tym w niniejszym rozporządzeniu ustanawia się trzyletnią ścieżkę stopniowej redukcji pozwalającą osiągnąć efektywną kosztowo jednolitą maksymalną ogólnounijną stawkę za zakończenie połączenia głosowego w sieci ruchomej w 2024 r. Nie ma potrzeby wyznaczania na 2021 r. żadnego okresu przejściowego w przypadku dostawców w państwach członkowskich, które stosują stawki wyższe niż jednolita maksymalna ogólnounijna stawka za zakończenie połączenia głosowego w sieci ruchomej, ponieważ ścieżka stopniowej redukcji spełnia już rolę narzędzia służącego ograniczeniu wpływu wdrażania jednolitej maksymalnej ogólnounijnej stawki za zakończenie połączenia głosowego w sieci ruchomej.

(23)

W niektórych państwach członkowskich obecne regulowane maksymalne stawki za zakańczanie połączeń głosowych w sieci ruchomej są niższe niż stawki za zakańczanie połączeń głosowych w sieci ruchomej ustanowione na lata 2021, 2022 i 2023 w wyniku zastosowania ścieżki stopniowej redukcji i są zbliżone do jednolitej maksymalnej ogólnounijnej stawki za zakończenie połączenia w sieci ruchomej. Aby uniknąć możliwych wzrostów cen detalicznych w tych państwach członkowskich, wynikających z tymczasowego wzrostu regulowanych stawek za zakańczanie połączeń w sieci ruchomej, powinno być możliwe dalsze stosowanie obecnych regulowanych stawek za zakańczanie połączeń głosowych w sieci ruchomej w tych państwach członkowskich do roku, w którym maksymalna stawka za zakańczanie połączeń w sieci ruchomej ustanowiona w niniejszym rozporządzeniu dla danego roku będzie na poziomie równym obecnym stawkom za zakańczanie połączeń w tym państwie członkowskim na ten rok lub będzie od nich niższa.

(24)

Ponieważ różnica między średnią obecnych stawek za zakańczanie połączeń w sieci stacjonarnej a jednolitą maksymalną ogólnounijną stawką za zakończenie połączenia głosowego w sieci stacjonarnej określoną w niniejszym rozporządzeniu jest mniejsza niż w przypadku średniej stawek za zakańczanie połączeń w sieci ruchomej, w przypadku stawek za zakończenia połączenia głosowego w sieci stacjonarnej ścieżka stopniowej redukcji nie powinna być konieczna. Niektórym państwom członkowskim należy jednak przyznać okres przejściowy, aby zapewnić niezakłócone przejście na jednolitą maksymalną ogólnounijną stawkę za zakończenie połączenia głosowego w sieci stacjonarnej i uniknąć wszelkich zbędnych opóźnień w jej stosowaniu.

(25)

Mając na względzie obecne poziomy stawek za zakańczanie połączeń w sieci stacjonarnej w niektórych państwach członkowskich oraz poziom jednolitej maksymalnej ogólnounijnej stawki za zakończenie połączenia głosowego w sieci stacjonarnej określonej w niniejszym rozporządzeniu, uzasadnione jest przyznanie niektórym państwom członkowskim okresu przejściowego. Okres przejściowy powinien rozpocząć się od daty rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia i zakończyć się w dniu 31 grudnia 2021 r. W okresie przejściowym w państwach członkowskich, których to dotyczy, mogą mieć zastosowanie szczególne stawki, inne niż jednolita maksymalna ogólnounijna stawka za zakończenie połączenia głosowego w sieci stacjonarnej.

(26)

W tych państwach członkowskich, w których obecne stawki za zakańczanie połączeń głosowych w sieci stacjonarnej są znacznie wyższe niż jednolita maksymalna ogólnounijna stawka za zakończenie połączenia głosowego w sieci stacjonarnej, uzasadnione jest przyznanie okresu przejściowego w celu umożliwienia stopniowego dostosowywania tych stawek. We wszystkich państwach członkowskich z wyjątkiem dwóch, w których obecne stawki za zakańczanie połączeń głosowych w sieci stacjonarnej są wyższe niż 0,0875 eurocenta (jednolita maksymalna ogólnounijna stawka za zakończenie połączenia głosowego w sieci stacjonarnej powiększona o 25 %), w 2021 r. maksymalna stawka za zakańczanie połączeń głosowych w sieci stacjonarnej powinna być równa ich obecnym stawkom pomniejszonym o 20 %. W Polsce i Finlandii, które do tej pory nie stosowały się do zasad określonych w zaleceniu Komisji 2009/396/WE (2) i obecnie mają bardzo wysokie stawki za zakańczanie połączeń w sieci stacjonarnej, zmniejszenie stawki o 20 % byłoby niewystarczającym krokiem w kierunku osiągnięcia jednolitej maksymalnej ogólnounijnej stawki za zakończenie połączenia głosowego w sieci stacjonarnej. W związku z tym stawką obowiązującą w tych państwach w okresie przejściowym powinna być stawka obowiązująca w państwie członkowskim, w którym stawka w okresie przejściowym jest najwyższa, z pominięciem tych dwóch państw członkowskich. W przypadku pozostałych państw członkowskich, w których obecne stawki za zakończenie połączenia w sieci stacjonarnej są niższe niż jednolita maksymalna ogólnounijna stawka za zakończenie połączenia głosowego w sieci stacjonarnej lub w przypadku których zmniejszenie o 20 % sprawiłoby, że obowiązująca w nich stawka byłaby równa jednolitej maksymalnej ogólnounijnej stawce za zakończenie połączenia głosowego w sieci stacjonarnej lub od niej niższa, nie należy ustanawiać okresu przejściowego.

(27)

Skonsultowano się z Organem Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej zgodnie z art. 75 ust. 1 dyrektywy (UE) 2018/1972, który przedstawił opinię w dniu 15 października 2020 r.,