(1)

Dyrektywa 2010/31/UE jest głównym aktem ustawodawczym i wraz z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE (2) oraz rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1369 (3) odnosi się do efektywności energetycznej budynków w kontekście celów w zakresie efektywności energetycznej na 2030 r. W dyrektywie 2010/31/UE wyznaczono dwa cele pomocnicze, a mianowicie: przyspieszenie renowacji istniejących budynków do 2050 r. oraz wsparcie modernizacji wszystkich budynków poprzez wykorzystanie inteligentnych technologii, takich jak te, które wykorzystują sztuczną inteligencję i usługi w chmurze, i wyraźniejsze powiązanie z czystą mobilnością.

(2)

Aby wspierać spójną i przejrzystą ocenę gotowości budynków w Unii do obsługi inteligentnych sieci, należy ustanowić wspólną definicję wskaźnika gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci oraz wspólną metodologię obliczania tego wskaźnika.

(3)

Aby zapewnić akceptowalność, przydatność i spójność systemu wskaźników gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci, Komisja opracowała, we współpracy z wieloma zainteresowanymi stronami i we współpracy z państwami członkowskimi, metodologię oceny gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci zgodnie z art. 8 ust. 10 dyrektywy 2010/31/UE i załącznikiem IA do tej dyrektywy.

(4)

Przedmiotowa metodologia oceny gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci zapewnia poziom spójności i porównywalności przy ocenie gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci w całej UE, pozostawiając wystarczającą elastyczność w dostosowywaniu obliczeń do określonych warunków.

(5)

Należy ustanowić odpowiednie mechanizmy kontroli wdrażania systemu wskaźników gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci.

(6)

W stosownych przypadkach należy umożliwić samoocenę gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci przez ich właściciela, lub zarządcę obiektu bądź jakąkolwiek inną zainteresowaną osobę związaną z budynkiem, przy wsparciu otwartych wytycznych i narzędzi.

(7)

Aby uniknąć powielania wysiłków i kosztów między systemem wskaźników gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci a obowiązującymi obowiązkowymi systemami, metodologia oceny gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci powinna pozwolić państwom członkowskim, jeśli sobie tego życzą, na połączenie lub zintegrowanie systemu wskaźników gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci z krajowymi systemami certyfikacji charakterystyki energetycznej i innymi systemami ustanowionymi na podstawie dyrektywy 2010/31/UE.

(8)

Wskaźnik gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci powinien odzwierciedlać gotowość budynków i ich systemów do obsługi inteligentnych sieci i powinien być stosowany w celu uzupełnienia - a nie zastąpienia - narzędzi służących do oceny innych aspektów budynków, na przykład ich charakterystyki energetycznej lub zrównoważonego charakteru.

(9)

Wskaźnik gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci nie powinien być wskaźnikiem dotyczącym charakterystyki energetycznej budynków. Należy poinformować właścicieli budynków, że gotowość budynku do obsługi inteligentnych sieci odzwierciedlona we wskaźniku gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci i charakterystyka energetyczna budynków wyrażona w świadectwach charakterystyki energetycznej to różne kwestie, do których należy odnieść różne rodzaje środków, przy czym gotowość budynków do obsługi inteligentnych sieci powinna przyczynić się do poprawy charakterystyki energetycznej.

(10)

Korzyści dla konsumentów, użytkowników i właścicieli budynków zostaną zmaksymalizowane, gdy dostępne instrumenty do oceny budynków będą stosowane w powiązaniu, zapewniając konsumentom, użytkownikom i właścicielom budynków możliwość uzyskania kompleksowej wiedzy na temat swoich budynków i sposobów poprawy ich ogólnej charakterystyki.

(11)

Wskaźnik gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci powinien być dostępny zarówno dla obecnych budynków, jak i dla nowych projektów budowlanych. Należy zezwolić na stosowanie cyfrowych modeli budynków, w tym modeli informacyjnych budynku lub cyfrowych bliźniaków, aby ułatwić obliczenie punktacji w zakresie gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci.

(12)

Należy zezwolić na stosowanie ram do obliczania wskaźnika gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci w odniesieniu do wszystkich rodzajów budynków i modułów budynków objętych dyrektywą 2010/31/UE.

(13)

Wskaźnik gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci powinien pozwolić na podkreślenie dodatkowych korzyści wynikających z zaawansowanych inteligentnych technologii dla właścicieli i użytkowników budynków, na przykład pod względem oszczędności energii i gotowości na zmianę klimatu lub pod względem zwiększenia inkluzywności i dostępności, komfortu i dobrostanu.

(14)

Ocenę gotowości budynków i modułów budynków do obsługi inteligentnych sieci w ramach systemu wskaźników gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci na potrzeby wydania świadectwa dotyczącego wskaźnika gotowości budynku do obsługi inteligentnych sieci powinni przeprowadzać wykwalifikowani lub akredytowani eksperci.

(15)

W przypadku gdy państwa członkowskie uznają to za stosowne, eksperci akredytowani do celów certyfikacji charakterystyki energetycznej budynków lub do celów kontroli systemów ogrzewania, systemów klimatyzacji i połączonych systemów ogrzewania lub klimatyzacji i wentylacji zgodnie z dyrektywą 2010/31/UE lub do przeprowadzania audytów energetycznych zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE (4) powinni móc być uznani za kompetentnych również do celów oceny gotowości budynków lub modułów budynków do obsługi inteligentnych sieci.

(16)

Wyższy poziom cyfryzacji i połączeń w budynkach skutkuje zwiększeniem ryzyka w zakresie cyberbezpieczeństwa i ochrony danych oraz powoduje, że budynki i ich systemy są bardziej podatne na zagrożenia dla cyberbezpieczeństwa i niewłaściwego wykorzystania danych osobowych. Konsultacje z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych przeprowadzono na podstawie art. 42 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2018/1725. Wskaźnik gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci powinien pomóc w informowaniu właścicieli i użytkowników budynków o takich zagrożeniach,

1)

"wskaźnik gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci" oznacza wskaźnik informujący o ocenie gotowości budynku lub modułu budynku do obsługi inteligentnych sieci zgodnie z art. 8 ust. 10 dyrektywy 2010/31/UE;

2)

"system wskaźników gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci" oznacza system certyfikacji gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci;

3)

"podmiot gospodarczy" oznacza osobę fizyczną lub prawną, która jest właścicielem budynku znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego, lub osobą fizyczną lub prawną, która jest właścicielem lub użytkownikiem modułu budynku znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego i która wnioskuje o świadectwo dotyczące wskaźnika gotowości budynku do obsługi inteligentnych sieci w odniesieniu do danego budynku lub modułu budynku;

4)

"klasa gotowości do obsługi inteligentnych sieci" oznacza ocenę budynku lub modułu budynku zgodnie z metodologią określoną w niniejszym rozporządzeniu;

5)

"punktacja w zakresie gotowości do obsługi inteligentnych sieci" oznacza punktację uzyskaną przez budynek lub moduł budynku w ramach procesu oceniania gotowości do obsługi inteligentnych sieci;

6)

"system" oznacza system znajdujący się w budynku, który jest istotny z punktu widzenia zakresu klasy gotowości do obsługi inteligentnych sieci zgodnie z dyrektywą 2010/31/UE, w tym między innymi systemy techniczne budynku zdefiniowane w art. 2 dyrektywy 2010/31/UE;

7)

"kluczowa funkcjonalność gotowości do obsługi inteligentnych sieci" oznacza jedną z trzech kluczowych funkcjonalności, o których mowa w pkt 2 załącznika IA do dyrektywy 2010/31/UE;

8)

"kryterium oddziaływania" oznacza kluczowe oddziaływanie, do realizacji którego są przewidziane usługi przeznaczone do obsługi inteligentnych sieci, jak określono w niniejszym rozporządzeniu;

9)

"domena techniczna" oznacza zbiór usług przeznaczonych do obsługi inteligentnych sieci, które razem tworzą zintegrowaną i spójną część usług, jakich oczekuje się od budynku lub modułu budynku, np. ogrzewanie;

10)

"łączność" oznacza zdolność systemów do wymiany danych między sobą oraz zdolność danego budynku lub modułu budynku do wymiany danych, z siecią i powiązanymi jednostkami, takimi jak koncentrator lub inne budynki;

11)

"interoperacyjność" oznacza zdolność systemu do współdziałania w zakresie wspólnego celu, w oparciu o wspólnie uzgodnione normy, poprzez wymianę informacji i danych;

12)

"cyberbezpieczeństwo" oznacza działania niezbędne do ochrony sieci i systemów informatycznych, a także użytkowników takich systemów oraz innych osób przed cyberzagrożeniem;

13)

"technologia gotowa do obsługi inteligentnych sieci" oznacza czynnik technologiczny, taki jak automatyzacja budynków, wspomagający działanie jednej lub większej liczby usług przeznaczonych do obsługi inteligentnych sieci;

14)

"usługa przeznaczona do obsługi inteligentnych sieci" oznacza funkcję lub zespół funkcji wykonywanych przez co najmniej jeden komponent lub system. Usługa przeznaczona do obsługi inteligentnych sieci wykorzystuje technologie gotowe do obsługi inteligentnych sieci i organizuje je w funkcje wyższego szczebla;

15)

"świadectwo dotyczące wskaźnika gotowości budynku do obsługi inteligentnych sieci" oznacza świadectwo uznawane przez państwo członkowskie lub osobę prawną wyznaczoną przez państwo członkowskie, określające gotowość budynku lub modułu budynku do obsługi inteligentnych sieci, oparte na obliczeniach zgodnych z metodologią określoną w niniejszym rozporządzeniu;

16)

"poziom funkcjonalności" oznacza poziom gotowości do obsługi inteligentnych sieci ze strony usługi przeznaczonej do obsługi inteligentnych sieci;

17)

"współczynnik wagowy" oznacza parametr, który jest stosowany do obliczania wskaźnika gotowości do obsługi inteligentnych sieci w celu wyrażenia znaczenia danej domeny technicznej lub kryterium oddziaływania w tych obliczeniach;

18)

"wentylacja" oznacza proces w ramach którego zarządza się wielkościami przepływów świeżego powietrza w celu utrzymania i poprawy jakości powietrza w pomieszczeniach zgodnie z obowiązującymi wymogami;

19)

"bilans energetyczny" oznacza podejście, za pomocą którego niektóre współczynniki wagowe mogą być dostosowywane na podstawie strefy klimatycznej budynku.

a)

efektywność energetyczna;

b)

konserwacja i przewidywanie usterek;

c)

komfort;

d)

wygoda;

e)

zdrowie, dobrostan i dostępność;

f)

informacje dla użytkowników;

g)

elastyczność energetyczna i magazynowanie energii.

a)

ogrzewanie;

b)

chłodzenie;

c)

ciepła woda użytkowa;

d)

wentylacja;

e)

oświetlenie;

f)

dynamiczne przegrody zewnętrzne;

g)

energia elektryczna;

h)

ładowanie pojazdów elektrycznych;

i)

monitorowanie i kontrola.

a)

niepowtarzalny identyfikator świadectwa;

b)

datę wydania i datę upływu ważności świadectwa;

c)

tekst informacyjny wyjaśniający zakres wskaźnika gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci, w szczególności w odniesieniu do świadectw charakterystyki energetycznej;

d)

ogólne informacje na temat budynku lub modułu budynku (rodzaj budynku lub modułu budynku, powierzchnia, roku budowy oraz, w stosownych przypadkach, renowacja, lokalizacja);

e)

klasa energetyczna budynku lub modułu budynku, jeżeli jest dostępna, określona w ważnym świadectwie charakterystyki energetycznej;

f)

klasa gotowości budynku lub modułu budynku do obsługi inteligentnych sieci;

g)

ewentualnie, całkowita punktacja w zakresie gotowości budynku lub modułu budynku do obsługi inteligentnych sieci;

h)

punktacje w zakresie gotowości do obsługi inteligentnych sieci w ramach trzech kluczowych funkcjonalności, na które zwrócono uwagę w załączniku I do niniejszego rozporządzenia;

i)

punktacja w zakresie gotowości do obsługi inteligentnych sieci dla każdego z kryteriów oddziaływania;

j)

ewentualnie punktacje dla każdej domeny technicznej w odniesieniu do każdego kryterium oddziaływania;

k)

w miarę możliwości, dostępne informacje na temat łączności, w szczególności na temat istniejącej w budynku fizycznej infrastruktury gotowej do obsługi ultraszybkiej sieci, np. dobrowolna etykieta "gotowy na szybki internet";

l)

w miarę możliwości, dostępne informacje na temat interoperacyjności, cyberbezpieczeństwa systemów i ochrony danych, w tym, w stosownych przypadkach, na temat zgodności ze wspólnie uzgodnionymi normami oraz na temat powiązanych zagrożeń;

m)

tekst informacyjny wyjaśniający, że świadectwo odzwierciedla gotowość budynków do obsługi inteligentnych sieci w dniu jego wydania oraz że wszelkie istotne modyfikacje budynku i jego systemów wpłynęłyby na jego gotowość do obsługi inteligentnych sieci i wymagałyby w związku z tym aktualizacji informacji podanych na świadectwie;

n)

ewentualnie zalecenia dotyczące sposobu poprawy gotowości budynku lub modułu budynku do obsługi inteligentnych sieci, przy uwzględnieniu, w stosownych przypadkach, wartości historycznej;

o)

ewentualnie dodatkowe informacje na temat założeń przyjętych podczas obliczania punktacji, np. współczynników wagowych kryteriów oddziaływania wykorzystanych do obliczania punktacji w zakresie gotowości do obsługi inteligentnych sieci dla kluczowych funkcjonalności.