(1)

Pandemia COVID-19 doprowadziła do gwałtownego spadku natężenia ruchu lotniczego w wyniku znacznego spadku popytu i bezpośrednich środków zastosowanych przez państwa członkowskie oraz państwa trzecie w celu powstrzymania rozprzestrzeniania się pandemii.

(2)

Zaistniała sytuacja jest poza kontrolą przewoźników lotniczych, a wynikające z niej dobrowolne lub narzucone odwoływanie usług lotniczych przez przewoźników lotniczych stanowi konieczną reakcję na te okoliczności.

(3)

Podmioty świadczące usługi obsługi naziemnej nadal borykają się z problemami z płynnością, które mogą spowodować zawieszenie usług obsługi naziemnej. To z kolei może prowadzić do ograniczenia lub zawieszenia usług portu lotniczego w unijnych portach lotniczych.

(4)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/696 (2) umożliwiło organowi zarządzającemu portem lotniczym lub właściwemu organowi państwa członkowskiego - na okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 grudnia 2020 r. - w przypadku gdy podmiot świadczący usługi obsługi naziemnej zaprzestaje działalności przed upływem okresu, na który został wybrany, bezpośredni wybór podmiotu świadczącego usługi obsługi naziemnej do świadczenia usług na maksymalny okres sześciu miesięcy lub na okres do dnia 31 grudnia 2020 r., w zależności od tego, który z tych okresów jest dłuższy. Rozporządzeniem (UE) 2020/696 przyznano również Komisji uprawnienia delegowane do przedłużenia tych okresów.

(5)

Zgodnie z art. 24a ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 1008/2008 Komisja przedstawiła Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie podsumowujące do dnia 13 listopada 2020 r.

(6)

W sprawozdaniu podsumowującym Komisja zwraca uwagę, że pomimo stopniowego wzrostu w okresie od kwietnia do sierpnia 2020 r. poziomy ruchu lotniczego we wrześniu 2020 r. były wciąż znacznie niższe niż w tym samym okresie w 2019 r. Na podstawie danych Eurocontrol w dniu 25 listopada 2020 r. ruch lotniczy był o 63 % niższy niż w dniu 25 listopada 2019 r.

(7)

Pomimo trudności w dokładnym przewidywaniu ścieżki przywracania poziomu ruchu lotniczego uzasadnione jest oczekiwanie, że w najbliższej przyszłości sytuacja się nie zmieni i utrzyma się do grudnia 2021 r. Na podstawie najnowszej prognozy Eurocontrol dotyczącej ruchu lotniczego z września 2020 r. oczekuje się, że w lutym 2021 r. ruch lotniczy będzie o 50 % niższy niż w lutym 2020 r. (przy założeniu braku wspólnego podejścia państw członkowskich do wprowadzenia procedur operacyjnych i zniesienia ograniczeń krajowych). Dane Światowej Organizacji Zdrowia pokazują, że w dniu 22 listopada 2020 r. liczba cotygodniowo rejestrowanych przypadków COVID-19 w Europie wyniosła 1,77 mln (44 % nowych przypadków na świecie), co znacznie przewyższa liczbę przypadków wiosną 2020 r. Z danych Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób wynika, że 14-dniowy wskaźnik zgłoszonych przypadków w Europejskim Obszarze Gospodarczym i Zjednoczonym Królestwie stale rośnie od lata 2020 r. Z tygodniowego sprawozdania z nadzoru z dnia 22 listopada 2020 r. wynika, że wskaźnik ten wynosił 549 (zakres państw: 58-1 186) na 100 000 mieszkańców.

(8)

Założenie, że utrzymujący się spadek natężenia ruchu lotniczego wynika ze skutków pandemii COVID-19 jest zasadne. Na podstawie dostępnych danych dotyczących zaufania konsumentów w obliczu epidemii COVID-19, podczas gdy w kwietniu 2020 r. około 60 % respondentów odpowiadało, że prawdopodobnie wróci do podróży lotniczych w ciągu kilku miesięcy po wygaśnięciu pandemii, w czerwcu 2020 r. odsetek ten spadł do 45 %. Dostępne dane wyraźnie wskazują zatem na związek między pandemią COVID-19 a zapotrzebowaniem konsumentów na ruch lotniczy i nie wystąpiły żadne inne zdarzenia mogące wyjaśnić spadek popytu na transport lotniczy.

(9)

Ze sprawozdania podsumowującego Komisji wynika, że również krajowe i nieskoordynowane ograniczenia, wymogi dotyczące kwarantanny i środki w zakresie badań wprowadzone przez państwa członkowskie w odpowiedzi na rosnącą liczbę przypadków COVID-19 w Europie od połowy sierpnia, często ogłaszane z bardzo krótkim wyprzedzeniem, osłabiają zaufanie konsumentów i skutkują mniejszym zapotrzebowaniem na ruch lotniczy.

(10)

Biorąc pod uwagę bardzo niski poziom rezerwacji lotów, wyżej wymienione prognozy epidemiologiczne i dotyczące ruchu lotniczego, a także niepewność i nieprzewidywalność w odniesieniu do środków krajowych mających na celu powstrzymanie pandemii COVID-19, uzasadnione jest oczekiwanie, że niski poziom ruchu lotniczego i zapotrzebowania pasażerów na transport lotniczy wynikające z pandemii COVID-19 utrzymają się przez cały 2021 r. Oczekuje się, że przez kilka lat nie nastąpi powrót do poziomów natężenia ruchu sprzed pandemii COVID. Na tym etapie jest jednak zbyt wcześnie, aby stwierdzić, czy po 2021 r. ograniczenia zdolności będą nadal na podobnie wysokim poziomie.

(11)

Podmioty świadczące usługi obsługi naziemnej zostały poważnie dotknięte pandemią COVID-19 i wynikającym z niej ograniczeniem ruchu lotniczego. Znacznie ograniczona liczba lotów od początku pandemii miała negatywny wpływ na ich dochody ze świadczenia usług obsługi naziemnej w portach lotniczych Unii. Wiele podmiotów świadczących usługi obsługi naziemnej napotkało trudności finansowe i niektóre z nich rozpoczęły już restrukturyzację, otrzymały pakiet pomocowy od państwa lub zaprzestały działalności.

(12)

Na podstawie prognoz dotyczących poziomu ruchu lotniczego w nadchodzących miesiącach prawdopodobne jest, że trudne warunki rynkowe w sektorze obsługi naziemnej utrzymają się w związku z ograniczoną liczbą lotów obsługiwanych w 2021 r. Negatywna tendencja w ruchu lotniczym prawdopodobnie jeszcze bardziej pogorszy trudną sytuację finansową podmiotów świadczących usługi obsługi naziemnej, co pociągnie za sobą ryzyko dodatkowych bankructw. W tych okolicznościach więcej podmiotów świadczących usługi obsługi naziemnej w portach lotniczych, w których liczba podmiotów świadczących usługi obsługi naziemnej jest ograniczona, prawdopodobnie będzie musiało zaprzestać świadczenia usług obsługi naziemnej przed upływem okresu, na który zostały wybrane. Może to prowadzić do nagłych przerw w świadczeniu usług obsługi naziemnej w tych portach lotniczych przed dokonaniem wyboru nowego operatora na podstawie procedury określonej w art. 11 ust. 1 dyrektywy 96/67/WE.

(13)

Należy zatem przedłużyć okres obowiązywania odstępstwa przewidzianego w art. 24a ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1008/2008 od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 grudnia 2021 r.

(14)

Aby uniknąć braku pewności prawa, w szczególności w odniesieniu do organu zarządzającego portem lotniczym i właściwego organu państwa członkowskiego, niniejsze rozporządzenie powinno zostać przyjęte w trybie pilnym określonym w art. 25b rozporządzenia (WE) nr 1008/2008 i powinno wejść w życie w trybie pilnym następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej,

"2.

Na zasadzie odstępstwa od art. 11 ust. 1 lit. e) dyrektywy 96/67/WE w okresie od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 grudnia 2021 r., w przypadku gdy podmiot świadczący usługi obsługi naziemnej zaprzestaje działalności przed upływem okresu, na który został wybrany, organ zarządzający portem lotniczym lub właściwy organ państwa członkowskiego może wybrać podmiot świadczący usługi obsługi naziemnej bezpośrednio na maksymalny okres sześciu miesięcy lub na okres do dnia 31 grudnia 2021 r., w zależności od tego, który z tych okresów jest dłuższy.".