Akt prawny
oczekujący
Wersja oczekująca od dnia notyfikacji
Wersja oczekująca od dnia notyfikacji
oczekujący
Alerty
DECYZJA KOMISJI (UE) 2020/1827
z dnia 26 maja 2020 r.
w sprawie środków pomocy SA.39990 - (2016/C) (ex 2016/NN) (ex 2014/FC) (ex 2014/CP) - wdrożonych przez Belgię na rzecz Ducatt NV
(notyfikowana jako dokument nr C(2020) 3287)
(Jedynie teksty w językach niderlandzkim i francuskim są autentyczne)
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 108 ust. 2 akapit pierwszy,
uwzględniając Porozumienie o Europejskim Obszarze Gospodarczym, w szczególności jego art. 62 ust. 1 lit. a),
po wezwaniu zainteresowanych stron do przedstawienia uwag zgodnie z przywołanymi artykułami (1) i uwzględniając otrzymane odpowiedzi,
a także mając na uwadze, co następuje:
1. PROCEDURA
(1) | W dniu 28 listopada 2014 r. do Komisji wpłynęła formalna skarga złożona przez niemieckiego producenta szkła GMB Glasmanufaktur Brandenburg GmbH ("GMB") i jego spółkę dominującą Interfloat Corporation ("grupa Interfloat") z siedzibą w Liechtensteinie (zwane razem "skarżącym"). Skarżący utrzymywał, że jego bezpośredni konkurent Ducatt NV ("Ducatt") otrzymał pomoc państwa niezgodną z prawem i z rynkiem wewnętrznym ze strony Regionu Flamandzkiego w Belgii. |
(2) | Pismem z dnia 19 maja 2016 r. Komisja poinformowała Belgię o swojej decyzji o wszczęciu postępowania określonego w art. 108 ust. 2 akapit pierwszy Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej ("TFUE") w odniesieniu do domniemanej pomocy państwa udzielonej na rzecz Ducatt ("decyzja o wszczęciu postępowania"). |
(3) | Decyzja o wszczęciu postępowania została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (2). Komisja wezwała zainteresowane strony do przedstawienia uwag na temat środków opisanych w decyzji o wszczęciu postępowania. |
(4) | Władze belgijskie przedstawiły swoje uwagi dotyczące decyzji o wszczęciu postępowania w dniu 20 czerwca 2016 r. (3) i 19 lipca 2016 r. |
(5) | Komisja otrzymała uwagi od skarżącego w dniach 17 czerwca 2016 r.18 sierpnia 2016 r., 13 września 2016 r. i 6 października 2016 r. Komisja przekazała te uwagi władzom belgijskim, które odpowiedziały na nie pismem z dnia 23 stycznia 2017 r. |
(6) | W dniu 30 stycznia 2017 r. Komisja zwróciła się do Belgii o udzielenie dodatkowych informacji, których władze belgijskie udzieliły w dniu 27 marca 2017 r. |
(7) | W dniu 14 czerwca 2017 r. władze belgijskie poinformowały Komisję o upadłości Ducatt w dniu 20 maja 2017 r., a następnie Komisja odbyła spotkanie z przedstawicielami Belgii w dniu 23 czerwca 2017 r. |
(8) | W dniu 5 lipca 2017 r. Komisja spotkała się ze skarżącym i jego przedstawicielami prawnymi. |
(9) | W dniu 10 lipca 2017 r. władze belgijskie przedstawiły Komisji dodatkowe informacje, których Komisja zażądała na spotkaniu w dniu 23 czerwca 2017 r. |
(10) | W dniach 20 listopada 2017 r., 22 czerwca 2018 r. i 31 stycznia 2020 r. Komisja zwróciła się do Belgii o udzielenie dalszych informacji. Władze belgijskie udzieliły odpowiedzi w dniach 15 grudnia 2017 r., 27 sierpnia 2018 r., 4 marca i 12 maja 2020 r. |
(11) | W dniach 18 lipca 2017 r., 25 lipca 2017 r., 7 i 9 marca 2018 r., 16 maja 2018 r. i 28 stycznia 2019 r. Komisja zwróciła się również o udzielenie dalszych informacji przez syndyków masy upadłości Ducatt. Syndycy odpowiedzieli w dniach 22 lipca 2017 r., 6 marca 2018 r., 9 marca 2018 r., 30 marca 2018 r., 30 maja 2018 r. i 29 stycznia 2019 r. |
(12) | Komisja prowadziła również następującą korespondencję ze skarżącym: w dniach 3 kwietnia 2018 r., 2 kwietnia 2019 r. i 26 stycznia 2020 r. otrzymała pisma od skarżącego, na które odpowiedziała odpowiednio w dniach 24 kwietnia 2018 r., 6 maja 2019 r. i 10 lutego 2020 r. Komisja przeprowadziła również dwie rozmowy telefoniczne ze skarżącym w dniach 26 lipca 2018 r. i 27 marca 2019 r. |
(13) | W dniu 26 marca 2020 r. Komisja otrzymała od skarżącego pismo zawierające formalne wezwanie do działania na podstawie art. 265 akapit drugi TFUE. |
2. KONTEKST
2.1. Beneficjent
(14) | Przedsiębiorstwo Ducatt powstało w ramach wydzielenia z przedsiębiorstwa Emgo NV ("Emgo") będącego spółką joint venture, której 50 % udziałów należy do Philipsa a 50 % - do Osram, założonej w 1966 r. jako przedsiębiorstwo produkujące lampy bańkowe i szklane rury do produkcji lamp fluorescencyjnych. Przedsiębiorstwo Ducatt zostało założone w listopadzie 2010 r. przez (ówczesnego) dyrektora ds. innowacji Emgo (przez Vercundus BVBA) oraz (ówczesnego) dyrektora ds. finansów i rachunkowości Emgo (przez ArsiCO BVBA). |
(15) | W związku ze zmianami w przepisach Unii Europejskiej, w których wyniku zakazano sprzedaży lamp bańkowych począwszy od dnia 1 września 2009 r., działalność Emgo w zakresie produkcji baniek żarówki podzielono przez zamianę udziałów i połączono z przedsiębiorstwem Ducatt w styczniu 2011 r. w celu zachowania miejsc pracy i wiedzy specjalistycznej w sektorze produkcji szkła. Kierownictwo Ducatt zamierzało wejść na rynek szkła do produkcji paneli fotowoltaicznych i w tym celu od 2011 r. dokonało znacznych inwestycji w niezbędny sprzęt. |
(16) | Oprócz dwóch przedsiębiorstw założycielskich, Vercundus BVBA i ArsiCO BVBA, współwłaścicielami przedsiębiorstwa Ducatt są lub były w różnym stopniu następujące podmioty prawne: Limburgse Reconversie Maatschappij ("LRM"), Participatie Maatschappij Vlaanderen ("PMV"), Capricorn Cleantech Fund ("CCF"), Quest for Growth ("QFG"), Belfius, VF Capital ("VFC"), VMF i Aro. Ponadto część akcji spółki przez pewien okres należała do osoby fizycznej, a mianowicie do […] (*). |
2.2. Skarga
(17) | Skarżący jest producentem szkła wykorzystywanego w panelach fotowoltaicznych oraz bezpośrednim konkurentem domniemanego beneficjenta pomocy - spółki Ducatt. Skarżący twierdzi, że spółka Ducatt otrzymała pomoc państwa niezgodną z prawem i z rynkiem wewnętrznym w kwocie 70 mln EUR, przyznaną przez bank państwowy Belfius oraz LRM i PMV, czyli dwie spółki inwestycyjne należące do Regionu Flamandzkiego. |
(18) | Według skarżącego domniemana pomoc miała formę pożyczek i podwyższeń kapitału, które to środki stosowano na warunkach nierynkowych od roku 2011, w którym przedsiębiorstwo Ducatt zostało założone. Środki te wykorzystano do założenia przedsiębiorstwa i rozpoczęcia produkcji, a później na pokrycie jego strat. |
3. OPIS ŚRODKÓW POMOCY I TREŚĆ DECYZJI O WSZCZĘCIU POSTĘPOWANIA
(19) | Komisja wszczęła formalne postępowanie wyjaśniające, aby zbadać, czy następujące środki na rzecz spółki Ducatt stanowiły pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, a jeżeli tak - czy były zgodne z rynkiem wewnętrznym. |
3.1. Podwyższenia kapitału
(20) | W decyzji o wszczęciu postępowania wyrażono wątpliwości w kwestii, czy następujących podwyższeń kapitału zadeklarowanych przez LRM i PMV w wysokości […] EUR dokonano na warunkach rynkowych:
|
3.2. Pożyczki
(21) | W decyzji o wszczęciu postępowania wyrażono wątpliwości w kwestii, czy - oprócz pożyczek przekształconych w kapitał własny, jak wskazano w motywie 20 powyżej - następujących pożyczek udzielonych przez LRM i PMV w wysokości […] EUR udzielono na warunkach rynkowych:
|
3.3. Rekapitalizacja w listopadzie 2015 r.
(22) | W decyzji o wszczęciu postępowania wyrażono również wątpliwości w kwestii, czy podwyższenie kapitału i restrukturyzację pożyczek udzielonych przez akcjonariuszy w listopadzie 2015 r. przeprowadzono na warunkach rynkowych. Dotyczy to z jednej strony podwyższenia kapitału zadeklarowanego przez LRM w gotówce w kwocie […] EUR (oprócz […] EUR z przekształcenia pożyczki 13) oraz z drugiej strony przejęcia niespłaconych części pożyczki 10 od pozostałych stron przez LRM, a także odpisania części kwot głównych i odsetek w przypadku pożyczek 10, 11 i 12 przez LRM. |
4. UPADŁOŚĆ BENEFICJENTA
(23) | W dniu 11 maja 2017 r. do wiadomości publicznej podano niewypłacalność przedsiębiorstwa Solarworld - głównego klienta spółki Ducatt, który odpowiadał za około 30 % przychodów spółki Ducatt. |
(24) | Następnie w dniu 20 maja 2017 r. zarząd Ducatt podjął decyzję o wszczęciu postępowania upadłościowego Ducatt. Upadłość Ducatt ogłoszono w dniu 20 maja 2017 r. w drodze postanowienia o ogłoszeniu upadłości wydanego przez Sąd Gospodarczy w Hasselt w dniu 23 maja 2017 r., w którym to postanowieniu wyznaczono ponadto trzech syndyków masy upadłości. |
4.1. Zaprzestanie działalności gospodarczej i zbycie składników aktywów beneficjenta
(25) | W lipcu 2017 r. ostatecznie zaprzestano jakiejkolwiek działalności gospodarczej Ducatt po rozwiązaniu umów wszystkich pracowników spółki i wstrzymaniu produkcji (4). |
(26) | Ponieważ nie wpłynęła żadna oferta sprzedaży działalności gospodarczej Ducatt na zasadzie kontynuacji działalności, w sierpniu 2017 r. syndycy masy upadłości sprzedali aktywa niezwiązane z produkcją (meble, komputery, części zamienne, sprzęt związany z transportem, zapasy, materiały opakowaniowe, maszyny do czyszczenia itp.) wielu różnym kupującym na aukcji internetowej. |
(27) | Główne aktywa związane z produkcją spółka Ducatt dzierżawiła od stron trzecich, które odzyskały te aktywa produkcyjne w wyniku upadłości spółki Ducatt. W szczególności pomieszczenia i część maszyn (hala produkcyjna z piecem szklarskim, obiekty biurowe i logistyczne) odzyskało przedsiębiorstwo leasingowe LRM Lease NV, natomiast linie do obróbki szkła (wychodzącego z pieca szklarskiego) odzyskały przedsiębiorstwa leasingowe ING Equipment Lease, KBC Lease i ES Finance. |
(28) | Według informacji przedstawionych przez Belgię pomieszczenia produkcyjne i biura obecnie są puste, natomiast część pomieszczeń logistycznych jest wynajmowana jako przestrzeń magazynowa różnym przedsiębiorstwom zajmującym się logistyką. Planuje się zburzenie hali produkcyjnej i biur, restrukturyzację zajmowanych przez nie gruntów oraz utrzymanie pomieszczeń obecnie wynajmowanych przedsiębiorstwom zajmującym się logistyką. Piec szklarski usunięto z hali produkcyjnej i rozebrano na części, przy czym części kamienne sprzedano na aukcji internetowej oferentom, którzy złożyli najwyższą ofertę, a pozostałe komponenty pieca zostały zezłomowane po nieudanych próbach ich sprzedaży na aukcji internetowej. |
4.2. Stan aktywów i zobowiązań beneficjenta oraz ich upłynnienie
(29) | Belgia wykazała, że zobowiązania Ducatt w stanie upadłości wynoszą około 33,8 mln EUR, z czego zobowiązania Ducatt na rzecz wierzycieli uprzywilejowanych (głównie członków personelu, zakładu ubezpieczeń społecznych, banków i przedsiębiorstw leasingowych) stanowiły 14,3 mln EUR, natomiast aktywa Ducatt w stanie upadłości wynosiły około 3,6 mln EUR. |
(30) | Ponadto gdyby Komisja uznała, że Belgia udzieliła spółce Ducatt pomocy państwa niezgodnej z prawem i z rynkiem wewnętrznym, i nakazała zwrot takiej pomocy państwa, roszczenie Belgii o odzyskanie pomocy państwa w ramach postępowania upadłościowego nie miałoby statusu roszczenia preferencyjnego na mocy przepisów belgijskiego prawa dotyczącego niewypłacalności. Ponieważ na ten moment aktywa nie wystarczają na spłatę roszczeń wierzycieli preferencyjnych, w praktyce nie ma szans na nawet częściową spłatę roszczeń niepreferencyjnych. |
(31) | Likwidacja Ducatt jest nieunikniona, a jej opóźnienie wynika wyłącznie z pozostających w toku kilku procedur prawnych związanych z roszczeniami wierzycieli i niektórych pracowników spółki. Wynik tych procedur nie zmieni faktu, że kwota wierzytelności uprzywilejowanych przekracza kwotę aktywów Ducatt. |
5. PODSUMOWANIE
(32) | Komisja odnotowuje, że zgodnie z art. 107 i 108 TFUE uprawnienia Komisji mają na celu uniknięcie udzielania pomocy niezgodnej z rynkiem wewnętrznym. Jeżeli chodzi o odzyskanie pomocy, z utrwalonego orzecznictwa Trybunału wynika również, że uprawnienie Komisji do nakazania państwom członkowskim odzyskania pomocy uznanej przez Komisję za niezgodną z rynkiem wewnętrznym służy przywróceniu stanu sprzed udzielenia pomocy państwa niezgodnej z rynkiem wewnętrznym (5). |
(33) | Innymi słowy, jednym z celów kontroli pomocy państwa jest zapobieganie udzielaniu pomocy państwa niezgodnej z prawem lub z rynkiem wewnętrznym. Drugim celem jest zapewnienie przywrócenia sytuacji, jaka miała miejsce przed zakłóceniem konkurencji spowodowanym udzieleniem pomocy państwa niezgodnej z rynkiem wewnętrznym. |
(34) | W przedmiotowej sprawnie nie można już udzielić żadnej pomocy na rzecz Ducatt. Decyzja uznająca środki już przyznane za pomoc państwa niezgodną z rynkiem wewnętrznym i nakazująca ich zwrot w żadnym przypadku nie skutkowałaby odzyskaniem środków (gdyż jest to wyraźnie niemożliwe) i nie miałaby żadnego wpływu na zaspokojenie roszczeń pozostałych wierzycieli. |
(35) | W szczególności Komisja zauważa, że nastąpiło całkowite zaprzestanie działalności gospodarczej spółki Ducatt w wyniku (i) rozwiązania wszystkich umów z pracownikami spółki Ducatt, z których większość jest obecnie zatrudniona przez innych pracodawców; (ii) rozebrania obiektów produkcyjnych Ducatt i sprzedaży wszystkich aktywów spółki Ducatt niezwiązanych z produkcją wielu różnym kupującym. |
(36) | Ponadto Komisja odnotowuje, że główny składnik aktywów produkcyjnych Ducatt, piec szklarski odzyskany przez LRM Lease, został rozebrany na części, a zatem nie może już stanowić przedmiotu oferty dla jakiegokolwiek podmiotu gospodarczego, natomiast pomieszczenia odzyskane przez LRM Lease nie są wykorzystywane do celów związanych z działalnością gospodarczą Ducatt. Komisja odnotowuje również, że linie do obróbki szkła stanowią własność podmiotów prywatnych niezależnych od Ducatt i Regionu Flamandzkiego, których strategia biznesowa polega na leasingu aktywów i nie zakłada prowadzenia jakiejkolwiek działalności produkcyjnej porównywalnej z działalnością Ducatt. Z powyższych względów Komisja uznaje, że można wykluczyć wszelką możliwość kontynuacji działalności gospodarczej Ducatt przez inne przedsiębiorstwo. |
(37) | Komisja zauważa ponadto, że nakaz odzyskania środków nie wywarłby żadnego wpływu na wypłatę roszczeń z tytułu pomocy państwa ani żadnego innego roszczenia. Na mocy belgijskiego prawa upadłościowego roszczenie z tytułu odzyskania pomocy państwa w przypadku niekorzystnej decyzji Komisji nakazującej odzyskanie środków zostałoby zarejestrowane jako wierzytelność nieuprzywilejowana w harmonogramie zobowiązań spółki Ducatt. Wierzytelności uprzywilejowane wierzycieli Ducatt w ramach postępowania upadłościowego znacznie przekraczają kwotę aktywów spółki Ducatt w stanie upadłości. Dlatego też, nawet jeżeli Komisja ustaliłaby, że spółka Ducatt otrzymała pomoc państwa niezgodną z prawem i z rynkiem wewnętrznym, odzyskanie środków na podstawie takiej decyzji byłoby niemożliwe i w żaden sposób nie miałoby wpływu na wynik spłaty roszczeń wierzycieli nieuprzywilejowanych spółki Ducatt. |
(38) | Spółka Ducatt nadal istnieje, choć nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej, wyłącznie z powodu toczących się procedur prawnych związanych z roszczeniami ze strony wierzycieli i byłych pracowników. Z chwilą zakończenia tych procedur nastąpi nieunikniona likwidacja spółki Ducatt i jej usunięcie z rejestru przedsiębiorców. |
(39) | W takich okolicznościach decyzja Komisji w sprawie uznania przedmiotowych środków za pomoc niezgodną z rynkiem wewnętrznym w praktyce nie miałaby żadnych skutków, a formalne postępowanie wyjaśniające wszczęte na podstawie art. 108 ust. 2 akapit pierwszy TFUE w odniesieniu do tych środków straciło uzasadnienie, |
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
Postępowanie wszczęte na podstawie art. 108 ust. 2 akapit pierwszy TFUE w dniu 19 maja 2016 r. wobec Ducatt NV zostaje niniejszym zakończone.
Artykuł 2
Niniejsza decyzja skierowana jest do Królestwa Belgii.
Sporządzono w Brukseli dnia 26 maja 2020 r.
W imieniu Komisji
Margrethe VESTAGER
Wiceprzewodnicząca wykonawcza
(1) Dz.U. C 369 z 7.10.2016, s. 27.
(2) Zob. przypis 1.
(3) Na posiedzeniu z Komisją w dniu 20 czerwca 2016 r.
(*) Informacje poufne.
(4) Ze względu na specyfikę działania pieca szklarskiego nie można go było od razu wyłączyć i należało przeprowadzić procedurę jego stopniowego schładzania, co wymagało udziału części personelu. Część pracowników Ducatt była zatem zatrudniona do chwili całkowitego schłodzenia pieca, czyli do początku lipca.
(5) Wyrok Trybunału z dnia 14 września 1994 r., sprawy połączone C-278/92, C-279/92 i C-280/92 Hiszpania/Komisja, ECLI:EU:C:1994:325, pkt 75.