ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) NR 964/2014
z dnia 11 września 2014 r.
ustanawiające zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 w odniesieniu do standardowych warunków dotyczących instrumentów finansowych
(DUUEL. z 2016 r., Nr 192, poz. 1;ostatnia zmiana: DUUEL. z 2019 r., Nr 44, poz. 8)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (1) , w szczególności jego art. 38 ust. 3 akapit drugi,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) W celu ułatwienia wykorzystania instrumentów finansowych ustanowionych na poziomie krajowym, regionalnym, transnarodowym lub transgranicznym, zarządzanych przez instytucję zarządzającą lub na jej odpowiedzialność zgodnie z art. 38 ust. 3 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 1303/2013, należy ustanowić przepisy dotyczące standardowych zasad i warunków dla określonych instrumentów finansowych. Te standardowe zasady i warunki przygotowałyby te instrumenty do wykorzystania — tzw. standardowe instrumenty finansowe.
(2) W celu ułatwienia wykorzystania instrumentów finansowych standardowe zasady i warunki muszą zapewniać zgodność z zasadami pomocy państwa oraz ułatwiać udzielanie przez Unię wsparcia finansowego ostatecznym odbiorcom poprzez łączenie instrumentów finansowych i dotacji.
(3) Standardowe zasady i warunki nie powinny umożliwiać otrzymania pomocy państwa niezgodnej z rynkiem wewnętrznym przez podmiot zapewniający finansowanie, taki jak inwestor publiczny lub prywatny lub pożyczkodawca, zarządca instrumentu finansowego lub ostateczny odbiorca. Standardowe zasady i warunki powinny uwzględnić stosowne rozporządzenia de minimis, takie jak rozporządzenie Komisji (UE) nr 1407/2013 (2) i rozporządzenie Komisji (UE) nr 1408/2013 (3) , rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 (4) , rozporządzenie Komisji (UE) nr 702/2014 (5) , „Wytyczne w sprawie pomocy państwa na rzecz promowania inwestycji w zakresie finansowania ryzyka” (6) oraz „Wytyczne Unii Europejskiej w sprawie pomocy państwa w sektorach rolnym i leśnym oraz na obszarach wiejskich w latach 2014–2020” (7) .
(4) Biorąc pod uwagę, że zasady pomocy państwa nie mają zastosowania do działalności rolniczej wspieranej w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, przestrzeganie standardowych zasad i warunków powinno być dobrowolne. W przypadku innych rodzajów działalności wspieranych w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich zastosowanie mają ogólne zasady pomocy państwa, a zatem standardowe zasady i warunki powinny być obowiązkowe.
(5) Z instrumentów finansowych finansowanych z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych korzystać mogą przedsiębiorstwa z sektora rybołówstwa, zwłaszcza małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP). W przypadku finansowania takich korzyści z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych innych niż Europejski Fundusz Morski i Rybacki łączna kwota pomocy przyznanej z instrumentów finansowych dla wszystkich przedsiębiorstw w sektorze rybołówstwa i akwakultury w ciągu trzech lat powinna pozostawać poniżej pułapu rocznych obrotów sektora rybołówstwa, akwakultury i przetwórstwa w poszczególnych państwach członkowskich, określonego w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 717/2014 (8) . Ponadto uwzględnić należy rozporządzenie Komisji (UE) nr 702/2014 (9) oraz wytyczne do celów analizy pomocy państwa dla rybołówstwa i akwakultury (10).
(6) Standardowe zasady i warunki powinny również obejmować minimalny zbiór wymogów w zakresie zarządzania zapewniających właściwe zarządzanie instrumentami finansowymi w celu określenia bardziej szczegółowych przepisów niż te zawarte w rozporządzeniu (UE) nr 1303/2013.
(7) Do wsparcia rozwoju MŚP w trudnych warunkach finansowych stosownym instrumentem finansowym jest portfelowa pożyczka z podziałem ryzyka (pożyczka z podziałem ryzyka). Pożyczka z podziałem ryzyka daje MŚP łatwiejszy dostęp do finansowania w formie nowych pożyczek, ponieważ zapewnia pośrednikom finansowym wkład finansowy i podział ryzyka kredytowego, tym samym zapewniając MŚP większe fundusze na preferencyjnych warunkach, np. niższe oprocentowanie i/lub mniejsze zabezpieczenie.
(8) Finansowanie za pomocą pożyczki z podziałem ryzyka może być szczególnie skutecznym sposobem wspierania MŚP w sytuacji ograniczonej dostępności finansowania lub stosunkowo niewielkiej gotowości pośredników finansowych do podejmowania ryzyka w przypadku określonych sektorów lub rodzajów MŚP. W tym kontekście standardowe zasady i warunki są skutecznym sposobem usunięcia takich niedoskonałości rynku.
(9) Do zachęcenia pośredników finansowych do zwiększenia pożyczek dla MŚP objętych gwarancjami finansowanymi przez Unię stosownym instrumentem finansowym jest ograniczona gwarancja portfelowa.
(10) Ograniczona gwarancja portfelowa powinna wypełnić istniejącą lukę na rynku dłużnym dla MŚP, wspierając nowe pożyczki dzięki ochronie przed ryzykiem kredytowym (w formie ograniczonej gwarancji pierwszej straty na portfelu) w celu zmniejszenia szczególnych trudności MŚP z dostępem do środków finansowych ze względu na brak wystarczającego zabezpieczenia w połączeniu z ich stosunkowo wysokim ryzykiem kredytowym. Aby osiągnąć oczekiwane skutki, wkład Unii w ograniczoną gwarancję portfelową nie powinien jednak zastępować równoważnych gwarancji, które w tym samym celu otrzymują odpowiednie instytucje finansowe w ramach obecnych unijnych, krajowych i regionalnych instrumentów finansowych. W tym kontekście standardowe warunki są skutecznym sposobem usunięcia takich niedoskonałości rynku.
(11) W celu stworzenia zachęty do wykorzystania możliwości oszczędności energii wynikających z renowacji budynków mieszkalnych stosownym instrumentem finansowym jest pożyczka na renowację.
(12) Pożyczka na renowację powinna być udzielana na warunkach długoterminowych subsydiowanych pożyczek oraz ukierunkowana na udzielanie z góry wsparcia technicznego i finansowego właścicielom budynków mieszkalnych na przygotowanie i realizację projektów renowacji budynków. Zakładanym celem jest również rynek finansowania, na którym pośrednicy bankowi są w zasadzie jedynym źródłem finansowania, lecz na którym finansowanie to jest albo zbyt niewielkie (ze względu na poziom skłonności pośrednika do podejmowania ryzyka), zbyt krótkoterminowe, zbyt kosztowne, albo z innych względów nieodpowiednie z perspektywy długoterminowego charakteru spłaty pożyczek na finansowane projekty. Wraz z nieefektywnym systemem identyfikacji i zamawiania robót budowlanych w imieniu właścicieli bloków mieszkalnych bez wykluczania możliwości wsparcia osób fizycznych stanowi to niedoskonałość rynku. W tym kontekście standardowe zasady i warunki są skutecznym sposobem usunięcia takich niedoskonałości rynku.
(13) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią komitetu koordynującego europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Artykuł 1
Przedmiot
Niniejsze rozporządzenie ustanawia zasady dotyczące standardowych zasad i warunków w odniesieniu do następujących instrumentów finansowych:
a) portfelowej pożyczki z podziałem ryzyka (pożyczki z podziałem ryzyka);
b) ograniczonej gwarancji portfelowej;
c) pożyczki na renowację;
d) instrumentu współinwestycyjnego;
e) funduszu na rzecz rozwoju obszarów miejskich.
Artykuł 2
Dodatkowe zasady i warunki
Instytucje zarządzające mogą uwzględnić inne zasady i warunki niż te, które muszą znaleźć się w umowie o finansowaniu zgodnie z określonymi w niniejszym rozporządzeniu zasadami i warunkami dotyczącymi wybranego instrumentu finansowego.
Artykuł 3
Dotacje zgodne ze standardowymi zasadami i warunkami
1. W przypadku instrumentów finansowych łączonych z dotacjami na wsparcie techniczne udzielane ostatecznym odbiorcom korzystającym z jednego z instrumentów dotacje takie nie mogą przekraczać 5 % wkładu z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych do instrumentu oraz są uzależnione od wyników oceny ex ante, o której mowa w art. 37 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013, uzasadniającej zastosowanie takich dotacji.
2. Podmiot wdrażający instrument finansowy (zwany dalej „pośrednikiem finansowym”) zarządza dotacją na wsparcie techniczne. Wsparcie techniczne nie obejmuje działań, które są objęte kosztami zarządzania i opłatami za zarządzanie otrzymanymi z tytułu zarządzania instrumentem finansowym. Wydatki pokrywane w ramach wsparcia technicznego nie mogą stanowić części inwestycji finansowanej z pożyczki w ramach stosownego instrumentu finansowego.
Artykuł 4
Zarządzanie zgodnie ze standardowymi zasadami i warunkami
1. Instytucja zarządzająca lub w stosownych przypadkach zarządzający funduszem funduszy mają swoich przedstawicieli w komitecie nadzoru lub podobnym organie zarządzającym instrumentem finansowym.
2. Instytucja zarządzająca nie uczestniczy bezpośrednio w poszczególnych decyzjach inwestycyjnych. W przypadku funduszu funduszy instytucja zarządzająca sprawuje wyłącznie funkcję nadzorczą na poziomie funduszu funduszy i nie ingeruje w poszczególne decyzje funduszu funduszy.
3. Instrument finansowy posiada strukturę zarządzania, która umożliwia podejmowanie decyzji dotyczących dywersyfikacji kredytu i ryzyka w sposób przejrzysty i zgodnie z właściwą praktyką rynkową.
4. Zarządzający funduszem funduszy oraz pośrednik finansowy posiadają strukturę zarządzania, która zapewnia bezstronność i niezależność zarządzającego funduszem funduszy lub pośrednika finansowego.
Artykuł 5
Umowa o finansowaniu zgodnie ze standardowymi zasadami i warunkami
1. Instytucja zarządzająca zawiera pisemną umowę o finansowaniu dotyczącą wkładów z programów na rzecz instrumentu finansowego, która zawiera zasady i warunki zgodne z załącznikiem I.
2. Umowa o finansowaniu zawiera następujące załączniki:
a) ocenę ex ante zgodnie z wymogiem określonym w art. 37 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013, uzasadniającą instrument finansowy;
b) biznesplan instrumentu finansowego, w tym strategię inwestycyjną i opis inwestycji, gwarancji lub polityki pożyczkowej;
c) opis instrumentu, który musi być zgodny ze szczegółowymi standardowymi zasadami i warunkami instrumentu i który musi określać parametry finansowe instrumentów finansowych;
d) szablony służące do monitorowania i sprawozdawczości.
Artykuł 6
Pożyczka z podziałem ryzyka
1. Pożyczka z podziałem ryzyka ma formę funduszu pożyczkowego utworzonego przez pośrednika finansowego z wkładem z programu i wkładem pośrednika finansowego w wysokości co najmniej 25 % funduszu pożyczkowego. Z funduszu pożyczkowego finansowany jest portfel nowo powstałych pożyczek, co nie obejmuje jednak refinansowania istniejących pożyczek.
2. Pożyczka z podziałem ryzyka jest zgodna z zasadami i warunkami określonymi w załączniku II.
Artykuł 7
Ograniczona gwarancja portfelowa
1. Ograniczona gwarancja portfelowa zapewnia zabezpieczenie przed ryzykiem kredytowym w przypadku poszczególnych pożyczek do wysokości stopy gwarancji wynoszącej maksymalnie 80 %, co służy utworzeniu portfela nowych pożyczek dla małych i średnich przedsiębiorstw do maksymalnej wysokości straty ustalonej za pomocą stopy ograniczenia gwarancji nieprzekraczającej 25 % ekspozycji na ryzyko na poziomie portfela.
2. Ograniczona gwarancja portfelowa jest zgodna z zasadami i warunkami określonymi w załączniku III.
Artykuł 8
Pożyczka na renowację
1. Pożyczka na renowację ma formę funduszu pożyczkowego tworzonego przez pośrednika finansowego z wkładem z programu i wkładem pośrednika finansowego w wysokości co najmniej 15 % funduszu pożyczkowego. Z funduszu pożyczkowego finansowany jest portfel nowo powstałych pożyczek, co nie obejmuje jednak refinansowania istniejących pożyczek.
2. Ostatecznymi odbiorcami mogą być osoby fizyczne lub prawne lub przedstawiciele wolnych zawodów będący właścicielami obiektów oraz administratorzy lub inne podmioty prawne działające w imieniu i na rzecz właścicieli, wdrażające środki dotyczące efektywności energetycznej lub odnawialnych źródeł energii, które są kwalifikowalne na podstawie rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 i wsparcia programu.
3. Pożyczka na renowację jest zgodna z warunkami określonymi w załączniku IV.
Artykuł 8a
Instrument współinwestycyjny
1. Instrument współinwestycyjny ma formę funduszu kapitałowego zarządzanego przez pośrednika finansowego dokonującego inwestycji wkładów z programu finansowanego z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (EFSI) w małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP). Instrument współinwestycyjny przyciąga dodatkowe inwestycje w MŚP dzięki podejściu opartemu na partnerstwie ze współinwestorami prywatnymi indywidualnie dla każdej transakcji.
2. Instrument współinwestycyjny jest zgodny z zasadami i warunkami określonymi w załączniku V.
Artykuł 8b
Fundusz na rzecz rozwoju obszarów miejskich
1. Fundusz na rzecz rozwoju obszarów miejskich ma formę funduszu pożyczkowego i jest tworzony i zarządzany przez pośrednika finansowego z wkładami z programu finansowanego z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych i przy zmobilizowaniu dofinansowania w wysokości co najmniej 30 % przekazanego przez pośrednika finansowego i współinwestorów. Fundusz na rzecz rozwoju obszarów miejskich finansuje i wspiera wdrażanie projektów rozwoju obszarów miejskich na obszarach objętych wsparciem wyznaczonych na mapie pomocy regionalnej przez okres od dnia 1 lipca 2014 r. do dnia 31 grudnia 2020 r. zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. a) i c) Traktatu, a także mobilizuje współinwestycje ze źródeł prywatnych.
2. Fundusz na rzecz rozwoju obszarów miejskich jest zgodny z zasadami i warunkami określonymi w załączniku VI.
Artykuł 9
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Sporządzono w Brukseli dnia 11 września 2014 r.
(1) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 320.
(2) Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz.U. L 352 z 24.12.2013, s. 1).
(3) Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz.U. L 352 z 24.12.2013, s. 9).
(4) Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz.U. L 187 z 26.6.2014, s. 1).
(5) Rozporządzenie Komisji (UE) nr 702/2014 z dnia 25 czerwca 2014 r. uznające niektóre kategorie pomocy w sektorach rolnym i leśnym oraz na obszarach wiejskich za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.U. L 193 z 1.7.2014, s. 1).
(6) Wytyczne w sprawie pomocy państwa na rzecz promowania inwestycji w zakresie finansowania ryzyka (Dz.U. C 19 z 22.1.2014, s. 4).
(7) Wytyczne Unii Europejskiej w sprawie pomocy państwa w sektorach rolnym i leśnym oraz na obszarach wiejskich w latach 2014-2020 (Dz.U. C 204 z 1.7.2014, s. 1).
(8) Rozporządzenie Komisji (UE) nr 717/2014 w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rybołówstwa i akwakultury (Dz.U. L 190 z 28.6.2014, s. 45).
(9) Rozporządzenie Komisji (UE) nr 702/2014 z dnia 25 czerwca 2014 r. uznające niektóre kategorie pomocy w sektorach rolnym i leśnym oraz na obszarach wiejskich za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.U. L 193 z 1.7.2014, s. 1).
(10) Wytyczne do celów analizy pomocy państwa dla rybołówstwa i akwakultury (Dz.U. C 84 z 3.4.2008, s. 10).
ZAŁĄCZNIK I
Opis zawartości umowy o finansowaniu między instytucją zarządzającą a pośrednikiem finansowym [1]
Spis treści:
1.
Preambuła
2.
Definicje
3.
Zakres i cel
4.
Cele polityki i ocena ex ante
5.
Ostateczni odbiorcy
6.
Korzyść finansowa i pomoc państwa
7.
Inwestycja, gwarancja lub polityka pożyczkowa
8.
Działania i operacje
9.
Oczekiwane rezultaty
10.
Rola i odpowiedzialność pośrednika finansowego — podział ryzyka i dochodów
11.
Zarządzanie i kontrola w ramach instrumentu finansowego
12.
Wkład z programu
13.
Płatności
14.
Prowadzenie rachunków
15.
Koszty administracyjne
16.
Czas trwania i kwalifikowalność wydatków w momencie zamknięcia
17.
Ponowne wykorzystanie środków wypłaconych przez instytucję zarządzającą (w tym narosłych odsetek)
18.
Kapitalizacja dotacji na spłatę odsetek i dotacji na opłaty gwarancyjne (jeśli dotyczy)
19.
Zarządzanie instrumentem finansowym
20.
Konflikty interesów
21.
Sprawozdawczość i monitorowanie
22.
Ocena
23.
Widoczność i przejrzystość
24.
Wyłączność
25.
Rozstrzyganie sporów
26.
Poufność
27.
Zmiana umowy oraz przeniesienie praw i obowiązków
1. PREAMBUŁA
Nazwa kraju/regionu
Określenie instytucji zarządzającej
Wspólny kod identyfikacyjny (CCI) programu
Tytuł odpowiedniego programu
Odpowiednia część programu odnosząca się do instrumentu finansowego
Nazwa europejskiego funduszu strukturalnego i inwestycyjnego
Określenie osi priorytetowej
Regiony, w których będzie wdrażany instrument finansowy (poziom NUTS lub inny)
Kwota przeznaczona dla instrumentu finansowego przez instytucję zarządzającą
Kwota z europejskiego funduszu strukturalnego i inwestycyjnego
Kwota z krajowych środków publicznych (wkład publiczny z programu)
Kwota z krajowych środków prywatnych (wkład prywatny z programu)
Kwota z krajowych środków publicznych i prywatnych poza wkładem z programu
Prognozowana data rozpoczęcia wdrażania instrumentu finansowego
Data zakończenia wdrażania instrumentu finansowego
Dane kontaktowe do kontaktu między stronami
Cel umowy
2. DEFINICJE
3. ZAKRES I CEL
Opis instrumentu finansowego, w tym strategii lub polityki inwestycyjnej, rodzaju wsparcia, które będzie udzielane.
4. CELE POLITYKI I OCENA EX ANTE
W stosownych przypadkach kryteria kwalifikowalności pośredników finansowych oraz dodatkowe wymogi operacyjne stanowiące przełożenie celów polityki instrumentu, oferowane produkty finansowe, docelowi ostateczni odbiorcy oraz planowane połączenie z dotacjami.
5. OSTATECZNI ODBIORCY
Określenie i kwalifikowalność ostatecznych odbiorców (grupy docelowej) instrumentu finansowego.
6. KORZYŚĆ FINANSOWA I POMOC PAŃSTWA
Ocena korzyści finansowej dzięki wkładowi publicznemu z programu oraz zgodność z zasadami pomocy państwa.
7. INWESTYCJA, GWARANCJA LUB POLITYKA POŻYCZKOWA
Postanowienia w sprawie inwestycji, gwarancji lub polityki pożyczkowej dotyczącej zwłaszcza dywersyfikacji portfela (ryzyko, sektor, strefy geograficzne, wielkość) oraz istniejącego portfela pośrednika finansowego.
8. DZIAŁANIA I OPERACJE
Biznesplan lub równoważne dokumenty dotyczące instrumentu finansowego, który ma być wdrażany, w tym spodziewany efekt dźwigni, o którym mowa w art. 37 ust. 2 lit. c) rozporządzenia (UE) nr 1303/2013.
Określenie kwalifikowalnych działań.
Jasne określenie powierzonych działań i ich granic, zwłaszcza w zakresie zmiany działań i zarządzania portfelem (straty oraz postępowanie w przypadku niewykonania zobowiązań i odzyskiwania kwot).
9. OCZEKIWANE REZULTATY
Określenie działań, wyników i wskaźników oddziaływania związanych z pomiarami referencyjnymi i oczekiwanymi celami.
Oczekiwane rezultaty, jakie dany instrument finansowy ma osiągnąć, by przyczynić się do osiągnięcia celów szczegółowych i rezultatów danego priorytetu lub środka. Wykaz wskaźników zgodnie z programem operacyjnym i art. 46 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013.
10. ROLA I ODPOWIEDZIALNOŚĆ POŚREDNIKA FINANSOWEGO — PODZIAŁ RYZYKA I DOCHODÓW
Określenie i postanowienia dotyczące odpowiedzialności pośrednika finansowego i innych podmiotów biorących udział we wdrażaniu instrumentu finansowego.
Objaśnienie wyceny ryzyka oraz podziału ryzyka i zysków poszczególnych stron.
Postanowienia zgodne z art. 6 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 480/2014 (1) , dotyczące roli, zakresu odpowiedzialności i obowiązków podmiotów wdrażających instrumenty finansowe.
11. ZARZĄDZANIE I KONTROLA W RAMACH INSTRUMENTU FINANSOWEGO
Odpowiednie postanowienia zgodne z art. 9 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 480/2014, dotyczące zarządzania i kontroli w ramach instrumentów finansowych.
Postanowienia dotyczące wymogów w zakresie audytu, takich jak minimalne wymogi dotyczące dokumentacji przechowywanej na poziomie pośrednika finansowego (i na poziomie funduszu funduszy) oraz wymogi w zakresie utrzymywania oddzielnej ewidencji dla różnych form wsparcia zgodnie z art. 37 ust. 7 i 8 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 (w stosownych przypadkach), w tym postanowienia i wymogi dotyczące dostępu instytucji audytowych państw członkowskich, audytorów Komisji i Europejskiego Trybunału Obrachunkowego do dokumentów, by zapewnić właściwą ścieżkę audytu zgodnie z art. 40 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013.
Postanowienia zapewniające przestrzeganie przez instytucję audytową wytycznych dotyczących metodyki audytu, listy sprawdzającej i dostępności dokumentów.
Postanowienia dotyczące kontroli zarządczej i mechanizmów audytu zgodnie z art. 40 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 w przypadkach, gdy organami wdrażającymi instrumenty finansowe są EBI albo inne międzynarodowe instytucje finansowe, w których państwo członkowskie posiada akcje lub udziały.
12. WKŁAD Z PROGRAMU
Postanowienia zgodne z art. 38 ust. 10 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013, dotyczące warunków przekazywania wkładów z programów i zarządzania nimi.
W stosownych przypadkach postanowienia o warunkach ramowych dotyczących wkładów z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego.
13. PŁATNOŚCI
Wymogi i procedury dotyczące zarządzania płatnościami w transzach z zachowaniem pułapów określonych w art. 41 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 oraz prognozowania przepływu transakcji inwestycyjnych.
Warunki ewentualnego wycofania wkładu publicznego z programu na rzecz instrumentu finansowego.
Zasady dotyczące dokumentów wymaganych do uzasadnienia płatności instytucji zarządzającej dla pośrednika finansowego.
Warunki powodujące konieczność zawieszenia lub wstrzymania płatności instytucji zarządzającej dla pośrednika finansowego.
14. PROWADZENIE RACHUNKÓW
Szczegóły dotyczące rachunków, w tym w stosownych przypadkach wymogi dotyczące księgowości rachunków powierniczych/oddzielnego systemu księgowości zgodnie z art. 38 ust. 6 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013.
Postanowienia objaśniające sposób prowadzenia rachunku instrumentu finansowego, w tym warunki regulujące korzystanie z rachunków bankowych: ryzyko kontrahenta (jeśli dotyczy), dopuszczalne operacje finansowe, obowiązki odpowiednich stron, działania naprawcze w przypadku nadmiernych sald na rachunkach powierniczych, prowadzenie dokumentacji i sprawozdawczość.
15. KOSZTY ADMINISTRACYJNE
Postanowienia dotyczące wynagrodzenia pośrednika finansowego w odniesieniu do obliczania i płatności kosztów zarządzania i opłat za zarządzanie pośrednika finansowego zgodnie z art. 12 i 13 rozporządzenia delegowanego (UE) nr 480/2014.
Postanowienie musi określać maksymalną obowiązującą stawkę oraz kwoty referencyjne stosowane w obliczeniu.
16. CZAS TRWANIA I KWALIFIKOWALNOŚĆ WYDATKÓW W MOMENCIE ZAMKNIĘCIA
Data wejścia w życie umowy.
Daty określające okres wdrażania instrumentu finansowego i okres kwalifikowalności.
Postanowienia dotyczące możliwości przedłużenia i zakończenia zapewniania publicznego wkładu z programu dla pośrednika finansowego na rzecz instrumentu finansowego, w tym warunki przedterminowego zakończenia lub wycofania wkładów z programu, strategie wyjścia i warunki likwidacji instrumentów finansowych (w tym w stosownych przypadkach funduszu funduszy).
Postanowienia dotyczące wydatków kwalifikowalnych w momencie zamknięcia programu zgodnie z art. 42 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013.
17. PONOWNE WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW WYPŁACONYCH PRZEZ INSTYTUCJĘ ZARZĄDZAJĄCĄ (W TYM NAROSŁYCH ODSETEK)
Postanowienia dotyczące ponownego wykorzystania środków wypłaconych przez instytucję zarządzającą.
Wymogi i procedury dotyczące zarządzania odsetkami i innymi zyskami przypisanymi do wsparcia z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych zgodnie z art. 43 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013.
Postanowienia dotyczące ponownego wykorzystania środków związanych ze wsparciem z EFSI do końca okresu kwalifikowalności zgodnie z art. 44 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 oraz, w stosownych przypadkach, postanowienia dotyczące zróżnicowanego traktowania, o którym mowa w art. 43a.
Postanowienia dotyczące wykorzystania środków przypisanych do wsparcia z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych po zakończeniu okresu kwalifikowalności zgodnie z art. 45 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013.
18. KAPITALIZACJA DOTACJI NA SPŁATĘ ODSETEK I DOTACJI NA OPŁATY GWARANCYJNE (JEŚLI DOTYCZY)
Postanowienia zgodne z art. 11 rozporządzenia delegowanego (UE) nr 480/2014, o którym mowa w art. 42 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013, w sprawie kapitalizacji rocznych rat dla dotacji na spłatę odsetek i dotacji na opłaty gwarancyjne.
19. ZARZĄDZANIE INSTRUMENTEM FINANSOWYM
Postanowienia opisujące odpowiednią strukturę zarządzania instrumentu finansowego, zapewniającą wykonanie decyzji dotyczących pożyczek/gwarancji/inwestycji, zbycia i dywersyfikacji ryzyka zgodnie ze stosownymi wymogami prawnymi i standardami rynkowymi.
Postanowienia dotyczące rady inwestycyjnej instrumentu finansowego (funkcja, niezależność, kryteria).
20. KONFLIKTY INTERESÓW
Konieczne jest określenie jasnych procedur postępowania w przypadku konfliktów interesów.
21. SPRAWOZDAWCZOŚĆ I MONITOROWANIE
Postanowienia dotyczące monitorowania wdrażania inwestycji oraz przepływu transakcji inwestycyjnych, w tym sprawozdań składanych przez pośrednika finansowego funduszowi funduszy i/lub instytucji zarządzającej, by zapewnić zgodność z art. 46 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 oraz zasadami pomocy państwa.
Zasady składania instytucji zarządzającej sprawozdań dotyczących sposobu wykonania zadań, sprawozdań z wyników i nieprawidłowości oraz podjętych środków naprawczych.
22. OCENA
Warunki i zasady oceny instrumentu finansowego.
23. WIDOCZNOŚĆ I PRZEJRZYSTOŚĆ
Postanowienia dotyczące widoczności finansowania zapewnianego przez Unię zgodnie z załącznikiem XII do rozporządzenia (UE) nr 1303/2013.
Postanowienia gwarantujące ostatecznym odbiorcom dostęp do informacji.
24. WYŁĄCZNOŚĆ
Postanowienia określające, na jakich warunkach zarządzający funduszem funduszy lub pośrednik finansowy może uruchomić nowy instrument inwestycyjny.
25. ROZSTRZYGANIE SPORÓW
Postanowienia dotyczące rozstrzygania sporów.
26. POUFNOŚĆ
Postanowienia określające elementy instrumentu finansowego, które podlegają klauzulom o zachowaniu poufności. Wszystkie pozostałe informacje uznawane są za jawne.
Zobowiązania do zachowania poufności podjęte w ramach umowy nie mogą uniemożliwiać właściwego składania sprawozdań inwestorom, w tym inwestorom zapewniającym środki publiczne.
27. ZMIANA UMOWY ORAZ PRZENIESIENIE PRAW I OBOWIĄZKÓW
Postanowienia określające zakres i warunki ewentualnej zmiany i rozwiązania umowy.
Postanowienia zakazujące pośrednikowi finansowemu przeniesienia praw lub obowiązków bez uprzedniej zgody instytucji zarządzającej.
ZAŁĄCZNIK A: ocena ex ante zgodnie z wymogiem określonym w art. 37 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013, uzasadniająca instrument finansowy.
ZAŁĄCZNIK B: biznesplan instrumentu finansowego oraz opis polityki inwestycyjnej, gwarancyjnej lub pożyczkowej.
ZAŁĄCZNIK C: opis instrumentu, który musi być zgodny ze szczegółowymi standardowymi warunkami instrumentu i który musi ustalać parametry finansowe instrumentów finansowych.
ZAŁĄCZNIK D: szablony służące do monitorowania i sprawozdawczości
(1) Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 480/2014 z dnia 3 marca 2014 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego.
ZAŁĄCZNIK II
Pożyczka dla MŚP na podstawie modelu portfelowej pożyczki z podziałem ryzyka (pożyczka z podziałem ryzyka)
Schemat zasady udzielania pożyczek z podziałem ryzyka
Struktura instrumentu finansowego | Pożyczka z podziałem ryzyka portfela (pożyczka z podziałem ryzyka lub instrument finansowy) ma formę funduszu pożyczkowego tworzonego przez pośrednika finansowego z wkładem z programu i wkładem wniesionym przez pośrednika finansowego w celu sfinansowania portfela nowo powstałych pożyczek, co nie obejmuje jednak refinansowania istniejących pożyczek. Pożyczka z podziałem ryzyka jest udostępniana w ramach operacji, która stanowi część osi priorytetowej określonej w programie współfinansowanym z odpowiedniego europejskiego funduszu strukturalnego i inwestycyjnego oraz jest określona w kontekście oceny ex ante wymaganej zgodnie z art. 37 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. |
Cel instrumentu | Instrument ma następujące cele: 1) połączenie środków z programu finansowanego z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych i środków pochodzących od pośrednika finansowego w celu wsparcia finansowania MŚP, o czym mowa w art. 37 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013; oraz 2) zapewnienie MŚP łatwiejszego dostępu do finansowania dzięki zapewnieniu pośrednikowi finansowemu wkładu finansowego i podziału ryzyka pożyczkowego, a tym samym zapewnienie MŚP większych funduszy na preferencyjnych warunkach pod względem niższego oprocentowania i — w odpowiednich przypadkach — mniejszego zabezpieczenia. Wkład z programu finansowanego z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych na rzecz pośrednika finansowego nie może wypierać finansowania udostępnianego przez innych inwestorów prywatnych lub publicznych. Program finansowany z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych zapewnia pośrednikowi finansowemu fundusze na utworzenie portfela nowo powstałych pożyczek dla MŚP z jednoczesnym udziałem w stratach/ryzyku niewykonania zobowiązań i kwotach odzyskanych z poszczególnych pożyczek dla MŚP należących do tego portfela w takiej samej części jak wkład z programu w instrument. W przypadku struktury funduszu funduszy wkład z programu finansowanego z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych jest przekazywany pośrednikowi finansowemu z funduszu funduszy. Oprócz wkładu z programu finansowanego z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych fundusz funduszy może dostarczać zasoby własne połączone z zasobami pośrednika finansowego. W tym przypadku fundusz funduszy ma proporcjonalny udział w podziale ryzyka między poszczególne wkłady w portfelu pożyczek. Jeżeli zasoby zapewniane przez fundusz funduszy są środkami państwa, konieczne jest przestrzeganie zasad pomocy państwa. |
Konsekwencje pomocy państwa | Pożyczka z podziałem ryzyka ma strukturę instrumentu bez pomocy państwa, tj. wynagrodzenie pośrednika finansowego na warunkach rynkowych, korzyści finansowe w pełni przeniesione przez pośrednika finansowego na ostatecznych odbiorców oraz finansowanie zapewnione ostatecznym odbiorcom są zgodne z obowiązującym rozporządzeniem de minimis. a) Pomoc na poziomie pośrednika finansowego i funduszu funduszy jest wykluczona, jeśli: 1) pośrednik finansowy i instytucja zarządzająca lub fundusz funduszy w jakimkolwiek czasie ponoszą straty i odnoszą korzyści proporcjonalnie do swoich wkładów, a pośrednik finansowy ma ekonomicznie znaczący udział w pożyczce z podziałem ryzyka; oraz 2) wynagrodzenie (tj. koszty zarządzania i/lub opłaty za zarządzanie) pośrednika finansowego i funduszu funduszy odzwierciedla bieżące wynagrodzenie rynkowe w porównywalnych sytuacjach, czyli w przypadku, w którym pośrednika finansowego lub fundusz funduszy wybrano na podstawie otwartej, przejrzystej, niedyskryminacyjnej i obiektywnej procedury wyboru, lub jeśli wynagrodzenie jest zgodne z art. 12 i 13 rozporządzenia delegowanego (UE) nr 480/2014, a państwo nie przyznało żadnych innych korzyści. Jeżeli fundusz funduszy przekazuje jedynie wkład z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych pośrednikowi finansowemu i pełni zadania leżące w interesie publicznym oraz nie prowadzi działalności komercyjnej przy wdrażaniu środka i nie dokonuje współinwestycji z zasobów własnych — a zatem nie jest uznawany za beneficjenta pomocy — wystarczy, aby fundusz nie otrzymał nadmiernej rekompensaty; oraz 3) korzyść finansowa z wkładu publicznego z programu na rzecz instrumentu w całości przechodzi na ostatecznych odbiorców w formie niższego oprocentowania. Przy wyborze pośrednika finansowego instytucja zarządzająca zgodnie z art. 7 ust. 2 rozporządzenia delegowanego (UE) nr 480/2014 ocenia politykę cenową i metodykę w zakresie przeniesienia korzyści finansowej na ostatecznych odbiorców. W przypadku gdy pośrednik finansowy nie przeniesie wszystkich korzyści finansowych na ostatecznych odbiorców, niewypłacony wkład publiczny jest zwracany instytucji zarządzającej. b) Na poziomie MŚP: Na poziomie MŚP pożyczka jest zgodna z zasadami de minimis. W przypadku każdej pożyczki ujętej w portfelu pośrednik finansowy oblicza ekwiwalent dotacji brutto z zastosowaniem poniższej metody: Obliczenie ekwiwalentu dotacji brutto = kwota nominalna pożyczki (EUR) × (koszty finansowania (praktyka standardowa) + koszty ryzyka (praktyka standardowa) – opłaty pobrane przez instytucję zarządzającą od wkładu z programu na rzecz pośrednika finansowego) × średnia ważona okresu pożyczki (lata) × wskaźnik podziału ryzyka. W przypadku obliczenia ekwiwalentu dotacji brutto na podstawie powyższego wzoru wymóg przewidziany w art. 4 rozporządzenia de minimis(1) uznaje się za spełniony do celów pożyczki z podziałem ryzyka. Brak jest wymogu minimalnego zabezpieczenia. Mechanizm weryfikacji zapewnia, aby ekwiwalent dotacji brutto obliczony zgodnie z powyższym wzorem nie był niższy niż ekwiwalent dotacji brutto obliczony zgodnie z art. 4 ust. 3 lit. c) rozporządzenia de minimis. Łączna kwota pomocy obliczona za pomocą ekwiwalentu dotacji brutto nie może przekraczać 200 000 EUR dla ostatecznych odbiorców w ciągu trzyletniego okresu podatkowego z uwzględnieniem określonej w rozporządzeniu de minimis zasady kumulacji. Dotacja na wsparcie techniczne lub inna dotacja udzielona ostatecznemu odbiorcy podlega kumulacji z obliczonym ekwiwalentem dotacji brutto. W przypadku MŚP z sektora rybołówstwa i akwakultury pomoc jest zgodna z odpowiednimi przepisami rozporządzenia de minimis w sprawie rybołówstwa. W przypadku działań wspieranych z EFRROW zastosowanie mają przepisy ogólne. |
Polityka pożyczkowa | a) Wypłata od instytucji zarządzającej lub z funduszu funduszy na rzecz pośrednika finansowego: Po podpisaniu umowy o finansowaniu między instytucją zarządzającą i funduszem funduszy lub pośrednikiem finansowym właściwa instytucja zarządzająca przekazuje wkłady publiczne z programu funduszowi funduszy lub pośrednikowi finansowemu, który umieszcza te wkłady w specjalnym funduszu pożyczkowym z podziałem ryzyka. Przekazanie następuje w transzach z zachowaniem pułapów określonych w art. 41 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. Docelową wielkość pożyczek oraz zakres oprocentowania potwierdza się w ramach oceny ex ante zgodnie z art. 37 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 i uwzględnia w celu ustalenia charakteru instrumentu (instrument rewolwingowy lub nierewolwingowy). b) Pochodzenie portfela nowych pożyczek: Pośrednik finansowy jest zobowiązany do utworzenia w uprzednio oznaczonym okresie portfela nowych kwalifikowalnych pożyczek dodatkowych w stosunku do bieżącej działalności pożyczkowej, częściowo finansowanych z funduszy wypłaconych w ramach programu według wskaźnika podziału ryzyka ustalonego w umowie o finansowaniu. Kwalifikowalne pożyczki dla MŚP (zgodnie z wcześniej ustalonymi kryteriami kwalifikowalności na poziomie poszczególnych pożyczek i portfela) są automatycznie ujmowane w portfelu w drodze składanych przynajmniej raz na kwartał powiadomień o ich włączeniu do portfela. Pośrednik finansowy prowadzi spójną politykę pożyczkową, dotyczącą zwłaszcza dywersyfikacji portfela, która umożliwia należyte zarządzanie portfelem pożyczkowym i dywersyfikację ryzyka z jednoczesnym przestrzeganiem obowiązujących norm branżowych oraz zachowaniem zgodności z interesami finansowymi i celami polityki instytucji zarządzającej. Pośrednik finansowy dokonuje identyfikacji, wyboru, analizy due diligence, dokumentacji i wypłaty pożyczek ostatecznym odbiorcom zgodnie ze swoimi standardowymi procedurami i zasadami określonymi w odpowiedniej umowie o finansowaniu. c) Ponowne wykorzystanie środków zwróconych do instrumentu finansowego: Środki zwrócone do instrumentu finansowego podlegają albo ponownemu wykorzystaniu w ramach tego samego instrumentu finansowego (są odnawialne w ramach tego samego instrumentu finansowego), albo wykorzystaniu zgodnie z art. 44 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 po ich zwrocie instytucji zarządzającej lub funduszowi funduszy. W przypadku obracania środkami w ramach tego samego instrumentu finansowego kwoty przypisane do wsparcia z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych i zwrócone i/lub odzyskane przez pośrednika finansowego z pożyczek dla ostatecznych odbiorców w ramach czasowych określonych dla inwestycji są co do zasady udostępniane do ponownego wykorzystania w ramach tego samego instrumentu finansowego. W umowie o finansowaniu uwzględnia się podejście zakładające ponowne wykorzystanie środków, o którym mowa w art. 44 i 45 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. Ewentualnie, jeśli zwrot następuje bezpośrednio do instytucji zarządzającej lub funduszu funduszy, zwroty te są dokonywane regularnie i odzwierciedlają: (i) spłaty kwoty głównej (proporcjonalnie według wskaźnika podziału ryzyka); (ii) kwoty odzyskane i odliczenia strat (według wskaźnika podziału ryzyka) z pożyczek dla MŚP; oraz (iii) spłaty odsetek. Środki te muszą zostać wykorzystane zgodnie z art. 44 i 45 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. d) Odzyskane straty: Pośrednik finansowy podejmuje działania w celu odzyskania kwot wynikających z niewykonania zobowiązań związanych z każdą pożyczką dla MŚP finansowaną z instrumentu finansowego zgodnie z własnymi wewnętrznymi wytycznymi i procedurami. Kwoty odzyskane (pomniejszone o ewentualne koszty odzyskania i egzekucji) przez pośrednika finansowego dzieli się proporcjonalnie do podziału ryzyka między pośrednika finansowego i instytucję zarządzającą lub fundusz funduszy. e) Inne: Odsetki i inne korzyści generowane dzięki wsparciu z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych na rzecz instrumentu finansowego wykorzystuje się w sposób określony w art. 43 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. |
Polityka cenowa | Proponując sposób ustalania cen, pośrednik finansowy przedstawia politykę cenową i metodykę zapewniającą pełne przeniesienie korzyści finansowej wynikającej z wkładu publicznego z programu na kwalifikowalne MŚP. Polityka cenowa i metodyka obejmują następujące elementy: 1) oprocentowanie udziału pośrednika finansowego jest ustalane na zasadach rynkowych (tj. według polityki pośrednika finansowego); 2) ogólne oprocentowanie naliczane od ujętych w portfelu pożyczek dla kwalifikowalnych MŚP musi zmniejszać się proporcjonalnie do alokacji zapewnionej przez wkład publiczny z programu. Przy zmniejszeniu oprocentowania uwzględnia się opłaty, które może pobierać instytucja zarządzająca od wkładu z programu; 3) sposób obliczania ekwiwalentu dotacji brutto przedstawiony w części dotyczącej pomocy państwa stosuje się wobec każdej pożyczki ujętej w portfelu; 4) polityka cenowa i metodyka nie ulegają zmianie w okresie kwalifikowalności. |
Wkład z programu na rzecz instrumentu finansowego — kwota i wskaźnik (szczegóły produktu) | Faktyczny wskaźnik podziału ryzyka, wkład publiczny z programu i oprocentowanie pożyczek opierają się na ustaleniach z oceny ex ante i zapewniają zgodność korzyści dla ostatecznych beneficjentów z zasadą de minimis. Wysokość ujętej w docelowym portfelu pożyczki z podziałem ryzyka jest potwierdzona oceną ex ante uzasadniającą wsparcie na rzecz instrumentu finansowego (art. 37 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013) i uwzględnia ponowne wykorzystanie środków w ramach instrumentu (jeśli dotyczy). Strukturę docelowego portfela pożyczek określa się w sposób zapewniający dywersyfikację ryzyka. W celu wypełnienia luki określonej w ocenie ex ante konieczne jest określenie alokacji dla pożyczki z podziałem ryzyka oraz wskaźnika podziału ryzyka, które w każdym przypadku muszą jednak być zgodne z warunkami określonymi w niniejszych zasadniczych ustaleniach. Wskaźnik podziału ryzyka uzgodniony z pośrednikiem finansowym określa w przypadku każdej kwalifikowalnej pożyczki ujętej w portfelu część kwalifikowalnej kwoty głównej pożyczki finansowanej z programu. Wskaźnik podziału ryzyka uzgodniony z pośrednikiem finansowym określa ekspozycję strat, które mają zostać pokryte odpowiednio przez pośrednika finansowego i z wkładu z programu. |
Wkład z programu na rzecz instrumentu finansowego (działania) | Portfel finansowany z instrumentu pożyczkowego opartego na podziale ryzyka obejmuje wyłącznie nowo powstałe pożyczki udzielone MŚP i nie obejmuje refinansowania istniejących pożyczek. Kryteria kwalifikujące do ujęcia w portfelu ustalane są zgodnie z prawem Unii (np. rozporządzeniem (UE) nr 1303/2013 i przepisami dotyczącymi poszczególnych funduszy), programem, krajowymi zasadami kwalifikowalności oraz w porozumieniu z pośrednikiem finansowym w celu dotarcia do wielu ostatecznych odbiorców i zapewnienia wystarczającej dywersyfikacji portfela. Pośrednik finansowy dysponuje racjonalnym szacunkiem profilu ryzyka portfela. Kryteria te odzwierciedlają warunki i praktyki rynkowe w danym państwie członkowskim lub regionie. |
Odpowiedzialność instytucji zarządzającej | Odpowiedzialność instytucji zarządzającej w odniesieniu do instrumentu finansowego jest zgodna z art. 6 rozporządzenia delegowanego (UE) nr 480/2014. Pokrywane straty są należnymi i pozostałymi do spłaty kwotami głównymi oraz standardowymi odsetkami (z wyjątkiem opłat za zwłokę oraz pozostałych kosztów i wydatków). |
Czas trwania | Okres przyznawania pożyczek z instrumentu finansowego jest ustalony tak, aby zapewnić wykorzystanie wkładu z programu, o którym mowa w art. 42 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013, na pożyczki wypłacane ostatecznym odbiorcom nie później niż do dnia 31 grudnia 2023 r. Zalecany typowy czas trwania umożliwiający utworzenie portfela pożyczek wynosi nie więcej niż 4 lata od dnia podpisania umowy o finansowaniu (między instytucją zarządzającą lub funduszem funduszy a pośrednikiem finansowym). |
Udzielanie pożyczek i podział ryzyka na poziomie pośrednika finansowego (zgodność interesów) | Zbieżność interesów instytucji zarządzającej i pośrednika finansowego zapewnia się w następujący sposób: — opłaty z tytułu wyników na zasadach określonych w art. 12 i 13 rozporządzenia delegowanego (UE) nr 480/2014, — oprócz wkładu z programu pośrednik finansowy wnosi w finansowanie wkład na lokalnych warunkach rynkowych w wysokości co najmniej 25 % łącznego zobowiązania finansowego do udzielenia pożyczek MŚP w ramach instrumentu pożyczkowego opartego na podziale ryzyka, — straty i kwoty odzyskane dzieli się proporcjonalnie między pośrednika finansowego i instytucję zarządzającą w ramach ich odpowiedzialności według wskaźnika podziału ryzyka. Oczekiwany wskaźnik podziału ryzyka ustala się w oparciu o ustalenia z oceny ex ante uzasadniającej wsparcie na rzecz instrumentu finansowego. |
Kwalifikowalni pośrednicy finansowi | Podmioty publiczne i prywatne z siedzibą w państwie członkowskim, które są prawnie upoważnione do udzielania pożyczek przedsiębiorstwom działającym na terenie objętym programem, z którego pochodzą wkłady na rzecz instrumentu finansowego. Podmiotami takimi są instytucje finansowe oraz w stosownych przypadkach instytucje mikrofinansowe lub inne instytucje upoważnione do udzielania pożyczek. |
Kwalifikowalność ostatecznych odbiorców | Ostateczni odbiorcy kwalifikują się na podstawie prawa unijnego i krajowego, odpowiedniego programu i umowy o finansowaniu. W dniu podpisania umowy pożyczki odbiorcy spełniają następujące kryteria kwalifikowalności: a) są mikro-, małym lub średnim przedsiębiorstwem („MŚP”, w tym przedsiębiorcy indywidualni/osoby samozatrudnione) w rozumieniu zalecenia Komisji 2003/361/WE(2) (3) ; b) nie są MŚP działającymi w sektorach określonych w art. 1 lit. d)–f) rozporządzenia de minimis; c) nie stanowią części jednego lub więcej sektorów zastrzeżonych(4) ; d) nie są przedsiębiorstwem zagrożonym w rozumieniu zasad pomocy państwa; e) nie zalegają z płatnościami ani nie dopuścili się niewykonania zobowiązań w odniesieniu do innej pożyczki lub innego leasingu udzielonego przez pośrednika finansowego lub inną instytucję finansową, co potwierdziły kontrole przeprowadzone zgodnie z wewnętrznymi wytycznymi i standardową polityką pożyczkową pośrednika finansowego. Ponadto w momencie inwestycji i w okresie spłaty pożyczki ostateczni odbiorcy posiadają siedzibę w państwie członkowskim, a działalność gospodarcza, na którą wypłacono pożyczkę, jest prowadzona w odpowiednim państwie członkowskim i w regionie/na terenie objętym programem finansowanym z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych. |
Charakterystyka produktu dla ostatecznych odbiorców | Pośrednik finansowy udziela ostatecznym odbiorcom pożyczek, które przyczyniają się do osiągnięcia celu programu i są współfinansowane z programu w ramach instrumentu pożyczkowego opartego na podziale ryzyka. Warunki te są uzasadnione oceną ex ante, o której mowa w art. 37 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. Pożyczki wykorzystuje się wyłącznie do poniższych dozwolonych celów: a) inwestycje w wartości niematerialne i prawne oraz środki trwałe, w tym przekazanie praw własności w przedsiębiorstwach, jeżeli takie przekazanie ma miejsce między niezależnymi inwestorami; b) kapitał obrotowy związany z działalnością rozwojową lub ekspansywną, która ma charakter pomocniczy względem działań, o których mowa w lit. a) powyżej (i z nimi związana) (przy czym charakter dodatkowy jest wykazany między innymi w biznesplanie MŚP i kwocie finansowania). Pożyczki ujęte w portfelu nieustannie spełniają poniższe kryteria kwalifikowalności: c) pożyczki są nowe, a refinansowanie istniejących pożyczek jest wykluczone; d) kwota główna pożyczki ujętej w portfelu pożyczek z podziałem ryzyka: (i) wynosi maksymalnie 1 000 000 EUR na podstawie oceny ex ante; oraz (ii) jest wypłacana na warunkach, które nie spowodowałyby, że ekwiwalent dotacji brutto przekroczy w przypadku każdego ostatecznego odbiorcy 200 000 EUR (lub 100 000 EUR w drogowym transporcie towarowym i 30 000 EUR w sektorach rybołówstwa i akwakultury) w żadnym okresie trzech lat podatkowych; kwalifikowalne MŚP mogłyby występować więcej niż raz o pożyczki alokowane w kontekście tego instrumentu finansowego pod warunkiem całkowitej zgodności z powyższym limitem ekwiwalentu dotacji brutto; e) z pożyczek pochodzi finansowanie na co najmniej jeden dozwolony cel, wypłacane w euro i/lub walucie krajowej na odpowiednim terenie oraz ewentualnie w innej walucie; f) pożyczki nie mogą mieć formy pożyczek typu mezzanine, długu podporządkowanego ani pożyczek quasi-kapitałowych; g) pożyczki nie mogą mieć formy odnawialnych linii kredytowych; h) pożyczki mają określony harmonogram spłat, w tym regularne płatności amortyzacyjne i/lub spłaty w terminie zapadalności; i) z pożyczek nie jest finansowana działalność stricte finansowa i rozbudowa nieruchomości dokonywana jako działanie o charakterze inwestycji finansowej ani nie są finansowane usługi finansowe dla klientów indywidualnych; j) okres spłaty pożyczki wynosi od co najmniej 12 miesięcy łącznie z odpowiednim (ewentualnym) okresem karencji do maksymalnie 120 miesięcy. |
Sprawozdawczość i oczekiwane rezultaty | Przynajmniej raz na kwartał pośrednicy finansowi przekazują instytucji zarządzającej lub funduszowi funduszy informacje w ustandaryzowanej formie i ustandaryzowanym zakresie. Sprawozdanie zawiera wszystkie elementy istotne dla instytucji zarządzającej, umożliwiające spełnienie warunków określonych w art. 46 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. Państwa członkowskie również wypełniają obowiązki sprawozdawcze zgodnie z rozporządzeniem de minimis. Wskaźniki muszą być dostosowane do szczegółowych celów odpowiedniego priorytetu programu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, z którego finansowany jest instrument finansowy, i dotyczyć spodziewanych wyników określonych w ocenie ex ante. Ich pomiar i zgłoszenie odbywa się przynajmniej raz na kwartał w przypadku pożyczki z podziałem ryzyka i są one dostosowane co najmniej do wymogów rozporządzenia. Oprócz wspólnych wskaźników osi priorytetowej programu finansowanego z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (wzrost zatrudnienia, liczba MŚP, ...) pozostałymi wskaźnikami są: Liczba sfinansowanych pożyczek/projektów Kwoty sfinansowanych pożyczek Przypadki niewykonania zobowiązań (liczby i kwoty) Środki zwrócone i zyski |
Ocena korzyści ekonomicznej wynikającej z wkładu z programu | Pośrednik finansowy obniża całkowite efektywne oprocentowanie (i w stosownym przypadku wymogi dotyczące zabezpieczenia) naliczane ostatecznym odbiorcom z tytułu każdej kwalifikowalnej pożyczki ujętej w portfelu, co odzwierciedla korzystne warunki finansowania i podziału ryzyka w przypadku pożyczki z podziałem ryzyka. Korzyść finansowa z wkładu publicznego z programu na rzecz instrumentu w całości przechodzi na ostatecznych odbiorców w formie niższego oprocentowania. Pośrednik finansowy monitoruje i zgłasza ekwiwalent dotacji brutto dla ostatecznych odbiorców, o którym mowa w części dotyczącej pomocy państwa. Zasadę tę odzwierciedla umowa o finansowaniu między instytucją zarządzającą lub funduszem funduszy a pośrednikiem finansowym. |
(1) Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz.U. L 352 z 24.12.2013, s. 1).
(2) Zalecenie Komisji 2003/361/WE z dnia 6 maja 2003 r. dotyczące definicji mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw (Dz.U. L 124 z 20.5.2003, s. 36).
(3) Przedsiębiorstwo zatrudniające mniej niż 250 pracowników o obrotach niższych niż 50 mln EUR lub łącznych aktywach o wartości niższej niż 43 mln EUR, również nienależące do grupy przekraczającej te progi. Według zalecenia Komisji „za przedsiębiorstwo uważa się podmiot prowadzący działalność gospodarczą bez względu na jego formę prawną”.
(4) „Sektorami zastrzeżonymi” określa się łącznie poniższe sektory gospodarki.
a) Nielegalna działalność gospodarcza: produkcja, obrót lub inna działalność, która jest nielegalna zgodnie z przepisami ustawowymi lub wykonawczymi kraju, w którym ma miejsce produkcja, obrót lub działalność.
b) Wyroby tytoniowe i destylowane napoje alkoholowe. Produkcja wyrobów tytoniowych, destylowanych napojów alkoholowych i produktów pokrewnych oraz obrót nimi.
c) Produkcja broni i amunicji oraz obrót nimi: finansowanie produkcji wszelkich rodzajów broni i amunicji oraz obrót nimi. Zastrzeżenie to nie dotyczy tych rodzajów działalności, o ile stanowią one część lub element dodatkowy wyraźnie określonych polityk Unii Europejskiej.
d) Kasyna. Kasyna i równoważne przedsiębiorstwa.
e) Zastrzeżenia w sektorze technologii informacyjnej. Badania naukowe, rozwój lub zastosowania techniczne odnoszące się do programów lub rozwiązań w zakresie danych elektronicznych, które (i) mają konkretnie na celu: a) wsparcie działalności ujętej w sektorach zastrzeżonych, o których mowa w lit. a–d powyżej; b) hazard internetowy i kasyna internetowe; lub c) pornografię; lub które (ii) mają na celu umożliwienie nielegalnego: a) dostępu do sieci danych elektronicznych; lub b) pobierania danych elektronicznych.
f) Zastrzeżenia w sektorze nauk o życiu. Przy wspieraniu finansowania badań naukowych, rozwoju lub zastosowań technicznych odnoszących się do: (i) klonowania ludzi do celów badawczych lub terapeutycznych; lub (ii) organizmów zmodyfikowanych („GMO”).
ZAŁĄCZNIK III
Ograniczona gwarancja portfelowa dla MŚP (gwarancja ograniczona)
Schemat działania gwarancji ograniczonej
Zależność między zainteresowanymi stronami a zabezpieczeniem portfela gwarancją ograniczoną:
Struktura instrumentu finansowego | Ograniczona gwarancja portfelowa zapewnia zabezpieczenie przed ryzykiem kredytowym w przypadku poszczególnych pożyczek, co służy utworzeniu portfela nowych pożyczek dla MŚP do maksymalnej wysokości straty (pułap). Ograniczona gwarancja portfelowa jest udostępniana przez instytucję zarządzającą w ramach operacji, która stanowi część osi priorytetowej określonej w programie współfinansowanym z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych i jest określona w kontekście oceny ex ante wymaganej zgodnie z art. 37 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. |
Cel instrumentu | Cele instrumentu: 1) zapewnienie lepszego dostępu do środków finansowych dla docelowych MŚP z zamiarem eliminacji konkretnych i dobrze określonych luk na rynku; 2) lewarowanie europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych w celu wsparcia finansowania MŚP, o którym mowa w art. 37 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. Wkład instytucji zarządzającej z programu finansowanego z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych ma formę funduszu gwarancyjnego, którym zarządza pośrednik finansowy. Wkład ten nie może wypierać gwarancji udzielanych przez innych inwestorów publicznych lub prywatnych. Fundusz gwarancyjny zarządzany przez pośrednika finansowego musi zobowiązać się do zapewnienia funduszy z programu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych instytucjom finansowym tworzącym portfele nowych pożyczek w razie niewykonania zobowiązań przez ostatecznych odbiorców. W przypadku struktury funduszu funduszy wkład z programu finansowanego z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych jest przekazywany pośrednikowi finansowemu z funduszu funduszy. Instrument ograniczonej gwarancji wdraża się w celu zabezpieczenia portfela nowych pożyczek, utworzonego przez jedną lub więcej instytucji finansowych. Udzielając pożyczek kwalifikowalnym MŚP, instytucje finansowe tworzące portfele nowych pożyczek mogą liczyć na częściową gwarancję obejmującą straty do ograniczonej kwoty. Korzyść finansowa gwarancji musi być przeniesiona na ostatecznych odbiorców (np. jako niższe oprocentowanie pożyczki i/lub mniejsze zabezpieczenie, z tym że pełna korzyść finansowa wynikająca z wkładu publicznego z programu bezwzględnie musi być przeniesiona na ostatecznych odbiorców). |
Konsekwencje pomocy państwa | Ograniczona gwarancja portfelowa ma strukturę instrumentu bez pomocy państwa, tzn. jest zgodna z warunkami rynkowymi na poziomie pośrednika finansowego zarządzającego funduszem gwarancyjnym, a instytucje finansowe tworzące portfel nowych pożyczek i pomoc dla ostatecznych odbiorców są zgodne z obowiązującym rozporządzeniem de minimis. a) Na poziomie funduszu funduszy, pośrednika finansowego zarządzającego funduszem gwarancyjnym i instytucji finansowych tworzących portfel nowych pożyczek pomoc jest wykluczona, jeśli: 1) wynagrodzenie (tj. koszty zarządzania i/lub opłaty za zarządzanie) pośrednika finansowego i funduszu funduszy odzwierciedla bieżące wynagrodzenie rynkowe w porównywalnych sytuacjach, czyli w przypadku, w którym pośrednika finansowego lub fundusz funduszy wybrano na podstawie otwartej, przejrzystej, obiektywnej i niedyskryminacyjnej procedury wyboru, lub jeśli wynagrodzenie jest zgodne z art. 12 i 13 rozporządzenia delegowanego (UE) nr 480/2014, a państwo nie przyznało żadnych innych korzyści. Jeżeli fundusz funduszy przekazuje jedynie wkład z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych pośrednikowi finansowemu i pełni zadania leżące w interesie publicznym oraz nie prowadzi działalności komercyjnej przy wdrażaniu środka i nie dokonuje współinwestycji zasobów własnych — a zatem nie jest uznawany za beneficjenta pomocy — wystarczy, aby fundusz nie otrzymał nadmiernej rekompensaty; oraz 2) instytucja finansowa, która tworzy portfel nowych pożyczek z zasobów własnych, wybierana jest na podstawie otwartej, przejrzystej, niedyskryminacyjnej i obiektywnej procedury wyboru, a ryzyko ponoszone przez instytucję finansową nie jest w żadnym razie mniejsze niż 20 % kwoty pożyczki (w przypadku poszczególnych pożyczek); oraz 3) korzyść finansowa z wkładu publicznego z programu na rzecz instrumentu w całości przechodzi na ostatecznych odbiorców w formie niższego oprocentowania. Przy wyborze pośrednika finansowego instytucja zarządzająca zgodnie z art. 7 ust. 2 rozporządzenia delegowanego (UE) nr 480/2014 ocenia politykę cenową i metodykę przenoszenia korzyści finansowej na ostatecznych odbiorców. W przypadku gdy pośrednik finansowy nie przeniesie wszystkich korzyści finansowych na ostatecznych odbiorców, niezaangażowany wkład publiczny jest zwracany instytucji zarządzającej. Gwarancja musi być powiązana z określoną transakcją finansową, opiewać na ustaloną kwotę maksymalną i być ograniczona w czasie. b) Na poziomie ostatecznych odbiorców: Na poziomie MŚP gwarantowana pożyczka jest zgodna z zasadami de minimis. W przypadku każdej pożyczki ujętej w gwarantowanym portfelu pośrednik finansowy oblicza ekwiwalent dotacji brutto z zastosowaniem poniższej metody: Obliczenie ekwiwalentu dotacji brutto = kwota nominalna pożyczki (EUR) × koszty ryzyka (praktyka standardowa) × stopa gwarancji × stopa ograniczenia gwarancji × średnia ważona okresu pożyczki (lata). Łączna kwota pomocy obliczona za pomocą ekwiwalentu dotacji brutto nie może przekraczać 200 000 EUR dla ostatecznych odbiorców w ciągu trzyletniego okresu podatkowego z uwzględnieniem określonej w rozporządzeniu de minimis zasady kumulacji. W przypadku obliczenia ekwiwalentu dotacji brutto na podstawie powyższego wzoru wymóg przewidziany w art. 4 rozporządzenia de minimis(1) uznaje się za spełniony do celów instrumentu ograniczonej gwarancji portfela. Mechanizm weryfikacji zapewnia, aby ekwiwalent dotacji brutto obliczony zgodnie z powyższym wzorem nie był niższy niż ekwiwalent dotacji brutto obliczony zgodnie z art. 4 ust. 6 lit. c) rozporządzenia de minimis. Dotacja na wsparcie techniczne lub inna dotacja udzielona ostatecznemu odbiorcy podlega kumulacji z obliczonym ekwiwalentem dotacji brutto. W przypadku MŚP z sektora rybołówstwa i akwakultury pomoc jest zgodna z odpowiednimi przepisami rozporządzenia de minimis w sprawie rybołówstwa. W przypadku działań wspieranych z EFRROW zastosowanie mają przepisy ogólne. |
Polityka gwarancyjna | a) Przekazanie z instytucji zarządzającej do pośrednika finansowego: Po podpisaniu umowy o finansowaniu między instytucją zarządzającą i funduszem funduszy lub pośrednikiem finansowym właściwa instytucja zarządzająca przekazuje wkłady z programu funduszowi funduszy lub pośrednikowi finansowemu, który umieszcza te wkłady w specjalnym funduszu gwarancyjnym. Przekazanie następuje w transzach z zachowaniem pułapów określonych w art. 41 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. b) Pochodzenie portfela nowych pożyczek: Instytucje finansowe są zobowiązane do utworzenia w uprzednio oznaczonym okresie portfeli nowych pożyczek dla MŚP. Poszczególne nowo powstałe pożyczki dla MŚP są częściowo pokrywane z wkładu z programu do określonej kwoty (pułap). Kwalifikowalne pożyczki dla MŚP zostają automatycznie ujęte w portfelu z zachowaniem ustalonych uprzednio kryteriów ich ujmowania w portfelu. Ujęcie pożyczek dla MŚP w portfelu następuje automatycznie po otrzymaniu przez pośrednika finansowego zarządzającego funduszem gwarancyjnym powiadomień o ich włączeniu do portfela składanych przynajmniej raz na kwartał do końca odpowiedniego okresu włączenia. Instytucje finansowe prowadzą spójną politykę pożyczkową dotyczącą dywersyfikacji portfela, która umożliwia należyte zarządzanie portfelem i dywersyfikację ryzyka z jednoczesnym przestrzeganiem obowiązujących norm branżowych oraz zachowaniem zgodności z interesami finansowymi i celami polityki instytucji zarządzającej. Instytucje finansowe dokonują identyfikacji, wyboru, analizy due diligence, dokumentacji i wypłaty pożyczek ostatecznym odbiorcom zgodnie ze swoimi standardowymi procedurami i zasadami określonymi w umowie między pośrednikiem finansowym a instytucją finansową tworzącą portfel nowych pożyczek. c) Pokrycie strat:Z ograniczonej gwarancji portfela pokrywane są straty poniesione przez instytucje finansowe w związku z niewykonaniem zobowiązań w odniesieniu do każdej kwalifikowalnej pożyczki dla MŚP według stopy gwarancji wynoszącej maksymalnie 80 %.Straty pokrywane z ograniczonej gwarancji portfela kwalifikowalnych pożyczek dla MŚP nie przekraczają łącznie kwoty pułapu.Kwota pułapu, która oznacza maksymalną odpowiedzialność w ramach tego instrumentu, jest iloczynem wielkości docelowego portfela pożyczek pomnożonej przez stopę gwarancji i stopę ograniczenia gwarancji.Stopę ograniczenia gwarancji określa się w ramach oceny ex ante ryzyka zgodnie z art. 42 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 oraz art. 8 rozporządzenia delegowanego (UE) nr 480/2014. Pokrywane straty są należnymi i pozostałymi do spłaty kwotami głównymi oraz standardowymi odsetkami (z wyjątkiem opłat za zwłokę oraz pozostałych kosztów i wydatków).d) Wypłata z gwarancji:Po wystąpieniu straty związanej z niewykonaniem zobowiązań pośrednik finansowy zarządzający funduszem gwarancyjnym zazwyczaj w ciągu 60 dni dokonuje wypłat z gwarancji na rzecz instytucji finansowej objętej gwarancją. |
Polityka cenowa i polityka dotycząca zabezpieczenia | Pośrednik finansowy przedstawia metodykę zapewniającą pełne przeniesienie korzyści finansowej wynikającej z wkładu publicznego z programu na kwalifikowalne MŚP. Instytucja finansowa posiada politykę cenową/politykę dotyczącą zabezpieczenia zgodną z tą metodyką. Polityka cenowa/polityka dotycząca zabezpieczenia i metodyka obejmuje poniższe elementy: 1) z instrumentu pokrywane jest maksymalnie 80 % ekspozycji na ryzyko każdej kwalifikowalnej pożyczki dla MŚP (do wysokości pułapu); 2) cała korzyść finansowa wynikająca z wkładu publicznego z programu zostaje przeniesiona na kwalifikowalne MŚP w formie obniżonego naliczanego oprocentowania i/lub mniejszego zabezpieczenia wymaganego przez instytucję finansową; 3) sposób obliczania ekwiwalentu dotacji brutto przedstawiony w części dotyczącej pomocy państwa stosuje się wobec każdej pożyczki ujętej w portfelu; 4) pośrednik finansowy zarządzający funduszem gwarancyjnym nie pobiera opłat gwarancyjnych od instytucji finansowej; 5) instytucja finansowa obniża ogólne oprocentowanie i/lub wymóg zabezpieczenia każdej kwalifikowalnej pożyczki dla MŚP ujętej w portfelu zgodnie z polityką cenową i metodyką zapewniającą pełne przeniesienia korzyści finansowej. Poziom obniżenia zaproponowany przez instytucję finansową podlega ocenie i potwierdzeniu przez pośrednika finansowego na podstawie stosownej analizy i badania due diligence oraz jest uznawany za kryterium kwalifikujące pożyczki dla MŚP do włączenia do portfela; 6) na podstawie oceny ex ante, która określa docelowe MŚP, i oceny ex ante ryzyka, która określa ryzyko, instytucja zarządzająca może postanowić o zobowiązaniu ostatecznych odbiorców do uiszczenia należnych opłat gwarancyjnych. W takim przypadku ekwiwalent dotacji brutto oblicza się zgodnie z wzorem przedstawionym w części dotyczącej pomocy państwa powyżej lub dostosowuje do warunków podanych w obwieszczeniu w sprawie gwarancji. Opłaty uiszczone przez ostatecznych odbiorców podlegają zwrotowi do funduszu gwarancyjnego jako środki zwrócone w rozumieniu art. 43 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013; 7) polityka cenowa i metodyka nie ulegają zmianie w okresie kwalifikowalności. |
Gwarancja dla instytucji finansowej — kwota i stopa (szczegóły produktu) | Ograniczona gwarancja portfela jest zgodna z warunkami określonymi w art. 8 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 480/2014. Stopę ograniczenia gwarancji określa się w ramach oceny ex ante ryzyka zgodnie z art. 42 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 oraz art. 8 rozporządzenia delegowanego (UE) nr 480/2014, przy czym w żadnym razie nie przekracza ona 25 %. Z gwarancji mogą być pokrywane spodziewane i niespodziewane straty. Mnożnik gwarancji finansowanej z wkładu z programu określa się w sposób następujący:Mnożnik = (1/stopa gwarancji) × (1/stopa ograniczenia gwarancji).Wskaźnik mnożnika opiera się na ocenie ex ante i jest równy lub wyższy niż 5. Wielkość docelowego portfela częściowo objętego gwarancją jest określona na podstawie ustaleń z oceny ex ante uzasadniającej wsparcie na rzecz instrumentu finansowego (art. 37 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013) i uwzględnia odnawialność instrumentu (jeśli dotyczy). Strukturę docelowego portfela pożyczek określa się w sposób zapewniający dywersyfikację ryzyka. |
Gwarancja dla instytucji finansowej (działania) | Portfel pożyczek zabezpieczonych instrumentem gwarancyjnym obejmuje nowo powstałe pożyczki udzielone ostatecznym odbiorcom i nie obejmuje refinansowania istniejących pożyczek. Kryteria kwalifikujące do ujęcia w portfelu ustalane są zgodnie z prawem Unii (np. rozporządzeniem (UE) nr 1303/2013 i przepisami dotyczącymi poszczególnych funduszy), programem, krajowymi zasadami kwalifikowalności oraz w porozumieniu z pośrednikiem finansowym w celu dotarcia do wielu ostatecznych odbiorców i zapewnienia wystarczającej dywersyfikacji portfela. Instytucje finansowe dysponują racjonalnym szacunkiem profilu ryzyka portfela (na przykład limitu koncentracji w poszczególnych sektorach). Kryteria te odzwierciedlają warunki i praktyki rynkowe w odpowiednim państwie lub regionie. Instytucja finansowa ocenia ex ante stopę odzysku stosowaną do obliczenia spodziewanej kwoty do odzyskania z tytułu niewykonania zobowiązań związanych z pożyczkami ujętymi w portfelu, która wpływa na ocenę stopy ograniczenia gwarancji. |
Odpowiedzialność instytucji zarządzającej | Odpowiedzialność instytucji zarządzającej w odniesieniu do instrumentu finansowego jest zgodna z art. 6 rozporządzenia delegowanego (UE) nr 480/2014. Niewykonanie zobowiązania w przypadku pożyczki dla ostatecznego odbiorcy oznacza, że: (i) instytucja finansowa może w każdym momencie dowieść (działając zgodnie z procedurami wewnętrznymi i w sposób odzwierciedlony w sprawozdaniach finansowych i sprawozdawczości do celów regulacyjnych), że ostateczny odbiorca z dużym prawdopodobieństwem nie wykona swoich zobowiązań płatniczych; lub (ii) ostateczny odbiorca nie wykonał zobowiązania płatniczego w związku z odpowiednią pożyczką dla MŚP, co trwa od co najmniej 90 kolejnych dni kalendarzowych. |
Czas trwania | Okres gwarancji instrumentu finansowego jest ustalony w celu zapewnienia wykorzystania wkładu z programu, o którym mowa w art. 42 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013, wraz z gwarancjami pożyczek wypłacanych ostatecznym odbiorcom nie później niż do dnia 31 grudnia 2023 r. Zalecany typowy czas trwania umożliwiający utworzenie portfela gwarantowanych pożyczek wynosi nie więcej niż 4 lata od dnia podpisania umowy o finansowaniu (między instytucją zarządzającą lub funduszem funduszy a pośrednikiem finansowym). |
Podział ryzyka na poziomie instytucji finansowej (zgodność interesów) | Zgodność interesów instytucji zarządzającej, pośrednika finansowego i instytucji finansowej zapewnia się w następujący sposób: — własne ryzyko kredytowe ponoszone przez instytucję finansową nie może w żadnym razie być niższe niż 20 % w przypadku poszczególnych pożyczek, — instytucja finansowa zobowiązuje się do utworzenia portfela nowych pożyczek za pomocą zasobów własnych, — korzyść finansowa wynikająca z ograniczonej gwarancji zostaje całkowicie przeniesiona na MŚP będące ostatecznymi odbiorcami, — opłaty z tytułu wyników na rzecz pośrednika finansowego, określone w art. 12 i 13 rozporządzenia delegowanego (UE) nr 480/2014. |
Kwalifikowalni pośrednicy finansowi i kwalifikowalne instytucje finansowe | Pośrednikami finansowymi są podmioty publiczne i prywatne z siedzibą w państwie członkowskim, które są prawnie upoważnione do udzielania gwarancji pożyczek dla przedsiębiorstw działających na terenie objętym programem, z którego pochodzą wkłady na rzecz instrumentu finansowego. Instytucjami finansowymi są podmioty publiczne i prywatne z siedzibą w państwie członkowskim, które są prawnie upoważnione do udzielania pożyczek przedsiębiorstwom działającym na terenie objętym programem, z którego pochodzą wkłady na rzecz instrumentu finansowego. Podmiotami takimi są instytucje finansowe oraz w stosownych przypadkach instytucje mikrofinansowe lub inne instytucje upoważnione do udzielania pożyczek. |
Kwalifikowalność ostatecznego odbiorcy (ostatecznych odbiorców) | Ostateczni odbiorcy są kwalifikowalni na podstawie prawa unijnego i krajowego, odpowiedniego programu i umowy o finansowaniu. W dniu wydania dokumentu poświadczającego odpowiednią gwarancję dla MŚP, czyli podjęcia zobowiązania do udzielenia gwarancji, ostateczni odbiorcy spełniają poniższe kryteria kwalifikowalności: a) są mikro-, małym lub średnim przedsiębiorstwem („MŚP”, w tym przedsiębiorcy indywidualni/osoby samozatrudnione) w rozumieniu zalecenia Komisji 2003/361/WE(2) ; b) nie są MŚP działającymi w sektorach określonych w art. 1 lit. d)–f) rozporządzenia de minimis; c) nie stanowią części jednego lub więcej sektorów zastrzeżonych(3) ; d) nie są przedsiębiorstwem zagrożonym w rozumieniu zasad pomocy państwa; e) nie zalegają z płatnościami ani nie dopuścili się niewykonania zobowiązań w odniesieniu do innej pożyczki lub innego leasingu udzielonego przez pośrednika finansowego lub inną instytucję finansową, co potwierdziły kontrole przeprowadzone zgodnie z wewnętrznymi wytycznymi i standardową polityką pożyczkową pośrednika finansowego. Ponadto w momencie inwestycji i w okresie spłaty pożyczki gwarantowanej ostateczni odbiorcy posiadają siedzibę w państwie członkowskim, a działalność gospodarcza, na którą wypłacono pożyczkę gwarantowaną, jest prowadzona w odpowiednim państwie członkowskim i w regionie/na terenie objętym programem finansowanym z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych. |
Charakterystyka produktu dla ostatecznych odbiorców | Instytucja finansowa udziela ostatecznym odbiorcom pożyczek, które przyczyniają się do osiągnięcia celu programu i są gwarantowane programem w ramach portfela objętego ograniczoną gwarancją. Warunki gwarancji i pożyczek są uzasadnione oceną ex ante, o której mowa w art. 37 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. Pożyczki wykorzystuje się wyłącznie do poniższych dozwolonych celów: a) inwestycje w wartości niematerialne i prawne oraz środki trwałe, w tym przekazanie praw własności w przedsiębiorstwach, jeżeli takie przekazanie ma miejsce między niezależnymi inwestorami; b) kapitał obrotowy związany z działalnością rozwojową lub ekspansywną, która jest dodatkowa do działań, o których mowa w lit. a) powyżej (i z nimi związana) (przy czym charakter dodatkowy jest wykazany między innymi w biznesplanie ostatecznego odbiorcy i kwocie finansowania). Pożyczki ujęte w portfelu nieustannie spełniają poniższe kryteria kwalifikowalności: c) pożyczki są nowe, a refinansowanie istniejących pożyczek jest wykluczone. d) gwarantowana część pożyczki bazowej ujętej w portfelu i) wynosi maksymalnie 1 500 000 EUR na podstawie oceny ex ante oraz ii) jest wypłacana na warunkach, które nie spowodowałyby, że ekwiwalent dotacji brutto przekroczy w przypadku każdego ostatecznego odbiorcy 200 000 EUR (lub 100 000 EUR w drogowym transporcie towarowym i 30 000 EUR w sektorach rybołówstwa i akwakultury) w żadnym okresie trzech lat podatkowych. Kwalifikowalne MŚP mogą występować więcej niż raz o pożyczki alokowane w kontekście tego instrumentu finansowego pod warunkiem całkowitej zgodności z powyższym limitem ekwiwalentu dotacji brutto; e) z pożyczek pochodzi finansowanie na co najmniej jeden dozwolony cel, wypłacane w euro i/lub walucie krajowej na odpowiednim terenie oraz ewentualnie w innej walucie; f) pożyczki nie mogą mieć formy pożyczek typu mezzanine, długu podporządkowanego ani pożyczek quasi-kapitałowych; g) pożyczki nie mogą mieć formy odnawialnych linii kredytowych. h) pożyczki mają określony harmonogram spłat, w tym regularne płatności amortyzacyjne i/lub spłaty w terminie zapadalności; i) z pożyczek nie jest finansowana działalność stricte finansowa i rozbudowa nieruchomości dokonywana jako działanie o charakterze inwestycji finansowej ani nie są finansowane usługi finansowe dla klientów indywidualnych; j) okres spłaty pożyczki wynosi od co najmniej 12 miesięcy do maksymalnie 120 miesięcy. |
Sprawozdawczość i oczekiwane rezultaty | Przynajmniej raz na kwartał pośrednicy finansowi przekazują instytucji zarządzającej lub funduszowi funduszy informacje w ustandaryzowanej formie i ustandaryzowanym zakresie. Sprawozdanie zawiera wszystkie elementy istotne dla instytucji zarządzającej, umożliwiające przestrzeganie przepisów określonych w art. 46 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. Państwa członkowskie również wypełniają obowiązki sprawozdawcze zgodnie z rozporządzeniem de minimis. Wskaźniki muszą być dostosowane do szczegółowych celów odpowiedniego priorytetu programu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, z którego finansowany jest instrument finansowy, i dotyczyć spodziewanych wyników określonych w ocenie ex ante. Ich pomiar i zgłoszenie odbywa się przynajmniej raz na kwartał w przypadku funduszu gwarancyjnego i są one dostosowane co najmniej do wymogów rozporządzenia. Oprócz wspólnych wskaźników osi priorytetowej programu finansowanego z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (wzrost zatrudnienia, liczba MŚP, ...) pozostałymi wskaźnikami są: Liczba gwarantowanych pożyczek Wielkość gwarantowanych pożyczek Liczba pożyczek, w przypadku których nie wykonano zobowiązań Wartość pożyczek, w przypadku których nie wykonano zobowiązań Zobowiązania do gwarancji/gwarancje wykorzystane (liczba, kwoty) Środki niewykorzystane i zyski (np. narosłe odsetki) |
Ocena korzyści ekonomicznej wynikającej z wkładu z programu | Korzyść finansowa z wkładu publicznego z programu na rzecz instrumentu w całości przechodzi na ostatecznych odbiorców (korzyść z gwarancji). O korzyści finansowej dla kwalifikowalnych MŚP świadczy niższe ogólne oprocentowanie wymagane przez instytucję finansową i/lub mniejsze zabezpieczenie pożyczki dla MŚP. Pośrednik finansowy monitoruje i zgłasza ekwiwalent dotacji brutto dla ostatecznych odbiorców, o którym mowa w części dotyczącej pomocy państwa. Zasady te odzwierciedlają umowy między instytucją zarządzającą lub funduszem funduszy a pośrednikami finansowymi oraz między pośrednikami finansowymi a instytucjami finansowymi tworzącymi portfele nowych pożyczek. |
(1) Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz.U. L 352 z 24.12.2013, s. 1).
(2) Przedsiębiorstwo zatrudniające mniej niż 250 pracowników o obrotach niższych niż 50 mln EUR lub łącznych aktywach o wartości niższej niż 43 mln EUR, również nienależące do grupy przekraczającej te progi. Według zalecenia Komisji „za przedsiębiorstwo uważa się podmiot prowadzący działalność gospodarczą bez względu na jego formę prawną”.
(3) „Sektorami zastrzeżonymi” określa się łącznie poniższe sektory gospodarki:
a) nielegalna działalność gospodarcza: produkcja, obrót lub inna działalność, która jest nielegalna zgodnie z przepisami ustawowymi lub wykonawczymi kraju, w którym ma miejsce produkcja, obrót lub działalność;
b) wyroby tytoniowe i destylowane napoje alkoholowe. Produkcja wyrobów tytoniowych, destylowanych napojów alkoholowych i produktów pokrewnych oraz obrót nimi;
c) produkcja broni i amunicji oraz obrót nimi: finansowanie produkcji wszelkich rodzajów broni i amunicji oraz obrót nimi. Zastrzeżenie to nie dotyczy tych rodzajów działalności, o ile stanowią one część lub element dodatkowy wyraźnie określonych polityk Unii Europejskiej;
d) kasyna. Kasyna i równoważne przedsiębiorstwa;
e) zastrzeżenia w sektorze technologii informacyjnej. Badania naukowe, rozwój lub zastosowania techniczne odnoszące się do programów lub rozwiązań w zakresie danych elektronicznych, które (i) mają konkretnie na celu: a) wsparcie działalności ujętej w sektorach zastrzeżonych, o których mowa w lit. a–d powyżej; b) hazard internetowy i kasyna internetowe; lub c) pornografię; lub które (ii) mają na celu umożliwienie nielegalnego: a) dostępu do sieci danych elektronicznych; lub b) pobierania danych elektronicznych;
f) zastrzeżenia w sektorze nauk o życiu. Przy wspieraniu finansowania badań naukowych, rozwoju lub zastosowań technicznych odnoszących się do: (i) klonowania ludzi do celów badawczych lub terapeutycznych; lub (ii) organizmów zmodyfikowanych („GMO”).
ZAŁĄCZNIK IV
Pożyczki na efektywność energetyczną i odnawialne źródła energii w sektorze budownictwa mieszkaniowego (pożyczka na renowację)
Schemat zasady udzielania pożyczek na renowację
Struktura instrumentu finansowego | Pożyczka na renowację ma formę funduszu pożyczkowego tworzonego przez pośrednika finansowego z wkładem z programu i wkładem wniesionym przez samego pośrednika finansowego w celu sfinansowania portfela nowo powstałych pożyczek z wyjątkiem refinansowania istniejących pożyczek. Pożyczka na renowację jest dostępna w ramach operacji, która stanowi część osi priorytetowej określonej w programie finansowanym z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych i jest określona w kontekście oceny ex ante wymaganej zgodnie z art. 37 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. |
Cel instrumentu | Celem instrumentu jest udzielenie pożyczek preferencyjnych osobom fizycznym lub prawnym lub przedstawicielom wolnych zawodów będącym właścicielami obiektów (lokali mieszkalnych, mieszkań socjalnych lub indywidualnych gospodarstw domowych) oraz administratorom lub innym podmiotom prawnym działającym w imieniu i na rzecz właścicieli na przeprowadzenie robót renowacyjnych, które kwalifikują się do wsparcia z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych. Wkład instytucji zarządzającej z programu finansowanego z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych na rzecz pośrednika finansowego nie może wypierać finansowania udostępnianego przez innych inwestorów prywatnych lub publicznych. Program finansowany z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych zapewnia pośrednikowi finansowemu fundusze na utworzenie portfela nowo powstałych pożyczek z jednoczesnym udziałem w stratach/ryzyku niewykonania zobowiązań i kwotach odzyskanych z poszczególnych pożyczek należących do tego portfela w takiej samej części jak wkład z programu w instrument. W przypadku struktury funduszu funduszy wkład z programu finansowanego z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych jest przekazywany pośrednikowi finansowemu z funduszu funduszy. Oprócz wkładu z programu finansowanego z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych fundusz funduszy może dostarczać zasoby własne połączone z zasobami pośrednika finansowego. W tym przypadku fundusz funduszy ma proporcjonalny udział w podziale ryzyka między poszczególne wkłady w portfelu pożyczek. Zasad pomocy państwa należy przestrzegać również w odniesieniu do takich środków, jeżeli są to środki publiczne. |
Konsekwencje pomocy państwa | Pożyczka na renowację ma strukturę instrumentu bez pomocy państwa, tj. wynagrodzenie pośrednika finansowego na warunkach rynkowych, korzyści finansowe w pełni przeniesione przez pośrednika finansowego na ostatecznych odbiorców oraz finansowanie zapewnione ostatecznym odbiorcom są zgodne z obowiązującym rozporządzeniem de minimis. a) Pomoc na poziomie pośrednika finansowego i funduszu funduszy jest wykluczona, jeśli: 1) pośrednik finansowy i instytucja zarządzająca lub fundusz funduszy w jakimkolwiek czasie ponoszą straty i odnoszą korzyści proporcjonalnie do swoich wkładów, a pośrednik finansowy ma ekonomicznie znaczący udział w instrumencie pożyczkowym przeznaczonym na renowację; oraz 2) wynagrodzenie (tj. koszty zarządzania i/lub opłaty za zarządzanie) pośrednika finansowego i funduszu funduszy odzwierciedla bieżące wynagrodzenie rynkowe w porównywalnych sytuacjach, czyli w przypadku, w którym pośrednika finansowego lub fundusz funduszy wybrano na podstawie otwartej, przejrzystej, niedyskryminacyjnej i obiektywnej procedury wyboru, lub jeśli ich wynagrodzenie jest zgodne z art. 12 i 13 rozporządzenia delegowanego (UE) nr 480/2014, a państwo nie przyznało żadnych innych korzyści. Jeżeli fundusz funduszy przekazuje jedynie wkład z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych pośrednikowi finansowemu i pełni zadania leżące w interesie publicznym oraz nie prowadzi działalności handlowej przy wdrażaniu środka i nie dokonuje współinwestycji zasobów własnych — a zatem nie jest uznawany za beneficjenta pomocy — wystarczy, aby fundusz nie otrzymał nadmiernej rekompensaty; oraz 3) korzyść finansowa z wkładu publicznego z programu na rzecz instrumentu w całości przechodzi na ostatecznych odbiorców w formie niższego oprocentowania. Przy wyborze pośrednika finansowego instytucja zarządzająca zgodnie z art. 7 ust. 2 rozporządzenia delegowanego (UE) nr 480/2014 ocenia politykę cenową i metodykę przenoszenia korzyści finansowej na ostatecznych odbiorców. W przypadku gdy pośrednik finansowy nie przeniesie wszystkich korzyści finansowych na ostatecznych odbiorców, niewypłacony wkład publiczny jest zwracany instytucji zarządzającej. b) Pomoc na poziomie podmiotu działającego w imieniu właścicieli (tj. osób fizycznych i prawnych, przedstawicieli wolnych zawodów będących właścicielami obiektów, administratorów, innych podmiotów prawnych): Pomoc na poziomie podmiotu działającego w imieniu właścicieli jest wykluczona, jeśli: 1) podmiot nie korzysta z bezpośrednio przekazywanego wsparcia publicznego; oraz 2) podmiot przekazuje wszystkie korzyści finansowe z wkładu publicznego z programu ostatecznym odbiorcom. c) Na poziomie właścicieli nieprowadzących działalności gospodarczej lub prowadzących taką działalność (osoby prawne lub przedstawiciele wolnych zawodów, wynajmujący/dzierżawcy i właściciele, którzy instalują urządzenia do generowania energii odnawialnej, dostarczając część wytworzonej energii do sieci): Właścicieli będących osobami fizycznymi, których nie uznaje się za przedsiębiorstwa, ponieważ nie prowadzą działalności gospodarczej, nie uważa się za beneficjentów pomocy państwa. Właściciele prowadzący działalność gospodarczą kwalifikują się jako „przedsiębiorstwa” i podlegają zasadom pomocy państwa. W szczególności dotyczy to przypadków, w których są oni wynajmującymi/dzierżawcami (wynajem jest działalnością gospodarczą), oraz przypadków instalacji urządzeń do generowania energii odnawialnej, jeżeli jej część jest dostarczana do sieci (dostarczanie energii do sieci uważa się za działalność gospodarczą). Na poziomie właścicieli prowadzących działalność gospodarczą pomoc jest zgodna z zasadami de minimis. W przypadku każdej pożyczki ujętej w portfelu — jeśli chodzi o właścicieli prowadzących działalność gospodarczą — pośrednik finansowy oblicza ekwiwalent dotacji brutto z zastosowaniem poniższej metody: Obliczenie ekwiwalentu dotacji brutto = kwota nominalna pożyczki (EUR) × (koszty finansowania (praktyka standardowa) + koszty ryzyka (praktyka standardowa) — opłaty pobrane przez instytucję zarządzającą od wkładu z programu na rzecz pośrednika finansowego) × średnia ważona okresu pożyczki (lata) × wskaźnik podziału ryzyka. W przypadku obliczenia ekwiwalentu dotacji brutto na podstawie powyższego wzoru wymóg przewidziany w art. 4 rozporządzenia de minimis(1) uznaje się za spełniony do celów instrumentu pożyczkowego przeznaczonego na renowację. Brak jest wymogu minimalnego zabezpieczenia. Mechanizm weryfikacji zapewnia, aby ekwiwalent dotacji brutto obliczony zgodnie z powyższym wzorem nie był niższy niż ekwiwalent dotacji brutto obliczony zgodnie z art. 4 ust. 3 lit. c) rozporządzenia de minimis. Łączna kwota pomocy obliczona za pomocą ekwiwalentu dotacji brutto nie może przekraczać 200 000 EUR dla ostatecznych odbiorców w ciągu trzyletniego okresu podatkowego z uwzględnieniem określonej w rozporządzeniu de minimis zasady kumulacji. Dotacja na wsparcie techniczne lub inna dotacja udzielona ostatecznemu odbiorcy podlega kumulacji z obliczonym ekwiwalentem dotacji brutto. |
Polityka pożyczkowa | a) Wypłata od instytucji zarządzającej lub z funduszu funduszy na rzecz pośrednika finansowego: Po podpisaniu umowy o finansowaniu między instytucją zarządzającą i funduszem funduszy lub pośrednikiem finansowym właściwa instytucja zarządzająca przekazuje wkłady publiczne z programu funduszowi funduszy lub pośrednikowi finansowemu, który umieszcza te wkłady w specjalnym funduszu pożyczkowym przeznaczonym na renowację. Przekazanie następuje w transzach z zachowaniem pułapów określonych w art. 41 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. Docelową wielkość pożyczek oraz zakres oprocentowania potwierdza się w ramach oceny ex ante zgodnie z art. 37 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 i uwzględnia w celu ustalenia charakteru instrumentu (instrument odnawialny lub nieodnawialny). Maksymalne ryzyko przydzielone do instrumentu finansowego wobec ostatecznych odbiorców wynosi 85 % (tj. co najmniej 15 % przypada na fundusze własne pośrednika finansowego). b) Pochodzenie portfela nowych pożyczek: Pośrednik finansowy jest zobowiązany do utworzenia w uprzednio oznaczonym okresie portfela nowych pożyczek finansowanych według wskaźnika podziału ryzyka ustalonego w umowie o finansowaniu (tj. finansowanych z: (i) wkładu z programu; (ii) funduszy własnych pośrednika finansowego). Kwalifikowalne pożyczki określone zgodnie z kryteriami kwalifikowalności na poziomie poszczególnych pożyczek i portfela są automatycznie ujmowane w portfelu w drodze składanych przynajmniej raz na kwartał powiadomień o ich włączeniu do portfela. Pośrednik finansowy prowadzi spójną politykę pożyczkową, dotyczącą zwłaszcza struktury portfela, która umożliwia należyte zarządzanie portfelem kredytowym i dywersyfikację ryzyka z jednoczesnym dążeniem do zmniejszenia niedoskonałości rynku wskazanych w ocenie ex ante (w odniesieniu do art. 37 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013) oraz zachowaniem zgodności z interesami finansowymi i celami polityki instytucji zarządzającej. Pośrednik finansowy dokonuje identyfikacji, wyboru, analizy due diligence, dokumentacji i wypłaty pożyczek ostatecznym odbiorcom zgodnie ze swoimi standardowymi procedurami i zasadami określonymi w odpowiedniej umowie o finansowaniu. c) Ponowne wykorzystanie środków zwróconych do instrumentu finansowego: Środki zwrócone do instrumentu finansowego podlegają albo ponownemu wykorzystaniu w ramach tego samego instrumentu finansowego (są odnawialne w ramach tego samego instrumentu finansowego), albo wykorzystaniu zgodnie z art. 44 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 po ich zwrocie instytucji zarządzającej lub funduszowi funduszy. W przypadku odnawialności w ramach tego samego instrumentu finansowego kwoty przypisane wsparciu z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych i zwrócone i/lub odzyskane przez pośrednika finansowego z pożyczek dla ostatecznych odbiorców w ramach czasowych inwestycji są co do zasady udostępniane do ponownego wykorzystania w ramach tego samego instrumentu finansowego. W umowie o finansowaniu uwzględnia się podejście zakładające odnawialność środków, o którym mowa w art. 44 i 45 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. Ewentualnie, jeśli zwrot do instytucji zarządzającej lub funduszu funduszy następuje bezpośrednio, zwroty dokonywane są regularnie i odzwierciedlają: (i) spłaty kwoty głównej (proporcjonalnie według wskaźnika podziału ryzyka); (ii) kwoty odzyskane i odliczenia strat (według wskaźnika podziału ryzyka) z pożyczek na renowację; oraz (iii) spłaty odsetek. Środki te muszą zostać wykorzystane zgodnie z art. 44 i 45 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. d) Odzyskane straty:Pośrednik finansowy podejmuje działania w celu odzyskania kwot wynikających z niewykonania zobowiązań związanych z każdą pożyczką współfinansowaną z pożyczki na renowację zgodnie z własnymi wewnętrznymi wytycznymi i procedurami.Kwoty odzyskane przez pośrednika finansowego (pomniejszone o ewentualne koszty odzyskania i egzekucji) dzieli się proporcjonalnie do podziału ryzyka między pośrednika finansowego i instytucję zarządzającą lub fundusz funduszy.e) Inne:Odsetki i inne korzyści generowane dzięki wsparciu z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych na rzecz instrumentu finansowego wykorzystuje się zgodnie z art. 43 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. |
Polityka cenowa | Proponując sposób ustalania cen, pośrednik finansowy przedstawia politykę cenową i metodykę zapewniającą pełne przeniesienie korzyści finansowej wynikającej z wkładu publicznego z programu na ostatecznych beneficjentów. Polityka cenowa i metodyka obejmują następujące elementy: 1) oprocentowanie udziału pośrednika finansowego jest ustalane na zasadach rynkowych (tj. według polityki pośrednika finansowego); 2) ogólne oprocentowanie naliczane od ujętych w portfelu pożyczek dla ostatecznych beneficjentów musi zmniejszać się proporcjonalnie do alokacji zapewnionej przez wkład publiczny z programu. Przy zmniejszeniu oprocentowania uwzględnia się opłaty, które może pobierać instytucja zarządzająca od wkładu z programu; 3) sposób obliczania ekwiwalentu dotacji brutto przedstawiony w części dotyczącej pomocy państwa stosuje się wobec każdej pożyczki ujętej w portfelu; 4) polityka cenowa i metodyka nie ulegają zmianie w okresie kwalifikowalności. |
Wkład z programu na rzecz instrumentu finansowego — kwota i wskaźnik (szczegóły produktu) | Przydział pożyczki na renowację pośrednikom finansowym oraz minimalny wskaźnik podziału ryzyka opierają się na ustaleniach z oceny ex ante uzasadniającej wsparcie na rzecz instrumentu finansowego (art. 37 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013) z uwzględnieniem odnawialności instrumentu (jeśli dotyczy). |
Wkład z programu na rzecz instrumentu finansowego (działania) | Portfel pożyczek finansowanych z instrumentu pożyczkowego przeznaczonego na renowację obejmuje nowo powstałe pożyczki dla ostatecznych odbiorców i nie obejmuje refinansowania istniejących pożyczek. Kryteria kwalifikujące do ujęcia w portfelu ustalane są zgodnie z prawem Unii (np. rozporządzeniem (UE) nr 1303/2013 i przepisami dotyczącymi poszczególnych funduszy), programem, krajowymi zasadami kwalifikowalności oraz w porozumieniu z pośrednikiem finansowym w celu dotarcia do wielu ostatecznych odbiorców oraz zapewnienia wystarczającej dywersyfikacji i jednorodności portfela, aby umożliwić racjonalne oszacowanie profilu ryzyka portfela. Kryteria te odzwierciedlają warunki i praktyki rynkowe w odpowiednim państwie lub regionie. Pośrednik finansowy zobowiązany jest do współpracy z podmiotami regionalnymi lub krajowymi odpowiedzialnymi za świadczenie usług dodatkowych w związku z realizacją projektów renowacyjnych, co obejmuje między innymi: usługi doradcze, weryfikację i ocenę przygotowania projektów, budowę, nadzór techniczny i dokumentację przetargową, ocenę zgodności projektów renowacyjnych z prawem unijnym i krajowym, udzielanie wsparcia dotacyjnego, weryfikację i rejestrację pomocy państwa. |
Odpowiedzialność instytucji zarządzającej | Odpowiedzialność instytucji zarządzającej w odniesieniu do instrumentu finansowego jest zgodna z art. 6 rozporządzenia delegowanego (UE) nr 480/2014. |
Czas trwania | Okres przyznawania pożyczek z instrumentu finansowego jest ustalony w celu zapewnienia wykorzystania wkładu z programu, o którym mowa w art. 42 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013, na pożyczki wypłacane ostatecznym odbiorcom nie później niż do dnia 31 grudnia 2023 r. |
Udzielanie pożyczek i podział ryzyka na poziomie pośrednika finansowego (zgodność interesów) | Zgodność interesów instytucji zarządzającej i pośrednika finansowego zapewnia się w następujący sposób: — opłaty z tytułu wyników określone w art. 12 i 13 rozporządzenia delegowanego (UE) nr 480/2014, — pośrednik finansowy musi wnieść w finansowanie wkład na warunkach rynkowych w wysokości co najmniej 15 % łącznego zobowiązania finansowego do udzielenia pożyczek ostatecznym odbiorcom (umożliwiający ustalenie wskaźnika podziału ryzyka), — straty i kwoty odzyskane dzieli się proporcjonalnie między pośrednika finansowego i instytucję zarządzającą w ramach ich odpowiedzialności. |
Kwalifikowalni pośrednicy finansowi | Podmioty publiczne i prywatne z siedzibą w państwie członkowskim, które są prawnie upoważnione do udzielania pożyczek na renowację osobom będącym właścicielami obiektów oraz przedsiębiorstwom działającym i będących właścicielami obiektów na terenie objętym programem, z którego pochodzą wkłady na rzecz instrumentu finansowego. Podmiotami takimi są instytucje finansowe oraz w stosownym przypadkach instytucje mikrofinansowe lub inne instytucje upoważnione do udzielania pożyczek. |
Kwalifikowalność ostatecznego odbiorcy | Ostateczni odbiorcy kwalifikują się na podstawie prawa unijnego i krajowego, odpowiedniego priorytetu i umowy o finansowaniu. Ostatecznymi odbiorcami są osoby fizyczne lub prawne lub przedstawiciele wolnych zawodów (działalność gospodarcza) będące lub będący właścicielami obiektów (lokalu mieszkalnego lub indywidualnego gospodarstwa domowego) oraz administratorzy lub inne podmioty prawne działające w imieniu i na rzecz właścicieli, wdrażający środki dotyczące efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii, które kwalifikują się na podstawie rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 i wsparcia programu. W ramach zasad kwalifikowalności określonych w programie oraz zgodnie z przepisami krajowymi i unijnymi kwalifikować mogą się następujące przykładowe rodzaje robót: — wsparcie techniczne na przygotowanie części projektu dotyczącej środków w zakresie efektywności energetycznej lub odnawialnych źródeł energii, — koszty realizacji części projektu dotyczącej środków w zakresie efektywności energetycznej lub odnawialnych źródeł energii, — duże naprawy lub wymiana systemów ciepłowniczych i systemów ciepłej wody, — wymiana lub odnowa węzła cieplnego lub kotłowni (poszczególnych kotłów) oraz systemów przygotowania ciepłej wody, — montaż zaworów równoważących do pionów, — ulepszenie izolacji cieplnej rurociągów, — wymiana rurociągów i urządzeń ciepłowniczych, — montaż systemu indywidualnego pomiaru ciepła i termostatów w lokalach mieszkalnych, — wymiana lub odnowa rurociągów i instalacji ciepłej wody, — wymiana lub odnowa systemu wentylacji, — wymiana okien i drzwi wejściowych, — izolacja dachu, w tym budowa nowego dachu spadzistego (z wyłączeniem budowy pomieszczeń na strychu), — izolacja ścian fasadowych, — izolacja stropu piwnicy, — montaż systemów alternatywnych źródeł energii (słonecznej, wiatrowej itd.), — duże naprawy lub wymiana wind na windy bardziej efektywne energetycznie, — wymiana lub naprawa wspólnie użytkowanych systemów inżynieryjnych budynku (systemu kanalizacyjnego, instalacji elektrycznych, instalacji przeciwpożarowych, rurociągów i instalacji wody pitnej oraz systemu wentylacji). W przypadku ostatecznych odbiorców przy udzielaniu pożyczek ostatecznemu odbiorcy/właścicielom prowadzącym działalność gospodarczą w formie podmiotu prawnego (na przykład przedstawicielom wolnych zawodów) zastosowanie mają poniższe kryteria kwalifikowalności. W dniu podpisania umowy pożyczki odbiorcy spełniają następujące kryteria kwalifikowalności: a) są mikro-, małym lub średnim przedsiębiorstwem („MŚP”, w tym przedsiębiorcy indywidualni/osoby samozatrudnione) w rozumieniu zalecenia Komisji 2003/361/WE; b) nie są MŚP działającymi w sektorach określonych w art. 1 lit. d)–f) rozporządzenia de minimis; c) nie stanowią części jednego lub więcej sektorów zastrzeżonych(2) ; d) nie są przedsiębiorstwem zagrożonym w rozumieniu zasad pomocy państwa; e) nie zalegają z płatnościami ani nie dopuścili się niewykonania zobowiązań w odniesieniu do innej pożyczki lub innego leasingu udzielonego przez pośrednika finansowego lub inną instytucję finansową, co potwierdziły kontrole przeprowadzone zgodnie z wewnętrznymi wytycznymi i standardową polityką pożyczkową pośrednika finansowego.Ponadto w momencie inwestycji i w okresie spłaty pożyczki ostateczni odbiorcy posiadają siedzibę w państwie członkowskim, a działalność gospodarcza, na którą wypłacono pożyczkę, jest prowadzona w odpowiednim państwie członkowskim i w regionie/na terenie objętym programem finansowanym z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych. |
Charakterystyka produktu dla ostatecznych odbiorców | Pośrednik finansowy udziela ostatecznym odbiorcom nowych pożyczek, które przyczyniają się do osiągnięcia celu programu i są współfinansowane z programu w ramach pożyczki na renowację, przy czym refinansowanie istniejących pożyczek jest wykluczone. Warunki te są uzasadnione oceną ex ante, o której mowa w art. 37 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. Okres spłaty pożyczki na renowację wynosi maksymalnie 20 lat. Maksymalna kwota każdej pożyczki na renowację jest określona na podstawie ustaleń z oceny ex ante uzasadniającej wkład z programu na rzecz instrumentu finansowego i zostaje ustalona w umowie o finansowaniu między instytucją zarządzającą, funduszem funduszy i pośrednikiem finansowym. Maksymalna kwota każdej pożyczki na jedno gospodarstwo domowe nie przekracza 75 000 EUR. Pożyczki dla administratora budynku stanowią sumę pożyczek poszczególnych gospodarstw domowych w budynku. Instrument finansowy może określić wymóg, aby ostateczni odbiorcy lub administratorzy wspólnych nieruchomości działający w imieniu ostatecznych odbiorców wnieśli wkład w postaci „środków własnych”. Pożyczka na renowację podlega rocznemu stałemu oprocentowaniu i obejmuje regularną amortyzację. Oprocentowanie udziału pośrednika finansowego jest ustalane na zasadach rynkowych. Oprocentowanie odpowiedniej kwalifikowalnej pożyczki ujętej w portfelu ulega obniżeniu o część równą wkładowi publicznemu z programu na korzyść ostatecznych odbiorców. Dotacji na spłatę odsetek, określonej na podstawie art. 37 ust. 7 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013, można udzielić gospodarstwom domowym o niskich dochodach lub gospodarstwom domowym w trudnej sytuacji(3) . Maksymalna dotacja na spłatę odsetek odpowiada odsetkom należnym od gospodarstw domowych o niskich dochodach lub gospodarstw domowych w trudnej sytuacji od wkładu pośrednika finansowego w każdą pożyczkę. Niektóre koszty wsparcia technicznego można uwzględnić w instrumencie finansowym w kontekście art. 37 ust. 7 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. Wsparcie musi być udzielane wyłącznie na przygotowanie projektów (analizy przygotowawcze i pomoc w przygotowaniu inwestycji do etapu podjęcia decyzji inwestycyjnej). Te koszty wsparcia technicznego są kwalifikowalne wyłącznie w przypadku podpisania umowy o pożyczkę na renowację między pośrednikiem finansowym a ostatecznymi odbiorcami bez względu na podmiot świadczący te usługi (np. bez względu na to, czy usługi świadczy pośrednik finansowy czy inny podmiot). |
Sprawozdawczość i oczekiwane rezultaty | Przynajmniej raz na kwartał pośrednicy finansowi przekazują instytucji zarządzającej lub funduszowi funduszy informacje w ustandaryzowanej formie i ustandaryzowanym zakresie. Sprawozdanie zawiera wszystkie elementy istotne dla instytucji zarządzającej, umożliwiające spełnienie warunków określonych w art. 46 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013. Państwa członkowskie również wypełniają obowiązki sprawozdawcze zgodnie z rozporządzeniem de minimis. Wskaźniki muszą być dostosowane do szczegółowych celów odpowiedniego priorytetu programu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, z którego finansowany jest instrument finansowy, i dotyczyć spodziewanych wyników określonych w ocenie ex ante. Ich pomiar i zgłoszenie odbywa się przynajmniej raz na kwartał w przypadku pożyczki na renowację i są one dostosowane co najmniej do wymogów rozporządzenia. Oprócz wspólnych wskaźników osi priorytetowej programu finansowanego z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (liczba gospodarstw domowych o lepszej klasyfikacji zużycia energii, szacowany roczny spadek ilości gazów cieplarnianych...) pozostałymi wskaźnikami są: Liczba i wielkość pożyczek Domy jednorodzinne poddane renowacji (metry kwadratowe) Lokale mieszkalne poddane renowacji w budynkach (metry kwadratowe) Przypadki niewykonania zobowiązań (liczby i kwoty) Środki zwrócone i zyski Liczba i kwoty wsparcia technicznego Liczba i kwoty dotacji na spłatę odsetek |
Ocena korzyści ekonomicznej wynikającej z wkładu z programu | Pośrednik finansowy obniża całkowite efektywne oprocentowanie (i w stosownym przypadku wymogi dotyczące zabezpieczenia) naliczane ostatecznym odbiorcom z tytułu każdej kwalifikowalnej pożyczki ujętej w portfelu, co odzwierciedla korzystne warunki finansowania i podziału ryzyka w przypadku pożyczki na renowację. Korzyść finansowa z wkładu publicznego z programu na rzecz instrumentu w całości przechodzi na ostatecznych odbiorców w formie niższego oprocentowania. Pośrednik finansowy monitoruje i zgłasza ekwiwalent dotacji brutto dla ostatecznych odbiorców, o którym mowa w części dotyczącej pomocy państwa. Zasadę tę odzwierciedla umowa o finansowaniu między instytucją zarządzającą lub funduszem funduszy a pośrednikiem finansowym. |
(1) Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz.U. L 352 z 24.12.2013, s. 1).
(2) „Sektorami zastrzeżonymi” określa się łącznie poniższe sektory gospodarki:
a) nielegalna nielegalna działalność gospodarcza: produkcja, obrót lub inna działalność, która jest nielegalna zgodnie z przepisami ustawowymi lub wykonawczymi kraju, w którym ma miejsce produkcja, obrót lub działalność;
b) wyroby wyroby tytoniowe i destylowane napoje alkoholowe. Produkcja wyrobów tytoniowych, destylowanych napojów alkoholowych i produktów pokrewnych oraz obrót nimi;
c) produkcja produkcja broni i amunicji oraz obrót nimi: finansowanie produkcji wszelkich rodzajów broni i amunicji oraz obrót nimi. Zastrzeżenie to nie dotyczy tych rodzajów działalności, o ile stanowią one część lub element dodatkowy wyraźnie określonych polityk Unii Europejskiej;
d) kasyna. Kasyna i równoważne przedsiębiorstwa.
e) zastrzeżenia w sektorze technologii informacyjnej. Badania naukowe, rozwój lub zastosowania techniczne odnoszące się do programów lub rozwiązań w zakresie danych elektronicznych, które (i) mają konkretnie na celu: a) wsparcie działalności ujętej w sektorach zastrzeżonych, o których mowa w lit. a–d powyżej; b) hazard internetowy i kasyna internetowe; lub c) pornografię; lub które (ii) mają na celu umożliwienie nielegalnego: a) dostępu do sieci danych elektronicznych; lub (b) pobierania danych elektronicznych;
f) zastrzeżenia w sektorze nauk o życiu. Przy wspieraniu finansowania badań naukowych, rozwoju lub zastosowań technicznych odnoszących się do: (i) klonowania ludzi do celów badawczych lub terapeutycznych; lub (ii) organizmów zmodyfikowanych („GMO”).
(3) Zgodnie z zawartą w decyzji Komisji 2012/21/EU z dnia 20 grudnia 2011 r. definicją osób w niekorzystnej sytuacji lub osób w gorszym położeniu społecznym, które nie posiadają wystarczających środków, aby pozyskać mieszkanie na zasadach rynkowych.
[1] Załącznik I w brzmieniu ustalonym przez art. 1 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/263 z dnia 14 lutego 2019 r. zmieniającego rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 964/2014 w odniesieniu do standardowych warunków dotyczących instrumentów finansowych w stosunku do instrumentu współinwestycyjnego i funduszu na rzecz rozwoju obszarów miejskich (Dz.Urz.UE L 44 z 15.02.2019, str. 8). Zmiana weszła w życie 16 lutego 2019 r.
[2] Załącznik V w brzmieniu ustalonym przez art. 1 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/263 z dnia 14 lutego 2019 r. zmieniającego rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 964/2014 w odniesieniu do standardowych warunków dotyczących instrumentów finansowych w stosunku do instrumentu współinwestycyjnego i funduszu na rzecz rozwoju obszarów miejskich (Dz.Urz.UE L 44 z 15.02.2019, str. 8). Zmiana weszła w życie 16 lutego 2019 r.
[3] Załącznik VI w brzmieniu ustalonym przez art. 1 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/263 z dnia 14 lutego 2019 r. zmieniającego rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 964/2014 w odniesieniu do standardowych warunków dotyczących instrumentów finansowych w stosunku do instrumentu współinwestycyjnego i funduszu na rzecz rozwoju obszarów miejskich (Dz.Urz.UE L 44 z 15.02.2019, str. 8). Zmiana weszła w życie 16 lutego 2019 r.
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00