KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 z dnia 21 listopada 2012 r. w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych (¹), w szczególności jego art. 31 ust. 3 i 4,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W rozporządzeniu (UE) nr 1151/2012 ustanawia się system określeń jakościowych stosowanych fakultatywnie, którego celem jest ułatwienie przekazywania przez producentów na rynku wewnętrznym informacji o cechach i właściwościach stanowiących wartość dodaną produktów rolnych. We wspomnianym rozporządzeniu ustanawia się warunki używania stosowanego fakultatywnie określenia jakościowego „produkt górski” oraz uprawnia się Komisję do przyjęcia aktów delegowanych ustanawiających odstępstwa od tych warunków używania w należycie uzasadnionych przypadkach i w celu uwzględnienia naturalnych ograniczeń dotyczących produkcji rolnej na obszarach górskich. W rozporządzeniu tym uprawnia się również Komisję do przyjęcia aktów delegowanych dotyczących określania metod produkcji i innych kryteriów istotnych dla stosowania tego określenia.

(2) Aby uniknąć wprowadzania konsumentów w błąd, użycie określenia „produkt górski” dla produktów pochodzenia zwierzęcego powinno zostać wyjaśnione. Dla produktów wytwarzanych przez zwierzęta, takich jak mleko i jaja, produkcja powinna odbywać się na obszarach górskich. W przypadku produktów otrzymanych ze zwierząt, takich jak mięso, zwierzęta powinny być hodowane na obszarach górskich. Jako że rolnicy często kupują zwierzęta młode, takie zwierzęta powinny spędzić co najmniej dwie trzecie życia na obszarach górskich.

(3) Sezonowy wypas zwierząt, w tym wypas między pastwiskami na obszarach górskich i na obszarach innych niż górskie, jest praktykowany na wielu obszarach Unii w celu wykorzystania dostępnych pastwisk sezonowych. Zapewnia to utrzymanie nienadających się do całorocznego wypasu pastwisk na większych wysokościach oraz tradycyjnych krajobrazów kulturowych na obszarach górskich. Istnieją również bezpośrednie korzyści sezonowego wypasu zwierząt dla środowiska, na przykład ograniczenie ryzyka erozji i lawin. Aby zachęcić do dalszego praktykowania sezonowego wypasu zwierząt, należy w związku z tym zezwolić na stosowanie określenia „produkt górski” w odniesieniu do produktów otrzymywanych ze zwierząt wypasanych sezonowo, które co najmniej jedną czwartą życia spędziły na pastwiskach na obszarach górskich.

(4) W celu zagwarantowania, że pasze dla zwierząt gospodarskich pochodzą przede wszystkim z obszarów górskich, należy wyjaśnić, że w zasadzie co najmniej połowa rocznie spożywanego przez zwierzęta pożywienia, wyrażona jako procent suchej masy, powinna składać się z pasz pochodzących z obszarów górskich.

(5) Jako że pasze dostępne dla przeżuwaczy na obszarach górskich stanowią ponad połowę ich rocznego pożywienia, w ich przypadku procent ten powinien być wyższy.

(6) W związku z ograniczeniami naturalnymi oraz faktem, że pasze produkowane na obszarach górskich to przede wszystkim pasze dla przeżuwaczy, jedynie niewielka część pasz dla trzody chlewnej pochodzi obecnie z obszarów górskich. Aby wymagana równowaga między dwoma celami określenia „produkt górski”, jak ustanowiono w motywie 45 rozporządzenia (UE) nr 1151/2012, gwarantowała, że produkcja trzody chlewnej na obszarach górskich może być kontynuowana, a tym samym utrzymuje charakter obszarów wiejskich, odsetek pasz dla trzody chlewnej, który musi pochodzić z takich obszarów, powinien być mniejszy niż połowa rocznego pożywienia zwierząt.

(7) Ograniczenia dotyczące pasz powinny mieć zastosowanie do zwierząt wypasanych sezonowo, dopóki przebywają one na obszarach górskich.

(8) Jako że sezonowy wypas zwierząt stosuje się również w odniesieniu do uli, należy wyjaśnić stosowanie określenia „ produkt górski” w odniesieniu do produktów pszczelarstwa. Ponieważ jednak cukier do karmienia pszczół zwykle nie pochodzi z obszarów górskich, ograniczenia dotyczące pasz nie powinny mieć zastosowania w odniesieniu do pszczół.

(9) Aby uniknąć wprowadzania konsumentów w błąd, określenie „produkt górski” powinno być używane do produktów pochodzenia roślinnego tylko wtedy, gdy rośliny uprawiane są na obszarach górskich.

(10) Należy zezwolić na to, aby produkty przetworzone zawierały, jako składniki, takie surowce jak cukier, sól lub zioła, które nie mogą być produkowane na obszarach górskich, pod warunkiem że nie stanowią one więcej niż 50 % całkowitej masy składników.

(11) Na obszarach górskich w niektórych częściach Unii nie ma zakładów odpowiednich do produkcji mleka i przetworów mlecznych z surowego mleka, uboju zwierząt oraz rozbioru i odkostniania tusz a także tłoczenia oliwy z oliwek. Ograniczenia naturalne mają wpływ na dostępność odpowiednich zakładów przetwórczych na obszarach górskich oraz utrudniają przetwórstwo i powodują, że jest ono nieopłacalne. Przetwarzanie w innym miejscu w pobliżu obszarów górskich nie zmienia charakteru produktów takiego przetwarzania pod względem ich górskiego pochodzenia. Należy zatem zezwolić na stosowanie określenia „produkt górski” w odniesieniu do takich produktów, jeżeli są one przetwarzane poza obszarami górskimi. Ze względu na lokalizację zakładów przetwórczych w niektórych państwach członkowskich oraz konieczność zaspokojenia oczekiwań konsumentów, operacje przetwarzania powinny odbywać się w promieniu 30 km od odnośnych obszarów górskich.

(12) Ponadto, aby umożliwić istniejącym zakładom produkcji mleka i przetworów mlecznych kontynuowanie działalności, należy zezwolić na używanie określenia „produkt górski” jedynie zakładom istniejącym w momencie wejścia w życie rozporządzenie (UE) nr 1151/2012. Jako że dostępność tego rodzaju zakładów na obszarach górskich jest zróżnicowana, państwa członkowskie powinny być upoważnione do nakładania bardziej rygorystycznego wymogu dotyczącego odległości lub całkowitego wyeliminowania tej możliwości,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Produkty pochodzenia zwierzęcego

1. Określenie „produkt górski” może być stosowane w odniesieniu do produktów wytwarzanych przez zwierzęta na obszarach górskich w rozumieniu art. 31 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1151/2012 i przetwarzanych na takich obszarach.

2. Określenie „ produkt górski” może być stosowane w odniesieniu do produktów wytwarzanych przez zwierzęta hodowane przez co najmniej ostatnie dwie trzecie ich życia na tych obszarach górskich, jeżeli produkty są przetwarzane na takich obszarach.

3. W drodze odstępstwa od ust. 2 określenie „produkt górski” może być stosowane w odniesieniu do produktów wytwarzanych przez zwierzęta wypasane sezonowo, które były hodowane przez co najmniej jedną czwartą życia w ramach wypasu sezonowego na pastwiskach na obszarach górskich.

Artykuł 2

Pasze

1. Do celów art. 31 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 1151/2012 pasze dla zwierząt gospodarskich uznaje się za pochodzące zasadniczo z obszarów górskich, jeżeli proporcja spożywanego przez zwierzęta rocznie pożywienia, które nie może być produkowane na obszarach górskich, wyrażona jako procent suchej masy, nie przekracza 50 %, a w przypadku przeżuwaczy, 40 %.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, w odniesieniu do trzody chlewnej, proporcja pasz, które nie mogą być produkowane na obszarach górskich, wyrażona jako procent suchej masy, nie przekracza 75 % rocznie spożywanego pożywienia zwierząt.

3. Ustępu 1 nie stosuje się do pasz dla zwierząt wypasanych sezonowo, o których mowa w art. 1 ust. 3, gdy są one hodowane poza obszarami górskimi.

Artykuł 3

Produkty pszczelarstwa

1. Określenie „produkt górski” może być stosowane w odniesieniu do produktów pszczelarstwa, jeżeli pszczoły zebrały nektar i pyłek wyłącznie na obszarach górskich.

2. W drodze odstępstwa od art. 31 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 1151/2012, cukier do karmienia pszczół nie musi pochodzić z obszarów górskich.

Artykuł 4

Produkty pochodzenia roślinnego

W drodze odstępstwa od art. 31 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 1151/2012 określenie „produkt górski” może być stosowane w odniesieniu do produktów pochodzenia roślinnego tylko wtedy, gdy roślina jest uprawiana na obszarach górskich, jak określono w art. 31 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1151/2012.

Artykuł 5

Składniki

Przy zastosowaniu w produktach, o których mowa w art. 1 i 4, następujące składniki mogą pochodzić spoza obszarów górskich, pod warunkiem że nie stanowią one więcej niż 50 % łącznej wagi składników:

a) produkty niewymienione w załączniku I do Traktatu; oraz

b) zioła, przyprawy i cukier.

Artykuł 6

Operacje przetwarzania dokonywane poza obszarami górskimi

1. W drodze odstępstwa od art. 31 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 1151/2012 oraz art. 1 ust. 1 i 2 niniejszego rozporządzenia, następujące operacje przetwarzania mogą odbywać się poza obszarami górskimi, pod warunkiem że odległość od obszarów górskich nie przekracza 30 km:

a) operacje przetwarzania dotyczące produkcji mleka i przetworów mlecznych w zakładach przetwórczych istniejących w dniu 3 stycznia 2013 r.;

b) ubój zwierząt oraz rozbiór i odkostnianie tusz;

c) tłoczenie oliwy z oliwek.

2. W odniesieniu do produktów przetworzonych na ich własnym terytorium państwa członkowskie mogą określić, że odstępstwo w ust. 1 lit. a) nie będzie mieć zastosowania lub że zakłady przetwórcze muszą znajdować się w odległości, którą należy określić, mniejszej niż 30 km od odnośnych obszarów górskich.

Artykuł 7

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie siódmego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 11 marca 2014 r.