RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 109,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 994/98 (¹) Komisja jest uprawniona do oświadczenia w drodze rozporządzeń, że niektóre kategorie pomocy są zgodne z rynkiem wewnętrznym i są wyłączone spod wymogu informowania, o którym mowa w art. 108 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).

(2) Pomoc państwa jest pojęciem obiektywnym zdefiniowanym w art. 107 ust. 1 TFUE. Uprawnienie Komisji do przyjęcia wyłączeń grupowych, przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 994/98, ma zastosowanie wyłącznie do środków, które spełniają wszystkie kryteria przewidziane w art. 107 ust. 1 TFUE i dlatego stanowią pomoc państwa. Ujęcie pewnych kategorii pomocy w rozporządzeniu (WE) nr 994/98 lub w rozporządzeniu wyłączającym nie przesądza z góry o zakwalifikowaniu danego środka jako pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE.

(3) Na mocy rozporządzenia (WE) nr 994/98 Komisja jest uprawniona do oświadczenia, że w określonych warunkach pomoc na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), pomoc na rzecz badań i rozwoju, pomoc na rzecz ochrony środowiska, pomoc na rzecz zatrudnienia i szkolenia oraz pomoc zgodna z mapą zatwierdzoną przez Komisję dla każdego państwa członkowskiego w zakresie udzielenia pomocy regionalnej są zgodne z rynkiem wewnętrznym i nie podlegają wymogowi informowania.

(4) Na mocy rozporządzenia (WE) nr 994/98 Komisja jest upoważniona do wyłączenia pomocy na badania i rozwój, ale nie na innowacje. W kontekście „Unii innowacji”, jednej z inicjatyw przewodnich strategii „Europa 2020”, działalność innowacyjna stała się jednym z priorytetów polityki unijnej. Poza tym wiele środków pomocy na innowacje obejmuje stosunkowo niskie kwoty i nie powoduje poważnych zakłóceń konkurencji.

(5) W sektorze kultury i zachowania dziedzictwa kulturowego pewne środki podjęte przez państwa członkowskie mogą nie stanowić pomocy, ponieważ nie spełniają wszystkich kryteriów przewidzianych w art. 107 ust. 1 TFUE, na przykład dlatego, że beneficjent nie prowadzi działalności gospodarczej, lub dlatego, że nie zachodzi oddziaływanie na wymianę handlową między państwami członkowskimi. Jednak w zakresie, w jakim środki w dziedzinie kultury i zachowania dziedzictwa kulturowego stanowią pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, państwa członkowskie mają obecnie obowiązek informować o nich Komisję. Na mocy rozporządzenia (WE) nr 994/98 Komisja jest upoważniona do stosowania wyłączeń w stosunku do pomocy na rzecz MŚP, jednak ich zastosowanie w sektorze kultury jest ograniczone, ponieważ beneficjentami pomocy są często duże przedsiębiorstwa. Małe projekty w obszarze kultury, sektora kreatywnego i zachowania dziedzictwa kulturowego, nawet jeśli są prowadzone przez duże przedsiębiorstwa, zazwyczaj nie prowadzą jednak do żadnych poważnych zakłóceń, a ich wpływ na wymianę handlową jest ograniczony, co potwierdzają niedawne przypadki.

(6) Wyłączenia w sektorze kultury i zachowania dziedzictwa kulturowego mogą być określane na podstawie doświadczenia Komisji, jak przewidują wytyczne np. dla utworów kinematograficznych lub audiowizualnych, lub opracowywane dla poszczególnych przypadków. Opracowując takie wyłączenia grupowe, Komisja powinna wziąć pod uwagę, że powinny one obejmować wyłącznie środki stanowiące pomoc państwa i że z zasady powinny one dotyczyć środków, które przyczyniają się do celów „Unowocześnienia unijnej polityki w dziedzinie pomocy państwa” i że wyłączeniom grupowym podlega tylko pomoc, w odniesieniu do której Komisja zgromadziła już znaczne doświadczenie. Ponadto powinny być wzięte pod uwagę: kompetencja w pierwszym rzędzie państw członkowskich w dziedzinie kultury, szczególna ochrona różnorodności kulturowej na mocy art. 167 ust. 1 TFUE oraz szczególny charakter kultury.

(7) Państwa członkowskie są również zobowiązane do informowania Komisji o środkach pomocy państwa na naprawę szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi. Kwoty przyznawane w tym obszarze są zwykle ograniczone i można określić jasne warunki zgodności. Na mocy rozporządzenia (WE) nr 994/98 Komisja jest upoważniona do wyłączenia takiej pomocy spod wymogu informowania jedynie wtedy, gdy jest ona udzielana na rzecz MŚP. Jednak duże przedsiębiorstwa również mogą zostać dotknięte klęskami żywiołowymi. Z doświadczenia Komisji wynika, że tego rodzaju pomoc nie prowadzi do żadnych poważnych zakłóceń, a na podstawie zdobytego doświadczenia można określić jasne warunki zgodności.

(8) Państwa członkowskie są również zobowiązane do informowania Komisji o środkach pomocy państwa na naprawę szkód spowodowanych niektórymi niekorzystnymi warunkami pogodowymi w obszarze rybołówstwa. Kwoty przyznawane w tym obszarze są zwykle ograniczone i można określić jasne warunki zgodności. Na mocy rozporządzenia (WE) nr 994/98 Komisja jest upoważniona do wyłączenia takiej pomocy spod wymogu informowania jedynie wtedy, gdy jest ona udzielana na rzecz MŚP. Jednak duże przedsiębiorstwa również mogą zostać dotknięte niekorzystnymi warunkami pogodowymi w obszarze rybołówstwa. Z doświadczenia Komisji wynika, że tego rodzaju pomoc nie prowadzi do żadnych poważnych zakłóceń, a na podstawie zdobytego doświadczenia można określić jasne warunki zgodności.

(9) Zgodnie z art. 42 TFUE w pewnych warunkach zasady pomocy państwa nie mają zastosowania do niektórych środków pomocy na rzecz produktów rolnych wymienionych w załączniku I do TFUE. Art. 42 nie ma zastosowania do leśnictwa ani do produktów niewymienionych w załączniku I. Dlatego w obecnym momencie, na mocy rozporządzenia (WE) nr 994/98, pomoc dla leśnictwa i na rzecz promowania produktów z sektora spożywczego niewymienionych w załączniku I może być wyłączona jedynie wtedy, gdy jest ona ograniczona do MŚP. Komisja powinna mieć możliwość stosowania wyłączeń w odniesieniu do niektórych rodzajów pomocy dla leśnictwa, w tym pomocy objętej programami rozwoju obszarów wiejskich, oraz w odniesieniu do pomocy na rzecz promowania i reklamy produktów z sektora spożywczego niewymienionych w załączniku I, jeśli z doświadczenia Komisji wynika, że zakłócenia konkurencji są ograniczone, oraz można określić jasne warunki zgodności.

(10) Zgodnie z art. 7 rozporządzenia Rady (WE) nr 1198/2006 z dnia 27 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rybackiego (²) do pomocy udzielanej przez państwa członkowskie na rzecz przedsiębiorstw sektora gospodarki rybnej zastosowanie mają art. 107, 108 i 109 TFUE, z wyjątkiem płatności dokonywanych przez państwa członkowskie na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1198/2006 oraz zgodnie z nim. Dodatkowa pomoc państwa na zachowanie morskich i słodkowodnych zasobów biologicznych zwykle ma ograniczony wpływ na wymianę handlową między państwami członkowskimi, przyczynia się do osiągania celów Unii w obszarze polityki morskiej i rybołówstwa i nie powoduje poważnych zakłóceń konkurencji. Przyznawane kwoty są zwykle ograniczone i można określić jasne warunki zgodności.

(11) W sektorze sportu, w szczególności sportu amatorskiego, pewne środki podjęte przez państwa członkowskie mogą nie stanowić pomocy, ponieważ nie spełniają wszystkich kryteriów przewidzianych w art. 107 ust. 1 TFUE, na przykład dlatego, że beneficjent nie prowadzi działalności gospodarczej, lub dlatego, że nie zachodzi oddziaływanie na wymianę handlową między państwami członkowskimi. Jednak w zakresie, w jakim środki w dziedzinie sportu stanowią pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, państwa członkowskie mają obecnie obowiązek informować o nich Komisję. Środki pomocy państwa w dziedzinie sportu, w szczególności sportu amatorskiego lub na małą skalę, często mają ograniczony wpływ na wymianę handlową między państwami członkowskimi i nie powodują poważnych zakłóceń konkurencji. Ponadto przyznawane kwoty są zazwyczaj niewielkie. Na podstawie zdobytego doświadczenia można określić jasne warunki zgodności, tak aby pomoc na rzecz sportu nie prowadziła do żadnych poważnych zakłóceń.

(12) Jeśli chodzi o pomoc dotyczącą transportu lotniczego i morskiego, z doświadczenia Komisji wynika, że pomoc o charakterze społecznym w zakresie transportu na rzecz mieszkańców regionów oddalonych, takich jak regiony najbardziej oddalone i wyspy, w tym wyspiarskie państwa członkowskie stanowiące jeden region i obszary słabo zaludnione, nie prowadzi do żadnych poważnych zakłóceń, pod warunkiem że jest udzielana bez względu na tożsamość przewoźnika. Można ponadto określić jasne warunki zgodności.

(13) Jeśli chodzi o pomoc na infrastrukturę szerokopasmową, Komisja zdobyła w ostatnich latach duże doświadczenie w tym obszarze i opracowała stosowne wytyczne (³). Z doświadczeń Komisji wynika, że pomoc na niektóre rodzaje infrastruktury szerokopasmowej nie prowadzi do żadnych istotnych zakłóceń i mogłaby kwalifikować się do wyłączenia grupowego, pod warunkiem że spełnione są pewne warunki zgodności i infrastruktura ta jest realizowana na „białych obszarach na mapie”, tzn. w obszarach, na których nie ma infrastruktury tej samej kategorii (ani sieci szerokopasmowych, ani sieci bardzo szybkiego dostępu nowej generacji (NGA)) i na których wprowadzenie takiej infrastruktury w najbliższej przyszłości jest mało prawdopodobne – jak przewidują kryteria opracowane w wytycznych. Jest to prawdziwe zarówno w odniesieniu do pomocy obejmującej podstawową infrastrukturę szerokopasmową, jak i do pomocy dla małych indywidualnych środków obejmujących sieci bardzo szybkiego dostępu nowej generacji, oraz do pomocy na rzecz robót budowlanych związanych z infrastrukturą szerokopasmową oraz na rzecz pasywnej infrastruktury szerokopasmowej.

(14) W odniesieniu do infrastruktury pewne środki podjęte przez państwa członkowskie mogą nie stanowić pomocy, ponieważ nie spełniają wszystkich kryteriów przewidzianych w art. 107 ust. 1 TFUE, na przykład dlatego, że beneficjent nie prowadzi działalności gospodarczej lub dlatego, że nie zachodzi oddziaływanie na wymianę handlową między państwami członkowskimi, lub dlatego, że dany środek jest rekompensatą za usługę świadczoną w ogólnym interesie gospodarczym, która spełnia wszystkie kryteria orzecznictwa w sprawie Altmark (⁴). Jednak w zakresie, w jakim finansowanie infrastruktury stanowi pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, państwa członkowskie mają obecnie obowiązek informować o nim Komisję. W odniesieniu do infrastruktury niewielkie kwoty pomocy na przedsięwzięcia infrastrukturalne mogą być skutecznym sposobem popierania celów Unii w zakresie, w jakim pomoc ta minimalizuje koszty, a potencjalne zakłócenia konkurencji mają ograniczony zakres. Komisja powinna zatem być w stanie wyłączyć pomoc państwa na przedsięwzięcia infrastrukturalne, które wspierają cele wymienione w niniejszym rozporządzeniu oraz inne cele służące wspólnemu interesowi, w szczególności cele strategii „Europa 2020” (⁵). Mogłoby to obejmować wsparcie dla projektów dotyczących sieci lub obiektów wielosektorowych, w których konieczne są jedynie relatywnie niewielkie kwoty pomocy. Wyłączenia grupowe można jednak przyznawać wyłącznie dla przedsięwzięć infrastrukturalnych, w odniesieniu do których Komisja ma odpowiednie doświadczenie, aby zdefiniować jednoznaczne i rygorystyczne kryteria zgodności, zapewniające ograniczenie ryzyka potencjalnego zakłócenia konkurencji oraz dalsze obejmowanie dużych kwot pomocy obowiązkiem informowania zgodnie z art. 108 ust. 3 TFUE.

(15) Należy zatem rozszerzyć zakres stosowania rozporządzenia (WE) nr 994/98, aby włączyć do tego zakresu nowe kategorie pomocy. Włączenie to nie ma wpływu na kwalifikowanie danego środka jako pomocy państwa w kategoriach lub sektorach, w których państwa członkowskie są już aktywne.

(16) Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 994/98 progi dla każdej kategorii pomocy, w odniesieniu do której Komisja przyjmuje rozporządzenie o wyłączeniu grupowym, powinny być wyrażone albo jako wielkość pomocy w odniesieniu do zbioru kosztów kwalifikowalnych, albo jako maksymalne kwoty pomocy. Warunek ten utrudnia stosowanie wyłączeń grupowych w odniesieniu do niektórych rodzajów środków obejmujących pomoc państwa, które – z powodu ich specyficznego sposobu zaprojektowania – nie mogą zostać precyzyjnie wyrażone ani jako wielkość pomocy, ani jako maksymalne kwoty pomocy; jak np. instrumenty inżynierii finansowej lub niektóre rodzaje środków mające na celu promowanie inwestycji finansowanych kapitałem wysokiego ryzyka. Wynika to w szczególności z faktu, że takie złożone środki mogą obejmować pomoc na różnych poziomach: beneficjenci bezpośredni, beneficjenci pośredniczący i beneficjenci pośredni. Ze względu na rosnące znaczenie takich środków i ich udział w osiąganiu celów Unii potrzebna jest większa elastyczność, aby umożliwić wyłączanie tych środków. Dlatego w przypadku takich środków powinno być możliwe zdefiniowanie progów konkretnego przyznania pomocy w kategoriach maksymalnego poziomu wsparcia zapewnianego przez państwo zawartego w tym środku lub związanego z nim. Maksymalny poziom wsparcia ze strony państwa może obejmować pewien element wsparcia, które może nie być pomocą państwa, pod warunkiem że środek ten obejmuje co najmniej pewne elementy, które zawierają pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE i które nie są marginalne.

(17) Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 994/98 państwa członkowskie są zobowiązane do przekazywania podsumowań informacji dotyczących wdrożonej przez nie pomocy objętej rozporządzeniem wyłączającym. Publikacja tych podsumowań jest konieczna do zapewnienia przejrzystości środków przyjętych przez państwa członkowskie. W chwili przyjmowania rozporządzenia (WE) nr 994/98 najskuteczniejszym sposobem zapewnienia przejrzystości była ich publikacja w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Jednak w obliczu rozwoju środków komunikacji elektronicznej publikacja tych podsumowań na stronie internetowej Komisji jest sposobem szybszym i skuteczniejszym, dodatkowo zwiększającym przejrzystość z korzyścią dla zainteresowanych stron. Zamiast w Dzienniku Urzędowym podsumowania te powinny być zatem publikowane na stronie internetowej Komisji.

(18) Również projekty rozporządzeń i inne dokumenty analizowane przez Komitet Doradczy ds. Pomocy Państwa zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 994/98 powinny być publikowane na stronie internetowej Komisji zamiast w Dzienniku Urzędowym, aby zapewnić większą przejrzystość i aby ograniczyć obciążenia administracyjne i opóźnienia związane z publikacją.

(19) Zgodnie z procedurą konsultacji przewidzianą w art. 8 rozporządzenia (WE) nr 994/98 przed opublikowaniem projektu rozporządzenia należy zasięgnąć opinii Komitetu Doradczego ds. Pomocy Państwa. Jednak, aby zapewnić większą przejrzystość, w tym samym czasie, kiedy Komisja po raz pierwszy przeprowadza konsultacje z Komitetem Doradczym, projekt rozporządzenia powinien zostać opublikowany na stronie internetowej Komisji.

(20) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 994/98,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

W rozporządzeniu (WE) nr 994/98 wprowadza się następujące zmiany:

1) tytuł rozporządzenia otrzymuje brzmienie:

„Rozporządzenie Rady (WE) nr 994/98 z dnia 7 maja 1998 r. dotyczące stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do niektórych kategorii horyzontalnej pomocy państwa”;

2) w art. 1 wprowadza się następujące zmiany:

a) ust. 1 lit. a) otrzymuje brzmienie:

„a) pomoc:

(i) dla małych i średnich przedsiębiorstw;

(ii) na badania, rozwój i innowacje;

(iii) na ochronę środowiska;

(iv) na zatrudnienie i szkolenie;

(v) na kulturę i zachowanie dziedzictwa kulturowego;

(vi) na naprawę szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi;

(vii) na naprawę szkód spowodowanych niektórymi niekorzystnymi warunkami pogodowymi w obszarze rybołówstwa;

(viii) dla leśnictwa;

(ix) na promowanie produktów z sektora spożywczego niewymienionych w załączniku I do TFUE;

(x) na zachowanie morskich i słodkowodnych zasobów biologicznych;

(xi) na sport;

(xii) w zakresie transportu na rzecz mieszkańców regionów oddalonych, jeśli pomoc ta ma charakter społeczny i jest udzielana bez względu na tożsamość przewoźnika;

(xiii) na podstawową infrastrukturę szerokopasmową lub małe środki pomocy indywidualnej na infrastrukturę, w tym sieci dostępu nowej generacji, roboty budowlane związane z infrastrukturą szerokopasmową oraz na pasywną infrastrukturę szerokopasmową – na obszarach, na których nie ma takiej infrastruktury albo jej wprowadzenie w najbliższej przyszłości jest mało prawdopodobne;

(xiv) na infrastrukturę wspierającą cele wymienione w ppkt (i)–(xiii) i w lit. b) niniejszego ustępu oraz wspierającą inne cele służące wspólnemu interesowi, w szczególności cele strategii „Europa 2020”.”;

b) ust. 2 lit. c) otrzymuje brzmienie:

„c) progi wyrażone jako wielkość pomocy w odniesieniu do zbioru kosztów kwalifikowalnych lub też wyrażone jako maksymalne kwoty pomocy lub – w przypadku pewnych rodzajów pomocy, w których trudne może być precyzyjne określenie wielkości pomocy lub kwoty pomocy, w szczególności w przypadku instrumentów inżynierii finansowej lub inwestycji finansowanych kapitałem wysokiego ryzyka lub instrumentów podobnego rodzaju – jako maksymalny poziom wsparcia zapewnianego przez państwo zawartego w tym środku lub związanego z nim, bez uszczerbku dla kwalifikowania danych środków w świetle art. 107 ust. 1 TFUE;”;

3) art. 3 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Przy wdrażaniu systemów pomocy lub środków pomocy indywidualnej udzielanych poza jakimkolwiek systemem pomocy, które zostały wyłączone zgodnie z rozporządzeniami, o których mowa w art. 1 ust. 1, państwa członkowskie przekazują Komisji, w celu opublikowania na stronie internetowej Komisji, podsumowania informacji dotyczących takich systemów pomocy lub takich środków pomocy indywidualnej, które nie są objęte wyłączonymi systemami pomocy.”;

4) w art. 8 wprowadza się następujące zmiany:

a) ust. 1 lit. a) otrzymuje brzmienie:

„a) jednocześnie z publikacją projektu rozporządzenia zgodnie z art. 6;”;

b) w ust. 2 zdanie drugie otrzymuje brzmienie:

„ Projekty i dokumenty, które mają zostać zbadane, są załączane do zgłoszenia i mogą być publikowane na stronie internetowej Komisji.”.

Artykuł 2

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 22 lipca 2013 r.