PARLAMENT EUROPEJSKI,

– uwzględniając budżet ogólny Unii Europejskiej na rok budżetowy 2010 (¹),

– uwzględniając roczne sprawozdanie finansowe Unii Europejskiej za rok budżetowy 2010 (COM(2011) 473 – C7-0258/2011) (²),

– uwzględniając sprawozdanie roczne Rady dla organu udzielającego absolutorium w sprawie audytów wewnętrznych przeprowadzonych w 2010 r.,

– uwzględniając sprawozdanie roczne Trybunału Obrachunkowego dotyczące wykonania budżetu za rok budżetowy 2010, wraz z odpowiedziami instytucji (³),

– uwzględniając poświadczenie (⁴) wiarygodności rozliczeń, jak również legalności i prawidłowości transakcji leżących u ich podstaw przedłożone przez Trybunał Obrachunkowy w odniesieniu do roku 2010 zgodnie z art. 287 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

– uwzględniając decyzję z dnia 10 maja 2012 r. (⁵) odraczającą udzielenie absolutorium za rok budżetowy 2010, jak również załączoną do niej rezolucję,

– uwzględniając art. 314 ust. 10 oraz art. 317, 318 i 319 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

– uwzględniając rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (⁶), w szczególności jego art. 50, 86, 145, 146 i 147,

– uwzględniając decyzję nr 31/2008 Sekretarza Generalnego Rady/Wysokiego Przedstawiciela ds. Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa dotyczącą zwrotu kosztów podróży delegatom członków Rady (⁷),

– uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 17 maja 2006 r. pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w sprawie dyscypliny budżetowej i należytego zarządzania finansami (⁸),

– uwzględniając art. 77 Regulaminu i załącznik VI do Regulaminu,

– uwzględniając drugie sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A7-0301/2012),

A. mając na uwadze, że „obywatele mają prawo wiedzieć, jak wydawane są ich podatki i jak sprawowana jest władza powierzona organom politycznym” (⁹);

B. mając na uwadze, że Rada jako instytucja unijna powinna ponosić demokratyczną odpowiedzialność przed obywatelami Unii Europejskiej w zakresie wdrażania funduszy unijnych;

C. mając na uwadze, że Parlament jest jedynym organem spośród instytucji unijnych wyłonionym w wyborach bezpośrednich oraz że odpowiada za udzielenie absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej;

1. podkreśla rolę, jaką Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskie powierza Parlamentowi w zakresie udzielania absolutorium z wykonania budżetu;

2. przypomina, że w myśl art. 335 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej „Unia jest […] reprezentowana przez każdą z instytucji, z tytułu ich autonomii administracyjnej, w sprawach związanych z funkcjonowaniem każdej z nich”, co oznacza, przy uwzględnieniu art. 50 rozporządzenia finansowego, że każda z instytucji jest odpowiedzialna za wykonanie własnego budżetu;

3. przypomina, że zgodnie z art. 77 Regulaminu Parlamentu „[p]ostanowienia dotyczące procedury stosowanej przy podejmowaniu decyzji w sprawie udzielenia Komisji absolutorium z wykonania budżetu stosuje się również do procedury udzielania absolutorium: […]

– osobom odpowiedzialnym za wykonanie budżetów innych instytucji i organów Unii Europejskiej, takich jak Rada (w zakresie funkcji wykonawczych), Trybunał Sprawiedliwości, Trybunał Obrachunkowy, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny i Komitet Regionów”;

Opinia Trybunału Obrachunkowego na temat Rady zawarta w oświadczeniu wiarygodności na rok 2010

4. podkreśla, że w swoim rocznym sprawozdaniu za 2010 r. Trybunał Obrachunkowy skrytykował finansowanie projektu budowlanego „Residence Palace” z powodu dokonanych płatności zaliczkowych (pkt 7.19); zwraca uwagę, że Trybunał Obrachunkowy stwierdził, iż w okresie 2008– 2010 łączna kwota płatności zaliczkowych dokonanych przez Radę wyniosła 235 000 000 EUR; stwierdza, że wypłacone kwoty pochodziły z nie w pełni wykorzystanych linii budżetowych; podkreśla, że termin „niewykorzystany w pełni” jest politycznie poprawnym określeniem na „przeszacowanie środków”; podkreśla, że w 2010 r. Rada zwiększyła środki w linii budżetowej „Nabywanie nieruchomości” o 40 000 000 EUR;

5. odnotowuje wyjaśnienia Rady dotyczące tego, że środki udostępniono w drodze przesunięć budżetowych zatwierdzonych przez władzę budżetową zgodnie z procedurami przewidzianymi w art. 22 i 24 rozporządzenia finansowego;

6. podziela zdanie Trybunału Obrachunkowego, że taka procedura stoi w sprzeczności z zasadą rzetelności budżetowej, pomimo oszczędności uzyskanych w zakresie opłat za czynsz;

7. odnotowuje odpowiedź Rady, że kwoty zapisane w pozycjach budżetowych na tłumaczenie ustne i na pokrycie kosztów podróży delegacji powinny być bardziej zbieżne z kwotami faktycznie wykorzystywanymi i domaga się poprawy planowania budżetowego, tak aby uniknąć w przyszłości praktyk stosowanych obecnie;

8. przypomina Trybunałowi Obrachunkowemu o propozycji Parlamentu dotyczącej dokonania dogłębnej oceny systemów nadzoru i kontroli, jakimi dysponuje Rada, na wzór ocen, jakie Trybunał przeprowadził w odniesieniu do Trybunału Sprawiedliwości, Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich i Europejskiego Inspektora Ochrony Danych podczas przygotowywania sprawozdania rocznego Trybunału Obrachunkowego dotyczącego roku budżetowego 2010;

9. przypomina, że skuteczny nadzór nad wykonaniem budżetu wiąże się z ogromną odpowiedzialnością, a jego pełnienie opiera się w całości na niczym nieograniczonej współpracy międzyinstytucjonalnej między Radą a Parlamentem;

Kwestie nierozstrzygnięte

10. wyraża ubolewanie z powodu dalszych trudności napotkanych we współpracy z Radą w ramach procedur udzielania absolutorium za lata 2007, 2008 i 2009, które spowodowane były niechęcią Rady do otwartego i formalnego dialogu z Komisją Kontroli Budżetowej oraz do udzielenia odpowiedzi na pytania komisji; przypomina, że Parlament odmówił udzielenia Sekretarzowi Generalnemu Rady absolutorium z wykonania budżetu Rady na rok budżetowy 2009 z powodów przedstawionych w rezolucjach z dni 10 maja 2011 r. (¹⁰) oraz 25 października 2011 r. (¹¹);

11. potwierdza otrzymanie szeregu dokumentów dotyczących procedury udzielania absolutorium za 2010 r. (ostateczne oświadczenia finansowe za 2010 r., w tym rozliczenia, sprawozdanie z działalności finansowej oraz podsumowanie kontroli wewnętrznych przeprowadzonych w roku 2010); nadal oczekuje wszystkich dokumentów niezbędnych do udzielenia absolutorium (w tym dokumentów dotyczących pełnego wewnętrznego audytu przeprowadzonego w 2010 r.);

12. przypomina, że dnia 31 stycznia 2012 r. przewodniczący Komisji Kontroli Budżetowej wystosował pismo (¹²) do obecnej prezydencji Rady, zwracając się o udzielenie przez Radę odpowiedzi na pytania załączone do tego pisma w ramach procedury udzielania absolutorium;

13. przypomina, że w rezolucji zawierającej uwagi, które stanowią integralną część wyżej wspomnianej decyzji z dnia 10 maja 2012 r. w sprawie udzielenia absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej za rok budżetowy 2010, sekcja 2 – Rada, Parlament zadał dwadzieścia sześć dodatkowych pytań związanych z procedurą udzielenia absolutorium;

14. wyraża ubolewanie, że Rada odmawia udzielenia odpowiedzi na te pytania;

15. przypomina także, że Rada nie przyjęła zaproszenia Parlamentu do udziału w posiedzeniu, podczas którego Komisja Kontroli Budżetowej debatowała nad absolutorium dla Rady za rok 2010;

16. wyraża ubolewanie wobec faktu, że postawa Rady utrudnia sprawowanie demokratycznej kontroli, a także zachowanie przejrzystości i odpowiedzialności przed unijnymi podatnikami;

17. wyraża jednak zadowolenie, że urzędująca prezydencja Rady przyjęła zaproszenie Parlamentu do udziału w debatach dotyczących sprawozdań w sprawie absolutorium za rok 2010 toczących się na posiedzeniu plenarnym w dniu 10 maja 2012 r.; podziela zadanie prezydencji, iż pożądane jest, by Parlament i Rada osiągnęły jak najszybciej porozumienie co do metody przygotowania absolutorium;

18. pragnie podziękować prezydencji duńskiej za konstruktywny wkład wniesiony w całym okresie trwania procedury udzielania absolutorium za rok 2010; wyraża jednak żal, że prezydencja duńska nie zdołała utrzymać dorobku prezydencji hiszpańskiej i szwedzkiej;

Udzielenie absolutorium: prawo Parlamentu

19. podkreśla, że Parlament jest uprawniony do udzielania absolutorium, jak wynika to z postanowień art. 316, 317 i 319 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, które należy interpretować zgodnie z ich kontekstem i celem, jakim jest poddanie całego bez wyjątku budżetu Unii Europejskiej kontroli i nadzorowi parlamentarnemu oraz udzielenie absolutorium w sposób niezależny, nie tylko mając na względzie sekcję budżetu wykonanego przez Komisję, ale również biorąc pod uwagę sekcje budżetu wykonanego przez inne instytucje, zgodnie z art. 1 rozporządzenia finansowego;

20. stwierdza, że w swojej odpowiedzi z dnia 25 listopada 2011 r. na pismo przewodniczącego Komisji Kontroli Budżetowej, Komisja wyraża życzenie, by Parlament kontynuował udzielanie, odraczanie lub odmawianie udzielenia absolutorium innym instytucjom, jak to miało miejsce do tej pory, w związku z czym jeszcze trudniej jest zrozumieć to wyjątkowe stanowisko Rady;

21. uważa, że należy w każdym razie dokonać oceny zarządzania przez Radę jako instytucję unijną w okresie badanego roku, co jest zgodne z prerogatywami Parlamentu, a zwłaszcza z powinnością zapewnienia odpowiedzialności demokratycznej przed obywatelami Unii;

22. przypomina, że wydatki Rady należy kontrolować w taki sam sposób, jak wydatki pozostałych instytucji unijnych, oraz że do podstawowych elementów takiej kontroli powinno w szczególności należeć:

a) formalne posiedzenie, zorganizowane w oparciu o pisemny kwestionariusz, między przedstawicielami Rady i komisji Parlamentu odpowiedzialnej za procedurę udzielenia absolutorium w celu udzielenia odpowiedzi na pytania członków tej komisji;

b) jak wskazano w rezolucji Parlamentu z dnia 16 czerwca 2010 r. (¹³) dotyczącej procedury udzielenia absolutorium Radzie za rok 2008, absolutorium powinno opierać się na następujących dokumentach pisemnych przedłożonych przez wszystkie instytucje:

– sprawozdaniach finansowych z poprzedniego roku finansowego odnoszących się do wykonania budżetu,

– bilansie finansowym przedstawiającym aktywa i pasywa instytucji,

– rocznym sprawozdaniu z działalności zarządzania budżetem i finansami,

– rocznym sprawozdaniu audytora wewnętrznego,

– opublikowanych wewnętrznych decyzjach Rady dotyczących budżetu;

23. wyraża ubolewanie, że podczas negocjacji dotyczących zmienionego rozporządzenia finansowego nie osiągnięto porozumienia co do sposobu udoskonalenia procedury udzielania absolutorium;

24. wyraża zadowolenie ze zorganizowania przez Komisję Kontroli Budżetowej seminarium na temat różnych ról Parlamentu i Rady w procedurze udzielania absolutorium, w ramach którego można by rozważyć między innymi następujące elementy:

– fakt, że artykuł 13 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej wzywa instytucje do lojalnej wzajemnej współpracy,

– artykuł 319 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej określa rolę Rady i Parlamentu Europejskiego w procedurze udzielania absolutorium:

(i) rolą Rady jest przedstawienie Parlamentowi Europejskiemu zalecenia dotyczącego udzielenia absolutorium w odniesieniu do wszystkich instytucji i organów Unii;

(ii) rolą Parlamentu Europejskiego jest podjęcie decyzji o udzieleniu absolutorium w odniesieniu do wszystkich instytucji i organów Unii,

– administracyjną autonomię każdej z instytucji Unii w sprawach dotyczących ich działań,

– artykuły rozporządzenia finansowego (art. 145–147) dotyczące absolutorium,

– podstawową demokratyczną zasadę przejrzystości i odpowiedzialności,

– cel dalszej poprawy skuteczności, efektywności i gospodarności w wykonaniu budżetu,

– w celu całkowitego wypełnienia przez Parlament i Radę powierzonych im ról Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz rozporządzenie finansowe precyzują, że konieczne jest przekazanie szeregu dokumentów do dyspozycji władzy budżetowej:

(i) sprawozdania rocznego Trybunału Obrachunkowego wraz z odpowiedziami kontrolowanych instytucji na uwagi Trybunału Obrachunkowego, w tym z poświadczeniem wiarygodności oraz wszelkimi odpowiednimi sprawozdaniami specjalnymi Trybunału Obrachunkowego;

(ii) rocznego sprawozdania z działalności opartego na wynikach, w szczególności w odniesieniu do wytycznych przekazanych przez Parlament Europejski i Radę zgodnie z art. 319 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

(iii) sprawozdań finansowych z poprzedniego roku finansowego odnoszących się do wykonania budżetu;

(iv) sprawozdania finansowego przedstawiającego aktywa i pasywa;

(v) sprawozdania dotyczącego zarządzania budżetem i finansami;

(vi) sprawozdania podsumowującego liczbę i rodzaj przeprowadzonych kontroli wewnętrznych, przedstawione zalecenia i podjęte w związku z nimi działania,

– Rada powinna przedkładać Parlamentowi, jako organowi decyzyjnemu władzy budżetowej, wszelkie informacje związane z udzieleniem absolutorium, o jakie Parlament się zwróci,

– Rada odpowiada pisemnie na pytania Parlamentu związane z procedurą absolutorium,

– wszystkie instytucje i organy unijne powinny być traktowane w ten sam sposób podczas przygotowywania przez Radę zalecenia dotyczącego udzielenia absolutorium,

– przed końcem stycznia 2013 r. zorganizowane zostanie posiedzenie między Parlamentem i Radą, poświęcone zagadnieniom związanym z absolutorium i odnoszące się do powyższych kwestii,

– prezydencja Rady powinna aktywnie uczestniczyć w prezentacji sprawozdania rocznego Trybunału Obrachunkowego oraz w debacie podczas sesji plenarnej Parlamentu poświęconej absolutorium.