PARLAMENT EUROPEJSKI,

– uwzględniając budżet ogólny Unii Europejskiej na rok budżetowy 2009 (¹),

– uwzględniając ostateczne roczne sprawozdanie finansowe Unii Europejskiej za rok budżetowy 2009 (SEC(2010) 963 – C7-0213/2010) (²),

– uwzględniając sprawozdanie roczne Rady dla organu udzielającego absolutorium w sprawie audytów wewnętrznych przeprowadzonych w 2009 r.,

– uwzględniając sprawozdanie roczne Trybunału Obrachunkowego dotyczące wykonania budżetu za rok budżetowy 2009 wraz z odpowiedziami instytucji (³),

– uwzględniając poświadczenie wiarygodności rozliczeń, jak również legalności i prawidłowości operacji leżących u ich podstaw przedłożone przez Trybunał Obrachunkowy zgodnie z art. 287 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (⁴),

– uwzględniając decyzję z dnia 10 maja 2011 r. (⁵) odraczającą udzielenie absolutorium za rok budżetowy 2009, jak również załączoną do niej rezolucję,

– uwzględniając art. 272 ust. 10 oraz art. 274, 275 i 276 Traktatu WE, a także art. 314 ust. 10 oraz art. 317, 318 i 319 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

– uwzględniając rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (⁶) (rozporządzenie finansowe), w szczególności jego art. 50, 86, 145, 146 i 147,

– uwzględniając decyzję nr 190/2003 Sekretarza Generalnego Rady/Wysokiego Przedstawiciela ds. Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa dotyczącą zwrotu kosztów podróży delegatom członków Rady (⁷),

– uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 17 maja 2006 r. pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w sprawie dyscypliny budżetowej i należytego zarządzania finansami (⁸),

– uwzględniając art. 77 i załącznik VI do Regulaminu,

– uwzględniając drugie sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A7-0328/2011),

A. mając na uwadze, że „obywatele mają prawo wiedzieć, jak wydawane są ich podatki i jak sprawowana jest władza powierzona organom politycznym” (⁹),

B. mając na uwadze, że administracja Rady powinna ponosić demokratyczną odpowiedzialność przed obywatelami Unii Europejskiej w zakresie wdrażania funduszy unijnych,

C. mając na uwadze, że ważne jest również zapewnienie większej przejrzystości w stosowaniu przepisów unijnych, zaś obywatele europejscy mają prawo być lepiej poinformowani także w tym zakresie, Parlament z zadowoleniem przyjmuje osiągnięte porozumienie z Radą w sprawie tabeli korelacji,

D. mając na uwadze, że Parlament jest jedynym organem spośród instytucji unijnych wyłonionym w wyborach bezpośrednich oraz że odpowiada za udzielenie absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej,

Nierozstrzygnięte kwestie

1. wyraża ubolewanie z powodu trudności, które wystąpiły w procedurach budżetowych w latach 2007–2009, a ponadto potwierdza swoje stanowisko wyrażone w poprzednich rezolucjach w sprawie udzielenia absolutorium, dotyczących tych lat budżetowych;

2. potwierdza, że w dniu 28 lutego 2011 r. otrzymał pismo od sekretarza generalnego Rady zawierające szereg dokumentów dotyczących procedury udzielenia absolutorium Radzie za rok 2009 (ostateczne sprawozdania finansowe za rok 2009 zawierające rozliczenia, sprawozdanie z działalności finansowej oraz podsumowanie kontroli wewnętrznych prowadzonych w roku 2009), oraz w zadowoleniem przyjmuje ten pozytywny krok w kierunku zapewnienia demokratycznej odpowiedzialności Rady za jej budżet administracyjny;

3. wyraża zadowolenie z faktu, że Rada przedstawiła Parlamentowi wspomniane wyżej dokumenty oraz że prezydencja Rady uczestniczyła w toczącej się podczas posiedzenia plenarnego debacie w sprawie absolutorium za rok 2009; przypomina jednak, że udzielenie absolutorium zostało odroczone, gdyż Parlament nie otrzymał odpowiedzi na szereg poruszonych na wczesnym etapie nierozstrzygniętych kwestii dotyczących absolutorium dla Rady za rok 2009, a w szczególności:

a) administracja Rady nie przyjęła żadnego zaproszenia do udziału w posiedzeniu z komisją Parlamentu odpowiedzialną za procedurę udzielenia absolutorium w celu przedyskutowania spraw dotyczących wykonania budżetu Rady na rok 2009, w związku z czym Parlament nadal potrzebuje potwierdzenia, że sekretarz generalny Rady pojawi się osobiście na posiedzeniu komisji odpowiedzialnej za procedurę absolutorium i odpowie na pytania członków komisji;

b) Parlament nie otrzymał od administracji Rady informacji i dokumentów, o które zwrócił się w rezolucji z dnia 10 maja 2011 r.;

Prawo Parlamentu do udzielenia absolutorium

4. przyjmuje do wiadomości pismo prezydencji Rady z dnia 2 czerwca 2011 r. skierowane do przewodniczącego Parlamentu Europejskiego, w którym Rada uznaje, że „wszystkie sprawozdania za rok 2009, w tym sprawozdanie Rady, otrzymały absolutorium zgodnie z prawem UE w drodze głosowania w Parlamencie w dniu 10 maja 2011 r., zgodnie z art. 319 TFUE”;

5. podkreśla, że Parlament jest uprawniony do udzielania absolutorium, jak wynika to z łącznej lektury art. 316, 317 i 319 TFUE, które należy interpretować zgodnie z ich kontekstem i celem, jakim jest poddanie całego bez wyjątku budżetu Unii Europejskiej kontroli i nadzorowi parlamentarnemu oraz udzielenie absolutorium w sposób niezależny, nie tylko mając na względzie sekcję budżetu wykonanego przez Komisję, ale również biorąc pod uwagę sekcje budżetu wykonanego przez inne instytucje, zgodnie z art. 1 rozporządzenia finansowego;

6. uważa, że art. 319 TFUE i art. 50 rozporządzenia finansowego wymagają, by przy wykonywaniu swoich budżetów inne instytucje przestrzegały tych samych co Komisja zasad i warunków; uważa w związku z powyższym, że odpowiedzialność za wykonanie poszczególnych budżetów spoczywa na każdej z instytucji, a nie jedynie na Komisji;

7. podkreśla, że bez względu na możliwe różnice w interpretacji prawnej autonomicznego zamknięcia rozliczeń Parlament uważa, że w każdym przypadku polityczna ocena zarządzania finansami przez daną instytucję w rozpatrywanym roku powinna zostać zakończona, co służy utrzymaniu obecnej zasady równowagi instytucjonalnej, zgodnie z którą Parlament jest odpowiedzialny za zapewnienie demokratycznej odpowiedzialności wobec obywateli Unii;

8. uważa, że wspomniane wyżej uzasadnienie prawne, jak również ustanowiona praktyka, w myśl której przyjmowane są indywidualne decyzje o udzieleniu absolutorium każdej instytucji i organowi Unii, uzasadniają taką wykładnię, a ponadto decyzje w sprawie absolutorium powinny być przyjmowane oddzielnie ze względów operacyjnych, tak by uniknąć braku ciągłości lub zakłóceń w działalności Unii;

9. uważa, że zgodnie z właściwą wykładnią art. 147 rozporządzenia finansowego oraz art. 265 TFUE niezdolność do podjęcia właściwych działań w następstwie uwag towarzyszących decyzji Parlamentu o udzieleniu absolutorium upoważnia Parlament do wniesienia skargi w sprawie zaniechania działań;

Odrębne role Parlamentu i Rady w procedurze udzielania absolutorium

10. odnotowuje, że zgodnie z oświadczeniem prezydencji Rady, przedstawionym podczas posiedzenia Komisji Kontroli Budżetowej z dnia 21 czerwca 2011 r., protokół ustaleń przyjęty przez COREPER dnia 2 marca 2011 r. ma na celu stworzenie podstaw stosunków między Parlamentem i Radą w zakresie absolutoriów dotyczących budżetu każdego z nich; zauważa ponadto, że protokół wymaga pełnej wzajemności między Parlamentem a Radą w zakresie przedstawiania dokumentów, odpowiedzi i pytań oraz posiedzeń dwustronnych, które mają być organizowane co roku między przedstawicielami Rady i komisji Parlamentu odpowiedzialnej za procedurę udzielania absolutorium, a także między sekretarzami generalnymi obu instytucji;

11. szanuje w pełni rolę Rady jako organu zalecającego w rocznej procedurze udzielania absolutorium, o czym mowa w art. 319 TFUE; jednakże nie zgodziłby się z Radą, gdyby ta uznała, że zajmuje takie samo jak Parlament stanowisko w zakresie udzielania absolutorium;

12. przypomina, że należy zachować rozróżnienie w odniesieniu do odrębnych ról Parlamentu i Rady w procedurze udzielania absolutorium oraz że administracja Rady (jej sekretariat generalny), podobnie jak inne administracje instytucji Unii, w tym również administracja Parlamentu, powinny podlegać kontroli Trybunału Obrachunkowego oraz powinny być, za pośrednictwem procedury absolutorium przedstawionej w TFUE, w pełni odpowiedzialne przed obywatelami Unii za wykonanie swoich budżetów;

13. odnotowuje, że Trybunał Obrachunkowy prowadzi kontrole w tych instytucjach niezależnie od kontroli Komisji, oraz podkreśla, że ostatecznym elementem tej struktury odpowiedzialności powinna być demokratyczna kontrola sprawowana za pośrednictwem absolutorium udzielanego przez Parlament;

14. przypomina Trybunałowi Obrachunkowemu o propozycji Parlamentu dotyczącej dokonania dogłębnej oceny systemów nadzoru i kontroli, jakimi dysponuje Rada, podobnej do ocen, jakie Trybunał przeprowadził w odniesieniu do Trybunału Sprawiedliwości, Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich i Europejskiego Inspektora Ochrony Danych podczas przygotowywania sprawozdania rocznego Trybunału dotyczącego roku budżetowego 2010;

Główne elementy absolutorium dla Rady

15. przypomina, że wydatki Rady należy kontrolować w taki sam sposób jak wydatki pozostałych instytucji unijnych, oraz że do podstawowych elementów takiej kontroli powinno należeć:

a) formalne posiedzenie między przedstawicielami Rady i komisji Parlamentu odpowiedzialnej za procedurę udzielenia absolutorium, możliwie przy drzwiach zamkniętych, w celu odpowiedzi na pytania członków komisji; w posiedzeniu tym powinni uczestniczyć sekretarz generalny Rady, prezydium komisji odpowiedzialnej za procedurę udzielania absolutorium, sprawozdawca i posłowie reprezentujący grupy polityczne (koordynatorzy lub kontrsprawozdawcy);

b) jak wskazano w rezolucji Parlamentu z dnia 16 czerwca 2010 r. (¹⁰) dotyczącej procedury udzielenia absolutorium Radzie za rok 2008, absolutorium powinno opierać się na następujących dokumentach pisemnych przedłożonych przez wszystkie instytucje:

– sprawozdaniach finansowych z poprzedniego roku finansowego odnoszących się do wykonania budżetu,

– bilansie finansowym przedstawiającym aktywa i pasywa instytucji,

– rocznym sprawozdaniu z działalności w sprawie ich budżetu i zarządzania finansowego,

– rocznym sprawozdaniu audytora wewnętrznego.