STANY ZJEDNOCZONE AMERYKI (zwane dalej „Stanami Zjednoczonymi”).

z jednej strony,

KRÓLESTWO BELGII,

REPUBLIKA BUŁGARII,

REPUBLIKA CZESKA,

KRÓLESTWO DANII,

REPUBLIKA FEDERALNA NIEMIEC,

REPUBLIKA ESTOŃSKA,

IRLANDIA,

REPUBLIKA GRECKA,

KRÓLESTWO HISZPANII,

REPUBLIKA FRANCUSKA,

REPUBLIKA WŁOSKA,

REPUBLIKA CYPRYJSKA,

REPUBLIKA ŁOTEWSKA,

REPUBLIKA LITEWSKA,

WIELKIE KSIĘSTWO LUKSEMBURGA,

REPUBLIKA WĘGIERSKA,

MALTA,

KRÓLESTWO NIDERLANDÓW,

REPUBLIKA AUSTRII,

RZECZPOSPOLITA POLSKA,

REPUBLIKA PORTUGALSKA,

RUMUNIA,

REPUBLIKA SŁOWENII,

REPUBLIKA SŁOWACKA,

REPUBLIKA FINLANDII,

KRÓLESTWO SZWECJI,

ZJEDNOCZONE KRÓLESTWO WIELKIEJ BRYTANII I IRLANDII PÓŁNOCNEJ,

będące stronami Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz będące państwami członkowskimi Unii Europejskiej (zwane dalej „państwami członkowskimi”),

oraz

UNIA EUROPEJSKA,

z drugiej strony,

ISLANDIA,

z trzeciej strony, oraz

KRÓLESTWO NORWEGII (zwane dalej „Norwegią”),

z czwartej strony,

DĄŻĄC do wspierania systemu międzynarodowego lotnictwa, opartego na konkurencji między przedsiębiorstwami lotniczymi na rynku o minimalnym stopniu ingerencji i regulacji ze strony rządu;

DĄŻĄC do ułatwienia rozszerzenia możliwości rozwoju międzynarodowego transportu lotniczego, w tym poprzez tworzenie sieci przewozów lotniczych, w ramach której oferowane są dogodne usługi przewozu lotniczego odpowiadające potrzebom pasażerów i spedytorów;

DĄŻĄC do umożliwienia przedsiębiorstwom lotniczym oferowania pasażerom i spedytorom konkurencyjnych cen i usług na otwartych rynkach;

DĄŻĄC do tego, by zliberalizowana umowa przyniosła korzyści wszystkim sektorom transportu lotniczego, w tym pracownikom przedsiębiorstw lotniczych;

DĄŻĄC do zapewnienia najwyższego poziomu bezpieczeństwa i ochrony lotnictwa w międzynarodowym transporcie lotniczym oraz potwierdzając swoje poważne zaniepokojenie aktami lub groźbami skierowanymi przeciwko bezpieczeństwu statków powietrznych, narażającymi na niebezpieczeństwo osoby lub mienie, mającymi negatywny wpływ na operacje transportu lotniczego i podważającymi zaufanie publiczne do bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego;

UWZGLĘDNIAJĄC Konwencję o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, otwartą do podpisu w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r.;

UZNAJĄC, że subwencje państwowe mogą mieć negatywny wpływ na konkurencję między przedsiębiorstwami lotniczymi i mogą zagrażać realizacji podstawowych celów niniejszej umowy;

POTWIERDZAJĄC znaczenie ochrony środowiska przy opracowywaniu i realizowaniu polityki w zakresie lotnictwa międzynarodowego;

UWZGLĘDNIAJĄC znaczenie ochrony konsumentów, w tym środków ochrony ustanowionych w Konwencji o ujednoliceniu niektórych zasad dotyczących międzynarodowego przewozu lotniczego, sporządzonej w Montrealu dnia 28 maja 1999 r.;

ZAMIERZAJĄC działać – na podstawie obowiązujących umów – na rzecz otwarcia dostępu do rynków i maksymalizacji korzyści dla konsumentów, przedsiębiorstw lotniczych, pracowników i społeczeństw po obu stronach Atlantyku;

UZNAJĄC znaczenie ułatwiania swoim przedsiębiorstwom lotniczym dostępu do światowych rynków kapitałowych w celu zwiększenia konkurencji i wspierania realizacji celów niniejszej umowy;

ZAMIERZAJĄC ustanowić precedens o światowym znaczeniu dla promowania korzyści wynikających z liberalizacji w tym ważnym sektorze gospodarki;

UZNAJĄC, że w wyniku wejścia w życie dnia 1 grudnia 2009 r. Traktatu z Lizbony zmieniającego Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, Unia Europejska zastąpiła Wspólnotę Europejską i stała się jej następcą oraz że od tego dnia wszystkie prawa i zobowiązania Wspólnoty Europejskiej oraz wszelkie do niej odniesienia w Umowie o transporcie lotniczym podpisanej w dniach 25 i 30 kwietnia 2007 r. przez Stany Zjednoczone Ameryki oraz Wspólnotę Europejską i jej państwa członkowskie dotyczą Unii Europejskiej;

UZGODNIŁY, CO NASTĘPUJE:

Artykuł 1

Definicja

„Strona” oznacza Stany Zjednoczone, Unię Europejską i jej państwa członkowskie, Islandię albo Norwegię.

Artykuł 2

Stosowanie Umowy o transporcie lotniczym zmienionej Protokołem i załącznika do niniejszej umowy

Postanowienia Umowy o transporcie lotniczym podpisanej przez Stany Zjednoczone Ameryki oraz Wspólnotę Europejską i jej państwa członkowskie w dniach 25 i 30 kwietnia 2007 r. (zwanej dalej „umową o transporcie lotniczym”), zmienionej Protokołem zmieniającym umowę o transporcie lotniczym podpisanym dnia 24 czerwca 2010 r. przez Stany Zjednoczone Ameryki oraz Unię Europejską i jej państwa członkowskie (zwanym dalej „protokołem” ), które zostają niniejszym włączone przez odniesienie, mają zastosowanie do wszystkich stron niniejszej umowy, z zastrzeżeniem załącznika do niniejszej umowy. Postanowienia umowy o transporcie lotniczym, zmienionej protokołem, mają zastosowanie do Islandii i Norwegii, tak jakby były one państwami członkowskimi Unii Europejskiej, a zatem Islandia i Norwegia mają wszystkie prawa i obowiązki państw członkowskich wynikające z tej umowy. Postanowienia załącznika do niniejszej umowy stanowią jej integralną część.

Artykuł 3

Wypowiedzenie lub zaprzestanie tymczasowego stosowania

1. Zarówno Stany Zjednoczone, jak i Unia Europejska i jej państwa członkowskie mogą w dowolnym momencie powiadomić pisemnie drogą dyplomatyczną pozostałe trzy strony o podjęciu decyzji o wypowiedzeniu niniejszej umowy lub zakończeniu jej tymczasowego stosowania zgodnie z art. 5.

Kopię powiadomienia przesyła się jednocześnie do Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO). Niniejsza umowa wygasa lub tymczasowe stosowanie niniejszej umowy kończy się o północy czasu GMT na koniec sezonu lotniczego wyznaczonego przez Zrzeszenie Międzynarodowego Transportu Lotniczego (IATA), który będzie w toku po upływie roku od daty pisemnego powiadomienia, chyba że powiadomienie zostanie wycofane przed upływem tego terminu za zgodą wszystkich stron.

2. Zarówno Islandia, jak i Norwegia mogą w dowolnym momencie powiadomić pisemnie drogą dyplomatyczną pozostałe strony o podjęciu decyzji o wypowiedzeniu niniejszej umowy lub zakończeniu jej tymczasowego stosowania zgodnie z art. 5. Kopię powiadomienia przesyła się jednocześnie do ICAO. Wypowiedzenie umowy lub zakończenie jej tymczasowego stosowania staje się skuteczne o północy czasu GMT na koniec sezonu lotniczego wyznaczonego przez IATA, który jest w toku po upływie roku od daty pisemnego powiadomienia, chyba że powiadomienie zostanie wycofane przed upływem tego terminu za zgodą strony przesyłającej pisemne powiadomienie, Stanów Zjednoczonych oraz Unii Europejskiej i jej państw członkowskich.

3. Zarówno Stany Zjednoczone, jak i Unia Europejska i jej państwa członkowskie mogą w dowolnym momencie powiadomić pisemnie drogą dyplomatyczną Islandię lub Norwegię o podjęciu decyzji o wypowiedzeniu niniejszej umowy lub zakończeniu jej tymczasowego stosowania, w odniesieniu do Islandii lub Norwegii. Kopie powiadomienia przesyła się jednocześnie do dwóch pozostałych stron niniejszej umowy i do ICAO. Umowa wygasa lub jej tymczasowe stosowanie kończy się w odniesieniu do Islandii lub Norwegii o północy czasu GMT na koniec sezonu lotniczego wyznaczonego przez IATA, który jest w toku po upływie roku od daty pisemnego powiadomienia, chyba że powiadomienie zostanie wycofane przed upływem tego terminu za zgodą Stanów Zjednoczonych, Unii Europejskiej i jej państw członkowskich oraz strony otrzymującej powiadomienie.

4. Do celów wymiany not dyplomatycznych, o których mowa w niniejszym artykule, noty dyplomatyczne przekazywane Unii Europejskiej i jej państwom członkowskim lub otrzymywane przez Unię Europejską i jej państwa członkowskie przekazuje się Unii Europejskiej lub otrzymuje od Unii Europejskiej, w zależności od przypadku.

5. Niezależnie od wszelkich innych postanowień niniejszego artykułu, w przypadku wypowiedzenia umowy o transporcie lotniczym, zmienionej protokołem, równocześnie wygasa niniejsza umowa.

Artykuł 4

Rejestracja w ICAO

Sekretariat Generalny Rady Unii Europejskiej rejestruje niniejszą umowę oraz wszystkie zmiany do niej w ICAO.

Artykuł 5

Tymczasowe stosowanie

Do czasu wejścia w życie niniejszej umowy strony zgadzają się stosować ją tymczasowo od dnia jej podpisania, w zakresie, w jakim umożliwia to mające zastosowanie prawo krajowe. W przypadku wypowiedzenia umowy o transporcie lotniczym, zmienionej protokołem, zgodnie z jej art. 23 lub w przypadku zaprzestania jej tymczasowego stosowania zgodnie z jej art. 25 lub zaprzestania tymczasowego stosowania protokołu zgodnie z art. 9 protokołu, równocześnie ustaje tymczasowe stosowanie niniejszej umowy.

Artykuł 6

Wejście w życie

Niniejsza umowa wchodzi w życie w późniejszym z następujących terminów:

1) w dniu wejścia w życie umowy o transporcie lotniczym,

2) w dniu wejścia w życie protokołu; oraz

3) po upływie jednego miesiąca od daty ostatniej noty przekazanej w ramach wymiany not dyplomatycznych między stronami, potwierdzającej, że wszystkie procedury konieczne do wejścia w życie niniejszej umowy zostały zakończone.

Do celów wymiany not dyplomatycznych, noty dyplomatyczne przekazywane Unii Europejskiej i jej państwom członkowskim lub otrzymywane przez Unię Europejską i jej państwa członkowskie, przekazuje się Unii Europejskiej lub otrzymuje od Unii Europejskiej, w zależności od przypadku. Nota dyplomatyczna lub noty dyplomatyczne przekazywane przez Unię Europejską i jej państwa członkowskie zawierają złożone przez każde państwo członkowskie potwierdzenie, że procedury tego państwa konieczne do wejścia w życie niniejszej umowy zostały zakończone.

NA DOWÓD CZEGO niżej podpisani, odpowiednio upoważnieni, podpisali niniejszą umowę.

Sporządzono w czterech egzemplarzach w Luksemburgu dnia szesnastego czerwca 2011 r. oraz w Oslo dnia dwudziestego pierwszego czerwca 2011 r.

For the United States of America

З а Европейск ия съюз
Por la Unión Europea
Za Evropskou unii
For Den Europæiske Union
Für die Europäische Union
Euroopa Liidu nimel
Γι α την Ευρωπαϊκ ή Ένωση
For the European Union
Pour l’Union européenne
Per l’Unione europea
Eiropas Savienības vārdā –
Europos Sąjungos vardu
Az Európai Unió részéről
Għ all-Unjoni Ewropea
Voor de Europese Unie
W imieniu Unii Europejskiej
Pela União Europeia
Pentru Uniunea Europeană
Za Európsku úniu
Za Evropsko unijo
Euroopan unionin puolesta
Fö r Europeiska unionen

Fyrir Í sland

For Kongeriket Norge

Voor het Koninkrijk België

Pour le Royaume de Belgique

Fü r das Königreich Belgien

Deze handtekening verbindt eveneens het Vlaamse Gewest, het Waalse Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Cette signature engage é galement la Région wallonne, la Région flamande et la Ré gion de Bruxelles-Capitale.

Diese Unterschrift bindet zugleich die Wallonische Region, die Flämische Region und die Region Brüssel-Hauptstadt.

За Репyб лика Бългaри я

Za Českou republiku

For Kongeriget Danmark

Fü r die Bundesrepublik Deutschland

Eesti Vabariigi nimel

Thar cheann Na hÉireann

For Ireland

Γ ια την Ελληνικ ή Δημοκρατία

Por el Reino de España

Pour la République française

Per la Repubblica italiana

Γ ια την Κυπριακ ή Δημοκρατία

Latvijas Republikas vārdā –

Lietuvos Respublikos vardu

Pour le Grand-Duché de Luxembourg

A Magyar Köztársaság részéről

Għ al Malta

Voor het Koninkrijk der Nederlanden

Fü r die Republik Österreich

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

Pela República Portuguesa

Pentru România

Za Republiko Slovenijo

Za Slovenskú republiku

Suomen tasavallan puolesta

För Republiken Finland

Fö r Konungariket Sverige

For the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland

WSPÓLNE OŚWIADCZENIE

Przedstawiciele Stanów Zjednoczonych Ameryki, Unii Europejskiej i jej państw członkowskich, Islandii i Królestwa Norwegii potwierdzili, że tekst umowy o transporcie lotniczym między Stanami Zjednoczonymi Ameryki, z jednej strony, Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z drugiej strony, Islandią, z trzeciej strony, i Królestwem Norwegii, z czwartej strony (zwanej dalej „umową”) należy uwierzytelnić w innych wersjach językowych albo przed podpisaniem umowy w drodze wymiany listów, albo po podpisaniu umowy decyzją wspólnego komitetu.

Niniejsze wspólne oświadczenie stanowi integralną część umowy.

ZAŁĄCZNIK

Szczególne postanowienia w odniesieniu do Islandii i Norwegii

Postanowienia umowy o transporcie lotniczym, zmienionej protokołem, oraz zmienionej zgodnie z poniższym, mają zastosowanie do wszystkich stron niniejszej umowy. Postanowienia umowy o transporcie lotniczym, zmienionej protokołem, mają zastosowanie do Islandii i Norwegii, tak jakby były one państwami członkowskimi Unii Europejskiej, a zatem Islandia i Norwegia mają wszystkie prawa i obowiązki państw członkowskich wynikające z tej umowy, z zastrzeżeniem poniższych postanowień:

1. Artykuł 1 pkt 9 umowy o transporcie lotniczym, zmienionej protokołem, otrzymuje brzmienie:

„»terytorium« oznacza, w odniesieniu do Stanów Zjednoczonych, obszary lądowe (ląd stały i wyspy), wody wewnętrzne i wody terytorialne pozostające pod zwierzchnictwem lub jurysdykcją Stanów Zjednoczonych, oraz, w odniesieniu do Unii Europejskiej i jej państw członkowskich, obszary lądowe (ląd stały i wyspy), wody wewnętrzne i wody terytorialne, na których zastosowanie ma Porozumienie o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz na warunkach określonych w tym porozumieniu i wszelkich późniejszych instrumentach, z wyjątkiem obszarów lądowych i wód wewnętrznych pozostających pod zwierzchnictwem lub jurysdykcją Księstwa Liechtensteinu; stosowanie niniejszej umowy do portu lotniczego na Gibraltarze uważa się za niestanowiące uszczerbku dla odpowiednich stanowisk prawnych Królestwa Hiszpanii i Zjednoczonego Królestwa w odniesieniu do sporu dotyczącego zakresu zwierzchnictwa nad terytorium, na którym znajduje się ten port lotniczy, i do utrzymania w mocy, w odniesieniu do portu lotniczego na Gibraltarze, zawieszenia stosowania środków Unii Europejskiej w dziedzinie lotnictwa obowiązujących na dzień 18 września 2006 r. pomiędzy państwami członkowskimi, zgodnie z deklaracją ministerialną dotyczącą portu lotniczego na Gibraltarze uzgodnioną w Kordobie w dniu 18 września 2006 r.; oraz”.

2. Artykuły 23– 26 umowy o transporcie lotniczym, zmienionej protokołem, nie mają zastosowania do Islandii i Norwegii.

3. Artykuły 9 i 10 protokołu nie mają zastosowania do Islandii i Norwegii.

4. W sekcji 1 załącznika 1 do umowy o transporcie lotniczym, zmienionej protokołem, dodaje się litery w brzmieniu:

„w) Islandia: Umowa o transporcie lotniczym podpisana w Waszyngtonie dnia 14 czerwca 1995 r.; zmieniona dnia 1 marca 2002 r. przez wymianę not; zmieniona dnia 14 sierpnia 2006 r. i dnia 9 marca 2007 r. przez wymianę not.

x) Królestwo Norwegii: Umowa o komunikacji lotniczej, która weszła w życie przez wymianę not w Waszyngtonie dnia 6 października 1945 r.; zmieniona dnia 6 sierpnia 1954 r. przez wymianę not; zmieniona dnia 16 czerwca 1995 r. przez wymianę not.”.

5. Sekcja 2 załącznika 1 do umowy o transporcie lotniczym, zmienionej protokołem, otrzymuje brzmienie:

„Niezależnie od sekcji 1 niniejszego załącznika, w przypadku obszarów, które nie są objęte definicją »terytorium« zawartą w art. 1 niniejszej umowy, umowy wymienione w literach e) (Dania – Stany Zjednoczone), g) (Francja – Stany Zjednoczone), v) (Zjednoczone Królestwo – Stany Zjednoczone) oraz x) (Norwegia – Stany Zjednoczone) sekcji 1 w dalszym ciągu obowiązują zgodnie z ich warunkami.”.

6. Sekcja 3 załącznika 1 do umowy o transporcie lotniczym, zmienionej protokołem, otrzymuje brzmienie:

„Niezależnie od art. 3 niniejszej umowy, przedsiębiorstwa lotnicze ze Stanów Zjednoczonych nie mają prawa oferować przewozów wyłącznie towarowych, które nie są częścią przewozu do lub ze Stanów Zjednoczonych, do punktów lub z punktów w państwach członkowskich, z wyjątkiem przewozów do punktów lub z punktów w Republice Czeskiej, Republice Francuskiej, Republice Federalnej Niemiec, Wielkim Księstwie Luksemburga, Malty, Rzeczypospolitej Polskiej, Republice Portugalskiej, Republice Słowackiej, Islandii i Królestwie Norwegii.”.

7. W art. 3 załącznika 2 do umowy o transporcie lotniczym, zmienionej protokołem, dodaje się zdanie w brzmieniu:

„W przypadku Islandii i Norwegii termin ten obejmuje między innymi art. 53, 54 i 55 Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz rozporządzenia Unii Europejskiej wdrażające art. 101, 102 i 105 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej włączone do Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym, wraz z wszelkimi zmianami do nich.”.

8. Artykuł 21 ust. 4 umowy o transporcie lotniczym, zmienionej protokołem, ma zastosowanie do Islandii i Norwegii w zakresie, w jakim odpowiednie przepisy ustawowe i wykonawcze Unii Europejskiej zostały włączone do Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym, zgodnie z wszelkimi dostosowaniami ustalonymi w tym porozumieniu. Islandia lub Norwegia mogą korzystać z praw przewidzianych w art. 21 ust. 4 lit. a) i b) umowy o transporcie lotniczym, zmienionej protokołem, jedynie wtedy, gdy w odniesieniu do ograniczeń działalności spowodowanych poziomem hałasu Islandia lub Norwegia, odpowiednio, będą podlegać – na mocy stosownych przepisów ustawowych i wykonawczych Unii Europejskiej włączonych do Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym – nadzorowi, który jest współmierny z nadzorem przewidzianym w art. 21 ust. 4 umowy o transporcie lotniczym, zmienionej protokołem.