KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (¹), w szczególności jego art. 53 ust. 1 lit. b) ppkt (i) oraz (iii),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W rozporządzeniu (WE) nr 178/2002 ustanowiono ogólne zasady dotyczące żywności i pasz, a w szczególności bezpieczeństwa żywności i pasz, na poziomie wspólnotowym i krajowym. W rozporządzeniu tym przewidziano podjęcie środków nadzwyczajnych, gdy nie ma wątpliwości, że żywność lub pasza przywożona z kraju trzeciego może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi, zdrowia zwierząt lub dla środowiska, i gdy zagrożenia tego nie można w zadowalającym stopniu ograniczyć środkami wprowadzanymi przez państwo lub państwa członkowskie, których sprawa dotyczy.

(2) W dniu 22 maja 2011 r. Niemcy zgłosiły wystąpienie ogniska wywołanego przez szczepy bakterii Escherichia coli produkującej toksynę Shiga (STEC), o serotypie O104:H4, w północnej części Niemiec. Na podstawie badań epidemiologicznych i laboratoryjnych stwierdzono, że zakażenie można wiązać ze spożyciem kiełkujących nasion wytworzonych w zakładzie na południe od Hamburga.

(3) W dniu 15 czerwca 2011 r. Francja zgłosiła wystąpienie ogniska w Bordeaux we Francji, które według wstępnych wyników badań było wywołane przez ten sam szczep E. coli (bakteria Escherichia coli produkująca toksynę Shiga (STEC), o serotypie O104:H4), jak ten stwierdzony w Niemczech. Tak jak w przypadku Niemiec dochodzenie wskazuje, że ognisko mogło być wywołane spożyciem kiełkujących nasion.

(4) Inne przesłanki pozwalają przypuszczać, że pierwotną przyczyną wystąpienia ognisk w Niemczech i Francji mogły być suche nasiona wykorzystane do kiełkowania. Aby ustalić źródło zakażenia, Komisja wszczęła procedurę identyfikacji pochodzenia koordynowaną przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) w porozumieniu z Europejskim Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób oraz Światową Organizacją Zdrowia. W dniu 5 lipca 2011 r. EFSA opublikował swoje sprawozdanie końcowe. W sprawozdaniu stwierdza się, że porównanie informacji uzyskanych w toku identyfikacji pochodzenia w przypadku ognisk we Francji i w Niemczech prowadzi do wniosku, że najbardziej prawdopodobnym wspólnym ogniwem jest partia nasion kozieradki przywiezionych z Egiptu, chociaż nie można wykluczyć, że do wystąpienia ogniska mogły się przyczynić inne partie. Mając na uwadze potencjalnie poważny wpływ na zdrowie ludzi wynikający z narażenia na niewielką ilość skażonego materiału oraz wobec braku informacji dotyczących źródła i dróg zakażenia, a także ewentualnego zakażenia krzyżowego, wydaje się obecnie właściwe uznanie za podejrzane wszystkich partii zidentyfikowanego eksportera.

(5) Ponadto bieżąca procedura identyfikacji pochodzenia potwierdza hipotezę mówiącą, że wystąpienie ognisk wywoływanych przez bakterie jest związane z przywozem nasion kozieradki, skażonych w czasie przywozu lub przed przywozem do UE, i jest spowodowane tym przywozem. Skażenie nasion szczepem E. coli O104:H4 wynika z procesu produkcyjnego, w którym możliwe było skażenie odchodami ludzkimi lub zwierzęcymi. Nadal nie ma pewności co do tego, na którym etapie łańcucha żywnościowego to nastąpiło i czy od tego czasu podjęto skuteczne środki zaradcze. W państwach członkowskich należy prowadzić dalsze pobieranie próbek do badań mikrobiologicznych w celu uzupełnienia materiału dowodowego pochodzącego z badań epidemiologicznych, zgodnie z art. 8 dyrektywy 2003/99/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 listopada 2003 r., w sprawie monitorowania chorób odzwierzęcych i odzwierzęcych czynników chorobotwórczych, zmieniającej decyzję Rady 90/424/EWG i uchylającej dyrektywę Rady 92/117/EWG (²).

(6) Zgodnie z zasadą ostrożności należy tymczasowo zakazać również przywozu wszelkich nasion i ziaren pochodzących z Egiptu, określonych w załączniku, na czas konieczny do przeprowadzenia dalszej oceny ich bezpieczeństwa. Niewątpliwie istnieje potencjalne poważne zagrożenie zdrowia ludzi wynikające z narażenia na niewielką ilość skażonego materiału również ze strony innych nasion i ziaren, a ponadto nie ma precyzyjnych informacji o dokładnym miejscu pochodzenia w Egipcie ani o drogach zakażenia, a także ewentualnego zakażenia krzyżowego.

(7) Należy zatem przyjąć na szczeblu Unii Europejskiej określone nadzwyczajne środki ostrożności, aby państwa członkowskie podjęły wszelkie niezbędne działania w celu wycofania z obrotu w UE wszystkich partii nasion kozieradki przywiezionych z Egiptu w latach 2009–2011, o których mowa w powiadomieniach z systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznej żywności i paszach, związanych z procedurą identyfikacji pochodzenia, a także w celu pobrania próbek z tych partii nasion, a następnie zniszczenia ich oraz w celu tymczasowego wstrzymania przywozu z Egiptu wszelkich nasion i ziaren określonych w załączniku do niniejszej decyzji.

(8) Aby zapewnić właściwym organom Egiptu odpowiedni czas na przedstawienie informacji zwrotnej oraz rozważenie właściwych środków zarządzania ryzykiem, tymczasowe wstrzymanie przywozu powinno obowiązywać co najmniej do dnia 31 października 2011 r.

(9) Środki przewidziane w niniejszej decyzji są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ WYKONAWCZĄ:

Artykuł 1

Państwa członkowskie podejmują wszelkie działania niezbędne do tego, aby wszystkie partie nasion kozieradki przywiezione z Egiptu w latach 2009–2011, o których mowa w powiadomieniach z systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznej żywności i paszach, związanych z procedurą identyfikacji pochodzenia, zostały wycofane z obrotu i zniszczone. Zgodnie z art. 8 dyrektywy 2003/99/WE z partii tych należy pobrać próbki.

Artykuł 2

[1] Dopuszczanie do swobodnego obrotu w Unii wymienionych w załączniku [2] nasion i ziaren z Egiptu jest zabronione do dnia 31 marca 2012 r.

Artykuł 3

Środki określone w niniejszej decyzji podlegają regularnej ponownej ocenie na podstawie gwarancji przedstawionych przez Egipt, wyników badań analitycznych oraz dochodzeń prowadzonych przez państwa członkowskie.

Artykuł 4

Niniejsza decyzja skierowana jest do państw członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 6 lipca 2011 r.