KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiające wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych („rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku”) (¹), w szczególności jego art. 191 w związku z jego art. 4,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Unijny rynek owoców i warzyw przechodzi obecnie bezprecedensowy kryzys na skutek śmiertelnych zakażeń enterokrwotocznymi szczepami Eschericha coli (E. coli) w Niemczech, które powiązano ze spożyciem niektórych świeżych owoców i warzyw. Kryzys rozpoczął się w dniu 26 maja 2011 r., kiedy to ukazały się doniesienia prasowe zawierające podejrzenia, jakoby źródłem zakażeń były ogórki.

(2) Kilka państw członkowskich i państw trzecich zastosowało środki zapobiegawcze, a nagły spadek zaufania konsumentów wynikający z postrzeganego zagrożenia dla zdrowia publicznego spowodował bardzo poważne zakłócenia na unijnym rynku owoców i warzyw, w szczególności w odniesieniu do produkowanych w Unii ogórków, pomidorów, słodkiej papryki, cukinii i niektórych rodzajów sałaty i endywii.

(3) Zważywszy na obecną i spodziewaną sytuację na rynku oraz na fakt, że rozporządzenie (WE) nr 1234/2007 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1580/2007 z dnia 21 grudnia 2007 r. ustanawiające przepisy wykonawcze do rozporządzeń Rady (WE) nr 2200/96, (WE) nr 2201/96 i (WE) nr 1182/2007 w sektorze owoców i warzyw (²), które w dniu 22 czerwca 2011 r. ma być zastąpione rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 543/2011 z dnia 7 czerwca 2011 r. ustanawiającym szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do sektora owoców i warzyw oraz sektora przetworzonych owoców i warzyw (³), nie określają szczegółowo odpowiednich instrumentów sektorowych do rozwiązywania konkretnych problemów pojawiających się w sektorze owoców i warzyw, konieczne jest przyjęcie, w trybie natychmiastowym i na ograniczony okres, środków nadzwyczajnych.

(4) Ponieważ kryzys w sektorze owoców i warzyw dotyczy głównie ogórków, pomidorów, słodkiej papryki, cukinii i niektórych rodzajów sałaty i endywii, zakres nadzwyczajnych środków należy zatem ograniczyć do tych produktów.

(5) Ze względu na specyficzny charakter sektora owoców i warzyw najlepszymi formami wspierania uznanych organizacji producentów owoców i warzyw są zarządzanie kryzysowe i zapobieganie sytuacjom kryzysowym, o których mowa w art. 103c ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1234/2007.

(6) Unia powinna zapewnić dodatkowe wsparcie w odniesieniu do wycofywania z rynku, zielonych zbiorów i niezbierania ogórków, pomidorów, słodkiej papryki, cukinii i niektórych rodzajów sałaty i endywii, przeznaczonych do spożycia jako produkty świeże. Uwzględniając poważne zakłócenia na rynku owoców i warzyw oraz stosunkowo niski poziom członkostwa w organizacjach producentów w niektórych państwach członkowskich, konieczne jest również przyznanie wsparcia Unii na rzecz tego rodzaju środków producentom owoców i warzyw, którzy nie są członkami uznanych organizacji producentów i którzy zawarli z uznaną organizacją producentów umowę w sprawie wycofania z rynku ogórków, pomidorów, słodkiej papryki, cukinii i niektórych rodzajów sałaty i endywii.

(7) W celu zachowania jednolitości i uniknięcia nadmiernej rekompensaty należy określić na poziomie Unii najwyższe dopuszczalne poziomy wsparcia Unii na rzecz wycofania z rynku, zielonych zbiorów i niezbierania. W celu uwzględnienia szczególnego charakteru działań dotyczących niezbierania i zielonych zbiorów państwa członkowskie powinny zmienić podejście do wycofania z rynku z opartego na kilogramach na podejście oparte na powierzchni w hektarach, w oparciu o plony.

(8) Organizacje producentów są głównymi podmiotami w sektorze owoców i warzyw, są więc najodpowiedniejszymi jednostkami, by gwarantować wypłatę pomocy Unii producentom, którzy nie są członkami uznanych organizacji producentów. Powinny one zapewniać wypłatę pomocy Unii producentom, którzy nie są członkami uznanych organizacji producentów, na podstawie zawartych z nimi umów. Jako że nie we wszystkich państwach członkowskich poziom zorganizowania rynku owoców i warzyw po stronie podaży jest jednakowy, w uzasadnionych przypadkach należy umożliwić właściwym organom państw członkowskich bezpośrednią wypłatę pomocy dla producentów.

(9) Dla utrzymania dyscypliny budżetowej konieczne jest ustanowienie pułapu wydatków, które mają być finansowane przez Europejski Fundusz Rolniczy Gwarancji (EFRG), oraz stworzenie systemu powiadamiania i monitorowania, w ramach którego państwa członkowskie będą informować Komisję o swych działaniach dotyczących wycofania, zielonych zbiorów i niezbierania.

(10) W celu ograniczenia negatywnych skutków w sektorze owoców i warzyw niniejsze rozporządzenie powinno obejmować okres rozpoczynający się w dniu 26 maja 2011 r. Z uwagi na pilną sytuację niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie w dniu jego opublikowania.

(11) Komitet Zarządzający ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych nie wydał opinii w terminie ustalonym przez jego przewodniczącego,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zakres

1. W okresie od dnia 26 maja 2011 r. do dnia 30 czerwca 2011 r. przyznaje się nadzwyczajne wsparcie dla organizacji producentów, o których mowa w art. 122 lit. a) ppkt (iii) rozporządzenia (WE) nr 1234/2007, oraz producentów, którzy nie są członkami tych organizacji, w odniesieniu do następujących produktów sektora owoców i warzyw, przeznaczonych do spożycia jako produkty świeże:

a) pomidory objęte kodem CN 0702 00 00;

b) sałaty objęte kodami CN 0705 11 00 i 0705 19 00; endywie o liściach karbowanych i endywie o liściach szerokolistnych (Batavian) objęte kodem CN 0705 29 00;

c) ogórki objęte kodem CN 0707 00 05;

d) słodkie papryki objęte kodem CN 0709 60 10;

e) cukinie objęte kodem CN 0709 90 70.

2. Środki podjęte na mocy niniejszego rozporządzenia uznaje się za interwencje mające na celu stabilizację rynków rolnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 1290/2005 (⁴).

Artykuł 2

Maksymalna kwota wsparcia

[1] Ogółem wydatki Unii na cele niniejszego rozporządzenia nie przekraczają 227 000 000 EUR. Są one finansowane przez Europejski Fundusz Rolniczy Gwarancji (EFRG) i wykorzystywane jedynie w celu sfinansowania środków określonych na podstawie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 3

Stosowanie przepisów

O ile przepisy niniejszego rozporządzenia nie stanowią wyraźnie inaczej, w odniesieniu do organizacji producentów i ich członków stosuje się przepisy rozporządzenia (WE) nr 1234/2007, rozporządzenia (WE) nr 1580/2007 i rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 543/2011, a w odniesieniu do producentów, o których mowa w art. 5, wymienione przepisy stosuje się odpowiednio.

Artykuł 4

Organizacje producentów

1. Jeżeli produkty, o których mowa w art. 1 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, są wycofane w okresie, o którym mowa w wymienionym artykule, nie stosuje się do nich pułapu 5 %, o którym mowa w art. 80 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1580/2007 oraz w art. 79 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 543/2011.

2. Niezbieranie, o którym mowa w art. 85 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1580/2007 i art. 84 ust. 1 lit. b) rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 543/2011, może być stosowane w odniesieniu do produktów i w okresie, o których mowa w art. 1 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, nawet w przypadkach gdy z danego obszaru pozyskiwano produkcję w celach handlowych w trakcie normalnego cyklu produkcyjnego. W takich przypadkach kwoty rekompensaty, o których mowa w art. 86 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 1580/2007 i art. 85 ust. 4 rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 543/2011, zmniejsza się proporcjonalnie do części zebranych już zbiorów ustalonej na podstawie danych księgowych lub podatkowych odpowiedniej organizacji producentów.

3. W przypadkach gdy przeznaczenie wycofanych produktów jest inne niż bezpłatna dystrybucja, dopłata Unii do maksymalnych kwot określonych przez państwa członkowskie na podstawie art. 80 rozporządzenia (WE) nr 1580/2007 i art. 79 rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 543/2011 nie przekracza kwot określonych w części A załącznika I do niniejszego rozporządzenia. Przy bezpłatnej dystrybucji kwoty te podwaja się.

4. W okresie, o którym mowa w art. 1 ust. 1, w odniesieniu do wydatków poniesionych na środki, o których mowa w niniejszym artykule ust. 1 i 2, nie stosuje się pułapu jednej trzeciej wydatków, o którym mowa w art. 103c ust. 2 akapit drugi rozporządzenia (WE) nr 1234/2007, ani pułapu zwiększenia kwoty funduszu operacyjnego o maksymalnie 25 %, o którym mowa w art. 67 ust. 1 lit. c) rozporządzenia (WE) nr 1580/2007 i art. 66 ust. 3 lit. c) rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 543/2011.

5. Dodatkowego wsparcia Unii udziela się w odniesieniu do działań dotyczących wycofania z rynku, zielonych zbiorów i niezbierania stosowanych odniesieniu do produktów i w okresie, o których mowa w art. 1 ust. 1. Wsparcie zielonych zbiorów obejmuje tylko produkty, które fizycznie znajdują się na polach i faktycznie zostają zebrane w ramach zielonych zbiorów.

Dodatkowego wsparcia Unii nie włącza się do programów operacyjnych organizacji producentów ani nie uwzględnia się przy obliczaniu pułapów wynoszących 4,1 % i 4,6 %, o których mowa w art. 103d ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1234/2007.

Kwoty dodatkowego wsparcia Unii na rzecz wycofania z rynku określono w części B załącznika I do niniejszego rozporządzenia.

W przypadku niezbierania i zielonych zbiorów państwa członkowskie określają kwoty dodatkowego wsparcia Unii na hektar na poziomie nieprzekraczającym 90 % kwot określonych w części B załącznika I do niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do wycofania z rynku.

Dodatkowego wsparcia Unii udziela się, nawet jeśli organizacje producentów nie uwzględniły przedmiotowych działań w swych programach operacyjnych.

6. Wydatki poniesione na podstawie niniejszego artykułu stanowią część funduszy operacyjnych organizacji producentów. Artykuł 103b ust. 2 i art. 103d ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1234/2007 nie stosuje się do dodatkowego wsparcia Unii, o którym mowa w niniejszym artykule ust. 5.

Artykuł 5

Producenci, którzy nie są członkami organizacji producentów

1. Producentom owoców i warzyw, którzy nie są członkami uznanej organizacji producentów (zwanym dalej „producentami spoza organizacji”), przyznaje się wsparcie Unii na przeprowadzanie działań związanych z wycofaniem z rynku, niezbieraniem i zielonymi zbiorami w odniesieniu do produktów i w okresie, o których mowa w art. 1 ust. 1. W przypadku gdy organizacja producentów została zawieszona na podstawie art. 116 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1580/2007 lub art. 114 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 543/2011, do celów niniejszego rozporządzenia jej członków uznaje się za producentów spoza organizacji.

Wsparcie zielonych zbiorów obejmuje tylko produkty, które fizycznie znajdują się na polach i faktycznie zostają zebrane w ramach zielonych zbiorów.

2. W przypadku wycofywania z rynku producenci spoza organizacji zawierają umowę z uznaną organizacją producentów.

Wsparcie Unii wypłacane jest tym producentom przez organizację producentów, z którą zawarli taką umowę. Artykuł 4 ust. 5 akapit drugi i piąty oraz art. 4 ust. 6 stosuje się odpowiednio.

3. Kwoty wsparcia, które jest udzielane na podstawie ust. 1, w sytuacji, o której mowa w ust. 2, to kwoty określone w części B załącznika I pomniejszone o kwoty, które odpowiadają kosztom faktycznie poniesionym przez organizację producentów przy wycofywaniu odnośnych produktów, zatrzymywanym przez organizację producentów. Przedmiotowe koszty należy udokumentować, przedstawiając odpowiednie faktury. Do celów niniejszego rozporządzenia organizacje producentów przyjmują wszystkie uzasadnione wnioski producentów spoza organizacji.

4. W należycie uzasadnionych przypadkach, na przykład przy niskim stopniu zorganizowania producentów w zainteresowanym państwie członkowskim, oraz w niedyskryminacyjny sposób, państwa członkowskie mogą umożliwić producentom spoza organizacji zastąpienie zawarcia umowy, o której mowa w ust. 2, zgłoszeniem do właściwego organu danego państwa członkowskiego. Do przedmiotowego zgłoszenia stosuje się odpowiednio art. 79 rozporządzenia (WE) nr 1580/2007 lub art. 78 rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 543/2011.

W takich przypadkach właściwy organ państwa członkowskiego wypłaca wsparcie Unii bezpośrednio producentom, na podstawie krajowego prawodawstwa. Kwoty wsparcia określono w załączniku I część B.

5. W przypadku działań dotyczących niezbierania i zielonych zbiorów producenci spoza organizacji dokonują odpowiedniego powiadomienia właściwego organu danego państwa członkowskiego na podstawie przepisów szczegółowych, przyjętych przez dane państwo członkowskie na podstawie art. 86 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (WE) nr 1580/2007 lub art. 85 ust. 1 lit. a) rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 543/2011.

Kwoty wsparcia Unii na rzecz działań dotyczących niezbierania i zielonych zbiorów określa się na podstawie art. 4 ust. 5 akapit czwarty.

Artykuł 6

Kontrole działań dotyczących wycofania, niezbierania i zielonych zbiorów

1. Działania dotyczące wycofania, o których mowa w art. 4 i 5, podlegają kontrolom pierwszego szczebla na podstawie art. 110 rozporządzenia (WE) nr 1580/2007 i art. 108 rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 543/2011. Kontrole te ograniczone są jednak do 10 % ilości produktów wycofanych z rynku.

W odniesieniu do działań dotyczących wycofania z rynku, o których mowa w art. 5 ust. 4, kontrole pierwszego szczebla obejmują 100 % ilości produktów wycofanych z rynku.

2. Działania dotyczące niezbierania i zielonych zbiorów, o których mowa w art. 4 i 5, podlegają kontrolom i warunkom określonym w art. 112 rozporządzenia (WE) nr 1580/2007 i art. 110 rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 543/2011, z wyjątkiem kontroli dotyczących wymogu, by nie przeprowadzono już częściowych zbiorów. Kontrole te ograniczone są do 10 % obszarów produkcji, o których mowa w art. 4 ust. 2.

W odniesieniu do działań dotyczących niezbierania i zielonych zbiorów, o których mowa w art. 5 ust. 5, kontrole obejmują 100 % obszarów produkcji.

Artykuł 7

Powiadomienia

1. Od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, w każdą środę państwa członkowskie powiadamiają Komisję (do godz. 12.00 w południe czasu brukselskiego) o powiadomieniach otrzymanych w ciągu poprzedniego tygodnia od organizacji producentów i producentów spoza organizacji. Powiadomienia dotyczą działań przedsięwziętych do celów niniejszego rozporządzenia; obejmują ilości, powierzchnie i maksymalne wydatki Unii w odniesieniu do każdego z produktów, o których mowa w art. 1 ust. 1.

Państwa członkowskie korzystają z modeli zawartych w załączniku II.

W dniu 22 czerwca 2011 r. państwa członkowskie przekazują Komisji informacje, o których mowa w akapicie pierwszym, z wykorzystaniem modeli zawartych w załączniku II, w odniesieniu do działań dotyczących wycofania, niezbierania lub zielonych zbiorów podjętych od dnia 26 maja 2011 r. do dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

2. Do dnia 18 lipca 2011 r. państwa członkowskie przekazują Komisji informacje o łącznych ilościach wycofanych z rynku, łącznej powierzchni, której dotyczyło niezbieranie lub zielone zbiory, oraz wnioski o ogólną kwotę wsparcia Unii odpowiadającą działaniom dotyczącym wycofania i niezbierania.

Państwa członkowskie korzystają z modelu zawartego w załączniku III.

W odniesieniu do działań dotyczących wycofania, niezbierania i zielonych zbiorów, które nie zostały zgłoszone zgodnie z niniejszym ustępem, nie przyznaje się wsparcia Unii.

3. W przypadku gdy wnioski o wsparcie Unii zgłoszone zgodnie z ust. 2 przekroczą maksymalną kwotę wsparcia, o której mowa w art. 2, Komisja, bez pomocy komitetu, o którym mowa w art. 195 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1234/2007, określa współczynnik przydziału do celów przyznania łącznej dostępnej kwoty wsparcia na podstawie otrzymanych wniosków. W przypadku gdy wnioski o wsparcie nie przekroczą maksymalnej kwoty wsparcia współczynnik przydziału ustalony będzie na 100 %.

Państwa członkowskie stosują współczynnik przydziału do wszystkich wniosków, o których mowa w art. 8.

Artykuł 8

Wnioski o przyznanie wsparcia Unii i jego wypłata

1. Organizacje producentów składają wnioski o wypłatę wsparcia Unii, o którym mowa w art. 4 ust. 5 i art. 5 ust. 2, do dnia 11 lipca 2011 r.

2. Na zasadzie odstępstwa od terminów ustalonych na podstawie art. 73 rozporządzenia (WE) nr 1580/2007 i art. 72 rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 543/2011 organizacje producentów składają wnioski o wypłatę ogólnej kwoty wsparcia Unii, o którym mowa w art. 4 ust. 1–4 niniejszego rozporządzenia na podstawie procedury, o której mowa w art. 73 rozporządzenia (WE) nr 1580/2007 i art. 72 rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 543/2011, do dnia 11 lipca 2011 r.

Nie stosuje się pułapu 80 % kwoty pomocy zatwierdzonej początkowo dla danego programu operacyjnego, o którym mowa w art. 73 akapit trzeci rozporządzenia (WE) nr 1580/2007 i art. 72 rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 543/2011.

3. W sytuacjach, o których mowa w art. 5 ust. 4 i 5, producenci spoza organizacji zgłaszają wnioski o wypłatę wsparcia Unii bezpośrednio do właściwych organów państw członkowskich do dnia 11 lipca 2011 r. Państwa członkowskie wyznaczają właściwe organy do dnia 30 czerwca 2011 r.

4. Do wniosków o wsparcie Unii, o którym mowa w ust. 1, 2 i 3, dołącza się dokumentację dodatkową uzasadniającą kwotę wnioskowanego wsparcia Unii i pisemne oświadczenie, że w odniesieniu do działań kwalifikowalnych do wsparcia Unii na mocy niniejszego rozporządzenia wnioskodawca nie otrzymał żadnego podwójnego finansowania unijnego lub krajowego ani odszkodowania w ramach polisy ubezpieczeniowej.

5. Do czasu ustalenia współczynnika przydziału, o którym mowa w art. 7 ust. 3, właściwe organy państw członkowskich nie dokonują wypłat. Zapewniają one dokonanie wszystkich płatności do celów niniejszego rozporządzenia najpóźniej do dnia 15 października 2011 r.

Artykuł 9

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem jego opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 17 czerwca 2011 r.