1.

DEFINICJE

1.1.

Do celów niniejszego załącznika zastosowanie mają następujące definicje:

(1) »roczne natężenie ruchu« oznacza całkowitą liczbę pasażerów przylatujących, odlatujących i tranzytowych (liczonych jeden raz);

(2) »właściwy organ« oznacza krajowy organ wyznaczony przez państwo członkowskie zgodnie z art. 9, odpowiedzialny za koordynację i kontrolę wdrażania krajowego programu ochrony lotnictwa cywilnego;

(3) »audytor« oznacza każdą osobę przeprowadzającą w imieniu właściwego organu kontrolę zgodności na poziomie krajowym;

(4) »certyfikacja« oznacza formalną ocenę i formalne potwierdzenie przez właściwy organ lub w jego imieniu, że osoba posiada odpowiednie kompetencje do sprawowania funkcji audytora na odpowiednim poziomie określonym przez właściwy organ;

(5) »kontrola zgodności« oznacza wszelkie procedury lub procesy stosowane w celu dokonania oceny wykonania niniejszego rozporządzenia i krajowego programu ochrony lotnictwa;

(6) »uchybienie« oznacza niespełnienie wymogu w zakresie ochrony lotnictwa;

(7) »inspekcja« oznacza analizę wdrożenia środków i procedur ochrony w celu ustalenia, czy są one realizowane skutecznie i zgodnie z wymaganymi standardami, a także w celu stwierdzenia ewentualnych uchybień;

(8) »wywiad« oznacza ustną kontrolę przeprowadzoną przez audytora w celu ustalenia, czy wdrożono szczegółowe środki lub procedury ochrony;

(9) »obserwacja« oznacza wzrokową kontrolę przeprowadzoną przez audytora w celu ustalenia, czy wdrożono środek lub procedurę ochrony;

(10) »reprezentatywna próbka« oznacza wybór spośród możliwych opcji kontrolnych, którego liczba i zakres są wystarczające, aby stanowić podstawę ogólnych wniosków dotyczących stosowania standardów;

(11) »audyt ochrony« oznacza szczegółową analizę środków i procedur ochrony, mającą na celu stwierdzenie, czy są one w pełni stosowane w sposób ciągły;

(12) »test« oznacza sprawdzenie środków ochrony lotnictwa, polegające na symulacji przez właściwy organ zamiaru popełnienia aktu bezprawnej ingerencji w celu zbadania skuteczności zastosowania istniejących środków ochrony;

(13) »weryfikacja« oznacza czynności podejmowane przez audytora w celu ustalenia, czy szczegółowe środki ochrony są rzeczywiście stosowane;

(14) »podatność« oznacza każdy słaby punkt w zakresie stosowania środków i procedur, które mogłyby być wykorzystane w celu popełnienia aktu bezprawnej ingerencji.

2.

UPRAWNIENIA WŁAŚCIWEGO ORGANU

2.1.

Państwa członkowskie nadają właściwemu organowi konieczne uprawnienia do kontrolowania i egzekwowania wymogów niniejszego rozporządzenia oraz przepisów wykonawczych do niego, w tym prawo nakładania kar zgodnie z art. 21.

2.2.

Właściwy organ podejmuje kontrolę zgodności i posiada konieczne uprawnienia, aby zażądać usunięcia w określonym terminie stwierdzonych uchybień.

2.3.

Ustanawia się stopniowe i proporcjonalne podejście dotyczące działań korygujących uchybienia i środków egzekucyjnych. Podejście to obejmuje kolejne etapy, jakie należy przejść, aż do całkowitego usunięcia uchybień, obejmujące:

a) rady i zalecenia;

b) formalne upomnienie;

c) nakaz;

d) sankcje administracyjne i postępowanie sądowe.

Właściwy organ może pominąć jeden lub kilka z etapów, zwłaszcza w przypadku poważnych lub powtarzających się uchybień.

3.

CELE I ZAWARTOŚĆ KRAJOWEGO PROGRAMU KONTROLI JAKOŚCI

3.1.

Za pomocą kontroli zgodności krajowy program kontroli jakości ma na celu sprawdzenie, czy środki ochrony lotnictwa są skutecznie i prawidłowo stosowane, a także określenie poziomu zgodności z przepisami niniejszego rozporządzenia i krajowym programem ochrony lotnictwa cywilnego.

3.2.

Krajowy program kontroli jakości obejmuje następujące elementy:

a) strukturę organizacyjną, obowiązki i zasoby;

b) zakresy obowiązków audytorów i wymagane kwalifikacje;

c) kontrolę zgodności, obejmującą zakres audytów, inspekcji, testów dotyczących ochrony oraz, w związku z rzeczywistym lub potencjalnym naruszeniem zasad ochrony, dochodzenia, częstotliwość audytów i inspekcji dotyczących ochrony, a także klasyfikację zgodności;

d) przeglądy, jeżeli zachodzi konieczność dokonania ponownej oceny potrzeb w zakresie ochrony;

e) działania korygujące uchybienia dostarczające danych dotyczących systemu zgłaszania uchybień, działania następcze i korygujące w celu zapewnienia zgodności z wymogami w zakresie ochrony lotnictwa;

f) środki egzekucyjne oraz, w stosownych przypadkach, kary zgodnie z pkt 2.1 i 2.3 niniejszego załącznika;

g) sprawozdania dotyczące przeprowadzonych kontroli zgodności, obejmujące, w stosownych przypadkach, wymianę informacji pomiędzy krajowymi organami na temat poziomu zgodności;

h) proces monitorowania środków wewnętrznej kontroli jakości stosowanych przez port lotniczy, operatora i podmiot;

i) system rejestrujący i analizujący wyniki krajowego programu kontroli jakości w celu określenia tendencji i ukierunkowania przyszłego rozwoju polityki.

4.

KONTROLOWANIE ZGODNOŚCI

4.1.

Wszystkie porty lotnicze, operatorzy i pozostałe podmioty odpowiedzialne za ochronę lotnictwa podlegają regularnej kontroli, aby zapewnić sprawne wykrywanie i korygowanie uchybień.

4.2.

Kontrole przeprowadza się zgodnie z krajowym programem kontroli jakości, uwzględniając poziom zagrożenia, rodzaj i charakter operacji, zasady stosowania, wyniki wewnętrznej kontroli jakości realizowanej przez porty lotnicze, operatorów i podmioty, a także inne czynniki i oceny mające wpływ na częstotliwość kontroli.

4.3.

Kontrola obejmuje stosowanie środków wewnętrznej kontroli jakości przez porty lotnicze, operatorów i pozostałe podmioty oraz ich skuteczność.

4.4.

Kontrola każdego portu lotniczego obejmuje odpowiedni zestaw czynności związanych z kontrolą zgodności oraz dostarcza ogólnego przeglądu stosowania środków ochrony w tej dziedzinie.

4.5.

Zarządzanie, ustalanie priorytetów i organizacja programu kontroli jakości są realizowane niezależnie od operacyjnego wdrażania środków podejmowanych na podstawie krajowego programu ochrony lotnictwa cywilnego.

4.6.

Kontrola zgodności obejmuje audyty, inspekcje i testy dotyczące ochrony.

5.

METODOLOGIA

5.1.

Metodologia przeprowadzania kontroli zgodności odpowiada znormalizowanemu podejściu, które obejmuje przydzielanie zadań, planowanie, przygotowanie, czynności na miejscu, klasyfikację wyników, sporządzenie sprawozdania i proces naprawczy.

5.2.

Kontrola zgodności opiera się na regularnym gromadzeniu informacji w drodze obserwacji, wywiadów, analizy dokumentacji oraz weryfikacji.

5.3.

Kontrola zgodności obejmuje zarówno zapowiedziane, jak i niezapowiedziane czynności.

6.

AUDYTY OCHRONY

6.1.

Audyt ochrony obejmuje:

a) wszystkie środki ochrony w porcie lotniczym; lub

b) wszystkie środki ochrony stosowane przez dany port lotniczy, terminal portu lotniczego, operatora lub podmiot; lub

c) określoną część krajowego programu ochrony lotnictwa cywilnego.

6.2.

Metodologia przeprowadzania audytu ochrony uwzględnia następujące elementy:

a) zapowiedź audytu ochrony oraz przekazanie, w stosownych przypadkach, kwestionariusza wstępnego;

b) etap przygotowawczy obejmujący analizę wypełnionego kwestionariusza wstępnego oraz pozostałej stosownej dokumentacji;

c) wstępne spotkanie informacyjne z przedstawicielami portu lotniczego/operatora/podmiotu przed rozpoczęciem kontroli na miejscu;

d) kontrolę na miejscu;

e) ustne sprawozdanie i raport;

f) w przypadku stwierdzenia uchybień, proces naprawczy i odpowiednie monitorowanie tego procesu.

6.3.

Aby możliwe było potwierdzenie stosowania środków ochrony, przeprowadzenie audytu ochrony opiera się na systematycznym gromadzeniu informacji z zastosowaniem jednej lub kilku z poniższych technik:

a) analiza dokumentów;

b) obserwacje;

c) wywiady;

d) weryfikacje.

6.4.

Porty lotnicze o rocznym natężeniu ruchu przekraczającym 10 milionów pasażerów podlegają przynajmniej raz na cztery lata audytowi ochrony obejmującemu standardy ochrony lotnictwa. Analiza obejmuje reprezentatywną próbkę informacji.

7.

INSPEKCJE

7.1.

Zakres inspekcji obejmuje przynajmniej jeden zestaw bezpośrednio powiązanych środków ochrony wymienionych w załączniku I do niniejszego rozporządzenia oraz odpowiednie przepisy wykonawcze, sprawdzane w ramach pojedynczej czynności lub w odpowiednich ramach czasowych nieprzekraczających zasadniczo okresu trzech miesięcy. Analiza obejmuje reprezentatywną próbkę informacji.

7.2.

Zestaw bezpośrednio powiązanych środków ochrony to zestaw dwóch lub większej liczby wymogów wymienionych w załączniku I do niniejszego rozporządzenia oraz odpowiednie przepisy wykonawcze, które tak ściśle na siebie wzajemnie oddziaływają, że nie jest możliwe stwierdzenie, czy cel został osiągnięty, jeśli nie potraktuje się ich wspólnie. Zestawy te obejmują zestawy wymienione w dodatku I do niniejszego załącznika.

7.3.

Inspekcje są niezapowiedziane. Jeśli właściwy organ uzna, że nie jest to możliwe, inspekcje mogą być zapowiedziane. Metodologia przeprowadzania inspekcji uwzględnia następujące elementy:

a) etap przygotowawczy;

b) kontrolę na miejscu;

c) ustne sprawozdanie, w zależności od częstotliwości i wyników kontroli;

d) raport/rejestr;

e) proces naprawczy i jego monitorowanie.

7.4.

Aby możliwe było potwierdzenie skuteczności środków ochrony, przeprowadzenie inspekcji opiera się na systematycznym gromadzeniu informacji z zastosowaniem jednej lub kilku z poniższych technik:

a) analiza dokumentów;

b) obserwacje;

c) wywiady;

d) weryfikacje.

7.5.

W portach lotniczych o rocznym natężeniu ruchu przekraczającym 2 miliony pasażerów minimalna częstotliwość inspekcji wszystkich zestawów bezpośrednio powiązanych środków ochrony, określonych w rozdziałach 1–6 załącznika I do niniejszego rozporządzenia, wynosi przynajmniej jeden raz na 12 miesięcy, chyba że w okresie tym przeprowadzono w porcie lotniczym audyt. Częstotliwość inspekcji wszystkich środków ochrony wymienionych w rozdziałach 7–12 załącznika I określa właściwy organ na podstawie oceny ryzyka.

7.6.

Jeśli państwo członkowskie nie posiada portu lotniczego o rocznym natężeniu ruchu przekraczającym 2 miliony pasażerów, wymogi pkt 7.5 stosuje się do portu lotniczego na jego terytorium o największej liczbie obsłużonych rocznie pasażerów.

8.

TESTY

8.1.

Testy przeprowadza się, aby sprawdzić skuteczność stosowania przynajmniej następujących środków ochrony:

a) kontroli dostępu do stref zastrzeżonych lotniska;

b) zabezpieczenia statków powietrznych;

c) kontroli bezpieczeństwa pasażerów i bagażu kabinowego;

d) kontroli personelu i przewożonych przedmiotów;

e) zabezpieczenia bagażu rejestrowanego;

f) kontroli ładunków i poczty;

g) zabezpieczenia ładunków i poczty.

8.2.

Sporządza się protokół z testów wskazujący metodologię i uwzględniający wymogi prawne, operacyjne i bezpieczeństwa. Metodologia obejmuje następujące elementy:

a) etap przygotowawczy;

b) kontrolę na miejscu;

c) ustne sprawozdanie, w zależności od częstotliwości i wyników czynności kontrolnych;

d) raport/rejestr;

e) proces naprawczy i jego monitorowanie.

9.

PRZEGLĄDY

9.1.

Przeglądy przeprowadza się, gdy tylko właściwy organ uzna za niezbędne dokonanie ponownej oceny operacji w celu określenia i likwidacji wszelkich podatności. W razie stwierdzenia jakiejkolwiek podatności, właściwy organ wymaga wdrożenia środków zabezpieczających odpowiednio do zagrożenia.

10.

SPRAWOZDAWCZOŚĆ

10.1.

Kontrolę zgodności zgłasza się lub rejestruje w znormalizowanym formacie, który pozwala na bieżącą analizę istniejących tendencji.

10.2.

Uwzględnia się następujące elementy:

a) rodzaj kontroli;

b) port lotniczy, operatora lub podmiot podlegające kontroli;

c) datę i godzinę przeprowadzenia kontroli;

d) nazwiska audytorów przeprowadzających kontrolę;

e) zakres kontroli;

f) ustalenia i odpowiednie postanowienia krajowego programu ochrony lotnictwa cywilnego;

g) klasyfikację zgodności;

h) zalecenia w sprawie działań korygujących, w stosownych przypadkach;

i) termin zakończenia działań korygujących, w stosownych przypadkach.

10.3.

W razie stwierdzenia uchybień, właściwy organ przekazuje stosowne ustalenia portom lotniczym, operatorom lub podmiotom podlegającym kontroli.

11.

WSPÓLNA KLASYFIKACJA ZGODNOŚCI

11.1.

Kontrola zgodności służy ocenie wdrażania krajowego programu ochrony lotnictwa cywilnego za pomocą zharmonizowanego systemu klasyfikacji zgodności określonego w dodatku II.

12.

KORYGOWANIE UCHYBIEŃ

12.1.

Korygowanie stwierdzonych uchybień następuje bezzwłocznie. Jeśli nie jest możliwe bezzwłoczne skorygowanie uchybień, wdrażane są środki wyrównawcze.

12.2.

Właściwy organ żąda od portów lotniczych, operatorów lub podmiotów, podlegających kontroli zgodności, przedstawienia do zatwierdzenia planu działań służących usunięciu wszelkich uchybień wymienionych w sprawozdaniach wraz z terminem realizacji działań korygujących, a także potwierdzenia z chwilą zakończenia procesu naprawczego.

13.

DZIAŁANIA NASTĘPCZE MAJĄCE NA CELU WERYFIKACJĘ ZAKOŃCZENIA PROCESU NAPRAWCZEGO

13.1.

Po otrzymaniu potwierdzenia portu lotniczego, operatora lub podmiotu podlegającego kontroli, że działania korygujące zostały podjęte, właściwy organ sprawdza realizację tych działań.

13.2.

Działania następcze posługują się najbardziej odpowiednią metodą kontrolną.

14.

DOSTĘPNOŚĆ AUDYTORÓW

14.1.

Każde państwo członkowskie zapewnia dostępność odpowiedniej liczby audytorów, podlegających bezpośrednio właściwemu organowi lub pozostających pod jego nadzorem, do przeprowadzenia wszystkich czynności związanych z kontrolą zgodności.

15.

KRYTERIA KWALIFIKACYJNE DLA AUDYTORÓW

15.1.

Każde państwo członkowskie gwarantuje, że audytorzy wykonujący zadania w imieniu właściwego organu:

a) są wolni od wszelkich zobowiązań pieniężnych lub wynikających z zawartych umów wobec portu lotniczego, operatora lub podmiotu, który ma być skontrolowany; oraz

b) posiadają odpowiednie kompetencje obejmujące odpowiednie doświadczenie teoretyczne i praktyczne we właściwej dziedzinie.

Audytorzy podlegają certyfikacji lub równoważnemu zatwierdzeniu przez właściwy organ.

15.2.

Audytorzy posiadają następujące kompetencje:

a) znajomość aktualnie stosowanych środków ochrony oraz sposobu ich stosowania w odniesieniu do operacji podlegających kontroli, w tym:

— znajomość zasad ochrony,

— znajomość zadań związanych z nadzorem,

— znajomość czynników mających wpływ na ludzkie zachowanie;

b) praktyczną znajomość technologii i technik w zakresie ochrony;

c) znajomość zasad, procedur i technik kontrolowania zgodności;

d) praktyczną znajomość operacji podlegających kontroli.

e) znajomość roli i uprawnień audytora.

15.3.

Audytorzy przechodzą okresowe szkolenia z odpowiednią częstotliwością, aby zapewnić im zachowanie posiadanych kompetencji oraz zdobycie nowych kompetencji z uwzględnieniem rozwoju sektora ochrony lotnictwa.

16.

UPRAWNIENIA AUDYTORÓW

16.1.

Audytorzy przeprowadzający kontrolę zgodności posiadają odpowiednie uprawnienia, aby uzyskać informacje konieczne do wykonania swoich zadań.

16.2.

Audytorzy posiadają identyfikator uprawniający ich do przeprowadzenia kontroli zgodności w imieniu właściwego organu oraz umożliwiający im dostęp do wszystkich wymaganych stref.

16.3.

Audytorzy mają prawo:

a) do natychmiastowego dostępu do wszystkich stosownych stref, w tym statków powietrznych i budynków, w związku z kontrolą zgodności; oraz

b) żądać prawidłowego stosowania lub powtórzenia środków ochrony.

16.4.

W związku z posiadanymi przez audytorów uprawnieniami właściwy organ postępuje zgodnie z pkt 2.3 w następujących przypadkach:

a) zamierzone utrudnianie lub uniemożliwianie audytorowi pracy;

b) nieudostępnienie lub odmowa udostępnienia informacji na żądanie audytora;

c) przekazanie audytorowi fałszywych lub mylnych informacji w celu dokonania oszustwa; oraz

d) podawanie się za audytora w celu dokonania oszustwa.

17.

NAJLEPSZE PRAKTYKI

17.1.

Państwa członkowskie powiadamiają Komisję o najlepszych praktykach w zakresie programów kontroli jakości, metodologii audytu i audytorów. Komisja przekazuje te informacje wszystkim państwom członkowskim.

18.

PRZEDKŁADANIE SPRAWOZDAŃ KOMISJI

18.1.

Państwa członkowskie składają Komisji coroczne sprawozdanie o środkach podjętych w celu wypełnienia swoich zobowiązań wynikających z niniejszego rozporządzenia, jak również o sytuacji w zakresie ochrony lotnictwa w portach lotniczych znajdujących się na ich terytorium. Okresem referencyjnym sprawozdania jest 1 stycznia–31 grudnia. Termin złożenia sprawozdania upływa po trzech miesiącach od końca okresu referencyjnego.

18.2.

Zawartość sprawozdania jest zgodna z dodatkiem III, a jego format odpowiada wzorowi udostępnionemu przez Komisję.

18.3.

Komisja udostępnia najważniejsze wnioski wynikające z tych sprawozdań państwom członkowskim.