KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 211,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W konkluzjach z dnia 12 czerwca 2008 r. Rada zwróciła się do Komisji o określenie spójnej podstawy skoordynowanego wykorzystania zakresów częstotliwości zwolnionych w wyniku przejścia z nadawania analogowego na cyfrowe (dywidenda cyfrowa) na zasadzie niewyłączności i nieobowiązkowości. W podstawie tej należy uwzględnić zwłaszcza aspekty techniczne, analizę kosztów i wpływ społeczno-gospodarczy różnych wariantów i prawnych warunków dostępu do częstotliwości.

(2) W rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 24 września 2008 r. w sprawie pełnego wykorzystania potencjału dywidendy cyfrowej w Europie zatytułowanej „Wspólne podejście do zagospodarowania zakresów częstotliwości zwolnionych w wyniku przejścia na nadawanie cyfrowe” (¹) również podkreślono potencjalne korzyści skoordynowanego podejścia do gospodarowania częstotliwościami widma w Unii Europejskiej pod względem ekonomii skali i rozwoju interoperacyjnych usług bezprzewodowych. Zwrócono też uwagę na konieczność uniknięcia fragmentacji, która prowadzi do nieoptymalnego wykorzystania tego rzadkiego zasobu. W związku z powyższym Parlament zaapelował o aktywną współpracę między państwami członkowskimi w celu przezwyciężenia przeszkód istniejących na szczeblu krajowym w skutecznej (re)alokacji dywidendy cyfrowej.

(3) Już w swoich wcześniejszych konkluzjach z dnia 1 grudnia 2005 r. Rada zwróciła się do państw członkowskich o to, by w miarę możliwości całkowicie przeszły na nadawanie cyfrowe do 2012 r.

(4) Zgodnie z ramami regulacyjnymi łączności elektronicznej państwa członkowskie powinny stworzyć sprzyjające warunki do efektywnego wykorzystania widma radiowego i zapewnić skuteczne zarządzanie nim. W połączeniu z zasadą lepszego stanowienia prawa oznacza to, że przydziału widma radiowego należy dokonać w taki sposób, aby zapewnić społeczeństwu jak największe korzyści kulturalne, gospodarcze i społeczne. Niemniej jednak, ze względu na rozbieżności istniejące między poszczególnymi krajami w kontekście bieżącej sytuacji i wcześniejszych rozwiązań, zasadę tę należy wprowadzać stopniowo i w sposób wystarczająco elastyczny.

(5) Dopóki nie zostanie zwolnione widmo radiowe wykorzystywane uprzednio lub obecnie do nadawania analogowego, uzyskanie potencjalnych korzyści społecznych i ekonomicznych wynikających z przyszłych usług opartych na dywidendzie cyfrowej nie będzie w pełni możliwe. Ponadto użytkownicy i konsumenci mają coraz powszechniejszy dostęp do naziemnej telewizji cyfrowej po przystępnych cenach. Kilka państw członkowskich zaprzestało już nadawania w systemie analogowym, a kilka innych postanowiło zagwarantować, że do 2012 r. cała działalność nadawcza prowadzona będzie przy użyciu technologii cyfrowej.

(6) Na szczeblu europejskim należy zatem opracować spójną politykę dotyczącą przechodzenia na technologię cyfrową i zakończenia nadawania w systemie analogowym, tak aby możliwe było jak najszybsze zakończenie tej procedury, zgodnie z początkowymi planami niektórych państw członkowskich. Jeżeli na cel ten przeznaczone będą dotacje państwowe, zastosowana procedura powinna być zgodna z zasadami dotyczącymi pomocy państwa.

(7) Obecny kryzys gospodarczy potwierdził pilną konieczność udostępnienia wystarczających zasobów widma radiowego w celu stworzenia infrastruktury dla szybkich sieci bezprzewodowych na potrzeby usług szerokopasmowych, aby zapewnić wzrost wydajności i oszczędność kosztów w całej gospodarce. Jest to zgodne z celami europejskiego planu naprawy gospodarczej, zatwierdzonego na posiedzeniu Rady Europejskiej w dniu 12 grudnia 2008 r., w którym określono cel polegający na osiągnięciu 100 % zasięgu usług szerokopasmowych między 2010 a 2013 r. Zgodnie z uwagami przedstawionymi w dokumencie Rady ds. Konkurencyjności z marca 2009 r. poświęconym kluczowych zagadnieniom, cel ten można w pełni osiągnąć tylko przy użyciu technologii bezprzewodowych, na przykład na obszarach wiejskich, gdzie wykorzystanie infrastruktury sieci przewodowych byłoby niepraktyczne. Terminowe wyłączenie systemu nadawania analogowego jest zatem niezbędne do tego, by nowe usługi, powstałe dzięki wykorzystaniu widma radiowego zwolnionego w ramach dywidendy cyfrowej, w efektywny sposób przyczyniły się do realizacji unijnych planów naprawy gospodarczej.

(8) W ramach porozumień międzynarodowych, w tym porozumień zawartych na Regionalnej Konferencji Radiokomunikacyjnej (RRC-06) z czerwca 2006 r. oraz na Światowej Konferencji Radiokomunikacyjnej (WRC-07) z listopada 2007 r., zorganizowanych przez Międzynarodową Unię Telekomunikacyjną (ITU), uzgodniono już przydział niektórych częstotliwości zwolnionych w ramach dywidendy cyfrowej, a mianowicie podzakresu 790–862 MHz, na potrzeby usług telefonii komórkowej na takich samych zasadach, jakie obowiązują w odniesieniu do usług nadawczych i stacjonarnych. Ma to nastąpić, począwszy od 2015 r. lub nawet wcześniej, z zastrzeżeniem – w razie konieczności – przeprowadzenia koordynacji technicznej z innymi krajami. Ponadto kilka państw członkowskich ogłosiło już, że planuje lub poważnie rozważa otwarcie podzakresu 790–862 MHz dla usług innych niż nadawanie naziemne wysokiej mocy.

(9) W świetle takiego rozwoju sytuacji istnieje pilna potrzeba opracowania skoordynowanego podejścia odnośnie do dywidendy cyfrowej w Unii Europejskiej, aby zapobiec powstaniu rozdrobnienia w państwach członkowskich. W przeciwnym razie tworzenie jednolitego rynku usług i sprzętu ulegnie zakłóceniu, nie będzie możliwe skorzystanie z ekonomii skali, a dywidenda cyfrowa nie będzie mogła skutecznie przyczynić się do naprawy gospodarczej na szczeblu UE. Ponadto, aby osiągnąć ten cel, Komisja mogłaby zapewnić państwom członkowskim pomoc podczas prowadzonych przez nie dwu- lub wielostronnych negocjacji z państwami spoza UE.

(10) W opinii na temat dywidendy cyfrowej z dnia 18 września 2009 r. Zespół ds. Polityki Widma Radiowego zalecił, by najpóźniej do dnia 31 października 2009 r. Komisja Europejska podjęła działania mające na celu zmniejszenie niepewności na szczeblu unijnym w odniesieniu do możliwości udostępnienia przez państwa członkowskie podzakresu 790–862 MHz, tak aby promować wzrost gospodarczy, konkurencję i innowację w dziedzinie sieci i usług łączności elektronicznej. Zespół zachęcił również państwa członkowskie, które udostępniają podzakres 790–862 MHz dla nowych i/lub bardziej zaawansowanych sieci i usług łączności elektronicznej, by stosowały w szczególności zasady neutralności usług i technologii na warunkach gwarantujących brak negatywnego wpływu na usługi nadawcze

(11) Badania dotyczące socjoekonomicznych aspektów przyjęcia skoordynowanego podejścia w sprawie dywidendy cyfrowej wskazują na znaczne korzyści społeczne i gospodarcze, które może przynieść prowadzona na szczeblu UE koordynacja przydziału części dywidendy cyfrowej na potrzeby nowych zastosowań, takich jak usługi szerokopasmowe w obszarach wiejskich oraz na potrzeby bardziej ogólnych zastosowań polegających na niwelowaniu różnic w dostępie do łączy szerokopasmowych, wynikających z niedostępności tych usług.

(12) Z powyższych względów w nadchodzących miesiącach Komisja planuje przyjęcie decyzji określającej zharmonizowane wymagania techniczne dotyczące przyszłego wykorzystania podzakresu 790–862 MHz przez sieci łączności elektronicznej o niskiej i średniej mocy. Decyzję tę, stanowiącą techniczny środek wykonawczy, należy przyjąć korzystając z pomocy Komitetu ds. Widma Radiowego, zgodnie z art. 4 decyzji o spektrum radiowym (²). Państwo członkowskie będzie musiało wprowadzić zharmonizowane warunki techniczne tylko wtedy, gdy postanowi udostępnić przedmiotowe pasmo na potrzeby usług innych niż działalność nadawcza.

(13) Aby przygotować proces harmonizacji technicznej, Komisja udzieliła Europejskiej Konferencji Administracji Poczty i Telekomunikacji (CEPT) mandatu na określenie warunków technicznych mających zastosowanie do podzakresu 790–862 MHz, które byłyby optymalne między innymi dla stacjonarnych i bezprzewodowych sieci łączności i/lub dla sieci łączności ruchomej. W odpowiedzi na mandat CEPT sporządziła dla Komisji kilka sprawozdań, w których określono najmniej restrykcyjne warunki techniczne i wytyczne, które należy zastosować w odniesieniu do stacji bazowych i stacji końcowych pracujących w podzakresie 790–862 MHz, w celu zarządzania ryzykiem występowania szkodliwych zakłóceń.

(14) Ponieważ dalsze wykorzystywanie podzakresu 790–862 MHz do działalności nadawczej o wysokiej mocy w jednym państwie członkowskim może poważnie zakłócić wykorzystanie widma pochodzącego z dywidendy cyfrowej do nowych zastosowań w sąsiadujących państwach członkowskich, ze względu na fakt, iż sygnały o dużej mocy mogą pokonywać duże odległości i powodować szkodliwe zakłócenia, państwa członkowskie, mimo iż nie są zobowiązane do zaprzestania korzystania z nadajników o wysokiej mocy ani do otwarcia tego podzakresu dla usług łączności elektronicznej, powinny ułatwić przyszłą reorganizację tego podzakresu, aby w perspektywie długoterminowej umożliwić jego optymalne wykorzystanie przez usługi łączności elektronicznej o niskiej i średniej mocy.

(15) Należy zatem dopilnować, by państwa członkowskie nie wprowadzały środków krajowych, które przeszkodziłyby we wdrażaniu aktów wspólnotowych mających zastosowanie do tego samego zakresu, zwłaszcza środków harmonizujących o charakterze technicznym dotyczących nowych usług łączności elektronicznej, które mają pracować w podzakresie 790–862 MHz,

NINIEJSZYM ZALECA:

1. By państwa członkowskie podjęły wszelkie niezbędne środki w celu zagwarantowania, że do dnia 1 stycznia 2012 r. wszystkie usługi naziemnego nadawania telewizji działające na ich terytorium przejdą na cyfrową technologię przekazu i przestaną korzystać z analogowej technologii przekazu.

2. By państwa członkowskie wspierały starania na rzecz prawnego uregulowania sytuacji dotyczącej zharmonizowanych warunków wykorzystania we Wspólnocie podzakresu 790–862 MHz dodatkowo dla usług łączności elektronicznej innych niż usługi nadawcze, oraz by nie podejmowały żadnych działań, które mogłyby zakłócić lub utrudnić wprowadzenie takich usług łączności w tym podzakresie.

3. Niniejsze zalecenie skierowane jest do państw członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 28 października 2009 r.