ZALECENIE KOMISJI
z dnia 23 czerwca 2009 r.
w sprawie metadanych referencyjnych dla Europejskiego Systemu Statystycznego
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2009/498/WE)
KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 211,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Europejski kodeks praktyk statystycznych (1) przeznaczony dla krajowych i wspólnotowych organów statystycznych zawiera 15 zasad dotyczących środowiska instytucjonalnego, procesów statystycznych i wyników statystycznych.
(2) Zasada nr 15 Europejskiego kodeksu praktyk statystycznych odnosi się do dostępności i przejrzystości statystyk europejskich, jednocześnie podkreślając, że towarzyszące metadane powinny być dokumentowane zgodnie ze znormalizowanym systemem metadanych.
(3) Metadane referencyjne stanowią integralną część systemu metadanych każdego organu statystycznego.
(4) Przyjmując Europejski kodeks praktyk statystycznych, krajowe i wspólnotowe organy statystyczne zobowiązały się do opracowywania wysokiej jakości statystyk, co wymaga również bardziej przejrzystej i zharmonizowanej sprawozdawczości na temat jakości danych.
(5) W ramach inicjatywy SDMX w sprawie wspólnych standardów technicznych i statystycznych dotyczących wymiany oraz udostępniania danych i metadanych, zainicjowanej przez Bank Rozrachunków Międzynarodowych, Europejski Bank Centralny, wspólnotowy organ statystyczny (Eurostat), Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, Organizację Narodów Zjednoczonych oraz Bank Światowy, opracowano wytyczne SDMX dotyczące treści, wspierające tworzenie zharmonizowanych metadanych referencyjnych i ich wdrażanie w Europejskim Systemie Referencyjnym.
(6) Opracowywanie metadanych referencyjnych na podstawie zharmonizowanego wykazu pojęć statystycznych w ramach Europejskiego Systemu Statystycznego przy jednoczesnym umożliwieniu krajowym i wspólnotowym organom statystycznym dodawania, w miarę potrzeby, kolejnych pojęć statystycznych w szczególnych obszarach statystycznych, może przyczynić się do znacznego podniesienia skuteczności.
(7) Rozporządzenie (WE) nr 223/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie statystyk europejskich (2) stanowi ramy odniesienia dla niniejszego zalecenia,
NINIEJSZYM ZALECA PAŃSTWOM CZŁONKOWSKIM, CO NASTĘPUJE:
1) Zachęca się krajowe organy statystyczne do stosowania, przy zestawianiu metadanych referencyjnych w różnych obszarach statystycznych i przy wymianie metadanych referencyjnych, w ramach Europejskiego Systemu Statystycznego lub poza nim, pojęć i podpojęć statystycznych wymienionych w załączniku.
2) Krajowe organy statystyczne powinny, w razie konieczności, dodawać do wymienionego wyżej wykazu dodatkowe pojęcia i podpojęcia statystyczne dla poszczególnych obszarów statystycznych.
3) Zachęca się krajowe organy statystyczne do regularnego informowania Komisji (Eurostatu) o stosowaniu przez nie pojęć i podpojęć wymienionych w załączniku.
Sporządzono w Brukseli, dnia 23 czerwca 2009 r.
W imieniu Komisji | |
Joaquín ALMUNIA | |
Członek Komisji |
(1) Zalecenie Komisji z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie niezależności, wiarygodności i odpowiedzialności krajowych i wspólnotowych organów statystycznych, COM(2005) 217 wersja ostateczna.
ZAŁĄCZNIK
Wykaz pojęć i podpojęć statystycznych (łącznie z definicjami pojęć i podpojęć)
Pozycja | Pojęcie | Podpojęcia | Opis |
1. | Kontakt | Indywidualne lub organizacyjne punkty kontaktowe dotyczące danych lub metadanych, w tym informacje o możliwości skontaktowania się z nimi. | |
1.1. | Organizacja kontaktowa | Nazwa organizacji punktów kontaktowych dla danych lub metadanych. | |
1.2. | Jednostka organizacji kontaktowej | Jednostka organizacji, z którą można się skontaktować. | |
1.3. | Nazwa punktu kontaktowego | Nazwa punktów kontaktowych dla danych lub metadanych. | |
1.4. | Funkcja osoby wyznaczonej do kontaktów | Obszar technicznej odpowiedzialności osoby wyznaczonej do kontaktów, np. „metodologia”, „zarządzanie bazą danych” lub „rozpowszechnianie”. | |
1.5. | Adres pocztowy punktu kontaktowego | Adres pocztowy punktów kontaktowych dla danych lub metadanych. | |
1.6. | Adres e–mail: punktu kontaktowego | Adres poczty elektronicznej punktów kontaktowych dla danych lub metadanych. | |
1.7. | Numer telefonu punktu kontaktowego | Numer telefonu punktów kontaktowych dla danych lub metadanych. | |
1.8. | Numer faksu punktu kontaktowego | Numer faksu punktów kontaktowych dla danych lub metadanych. | |
2. | Aktualizowanie metadanych | Data włączenia elementu metadanych do bazy danych lub jego zmiany. | |
2.1. | Ostatnie poświadczenie metadanych | Data ostatniego poświadczenia przez podmiot zarządzający daną dziedziną, z którego wynika, że zamieszczone metadane są nadal aktualne, nawet jeśli ich treść nie uległa zmianie. | |
2.2. | Ostatnie zamieszczenie metadanych | Data ostatniego rozpowszechnienia metadanych. | |
2.3. | Ostatnia aktualizacja metadanych | Data ostatniej aktualizacji treści metadanych. | |
3. | Prezentacja statystyczna | ||
3.1. | Opis danych | Główne cechy, których dotyczą dane ujęte w zbiorze, opisane w łatwy i zrozumiały sposób, dotyczące rozpowszechnionych danych i wskaźników. | |
3.2. | System klasyfikacji | Uporządkowanie lub podział przedmiotów na grupy na podstawie posiadanych przez nie cech wspólnych | |
3.3. | Zakres sektorowy | Główne sektory gospodarcze i inne sektory objęte statystykami | |
3.4. | Pojęcia i definicje statystyczne | Cechy statystyczne obserwacji statystycznych. | |
3.5. | Jednostka statystyczna | Jednostka, dla której poszukiwane są informacje oraz dla której statystyki są ostatecznie zestawiane. | |
3.6. | Populacja statystyczna | Łączna liczba członków, populacja lub zbiór elementów określonej grupy osób, przedmiotów lub zdarzeń. | |
3.7. | Obszar odniesienia | Obszar kraju lub obszar geograficzny, którego dotyczy mierzone zjawisko statystyczne. | |
3.8. | Zakres czasowy | Okres, dla którego dostępne są dane. | |
3.9. | Okres bazowy | Okres stosowany jako podstawa numeru indeksu lub okres, do którego odnoszą się stałe serie danych. | |
4. | Jednostka pomiaru | Jednostka, w której mierzone są wartości danych. | |
5. | Okres odniesienia | Okres lub punkt czasowy, którego ma dotyczyć mierzone zjawisko. | |
6. | Uprawnienia instytucjonalne | Zbiór przepisów lub inny formalny zbiór instrukcji określający odpowiedzialność i uprawnienia organizacji w zakresie opracowywania, przetwarzania i rozpowszechniania statystyk. | |
6.1. | Akty prawne i inne porozumienia | Akty prawne albo inne formalne lub nieformalne porozumienia, określające odpowiedzialność i uprawnienia agencji w zakresie opracowywania, przetwarzania i rozpowszechniania statystyk. | |
6.2. | Udostępnianie danych | Porozumienia lub procedury dotyczące udostępniania danych i koordynacji pomiędzy agencjami opracowującymi dane. | |
7. | Poufność | Wskaźniki własności danych określające zakres, w jakim ujawnienie danych bez upoważnienia mogłoby być szkodliwe lub krzywdzące dla podmiotu będącego ich źródłem lub innych odpowiednich stron. | |
7.1. | Uregulowania dotyczące poufności | Środki prawne lub inne procedury formalne zapobiegające ujawnieniu bez upoważnienia danych określających w sposób bezpośredni lub pośredni tożsamość osoby lub podmiotu gospodarczego. | |
7.2. | Poufność – traktowanie danych | Zasady traktowania zbioru danych w celu zapewnienia poufności statystycznej i zapobieżenia ich ujawnianiu bez upoważnienia. | |
8. | Polityka udostępniania | Zasady rozpowszechniania danych statystycznych dla zainteresowanych stron. | |
8.1. | Harmonogram udostępniania | Harmonogram udostępniania danych statystycznych. | |
8.2. | Dostęp do harmonogramu udostępniania | Dostęp do informacji zawartych w harmonogramie udostępniania. | |
8.3. | Dostęp użytkowników | Polityka udostępniania danych użytkownikom, zakres rozpowszechniania (np. dla opinii publicznej, wybranych użytkowników), sposób poinformowania użytkowników o udostępnianiu danych oraz o tym, czy polityka określa udostępnianie danych statystycznych wszystkim użytkownikom. | |
9. | Częstotliwość rozpowszechniania | Odstępy czasu, w jakich następuje rozpowszechnianie statystyk w danym okresie. | |
10. | Forma rozpowszechniania | Kanały informacyjne, za których pośrednictwem rozpowszechniane są dane i metadane. | |
10.1. | Komunikaty dla mediów | Regularne lub doraźne komunikaty prasowe dotyczące danych. | |
10.2. | Publikacje | Regularne lub doraźne publikacje udostępniające dane opinii publicznej. | |
10.3. | Internetowa baza danych | Informacje o internetowych bazach danych, udostępniających rozpowszechniane dane. | |
10.4. | Dostęp do mikrodanych | Informacja, czy mikrodane są także rozpowszechniane. | |
10.5. | Inne | Odniesienia do najważniejszych innych zastosowanych sposobów rozpowszechniania danych. | |
11. | Dostępność dokumentacji | ||
11.1. | Dokumentacja dotycząca metodologii | Teksty opisowe i odniesienia do dostępnych dokumentów metodologicznych. | |
11.2. | Jakość dokumentacji | Dokumentacja dotycząca procedur stosowanych do zarządzania jakością i oceny jakości. | |
12. | Zarządzanie jakością | Systemy i programy istniejące w ramach organizacji, służące do zarządzania jakością produktów i procesów statystycznych. | |
12.1. | Zapewnianie jakości | Wszystkie systematycznie wykonywane czynności przyczyniające się, w możliwy do wykazania sposób, do zapewnienia zaufania, że procesy będą spełniały wymogi wyników statystycznych. | |
12.2. | Ocena jakości | Ogólna ocena jakości danych na podstawie standardowych kryteriów jakości. | |
13. | Przydatność | Stopień, w jakim informacje statystyczne spełniają aktualne i potencjalne potrzeby użytkowników. | |
13.1. | Potrzeby użytkowników | Opis użytkowników i ich potrzeb dotyczących danych statystycznych. | |
13.2. | Satysfakcja użytkowników | Środki określania satysfakcji użytkowników. | |
13.3. | Kompletność | Zakres, w jakim wszystkie potrzebne statystyki są dostępne. | |
14. | Dokładność i rzetelność | Dokładność: stopień, w jakim obliczenia lub oszacowania są zbliżone do dokładnych lub prawdziwych wartości, które miały być mierzone przez statystyki. Rzetelność: stopień, w jakim wstępnie szacowane wartości są zbliżone do wartości oszacowanych później. | |
14.1. | Dokładność ogólna | Ocena dokładności dotycząca danego zbioru danych lub dziedziny, podsumowującego różne elementy. | |
14.2. | Błąd próby | Część różnicy pomiędzy wartością dla populacji a jej oszacowaniem na podstawie próby losowej, wynikająca z faktu, że analizowany jest jedynie podzbiór populacji. | |
14.3. | Błąd niezwiązany z próbą | Błąd w oszacowaniach w ramach badania, którego nie można przypisać zmienności doboru próby. | |
15. | Terminowość i punktualność | ||
15.1. | Aktualność | Okres czasu pomiędzy dostępnością informacji a opisywanym wydarzeniem lub zjawiskiem. | |
15.2. | Terminowość | Okres czasu pomiędzy faktycznym dostarczeniem danych a datą docelową ich dostarczenia. | |
16. | Porównywalność | Pomiar wpływu różnic w stosowanych pojęciach statystycznych oraz narzędziach i procedurach pomiarowych przy porównywaniu statystyk między obszarami geograficznymi lub w czasie. | |
16.1. | Porównywalność geograficzna | Zakres, w jakim statystyki są porównywalne pomiędzy obszarami geograficznymi. | |
16.2. | Porównywalność w czasie | Zakres, w jakim statystyki są porównywalne lub możliwe do uzgodnienia na przestrzeni czasowej. | |
17. | Spójność | Zdolność statystyk do łączenia ich na różne sposoby i do różnych celów. | |
17.1. | Spójność między dziedzinami | Zakres, w jakim statystki mogą być uzgodnione ze statystykami otrzymanymi z innych źródeł danych lub dziedzin statystycznych. | |
17.2. | Spójność wewnętrzna | Zakres spójności statystyk w ramach danego zbioru danych. | |
18. | Koszty i obciążenia | Koszty związane z gromadzeniem i opracowywaniem danych statystycznych oraz obciążenie respondentów. | |
19. | Zmiana danych | Każda zmiana w wartości statystyki udostępnionej opinii publicznej. | |
19.1. | Uregulowania w zakresie zmiany danych | Działania zapewniające przejrzystość rozpowszechnianych danych, w których ramach następuje zestawianie danych, które są później zmieniane. | |
19.2. | Praktyczne działania w zakresie zmiany danych | Informacja na temat praktyki w zakresie zmiany danych. | |
20. | Proces statystyczny | ||
20.1. | Dane źródłowe | Charakterystyka i elementy nieprzetworzonych danych statystycznych, wykorzystywanych do opracowywania zbiorczych danych statystycznych. | |
20.2. | Częstotliwość gromadzenia danych | Częstotliwość, z jaką gromadzone są dane źródłowe. | |
20.3. | Gromadzenie danych | Systematyczny proces pozyskiwania danych dla statystyk urzędowych. | |
20.4. | Zatwierdzanie danych | Proces monitorowania wyników opracowywania danych i zapewniania jakości wyników statystycznych. | |
20.5. | Opracowywanie danych | Działania przeprowadzane w odniesieniu do danych w celu pozyskania nowych informacji zgodnie z określonym zbiorem zasad. | |
20.6. | Dostosowanie | Zbiór procedur stosowanych w celu modyfikacji danych statystycznych, aby umożliwić ich zgodność z normami krajowymi i międzynarodowymi lub rozwiązać kwestię różnic w jakości danych w czasie opracowywania specyficznych zbiorów danych. | |
21. | Uwaga | Uzupełniający tekst opisowy, który może być dołączony do danych lub metadanych. |
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00