PARLAMENT EUROPEJSKI,

- uwzględniając ostateczne roczne sprawozdanie finansowe Europejskiej Agencji Odbudowy za rok budżetowy 2005 (¹),

- uwzględniając sprawozdanie Trybunału Obrachunkowego dotyczące ostatecznego rocznego sprawozdania finansowego Europejskiej Agencji Odbudowy za rok budżetowy 2005, wraz z odpowiedziami Agencji (²),

- uwzględniając zalecenie Rady z dnia 27 lutego 2007 r. (5711/2007 - C6-0080/2007),

- uwzględniając Traktat WE, w szczególności jego art. 276,

- uwzględniając rozporządzenie (WE, Euratom) nr 1605/2002 Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (³), w szczególności jego art. 185,

- uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 2667/2000 z dnia 5 grudnia 2000 r. w sprawie Europejskiej Agencji Odbudowy (⁴), w szczególności jego art. 8,

- uwzględniając rozporządzenie Komisji (WE, Euratom) nr 2343/2002 z dnia 19 listopada 2002 r. w sprawie ramowego rozporządzenia finansowego dotyczącego organów określonych w art. 185 rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 (⁵), w szczególności jego art. 94,

- uwzględniając art. 71 i załącznik V Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A6-0116/2007),

A. mając na uwadze fakt, że Trybunał Obrachunkowy stwierdził, że uzyskał uzasadnioną pewność, iż roczne sprawozdanie finansowe za rok budżetowy zamknięty dnia 31 grudnia 2005 r. jest wiarygodne oraz że odnośne transakcje, z zastrzeżeniami, są zgodne z prawem i prawidłowe,

B. mając na uwadze, że w dniu 27 kwietnia 2006 r. Parlament Europejski udzielił dyrektorowi absolutorium z wykonania budżetu agencji za rok budżetowy 2004 (⁶), a także fakt, że w rezolucji załączonej do decyzji o absolutorium Parlament między innymi

- wzywa agencję do zasięgnięcia rady w kwestii poprawy jej polityki zarządzania finansami w celu jak najlepszego wykorzystania często znacznych kwot przechowywanych na bieżących rachunkach bankowych,

- stwierdza, że transakcje dotyczące odpowiedników funduszy, systemów linii kredytowych i funduszy specjalnych zostały całkowicie zaksięgowane bez skutecznych procedur kontroli wewnętrznej w przypadku długoterminowych należności; nalega na to, aby wszystkie transakcje mógł weryfikować Trybunał Obrachunkowy,

- stwierdza, że aby rozwiązać poważny problem niewiarygodności (oraz zarzutów dotyczących przypadków korupcji) towarzyszący obecnie warunkom przydzielania zamówień publicznych i koncesji w przypadku projektów wysoce sensytywnych (np. operatorzy telefonii komórkowej), wzywa Komisję oraz Agencję - w ścisłej współpracy z UNMIK (Tymczasowa Misja Administracyjna ONZ w Kosowie) oraz FIU (wywiad finansowy) - do ustalenia wyraźnych i przejrzystych zasad dotyczących zamówień publicznych, powołania wewnętrznych i nadrzędnych organów kontrolnych oraz informowania Parlamentu Europejskiego o przebiegu sytuacji;

Uwagi ogólne dotyczące większości agencji UE, do których odnosi się wymóg uzyskania oddzielnego absolutorium

1. uważa, że stale rosnąca liczba agencji wspólnotowych oraz działania niektórych z nich nie wydają się mieścić w ramach ogólnych założeń i że kompetencje niektórych agencji nie zawsze odpowiadają rzeczywistym potrzebom Unii lub oczekiwaniom jej obywateli, oraz stwierdza, że generalnie agencje nie zawsze cieszą się dobrym wizerunkiem lub opinią;

2. zachęca w związku z tym Komisję do określenia ogólnych ramowych założeń dotyczących tworzenia nowych agencji wspólnotowych oraz do przedstawienia analizy kosztów i korzyści przed powołaniem każdej nowej agencji, przy jednoczesnej dbałości o unikanie wszelkiego wzajemnego powielania się działań agencji lub pokrywania się działań agencji z działaniami innych organizacji europejskich;

3. wzywa Trybunał Obrachunkowy do przedstawienia opinii w sprawie analizy kosztów i korzyści, zanim Parlament podejmie swoją decyzję;

4. zachęca Komisję do przedstawiania co pięć lat analizy wartości dodanej każdej działającej agencji; zachęca wszystkie właściwe instytucje, aby w przypadku negatywnej oceny wartości dodanej agencji podjęły niezbędne kroki, zmieniając mandat tej agencji lub ją likwidując;

5. zważywszy na rosnącą liczbę agencji regulacyjnych, z żalem przyjmuje fakt, że negocjacje dotyczące projektu porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie zarządzania tymi agencjami nie przyniosły dotąd skutku, i zwraca się do właściwych służb Komisji o dołożenie wszelkich starań we współpracy z Trybunałem Obrachunkowym, aby takie porozumienie zostało szybko osiągnięte;

6. stwierdza, że odpowiedzialność budżetowa Komisji wymaga ściślejszego powiązania agencji z Komisją; wzywa Komisję i Radę do podjęcia wszelkich niezbędnych kroków w celu przyznania Komisji do 31 grudnia 2007 r. mniejszości blokującej w organach nadzorczych agencji regulacyjnych oraz do uwzględniania takiej mniejszości z góry w przypadku powoływania nowych agencji;

7. zachęca Trybunał Obrachunkowy do umieszczenia w sprawozdaniu rocznym dodatkowego rozdziału, poświęconego wszystkim agencjom podlegającym procedurze uzyskania absolutorium w ramach rozliczeń Komisji, w celu uzyskania dużo wyraźniejszego obrazu wykorzystania przez agencje unijnych funduszy;

8. przypomina o zasadzie, zgodnie z którą wszystkie agencje wspólnotowe, dotowane lub nie, podlegają absolutorium udzielanemu przez Parlament, nawet w przypadkach, gdy na mocy ich aktu założycielskiego istnieje inny organ udzielający absolutorium;

9. wzywa Trybunał Obrachunkowy do przeprowadzenia audytów należytego zarządzania finansami we wszystkich agencjach oraz do zdania sprawozdania właściwym komisjom Parlamentu, z Komisją Kontroli Budżetowej włącznie;

10. zauważa, że liczba agencji stale rośnie i że zgodnie z odpowiedzialnością polityczną Komisji w zakresie funkcjonowania agencji, daleko wykraczającą poza zwykłe wsparcie logistyczne, istnieje coraz pilniejsza potrzeba, aby dyrektorzy generalni Komisji odpowiedzialni za tworzenie i nadzorowanie agencji wypracowali wspólne podejście do tych organów; uważa, że struktura podobna do struktury stworzonej z myślą o koordynacji działań zaangażowanych dyrekcji generalnych stanowiłaby pragmatyczne rozwiązanie służące temu celowi;

11. zachęca Komisję do zapewniania agencjom lepszego wsparcia administracyjnego i technicznego, biorąc pod uwagę coraz bardziej skomplikowane przepisy administracyjne Wspólnoty i problemy natury technicznej;

12. stwierdza brak organu dyscyplinarnego we wszystkich agencjach wspólnotowych i zwraca się do służb Komisji o przyjęcie niezbędnych środków w celu szybkiego wdrożenia odpowiedniego mechanizmu;

13. wysoko ocenia znaczną poprawę koordynacji prac agencji, umożliwiającą im rozwiązywanie powracających problemów i zwiększającą skuteczność ich współpracy z Komisją i Parlamentem;

14. uważa, że tworzenie przez kilka agencji wspólnych działów wspierających, zajmujących się harmonizowaniem informatycznych systemów zarządzania finansowego z odpowiednimi systemami Komisji, jest praktyką, która powinna być kontynuowana i szerzej stosowana;

15. wzywa agencje do ściślejszej współpracy i lepszego stosowania kryteriów porównawczych w odniesieniu do podmiotów działających w terenie; zachęca Komisję do przyjmowania środków, które uzna ona za niezbędne do wspomożenia agencji w poprawie ich wizerunku i uwidocznieniu ich działalności;

16. wzywa Komisję, aby przedstawiła propozycję zharmonizowania formatu rocznych sprawozdań agencji w celu opracowania wskaźników wydajności pozwalających na porównywanie efektywności agencji;

17. zachęca agencje do przedstawiania na początku roku wskaźników wydajności służących za podstawę do ich oceny;

18. zachęca wszystkie agencje do szerszego stosowania celów SMART, co powinno prowadzić do bardziej realistycznego planowania i realizacji wyznaczonych zadań;

19. zgadza się z Trybunałem Obrachunkowym, że Komisja również ponosi odpowiedzialność za zarządzanie (finansowe) agencjami; w związku z tym wzywa Komisję do nadzorowania, a w razie potrzeby do kierowania zarządzaniem różnych agencji oraz wspomagania go, szczególnie w odniesieniu do właściwego stosowania procedur przetargowych, przejrzystości procedur zatrudnienia, należytego zarządzania finansami (niepełne wykorzystanie środków i przekroczenie budżetu) oraz - co najważniejsze - właściwego stosowania przepisów dotyczących ram kontroli wewnętrznej;

20. uważa, że programy pracy agencji powinny przedstawiać ich wkład pod względem wykonanych zadań i w wymierny sposób oraz że należy zwrócić należytą uwagę na opracowane przez Komisję standardy kontroli wewnętrznej;

Kwestie szczegółowe

21. podkreśla, że wysoko ocenia uzyskane przez agencję wyniki oraz znaczną poprawę, jaką agencje mogłyby osiągnąć, reagując pozytywnie na zalecenia Trybunału Obrachunkowego i Parlamentu;

22. gratuluje dyrektorowi i personelowi pracy wykonywanej w bardzo trudnym środowisku, przy osiągnięciu znacznej poprawy wizerunku UE i jej widoczności;

23. nalega, aby Komisja przedłużyła działalność Agencji, która ma wygasnąć w 2008 r.; jest zdania, że Agencja powinna zostać przekształcona, w oparciu o uprzednie analizy kosztów i zysków, w agencję ds. realizacji pewnych zewnętrznych działań UE, w szczególności w celu zarządzania sytuacjami po wygaśnięciu konfliktów, jednocześnie starając się unikać powielania działań innych organizacji europejskich lub międzynarodowych, tak aby zapobiec utracie zdobytego doświadczenia;

24. wzywa Komisję, aby poinformowała Parlament, z jakiego powodu, poza powziętym przez Komisję zamiarem zamknięcia agencji w 2008 r., nie powierzono agencji zadania polegającego na wdrożeniu specjalnego programu Unii dla północnej części Cypru i pomocy ludności palestyńskiej;

25. uważa, że Agencja nie tylko dysponuje systemami (logistycznymi, informatycznymi i innymi) do szybkiego udzielania szerokiego wsparcia na obszarach dotkniętych wcześniej konfliktami, ale zwłaszcza także sprawdzonym bogatym doświadczeniem i wiedzą w zakresie powojennej odbudowy;

26. wyraża przekonanie, że w momencie, gdy Komisja chce przejąć zarządzanie nowym instrumentem pomocy przedakcesyjnej w kontekście związanych z dorobkiem wspólnotowym zadań dotyczących Bałkanów, Agencja powinna przejąć zadania, jakie wynikają ze statusu agencji RELEX (działania zewnętrzne);

27. uważa, że nowy mandat tej skutecznej agencji stanowiłby najlepszy sposób wykonywania nowych zadań w ramach działań zewnętrznych, które nie mogą być zrealizowane przez służby Komisji w Brukseli lub delegacje Komisji;

28. uważa, że Agencja mogłaby odegrać niezwykle skuteczną rolę w dziedzinach, w których nie da się udzielać tradycyjnej pomocy rozwojowej; uważa ponadto, że znacznie poprawiłoby to widoczność UE;

29. z zadowoleniem przyjmuje środki przyjęte przez Agencję na rzecz lepszych procedur przydzielania zamówień w następstwie obserwacji poczynionych przez Trybunał Obrachunkowy w rocznych sprawozdaniach za lata 2003 i 2004, co przełożyło się na zwiększoną widoczność w różnych dziedzinach; na przykład ważne decyzje podjęte w trakcie procesu oceny, wywierające wpływ na przydzielanie zamówień, są lepiej udokumentowane, a ponadto poprawiła się ogólna dyscyplina stosowania procedur oceny i przyznawania zamówień;

30. występuje do Agencji o dalszą pracę nad kryteriami selekcji, tak by stały się one bardziej realistyczne, ponieważ czasem kryteria te są źle dopasowane do okoliczności, w jakich działa Agencja;

31. z zadowoleniem przyjmuje postęp dokonany w zakresie przetargów i zachęca Agencję do dalszego wzmacniania wysiłków na rzecz zapewnienia pełnej zgodności udzielonych zamówień ze wszystkimi obowiązującymi przepisami;

32. zauważa, że w przeglądzie operacji powierzonych misji UNMIK, zawartym w sprawozdaniu Trybunału Obrachunkowego za rok 2004, wskazano na brak dostatecznej kontroli finansowej przy dokonywaniu płatności oraz na poważne problemy w operacjach zamknięcia, głównie z powodu braku odpowiedniego rozliczenia projektów oraz wystarczającego uzasadnienia kosztów; z zadowoleniem przyjmuje znaczne wysiłki podejmowane przez agencję w 2005 r. na rzecz poprawy tej sytuacji, zauważa jednak, że niektóre problemy dotyczące operacji zamknięcia pozostały nadal nierozwiązane.