KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 86 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Dyrektywa Komisji 88/301/EWG z dnia 16 maja 1988 r. w sprawie konkurencji na rynkach końcowych urządzeń telekomunikacyjnych (¹) została znacząco zmieniona (²). Dla zapewnienia jasności i zrozumiałości powinna zostać ujednolicona.

(2) We wszystkich państwach członkowskich telekomunikacja całkowicie lub częściowo stanowiła monopol państwowy ogólnie przyznawany w postaci praw specjalnych lub wyłącznych jednemu lub większej liczbie podmiotów odpowiedzialnych za zapewnienie i obsługę infrastruktury sieci i związanych z nią usług. Jednakże prawa te często wykraczały poza świadczenie usług wynikających z użytkowania sieci i rozciągają się na dostawę końcowych urządzeń telekomunikacyjnych dla użytkowników w celu dołączania ich do sieci. W ostatnich dekadach nastąpił znaczny postęp techniczny w sieciach, a tempo jego rozwoju było szczególnie duże w dziedzinie końcowych urządzeń telekomunikacyjnych.

(3) Państwa członkowskie, w odpowiedzi na rozwój techniczny i gospodarczy, dokonały przeglądu przyznanych przez nie praw specjalnych lub wyłącznych w sektorze telekomunikacji. Rozprzestrzenianie rodzajów końcowych urządzeń telekomunikacyjnych i możliwość wielorakiego ich zastosowania, oznacza, że użytkownicy muszą mieć swobodę wyboru różnych rodzajów dostępnych urządzeń, jeżeli mają w pełni korzystać z postępu techniki dokonanego w sektorze.

(4) Istnienie wyłącznych praw skutkuje ograniczeniem wolnego przepływu końcowych urządzeń telekomunikacyjnych w zakresie przywozu i sprzedaży takich urządzeń (w tym satelitarnych), gdyż pewne wyroby nie są sprzedawane lub w zakresie przyłączania, uruchamiania lub konserwacji, gdyż ze względu na charakterystykę rynku, a w szczególności zróżnicowanie i techniczny charakter tych wyrobów, monopolista nie ma powodu do świadczenia tych usług w odniesieniu do wyrobów, których nie jest sprzedawcą ani importerem, ani do wyceny w oparciu o formuły kosztowe, gdyż nie ma zagrożenia konkurencyjnego ze strony nowych firm wchodzących na rynek. Uwzględniając fakt, iż na większości rynków urządzeń telekomunikacyjnych zazwyczaj występuje cała gama końcowych urządzeń telekomunikacyjnych wszelkie specjalne prawa bezpośrednio lub pośrednio ograniczają liczbę przedsiębiorstw uprawnionych do przywozu, sprzedaży, przyłączania, uruchamiania i konserwacji takich urządzeń, skutkując tak samo, jak nadanie wyłącznych praw. Takie wyłączne lub specjalne prawa są środkami skutkującymi tak samo, jak ograniczenia ilościowe, sprzeczne z art. 28 Traktatu. Tak więc niezbędne jest zniesienie wszelkich istniejących wyłącznych praw w odniesieniu do przywozu, sprzedaży, przyłączania, uruchamiania i konserwacji końcowych urządzeń telekomunikacyjnych, jak też praw skutkujących w podobny sposób - tj. wszelkich specjalnych praw z wyłączeniem praw polegających na uprzywilejowaniu w przepisach lub regulacjach prawnych, dotyczących jedynie możliwości innych przedsiębiorstw podejmowania działalności w wyżej wymienionych dziedzinach, na tym samym obszarze, na zasadniczo równych prawach.

(5) Prawa specjalne lub wyłączne odnoszące się do końcowych urządzeń telekomunikacyjnych są wykonywane w praktyce na niekorzyść urządzeń z innych państw członkowskich, mianowicie przez uniemożliwianie użytkownikom swobodnego wyboru urządzeń najlepiej odpowiadających ich potrzebom w zakresie ceny i jakości, niezależnie od ich pochodzenia. Wykonywanie takich praw jest zatem niezgodne z art. 31 Traktatu we wszystkich państwach członkowskich.

(6) Świadczenie usług instalacji i utrzymania jest kluczowym czynnikiem przy nabywaniu lub dzierżawie końcowych urządzeń telekomunikacyjnych. Zachowanie wyłącznych praw w tej dziedzinie byłoby równoznaczne z zachowaniem wyłącznego prawa do obrotu. Z tego powodu prawa takie muszą być również zniesione, jeżeli zniesienie wyłącznych praw przywozu i wyłącznych praw do obrotu ma mieć jakikolwiek praktyczny skutek.

(7) Utrzymywanie końcowych urządzeń telekomunikacyjnych jest usługą w rozumieniu art. 50 Traktatu. Dana usługa, której z handlowego punktu widzenia nie można odłączyć od obrotu końcowymi urządzeniami telekomunikacyjnymi, zgodnie z art. 49 Traktatu musi być świadczona swobodnie, w szczególności, gdy jest świadczona przez wykwalifikowanych operatorów.

(8) Sytuacja rynkowa wciąż prowadzi do naruszania reguł konkurencji ustanowionych w Traktacie. Ponadto negatywnie wpływa na rozwój handlu w takim zakresie, że prowadzi do sprzeczności z interesami Wspólnoty. Silniejsza konkurencja na rynku końcowych urządzeń telekomunikacyjnych wymaga wprowadzenia przejrzystych specyfikacji technicznych spełniających zasadnicze wymogi określone w dyrektywie 1999/5/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 marca 1999 r. w sprawie urządzeń radiowych i końcowych urządzeń telekomunikacyjnych oraz wzajemnego uznawania ich zgodności (³) i umożliwienia swobodnego przepływu końcowych urządzeń. Z drugiej strony taka przejrzystość pociąga za sobą publikację specyfikacji technicznych.

(9) Prawa specjalne lub wyłączne na przywóz i wprowadzanie do obrotu końcowych urządzeń powodują powstanie sytuacji sprzecznej z celem art. 3 lit. g) Traktatu, przewidującego ustanowienie systemu zapewniającego, aby konkurencja na rynku wewnętrznym nie była zakłócana, i wymagającego a fortiori, aby nie było możliwości wyeliminowania konkurencji. Państwa członkowskie są zobowiązane na mocy art. 10 Traktatu do wstrzymywania się od podejmowania wszelkich środków, które mogłyby zagrozić urzeczywistnieniu celów Traktatu łącznie z art. 3 lit. g). Prawa wyłączne końcowych urządzeń muszą być zatem uznane za niezgodne z art. 82 Traktatu w powiązaniu z art. 3, a przyznawanie i utrzymywanie takich praw przez państwo członkowskie jest zakazane na mocy art. 86 ust. 1 Traktatu.

(10) W celu umożliwienia użytkownikom dostępu do końcowych urządzeń telekomunikacyjnych według ich wyboru niezbędna jest znajomość i uczynienie przejrzystymi parametrów interfejsów sieci publicznych, do których ma być dołączane końcowe urządzenie telekomunikacyjne. Państwa członkowskie muszą zatem upewnić się co do opublikowania tych parametrów oraz co do umożliwienia użytkownikom dostępu do interfejsów sieci publicznych.

(11) W celu umożliwienia wytwórcom końcowych urządzeń wprowadzenia do obrotu ich produktów, muszą oni wiedzieć, jakie specyfikacje techniczne muszą być spełnione. Państwa członkowskie powinny zatem sformalizować i opublikować specyfikacje, o których projekcie muszą one powiadomić Komisję zgodnie z dyrektywą 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiająca procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (⁴). Specyfikacje mogą być rozciągnięte na produkty przywożone z innych państw członkowskich jedynie w zakresie, w jakim są one niezbędne do zapewnienia zgodności z zasadniczymi wymaganiami, określonymi w art. 3 dyrektywy 1999/5/WE, które mogą być prawnie wymagane na mocy prawa wspólnotowego. Państwa członkowskie muszą w każdym przypadku postępować zgodnie z art. 28 i 30 Traktatu, na mocy których przywożące państwo członkowskie musi dopuścić końcowe urządzenia, legalnie wytworzone i wprowadzone do obrotu w innym państwie członkowskim, do przywozu na swoje terytorium.

(12) W celu zapewnienia, że specyfikacje będą stosowane w sposób przejrzysty, obiektywny i bez dyskryminacji, monitorowanie ich stosowania nie może być powierzone konkurentowi na rynku końcowych urządzeń ze względu na oczywisty konflikt interesów. Państwa członkowskie powinny zatem zapewnić, aby monitorowanie było powierzone podmiotowi niezależnemu od operatora sieci i od wszelkich innych konkurentów na danym rynku.

(13) Niniejsza dyrektywa nie powinna naruszać zobowiązań państw członkowskich odnoszących się do terminów przeniesienia do prawa krajowego dyrektyw określonych w załączniku II, część B,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

Artykuł 1

Do celów niniejszej dyrektywy:

1) „końcowe urządzenie” oznacza:

a) urządzenie bezpośrednio lub pośrednio podłączone do interfejsu publicznej sieci telekomunikacyjnej w celu przesyłania, przetwarzania lub odbierania informacji; w obydwu przypadkach (połączenia bezpośredniego lub pośredniego), połączenie może być dokonane za pomocą przewodu, światłowodu lub elektromagnetycznie; połączenie jest pośrednie, jeżeli urządzenie jest umieszczone między końcowym urządzeniem telekomunikacyjnym a interfejsem sieci;

b) urządzenia naziemnych stacji satelitarnych;

2) „urządzenia naziemnych stacji satelitarnych” oznaczają urządzenia, które mogą być wykorzystane jedynie dla celów transmisji lub transmisji i odbioru („nadawczo-odbiorcze”) lub jedynie do odbioru („odbiorcze”) sygnałów radiokomunikacyjnych przy pomocy satelitów lub innych systemów umieszczonych w przestrzeni kosmicznej;

3) „przedsiębiorstwo” oznacza podmiot publiczny lub prywatny, któremu państwo członkowskie przyznało prawa specjalne lub wyłączne na przywóz, wprowadzanie do obrotu, podłączanie, oddawanie do eksploatacji końcowego urządzenia telekomunikacyjnego lub utrzymywanie takiego urządzenia;

4) „specjalne prawa” oznaczają prawa nadane przez państwo członkowskie ograniczonej liczbie przedsiębiorstw przy pomocy dowolnych przepisów ustawowych, wykonawczych lub administracyjnych, które na danym obszarze geograficznym:

a) ograniczają do dwóch lub więcej liczbę przedsiębiorstw, w oparciu o kryteria inne niż obiektywne, proporcjonalne i niedyskryminujące; lub

b) wyznaczają, w oparciu o kryteria inne niż kryteria określone w lit. a), kilka konkurujących ze sobą przedsiębiorstw; lub

c) nadają dowolnemu przedsiębiorstwu lub przedsiębiorstwom, w oparciu o kryteria inne niż kryteria określone w lit. a) i b), jakiekolwiek prawne lub regulacyjne przywileje, które w istotny sposób wpływają na możliwości dowolnego innego przedsiębiorstwa w zakresie przywozu, sprzedaży, przyłączania, uruchamiania i konserwacji końcowych urządzeń telekomunikacyjnych na tym samym obszarze geograficznym i na zasadniczo równych warunkach.

Artykuł 2

Państwa członkowskie, które nadały przedsiębiorstwom specjalne lub wyłączne prawa gwarantują, że wszystkie wyłączne prawa zostają uchylone, jak też wszystkie prawa specjalne, które:

a) ograniczają do dwóch lub więcej liczbę przedsiębiorstw, w oparciu o inne zasady niż obiektywne, proporcjonalne i niedyskryminujące kryteria; lub

b) wyznaczają, w oparciu o kryteria odmienne od kryteriów określonych w lit. a), kilka konkurujących ze sobą przedsiębiorstw.

Państwa członkowskie powiadamiają Komisję o podjętych środkach lub o projektach przepisów przedstawionych w tym celu.

Artykuł 3

Państwa członkowskie zapewniają, aby podmioty gospodarcze miały prawo do przywozu, wprowadzania do obrotu, podłączania, oddawania do eksploatacji i utrzymywania końcowych urządzeń.

Jednakże państwa członkowskie mogą:

a) w odniesieniu do urządzeń naziemnych stacji satelitarnych, odmówić przyłączenia takich urządzeń do publicznej sieci telekomunikacyjnej lub uruchomienia, jeżeli nie spełniają one odnośnych wspólnych warunków technicznych, przyjętych zgodnie z dyrektywą Rady 1999/5/WE lub, jeżeli nie ma takich warunków, wymogów zasadniczych ustalonych w art. 3 tej dyrektywy; w przypadku braku wspólnych przepisów wykonawczych lub zharmonizowanych regulacji prawnych, reguły krajowe odpowiadają tym wymogom zasadniczym oraz zostają przekazane Komisji zgodnie z wymogami dyrektywy 98/34/WE, o ile tak stanowi ta dyrektywa;

b) w odniesieniu do innych urządzeń końcowych, odmówić przyłączenia takich urządzeń do publicznej sieci telekomunikacyjnej, jeżeli nie spełniają odnośnych wspólnych warunków technicznych przyjętych zgodnie z dyrektywą Rady 1999/5/WE lub, jeżeli nie ma takich warunków, wymogów zasadniczych ustalonych w art. 3 tej dyrektywy;

c) zobowiązać podmioty gospodarcze do posiadania kwalifikacji technicznych niezbędnych do podłączania, oddawania do eksploatacji i utrzymywania końcowych urządzeń, na podstawie obiektywnych, niedyskryminacyjnych i publicznie dostępnych kryteriów.

Artykuł 4

Państwa członkowskie upewniają się, że użytkownicy mają dostęp do nowych interfejsów sieci publicznych i zapewniają, aby parametry fizyczne tych interfejsów zostały opublikowane przez operatorów publicznych sieci telekomunikacyjnych.

Artykuł 5

Państwa członkowskie zapewniają, aby wszystkie specyfikacje techniczne końcowych urządzeń były sformalizowane i opublikowane.

Państwa członkowskie notyfikują Komisji projekt specyfikacji technicznych, zgodnie z dyrektywą 98/34/WE.

Artykuł 6

Państwa członkowskie zapewniają, aby monitorowanie zastosowania specyfikacji, o których mowa w art. 5 zostało powierzone podmiotowi niezależnemu od przedsiębiorstw prywatnych lub publicznych, oferujących towary lub usługi w sektorze telekomunikacji.

Artykuł 7

Pod koniec każdego roku państwa członkowskie przekazują Komisji sprawozdanie umożliwiające jej monitorowanie zgodności z przepisami art. 2, 3, 4 i 6.

Zarys takiego sprawozdania znajduje się w załączniku I.

Artykuł 8

Dyrektywa 88/301/EWG, zmieniona dyrektywą wymienioną w załączniku II, część A, zostaje uchylona, bez uszczerbku dla zobowiązań państw członkowskich odnoszących się do terminów przeniesienia do prawa krajowego dyrektyw określonych w załączniku II, część B.

Odesłania do uchylonej dyrektywy odczytuje się jako odesłania do niniejszej dyrektywy, zgodnie z tabelą korelacji w załączniku III.

Artykuł 9

Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 10

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 20 czerwca 2008 r.

ZAŁĄCZNIK I

Zarys sprawozdania określonego w art. 7

Wykonanie art. 2

Końcowe urządzenia, w odniesieniu do których ustawodawstwo jest modyfikowane lub zostało zmodyfikowane. Według kategorii końcowych urządzeń:

- data przyjęcia środka, lub

- data przedstawienia projektu ustawy, lub

- data wejścia w życie środka.

Wykonanie art. 3

- Końcowe urządzenie, którego podłączanie i/lub oddawanie do użytku zostało ograniczone,

- wymagane kwalifikacje techniczne, z podaniem odniesienia do ich publikacji.

Wykonanie art. 4

- Odniesienia do publikacji, w której fizyczne parametry są określone,

- liczba istniejących interfejsów sieci publicznych,

- liczba obecnie dostępnych interfejsów sieci publicznych.

Wykonanie art. 6

- Wyznaczony niezależny podmiot lub podmioty.

ZAŁĄCZNIK II

CZĘŚĆ A

Uchylona dyrektywa i jej zmiana

(określone w art. 8)

CZĘŚĆ B

Lista terminów przeniesienia do prawa krajowego

(określonych w art. 8)

ZAŁĄCZNIK IIl

Tabela korelacji