1.

DEFINICJE SYSTEMU PODSTAWOWEGO ESSPROS

1.1.

KLASYFIKACJA SYSTEMÓW: KRYTERIA KLASYFIKACJI SYSTEMÓW OCHRONY SOCJALNEJ

1.1.1.

Podejmowanie decyzji

Podejmowanie decyzji odnosi się do podmiotu, który podejmuje najważniejsze decyzje, dotyczące: poziomu świadczeń, warunków, na jakich są one wypłacane, oraz sposobu, w jaki system jest finansowany. Systemy mogą być kontrolowane przez organy rządowe lub przez organy inne niż rządowe.

1.1.2.

Egzekwowanie prawa

Egzekwowanie prawa odnosi się do przepisów określonych w ustawodawstwie, dotyczących członkostwa osób objętych ochroną. Przynależność do systemu ochrony socjalnej może być obowiązkowa lub nieobowiązkowa.

1.1.3.

Określanie uprawnień

Określanie uprawnień odnosi się do podstawy, na jakiej osoba objęta ochroną jest uprawniona do pobierania świadczeń: uprawnienia te mogą być uzależnione od płacenia składek lub nie.

1.1.4.

Zakres systemu

Zakres systemu odnosi się do części społeczeństwa, która jest objęta ochroną (całe społeczeństwo, wszyscy lub większość pracowników lub pewne części społeczeństwa).

1.1.5.

Poziom ochrony

Poziom ochrony odnosi się do tego, czy systemy ochrony socjalnej zapewniają podstawowy, czy też dodatkowy poziom ochrony.

1.2.

PRZYCHODY SYSTEMÓW OCHRONY SOCJALNEJ

1.2.1.

„Składki na ubezpieczenia społeczne” są kosztami poniesionymi przez pracodawców w imieniu swoich pracowników lub przez osoby objęte ochroną w celu uzyskania uprawnień do świadczeń socjalnych.

1.2.2.

„Płatności sektora publicznego” oznaczają koszty dla sektora publicznego związane z funkcjonowaniem publicznych systemów ochrony socjalnej o charakterze nieskładkowym oraz ze wsparciem finansowym dla innych krajowych systemów ochrony socjalnej.

1.2.3.

„Transfery z innych systemów” oznaczają niewzajemne płatności otrzymane z innych systemów ochrony socjalnej. Obejmują one składki na ubezpieczenia społeczne przekazane z innych systemów.

1.2.4.

„Inne przychody” oznaczają różne przychody bieżące systemów ochrony socjalnej.

1.3.

WYDATKI SYSTEMÓW OCHRONY SOCJALNEJ

1.3.1.

Funkcje

Funkcja udzielania świadczeń z tytułu ochrony socjalnej jest podstawowym celem systemów ochrony socjalnej niezależnie od ram ustawodawczych lub instytucjonalnych.

1.3.1.1.

Choroba/opieka zdrowotna

Utrzymanie dochodu oraz wsparcie pieniężne w związku z chorobą fizyczną lub umysłową, z wyłączeniem niepełnosprawności. Opieka zdrowotna mająca na celu utrzymanie, przywrócenie lub poprawę zdrowia osób objętych ochroną niezależnie od przyczyny problemu zdrowotnego.

1.3.1.2.

Niepełnosprawność

Utrzymanie dochodu oraz wsparcie pieniężne lub rzeczowe (z wyłączeniem opieki zdrowotnej) związane z fizyczną lub umysłową niezdolnością osób niepełnosprawnych do uczestniczenia w życiu gospodarczym i społecznym.

1.3.1.3.

Wiek podeszły

Utrzymanie dochodu oraz wsparcie pieniężne lub rzeczowe (z wyłączeniem opieki zdrowotnej) związane z podeszłym wiekiem.

1.3.1.4.

Renty rodzinne

Utrzymanie dochodu oraz wsparcie pieniężne lub rzeczowe związane ze zgonem członka rodziny.

1.3.1.5.

Rodzina/dzieci

Wsparcie pieniężne lub rzeczowe (z wyłączeniem opieki zdrowotnej) związane z kosztami ciąży, urodzenia dziecka i adopcji oraz wychowaniem dzieci i opieką nad innymi członkami rodziny.

1.3.1.6.

Bezrobocie

Utrzymanie dochodu oraz wsparcie pieniężne lub rzeczowe związane z bezrobociem.

1.3.1.7.

Mieszkalnictwo

Wsparcie związane z kosztami mieszkania.

1.3.1.8.

Wykluczenie społeczne (niesklasyfikowane gdzie indziej)

Świadczenia pieniężne lub rzeczowe (z wyłączeniem opieki zdrowotnej) specjalnie przeznaczone do walki z wykluczeniem społecznym, tam, gdzie nie są one objęte jedną z pozostałych funkcji.

1.3.2.

Świadczenia z tytułu ochrony socjalnej

1.3.2.1.

Świadczenia pieniężne oznaczają świadczenia wypłacane w gotówce, które nie wymagają okazania przez beneficjenta dowodu rzeczywistych wydatków.

1.3.2.2.

Świadczenia rzeczowe oznaczają świadczenia przyznawane w formie towarów i usług. Mogą one być przyznawane w formie zwrotu poniesionych kosztów lub bezpośrednio.

1.3.2.3.

Świadczenia socjalne uzależnione od stanu zamożności oznaczają świadczenia socjalne, które są w wyraźny sposób uzależnione od dochodów beneficjenta i/lub jego mienia, które nie mogą przekraczać pewnego ustalonego progu.

1.3.3.

„Koszty administracyjne” oznaczają koszty, jakimi jest obciążany system ochrony socjalnej, związane z jego zarządzaniem i administracją.

1.3.4.

„Transfery do innych systemów” oznaczają niewzajemne płatności wykonane na rzecz innych systemów ochrony socjalnej. Obejmują one składki na ubezpieczenia społeczne przekazane do innych systemów.

1.3.5.

„Inne wydatki” oznaczają różne wydatki poniesione przez systemy ochrony socjalnej (opłacenie dochodu z tytułu własności i inne wydatki).

2.

DEFINICJE DLA MODUŁU DOTYCZĄCEGO OSÓB POBIERAJĄCYCH RENTY I EMERYTURY

2.1.

OSOBY POBIERAJĄCE RENTY LUB EMERYTURY

Liczba beneficjentów na każdym poziomie może zostać zdefiniowana jako liczba osób otrzymujących przynajmniej jedno świadczenie spośród siedmiu kategorii ESSPROS:

- renty z tytułu niepełnosprawności,

- wcześniejsze emerytury z powodu ograniczonej zdolności do pracy,

- emerytury,

- świadczenia przedemerytalne,

- świadczenia częściowe,

- renty rodzinne, oraz

- wcześniejsze emerytury przyznawane z powodu sytuacji panującej na rynku pracy.

Osoby otrzymujące więcej niż jedno świadczenie liczone są tylko raz (liczba beneficjentów bez podwójnego liczenia).

2.1.1.

„Renty z tytułu niepełnosprawności” oznaczają okresowe płatności przeznaczone do utrzymywania lub wspierania dochodu osoby poniżej ustawowego/standardowego wieku emerytalnego określonego w systemie referencyjnym, i która jest dotknięta niepełnosprawnością ograniczającą jej zdolność do pracy lub zarabiania ponad minimalny poziom ustalony ustawowo.

2.1.2.

„Wcześniejsze emerytury z powodu ograniczonej zdolności do pracy” oznaczają okresowe płatności na rzecz starszych pracowników, którzy odchodzą z pracy przed osiągnięciem ustawowego/standardowego wieku emerytalnego określonego w systemie referencyjnym w wyniku ograniczonej zdolności do pracy.

2.1.3.

„Emerytury” oznaczają okresowe płatności mające na celu i) utrzymanie dochodu beneficjenta po odejściu z pracy zarobkowej w wieku ustawowym/standardowym lub ii) wsparcie dochodu osób w starszym wieku (z wyłączeniem wsparcia ograniczonego w czasie).

2.1.4.

„Świadczenia przedemerytalne” oznaczają okresowe płatności mające na celu utrzymanie dochodu beneficjenta, który odchodzi z pracy przed osiągnięciem wieku ustawowego/standardowego określonego w odpowiednim systemie.

2.1.5.

„Świadczenia częściowe” oznaczają okresowe płatności części lub całości emerytury na rzecz starszych pracowników, którzy kontynuują pracę, ale zmniejszają jej wymiar, lub których dochód z działalności zawodowej znajduje się poniżej ustalonego poziomu.

2.1.6.

„Renty rodzinne” oznaczają okresowe płatności na rzecz osób, których uprawnienia wynikają z ich pokrewieństwa ze zmarłą osobą objętą ochroną przez dany system (wdowy, wdowcy, sieroty itp.).

2.1.7.

„Wcześniejsze emerytury przyznawane z powodu sytuacji panującej na rynku pracy” oznaczają okresowe płatności na rzecz starszych pracowników, którzy opuszczają pracę przed osiągnięciem ustawowego/standardowego wieku emerytalnego ze względu na bezrobocie lub redukcję miejsc pracy spowodowaną decyzjami gospodarczymi, takimi jak restrukturyzacja sektora przemysłowego lub przedsiębiorstwa.

2.2.

USTAWOWY/STANDARDOWY WIEK EMERYTALNY DLA ŚWIADCZEŃ EMERYTALNYCH

Ustawowy wiek emerytalny dla świadczeń emerytalnych oznacza wiek, począwszy od którego wypłacane są świadczenia emerytalne, jeżeli są one przewidziane w odpowiedniej ustawie lub umowie. Wiek ten może być różny w różnych państwach członkowskich i ich częściach, w zależności od branży, zawodu, płci itd.

Tam, gdzie nie istnieje ustawowy wiek emerytalny, należy zastosować standardowy wiek emerytalny, czyli wiek stosowany przez system ochrony socjalnej, który wypłaca emeryturę beneficjentowi.

3.

PODRĘCZNIK REFERENCYJNY

Szczegółowe definicje, których należy używać w celu stosowania niniejszego rozporządzenia, zostały określone w podręczniku ESSPROS opracowanym przez Komisję Europejską we współpracy z państwami członkowskimi.

1.

AKTUALIZACJA ZASAD ROZPOWSZECHNIANIA DLA SYSTEMU PODSTAWOWEGO ESSPROS

1.1.

AKTUALIZACJA ZASAD ROZPOWSZECHNIANIA DANYCH ILOŚCIOWYCH POPRZEZ GRUPOWANIE SYSTEMÓW

1.1.1.

Grupowanie systemów według kryteriów

Określona grupa użytkowników będzie uprawniona do opublikowania danych poprzez zgrupowanie systemów zgodnie z klasyfikacją systemów ESSPROS określoną w kryteriach w sekcji 1.1 załącznika 1 („Grupowanie systemów”).

1.1.2.

Dane według systemów

Określona grupa użytkowników będzie uprawniona do opublikowania danych według systemów lub grup systemów dla krajów, które nie udzieliły wyraźnej zgody na pełne rozpowszechnienie ze względu na poufność. Grupy systemów będą musiały być zgodne z zasadami rozpowszechniania określonymi przez każde zainteresowane państwo członkowskie.

1.2.

AKTUALIZACJA ZASAD ROZPOWSZECHNIANIA DANYCH JAKOŚCIOWYCH WEDŁUG SYSTEMÓW I SZCZEGÓŁOWYCH ŚWIADCZEŃ

Eurostat będzie uprawniony przy odpowiednim wsparciu do opublikowania jakościowych informacji według systemu i szczegółowych świadczeń.

2.

AKTUALIZACJA ZASAD ROZPOWSZECHNIANIA DANYCH DOTYCZĄCYCH BENEFICJENTÓW ŚWIADCZEŃ

2.1.

ZGRUPOWANIE KATEGORII ZGODNIE Z KLASYFIKACJĄ ESSPROS BENEFICJENTÓW ŚWIADCZEŃ

Określona grupa użytkowników będzie uprawniona do opublikowania danych dotyczących siedmiu kategorii świadczeń oraz grup kategorii zgodnych z klasyfikacją beneficjentów świadczeń ESSPROS zawartą w sekcji 2 załącznika 2 (Szczegółowa klasyfikacja beneficjentów świadczeń).

Określona grupa użytkowników będzie również uprawniona do opublikowania danych dotyczących podziału beneficjentów otrzymujących świadczenia uzależnione i nieuzależnione od stanu zamożności zgodnie z klasyfikacją beneficjentów świadczeń ESSPROS zawartą w sekcji 2 załącznika 2 (Szczegółowa klasyfikacja beneficjentów świadczeń).

2.2.

DANE WEDŁUG SYSTEMÓW

Określona grupa użytkowników będzie uprawniona do opublikowania danych według systemów lub grup systemów dla krajów, które nie udzieliły wyraźnej zgody na pełne rozpowszechnienie ze względu na poufność. Grupy systemów będą musiały być zgodne z zasadami rozpowszechniania określonymi przez każde zainteresowane państwo członkowskie.