PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 95,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (¹),

po konsultacji z Komitetem Regionów,

stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu (²),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Wysoki poziom opłat pobieranych od użytkowników publicznych sieci telefonii ruchomej, takich jak studenci, osoby podróżujące służbowo i turyści, za korzystanie z telefonów komórkowych podczas podróży zagranicznych na terenie Wspólnoty jest kwestią niepokojącą krajowe organy regulacyjne, a także konsumentów i instytucje wspólnotowe. Zbyt wysokie opłaty detaliczne są wynikiem wysokich opłat hurtowych pobieranych przez operatora odwiedzanej sieci zagranicznej a także - w wielu przypadkach - wysokich narzutów detalicznych nakładanych przez operatora sieci macierzystej klienta. Obniżki opłat hurtowych często nie znajdują przełożenia na poziom klienta detalicznego. Mimo że niektórzy operatorzy wprowadzili niedawno systemy taryfowe oferujące klientom korzystniejsze warunki i niższe ceny, wciąż istnieją dowody na to, że stosunek kosztów do cen nie odzwierciedla sytuacji, jaka powinna mieć miejsce na rynku w pełni konkurencyjnym.

(2) Stworzenie europejskiej przestrzeni społecznej, edukacyjnej i kulturalnej opartej na mobilności osób powinno ułatwić porozumiewanie się ludzi w celu zbudowania rzeczywistej „Europy dla obywateli”.

(3) Dyrektywa 2002/19/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie dostępu do sieci łączności elektronicznej i urządzeń towarzyszących oraz wzajemnych połączeń (dyrektywa o dostępie) (³), dyrektywa 2002/20/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie zezwoleń na udostępnienie sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa o zezwoleniach) (⁴), dyrektywa 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa ramowa) (⁵), dyrektywa 2002/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami łączności elektronicznej praw użytkowników (dyrektywa o usłudze powszechnej) (⁶) oraz dyrektywa 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotycząca przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej) (⁷) - zwane dalej łącznie „ramami regulacyjnymi łączności elektronicznej z 2002 r.” - mają na celu utworzenie wewnętrznego rynku łączności elektronicznej we Wspólnocie przy zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony konsumentów przez wzmocnioną konkurencję.

(4) Niniejsze rozporządzenie nie jest odosobnionym środkiem, lecz uzupełnia i wspiera w zakresie roamingu ogólnowspólnotowego przepisy przewidziane w ramach regulacyjnych łączności elektronicznej z 2002 r. Ramy te nie zapewniają krajowym organom regulacyjnym wystarczających narzędzi do podjęcia skutecznego i zdecydowanego działania w zakresie cen usług roamingu na terenie Wspólnoty, a tym samym nie zapewniają prawidłowego funkcjonowania wewnętrznego rynku usług roamingu. Rozporządzenie to jest odpowiednim sposobem zaradzenia tej sytuacji.

(5) Ramy regulacyjne łączności elektronicznej z 2002 r. oparte są na zasadzie nakładania obowiązków regulacyjnych ex ante jedynie w sytuacji braku skutecznej konkurencji, przewidując przeprowadzanie przez krajowe organy regulacyjne okresowej analizy rynkowej i okresowego przeglądu obowiązków, które prowadzą do nałożenia obowiązków ex ante na operatorów wskazanych jako posiadający znaczącą pozycję rynkową. Proces ten obejmuje następujące elementy: zdefiniowanie właściwych rynków zgodnie z zaleceniem Komisji (⁸) w sprawie właściwych rynków produktów i usług sektora łączności elektronicznej podlegających regulacji ex ante zgodnie z dyrektywą 2002/21/WE (zwanym dalej „zaleceniem”), analizę zdefiniowanych rynków zgodnie z wytycznymi Komisji w sprawie analizy rynkowej i oceny znaczącej pozycji rynkowej zgodnie ze wspólnotowymi ramami regulacyjnymi sieci i usług łączności elektronicznej (⁹), wyznaczenie operatorów posiadających znaczącą pozycję rynkową oraz nałożenie obowiązków ex ante na tak wyznaczonych operatorów.

(6) W zaleceniu jako właściwy rynek, który może zostać objęty regulacją ex ante, określono krajowy rynek hurtowy usług roamingu międzynarodowego w publicznych sieciach telefonii ruchomej. Jednakże działania podjęte przez krajowe organy regulacyjne (indywidualnie oraz w ramach Europejskiej Grupy Regulatorów) w ramach analizy krajowych rynków hurtowych usług roamingu międzynarodowego wykazały, że organy te nie były do tej pory w stanie skutecznie oddziaływać na wysoki poziom opłat hurtowych w roamingu ogólnowspólnotowym z uwagi na trudności ze wskazaniem przedsiębiorstw posiadających znaczącą pozycję rynkową, wynikające ze szczególnych uwarunkowań roamingu międzynarodowego, w tym z jego transgranicznego charakteru.

(7) W odniesieniu do świadczenia detalicznych usług roamingu międzynarodowego w zaleceniu nie określono żadnego rynku detalicznego tych usług jako rynku właściwego, między innymi z uwagi na fakt, że usługi roamingu międzynarodowego na poziomie detalicznym nie są nabywane odrębnie, lecz stanowią jeden z elementów większego pakietu detalicznego nabywanego przez klientów od operatora macierzystego.

(8) Ponadto krajowe organy regulacyjne odpowiedzialne za ochronę i wspieranie interesu klientów telefonii ruchomej stale zamieszkałych na terytorium podlegającym ich właściwości nie są w stanie kontrolować postępowania operatorów sieci odwiedzanych w innych państwach członkowskich, od których uzależnieni są klienci przy korzystaniu z usług roamingu międzynarodowego. Przeszkoda ta mogłaby także zmniejszyć skuteczność środków podejmowanych przez państwa członkowskie w oparciu o pozostawione im kompetencje stanowienia przepisów w zakresie ochrony konsumentów.

(9) W związku z tym na państwa członkowskie wywierana jest presja, aby podjęły one środki w celu rozwiązania kwestii poziomu opłat za usługi roamingu międzynarodowego, jednakże przewidziany w ramach regulacyjnych łączności elektronicznej z 2002 r. mechanizm podejmowania interwencji regulacyjnej ex ante przez krajowe organy regulacyjne nie okazał się skutecznym narzędziem, które umożliwiałoby tym organom zdecydowane działanie w interesie konsumentów w tej szczególnej dziedzinie.

(10) Ponadto w rezolucji Parlamentu Europejskiego w sprawie europejskich przepisów regulacyjnych i rynków łączności elektronicznej w 2004 r (¹⁰). wezwano Komisję do podjęcia nowych inicjatyw w celu obniżenia wysokich kosztów transgranicznego ruchu telefonii ruchomej, natomiast Rada Europejska na posiedzeniu w dniach 23-24 marca 2006 r. uznała, że prowadzenie na szczeblu europejskim i krajowym ukierunkowanej, skutecznej i zintegrowanej polityki w dziedzinie technologii informacyjnych i komunikacyjnych (TIK) ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia celów wzrostu gospodarczego i wydajności pracy nakreślonych w odnowionej strategii lizbońskiej oraz zauważyła w tym kontekście, że obniżenie opłat za roaming odgrywa istotną rolę dla kwestii konkurencyjności.

(11) Ramy regulacyjne łączności elektronicznej z 2002 r., na podstawie aktualnych wtedy wniosków, miały na celu usunięcie wszystkich barier dla handlu pomiędzy państwami członkowskimi w dziedzinie, którą harmonizowały, w tym między innymi przewidywały działania mające wpływ na opłaty roamingowe. Nie powinno to jednak stać na przeszkodzie w dostosowaniu zharmonizowanych zasad z uwzględnieniem innych czynników, w celu znalezienia najbardziej skutecznych środków osiągnięcia wysokiego poziomu ochrony konsumentów przy jednoczesnej poprawie warunków funkcjonowania rynku wewnętrznego.

(12) Ramy regulacyjne łączności elektronicznej z 2002 r., w szczególności dyrektywa ramowa, powinny zostać w związku z tym zmienione, w celu stworzenia możliwości odejścia od zasad stosowanych w innych okolicznościach, tj. zasad stanowiących, że w sytuacji niewystępowania znaczącej pozycji rynkowej opłaty za oferowane usługi powinny być określone na podstawie umowy, co powinno umożliwić wprowadzenie uzupełniających obowiązków regulacyjnych odzwierciedlających szczególny charakter usług roamingu ogólnowspólnotowego.

(13) Specyfika hurtowego i detalicznego rynku usług roamingowych uzasadnia podjęcie wyjątkowych środków, wykraczających poza mechanizmy przewidziane w ramach regulacyjnych łączności elektronicznej z 2002 r.

(14) W celu ochrony interesów klientów korzystających z roamingu, obowiązki regulacyjne powinny zostać nałożone zarówno na poziomie detalicznym jak i hurtowym, gdyż - jak pokazuje doświadczenie - obniżenie opłat hurtowych za usługi roamingu ogólnowspólnotowego niekoniecznie musi przekładać się na niższe opłaty detaliczne roamingu z uwagi na brak motywacji do podjęcia takiego działania. Z drugiej strony działania ograniczające poziom cen detalicznych bez uwzględnienia kwestii poziomu kosztów hurtowych związanych ze świadczeniem takich usług mogłyby wiązać się z ryzykiem zaburzenia właściwego funkcjonowania rynku roamingu ogólnowspólnotowego.

(15) Wspomniane obowiązki regulacyjne powinny wejść w życie najszybciej, jak to możliwe, przy czym zainteresowanym operatorom należy zapewnić odpowiedni czas na dostosowanie do nich swoich cenników i oferowanych usług; obowiązki te powinny mieć bezpośrednie zastosowanie we wszystkich państwach członkowskich.

(16) W celu zapewnienia, by podczas podróży na terenie Wspólnoty użytkownicy naziemnych publicznych sieci telefonii ruchomej nie byli obciążani wygórowanymi cenami usług roamingu ogólnowspólnotowego przy wykonywaniu i odbieraniu połączeń głosowych, powinno zostać przyjęte wspólne podejście, przez co osiągnięty zostanie wysoki poziom ochrony konsumentów przy jednoczesnym zapewnieniu konkurencji między operatorami telefonii ruchomej oraz zachowaniu zarówno czynników zachęcających do innowacji, jak i prawa konsumentów do wyboru. Z uwagi na transgraniczny charakter przedmiotowych usług, przyjęcie takiego wspólnego podejścia jest konieczne w celu umożliwienia operatorom telefonii ruchomej działania w warunkach jednolitych, spójnych ram regulacyjnych, opartych na obiektywnie ustanowionych kryteriach.

(17) Najbardziej skutecznym i proporcjonalnym podejściem, mającym na celu regulację wysokości cen za połączenia wykonywane i odbierane w roamingu na terytorium Wspólnoty, jest ustanowienie na szczeblu Wspólnoty maksymalnej średniej wysokości opłat za minutę połączenia na poziomie hurtowym oraz ograniczenie opłat na poziomie detalicznym, poprzez wprowadzenie eurotary-fy. Średnia wysokość opłaty hurtowej powinna obowiązywać pomiędzy dowolnymi dwoma operatorami na terytorium Wspólnoty w określonym okresie czasu.

(18) Eurotaryfa powinna zostać określona na poziomie, który zapewnia operatorom wystarczającą marżę i zachęca ich do wprowadzenia konkurencyjnych ofert roamingu po niższych stawkach. Operatorzy powinni aktywnie, bezpłatnie oraz w jasny i przejrzysty sposób proponować eurotaryfę wszystkim swoim klientom korzystającym z usług roamingu.

(19) Takie podejście regulacyjne powinno zapewnić, by opłaty detaliczne za roaming ogólnowspólnotowy lepiej odzwierciedlały koszty świadczenia usługi niż miało to miejsce do tej pory. Maksymalna wysokość eurotaryfy, jaką można zaoferować klientom powinna zatem dopuszczać odpowiednią marżę w odniesieniu do hurtowych kosztów świadczenia usługi roamingu, przy jednoczesnym pozostawieniu operatorom swobody konkurowania poprzez różnicowanie ofert i przystosowanie struktur taryfowych do warunków rynkowych oraz preferencji konsumentów. Podejście to nie powinno mieć zastosowania w odniesieniu do usług o wartości dodanej.

(20) Powyższe podejście regulacyjne powinno być łatwe do wdrożenia i monitorowania, aby do minimum ograniczyć obciążenia administracyjne zarówno dla operatorów, których dotyczą jego wymogi jak i krajowych organów regulacyjnych, do których należy nadzór i egzekwowanie przestrzegania wynikających z niego obowiązków. Powinno ono także być przejrzyste i łatwo zrozumiałe dla wszystkich użytkowników telefonii ruchomej we Wspólnocie. Ponadto powinno ono zapewniać pewność i przewidywalność operatorom świadczącym hurtowe i detaliczne usługi roamingu. W związku z tym w niniejszym rozporządzeniu powinien zostać określony, w ujęciu kwotowym, poziom maksymalnej opłaty za minutę połączenia na poziomie hurtowym i detalicznym.

(21) Określona w ten sposób maksymalna średnia opłata za minutę połączenia na poziomie hurtowym powinna uwzględniać różnorodne elementy składające się na realizację połączenia telefonicznego w roamingu ogólnowspólnotowym, w szczególności koszt rozpoczęcia i zakończenia połączeń w sieciach ruchomych, a także koszty ogólne, sygnalizacji i tranzytu. Najodpowiedniejszym punktem odniesienia dla rozpoczęcia i zakończenia połączenia jest średnia stawka za zakończenie połączenia w sieci ruchomej stosowana przez operatorów we Wspólnocie, wynikająca z informacji dostarczonych przez krajowe ograny regulacyjne i opublikowana przez Komisję. Maksymalna średnia opłata za minutę połączenia ustanowiona w niniejszym rozporządzeniu powinna zatem zostać określona przy uwzględnieniu średniej opłaty za zakończenie połączenia w sieciach telefonii ruchomej, stanowiącej punkt odniesienia dla obliczenia związanych z tym kosztów. Maksymalna wysokość średniej opłaty za minutę na poziomie hurtowym powinna być corocznie obniżana w celu uwzględnienia obowiązkowych obniżek opłat za zakończenie połączenia w sieci ruchomej nakładanych co pewien czas przez krajowe organy regulacyjne.

(22) Eurotaryfa obowiązująca na poziomie detalicznym powinna stanowić dla klientów korzystających z roamingu gwarancję, iż nie zostaną obciążeni wygórowaną ceną za wykonanie lub odbiór połączenia realizowanego w roamingu regulowanym, jednocześnie pozostawiając operatorom macierzystym wystarczający margines umożliwiający różnicowanie swojej oferty skierowanej do klientów.

(23) Wszystkim klientom powinna przysługiwać, bez dodatkowych opłat lub warunków, możliwość wyboru prostej taryfy za roaming nieprzekraczającej stawek regulowanych. Rozsądna różnica pomiędzy kosztami hurtowymi i cenami detalicznymi powinna umożliwiać operatorom pokrycie wszystkich poszczególnych kosztów roamingu, jakie ponoszą na poziomie detalicznym, w tym odpowiedniego udziału w kosztach marketingowych i kosztach dofinansowania urządzeń telefonicznych, oraz umożliwiać im osiąganie odpowiedniego zysku. Eurotaryfa jest właściwym środkiem zapewniającym zarówno ochronę konsumentów, jak i elastyczność dla operatora. Maksymalne poziomy eurotaryfy powinny być corocznie obniżane analogicznie do obniżek opłat hurtowych.

(24) Nowi klienci korzystający z roamingu powinni być w pełni informowani o rodzajach taryf roamingowych na terytorium Wspólnoty, w tym taryf zgodnych z eurotaryfą. Obecni klienci korzystający z roamingu powinni mieć możliwość dokonania w określonym terminie wyboru nowej taryfy zgodnej z eurotaryfą lub innej taryfy. W odniesieniu do obecnych klientów korzystających z usług roamingu, którzy nie dokonali wyboru w określonym terminie, należy dokonać rozróżnienia pomiędzy osobami, które zdecydowały się na określoną taryfę roamingową lub pakiet przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia, a tymi klientami, którzy tego nie zrobili. Klienci, którzy nie dokonali takiego wyboru powinni zostać automatycznie objęci taryfą zgodną z niniejszym rozporządzeniem. Klienci korzystający już ze specjalnych taryf lub pakietów roamingowych, które odpowiadają ich indywidualnym wymogom i które wybrali na tej podstawie powinni zachować uprzednio wybrane taryfy lub pakiety, jeżeli po otrzymaniu przypomnienia informującego o warunkach ich dotychczasowej taryfy w określonym terminie nie zadeklarują chęci jej zmiany. Wspomniane specjalne taryfy lub pakiety roamingowe mogą obejmować na przykład ryczałtowe stawki za roaming, taryfy indywidualne, taryfy z dodatkową stałą opłatą roamingową, taryfy z opłatą za minutę połączenia niższą niż maksymalna eurotaryfa lub taryfy z opłatą za zainicjowanie połączenia.

(25) Operatorom świadczącym detaliczne usługi roamingu ogólnowspólnotowego powinien przysługiwać odpowiedni okres czasu na dostosowanie swoich cen do ograniczeń określonych w niniejszym rozporządzeniu.

(26) Podobnie operatorom świadczącym hurtowe usługi roamingu ogólnowspólnotowego powinien przysługiwać okres na dostosowanie się do ograniczeń określonych w niniejszym rozporządzeniu.

(27) Mając na uwadze, że niniejsze rozporządzenie stanowi, iż dyrektywy ustanawiające ramy regulacyjne łączności elektronicznej z 2002 r. nie naruszają jakichkolwiek szczególnych środków przyjętych na potrzeby regulacji opłat w roamingu ogólnowspólnotowym za połączenia głosowe w sieci ruchomej oraz uwzględniając, że operatorzy świadczący usługi roamingu ogólnowspólnotowego mogą być zobowiązani niniejszym rozporządzeniem do zmiany swoich detalicznych taryf roamingowych w celu ich dostosowania do wymogów niniejszego rozporządzenia, zmiany te nie powinny skutkować możliwością skorzystania przez klientów z prawa do odstąpienia od umowy o świadczenie usług telefonii ruchomej przysługującego im na mocy przepisów krajowych transponujących ramy regulacyjne łączności elektronicznej z 2002 r.

(28) Niniejsze rozporządzenie nie powinno naruszać możliwości wprowadzania innowacyjnych ofert dla klientów, które byłyby korzystniejsze niż maksymalna wysokość eurotaryfy określona w niniejszym rozporządzeniu, lecz powinno raczej zachęcać do wprowadzania innowacyjnych ofert dla klientów korzystających z roamingu po niższych stawkach. Niniejsze rozporządzenie nie wymaga ponownego wprowadzenia opłat roamingowych w tych przypadkach, w których zostały one całkowicie zniesione, jak również nie wymaga podwyższenia obowiązujących obecnie opłat roamingowych do wysokości maksymalnej przewidzianej w niniejszym rozporządzeniu.

(29) Operatorzy macierzyści mogą oferować sprawiedliwą, całościową miesięczną stawkę ryczałtową, do której nie ma zastosowania żaden pułap opłat. Taka stawka ryczałtowa mogłaby obejmować usługi łączności głosowej lub transmisji danych w roamingu ogólnowspólnotowym (w tym krótkich wiadomości tekstowych (SMS) i wiadomości multimedialnych (MMS)) świadczone na terenie Wspólnoty.

(30) W celu zapewnienia wszystkim użytkownikom telefonii ruchomej korzyści płynących z niniejszego rozporządzenia, wymagania dotyczące cen detalicznych powinny mieć zastosowanie niezależnie od faktu, czy klient korzystający z roamingu korzysta u operatora macierzystego z usługi na zasadzie przedpłaty (pre-paid), czy z usługi abonamentowej, a także niezależnie od tego, czy operator macierzysty posiada własną sieć, czy jest operatorem wirtualnej sieci telefonii ruchomej, czy też odsprzedaje usługi połączeń głosowych telefonii ruchomej.

(31) W przypadku, gdy wspólnotowi operatorzy usług telefonii ruchomej stwierdzą, że korzyści płynące z interoperacyjności i połączenia od punktu wyjścia do punktu docelowego dla ich klientów są zagrożone rozwiązaniem lub ryzykiem rozwiązania umów z operatorami sieci ruchomej w innych państwach członkowskich lub gdy stwierdzą brak możliwości świadczenia swoim klientom usług w innym państwie członkowskim w wyniku braku umowy z przynajmniej jednym operatorem hurtowym sieci, krajowe organy regulacyjne powinny skorzystać, jeżeli to konieczne, z uprawnień przysługujących im na mocy art. 5 dyrektywy o dostępie w celu zapewnienia odpowiedniego dostępu oraz połączeń sieciowych dla zagwarantowania połączenia od punktu wyjścia do punktu docelowego i interoperacyjności usług, uwzględniając cele określone w art. 8 dyrektywy ramowej, w szczególności utworzenie w pełni funkcjonującego jednolitego rynku usług łączności elektronicznej.

(32) W celu poprawy przejrzystości cen detalicznych za wykonywanie i odbieranie regulowanych połączeń w roamingu na terytorium Wspólnoty oraz aby pomóc klientom korzystającym z roamingu w podejmowaniu decyzji co do korzystania ze swojego telefonu komórkowego podczas pobytu za granicą, operatorzy telefonii ruchomej powinni umożliwić swoim klientom łatwe uzyskanie bezpłatnych informacji o wysokości opłat roamingowych, jakie obowiązują ich przy wykonywaniu lub odbieraniu połączeń głosowych w odwiedzanym państwie członkowskim. Operatorzy powinni ponadto udzielać swoim klientom, na ich wniosek i nieodpłatnie, dodatkowych informacji o opłatach za minutę połączenia lub jednostkę transmisji danych (wraz z podatkiem VAT) za wykonywanie lub odbieranie połączeń głosowych, a także za wysyłanie i odbieranie wiadomości SMS, MMS i innych dostępnych usług transmisji danych w odwiedzanym państwie członkowskim.

(33) Zapewnienie przejrzystości wymaga, by operatorzy byli zobowiązani do udzielania informacji o wysokości opłat roamingowych, w szczególności o wysokości eurotaryfy i - o ile ją oferują - całościowej stawki ryczałtowej, przy zawieraniu umowy o świadczenie usług oraz każdorazowo w przypadku zmiany wysokości opłat roamingowych. Operatorzy macierzyści powinni udzielać informacji o opłatach roamingowych za pomocą odpowiednich środków, takich jak faktury, Internet, reklama telewizyjna lub przesyłki reklamowe. Operatorzy macierzyści powinni zapewnić, by wszyscy ich klienci korzystający z roamingu mieli świadomość możliwości skorzystania z taryf regulowanych i powinni poinformować klientów w jasny i bezstronny sposób o warunkach eurotaryfy oraz o prawie do skorzystania z niej oraz do jej zmiany na inną.

(34) Krajowe organy regulacyjne, które są odpowiedzialne za realizację zadań wynikających z ram regulacyjnych łączności elektronicznej z 2002 r., powinny posiadać uprawnienia umożliwiające im nadzór nad realizacją obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia i ich egzekwowanie na terytorium podlegającym ich właściwości. Powinny one także monitorować zmiany wysokości opłat za usługi łączności głosowej i transmisji danych pobieranych od użytkowników telefonii ruchomej podczas roamingu na terytorium Wspólnoty, w tym, w odpowiednich przypadkach, w odniesieniu do konkretnych kosztów związanych z realizacją i odbiorem połączeń roamingowych w najbardziej oddalonych regionach Wspólnoty oraz w odniesieniu do konieczności zapewnienia możliwości odzyskania tych kosztów na rynku hurtowym, a także monitorować, czy techniki sterowania połączeniami nie są wykorzystywane w celu ograniczenia wyboru na szkodę klientów. Organy te powinny zapewnić, by zainteresowane podmioty miały dostęp do aktualnych informacji o stosowaniu niniejszego rozporządzenia oraz publikować co sześć miesięcy wyniki powyższego monitorowania. Informacje na temat klientów biznesowych, klientów usług abonamentowych i klientów usług przedpłaconych powinny być przedstawiane oddzielnie.

(35) Roaming w granicach jednego kraju w najbardziej oddalonych regionach Wspólnoty, w których uprawnienia do świadczenia usług telefonii ruchomej różnią się od uprawnień wydawanych na pozostałym obszarze danego kraju może korzystać z obniżek stawek odpowiadających obniżkom stosowanym na rynku roamingu we Wspólnocie. Wdrożenie niniejszego rozporządzenia nie powinno spowodować wprowadzenia mniej korzystnych cen dla klientów korzystających z usług roamingu w granicach kraju w stosunku do klientów korzystających z usług roamingu ogólnowspólnotowego. Organy krajowe mogą w tym celu przyjąć dodatkowe środki zgodne z prawem wspólnotowym.

(36) Mając na uwadze, że poza telefonią głosową, coraz popularniejsze stają się nowe usługi bezprzewodowej transmisji danych, niniejsze rozporządzenie powinno także umożliwić monitorowanie sytuacji rynkowej tych usług. Komisja powinna zatem monitorować także rynek usług transmisji danych w roamingu, w tym wiadomości SMS i MMS.

(37) Państwa członkowskie powinny wprowadzić system sankcji, które miałyby zastosowanie w przypadku naruszenia niniejszego rozporządzenia.

(38) Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, mianowicie przyjęcie wspólnego podejścia mającego zapewnić, aby użytkownicy publicznych sieci telefonii ruchomej podczas podróży na terenie Wspólnoty nie byli obciążani wygórowanymi opłatami za usługi roamingu ogólnowspólnotowego przy wykonywaniu połączeń głosowych i ich odbieraniu, a tym samym osiągnięcie wysokiego poziomu ochrony konsumentów przy jednoczesnym zachowaniu zasad konkurencji między operatorami telefonii ruchomej, nie mogą w wystarczającym stopniu być osiągnięte w sposób bezpieczny, zharmonizowany i szybki przez państwa członkowskie, natomiast mogą zostać lepiej zrealizowane na szczeblu wspólnotowym, Wspólnota może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.

(39) Takie wspólne podejście powinno zostać wprowadzone na ograniczony okres czasu. Uwzględniając wyniki przeglądu, który przeprowadzi Komisja, okres obowiązywania niniejszego rozporządzenia może zostać przedłużony lub może ono zostać zmienione. Komisja powinna dokonać przeglądu skuteczności niniejszego rozporządzenia oraz wkładu, jaki wnosi ono we wdrażanie ram regulacyjnych i prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego, a także zbadać wpływ niniejszego rozporządzenia na mniejszych operatorów telefonii ruchomej we Wspólnocie oraz ich pozycję na rynku usług roamingu ogólnowspólnotowego,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Przedmiot i zakres stosowania

[1] 1. [2] Niniejsze rozporządzenie wprowadza wspólne podejście do ochrony użytkowników publicznych sieci łączności ruchomej odbywających podróż wewnątrz Wspólnoty przed nadmiernymi, w stosunku do konkurencyjnych cen krajowych, opłatami z tytułu usług roamingu ogólnowspólnotowego za wykonywanie i odbieranie połączeń, wysyłanie i odbieranie wiadomości SMS oraz korzystanie z usług transmisji danych z komutacją pakietów, przyczyniając się tym samym do sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego, przy jednoczesnym osiągnięciu wysokiego poziomu ochrony konsumentów, pobudzeniu konkurencji i przejrzystości na rynku oraz tworząc zarówno inicjatywy na rzecz innowacji, jak i oferowania konsumentom większego wyboru.

Niniejsze rozporządzenie określa zasady dotyczące opłat, jakie mogą być pobierane przez operatorów sieci ruchomych za świadczenie usług roamingu ogólnowspólnotowego w zakresie połączeń głosowych inicjowanych i zakańczanych wewnątrz Wspólnoty, wiadomości SMS wysyłanych i odbieranych wewnątrz Wspólnoty oraz usług transmisji danych z komutacją pakietów klientom korzystającym z roamingu za pośrednictwem sieci komunikacji ruchomej w innym państwie członkowskim. Ma ono zastosowanie zarówno do opłat pobieranych w rozliczeniach między operatorami sieci na poziomie hurtowym, jak również, w odpowiednich przypadkach, do opłat pobieranych przez operatorów macierzystych na poziomie detalicznym.

2. Niniejsze rozporządzenie określa także zasady mające na celu zwiększenie przejrzystości cen i poprawę przekazywania informacji o opłatach użytkownikom usług roamingu ogólnowspólnotowego.

3. Niniejsze rozporządzenie stanowi środek szczególny w rozumieniu art. 1 ust. 5 dyrektywy ramowej.

4. [3] Maksymalne opłaty określone w niniejszym rozporządzeniu są wyrażone w EUR W przypadku gdy opłaty regulowane na mocy art. 3, 4, 4a i 4b oraz art. 6a ust. 3 i 4 są wyrażone w innych walutach, początkowe wysokości opłat maksymalnych zgodne z tymi artykułami są przeliczane na te waluty, w przypadku art. 3 i 4 przy zastosowaniu referencyjnych kursów wymiany obowiązujących w dniu 30 czerwca 2007 r., a w przypadku art. 4a i 4b oraz art. 6a ust. 3 i 4 przy zastosowaniu referencyjnych kursów wymiany ogłoszonych w dniu 6 maja 2009 r. przez Europejski Bank Centralny w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Na użytek określonych w art. 3 ust. 2 i art. 4 ust. 2 oraz w art. 6a ust. 4 dalszych obniżek maksymalnych opłat, zmienione wartości ustala się według referencyjnego kursu wymiany ogłoszonego w ten sam sposób w terminie jednego miesiąca poprzedzającego datę, od której zastosowanie mają nowe kwoty. Ten sam referencyjny kurs wymiany ma zastosowanie do rocznej zmiany opłat, o których mowa w art. 4a i 4b oraz w art. 6a ust. 3, jeżeli zmiany te są denominowane w walutach innych niż EUR.

Artykuł 2

Definicje

1. Na użytek niniejszego rozporządzenia zastosowanie mają definicje określone w art. 2 dyrektywy w sprawie dostępu, art. 2 dyrektywy ramowej oraz art. 2 dyrektywy o usłudze powszechnej.

2. Poza definicjami, o których mowa w ust. 1, zastosowanie mają również następujące definicje:

a) „eurotaryfa” oznacza jakąkolwiek taryfę, w której wysokość opłaty nie przekracza opłaty maksymalnej określonej w art. 4, którą operator macierzysty może pobrać z tytułu świadczenia połączeń realizowanych w roamingu regulowanym zgodnie z tym artykułem;

b) [4] „operator macierzysty” oznacza przedsiębiorstwo, które świadczy klientowi korzystającemu z roamingu usługi naziemnej publicznej łączności ruchomej za pośrednictwem własnej sieci albo jako operator wirtualnej sieci łączności ruchomej lub odsprzedawca tych usług;

c) [5] „sieć macierzysta” oznacza naziemną publiczną sieć łączności ruchomej znajdującą się na terytorium państwa członkowskiego i wykorzystywaną przez operatora macierzystego do świadczenia usług naziemnej publicznej łączności ruchomej klientowi korzystającemu z roamingu;

d) [6] „roaming ogólnowspólnotowy” oznacza wykorzystanie telefonu komórkowego lub innego urządzenia przez klienta korzystającego z roamingu w celu wykonywania lub odbierania połączeń na terytorium Wspólnoty, a także wysyłania lub odbierania wiadomości SMS lub dokonywania transmisji danych z komutacją pakietów, podczas pobytu w innym państwie członkowskim niż państwo, w którym umiejscowiona jest sieć macierzysta klienta, dzięki uzgodnieniom między operatorem sieci macierzystej a operatorem sieci odwiedzanej;

e) [7] „połączenie realizowane w roamingu regulowanym” oznacza połączenie głosowe telefonii ruchomej wykonywane przez klienta korzystającego z roamingu, inicjowane w sieci odwiedzanej i zakończone w publicznej sieci łączności wewnątrz Wspólnoty lub połączenie odebrane przez klienta korzystającego z roamingu, które zostało zainicjowane w publicznej sieci łączności wewnątrz Wspólnoty i zakończone w sieci odwiedzanej;

f) [8] „klient korzystający z roamingu” oznacza klienta operatora świadczącego usługi naziemnej publicznej łączności ruchomej za pomocą naziemnej publicznej sieci ruchomej umiejscowionej we Wspólnocie, którego umowa lub uzgodnienia z jego operatorem macierzystym umożliwiają korzystanie z telefonu komórkowego lub innego urządzenia w celu wykonywania lub odbierania połączeń, wysyłania lub odbierania wiadomości SMS lub dokonywanie transmisji danych z komutacją pakietów w sieci odwiedzanej, dzięki uzgodnieniom między operatorem sieci macierzystej a operatorem sieci odwiedzanej;

g) [9] „sieć odwiedzana” oznacza naziemną publiczną sieć łączności ruchomej, umiejscowioną w państwie członkowskim innym niż państwo, w którym znajduje się sieć macierzysta, i pozwalającą klientowi korzystającemu z roamingu wykonywać lub odbierać połączenia, wysyłać lub odbierać wiadomości SMS lub dane w transmisji danych z komutacją pakietów, dzięki uzgodnieniom z operatorem sieci macierzystej;

h) [10] „eurotaryfa SMS” oznacza jakąkolwiek taryfę, w której wysokość opłaty nie przekracza opłaty maksymalnej określonej w art. 4b, którą operator macierzysty może pobrać z tytułu świadczenia usług SMS dostarczanych w roamingu regulowanym zgodnie z tym artykułem;

i) [11] „wiadomość SMS” oznacza wiadomość tekstową w ramach usługi Short Message Service, złożoną głównie ze znaków alfabetycznych lub numerycznych, którą można przesyłać między dwoma numerami w sieci ruchomej lub stacjonarnej, przyznanymi zgodnie z krajowymi planami numeracyjnymi;

j) [12] „wiadomość SMS w roamingu regulowanym” oznacza wiadomość SMS wysłaną przez klienta korzystającego z roamingu, która była inicjowana w sieci odwiedzanej i zakańczana w publicznej sieci łączności we Wspólnocie, lub wiadomość SMS odebraną przez klienta korzystającego z roamingu, która była inicjowana w publicznej sieci łączności we Wspólnocie i zakańczana w sieci odwiedzanej;

k) [13] „usługa transmisji danych w roamingu regulowanym” oznacza usługę roamingu umożliwiającą przekazywanie lub odbieranie danych z komutacją pakietów przez klienta korzystającego z roamingu za pomocą telefonu komórkowego lub innego urządzenia mobilnego, w trakcie gdy jest ono podłączone do sieci odwiedzanej. Usługa transmisji danych w roamingu regulowanym nie obejmuje przekazywania lub odbierania połączeń realizowanych w roamingu regulowanym ani wiadomości SMS dostarczanych w roamingu regulowanym, ale obejmuje przekazywanie lub odbieranie wiadomości MMS.

Artykuł 3

Opłaty hurtowe za wykonywanie połączeń realizowanych w roamingu regulowanym

1. Średnia wysokość opłaty hurtowej, którą operator sieci odwiedzanej może pobrać od operatora sieci macierzystej klienta korzystającego z roamingu za zrealizowanie połączenia w roamingu regulowanym zainicjowanego w sieci odwiedzanej, obejmująca między innymi koszty zainicjowania, tranzytu i zakończenia połączenia, nie może przekraczać 0,30 EUR za minutę.

2. [14] Średnia opłata hurtowa, o której mowa w ust. 1, obowiązuje w rozliczeniach między dowolnymi dwoma operatorami i obliczana jest za okres dwunastu miesięcy lub jakikolwiek krótszy okres pozostający do końca okresu obowiązywania maksymalnej średniej opłaty hurtowej określonej w niniejszym ustępie lub do czasu wygaśnięcia niniejszego rozporządzenia. Maksymalna średnia opłata hurtowa zostaje obniżona do 0,28 EUR i 0,26 EUR, odpowiednio od 30 sierpnia 2008 r. i 1 lipca 2009 r., a następnie do 0,22 EUR i 0,18 EUR, odpowiednio od 1 lipca 2010 r. i 1 lipca 2011 r.

3. Średnią opłatę hurtową, o której mowa w ust. 1, oblicza się dzieląc całkowity przychód z hurtowej usługi roamingu przez całkowitą ilość minut hurtowej usługi roamingu sprzedanych dla zapewnienia hurtowych połączeń roamingowych we Wspólnocie przez danego operatora w danym okresie. Operator sieci odwiedzanej może dokonać rozróżnienia między wysokością opłat za połączenia w godzinach szczytu i poza tymi godzinami.

Ze skutkiem od dnia 1 lipca 2009 r., średnią opłatę hurtową, o której mowa w ust. 1, oblicza się dzieląc całkowity przychód z roamingu hurtowego przez całkowitą ilość minut roamingu hurtowego, wykorzystanych faktycznie do zapewnienia hurtowych połączeń roamingowych we Wspólnocie przez danego operatora w danym okresie, uzyskaną w wyniku kumulacji sekund, dostosowaną w celu uwzględnienia możliwości zastosowania przez operatora sieci odwiedzanej minimalnej długości pierwszego impulsu nieprzekraczającej 30 sekund. [15]

Artykuł 4

Opłaty detaliczne za połączenia realizowane w roamingu regulowanym

1. Operatorzy macierzyści w sposób jasny i przejrzysty udostępniają i aktywnie oferują eurotaryfę określoną w art. 2 wszystkim swoim klientom korzystającym z roamingu. Eurotaryfa nie wiąże się z jakimkolwiek abonamentem lub innymi stałymi lub okresowymi opłatami i może być połączona z dowolną taryfą detaliczną.

Składając powyższą ofertę operatorzy macierzyści zobowiązani są przypomnieć swoim klientom korzystającym z roamingu, którzy wybrali daną taryfę roamingową lub pakiet roamingowy przed 30 czerwca 2007 r., o warunkach tej taryfy lub tego pakietu.

2. [16] Opłata detaliczna (bez podatku VAT) na podstawie eurotaryfy, którą operator macierzysty może pobierać od swojego klienta korzystającego z roamingu za połączenie realizowane w roamingu regulowanym, może być różna dla różnych połączeń w roamingu, lecz nie może przekraczać 0,49 EUR za minutę każdego wykonanego połączenia lub 0,24 EUR za minutę każdego odebranego połączenia. Maksymalne ceny połączeń wykonanych zostają obniżone do 0,46 EUR i 0,43 EUR, a połączeń odebranych do 0,22 EUR i 0,19 EUR odpowiednio od 30 sierpnia 2008 r. i 1 lipca 2009 r. Maksymalne ceny połączeń wykonanych zostają dalej obniżone do 0,39 EUR i 0,35 EUR, a dla połączeń przychodzących do 0,15 EUR i 0,11 EUR odpowiednio od 1 lipca 2010 r. i od 1 lipca 2011 r.

Ze skutkiem od dnia 1 lipca 2010 r. operatorzy macierzyści nie pobierają od swoich klientów korzystających z roamingu żadnych opłat z tytułu odbierania przez nich wiadomości głosowych dostarczanych w roamingu. Nie ma to wpływu na inne odnośne opłaty, takie jak opłaty z tytułu odsłuchiwania takich wiadomości.

Ze skutkiem od dnia 1 lipca 2009 r., każdy operator macierzysty pobiera od swoich klientów korzystających z roamingu opłaty z tytułu świadczenia wszelkich połączeń realizowanych w roamingu regulowanym, do których stosuje się eurotaryfę, zarówno wykonanych, jak i odebranych, w oparciu o naliczanie sekundowe.

W drodze odstępstwa od akapitu trzeciego, operator macierzysty może określić minimalną długość pierwszego impulsu, nieprzekraczającą 30 sekund, dla połączeń wykonywanych, które podlegają eurotaryfie.

3. Wszystkim klientom korzystającym z roamingu oferuje się taryfę zgodną z ust. 2.

W terminie do 30 lipca 2007 r. wszystkim dotychczasowym klientom korzystającym z roamingu umożliwia się dokonanie świadomego wyboru eurotaryfy lub jakiejkolwiek innej taryfy roamingowej oraz przyznany zostaje im okres dwóch miesięcy na zawiadomienie operatora macierzystego o dokonanym wyborze. Wybrana taryfa zostaje aktywowana nie później niż miesiąc po otrzymaniu przez operatora macierzystego wniosku klienta.

Klienci korzystający z roamingu, którzy nie poinformują o dokonaniu wyboru we wspomnianym okresie dwóch miesięcy zostają automatycznie objęci eurotaryfą zgodną z ust. 2.

Klienci korzystający z roamingu, którzy przed 30 czerwca 2007 r. dokonali już świadomego wyboru określonej taryfy roamingowej lub pakietu roamingowego innych niż taryfa roamingowa, jaką zostaliby objęci w przypadku niedokonania takiego wyboru, i którzy nie poinformowali o dokonaniu wyboru zgodnie z postanowieniami tego ustępu, pozostają objęci uprzednio wybraną taryfą lub pakietem.

4. [17] Każdy klient korzystający z roamingu może żądać w dowolnym momencie po zakończeniu procedury określonej w ust. 3 zmiany eurotaryfy na inną lub przejścia na eurotaryfę. Każda zmiana musi zostać dokonana bezpłatnie w ciągu jednego dnia od otrzymania wniosku i nie może przewidywać warunków ani ograniczeń związanych z innymi elementami abonamentu, z tym że w przypadku gdy klient korzystający z roamingu, który przystąpił do specjalnego pakietu roamingowego, obejmującego świadczenie więcej niż jednego rodzaju usług roamingu (tzn. usług głosowych, SMS lub transmisji danych), pragnie przejść na eurotaryfę, operator macierzysty może wymagać od klienta zmieniającego taryfę rezygnacji z korzyści związanych z innymi elementami tego pakietu. Operator macierzysty może przesunąć termin zmiany taryfy, tak, aby poprzednia taryfa roamingowa obowiązywała przez określony okres minimalny nieprzekraczający trzech miesięcy.

Artykuł 4a

Opłaty hurtowe za wiadomości SMS w roamingu regulowanym

[18] 1. Ze skutkiem od dnia 1 lipca 2009 r. średnia opłata hurtowa, jaką operator sieci odwiedzanej może pobrać od operatora sieci macierzystej klienta korzystającego z roamingu za wiadomość SMS dostarczaną w roamingu regulowanym, która została zainicjowana w sieci odwiedzanej, nie może przekraczać 0,04 EUR za wiadomość SMS.

2. Średnia opłata hurtowa, o której mowa w ust. 1, obowiązuje w rozliczeniach między dowolnymi dwoma operatorami i obliczana jest za okres dwunastu miesięcy lub jakikolwiek krótszy okres pozostający do czasu wygaśnięcia niniejszego rozporządzenia.

3. Średnią opłatę hurtową, o której mowa w ust. 1, oblicza się dzieląc całkowity przychód z opłat hurtowych, uzyskany przez operatora sieci odwiedzanej od wszystkich operatorów sieci macierzystej za zainicjowanie i przekazanie wiadomości SMS w roamingu regulowanym we Wspólnocie w danym okresie, przez całkowitą ilość tego rodzaju wiadomości SMS zainicjowanych i przekazanych w imieniu odpowiedniego operatora sieci macierzystej w tym okresie.

4. Operator sieci odwiedzanej nie pobiera od operatora sieci macierzystej klienta korzystającego z roamingu żadnej innej opłaty niż opłata, o której mowa w ust. 1, za zakończenie wiadomości SMS w roamingu regulowanym, wysłanej klientowi korzystającemu z roamingu w sieci odwiedzanej.

Artykuł 4b

Opłaty detaliczne za wiadomości SMS w roamingu regulowanym

[19] 1. Operatorzy macierzyści udostępniają, w sposób jasny i przejrzysty, eurotaryfę SMS określoną w art. 2 wszystkim swoim klientom korzystającym z roamingu. Eurotaryfa SMS nie wiąże się z jakimkolwiek abonamentem ani innymi stałymi lub okresowymi opłatami i może być połączona z dowolną taryfą detaliczną, z zastrzeżeniem pozostałych przepisów niniejszego artykułu.

2. Ze skutkiem od dnia 1 lipca 2009 r., opłata detaliczna (bez podatku VAT) według eurotaryfy SMS, którą operator macierzysty może pobierać od swojego klienta korzystającego z roamingu za wiadomość SMS dostarczaną w roamingu regulowanym wysłaną przez tego klienta, może być różna dla różnych wiadomości SMS dostarczanych w roamingu, ale nie może przekraczać 0,11 EUR

3. Operatorzy macierzyści nie pobierają od swoich klientów korzystających z roamingu żadnych opłat z tytułu odbierania przez nich wiadomości SMS w roamingu regulowanym.

4. Począwszy od dnia 1 lipca 2009 r., operatorzy macierzyści stosują automatycznie eurotaryfę SMS w przypadku wszystkich klientów korzystających z roamingu, z wyjątkiem takich klientów, którzy dokonali już świadomego wyboru określonej taryfy roamingowej lub pakietu roamingowego, dzięki czemu korzystają z innej taryfy w zakresie wiadomości SMS w roamingu regulowanym niż taryfa, jaką zostaliby objęci w razie niedokonania takiego wyboru.

5. Począwszy od dnia 1 lipca 2009 r., operatorzy macierzyści stosują eurotaryfę SMS w przypadku wszystkich nowych klientów korzystających z roamingu, którzy nie dokonują świadomego wyboru innej taryfy w zakresie wiadomości SMS w roamingu lub pakietu taryfowego w zakresie usług roamingu, która przewiduje inną taryfę w zakresie wiadomości SMS w roamingu regulowanym.

6. Każdy klient korzystający z roamingu może, w dowolnym momencie, żądać przejścia na eurotaryfę SMS lub zrezygnować z niej. Zmiana taryfy musi nastąpić bezpłatnie w terminie jednego dnia roboczego od otrzymania wniosku i nie może podlegać warunkom ani ograniczeniom dotyczącym elementów abonamentu innych niż roaming. Operator macierzysty może przesunąć termin takiej zmiany taryfy, tak, aby poprzednia taryfa roamingowa obowiązywała przez określony okres minimalny nieprzekraczający trzech miesięcy. Eurotaryfę SMS można zawsze połączyć z eurotaryfą.

7. Najpóźniej w dniu 30 czerwca 2009 r., operatorzy macierzyści poinformują indywidualnie wszystkich swoich klientów korzystających z roamingu o eurotaryfie SMS, o tym, że będzie ona obowiązywać najpóźniej od dnia 1 lipca 2009 r. w przypadku wszystkich klientów korzystających z roamingu, którzy nie dokonali świadomego wyboru określonej taryfy roamingowej lub pakietu roamingowego w odniesieniu do wiadomości SMS dostarczanych w roamingu regulowanym, a także o ich prawie do przejścia na eurotaryfę oraz rezygnacji z niej zgodnie z ust. 6.

Artykuł 4c

Parametry techniczne wiadomości SMS w roamingu regulowanym

[20] Żaden operator macierzysty ani operator sieci odwiedzanej nie może dokonywać modyfikacji parametrów technicznych wiadomości SMS dostarczanych w roamingu regulowanym w sposób, który sprawiłby, że różniłyby się one od parametrów technicznych wiadomości SMS dostarczanych na jego rynku krajowym.

Artykuł 5

[21] (skreślony).

Artykuł 6

Przejrzystość opłat detalicznych z tytułu połączeń realizowanych i wiadomości SMS dostarczanych w roamingu regulowanym

[22] 1. Aby zwrócić uwagę klienta korzystającego z roamingu na fakt, że będzie on podlegał opłatom roamingowym w przypadku wykonywania lub odbierania połączenia lub wysyłania wiadomości SMS, każdy operator macierzysty, z wyjątkiem przypadku, gdy klient powiadomił go o rezygnacji z tej usługi, udziela klientowi automatycznie za pomocą tekstowej usługi informacyjnej, bezpłatnie i bez zbędnej zwłoki, w momencie gdy klient znajdzie się na terytorium państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie jego sieci macierzystej, podstawowych zindywidualizowanych informacji o opłatach roamingowych (z uwzględnieniem podatku VAT) za wykonywanie i odbieranie połączeń oraz wysyłanie wiadomości SMS przez tego klienta w odwiedzanym państwie członkowskim.

Podstawowe zindywidualizowane informacje o cenach obejmują maksymalne opłaty, którymi klient może zostać obciążony zgodnie z posiadanym planem taryfowym, za:

a) wykonywanie połączeń w odwiedzanym kraju, wykonywanie połączeń do państwa członkowskiego jego sieci macierzystej oraz za odbieranie połączeń; oraz

b) wysyłanie wiadomości SMS w roamingu regulowanym w trakcie pobytu w odwiedzanym państwie członkowskim.

Informacja ta obejmuje również bezpłatny numer, o którym mowa w ust. 2, pod którym można uzyskać bardziej szczegółowe informacje oraz informacje o możliwości uzyskania dostępu do służb ratunkowych dzięki bezpłatnemu połączeniu z europejskim numerem alarmowym 112.

Klient, który powiadomił o rezygnacji ze wspomnianej automatycznej tekstowej usługi informacyjnej ma prawo w dowolnym momencie żądać ponownego nieodpłatnego uruchomienia tej usługi przez operatora macierzystego.

Operatorzy macierzyści przekazują, automatycznie i bezpłatnie, podstawowe zindywidualizowane informacje o cenach klientom niewidomym lub niedowidzącym, na ich życzenie, za pomocą połączeń głosowych.

2. Poza uprawnieniami wynikającymi z ust. 1, klienci mają prawo żądać w każdym rejonie Wspólnoty bardziej szczegółowych zindywidualizowanych informacji cenowych dotyczących opłat roamingowych obowiązujących w sieci odwiedzanej za połączenia głosowe, wiadomości SMS, MMS i inne usługi transmisji danych, a także informacji dotyczących środków służących przejrzystości obowiązujących na mocy niniejszego rozporządzenia, i uzyskać je bezpłatnie, za pomocą połączenia głosowego lub wiadomości SMS w sieci ruchomej. Wniosek taki składa się pod bezpłatnym numerem wskazanym w tym celu przez operatora macierzystego.

3. Operatorzy macierzyści zobowiązani są przy zawieraniu umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych udzielać wszystkim użytkownikom pełnych informacji dotyczących obowiązujących opłat roamingowych, w szczególności w zakresie eurotaryfy i eurotaryfy SMS. W przypadku każdorazowej zmiany opłat roamingowych operatorzy macierzyści zobowiązani są bez zbędnej zwłoki poinformować swoich klientów korzystających z roamingu o aktualnej wysokości tych opłat.

Operatorzy macierzyści podejmują niezbędne działania mające na celu dopilnowanie, by wszyscy ich klienci korzystający z roamingu wiedzieli o możliwości skorzystania z eurotaryfy oraz eurotaryfy SMS. Operatorzy macierzyści w szczególności informują wszystkich klientów korzystających z roamingu, w sposób jasny i bezstronny, w terminie do dnia 30 lipca 2007 r. o warunkach dotyczących eurotaryfy, a w terminie do dnia 30 czerwca 2009 r. o warunkach dotyczących eurotaryfy SMS. W rozsądnych odstępach czasu operatorzy macierzyści wysyłają w tym celu przypomnienie wszystkim klientom, którzy wybrali inną taryfę.

Artykuł 6a

Przejrzystość oraz mechanizmy ochronne w zakresie transmisji danych w roamingu regulowanym

[23] 1. Zarówno przed, jak i po zawarciu umowy operatorzy macierzyści zapewniają odpowiednie informowanie klientów korzystających z roamingu o opłatach obowiązujących z tytułu korzystania przez nich z usług transmisji danych w roamingu regulowanym w sposób, który ułatwia klientom zrozumienie skutków finansowych tego rodzaju korzystania oraz pozwala im monitorować i kontrolować własne wydatki w zakresie usług transmisji danych w roamingu regulowanym zgodnie z ust. 2 i 3.

W stosownych przypadkach operatorzy macierzyści informują klientów, zarówno przed zawarciem umowy, jaki i regularnie po jej zawarciu, o zagrożeniach związanych z automatycznym i niekontrolowanym łączeniem się i pobieraniem danych w roamingu. Ponadto operatorzy macierzyści wyjaśniają klientom w sposób jasny i zrozumiały, jak można wyłączyć automatyczne połączenia i pobieranie danych w roamingu w celu uniknięcia niekontrolowanego korzystania z usług roamingu danych.

2. Począwszy od dnia 1 lipca 2009 r., za pomocą automatycznej wiadomości, operator macierzysty informuje klienta korzystającego z roamingu o tym, że korzysta on z usługi roamingu, a także dostarcza podstawowych zindywidualizowanych informacji o taryfach obowiązujących w przypadku świadczenia temu klientowi usług transmisji danych w roamingu regulowanym w danym państwie członkowskim, z wyjątkiem przypadku, gdy klient powiadomił go o rezygnacji z otrzymywania tej informacji.

Tego rodzaju podstawową zindywidualizowaną informację o taryfach dostarcza się na telefon komórkowy lub inne urządzenie klienta korzystającego z roamingu, przykładowo za pomocą wiadomości SMS, poczty elektronicznej lub okna dialogowego w komputerze każdorazowo, gdy klient korzystający z roamingu wjeżdża na teren państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie jego sieci macierzystej i po raz pierwszy uruchamia usługę transmisji danych w roamingu regulowanym w danym państwie członkowskim. Informacja dostarczana jest, gdy klient korzystający z roamingu uruchamia usługę transmisji danych w roamingu regulowanym, bezpłatnie, za pomocą właściwych środków ułatwiających jej otrzymanie i zrozumienie.

Klient, który powiadomił swojego operatora macierzystego o rezygnacji z automatycznej informacji o taryfach, ma prawo w dowolnym momencie żądać ponownego nieodpłatnego uruchomienia tej usługi przez operatora macierzystego.

3. W terminie do dnia 1 marca 2010 r. każdy operator macierzysty zapewnia wszystkim swoim klientom korzystającym z roamingu możliwość celowego i bezpłatnego wyboru usługi informowania o skumulowanej konsumpcji wyrażonej objętościowo lub w walucie, w której klient korzystający z roamingu otrzymuje rachunki z tytułu usług transmisji danych w roamingu regulowanym i która gwarantuje, że bez wyraźnej zgody klienta skumulowane wydatki z tytułu usług transmisji danych w roamingu regulowanym w określonym przedziale czasowym nie przekraczają określonej maksymalnej kwoty.

W tym celu operator macierzysty udostępnia jeden lub większą liczbę maksymalnych limitów finansowych na określone okresy użytkowania, pod warunkiem uprzedniego podania klientowi informacji o odpowiadającej im objętości danych. Jedna z tych maksymalnych kwot (domyślny próg finansowy) jest zbliżona do kwoty 50 EUR w miesięcznym okresie fakturowania (bez podatku VAT), jednak kwoty tej nie przekracza.

Operator macierzysty może alternatywnie wprowadzić progi wyrażone objętością danych, pod warunkiem że klient będzie z wyprzedzeniem powiadamiany o odpowiadających im kwotach. Jednemu z tych progów (domyślnemu progowi objętościowemu) odpowiada kwota nieprzekraczająca 50 EUR w miesięcznym okresie fakturowania (bez podatku VAT).

Ponadto operator macierzysty może oferować swoim klientom korzystającym z roamingu inne progi, z różnymi tj. wyższymi lub niższymi maksymalnymi miesięcznymi limitami opłat.

W terminie do dnia 1 lipca 2010 r. domyślny próg, o którym mowa w akapicie drugim i trzecim, ma zastosowanie wobec wszystkich klientów, którzy nie wybrali innego progu.

Każdy operator macierzysty zapewnia również przesłanie odpowiedniego powiadomienia na telefon komórkowy lub inne urządzenie, przykładowo za pomocą wiadomości SMS, wiadomości poczty elektronicznej lub poprzez okno dialogowe w komputerze, gdy usługi transmisji danych w roamingu osiągną 80 % przyjętego limitu finansowego lub objętościowego. Klienci mają prawo zażądać od operatorów zaprzestania wysyłania takich powiadomień oraz zażądać w dowolnym momencie ponownego nieodpłatnego uruchomienia tej usługi przez operatora macierzystego.

W przypadku przekroczenia limitu finansowego lub objętościowego klient korzystający z roamingu otrzymuje powiadomienie o tym fakcie na telefon komórkowy lub inne urządzenie. Powiadomienie to określa procedurę, którą klient ma zastosować, jeśli pragnie, by usługi te były kontynuowane oraz koszt związany z każdą dodatkową wykorzystaną jednostką. Jeżeli klient korzystający z roamingu nie udziela odpowiedzi, do której został wezwany w otrzymanym powiadomieniu, operator macierzysty zaprzestaje niezwłocznie świadczenia usług transmisji danych w roamingu regulowanym temu klientowi oraz naliczania opłat, dopóki klient korzystający z roamingu nie zażąda kontynuowania lub wznowienia świadczenia tych usług.

Począwszy od 1 listopada 2010 r., w przypadku gdy klient korzystający z roamingu decyduje się skorzystać lub zrezygnować z usługi maksymalnej kwoty wydatków lub maksymalnego progu objętości danych, zmiana musi nastąpić bezpłatnie w ciągu jednego dnia roboczego od otrzymania wniosku i nie może obejmować warunków ani ograniczeń związanych z innymi elementami abonamentu.

4. Ze skutkiem od dnia 1 lipca 2009 r.:

a) średnia opłata hurtowa, którą operator sieci odwiedzanej może pobrać od operatora sieci macierzystej klienta korzystającego z roamingu za świadczenie usług transmisji danych w roamingu regulowanym za pomocą tej sieci odwiedzanej, nie może przekraczać limitu ochronnego wynoszącego 1,00 EUR na dzień 1 lipca 2009 r., 0,80 EUR na dzień 1 lipca 2010 r. i 0,50 EUR na dzień 1 lipca 2011 r. za megabajt przekazanych danych. Zastosowanie tego limitu ochronnego nie może prowadzić do jakichkolwiek wypaczeń lub ograniczeń konkurencji na hurtowym rynku roamingu danych w myśl przepisów art. 8 ust. 2 lit b) dyrektywy ramowej;

b) ta średnia opłata hurtowa obowiązuje w rozliczeniach między dowolnymi dwoma operatorami i obliczana jest za okres dwunastu miesięcy lub jakikolwiek krótszy okres pozostający do czasu wygaśnięcia niniejszego rozporządzenia;

c) średnią opłatę hurtowa, o której mowa w lit. a), oblicza się dzieląc całkowity przychód z opłat hurtowych, uzyskany przez operatora sieci odwiedzanej od wszystkich operatorów sieci macierzystej z tytułu świadczenia usług transmisji danych w roamingu regulowanym w danym okresie, przez całkowitą ilość megabajtów faktycznie w,ykorzystanych w wyniku świadczenia tego rodzaju usług w tym okresie, uzyskaną w wyniku naliczania według kilobajtów.

Artykuł 7

Nadzór i egzekwowanie

1. Krajowe organy regulacyjne monitorują i nadzorują przestrzeganie niniejszego rozporządzenia na terytorium podlegającym ich właściwości.

2. [24] Krajowe organy regulacyjne udostępniają do publicznej wiadomości aktualne informacje dotyczące stosowania niniejszego rozporządzenia, w szczególności jego art. 3, 4, 4a, 4b i 6a, w sposób umożliwiający zainteresowanym stronom łatwy dostęp do tych informacji.

3. Krajowe organy regulacyjne, w ramach przygotowań do przeglądu przewidzianego w art. 11, monitorują zmiany wysokości opłat hurtowych i detalicznych z tytułu świadczenia klientom korzystającym z roamingu usług łączności głosowej i transmisji danych, w tym wiadomości SMS i MMS, również w odniesieniu do najbardziej oddalonych regionów Wspólnoty, o których mowa w art. 299 ust. 2 Traktatu. Krajowe organy regulacyjne zwracają także uwagę na konkretne przypadki niezamierzonego korzystania z roamingu w regionach przygranicznych sąsiadujących państw członkowskich oraz monitorują, czy techniki sterowania przepływem połączeń nie są wykorzystywane na niekorzyść klientów. Wyniki monitorowania, w tym odrębne informacje dotyczące klientów biznesowych, klientów usług abonamentowych oraz klientów usług przedpłaconych, organy te przekazują Komisji co sześć miesięcy.

4. Krajowe organy regulacyjne są uprawnione do żądania od przedsiębiorstw, które podlegają obowiązkom wynikającym z niniejszego rozporządzenia, dostarczania wszelkich informacji mających znaczenie dla wdrożenia i egzekwowania niniejszego rozporządzenia. Przedsiębiorstwa te dostarczą takich informacji niezwłocznie na żądanie krajowego organu regulacyjnego we wskazanych przez niego terminach oraz poziomie szczegółowości.

5. [25] W celu zapewnienia przestrzegania niniejszego rozporządzenia krajowe organy regulacyjne mogą interweniować z własnej inicjatywy. W szczególności organy te korzystają, o ile to konieczne, z uprawnień przysługujących im na mocy art. 5 dyrektywy o dostępie w celu zapewnienia odpowiedniego dostępu i wzajemnych połączeń, aby zagwarantować połączenia od punktu wyjścia do punktu docelowego oraz interoperacyjność usług roamingu, na przykład w sytuacji, gdy abonenci nie są w stanie wymieniać wiadomości SMS dostarczanych w roamingu regulowanym z abonentami naziemnej sieci ruchomej w innym państwie członkowskim w wyniku braku umowy umożliwiającej dostarczanie tych wiadomości.

6. W przypadku stwierdzenia przez krajowy organ regulacyjny naruszenia obowiązków określonych w niniejszym rozporządzeniu, organ ten jest uprawniony do żądania natychmiastowego zaprzestania takiego naruszenia.

Artykuł 8

Rozstrzyganie sporów

1. W przypadku sporu związanego ze zobowiązaniami określonymi w niniejszym rozporządzeniu pomiędzy przedsiębiorstwami będącymi operatorami sieci łączności elektronicznej lub świadczącymi usługi łączności elektronicznej w państwie członkowskim, zastosowanie mają procedury rozstrzygania sporów określone w art. 20 i 21 dyrektywy ramowej.

2. W przypadku, gdy spór z klientem lub użytkownikiem końcowym dotyczący sprawy objętej niniejszym rozporządzeniem nie zostanie rozstrzygnięty, państwa członkowskie zapewniają możliwość skorzystania z procedur pozasądowego rozstrzygania sporów określonych w art. 34 dyrektywy o usłudze powszechnej.

Artykuł 9

Sankcje

[26] Państwa członkowskie przyjmują przepisy określające sankcje stosowane w przypadku naruszenia niniejszego rozporządzenia i podejmują wszelkie środki niezbędne dla zapewnienia ich wdrożenia. Przewidziane sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Państwa członkowskie informują Komisję o tych przepisach w terminie do dnia 30 marca 2008 r. lub, w przypadku dodatkowych wymogów wprowadzonych w art. 3 ust. 2 i 3, art. 4 ust. 2 i 4 oraz art. 4a, 4b, 4c, 6, 6a i 7 rozporządzenia (WE) nr 544/2009 (¹¹), w terminie do 30 marca 2010, oraz informują ją niezwłocznie o wszelkich późniejszych zmianach mających wpływ na te przepisy.

Artykuł 10

Zmiana dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywy ramowej)

W art. 1 dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywy ramowej) dodaje się następujący ustęp:

„5. Niniejsza dyrektywa oraz dyrektywy szczegółowe pozostają bez uszczerbku dla wszelkich środków szczególnych przyjętych w celu regulacji roamingu międzynarodowego w publicznych sieciach telefonii ruchomej we Wspólnocie.”

Artykuł 11

Przegląd

[27] 1. Komisja dokonuje przeglądu funkcjonowania niniejszego rozporządzenia i po przeprowadzeniu konsultacji publicznych przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie w tej sprawie w terminie do dnia 30 czerwca 2011 r. Komisja ocenia w szczególności, czy cele niniejszego rozporządzenia zostały osiągnięte. Komisja dokonuje między innymi przeglądu:

– zmian wysokości opłat hurtowych i detalicznych z tytułu świadczenia klientom korzystającym z roamingu usług łączności głosowej, wysyłania wiadomości SMS i transmisji danych, a także odnośnych zmian w usługach łączności ruchomej na szczeblu krajowym w różnych krajach członkowskich, odrębnie dla klientów usług abonamentowych i klientów usług przedpłaconych; oraz jakości i szybkości tych usług;

– dostępności i jakości usług, łącznie z usługami będącymi alternatywą dla roamingu (usługi głosowe, SMS i przekazywanie danych), zwłaszcza w świetle rozwoju techniki;

– zakresu, w jakim konsumenci skorzystali z rzeczywistych obniżek cen usług roamingowych lub w inny sposób z obniżki kosztów świadczenia usług roamingowych, a także z różnorodności taryf i produktów dostępnych dla konsumentów o różnych potrzebach w zakresie korzystania z telefonu komórkowego;

– stopnia konkurencji na rynku detalicznym i hurtowym, a w szczególności pozycji rynkowej mniejszych, niezależnych lub nowopowstałych operatorów, w tym wpływu na konkurencję umów komercyjnych oraz stopnia wzajemnego połączenia operatorów.

Komisja dokonuje również oceny metod innych niż regulacja cen, które mogłyby być stosowane w celu stworzenia konkurencyjnego wewnętrznego rynku roamingu, mając przy tym na uwadze niezależną analizę przeprowadzoną przez organ europejskich regulatorów łączności elektronicznej. W oparciu o tę ocenę Komisja wysunie odpowiednie zalecenia.

2. Ponadto w terminie do 30 czerwca 2010 r. Komisja przygotowuje sprawozdanie okresowe dla Parlamentu Europejskiego i Rady, które zawiera podsumowanie nadzorowania świadczenia usług roamingu we Wspólnocie oraz ocenę postępu w realizacji celów rozporządzenia, w tym odniesienie do kwestii, o których mowa w ust. 1.

Artykuł 12

Wymogi dotyczące zawiadamiania

[28] Państwa członkowskie zawiadamiają Komisję o krajowych organach regulacyjnych odpowiedzialnych za realizację zadań wynikających z niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 13

Wejście w życie i okres obowiązywania

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie obowiązuje do 30 czerwca 2012 [29] r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 27 czerwca 2007 r.