KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 2152/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 listopada 2003 r. dotyczące monitorowania wzajemnego oddziaływania lasów i środowiska naturalnego we Wspólnocie (¹), w szczególności jego art. 4 ust. 2, art. 5 ust. 5, art. 6 ust. 4, art. 7 ust. 3, art. 8 ust. 6, art. 9 ust. 6, art. 10 ust. 2, art. 14 ust. 5 i art. 15 ust. 4,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie (WE) nr 2152/2003 stosuje się od dnia 1 stycznia 2003 r. i stanowi ono podstawę umożliwiającą zintegrowane podejście do dalszego stosowania i rozwoju środków uprzednio wykonywanych na mocy rozporządzenia Rady (EWG) nr 3528/86 z dnia 17 listopada 1986 r. w sprawie ochrony lasów Wspólnoty przed zanieczyszczeniem atmosferycznym (²) i rozporządzenia Rady (EWG) nr 2158/92 z dnia 23 lipca 1992 r. w sprawie ochrony lasów wspólnotowych przed pożarami (³). Rozporządzenie (WE) nr 2152/2003 pozwoli również na rozwiązywanie ważnych problemów środowiskowych, z którymi Wspólnota zetknie się w przyszłości.

(2) W chwili obecnej obowiązują następujące rozporządzenia: rozporządzenie Komisji (EWG) nr 1696/87 z dnia 10 czerwca 1987 r. ustanawiające niektóre szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 3528/86 w sprawie ochrony lasów Wspólnoty przed zanieczyszczeniem atmosferycznym (⁴), rozporządzenie Komisji (WE) nr 804/94 z dnia 11 kwietnia 1994 r. ustalające niektóre szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2158/92 w odniesieniu do systemów informacji o pożarach lasów (⁵), rozporządzenie Komisji (WE) nr 1091/94 z dnia 29 kwietnia 1994 r. ustanawiające niektóre szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 3528/86 w sprawie ochrony lasów Wspólnoty przed zanieczyszczeniem atmosferycznym (⁶), rozporządzenie Komisji (WE) nr 1727/1999 z dnia 28 lipca 1999 r. ustanawiające niektóre szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2158/92 w sprawie ochrony lasów wspólnotowych przed pożarami (⁷), rozporządzenie Komisji (WE) nr 2278/1999 z dnia 21 października 1999 r. ustalające niektóre szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 3528/86 w sprawie ochrony lasów Wspólnoty przed zanieczyszczeniami atmosferycznymi (⁸). Dla celów wykonania przepisów rozporządzenia (WE) nr 2152/2003 niektóre z przepisów powyższych rozporządzeń należy zmienić, inne zaś stosować w dalszym ciągu. W celu zapewnienia skuteczności, przejrzystości i racjonalnego porządku rozporządzenia te powinny zostać zastąpione przez jeden dokument, w którym powinny zostać zawarte te przepisy, które nadal zachowują ważność.

(3) Monitorowanie wpływu zanieczyszczenia powietrza na lasy powinno być nadal prowadzone w oparciu o systematyczną sieć punktów obserwacyjnych oraz sieć powierzchni obserwacyjnych przeznaczonych do prowadzenia stałego i intensywnego monitoringu, ustanowione i wdrożone na mocy rozporządzenia (EWG) nr 3528/86 oraz rozporządzeń (EWG) nr 1696/87 i (WE) nr 1091/94.

(4) Opracowywanie nowych działań monitorujących powinno ograniczać się do faz pilotażowych badań, eksperymentów i projektów demonstracyjnych w celu ustalenia możliwych do przyjęcia nowych wariantów działań z zakresu monitorowania.

(5) W odniesieniu do nowych działań monitorujących oraz przedstawiania wyników z tej dziedziny w okresie 2003-2006 nie będą konieczne szczegółowe zasady i wytyczne dotyczące wdrożenia art. 6 ust. 3 i art. 16 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003, ponieważ w okresie tym nie zostało przewidziane wdrożenie nowych działań monitorujących.

(6) Podręcznik, o którym mowa w art. 10 rozporządzenia (WE) nr 215 2j 2003, a w którym zawarto informacje na temat parametrów, metod monitorowania oraz formatów danych, opiera się na przepisach dotyczących monitorowania zawartych w załącznikach do rozporządzeń (EWG) nr 1696/87, (WE) nr 804/94 i (WE) nr 1091/94. W świetle najnowszych postępów technologicznych konieczne jest jednak dokonanie zmian w tych przepisach. Przede wszystkim należy połączyć metody wykorzystywane do badań nad stanem koron drzew w oparciu o systematyczną sieć punktów obserwacyjnych oraz w oparciu o sieć powierzchni obserwacyjnych przeznaczonych do prowadzenia intensywnego monitoringu. Podręcznik powinien również zawierać omówienie metod dla prowadzenia dodatkowych działań monitorujących z zakresu takich dziedzin jak fenologia, jakość otaczającego powietrza, uszkodzenia spowodowane przez ozon oraz opad ściółki leśnej.

(7) Monitorowanie pożarów lasów powinno nadal odbywać się w ramach Europejskiego systemu informacji o pożarach lasów (EFFIS). EFFIS jest rozwinięciem skutecznego systemu wymiany informacji o pożarach lasów na terenie Wspólnoty, utworzonego i wdrożonego na mocy rozporządzenia (EWG) nr 2158/92 oraz rozporządzenia (WE) nr 804/94 i obejmuje dodatkowe informacje gromadzone przez Wspólne Centrum Badawcze w ramach Europejskiego systemu prognozowania zagrożenia pożarowego (EFFRFS) oraz Europejskiego systemu oceny szkód spowodowanych przez pożary lasów (EFFDAS).

(8) Środki zapobiegające pożarom lasów powinny być określane w oparciu o rezultaty, jakie dało zastosowanie rozporządzenia (EWG) nr 2158/92, pod warunkiem że środki te nie są finansowane na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 1257/99 z dnia 17 maja 1999 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR), zmieniającego i uchylającego niektóre rozporządzenia (⁹) i pod warunkiem że nie są one objęte programami rozwoju obszarów wiejskich utworzonymi przez państwa członkowskie. Rozporządzenie to powinno określić podstawowe dane, które państwa członkowskie muszą przekazywać w przypadku wystąpienia na ich terytorium pożaru lasów, a także specyfikacje techniczne dotyczące sposobu przekazywania tych danych.

(9) W celu zapewnienia spójności z innymi działaniami finansowanymi przez Wspólnotę oraz aby uniknąć wypadków powielania i podwójnego finansowania, propozycje badań, eksperymentów i projektów demonstracyjnych przedstawiane przez państwa członkowskie zgodnie z art. 5, 6 i 7 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003 powinny być ocenianie przez Komisje według określonych kryteriów.

(10) Aby zagwarantować, że tego rodzaju badania, eksperymenty i projekty demonstracyjne są dostosowane do aktualnych problemów i odpowiadają aktualnym potrzebom z dziedziny monitorowania lasów, konieczne będzie ustalenie listy priorytetów dotyczących przyznawania przez Wspólnotę środków finansowych na takie działania.

(11) Przy przygotowywaniu krajowych programów oraz ich aspektów finansowych należy w szczególności uwzględnić przepisy rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (¹⁰) oraz rozporządzenia Komisji (WE, Euratom) nr 2342/2002 z dnia 23 grudnia 2002 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 w sprawie rozporządzenia finansowego stosowanego do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (¹¹).

(12) Należy wprowadzić zasady kwalifikowania, aby określić zakres kosztów uznanych za uprawnione do częściowego finansowania przez Wspólnotę.

(13) Naukowa grupa doradcza, którą należy ustanowić zgodnie z art. 9 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003, powinna doradzać Stałemu Komitetowi ds. Leśnictwa w sprawach technicznych dotyczących systemu monitorowania.

(14) Każde państwo członkowskie powinno wyznaczyć właściwy organ zgodnie z kryteriami określonymi w akcie podstawowym na mocy art. 54 ust. 2 lit. c) rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002 w celu zapewnienia zgodności z wymogami należytego zarządzania finansami oraz poszanowania zasad niedyskryminacji i przejrzystości. Państwa członkowskie, które ponoszą prawną i finansową odpowiedzialność za wdrożenie przyjętych krajowych programów powinny ponosić odpowiedzialność za nieprawidłowości, zaniedbania lub nadużycia popełnione przez właściwy organ.

(15) Z uwagi na zdecentralizowane struktury organizacyjne administracji Belgia, Niemcy i Portugalia powinny uzyskać pozwolenie na wyznaczenie większej ilości właściwych organów.

(16) Dane przekazywane przez państwa członkowskie Komisji w ramach rozporządzenia (WE) nr 2152/2003 są uznawane za dokumenty w rozumieniu rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (¹²).

(17) Środki przewidziane niniejszym rozporządzeniem są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Leśnictwa ustanowionego decyzją Rady 89/367/EWG (¹³),

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

PRZEDMIOT

Artykuł 1

Niniejsze rozporządzenie ustala szczegółowe zasady wykonania art. 4, art. 5 ust. 1 i 2, art. 6 ust. 1 i 2, art. 7 ust. 1 i 2, art. 8, art. 9 ust. 3, art. 10, art. 14 oraz art. 15 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003.

ROZDZIAŁ II

MONITOROWANIE SKUTKÓW ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA

SEKCJA 1

SIEĆ PUNKTÓW OBSERWACYJNYCH

(artykuł 4 ust. 1 lit. a) oraz art. 10 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003)

Artykuł 2

Systematyczna sieć punktów obserwacyjnych i monitorowanie

1. Systematyczna sieć punktów obserwacyjnych, dalej zwanych „powierzchniami rzędu I”, odpowiadająca siatce składającej się z pól o powierzchni 16 x 16 km, pokrywającej całe terytorium każdego z państw członkowskich, dalej zwanej „siatką”, jest wykorzystywana do przeprowadzania corocznych badań nad stanem koron drzew.

Badania te przeprowadzane są z wykorzystaniem metod określonych w rozdziale 2 załącznika I

2. Obserwacje prowadzone są w punktach przecięcia znajdujących się na terenach leśnych.

3. Państwa członkowskie mogą posługiwać się siatkami o większej gęstości niż siatka powierzchni I rzędu, jeżeli jest to konieczne do przygotowania corocznych sprawozdań, zgodnie z art. 15 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003, oraz w celu uzyskania danych reprezentatywnych na poziomie krajowym lub regionalnym.

Artykuł 3

Wyjątki dotyczące gęstości siatki

1. Do sporządzenia inwentaryzacji obejmującej inne tereny zalesione można zastosować podpróbe wykorzystującą siatkę z polami o powierzchni 32 x 32 km.

2. Podpróba wykorzystująca siatkę z polami o powierzchni 32 x 32 km może znaleźć zastosowanie w przypadku sporządzania inwentaryzacji obejmującej duże jednorodne powierzchnie leśne znajdujące się w Finlandii na północ od 65° 30' szerokości geograficznej oraz w Szwecji na północ od 59° szerokości geograficznej.

Artykuł 4

Przekazywanie danych

1. Do dnia 15 grudnia każdego roku każde państwo członkowskie przekazuje Komisji dane zebrane podczas poprzedniego roku dla każdego z punktów siatki I rzędu z wykorzystaniem metod i formularzy określonych w rozdziale 14 załącznika I

Ponadto państwa członkowskie przekazują dane uzupełniające sprawozdanie, zawierające dodatkowe informacje na temat zastosowanych metod monitorowania. Sprawozdanie jest sporządzone zgodnie z zasadami przedstawionymi w rozdziale 13 oraz w punkcie IV. l rozdziału 14 załącznika I

Przy przekazywaniu danych zebranych zgodnie z przepisami zawartymi w akapicie pierwszym należy wykorzystywać instrukcje i kody określone w rozdziale 15 załącznika I.

2. Danym odnoszącym się do terenów prywatnych towarzyszą dane georeferencyjne w postaci współrzędnych szerokości i długości geograficznej podane przynajmniej w stopniach i minutach. Wszelkim innym danym towarzyszą dane georeferencyjne w postaci współrzędnych szerokości i długości geograficznej podane w stopniach, minutach i sekundach.

3. Dane uzupełniające sprawozdanie, opisujące metody monitorowania, zachowują ważność do momentu zmiany metod.

SEKCJA 2

SIEĆ POWIERZCHNI OBSERWACYJNYCH

(artykuł 4 ust. 1 lit. b) i art. 10 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003)

Artykuł 5

Utworzenie powierzchni obserwacyjnych dla celów intensywnego monitorowania

1. Sieć stałych powierzchni obserwacyjnych utworzona przez państwa członkowskie, zwana dalej „powierzchniami rzędu II”, jest wykorzystywana dla celów intensywnego i ciągłego monitorowania skutków zanieczyszczenia powietrza w ekosystemach leśnych. Maksymalna liczba powierzchni obserwacyjnych II rzędu wybranych na terenie każdego państwa członkowskiego dla potrzeb tej sieci wynosi 15.

Państwa członkowskie mogą jednak wybrać większą liczbę powierzchni II rzędu, pod warunkiem że nie przekracza ona 20 % liczby krajowych powierzchni I rzędu.

2. W momencie utworzenia nowej lub dodatkowej powierzchni II rzędu państwa członkowskie, przekazując Komisji po raz pierwszy dane dotyczące tej powierzchni, podają również w standardowej formie wykaz kryteriów wyboru oraz pełny wykaz wszystkich powierzchni, łącznie z podstawowymi informacjami o każdej z nich, takimi jak usytuowanie, czyli długość i szerokość geograficzna, wysokość, informacje o gatunkach i charakterystyka ogólna.

3. Wybór powierzchni II rzędu przeprowadzany jest z wykorzystaniem metod określonych w rozdziale 1 załącznika I

Artykuł 6

Monitorowanie

Intensywne i ciągłe monitorowanie ekosystemów leśnych obejmuje:

a) ciągłą inwentaryzacje stanu koron drzew, analizę składu chemicznego liści i pomiary zmian przyrostowych na każdej powierzchni obserwacyjnej II rzędu zgodnie z rozdziałami 2, 3 i 4 załącznika I;

b) pomiary osadzania, pomiary meteorologiczne oraz analizę składu chemicznego roztworu glebowego, jak również ocenę runa leśnego prowadzone na przynajmniej 10% powierzchni obserwacyjnych II rzędu zgodnie z rozdziałami 5-8 załącznika I;

c) tam gdzie to stosowne, także inne działania z zakresu monitorowania, takie jak ocena jakości otaczającego powietrza, obserwacja widocznych uszkodzeń spowodowanych przez ozon, obserwacja opadu ściółki oraz obserwacje fenologiczne zgodnie z rozdziałami 9-12 załącznika I

Artykuł 7

Przekazywanie danych

1. Do dnia 15 grudnia każdego roku każde państwo członkowskie przekazuje Komisji dane zebrane podczas poprzedniego roku dla każdej z powierzchni II rzędu z wykorzystaniem metod i formatów określonych w rozdziale 14 załącznika I

Ponadto państwa członkowskie przekazują dane uzupełniające sprawozdanie, zawierające dodatkowe informacje na temat zastosowanych metod monitorowania. Sprawozdanie jest sporządzone zgodnie z zasadami przedstawionymi w rozdziale 13 oraz w punkcie IV. l rozdziału 14 załącznika I

Przy przekazywaniu danych zebranych zgodnie z przepisami zawartymi w akapicie pierwszym należy wykorzystywać instrukcje i kody określone w rozdziale 15 załącznika I

2. Danym odnoszącym się do terenów prywatnych towarzyszą dane georeferencyjne w postaci współrzędnych szerokości i długości geograficznej podane odpowiednio przynajmniej w stopniach i minutach. Wszelkim innym danym towarzyszą dane georeferencyjne w postaci współrzędnych szerokości i długości geograficznej podane odpowiednio w stopniach, minutach i sekundach.

3. Dane uzupełniające sprawozdanie, opisujące metody monitorowania, zachowują ważność do momentu zmiany metod.

ROZDZIAŁ III

EUROPEJSKI SYSTEM INFORMACJI O POŻARACH LASÓW

(artykuł 5 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003)

Artykuł 8

Informacje objęte systemem

1. Europejskim systemem informacji o pożarach lasów (EFFIS) zarządza Wspólne Centrum Badawcze Komisji.

2. W EFFIS rejestrowane są następujące dane:

a) wspólne podstawowe dane przekazywane zgodnie z art. 9;

b) dodatkowe dane na temat pożarów lasów na terenach o powierzchni co najmniej 50 hektarów, przekazywane zgodnie z art. 10;

c) informacje na temat prognoz zagrożenia pożarowego dostarczane przez Wspólne Centrum Badawcze w ramach Europejskiego systemu prognozowania zagrożenia pożarowego (EFFRFS) oraz na temat map i oceny szkód wyrządzonych przez pożary na powierzchni obejmującej co najmniej 50 hektarów w ramach Europejskiego systemu oceny szkód spowodowanych przez pożary lasów (EFFDAS).

Artykuł 9

Wspólne podstawowe dane

1. Do dnia 1 lipca każdego roku każde państwo członkowskie przekazuje Komisji wspólne podstawowe dane dotyczące wszystkich pożarów lasów, które miały miejsce na ich terytorium w okresie poprzedniego roku. Wspólne podstawowe dane powinny zawierać co najmniej następujące informacje na temat każdego pożaru lasu, ujęte w sposób pozwalający na przeprowadzenie porównań na poziomie Wspólnoty:

a) datę i miejscową godzinę pierwszego alarmu;

b) datę i miejscową godzinę pierwszej interwencji;

c) datę i miejscową godzinę ugaszenia pożaru;

d) miejsce wybuchu pożaru na poziomie gminy (wspólny dziewieciocyfrowy kod);

e) całkowitą powierzchnie obszaru zniszczonego przez pożar;

f) podział obszaru objętego zniszczeniami na tereny leśne, zalesione i niezalesione;

g) przypuszczalną przyczynę.

2. W celu rejestrowania wspólnych podstawowych danych, o których mowa w ust. l, należy wykorzystać specyfikacje techniczne określone w załączniku II.

Artykuł 10

Informacje dodatkowe

W przypadku pożarów obejmujących powierzchnie co najmniej 50 hektarów państwa członkowskie mogą przekazywać Komisji co roku dodatkowe informacje, uzupełniające wspólne podstawowe dane, o których mowa w art. 9.

Jeśli zostaną dostarczone, informacje te powinny dotyczyć poziomu wyrządzonych szkód (czy jest on niski, średni czy wysoki) oraz lokalizacji.

ROZDZIAŁ IV

BADANIA, EKSPERYMENTY I PROJEKTY DEMONSTRACYJNE

(artykuł 5 ust. 2, art. 6 ust. 2 oraz art. 7 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003)

Artykuł 11

Ocena proponowanych projektów

Propozycje badań, eksperymentów i projektów demonstracyjnych oraz prób na podstawie fazy pilotażowej przedstawione przez państwa członkowskie na mocy art. 5 ust. 2, art. 6 ust. 2 oraz art. 7 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003, dalej zwane „proponowanymi projektami”, są oceniane przez Komisje według kryteriów określonych w załączniku III.

Artykuł 12

Decyzja dotycząca ustalania kolejności proponowanych projektów

Komisja ustala kolejność kryteriów, według których Wspólnota będzie udzielać wsparcia finansowego proponowanym projektom.

ROZDZIAŁ V

WŁAŚCIWE ORGANY

(artykuł 14 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003)

Artykuł 13

Właściwe organy

1. Właściwy organ, wyznaczony przez każde państwo członkowskie na mocy art. 14 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003, dalej zwany „właściwym organem”, jest punktem kontaktowym dla Komisji.

2. Belgia, Niemcy i Portugalia mogą wyznaczyć większą liczbę właściwych organów.

Artykuł 14

Kryteria wyboru

1. Właściwe organy postępują zgodnie z zasadami ustanowionymi w rozporządzeniu (WE, Euratom) nr 1605/2002 i rozporządzeniu (WE, Euratom) nr 2342/2002, jak również z przepisami niniejszego rozporządzenia.

2. Właściwe organy spełniają co najmniej następujące kryteria:

a) są to krajowe organy sektora publicznego lub podmioty podlegające prawu prywatnemu z misją służby publicznej, których działania są regulowane prawem jednego z państw członkowskich;

b) oferują odpowiednie gwarancje finansowe, wydane przez organ władzy publicznej, szczególnie w przypadku pełnego zwrotu kwot należnych Komisji;

c) działają zgodnie z wymogami należytego zarządzania finansami;

d) gwarantują przejrzystość działań prowadzonych zgodnie z art. 56 ust. 1 rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002.

Artykuł 15

Dodatkowe warunki dla podmiotów podlegających prawu prywatnemu

W przypadku wyznaczenia przez państwa członkowskie na mocy art. 14 podmiotów podlegających prawu prywatnemu, decyzja Komisji dotycząca akceptacji tych podmiotów, zależy od dostarczenia przez nie następujących dowodów potwierdzających:

a) ich możliwości techniczne i umiejętności zawodowe, w oparciu o dokumenty potwierdzające wykształcenie i kwalifikacje zawodowe pracowników na stanowiskach kierowniczych;

b) ich możliwości ekonomiczne i finansowe, w oparciu o gwarancje rządowe udzielone zgodnie z art. 14 ust. 3 lit. e) rozporządzenia (WE) nr 2152/2003 oraz odpowiednie wyciągi bankowe lub właściwe ubezpieczenie od ryzyka zawodowego, lub zestawienia bilansowe, lub wyciągi z zestawień bilansowych dotyczące co najmniej dwóch ostatnich lat, za które zamknięto rachunki, jeżeli publikacji zestawienia bilansowego wymaga prawo spółek państwa członkowskiego, w którym znajduje się siedziba podmiotu;

c) ich kompetencje na mocy prawa krajowego do przeprowadzania zadań związanych z wykonaniem budżetu potwierdzone dokumentami poświadczającymi wpisanie do rejestru zawodowego lub handlowego lub potwierdzonym oświadczeniem lub świadectwem, członkostwem specjalnej organizacji, wyraźnym upoważnieniem lub wpisaniem do rejestru VAT;

d) że nie znajdują się one w żadnej z sytuacji, o których mowa w art. 93 i 94 rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002;

e) że zgadzają się one na poddanie się kontroli przez Trybunał Obrachunkowy.

Artykuł 16

Umowa

Komisja zawiera umowę z właściwymi organami zgodnie z art. 56 rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002 oraz art. 35 i 41 rozporządzenia (WE, Euratom) nr 2342/2002.

Artykuł 17

Zadania właściwych organów

Właściwe organy spełniają następujące zadania:

a) przeprowadzają regularne kontrole w celu zapewnienia właściwego wykonania działań, które mają być finansowane zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 2152/2003;

b) podejmują stosowne środki zapobiegające nieprawidłowościom i nadużyciom finansowym oraz, w razie konieczności, wnoszą oskarżenia w celu odzyskania utraconych, niewłaściwie wypłaconych lub nieodpowiednio wykorzystanych środków;

c) udostępniają Komisji wszelkie żądane przez nią informacje;

d) występują w roli pośrednika, któremu wypłacane są środki wspólnotowe;

e) przechowują księgowość oraz wszelkie dokumenty potwierdzające otrzymanie i wypłatę omówionych środków przeznaczonych na realizacje programu krajowego, łącznie ze wszystkimi fakturami innymi dokumentami o podobnej mocy dowodowej, służącymi jako potwierdzenie kosztów programu.

Artykuł 18

Kontrole Komisji

Eksperci Komisji mogą przeprowadzać kontrole dokumentów oraz kontrole na miejscu sprawdzające istnienie, użyteczność i poprawne działanie właściwych organów zgodnie z zasadami należytego zarządzania finansami.

ROZDZIAŁ VI

PROGRAMY KRAJOWE I ICH DOSTOSOWANIA

SEKCJA 1

PROGRAMY KRAJOWE

(artykuł 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 1 i 2 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003)

Artykuł 19

Zawartość

1. Programy krajowe i ich dostosowania zgodnie z art. 8 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003 zawierają informacje oraz potwierdzające dokumenty wymienione w załączniku IV.

Państwa członkowskie przekazują Komisji informacje o krajowych programach i ich dostosowaniach na formularzach przedstawionych w tym załączniku na papierze oraz w formacie cyfrowym.

2. Wszystkie działania, przewidziane w art. 4, art. 5, art. 6 ust. 2 i 3, art. 7 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003 i dla których realizacji konieczne jest finansowe wsparcie Wspólnoty, są włączane do programu krajowego w formie indywidualnych wniosków.

Artykuł 20

Programy cząstkowe

Krajowe programy w Belgii, Niemczech i Portugalii mogą składać się z programów cząstkowych przedstawionych przez właściwe organy.

SEKCJA 2

DOSTOSOWANIE

(artykuł 8 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003)

Artykuł 21

Dostosowanie

1. Zgodnie z art. 5 ust. 2, art. 6 ust. 2 i art. 7 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003 dostosowania programów krajowych dotyczą wyłącznie badań, eksperymentów, projektów demonstracyjnych oraz faz próbnych monitorowania.

2. Wnioski o dostosowanie programu krajowego są przekazywane Komisji na formularzu przedstawionym w załączniku IV.

3. Wnioski o dostosowanie krajowych programów w okresie 2005-2006 powinny zostać przedstawione Komisji najpóźniej do dnia 31 października 2005 r., aby można je było uwzględnić w planach na następny rok.

ROZDZIAŁ VII

ZARZĄDZANIE FINANSAMI I KONTROLA

SEKCJA 1

KOSZTY

Artykuł 22

Definicja kosztów kwalifikowanych

Koszty kwalifikowane są kosztami, które bezpośrednio i w całości są związane z realizacją krajowego programu, zatwierdzonego przez Komisje.

Państwa członkowskie mogą stosować surowsze zasady określania kosztów kwalifikowanych.

Artykuł 23

Zatwierdzanie wydatku

Wydatki poparte są odpowiednimi oryginalnymi dokumentami, takimi jak faktury lub inne dokumenty o podobnej mocy dowodowej.

Nie należy załączać oryginalnych dokumentów do zestawienia wydatków. Beneficjent powinien jednak dostarczyć Komisji, na jej żądanie, wszystkie szczegóły, włącznie z fakturami, których Komisja może potrzebować do oceny wydatków.

Artykuł 24

Koszty uznawane za kwalifikowane

1. Za koszty kwalifikowane uznaje się koszty przewidziane w zatwierdzonym programie krajowym, bezpośrednio związane z jego realizacją i do niej niezbędne.

2. Koszty muszą być uzasadnione i zgodne z zasadami należytego zarządzania finansowego, w szczególności z zasadami stosunku ceny do jakości i opłacalności.

3. Koszty muszą być poniesione w okresie kwalifikowalności, który został określony w decyzji Komisji zatwierdzającej program krajowy. Koszt uznaje się za poniesiony w okresie kwalifikowalności, jeżeli:

a) prawne zobowiązanie do pokrycia kosztów zostało podjęte po rozpoczęciu okresu kwalifikowalności oraz przed jego zakończeniem;

b) działanie, z którym związane są koszty, musi zostać podjęte po rozpoczęciu okresu kwalifikowalności i ukończone przed jego upłynięciem.

4. Koszty muszą być w całości poniesione przed złożeniem ostatecznej dokumentacji razem z końcowym zestawieniem wydatków i dochodów.

Artykuł 25

Koszty personelu

Koszty personelu nalicza się według rzeczywistego czasu poświeconego programowi krajowemu. Oblicza się je na podstawie rzeczywistego wynagrodzenia lub płacy brutto łącznie z obowiązkowymi składkami na ubezpieczenia społeczne, jednak z wyłączeniem jakichkolwiek innych kosztów.

Czas pracy każdego pracownika, włącznie z urzędnikami państwowymi oraz pracownikami agencji rządowych pracującymi przy realizacji krajowego programu, jest rejestrowany przy pomocy list obecności lub sprawozdań z systemu rejestrowania czasu pracy, utworzonego i poświadczonego przez właściwy organ i przez ewentualnych partnerów.

Artykuł 26

Koszty podróży

Koszty podróży uznawane są za kwalifikowane, jeśli są one bezpośrednio i w całości związane z realizacją zatwierdzonego programu krajowego. Koszty podróży oblicza się zgodnie z wewnętrznymi zasadami właściwego organu.

Artykuł 27

Koszty ogólne

1. Koszty ogólne, mające pokryć ogólne pośrednie koszty związane z zatrudnieniem personelu pracującego przy realizacji programu krajowego, zarządzaniem nim, jego zakwaterowaniem oraz bezpośrednim lub pośrednim wspieraniem, lub koszty związane z wykorzystywaniem na miejscu infrastruktury i sprzętu, uznaje się za kwalifikowane, pod warunkiem że są one rzeczywiste, uzasadnione i nie zawierają kosztów przypisanych do innej pozycji budżetu.

2. Koszty ogólne są kwalifikowane maksymalnie do 7 % całkowitej wysokości kwalifikowanych kosztów bezpośrednich.

3. Koszty ogólne obciążają program krajowy zgodnie z zatwierdzoną polityką księgowania kosztów właściwego organu.

Artykuł 28

Koszty kapitałowe

W przypadku gdy koszty obejmują amortyzacje zainwestowanego kapitału z okresem trwania dłuższym niż jeden rok i w cenie wyższej niż 500 EUR, koszty amortyzacji są uznawane za kwalifikowane, jeżeli odnoszą się one wyłącznie do programu krajowego i do okresu kwalifikowalności danej fazy tego programu, oraz pod warunkiem że koszty te są amortyzowane metodą liniową: w przypadku inwestycji w zakresie budowy oraz infrastruktury w okresie 10 lat, zaś w przypadku sprzętu, łącznie ze sprzętem komputerowym, w okresie 5 lat.

Artykuł 29

Koszt zakupu używanego sprzętu

Koszty zakupu sprzętu używanego są uznawane za kwalifikowane po spełnieniu następujących trzech warunków:

a) sprzedawca sprzętu przedstawia deklaracje określającą pochodzenie sprzętu i potwierdza, że nigdy w ciągu ubiegłych siedmiu lat przy zakupie tego sprzętu nie korzystano z pomocy dotacji krajowych lub wspólnotowych;

b) cena sprzętu nie przekracza jego wartości rynkowej i jest niższa od ceny podobnego nowego sprzętu;

oraz

c) sprzęt posiada właściwości techniczne niezbędne dla realizacji działania oraz odpowiada obowiązującym normom.

Artykuł 30

Podwykonawstwo

Wydatki związane z zawieraniem umów o podwykonawstwo z pośrednikami lub konsultantami są obliczane w oparciu o koszty rzeczywiste i udokumentowane przez odpowiednie faktury i inne dokumenty potwierdzające. W wyjątkowych przypadkach, gdy koszty są wyrażone jako procent całkowitych kosztów działań, mogą one zostać uznane za kwalifikowane, jeśli właściwy organ jest w stanie je uzasadnić poprzez odniesienie do rzeczywistej wartości wykonanych prac lub wyświadczonych usług.

Artykuł 31

Podatek od wartości dodanej

Podatek od wartości dodanej (VAT) uznaje się za kwalifikowany, jeżeli właściwy organ nie ma możliwości odzyskania podatku VAT zapłaconego przy realizacji programu krajowego.

Właściwy organ dostarcza oświadczenie wystawione przez odpowiednie władze krajowe potwierdzające, że niemożliwe jest odzyskanie zapłaconego podatku VAT od towarów i usług koniecznych do realizacji programu krajowego.

Artykuł 32

Koszty niekwalifikowane

1. Następujące koszty są uznawane za niekwalifikowane:

a) jakiekolwiek koszty poniesione z tytułu działań objętych innym instrumentem finansowym Wspólnoty;

b) straty wynikające z różnic kursowych;

c) nakłady zbędne lub zmarnowane;

d) koszty dystrybucji oraz koszty związane z marketingiem i reklamą produktów i działań handlowych;

e) jakiekolwiek rezerwy na pokrycie możliwych przyszłych strat lub należności;

f) jakiekolwiek odsetki z tytułu długu lub odsetki od kapitału pożyczonego;

g) nieściągalne należności.

Niektóre z kosztów, o których mowa w lit. d), mogą być uznane za kwalifikowane po ustaleniu z Komisją.

2. Koszty niekwalifikowane, o których mowa w ust. 1, nie są uwzględniane przez Komisje przy kalkulacji kosztów całkowitych programu.

Artykuł 33

Kurs wymiany

1. Przeliczenie pomiędzy euro i krajową walutą jest dokonywane przy wykorzystaniu dziennego kursu wymiany euro opublikowanego w serii C Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej.

2. Kurs wykorzystywany do przeliczeń pomiędzy euro i krajowymi walutami jest kursem wymiany opublikowanym ostatniego dnia roboczego w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został podpisany i przedłożony Komisji program krajowy, lub, w przypadku płatności, sprawozdanie finansowe i wniosek o dokonanie wypłaty.

SEKCJA 2

PŁATNOŚĆ

(artykuł 8 ust. 5 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003)

Artykuł 34

Decyzja w sprawie udziału finansowego

Komisja decyduje o udziale finansowym w kosztach kwalifikowanych programów krajowych w dwóch etapach, podejmując każdego roku trwania programu decyzje, dalej zwaną „decyzją Komisji”. Decyzja Komisji skierowana jest do państwa członkowskiego.

Artykuł 35

Prefinansowanie

Właściwe organy mogą zwrócić się z prośbą o wypłatę płatności zaliczkowej w wysokości 50 % rocznej pomocy Wspólnoty przeznaczonej na realizacje programu krajowego zgodnie z ustaleniami programu krajowego dopiero po upływie trzech miesięcy od daty powiadomienia o decyzji Komisji. Prefinansowanie podlega porozumieniu zawartemu na mocy art. 16.

Artykuł 36

Deklaracje

1. Właściwe organy przedkładają Komisji sprawozdania z płatności dokonanych w ramach programu krajowego, wykorzystując wzory zawarte w załączniku V. Sprawozdaniom tym towarzyszy oświadczenie o postępach w działaniach podjętych w ramach programu krajowego. Sprawozdania te są składane najpóźniej w ciągu 15 miesięcy od daty powiadomienia o decyzji Komisji i dotyczą wydatków poniesionych w roku poprzednim.

2. Wydatki kwalifikowane, zgodne z przepisami sekcji 1 niniejszego rozdziału i wymienione w rocznym sprawozdaniu, są potrącane przez Komisje z płatności zaliczkowych, jakie państwa członkowskie otrzymują na realizacje programów krajowych.

W przypadku gdy wydatki wymienione w sprawozdaniu przekraczają wysokość płatności zaliczkowej, Komisja dokonuje płatności okresowej.

Płatności okresowe nie mogą w żadnym wypadku przekroczyć 30 % rocznej pomocy Wspólnoty na rzecz programu krajowego.

Artykuł 37

Realizacja techniczna i finansowa

1. Zgodnie z wymogami rozporządzenia (WE) nr 2152/2003 oraz niniejszego rozporządzenia każdy z dwóch etapów, o których mowa w art. 34, musi osiągnąć fazę pełnej technicznej i finansowej realizacji nie później niż w okresie dwóch lat od daty powiadomienia o decyzji Komisji.

Właściwe organy występują z wnioskiem o płatność salda kwalifikowanych wydatków najpóźniej w okresie 27 miesięcy od daty powiadomienia o decyzji Komisji.

2. Saldo za każdy z etapów jest wyrównywane po tym, jak Komisja otrzymała wniosek o dokonanie końcowej płatności za każdy z etapów i sprawdziła towarzyszące mu sprawozdanie finansowe.

Artykuł 38

Koordynacja wniosków o płatność

Zgodnie z przepisami ich prawa krajowego państwa członkowskie gwarantują, że wnioski o płatność sporządzone przez właściwe organy są skoordynowane i zgodne z decyzją Komisji.

Artykuł 39

Wnioski o prefinansowanie i płatności

Właściwe organy składają wnioski do Komisji o dokonanie płatności zaliczkowych i płatności, wykorzystując wzory określone w załącznikach VI, VII i VIII.

SEKCJA 3

NIEPRAWIDŁOWOŚCI

(artykuł 14 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003)

Artykuł 40

Nieprawidłowości

1. Wszelkie kwoty utracone na skutek nieprawidłowości lub niedbalstwa są odzyskiwane przez państwo członkowskie i zwracane Wspólnocie.

2. Jeżeli Komisja w ciągu pięciu lat od wypłacenia końcowej płatności za ostatni rok programu krajowego stwierdzi nieprawidłowości w przeprowadzeniu jakiejkolwiek operacji finansowanej przez Wspólnotę oraz że odnośna kwota nie została zwrócona Wspólnocie na mocy ust. l, wówczas informuje ona państwo członkowskie o zaistniałej sytuacji, dając mu sposobność do złożenia wyjaśnień w tej sprawie.

3. Jeżeli analiza sytuacji oraz wyjaśnienia udzielone przez zainteresowane państwo członkowskie doprowadzą do potwierdzenia przez Komisje faktu zaistnienia nieprawidłowości, państwo członkowskie zwraca odnośną kwotę.

SEKCJA 4

KONTROLE, AUDYTYI INSPEKCJE TECHNICZNE

(artykuł 14 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003)

Artykuł 41

Audyt finansowy Komisji

1. Komisja lub jej upoważniony przedstawiciel może przeprowadzić audyt właściwych organów, wykonawców lub podwykonawców odpowiedzialnych za wykonanie działań podjętych w ramach realizacji programu krajowego w dowolnym momencie w czasie trwania umowy oraz w okresie do pięciu lat od chwili wypłacenia ostatniej raty środków Wspólnoty przeznaczonych na realizacje tego programu.

2. Komisja lub jej upoważniony przedstawiciel ma dostęp do wszelkiej dokumentacji koniecznej do ustalenia kwalifikowalności kosztów ponoszonych przez strony biorące udział w realizacji programu krajowego, takiej jak faktury i wyciągi z listy płac.

3. Audyt przeprowadzany jest z zachowaniem poufności. Komisja podejmuje odpowiednie kroki w celu zagwarantowania, że upoważnieni przez nią przedstawiciele zachowają poufność danych, do których mają dostęp lub które im dostarczono.

Komisja może skontrolować sposób, w jaki zostały wykorzystane środki finansowe Wspólnoty przez właściwe organy, wykonawców lub podwykonawców odpowiedzialnych za wykonanie działań podjętych w ramach programu krajowego.

4. Sprawozdanie o wynikach audytu, dotyczące właściwych organów i innych stron odpowiedzialnych za wykonanie działań podjętych w ramach programu krajowego, jest wysyłane do tychże organów, wykonawców i podwykonawców. Mogą oni przekazać swoje uwagi do Komisji w ciągu jednego miesiąca od daty otrzymania sprawozdania. Komisja może zadecydować o nieuwzglednianiu uwag przesłanych po tym terminie.

5. Na podstawie wniosków z audytu Komisja podejmuje odpowiednie działania uznane przez nią za niezbędne, łącznie z wydaniem polecenia zwrotu całości lub części płatności przez nią dokonanych.

Artykuł 42

Kontrole i inspekcje techniczne

Właściwe organy umożliwiają personelowi Komisji i osobom upoważnionym przez Komisje odpowiedni dostęp do miejsc lub lokali, na terenie których wykonywane są działania związane z realizacją programu krajowego oraz do wszystkich dokumentów dotyczących merytorycznego i finansowego zarządzania operacją. Dostęp osób upoważnionych przez Komisje może być przedmiotem uzgodnień dotyczących zachowania poufności pomiędzy Komisją a właściwym organem.

Kontrole mogą rozpocząć się w fazie realizacji programu i są przeprowadzane z zachowaniem poufności.

Właściwe organy i strony odpowiedzialne za wykonanie działań związanych z realizacją krajowego programu gwarantują udzielenie Komisji lub osobom przez nią upoważnionym stosownej pomocy.

Artykuł 43

Oceny

(artykuł 8 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003)

1. Państwa członkowskie poddają programy krajowe ocenie ex ante, przeglądowi śródokresowemu oraz ocenie ex post zgodnie z załącznikiem IX.

2. Ocena ex ante zawiera szczegółową weryfikacje stosowności, wykonalności oraz trwałości działań podjętych w ramach realizacji programu krajowego, jak również analizę spodziewanych wyników. Wnioski z oceny ex ante są przekazywane Komisji łącznie z programami krajowymi.

3. Przegląd śródokresowy i ocena ex post zawierają ocenę stanu wykonania, skuteczność i wydajność działań monitorujących podjętych na mocy rozporządzenia (WE) nr 2152/2003. Wnioski z przeglądu śródokresowego są przekazywane Komisji do dnia 1 lipca 2006 r., a wnioski z oceny ex post są przekazywane Komisji do dnia 1 lipca 2007 r.

ROZDZIAŁ VIII

NAUKOWA GRUPA DORADCZA

(artykuł 9 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003)

Artykuł 44

Zadania

1. Naukowa grupa doradcza, którą należy ustanowić zgodnie z art. 9 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003, doradza Stałemu Komitetowi ds. Leśnictwa w następujących sprawach:

a) potrzeba przeprowadzenia szczególnych badań lub analiz;

b) potrzeba utworzenia grup roboczych ad hoc zajmujących się konkretnymi kwestiami;

c) usprawnienie organizacji i struktury systemu monitorowania;

d) problemy na styku nauki i polityki.

2. Naukowa grupa doradcza może wyrazić swoją opinie w następujących sprawach:

a) propozycje badań;

b) wyniki badań, takie jak użyteczność i jakość danych, oraz ogólniej sprawozdania przedstawiające wyniki uzyskane przez system monitorowania;

c) projekty podręczników.

3. Mandat naukowej grupy doradczej ogranicza się do czasu realizacji systemu, jak zostało to określone w art. 12 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003.

ROZDZIAŁ IX

DOSTĘP DO DANYCH

(artykuł 15 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003)

Artykuł 45

Dostęp do danych

W stopniu, w jakim jest to konieczne do realizacji ich działań, dostęp do danych określonych w art. 4 ust. 1 i art. 5 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003 jest umożliwiany na mocy art. 9 ust. 5 i art. 11 ust. 2 tego rozporządzenia Europejskiej Agencji Środowiska i Międzynarodowemu programowi współpracy w zakresie oceny i monitorowania wpływu zanieczyszczenia powietrza na lasy, działającemu w ramach Komisji Gospodarczej ds. Europy ONZ (ICP Forests).

ROZDZIAŁ X

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 46

Uchylenie

Rozporządzenia (EWG) nr 1696/87, (WE) nr 804/94, (WE) nr 1091/94, (WE) nr 1727/1999 oraz (WE) nr 2278/1999 niniejszym tracą moc.

Artykuł 47

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie trzeciego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 7 listopada 2006 r.

ZAŁĄCZNIK I

Podręcznik dotyczący parametrów, metod monitorowania oraz formatów danych wykorzystywanych do zharmonizowanego monitorowania wpływu zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego na lasy

ZAŁĄCZNIK II

INSTRUKCJA - w celu zapewnienia zgodności z art. 10 rozporządzenia (WE) nr 2152/2003

ZAŁĄCZNIK III

Kryteria oceny dotyczące badań, eksperymentów

ZAŁĄCZNIK IV

FORMULARZE DLA PROGRAMÓW KRAJOWYCH

ZAŁĄCZNIK V

Roczne sprawozdanie z płatności dokonanych na rzecz beneficjentów

ZAŁĄCZNIK VI

Wniosek o prefinansowanie

ZAŁĄCZNIK VII

Poświadczenie wypłaty pozostałej części wydatków

ZAŁĄCZNIK VIII

ZAŁĄCZNIK IX

OCENY I PRZEGLĄDY