PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 95,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (¹),

stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu (²),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zgodnie z dyrektywą 2000/53/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 września 2000 r. w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji (³), powinny zostać ustanowione odpowiednie przepisy w celu zapewnienia, że pojazdy posiadające homologację typu i należące do kategorii M1 oraz pojazdy należące do kategorii N1 mogą być dopuszczone do obrotu jedynie wtedy, gdy nadają się do ponownego użycia lub recyklingu w co najmniej 85 % w przeliczeniu na masę pojazdu oraz nadają się do ponownego użycia lub odzysku w co najmniej 95 % w przeliczeniu na masę pojazdu.

(2) Ponowne użycie części składowych, recykling i odzysk materiałów stanowią podstawową część strategii gospodarowania odpadami we Wspólnocie. W związku z tym nakłania się producentów pojazdów i ich dostawców do uwzględnienia wymienionych aspektów na najwcześniejszych etapach rozwoju nowych pojazdów, tak aby ułatwić ich przerób w chwili, w której nie nadają się już do dalszej eksploatacji.

(3) Niniejsza dyrektywa jest jedną z oddzielnych dyrektyw w ramach systemu wspólnotowej homologacji typu całego pojazdu ustanowionego dyrektywą Rady 70/156/EWG z dnia 6 lutego 1970 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do homologacji typu pojazdów silnikowych i ich przyczep (⁴).

(4) System homologacji typu całego pojazdu jest obecnie obowiązkowy dla pojazdów należących do kategorii M1 i w niedalekiej przyszłości ulegnie rozszerzeniu na wszystkie kategorie pojazdów. Dlatego też niezbędne jest włączenie do systemu homologacji typu całego pojazdu tych środków, które dotyczą przydatności do ponownego użycia, zdolności do recyklingu i odzysku pojazdów.

(5) Odpowiednio, niezbędne jest ustanowienie przepisów uwzględniających fakt, że pojazdy należące do kategorii N1 nie są dotychczas objęte systemem homologacji typu całego pojazdu.

(6) Producent powinien udostępnić organowi udzielającemu homologacji wszelkich właściwych informacji technicznych dotyczących zastosowanych materiałów i ich mas w celu umożliwienia weryfikacji obliczeń producenta zgodnie z normą ISO 22628: 2002.

(7) Obliczenia producenta mogą zostać prawidłowopotwierdzone podczas homologacji typu pojazdu jedynie w sytuacji, gdy producent wprowadził zadowalające rozwiązania i procedury w celu zarządzania wszystkimi informacjami otrzymywanymi od swoich dostawców. Przed udzieleniem homologacji typu może być udzielona, właściwy organ powinien przeprowadzić badania wstępne tych rozwiązań i procedur oraz powinien wydać świadectwo potwierdzające, że są one zadowalające.

(8) Możliwość zastosowania różnych danych w obliczeniach dotyczących zdolności do recyklingu pojazdów i zdolności do odzysku pojazdu musi być oszacowana zgodnie z procesami przetwarzania pojazdów wycofanych z eksploatacji. Producent powinien zatem zalecić strategię postępowania z pojazdami wycofanymi z eksploatacji, jak również powinien dostarczyć dotyczących jej szczegółów właściwym organom. Powinna ona być oparta na sprawdzonych technologiach, dostępnych lub opracowywanych w momencie występowania o homologację typu pojazdu.

(9) Pojazdy specjalnego przeznaczenia są zaprojektowane do pełnienia specyficznych funkcji i wymagają specjalnych rozwiązań w zakresie dostosowania nadwozia, które nie są całkowicie objęte kontrolą producenta. Z tego powodu zdolność do recyklingu pojazdów i zdolność do odzysku pojazdu nie mogą być właściwie obliczone. Takie pojazdy powinny być zatem zwolnione z wymagań dotyczących obliczeń.

(10) Pojazdy niekompletne stanowią znaczny odsetek pojazdów należących do kategorii N1. Producent pojazdu podstawowego nie jest w stanie obliczyć zdolności do recyklingu pojazdów i zdolności do odzysku pojazdu dla pojazdów skompletowanych, ponieważ dane dotyczące późniejszych faz konstrukcji nie są dostępne w fazie projektowania pojazdu podstawowego. Jest zatem właściwe, aby wymaganie zgodności z niniejszą dyrektywą dotyczyło jedynie pojazdu podstawowego.

(11) Udział rynkowy pojazdów wytwarzanych w małych seriach jest bardzo ograniczony, dlatego też konieczność ich zgodności z niniejszą dyrektywą przyniesie niewielkie korzyści dla środowiska naturalnego. Właściwe jest zatem wyłączenie tych pojazdów z zakresu działania niektórych przepisów niniejszej dyrektywy.

(12) Zgodnie z dyrektywą 2000/53/WE powinny zostać podjęte odpowiednie środki, w interesie bezpieczeństwa ruchu drogowego i ochrony środowiska naturalnego, mające na celu zapobieżenie ponownemu użyciu niektórych części, które zostały wymontowane z pojazdów wycofanych z eksploatacji. Takie środki powinny ograniczać się do możliwości ponownego użycia części w produkcji nowych pojazdów.

(13) Przepisy niniejszej dyrektywy nałożą na producentów obowiązek dostarczania nowych danych dotyczących homologacji typu, i w związku z tym te szczegółowe dane powinny znaleźć odzwierciedlenie w dyrektywie 70/156/EWG, ustalającej wyczerpującą listę danych, które muszą być dostarczone w celu otrzymania homologacji typu. W związku z tym niezbędne jest dokonanie odpowiednich zmian w tej dyrektywie.

(14) Środki niezbędne dla dostosowania niniejszej dyrektywy do postępu naukowego i technicznego powinny być przyjmowane zgodnie z procedurą regulacyjną, o której mowa w art. 13 ust. 3 dyrektywy 70/156/EWG.

(15) Ze względu na to, że cel niniejszej dyrektywy, a mianowicie zminimalizowanie szkodliwego wpływu pojazdów wycofanych z eksploatacji na środowisko naturalne dzięki wprowadzeniu wymogu projektowania pojazdów, począwszy od fazy koncepcyjnej, w sposób ułatwiający ponowne użycie, recykling i odzysk, nie może być w wystarczającym stopniu osiągnięty przez Państwa Członkowskie działające indywidualnie, natomiast, ze względu na skalę działania, może być osiągnięty w sposób bardziej skuteczny na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, wyrażoną w tym artykule, niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia tego celu.

(16) Zgodnie z pkt 34 Porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa (⁵), Państwa Członkowskie będą zachęcane do sporządzania, dla ich własnych celów i w interesie Wspólnoty, własnych tabel, które w możliwie najszerszym zakresie odzwierciedlają korelacje pomiędzy niniejszą dyrektywą a środkami transpozycji oraz do ich publikacji,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

Artykuł 1

Przedmiot

Niniejsza dyrektywa ustala przepisy administracyjne i techniczne dotyczące homologacji typu pojazdów objętych art. 2 w celu zapewnienia, że ich części i materiały mogą być użyte ponownie, poddane recyklingowi i odzyskowi w minimalnych procentach określonych w załączniku I.

Ustanawia ona specjalne przepisy w celu zapewnienia, że ponowne użycie części nie powoduje zagrożenia dla bezpieczeństwa ani środowiska naturalnego.

Artykuł 2

Zakres

Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie do pojazdów należących do kategorii M1 i N1, zgodnie z definicją zawartą w części A załącznika II do dyrektywy 70/156/EWG oraz do nowych lub ponownie używanych części takich pojazdów.

Artykuł 3

Wyłączenia

Bez uszczerbku dla art. 7, niniejsza dyrektywa nie ma zastosowania do:

a) pojazdów specjalnego przeznaczenia zgodnie z definicją zawartą w części A pkt 5 załącznika II do dyrektywy 70/156/EWG;

b) pojazdów budowanych wieloetapowo, należących do kategorii N1, o ile pojazd podstawowy spełnia warunki niniejszej dyrektywy;

c) pojazdów wytwarzanych w małych seriach w rozumieniu art. 8 ust. 2 lit. a) dyrektywy 70/156/EWG.

Artykuł 4

Definicje

Do celów niniejszej dyrektywy stosuje się następujące definicje:

1) „pojazd” oznacza pojazd silnikowy;

2) „część” oznacza jakąkolwiek część lub jakikolwiek podzespół, zainstalowany w pojeździe podczas jego wytwarzania. Obejmuje to również części składowe i oddzielne zespoły techniczne zgodnie z definicją zawartą w art. 2 dyrektywy 70/156/EWG;

3) „typ pojazdu” oznacza typ pojazdu zgodnie z definicją zawartą w części B pkt 1 i 3 załącznika II do dyrektywy 70/156/EWG;

4) „pojazd wycofany z eksploatacji” oznacza pojazd w rozumieniu art. 2 pkt 2 dyrektywy 2000/53/WE;

5) „pojazd reprezentatywny” oznacza wersję typu pojazdu uważaną przez organ udzielający homologacji, w porozumieniu z producentem oraz zgodnie z kryteriami określonymi w załączniku I, za najbardziej problematyczną pod względem możliwości ponownego użycia, zdolności do recyklingu i odzysku;

6) „pojazd budowany wieloetapowo” oznacza pojazd wytworzony w wieloetapowym procesie produkcji;

7) „pojazd podstawowy” oznacza pojazd w rozumieniu definicji zawartej w art. 2 tiret czwarte dyrektywy 70/156/EWG, który jest wykorzystywany w początkowym etapie wieloetapowego procesu produkcji;

8) „wieloetapowy proces produkcji” oznacza proces, w którym pojazd jest wytwarzany w kilku etapach przez dodawanie części do pojazdu podstawowego lub przez modyfikację tych części;

9) „ponowne użycie” oznacza ponowne użycie w rozumieniu art. 2 pkt 6 dyrektywy 2000/53/WE;

10) „recykling” oznacza recykling zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 7 zdanie pierwsze dyrektywy 2000/53/WE;

11) „odzysk energii” oznacza odzysk energii zgodnie z definicją zawartą w drugim zdaniu pkt 7 art. 2 dyrektywy 2000/53/WE;

12) „odzyskiwanie” oznacza odzyskiwanie w rozumieniu art. 2 pkt 8 dyrektywy 2000/53/WE;

13) „przydatność do ponownego użycia” oznacza możliwość ponownego użycia części wymontowanych z pojazdu wycofanego z eksploatacji;

14) „zdolność do recyklingu” oznacza możliwość recyklingu części lub materiałów wymontowanych z pojazdu wycofanego z eksploatacji;

15) „zdolność do odzysku” oznacza możliwość odzyskiwania części lub materiałów wymontowanych z pojazdu wycofanego z eksploatacji;

16) „zdolność do recyklingu pojazdów (R_rec)” oznacza procent masy nowego pojazdu, który może być ponownie użyty lub poddany recyklingowi;

17) „zdolność do odzysku pojazdu (R_odz)” oznacza procent masy nowego pojazdu, który może być ponownie użyty lub poddany odzyskiwaniu;

18) „strategia” oznacza opracowany na dużą skalę plan, na który składają się skoordynowane działania i środki techniczne, które mają być podjęte w odniesieniu do demontażu, rozdrabniania lub podobnych procesów, recyklingu i odzyskiwania materiałów w celu zapewnienia, że docelowa zdolność do recyklingu pojazdów i zdolność do odzysku pojazdu jest możliwa do osiągnięcia w czasie, gdy pojazd znajduje się na etapie rozwoju;

19) „masa” oznacza masę pojazdu gotowego do jazdy zgodnie z definicją zawartą w pkt 2.6 w załączniku I do dyrektywy 70/156/EWG, ale bez kierowcy, którego masę oceniono na 75 kg;

20) „właściwy organ” oznacza jednostkę, np. służby techniczne lub inny istniejący organ wyznaczony przez Państwo Członkowskie do wstępnej oceny producenta i wydania certyfikatu zgodności, zgodnie z wytycznymi niniejszej dyrektywy. Właściwy organ może być organem dokonującym homologacji typu, o ile jego kompetencje w tym zakresie zostaną odpowiednio udokumentowane.

Artykuł 5

Przepisy dotyczące homologacji typu

1. Państwa Członkowskie udzielają, o ile ma to zastosowanie, homologacji typu WE lub krajowej homologacji typu w odniesieniu do przydatności do ponownego użycia, zdolności do recyklingu i odzysku tylko takim typom pojazdów, które spełniają wymagania niniejszej dyrektywy.

2. Do celu zastosowania ust. 1, producent udostępnia organowi udzielającemu homologacji szczegółowych informacji technicznych, niezbędnych w celu dokonania obliczeń i kontroli, o których mowa w załączniku I, odnoszących się do rodzaju materiałów zastosowanych do produkcji pojazdu i jego części. W przypadkach, gdy wykazano, że takie informacje objęte są prawem własności intelektualnej lub stanowią specyficzne know-how producenta lub jego dostawców, producent lub jego dostawcy dostarczają informacji wystarczających, aby umożliwić przeprowadzenie tych obliczeń w sposób właściwy.

3. W odniesieniu do przydatności do ponownego użycia oraz zdolności do recyklingu i odzysku Państwa Członkowskie zapewniają, że producent stosuje wzór dokumentu informacyjnego zamieszczony w załączniku II do niniejszej dyrektywy przy składaniu wniosku o udzielenie homologacji typu WE pojazdu, zgodnie z art. 3 ust. 1 dyrektywy 70/156/EWG.

4. Przy udzielaniu homologacji typu WE zgodnie z art. 4 ust. 3 dyrektywy 70/156/EWG, organ udzielający homologacji stosuje wzór świadectwa homologacji typu WE, zamieszczony w załączniku III do niniejszej dyrektywy.

Artykuł 6

Wstępna ocena producenta

1. Państwa Członkowskie nie udzielają homologacji typu bez uprzedniego upewnienia się, że producent wprowadził zadowalające rozwiązania i procedury, zgodnie z pkt 3 załącznika IV [1] , aby we właściwy sposób zarządzać aspektami przydatności do ponownego użycia, zdolności do recyklingu i odzysku objętymi niniejszą dyrektywą. Po przeprowadzeniu tej wstępnej oceny, producentowi wydaje się świadectwo noszące nazwę „Świadectwo zgodności z załącznikiem IV” (zwane dalej „świadectwem zgodności”).

2. W ramach wstępnej oceny producenta Państwo Członkowskie zapewnia, aby do materiały stosowane do konstrukcji typu pojazdu spełniały przepisy z art. 4 ust. 2 lit. a) dyrektywy 2000/53/WE.

Komisja ustala, zgodnie z procedurą określoną w art. 9, szczegółowe przepisy niezbędne do zweryfikowania przestrzegania niniejszego przepisu.

3. Do celów ust. 1, producent zaleca strategię w celu zapewnienia demontażu, ponownego użycia części, recyklingu i odzysku materiałów. Strategia ta uwzględnia sprawdzone technologie, dostępne lub opracowywane w momencie ubiegania się o homologację typu pojazdu.

4. Zgodnie z załącznikiem IV pkt 2 Państwa Członkowskie wyznaczają właściwy organ, który przeprowadza wstępną ocenę producenta i wystawia świadectwo zgodności.

5. Świadectwo zgodności zawiera odpowiednią dokumentację oraz opis strategii zalecanej przez producenta. Właściwy organ stosuje wzór zamieszczony w dodatku do załącznika IV.

6. Przed przeprowadzeniem nowych kontroli, świadectwo zgodności zachowuje ważność przez okres nie krótszy niż 2 lata od daty jego wydania.

7. Producent informuje właściwy organ o jakichkolwiek znaczących zmianach, które mogłyby wpłynąć na odpowiedniość świadectwa zgodności. Po konsultacji z producentem właściwy organ podejmuje decyzję, czy niezbędne są nowe kontrole.

8. Pod koniec okresu ważności świadectwa zgodności właściwy organ wydaje, o ile ma to zastosowanie, nowe świadectwo zgodności lub przedłuża okres jego ważności na kolejny okres 2 lat. W przypadkach gdy właściwy organ zostanie powiadomiony o znaczących zmianach, wydaje on nowe świadectwo.

Artykuł 7

Ponowne użycie części

Części wymienione w załączniku V:

a) są uznane za nienadające się do ponownego użycia do celów obliczenia zdolności do recyklingu pojazdów i zdolności do odzysku pojazdu;

b) nie są ponownie używane do wytwarzania pojazdów objętych dyrektywą 70/156/EWG.

Artykuł 8

Zmiana dyrektywy 70/156/EWG

Zmienia się dyrektywę 70/156/EWG zgodnie z załącznikiem VI do niniejszej dyrektywy.

Artykuł 9

Zmiany

Zmiany niniejszej dyrektywy, które są niezbędne do dostosowania jej do postępu naukowo-technicznego, są przyjmowane przez Komisję zgodnie z procedurą regulacyjną, o której mowa w art. 13 ust. 3 dyrektywy 70/156/EWG.

Artykuł 10

Daty wdrożenia homologacji typu

1. Ze skutkiem od 15 grudnia 2006 r., w odniesieniu do typu pojazdu, który spełnia wymagania niniejszej dyrektywy, Państwa Członkowskie:

a) nie odmawiają udzielenia homologacji typu WE lub krajowej,

b) nie zabraniają zarejestrowania, sprzedaży lub dopuszczenia do ruchu nowych pojazdów.

2. Ze skutkiem od 15 grudnia 2008 r., w odniesieniu do typu pojazdu, który nie spełnia wymagań niniejszej dyrektywy, Państwa Członkowskie:

a) odmawiają udzielenia homologacji typu WE;

b) odmawiają udzielenia krajowej homologacji typu.

3. Ze skutkiem od 15 lipca 2010 r., jeżeli wymagania niniejszej dyrektywy nie są spełnione, Państwa Członkowskie:

a) uznają, że świadectwa zgodności, które dołączone są do nowych pojazdów nie są już ważne do celów art. 7 ust. 1 dyrektywy 70/156/EWG;

b) odmawiają zarejestrowania, sprzedaży lub dopuszczenia do ruchu nowych pojazdów, z wyjątkiem sytuacji, w których stosuje się art. 8 ust. 2 lit. b) dyrektywy 70/156/EWG.

4. art. 7 stosuje się ze skutkiem od 15 grudnia 2006 r.

Artykuł 11

Transpozycja

1. Państwa Członkowskie przyjmują i publikują w terminie do 15 grudnia 2006 r., przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne w celu przestrzegania niniejszej dyrektywy. Państwa Członkowskie niezwłocznie przekazują Komisji teksty tych przepisów.

Środki te są stosowane przez Państwa Członkowskie od 15 grudnia 2006 r.

Środki podjęte przez Państwa Członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich oficjalnej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia są określane przez Państwa Członkowskie.

2. Państwa Członkowskie przekazują Komisji teksty głównych przepisów prawa krajowego przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.

Artykuł 12

Wejście w życie

[2] Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 13

Adresaci

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do Państw Członkowskich.

Sporządzono w Strasburgu, dnia 26 października 2005 r.