PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 42 oraz 308,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (¹),

po konsultacji z Komitetem Regionów,

stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu (²),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Należy dokonać określonych zmian w rozporządzeniach (EWG) nr 1408/71 (³) oraz (EWG) nr 574/72 (⁴) w celu uwzględnienia ostatnich zmian w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich, ułatwienia stosowania tych rozporządzeń oraz odzwierciedlenia zmian w ustawodawstwach Państw Członkowskich dotyczących zabezpieczenia społecznego.

(2) W celu uwzględnienia ostatnich zmian w orzecznictwie należy wyciągnąć wnioski z wyroków, w szczególności w sprawach: Johann Franz Duchon przeciwko Pensionsversicherungsanstalt der Angestellten (⁵) oraz Office national de l'emploi przeciwko Calogero Spataro (⁶).

(3) Wyroki w sprawach Friedrich Jauch przeciwko Pensionsversicherungsanstalt der Arbeiter oraz Ghislain Leclere i Alina Deaconescu przeciwko Caisse nationale des prestations familiales (⁷) dotyczące klasyfikacji specjalnych świadczeń pieniężnych o charakterze nieskładkowym wymagają, ze względów bezpieczeństwa prawnego, aby dwa kumulatywne kryteria, które bierze się pod uwagę, zostały określone w taki sposób, aby takie świadczenia mogły odpowiadać tym z załącznika IIa do rozporządzenia (EWG) nr 1408/71. Stanowi to podstawę do wprowadzenia zmian w załączniku, z uwzględnieniem zmian legislacyjnych dokonanych w Państwach Członkowskich mających wpływ na tego typu świadczenia, które podlegają szczególnej koordynacji z uwagi na ich mieszany charakter. Ponadto ważne jest, aby określić przepisy przejściowe dotyczące świadczenia, które było przedmiotem wyroku w sprawie Jauch, w celu ochrony praw osób uprawnionych.

(4) Na podstawie orzecznictwa dotyczącego związków pomiędzy rozporządzeniem (EWG) nr 1408/71 i przepisami porozumień dwustronnych w zakresie zabezpieczenia społecznego konieczne jest dokonanie przeglądu załącznika III do tego rozporządzenia. Pozycje w części A załącznika III znajdują uzasadnienie tylko w dwóch przypadkach: jeżeli są bardziej korzystne dla pracowników migrujących (⁸) lub jeżeli odnoszą się do szczególnych i wyjątkowych sytuacji, zwykle związanych z okolicznościami o charakterze historycznym. Ponadto nie należy akceptować pozycji w części B, chyba że odstępstwo od art. 3 ust. 1 tego rozporządzenia oraz art. 12, 39, i 42 Traktatu uzasadniają wyjątkowe i obiektywne sytuacje (⁹).

(5) W celu ułatwienia stosowania rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 powinny istnieć określone przepisy odnoszące się, z jednej strony, do urzędników i osób o równorzędnym statusie oraz, z drugiej strony, członków personelu drogowego lub latającego przedsiębiorstwa dokonującego międzynarodowych przewozów osób lub rzeczy koleją, drogą lądową, powietrzną lub rzeczną, oraz w celu zdefiniowania sposobów określania średniej kwoty branej pod uwagę w kontekście art. 23 tego rozporządzenia.

(6) Przegląd załącznika IIa do rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 doprowadzi do usunięcia niektórych istniejących pozycji oraz, z uwzględnieniem zmian legislacyjnych w niektórych Państwach Członkowskich, do wprowadzenia pewnych nowych pozycji. W ostatnim przypadku dane Państwa Członkowskie rozważą potrzebę dokonania ustaleń przejściowych lub rozwiązań dwustronnych, tak aby uwzględnić sytuację osób, których prawa nabyte mogą zostać naruszone w konsekwencji tych działań,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

W rozporządzeniu (EWG) nr 1408/71 wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 3 wprowadza się następujące zmiany:

a) w ust. 1 skreśla się wyrazy „zamieszkujące na terytorium jednego z Państw Członkowskich”;

b) w ust. 3 skreśla się wyrazy „oraz postanowienia porozumień zawartych na podstawie art. 8 ust. 1”;

2) artykuł 4 ust. 2a otrzymuje brzmienie:

„2a. Niniejszy artykuł stosuje się do specjalnych świadczeń pieniężnych o charakterze nieskładkowym, przewidzianych w ramach ustawodawstwa, które z uwagi na jego zakres podmiotowy, cele i/lub warunki nabycia uprawnienia posiada cechy zarówno ustawodawstwa dotyczącego zabezpieczenia społecznego, o którym mowa w ust. 1, jak również pomocy społecznej.

„Specjalne świadczenia pieniężne o charakterze nieskładkowym” oznaczają świadczenia, które:

a) są przeznaczone na zapewnienie:

i) uzupełniającego, zastępczego lub dodatkowego ubezpieczenia od ryzyk objętych działami zabezpieczenia społecznego, o których mowa w ust. 1, które zagwarantują zainteresowanym osobom dochód na poziomie minimum egzystencji, uwzględniający sytuację gospodarczą i społeczną w zainteresowanym Państwie Członkowskim;

albo

ii) wyłącznie szczególnej ochrony niepełnosprawnym, ściśle powiązanej z otoczeniem społecznym takiej osoby w zainteresowanym Państwie Członkowskim;

oraz

b) jeżeli finansowanie pochodzi wyłącznie z obowiązkowego opodatkowania przeznaczonego na pokrycie ogólnych wydatków publicznych, a warunki przyznawania i ustalania wysokości świadczeń nie są uzależnione od jakiegokolwiek składki ze strony beneficjenta. Jednakże świadczeń zapewnianych w celu uzupełnienia świadczenia składkowego nie uważa się wyłącznie z tego powodu za świadczenia składkowe; oraz

c) są wymienione w załączniku IIa.”;

3) artykuł 7 ust. 2 lit. c) otrzymuje brzmienie:

„c) określone postanowienia konwencji o zabezpieczeniu społecznym, do których Państwa Członkowskie przystąpiły przed datą wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, pod warunkiem że są one korzystniejsze dla beneficjentów lub jeśli wynikają ze szczególnych okoliczności o charakterze historycznym, a ich skutek jest ograniczony w czasie, o ile postanowienia te są wymienione w załączniku III.”;

4) artykuł 9a otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 9a

Przedłużenie okresu referencyjnego

Jeżeli ustawodawstwo Państwa Członkowskiego uzależnia uznanie prawa do świadczenia od przebycia minimalnego okresu ubezpieczenia w określonym czasie poprzedzającym zdarzenie objęte ubezpieczeniem (okres referencyjny) oraz stanowi, że okresy wypłacania świadczeń zgodnie z ustawodawstwem tego Państwa Członkowskiego lub okresy poświęcone wychowywaniu dziecka na terytorium tego Państwa Członkowskiego przedłużają ten okres referencyjny, to okresy, w których renty inwalidzkie lub emerytury lub też świadczenia z tytułu choroby, bezrobocia, wypadku przy pracy lub chorób zawodowych wypłacane były zgodnie z ustawodawstwem innego Państwa Członkowskiego oraz okresy poświęcone wychowywaniu dziecka na terytorium innego Państwa Członkowskiego także przedłużają wymieniony okres referencyjny.”;

5) w art. 10a ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Przepisów art. 10 i tytułu III nie stosuje się do specjalnych świadczeń pieniężnych o charakterze nieskładkowym, o których mowa w art. 4 ust. 2a. Osoby, do których stosuje się niniejsze rozporządzenie, otrzymują te świadczenia wyłącznie na terytorium Państwa Członkowskiego, w którym zamieszkują, oraz zgodnie z ustawodawstwem tego Państwa, pod warunkiem że świadczenia te są wymienione w załączniku IIa. Świadczenia wypłacane są przez instytucję miejsca zamieszkania oraz na jej koszt.”;

6) w art. 23 dodaje się ustęp w brzmieniu:

„2a. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się również w przypadku, gdy ustawodawstwo stosowane przez właściwą instytucję przewiduje szczególny okres referencyjny i okres ten jest zbieżny, w odpowiednim przypadku, z okresami, w pełni lub częściowo, przebytymi przez osobę zainteresowaną zgodnie z ustawodawstwem jednego lub kilku Państw Członkowskich.”;

7) skreśla się art. 35 ust. 2;

8) skreśla się art. 69 ust. 4;

9) dodaje się artykuły w brzmieniu:

„Artykuł 95f

Przepisy przejściowe dotyczące sekcji I załącznika II, w rubrykach „D. NIEMCY” i „R. AUSTRIA”.

1. Sekcja I załącznika II, w rubrykach „D. NIEMCY” i „R. AUSTRIA”, zmieniona rozporządzeniem (WE) nr 647/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 kwietnia 2005 r. zmieniającym rozporządzenie Rady (EWG) nr 1408/71 w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek oraz do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie oraz (EWG) nr 574/72 w sprawie wykonywania rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 (*), nie powoduje nabycia uprawnienia za okres przed dniem 1 stycznia 2005 r.

2. Każdy okres ubezpieczenia oraz, w odpowiednim przypadku, każdy okres zatrudnienia, prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub zamieszkania, przebyty zgodnie z ustawodawstwem Państwa Członkowskiego przed dniem 1 stycznia 2005 r., jest uwzględniany przy określaniu praw nabytych zgodnie z postanowieniami niniejszego rozporządzenia.

3. Z zastrzeżeniem przepisów ust. 1, prawo nabywa się na mocy niniejszego rozporządzenia także w przypadku, gdy odnosi się ono do zdarzenia, które nastąpiło przed dniem 1 stycznia 2005 r.

4. Każde świadczenie, które nie zostało przyznane lub zostało zawieszone ze względu na obywatelstwo lub miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej, zostaje przyznane lub przywrócone, na jej wniosek, od dnia 1 stycznia 2005 r., pod warunkiem że prawa do świadczeń przyznanych uprzednio nie spowodowały wypłaty świadczeń w formie zryczałtowanej.

5. Prawa osób, którym przyznano emeryturę lub rentę przed dniem 1 stycznia 2005 r., mogą, na ich wniosek, zostać ponownie rozpatrzone, z uwzględnieniem postanowień niniejszego rozporządzenia. Przepis ten stosuje się również do innych świadczeń określonych w art. 78.

6. W przypadku złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 4 lub w ust. 5, w terminie dwóch lat od dnia 1 stycznia 2005 r. prawa nabyte na mocy niniejszego rozporządzenia stają się skuteczne począwszy od tej daty i nie można powoływać się wobec osób zainteresowanych na przepisy ustawodawstw któregokolwiek Państwa Członkowskiego, dotyczące utraty lub przedawnienia praw.

7. W przypadku złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 4 lub 5, po upływie dwuletniego terminu rozpoczynającego się po dniu 1 stycznia 2005 r. prawa, które nie zostały utracone lub nie uległy przedawnieniu, stają się skuteczne od daty złożenia wniosku, z wyjątkiem sytuacji, gdy zastosowanie mają korzystniejsze przepisy ustawodawstwa któregokolwiek Państwa Członkowskiego.

Artykuł 95 g

Przepisy przejściowe dotyczące usunięcia z załącznika IIa pozycji o austriackim zasiłku opiekuńczym (Pflegegeld).

W przypadku wniosków dotyczących zasiłków opiekuńczych zgodnie z austriacką ustawą federalną (Bundespflegegeldgesetz) złożonych nie później niż dnia 8 marca 2001 r. na podstawie art. 10a ust. 3 niniejszego rozporządzenia przepis ten stosuje się, dopóki osoba uprawniona do zasiłku opiekuńczego zamieszkuje w Austrii po dniu 8 marca 2001 r.”;

(*) Dz.U. L 117z 4.5.2005, str1

---

10) W załącznikach II, IIa, III, IV i VI wprowadza się zmiany zgodnie z załącznikiem I do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 2

W rozporządzeniu (EWG) nr 574/72 wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 4 skreśla się ust. 11.

2) dodaje się artykuł w brzmieniu:

„Artykuł 10c

Formalności przewidziane w przypadku gdy art. 13 ust. 2 lit. d) tego rozporządzenia stosuje się do urzędników i osób o równorzędnym statusie.

Do celów stosowania art. 13 ust. 2 lit. d), instytucja wyznaczona przez właściwe władze danego Państwa Członkowskiego, którego ustawodawstwo ma zastosowanie, wydają zaświadczenie stwierdzające, że urzędnik lub osoba o równorzędnym statusie podlega jego ustawodawstwu.”;

3) w art. 12 lit. a) wprowadza się następujące zmiany:

a) tytuł otrzymuje brzmienie:

„Przepisy mające zastosowanie do osób, o których mowa w art. 14 ust. 2 i 3, art. 14a ust. 2 - 4 i art. 14 lit. c) rozporządzenia, które zwykle są zatrudnione lub prowadzą działalność na własny rachunek na terytorium dwóch lub więcej Państw Członkowskich.”;

b) zdanie wprowadzające otrzymuje brzmienie:

„Do celów stosowania art. 14 ust. 2 i 3, art. 14 lit. a) ust. 2 - 4 oraz art. 14 lit. c) rozporządzenia stosuje się następujące zasady:”;

c) dodaje się ustęp w brzmieniu:

„1a. Jeżeli, zgodnie z art. 14 ust. 2 lit. a) rozporządzenia, osoba, która należy do personelu drogowego lub latającego międzynarodowego przedsiębiorstwa przewozowego podlega ustawodawstwu Państwa Członkowskiego, na którego terytorium znajduje się zarejestrowana siedziba, miejsce prowadzenia działalności, oddział lub stałe miejsce prowadzenia działalności przedsiębiorstwa, które ją zatrudnia, lub Państwa Członkowskiego, w którym zamieszkuje i jest przeważnie zatrudniona, instytucja wyznaczona przez właściwe władze tego Państwa Członkowskiego wydaje zainteresowanej osobie zaświadczenie stwierdzające, że podlega on jego ustawodawstwu.”;

4) skreśla się art. 32a;

5) w załącznikach wprowadza się zmiany zgodnie z załącznikiem II do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 3

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 1 ust. 9, dotyczący art. 95f rozporządzenia (EWG) nr 1408/71, załącznik I pkt 1 lit. a) oraz pkt 1 lit. b) i załącznik II pkt 2 i 4 stosuje się od dnia 1 stycznia 2005 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Strasburgu, dnia 13 kwietnia 2005 r.

ZAŁĄCZNIK I

ZAŁĄCZNIK II