KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzględniając dyrektywę Rady 89/662/EWG z dnia 11 grudnia 1989 r. dotyczącą kontroli weterynaryjnych w handlu wewnątrzwspólnotowym ze względu na wprowadzenie rynku wewnętrznego (¹), w szczególności jej art. 9 ust. 4,

uwzględniając dyrektywę Rady 90/425/EWG z dnia 26 czerwca 1990 r. dotyczącą kontroli weterynaryjnych i zootechnicznych mających zastosowanie w handlu wewnątrzwspólnotowym niektórymi żywymi zwierzętami i produktami w perspektywie wprowadzenia rynku wewnętrznego (²), w szczególności jej art. 10 ust. 4,

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 999/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2001 r. ustanawiające przepisy dotyczące zapobiegania, kontroli i zwalczania niektórych pasażowalnych encefalopatii gąbczastych (³), w szczególności jego art. 23 ust. 1,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Decyzja Komisji 2001/376/WE z dnia 18 kwietnia 2001 r. dotycząca środków wymaganych przy wystąpieniu gąbczastej encefalopatii bydła w Portugalii oraz wprowadzająca program wywozu oparty na dacie (⁴), zakazuje wysyłania i wywozu z Portugalii żywego bydła i niektórych produktów pochodnych. Decyzja ta zastąpiła i uchyliła decyzję Komisji 98/653/WE (⁵) przyjętą w związku z wysoką częstotliwością występowania gąbczastej encefalopatii bydła (BSE) i brakiem właściwego postępowania w przypadkach wystąpienia tej choroby w Portugalii w czasie, o którym mowa.

(2) Naukowy Komitet Sterujący (SSC) stwierdził istnienie trzech głównych aspektów dotyczących uznawania zagrożenia BSE. Po pierwsze, zagrożenie dla ludzi związane z bezpośrednim spożyciem materiału potencjalnie zakaźnego; po drugie, zagrożenie dla człowieka w związku z przyjmowaniem lub wystawieniem na działanie przetworzonego, potencjalnie zakaźnego materiału; po trzecie, ryzyko rozprzestrzeniania choroby poprzez ponowne stosowanie materiału zakaźnego w paszach dla zwierząt. Międzynarodowa Organizacja Zdrowia Zwierząt (OIE) zaproponowała, aby stopień zagrożenia dla zdrowia ludzi i zwierząt w państwach oceniać na łącznej podstawie rozprzestrzeniania się BSE oraz stosowania środków kontroli ryzyka.

(3) Na sesji ogólnej OIE w maju 2003 r. wprowadzono poprawki do rozdziału w Kodeksie Zdrowia Zwierząt poświęconego BSE oraz zmieniono kryteria wyznaczające granicę pomiędzy krajami średniego i wysokiego ryzyka. Obecnie granicę tę wyznacza częstotliwość występowania BSE wynosząca 200 przypadków na milion sztuk bydła w wieku powyżej 24 miesięcy życia, obliczona na przestrzeni 12 poprzedzających miesięcy w państwach prowadzących aktywny nadzór.

(4) W Portugalii odnotowano 103 przypadki BSE w okresie pomiędzy 1 września 2003 r. a 31 sierpnia 2004 r. W związku z tym wskaźnik liczby przypadków BSE w Portugalii obliczony w okresie minionych 12 miesięcy wynosi 131,7. Ponadto wyniki aktywnego monitorowania i biernego nadzoru pokazują, że liczba przypadków występowania BSE w tym Państwie Członkowskim maleje.

(5) Dlatego też częstotliwość występowania BSE jest niższa niż górna granica wyznaczona dla państw średniego ryzyka występowania BSE, o której mowa w Kodeksie Zdrowia Zwierząt OIE. Zmiany na korzyść w liczbie przypadków BSE dowodzą, że środki przedsięwzięte przez Portugalię okazały się skuteczne.

(6) Zakaz karmienia zwierząt gospodarskich paszą zawierającą białka ssaków i zakaz karmienia przeżuwaczy tłuszczem ssaków wprowadzono w Portugalii dnia 4 grudnia 1998 r. W tym samym czasie zakazano gromadzenia, przechowywania i obrotu białkiem ssaków i niektórymi tłuszczami oraz zorganizowano wycofywanie z rynku istniejących zapasów.

(7) W ramach misji przeprowadzanej w Portugalii przez Biuro ds. Żywności i Weterynarii (FVO) w czerwcu 1999 r. stwierdzono, że wycofywanie z rynku istniejących zapasów zostało zakończone i kontrole w sprawie skuteczności zakazu paszowego zastosowano poprawnie. Zakaz wszedł w życie z dniem 1 lipca 1999 r.

(8) Zakaz używania określonych materiałów niebezpiecznych w żywności przeznaczonej dla ludzi lub w paszach zwierzęcych został wprowadzony w Portugalii dnia 4 grudnia 1998 r. Zakaz ten został rozszerzony zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 999/2001.

(9) Scentralizowany krajowy system identyfikacji i rejestracji bydła został wprowadzony w Portugalii dnia 1 lipca 1999 r.

(10) Rozporządzenie (WE) nr 999/2001 ustala środki dotyczące wszystkich zagrożeń dla zdrowia publicznego i zdrowia zwierząt wynikających z TSE oraz rządzące całym łańcuchem produkcji i wprowadzania na rynek żywych zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego. W szczególności ustanawia ono zasady na poziomie Wspólnoty dotyczące systematycznego monitorowania BSE, usuwania materiałów określonego ryzyka i zakazów w zakresie żywienia zwierząt.

(11) Rozporządzenie (WE) nr 999/2001 stosuje się od 1 lipca 2001 r. W trakcie kilku misji FVO w Portugalii dokonano oceny realizacji środków ustanowionych w tym rozporządzeniu mających na celu zwalczanie, kontrolę i zapobieganie TSE.

(12) Misja FVO w lutym 2004 r. wykazała, że Portugalia podjęła wszelkie niezbędne działania i w sposób zadowalający zastosowała się do zaleceń w zakresie wdrażania środków zapobiegających BSE określonych w rozporządzeniu (WE) nr 999/2001, w szczególności do tych zaleceń, które odnoszą się do nadzoru nad BSE, usuwania określonych materiałów niebezpiecznych oraz do zakazu dotyczącego paszy.

(13) Wygląda na to, że obecnie w Portugalii postępuje się w sposób właściwy z trzema głównymi aspektami uznawania zagrożenia BSE rozpoznanymi przez SSC, czyli: po pierwsze, z zagrożeniem dla ludzi związanym z bezpośrednim spożyciem materiału potencjalnie zakaźnego; po drugie, z zagrożeniem dla człowieka w związku z przyjmowaniem lub wystawieniem na działanie przetworzonego, potencjalnie zakaźnego materiału; po trzecie, z ryzykiem rozprzestrzeniania choroby poprzez ponowne stosowanie materiału zakaźnego w paszach dla zwierząt.

(14) Dlatego też właściwym jest uchylenie decyzji 2001/376/WE.

(15) Na mocy rozporządzenia (WE) nr 999/2001, kręgosłup bydła powyżej 12 miesięcy życia uznaje się za określony materiał niebezpieczny. Portugalia korzysta z odstępstwa pozwalającego na wykorzystywanie kręgosłupów otrzymanych ze sztuk bydła poniżej 30 miesięcy życia. Ponadto rozporządzenie to ustanawia dla Portugalii rozszerzoną listę określonych materiałów niebezpiecznych.

(16) Granica wieku, w którym usuwa się kręgosłup sztukom bydła oraz lista określonych materiałów niebezpiecznych, obowiązująca w innych Państwach Członkowskich powinna dotyczyć również Portugalii w celu harmonizacji handlu. Należy odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 999/2001.

(17) Dla celów jasności i spójności przepisów prawa wspólnotowego należy uchylić decyzję Komisji 2000/345/WE z dnia 22 maja 2000 r. ustalającą datę rozpoczęcia wysyłania niektórych produktów z Portugalii do Niemiec w celu ich spalenia na mocy art. 3 ust. 6 decyzji 98/653/WE (⁶), oraz decyzję Komisji 2000/371/WE z dnia 6 czerwca 2000 r. ustalającą datę rozpoczęcia wysyłania byków do walk z Portugalii do Francji na mocy art. 3 ust. 7 decyzji 98/653/WE (⁷), oraz decyzję Komisji 2000/371/WE z dnia 6 czerwca 2000 r. ustalającą datę rozpoczęcia wysyłania byków do walk z Portugalii do Francji na mocy art. 3 ust. 7 decyzji 98/653/WE (⁸).

(18) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Pokarmowego i Zdrowia Zwierząt,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Załącznik XI do rozporządzenia (WE) nr 999/2001 zmienia się zgodnie z Załącznikiem do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 2

Uchyla się decyzje 2000/345/WE, 2000/371/WE, 2000/372/WE oraz 2001/376/WE.

Artykuł 3

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 19 listopada 2004 r.

ZAŁĄCZNIK

W załączniku XI wprowadza się następujące zmiany:

1) w załączniku IX część A punkty 1 i 2 otrzymują brzmienie:

„1. a) Następujące tkanki zostają wskazane jako określony materiał niebezpieczny:

i) czaszka, z wyłączeniem żuchwy, obejmująca mózgowie i gałki oczne, kręgosłup, z wyłączeniem odcinka kręgowego ogona, wyrostków kolczystych i poprzecznych kręgu odcinka szyjnego, odcinka piersiowego i lędźwiowego oraz środkowego grzebienia krzyżowego wraz ze skrzydłami kości grzbietowej jednakże wraz ze zwojem nerwowym korzenia grzbietowego oraz rdzeniem kręgowym sztuk bydła w wieku powyżej 12 miesięcy oraz z migdałkami i jelitami od dwunastnicy do prostnicy, a także krezką u bydła bez względu na wiek zwierzęcia;

ii) czaszka, w tym mózgowie oraz gałki oczne, migdałki oraz rdzeń kręgowy owiec i kóz w wieku powyżej 12 miesięcy lub u których wyrzyna się stały siekacz w obrębie dziąsła, a także śledziona i jelito kręte u owiec i kóz bez względu na wiek.

Wiek określony w pkt i), w którym usuwa się kręgosłup bydlęcy, może zostać dostosowany w wyniku zmiany rozporządzenia w świetle statystycznego prawdopodobieństwa wystąpienia BSE w odpowiednich grupach wiekowych pogłowia bydła we Wspólnocie na podstawie wyników monitorowania BSE, o którym mowa w rozdziale A sekcja I załącznika III.

b) Poza określonymi materiałami niebezpiecznymi, wymienionymi w lit. a), następujące tkanki należy uważać za określone materiały niebezpieczne w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej: cała głowa z wyłączeniem języka, w tym mózgowie, gałki oczne, nerw trójdzielny; grasica, śledziona oraz rdzeń kręgowy u bydła w wieku powyżej 6 miesięcy.

2. Na zasadzie odstępstwa od przepisów ust. 1 lit. a) pkt i), można podjąć decyzję zgodnie z procedurą określoną w art. 24 ust. 2 w celu umożliwienia wykorzystania kręgosłupa i zwojów nerwowych korzenia grzbietowego, pochodzących od bydła:

a) urodzonego, nieprzerwanie hodowanego i poddanego ubojowi w Państwach Członkowskich, w przypadku których ocena naukowa wykazała, że wystąpienie BSE u bydła krajowego jest bardzo mało prawdopodobne lub mało prawdopodobne, ale niewykluczone; lub

b) urodzonego po dniu skutecznego wprowadzenia w życie zakazu żywienia przeżuwaczy białkiem pochodzącym od ssaków w Państwach Członkowskich, w których odnotowano przypadki BSE u zwierząt krajowych, lub w przypadku których w ocenie naukowej wykazano, że wystąpienie BSE u bydła krajowego jest prawdopodobne.

Zjednoczone Królestwo i Szwecja mogą korzystać z tego odstępstwa na podstawie uprzednio złożonych i ocenionych dowodów. Inne Państwa Członkowskie mogą wystąpić z wnioskiem o przyznanie takiego odstępstwa, dostarczając Komisji wiarygodne dowody dotyczące odpowiednio lit. a) lub b).

Państwa Członkowskie, korzystające z tego odstępstwa, poza wymogami ustanowionymi w załączniku III rozdział A sekcja I, zapewniają, że jeden z zatwierdzonych szybkich testów, wymienionych w załączniku X rozdział C pkt 4, stosuje się w przypadku wszystkich sztuk bydła w wieku powyżej 30 miesięcy, które:

i) padły w gospodarstwie lub podczas transportu, jednakże nie zostały poddane ubojowi w celu spożycia przez ludzi, z wyjątkiem padłych zwierząt w odległych obszarach o niskim zagęszczeniu pogłowia, w Państwach Członkowskich, gdzie wystąpienie BSE jest mało prawdopodobne;

ii) zostały poddane zwykłemu ubojowi w celu spożycia przez ludzi.

Niniejszego odstępstwa nie można przyznać w celu dopuszczenia wykorzystywania kręgosłupa i zwojów nerwowych korzenia grzbietowego, pochodzących od bydła w wieku powyżej 30 miesięcy ze Zjednoczonego Królestwa.

Eksperci Komisji mogą przeprowadzać kontrole na miejscu w celu dalszego zbadania przedstawionych dowodów zgodnie z art. 21.”;

2) w załączniku XI, część D pkt 1 skreśla się odniesienia do decyzji 2000/345/WE, 2000/371/WE, 2000/372/WE i 2001/376/WE.