PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 80 ust. 2,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego(¹),

stanowiąc zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 251 Traktatu(²),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Międzynarodowe stosunki między Państwami Członkowskimi a państwami trzecimi w dziedzinie transportu lotniczego były tradycyjnie regulowane dwustronnymi umowami dotyczącymi usług lotniczych pomiędzy Państwami Członkowskimi a państwami trzecimi, załącznikami do nich oraz innymi pokrewnymi umowami dwustronnymi lub wielostronnymi.

(2) Zgodnie z orzeczeniami Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich w sprawach C-466/98, C-467/98, C-468/98, C-469/98, C-471/98, C-472/98, C-475/98 i C-476/98, różne aspekty tych umów są objęte wyłączną kompetencją Wspólnoty.

(3) Trybunał potwierdził również prawo wspólnotowych przewoźników lotniczych do korzystania we Wspólnocie z prawa przedsiębiorczości, włącznie z prawem do niedyskryminacyjnego dostępu do rynku.

(4) Jeżeli okaże się, że przedmiot umowy jest objęty częściowo kompetencją Wspólnoty a częściowo kompetencją jej Państw Członkowskich, to istotne jest zapewnienie ścisłej współpracy między Państwami Członkowskimi a instytucjami wspólnotowymi, zarówno w procesie negocjacji i zawierania umów, jak również spełnienia przyjętych zobowiązań. Taki obowiązek współpracy wynika z wymogu jednolitego międzynarodowego przedstawicielstwa Wspólnoty. Instytucje Wspólnoty i Państwa Członkowskie powinny podjąć wszelkie konieczne kroki w celu zapewnienia jak najlepszej współpracy w tym zakresie.

(5) Procedura współpracy między Państwami Członkowskimi a Komisją ustanowiona niniejszym rozporządzeniem nie powinna naruszać podziału kompetencji między Wspólnotą a Państwami Członkowskimi, zgodnie z prawem wspólnotowym, tak jak jest ono interpretowane przez Trybunał Sprawiedliwości.

(6) Wszystkie istniejące umowy dwustronne między Państwami Członkowskimi a państwami trzecimi zawierające postanowienia sprzeczne z prawem wspólnotowym powinny być zmienione lub zastąpione nowymi umowami całkowicie zgodnymi z prawem wspólnotowym.

(7) Bez uszczerbku dla Traktatu, w szczególności jego art. 300, Państwa Członkowskie mogą życzyć sobie wniesienia poprawek do istniejących umów i przyjąć przepisy w celu zapewnienia ich wdrożenia do czasu wejścia w życie umowy zawartej przez Wspólnotę.

(8) Istotne jest zapewnienie, aby Państwo Członkowskie prowadzące negocjacje, uwzględniało prawo wspólnotowe, ogólne interesy Wspólnoty oraz trwające negocjacje wspólnotowe.

(9) Jeżeli Państwo Członkowskie życzy sobie włączenia przewoźników lotniczych w proces negocjacji, wszyscy przewoźnicy lotniczy prowadzący działalność gospodarczą na terytorium zainteresowanego Państwa Członkowskiego powinni być traktowani jednakowo.

(10) Prowadzenie działalności na terytorium Państwa Członkowskiego wiąże się ze skutecznym i rzeczywistym wykonywaniem działalności w dziedzinie transportu lotniczego w ramach trwałych porozumień. Forma prawna takiego prowadzenia działalności, niezależnie od tego czy jest to oddział czy jednostka zależna posiadająca osobowość prawną, nie powinna stanowić w tym względzie czynnika determinującego. Jeżeli przedsiębiorstwo prowadzi działalność na terytorium kilku Państw Członkowskich, zgodnie z definicją określoną w Traktacie, powinno ono zapewnić, w celu uniknięcia obejścia prawa krajowego, aby każde z przedsiębiorstw spełniało zobowiązania które mogą, zgodnie z prawem wspólnotowym, być nałożone poprzez prawo krajowe mające zastosowanie do prowadzonej przez nie działalności.

(11) W celu zapewnienia, aby prawa wspólnotowych przewoźników lotniczych nie były w nieuzasadniony sposób ograniczone, w dwustronnych umowach dotyczących usług lotniczych nie należy dodawać nowych uzgodnień skutkujących zmniejszeniem liczby wspólnotowych przewoźników lotniczych, którzy mogą być wyznaczeni w celu zapewnienia usług na danym rynku.

(12) Państwa Członkowskie powinny ustanowić niedyskryminacyjne i przejrzyste procedury w celu podziału prawa do ruchu między wspólnotowych przewoźników lotniczych. W ramach stosowania tych procedur Państwa Członkowskie powinny w należyty sposób uwzględnić potrzebę zapewnienia ciągłości usług lotniczych.

(13) Należy przyjąć środki konieczne do wykonania niniejszego rozporządzenia zgodnie z decyzją Rady nr 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji(³)

(14) Każde Państwo Członkowskie może powołać się na poufność postanowień umów dwustronnych, które negocjowało i zwrócić się do Komisji o nieprzekazywanie tych informacji pozostałym Państwom Członkowskim.

(15) Dnia 2 grudnia 1987 r. Królestwo Hiszpanii i Zjednoczone Królestwo uzgodniły w Londynie, we wspólnej deklaracji Ministrów Spraw Zagranicznych obu państw, procedurę zacieśniającą współpracę w wykorzystaniu portu lotniczego w Gibraltarze. Procedura ta jeszcze nie obowiązuje.

(16) Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, to znaczy koordynacja negocjacji prowadzonych z państwami trzecimi w celu zawarcia umów dotyczących usług lotniczych, potrzeba zagwarantowania zharmonizowanego podejścia w odniesieniu do wykonania i stosowania tych umów i sprawdzanie ich zgodności z prawem wspólnotowym, nie mogą być w wystarczający sposób realizowane przez Państwa Członkowskie i mogą więc, ze względu na wspólnotowy zakres niniejszego rozporządzenia, być lepiej realizowane na poziomie wspólnotowym, Wspólnota może przyjąć środki, zgodnie z zasadą pomocniczości przedstawioną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, o której mowa w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Notyfikacja Komisji

1. Bez uszczerbku dla odpowiednich kompetencji Wspólnoty i jej Państw Członkowskich, Państwo Członkowskie może wszcząć negocjacje z państwem trzecim w sprawie nowej umowy lub zmiany istniejącej umowy o usługach lotniczych, załączników do niej lub każdego innego, powiązanego z nią, dwustronnego lub wielostronnego porozumienia, w przypadku gdy jego przedmiot jest objęty częściową kompetencją Wspólnoty, pod warunkiem że:

— każda właściwa standardowa klauzula, opracowana i ustanowiona wspólnie między Państwami Członkowskimi a Komisją, jest włączona do takich negocjacji,

i że

— przestrzegana jest procedura notyfikacji przedstawiona w ust. 2, 3 i 4.

O ile zaistnieje taka potrzeba, Komisja jest zapraszana do udziału w takich negocjacjach w charakterze obserwatora.

2. Jeżeli Państwo Członkowskie ma zamiar wszcząć takie negocjacje powiadamia Komisję o swoich intencjach na piśmie. Taka notyfikacja zawiera kopię istniejącej umowy, jeżeli jest dostępna, pozostałą stosowną dokumentację i określenie postanowień jakie mają być przedmiotem negocjacji, celów negocjacji i wszelkie inne stosowne informacje. Komisja udostępnia taką notyfikację oraz, na wniosek, załączoną do niej dokumentację, pozostałym Państwom Członkowskim, z zastrzeżeniem wymogów poufności.

Informacje są przekazywane najpóźniej na miesiąc kalendarzowy przed przewidzianym rozpoczęciem formalnych negocjacji z zainteresowanym państwem trzecim. Jeżeli, ze względu na wyjątkowe okoliczności, rozpoczęcie formalnych negocjacji zaplanowane jest z mniejszym niż jednomiesięczne wyprzedzeniem, Państwo Członkowskie przekazuje informacje tak szybko jak to możliwe.

3. Państwa Członkowskie mogą zgłaszać uwagi do Państwa Członkowskiego, które powiadomiło o swojej intencji, że zamierza wszcząć negocjacje zgodnie z ust. 2. W trakcie negocjacji to Państwo Członkowskie w miarę możliwości uwzględnia te uwagi.

4. Jeżeli w ciągu piętnastu dni roboczych od otrzymania notyfikacji, określonej w ust. 2, Komisja stwierdzi, że te negocjacje mogłyby:

— naruszyć cele negocjacji prowadzonych między Wspólnotą a danym państwem trzecim

i/lub

— doprowadzić do umowy sprzecznej z prawem wspólnotowym.

informuje o tym odpowiednio Państwo Członkowskie.

Artykuł 2

Konsultacje zainteresowanych stron i udział w negocjacjach

W przypadku gdy przewoźnicy lotniczy i pozostałe zainteresowane strony mają być zaangażowane w negocjacjach określonych w art. 1, Państwa Członkowskie traktują równo wszystkich wspólnotowych przewoźników lotniczych, którzy prowadzą działalność gospodarczą na ich odpowiednich terytoriach, do których ma zastosowanie Traktat.

Artykuł 3

Zakaz wprowadzania bardziej restrykcyjnych ustaleń

Państwo Członkowskie nie zawiera żadnego nowego porozumienia z państwem trzecim, które ogranicza liczbę wspólnotowych przewoźników lotniczych, którzy, zgodnie z istniejącymi porozumieniami, mogą być wyznaczeni do dostarczania usług między jego terytorium a tym państwem, niezależnie od tego, czy dotyczy to całego rynku transportu lotniczego między dwiema stronami, czy szczególnej pary miast.

Artykuł 4

Zawieranie umów

1. W chwili podpisywania umowy, zainteresowane Państwo Członkowskie powiadamia Komisję o wynikach negocjacji wraz z wszelką stosowną dokumentacją.

2. Jeżeli w wyniku negocjacji wypracowano umowę, która zawiera stosowne standardowe klauzule określone w art. 1 ust. 1, zainteresowane Państwo Członkowskie jest uprawnione zawrzeć przedmiotową umowę.

3. Jeżeli w wyniku negocjacji wypracowano umowę, która nie zawiera stosownych standardowych klauzul określonych w art. 1 ust. 1, zainteresowane Państwo Członkowskie jest uprawnione, zgodnie z procedurą określoną w art. 7 ust. 2, zawrzeć przedmiotową umowę, pod warunkiem że nie narusza ona celów wspólnej polityki transportowej Wspólnoty. W oczekiwaniu na zakończenie tej procedury, Państwo Członkowskie może tymczasowo stosować daną umowę.

4. Niezależnie od przepisów ust. 2 i 3, jeżeli Komisja prowadzi czynne negocjacje z tym samym państwem trzecim, na podstawie mandatu szczególnego dla danego państwa lub na podstawie decyzji Rady 2004/..../WE z dnia...zezwalającej Komisji na otwarcie negocjacji z państwami trzecimi w sprawie zastąpienia niektórych postanowień w istniejących umowach dwustronnych, umową wspólnotową(⁴), zainteresowane Państwo Członkowskie może być upoważnione, zgodnie z procedurą określoną w art. 7 ust. 2, do tymczasowego stosowania umowy i/lub jej zawarcia.

Artykuł 5

Podział praw przewozowych

Jeżeli Państwo Członkowskie zawiera umowę lub wprowadza zmiany do umowy lub jej załączników, które przewidują ograniczenia w korzystaniu z praw przewozowych lub w liczbie wspólnotowych przewoźników lotniczych, kwalifikujących się by być wyznaczonymi do korzystania z praw przewozowych, dane Państwo Członkowskie zapewnia podział praw przewozowych między kwalifikującymi się wspólnotowymi przewoźnikami lotniczymi, na podstawie niedyskryminującej i przejrzystej procedury.

Artykuł 6

Publikacja procedur

Państwa Członkowskie bezzwłocznie informują Komisję w sprawie procedur, które stosują do celów art. 5 i, gdzie to stosowne, do art. 2. Do celów informacyjnych Komisja zapewnia, aby procedury te zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w ciągu ośmiu tygodni od ich otrzymania. Wszelkie nowe procedury i kolejne zmiany do istniejących procedur są zgłaszane Komisji najpóźniej osiem tygodni przed ich wejściem w życie, aby Komisja mogła zapewnić ich publikację w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w czasie tego okresu ośmiu tygodni.

Artykuł 7

Procedura komitetu

1. Komisja jest wspierana przez komitet ustanowiony na mocy art. 11 rozporządzenia Rady (EWG) nr 2408/92 z dnia 23 lipca 1992 r. w sprawie dostępu przewoźników lotniczych Wspólnoty do wewnątrzwspólnotowych tras lotniczych(⁵)

2. W przypadku dokonania odniesienia do niniejszego ustępu, stosuje się art. 3 i 7 decyzji nr 1999/468/WE, uwzględniając przepisy jej art. 8.

3. Komitet przyjmuje swój regulamin wewnętrzny.

Artykuł 8

Poufność

W przypadku powiadomienia Komisji dotyczącego negocjacji i ich wyników, zgodnie z art. 1 i 4, Państwa Członkowskie przekazują Komisji w sposób jasny, czy zawarte w nich informacje mają być uważane za poufne oraz, czy można je przekazać innym Państwom Członkowskim. Komisja i Państwa Członkowskie zapewniają, aby wszelkie informacje zidentyfikowane jako poufne, były traktowane zgodnie z art. 4 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji(⁶)

Artykuł 9

Gibraltar

1. Stosowanie niniejszego rozporządzenia do portu lotniczego w Gibraltarze jest rozumiane bez uszczerbku dla odpowiednich pozycji prawnych Królestwa Hiszpanii i Zjednoczonego Królestwa w odniesieniu do sporu dotyczącego suwerenności nad tym terytorium, na którym znajduje się port lotniczy.

2. Stosowanie niniejszego rozporządzenia do portu lotniczego w Gibraltarze zostaje zawieszone do czasu wejścia w życie uzgodnień zawartych we Wspólnej Deklaracji przyjętej przez Ministrów Spraw Zagranicznych Królestwa Hiszpanii i Zjednoczonego Królestwa w dniu 2 grudnia 1987 r. Rządy Hiszpanii i Zjednoczonego Królestwa poinformują Radę o tej dacie wejścia w życie.

Artykuł 10

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie trzydziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Strasburgu, dnia 29 kwietnia 2004 r.