KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzględniając rozporządzenie Rady nr 19/65/EWG z dnia 2 marca 1965 r. w sprawie stosowania art. 85 ust. 3 Traktatu do pewnych kategorii porozumień i uzgodnionych praktyk (¹), w szczególności jego art. 1,

po opublikowaniu projektu niniejszego rozporządzenia (²),

po konsultacji z Komitetem Doradczym ds. Porozumień Ograniczających Konkurencję i Pozycji Dominującej,

a także mając na uwadze, co następuje:

1) Rozporządzenie nr 19/65/EWG upoważnia Komisję do stosowania art. 81 ust. 3 Traktatu, w drodze rozporządzenia odnoszącego się do kategorii niektórych porozumień o transferze technologii i odpowiednich uzgodnionych praktyk objętych zakresem art. 81 ust. 1, których stronami są jedynie dwa przedsiębiorstwa.

2) Zgodnie z rozporządzeniem nr 19/65/EWG, Komisja przyjęła w szczególności rozporządzenie (WE) nr 240/96 z dnia 31 stycznia 1996 r. w sprawie stosowania art. 85 ust. 3 Traktatu do niektórych kategorii porozumień o transferze technologii(³).

3) Dnia 20 grudnia 2001 r. Komisja opublikowała sprawozdanie oceniające w sprawie rozporządzenia (WE) nr 240/96 odnoszącego się do wyłączeń grupowych w zakresie transferu technologii(⁴). Wywołało to debatę publiczną w sprawie stosowania rozporządzenia (WE) nr 240/96 oraz ogólnie w sprawie stosowania art. 81 ust. 1 i 3 Traktatu w odniesieniu do porozumień o transferze technologii. Reakcja Państw Członkowskich i stron trzecich wobec omawianego sprawozdania oceniającego w przeważającej mierze była przychylna reformie wspólnotowej polityki konkurencji w zakresie porozumień o transferze technologii. Dlatego konieczna jest zmiana rozporządzenia (WE) nr 240/96.

4) Niniejsze rozporządzenie powinno spełniać dwa wymogi, to znaczy gwarantować skuteczną ochronę konkurencji i zapewniać przedsiębiorstwom odpowiedni poziom pewności prawnej. Osiąganie tych celów powinno uwzględniać potrzebę uproszczenia ram regulacyjnych i ich stosowania. Właściwe jest odchodzenie od podejścia polegającego na wyliczaniu klauzul podlegających wyłączeniu i położenie większego nacisku na definiowanie kategorii porozumień, które podlegają wyłączeniu do pewnego poziomu pozycji rynkowej oraz na wyszczególnienie ograniczeń lub klauzul, których nie można umieszczać w takich porozumieniach. Jest to zgodne z podejściem zorientowanym gospodarczo, które ocenia skutki porozumień na właściwym rynku. Z tego rodzaju podejściem zgodne jest również przeprowadzenie rozróżnienia pomiędzy porozumieniami między konkurentami i porozumieniami między podmiotami niebędącymi konkurentami.

5) Porozumienia o transferze technologii dotyczą udzielania licencji na korzystanie z technologii. Tego rodzaju porozumienia zazwyczaj prowadzą do poprawy efektywności gospodarczej i wspierają konkurencyjność, ponieważ mogą zmniejszać powielanie działań w zakresie badań i rozwoju, wzmacniać motywację przedsiębiorstw do podejmowania nowych prac w zakresie badań i rozwoju, pobudzać innowacje ewolucyjne, ułatwiać upowszechnienie technologii oraz tworzyć konkurencję na rynku produktów.

6) Prawdopodobieństwo, że tego rodzaju skutki polegające na zwiększeniu efektywności i konkurencyjności przeważą wszelkie skutki antykonkurencyjne wynikające z ograniczeń zawartych w porozumieniach o transferze technologii zależy od pozycji zainteresowanych przedsiębiorstw na rynku i w związku z tym od skali, w jakiej przedsiębiorstwa te spotykają się z konkurencją przedsiębiorstw posiadających technologie alternatywne lub przedsiębiorstw wytwarzających produkty substytucyjne.

7) Niniejsze rozporządzenie powinno dotyczyć jedynie porozumień, w których licencjodawca zezwala licencjobiorcy na wykorzystywanie technologii licencjonowanej, w miarę możności po dalszych pracach w zakresie badań i rozwoju prowadzonych przez licencjobiorcę, w wytwarzaniu towarów lub w świadczeniu usług. Nie powinno dotyczyć porozumień licencyjnych odnoszących się do podzlecania w zakresie badań i rozwoju. Nie powinno również dotyczyć porozumień licencyjnych związanych z tworzeniem zasobów technologicznych, to znaczy porozumień dotyczących gromadzenia technologii w celu udzielania licencji stronom trzecim na korzystanie ze stworzonych pakietów praw własności intelektualnej.

8) W celu stosowania art. 81 ust. 3 w drodze rozporządzenia nie jest konieczne zdefiniowanie tych porozumień o transferze technologii, które mogą być objęte zakresem art. 81 ust. 1. Przy indywidualnej ocenie porozumień zgodnie z art. 81 ust. 1 należy uwzględnić kilka czynników, w szczególności strukturę i dynamikę odpowiednich rynków technologii i produktów.

9) Korzyść z wyłączenia grupowego, przewidziana w niniejszym rozporządzeniu, powinna być ograniczona do tych porozumień, w przypadku których można z wystarczającą pewnością założyć, że spełniają one warunki określone w art. 81 ust. 3. W celu osiągnięcia korzyści i celów związanych z transferem technologii, wyłączenie wynikające z niniejszego rozporządzenia powinno również mieć zastosowanie w odniesieniu do postanowień zawartych w porozumieniach o transferze technologii, które nie stanowią zasadniczego przedmiotu tego rodzaju porozumień, lecz które bezpośrednio odnoszą się do stosowania technologii licencjonowanej.

10) W odniesieniu do porozumień o transferze technologii między konkurentami można założyć, że w przypadku, gdy łączny udział w rynku posiadany przez strony nie przekracza 20%, a porozumienia nie zawierają niektórych surowych ograniczeń antykonkurencyjnych, porozumienia te na ogół prowadzą do usprawnienia produkcji lub dystrybucji oraz pozwalają konsumentom na godziwy udział w wynikających z tego korzyściach.

11) W przypadku porozumień o transferze technologii między przedsiębiorstwami niebędącymi konkurentami można założyć, że w przypadku, gdy jednostkowy udział we właściwych rynkach, liczony dla każdej ze stron, nie przekracza 30%, a porozumienia nie zawierają niektórych surowych ograniczeń antykonkurencyjnych, porozumienia te na ogół prowadzą do usprawnienia produkcji lub dystrybucji oraz pozwalają konsumentom na godziwy udział w wynikających z tego korzyściach.

12) Nie może istnieć domniemanie, że w zakres art. 81 ust. 1 wchodzą porozumienia o transferze technologii powyżej podanych progów udziału w rynku. Na przykład wyłączne porozumienie licencyjne między przedsiębiorstwami niekonkurującymi często nie wchodzi w zakres art. 81 ust. 1. Nie może również istnieć domniemanie, że powyżej podanych progów udziału w rynku porozumienia o transferze technologii objęte zakresem art. 81 ust. 1 nie będą spełniać warunków wyłączenia. Jednakże nie można również zakładać, iż na ogół będą one źródłem powstawania obiektywnych korzyści o takim charakterze i zasięgu, które zrównoważą sytuacje obiektywnie niekorzystne, stworzone przez nie w zakresie konkurencji.

13) Niniejsze rozporządzenie nie powinno wyłączać porozumień o transferze technologii zawierających ograniczenia, które nie są niezbędne w celu usprawnienia produkcji lub dystrybucji. W szczególności porozumienia o transferze technologii zawierające niektóre surowe ograniczenia antykonkurencyjne, takie jak ustalanie cen żądanych od stron trzecich, powinny być wykluczone z korzyści wyłączenia grupowego ustanowionego na podstawie niniejszego rozporządzenia, niezależnie od udziałów zainteresowanych przedsiębiorstw w rynku. W przypadku tego rodzaju ograniczeń podstawowych całe porozumienie powinno zostać wykluczone z korzyści wyłączenia grupowego.

14) Aby chronić motywację do działań innowacyjnych oraz właściwe stosowanie praw własności intelektualnej, niektóre ograniczenia powinny zostać wykluczone z wyłączenia grupowego. W szczególności należy wykluczyć wyłączne zobowiązania do wymiany usprawnień dających się wydzielić. W przypadku, gdy tego rodzaju ograniczenie zostaje włączone do porozumienia licencyjnego jedynie ograniczenie, o którym mowa powinno być wykluczone z korzyści wyłączenia grupowego.

15) Progi udziału w rynku, niewyłączenie niektórych porozumień o transferze technologii zawierających surowe ograniczenia antykonkurencyjne oraz ograniczenia przewidziane w niniejszym rozporządzeniu na ogół zapewniają to, że porozumienia, do których stosuje się wyłączenie grupowe nie umożliwiają uczestniczącym w nich przedsiębiorstwom eliminowania konkurencji w przypadku znacznej części przedmiotowych produktów.

16) W szczególnych przypadkach, w których porozumienia wchodzące w zakres niniejszego rozporządzenia wywołują jednak skutki niezgodne z art. 81 ust. 3 Traktatu, Komisja powinna mieć możliwość wycofania korzyści wyłączenia grupowego. Może to nastąpić w szczególności w przypadku, gdy motywacja do działań innowacyjnych zmniejsza się lub w przypadku, gdy dostęp do rynków jest utrudniony.

17) Rozporządzenie Rady (WE) nr 1/2003 z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie wprowadzenia w życie reguł konkurencji ustanowionych w art. 81 i 82 Traktatu(⁵) upoważnia właściwe organy Państw Członkowskich do wycofywania korzyści wyłączenia grupowego w odniesieniu do porozumień o transferze technologii wywołujących skutki niezgodne z art. 81 ust. 3, w przypadku gdy tego rodzaju skutki są odczuwane na ich odnośnym terytorium lub na jego części oraz w przypadku gdy tego rodzaju terytorium ma właściwości geograficznie wydzielonego rynku. Państwa Członkowskie muszą gwarantować, że wykonanie tego prawa do wycofania nie narusza jednolitego stosowania na wspólnym rynku wspólnotowych reguł konkurencji lub całkowitego skutku działania środków przyjętych w celu urzeczywistnienia tych reguł.

18) W celu wzmocnienia nadzoru nad równoległymi sieciami porozumień o transferze technologii, które wywołują podobne skutki ograniczające i obejmują więcej niż 50% danego rynku, Komisja powinna mieć możliwość uznania, że niniejszego rozporządzenia nie stosuje się do porozumień o transferze technologii, zawierających specjalne ograniczenia odnoszące się do danego rynku, tym samym przywracając pełne zastosowanie art. 81 do takich porozumień.

19) Niniejsze rozporządzenie powinno obejmować jedynie porozumienia o transferze technologii między licencjodawcą a licencjobiorcą. Powinno obejmować tego rodzaju porozumienia nawet wówczas, gdy przewidziane są warunki w odniesieniu do więcej niż jednego poziomu obrotu, poprzez na przykład postawienie wymogu wobec licencjobiorcy, aby utworzył szczególny system dystrybucji oraz określenie zobowiązań jakie licencjobiorca musi lub może nałożyć na podmioty odsprzedające produkty wytworzone w oparciu o licencję. Jednakże przy tego rodzaju warunkach i zobowiązaniach należy przestrzegać zasad konkurencji mających zastosowanie do porozumień dotyczących dostaw i dystrybucji. W ramach niniejszego rozporządzenia nie powinno się wyłączać porozumień dotyczących dostaw i dystrybucji zawartych między licencjobiorcą a jego nabywcami.

20) Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla zastosowania art. 82 Traktatu,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Definicje

1. Dla celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

a) „porozumienie” oznacza porozumienie, decyzję związku przedsiębiorstw lub uzgodnioną praktykę;

b) „porozumienie o transferze technologii” oznacza porozumienie licencyjne na korzystanie z patentu, porozumienie licencyjne na korzystanie z know-how, porozumienie licencyjne na korzystanie z prawa autorskiego do oprogramowania lub mieszane porozumienie licencyjne na korzystanie z patentu, know-how lub prawa autorskiego do oprogramowania, w tym każde tego rodzaju porozumienie zawierające postanowienia odnoszące się do sprzedaży i kupna produktów lub odnoszące się do udzielania licencji na korzystanie z innych praw własności intelektualnej lub przeniesienie praw własności intelektualnej, pod warunkiem że te postanowienia nie stanowią zasadniczego przedmiotu porozumienia i że są bezpośrednio związane z wytwarzaniem produktów objętych umową; za porozumienia o transferze technologii uznaje się również przeniesienie patentów, know-how, praw autorskich do oprogramowania lub połączenie tych elementów, z zastrzeżeniem, że część ryzyka związanego z wykorzystaniem technologii ponosi nadal cedent, w szczególności w przypadku gdy kwota płatna w związku z przeniesieniem zależy od obrotu uzyskanego przez cesjonariusza w zakresie produktów wytworzonych z zastosowaniem cedowanej technologii, od ilości tego rodzaju produktów wytworzonych lub od liczby wykonanych czynności z wykorzystaniem danej technologii;

c) „porozumienie wzajemne” oznacza porozumienie o transferze technologii, w przypadku gdy dwa przedsiębiorstwa udzielają sobie, w tych samych lub w oddzielnych umowach, licencji na korzystanie z patentu, licencji na korzystanie z know-how, licencji na korzystanie z praw autorskich do oprogramowania lub licencji mieszanej na korzystanie z patentu, know-how lub z praw autorskich do oprogramowania oraz w przypadku gdy licencje te dotyczą technologii konkurencyjnych lub w przypadku gdy mogą być wykorzystane do wytwarzania produktów konkurencyjnych;

d) „porozumienie „jednokierunkowe” oznacza porozumienie o transferze technologii, w przypadku gdy jedno przedsiębiorstwo udziela drugiemu licencji na korzystanie z patentu, licencji na korzystanie z know-how, licencji na korzystanie z praw autorskich do oprogramowania lub licencji mieszanej na korzystanie z patentu, know-how lub praw autorskich do oprogramowania, albo w przypadku gdy dwa przedsiębiorstwa udzielają sobie tego rodzaju licencji, lecz wszystkie te licencje nie dotyczą konkurencyjnych technologii i nie mogą być wykorzystane do wytwarzania produktów konkurencyjnych;

e) „produkt” oznacza towar lub usługę, w tym zarówno towary i usługi w toku, jak i towary i usługi gotowe;

f) „produkty objęte umową” są produkty wytworzone z wykorzystaniem technologii licencjonowanej;

g) „prawa własności intelektualnej” obejmują prawa własności przemysłowej, prawo autorskie i prawa pokrewne;

h) „patenty” oznaczają patenty, wnioski o udzielenie patentu, wzory użytkowe, wnioski o rejestrację wzorów użytkowych, projekty, topografie układów scalonych, dodatkowe świadectwa ochronne dla produktów leczniczych lub innych produktów, w odniesieniu do których można uzyskać tego rodzaju dodatkowe świadectwa ochronne oraz świadectwa dla hodowców roślin;

i) „know-how” oznacza pakiet nieopatentowanych informacji praktycznych, wynikających z doświadczenia i badań, które są:

(i) niejawne, czyli nie są powszechnie znane lub łatwo dostępne,

(ii) istotne, czyli ważne i użyteczne z punktu widzenia wytwarzania produktów objętych umową, i

(iii) zidentyfikowane, czyli opisane w wystarczająco zrozumiały sposób, aby można było sprawdzić czy spełniają kryteria niejawności i istotności;

j) „przedsiębiorstwa konkurujące” oznaczają przedsiębiorstwa, które konkurują na rynku odnośnej technologii i/lub na właściwym rynku asortymentowym, czyli:

(i) przedsiębiorstwa konkurujące na rynku odnośnej technologii, będące przedsiębiorstwami udzielającymi licencji na technologie konkurencyjne bez wzajemnego naruszania swoich praw własności intelektualnej (faktyczni konkurenci na rynku technologii); rynek odnośnej technologii obejmuje technologie uznawane przez licencjobiorców za zamienne lub substytucyjne w stosunku do technologii licencjonowanej, ze względu na właściwości danych technologii, opłaty licencyjne z nimi związane oraz ich zamierzonego zastosowania,

(ii) przedsiębiorstwa konkurujące na właściwym rynku asortymentowym, będące przedsiębiorstwami, które wobec braku porozumienia o transferze technologii, działają na właściwym rynku(-ach) asortymentowym lub na rynku(-ach) geograficznie wydzielonym, gdzie dane produkty objęte umową są sprzedawane, bez wzajemnego naruszania praw własności intelektualnej (faktyczni konkurenci na rynku danego produktu) lub które, z przyczyn realistycznych, poniosłyby konieczne inwestycje dodatkowe lub inne koszty związane z przekształceniem, tak aby we właściwym czasie, bez wzajemnego naruszania praw własności intelektualnej, mogły wejść na dany rynek (dane rynki) produktu oraz rynek(-ki) geograficznie wydzielony(-e) w reakcji na niewielki i stały wzrost cen względnych (potencjalni konkurenci na rynku asortymentowym); właściwy rynek asortymentowy obejmuje produkty uznane przez nabywców za zamienne lub substytucyjne w stosunku do produktów objętych umową, ze względu na właściwości produktów, ich ceny i zamierzone zastosowanie;

k) „system selektywnej dystrybucji” oznacza system dystrybucji, w którym licencjodawca zobowiązuje się do udzielenia licencji na wytwarzanie produktów objętych umową jedynie licencjobiorcom wybranym na podstawie określonych kryteriów i w którym ci licencjobiorcy zobowiązują się do niesprzedawania produktów objętych umową nieautoryzowanym dystrybutorom;

l) „terytorium wyłączne” oznacza terytorium, na którym tylko jednemu przedsiębiorstwu wolno wytwarzać produkty objęte umową, z wykorzystaniem technologii licencjonowanej, bez uszczerbku dla możliwości udzielenia zezwolenia na wymienionym terytorium innemu licencjobiorcy na wytwarzanie produktów objętych umową jedynie dla konkretnego klienta, w przypadku gdy ta druga licencja została udzielona w celu utworzenia alternatywnego źródła dostaw dla tego klienta;

m) „wyłączna grupa klientów” oznacza taką grupę klientów, której tylko jednemu przedsiębiorstwu wolno czynnie sprzedawać produkty objęte umową, wytworzone z wykorzystaniem technologii licencjonowanej;

n) „usprawnienie dające się wydzielić” oznacza usprawnienie, które może być wykorzystane bez naruszania technologii licencjonowanej.

2. Określenia „przedsiębiorstwo”, „licencjodawca” i „licencjobiorca” obejmują ich odpowiednie przedsiębiorstwa powiązane.

„Przedsiębiorstwami powiązanymi” są:

a) przedsiębiorstwa, w których strona porozumienia bezpośrednio lub pośrednio:

(i) korzysta z prawa do więcej niż połowy głosów, lub

(ii) ma prawo do powołania więcej niż połowy członków rady nadzorczej, zarządu lub organów prawnie reprezentujących przedsiębiorstwo, lub

(iii) ma prawo zarządzania sprawami przedsiębiorstwa;

b) przedsiębiorstwa, które bezpośrednio lub pośrednio posiadają, wobec strony porozumienia, prawa lub uprawnienia wymienione w lit. a);

c) przedsiębiorstwa, w których przedsiębiorstwo określone w lit. b) posiada, bezpośrednio lub pośrednio, prawa lub uprawnienia wymienione w lit. a);

d) przedsiębiorstwa, w których strona porozumienia wraz z jednym lub więcej przedsiębiorstwami określonymi w lit. a), b) lub c), lub w których dwa lub więcej z tych ostatnich przedsiębiorstw wspólnie posiadają prawa lub uprawnienia wymienione w lit. a);

e) przedsiębiorstwa, w których prawa lub uprawnienia wymienione w lit. a) posiadają wspólnie:

(i) strony porozumienia lub odpowiednio ich przedsiębiorstwa powiązane określone w lit. a)-d), lub

(ii) jedna lub więcej ze stron porozumienia albo jedno lub więcej z ich przedsiębiorstw powiązanych określonych w lit. a)-d) oraz jedna lub więcej stron trzecich."

Artykuł 2

Wyłączenie

Na mocy art. 81 ust. 3 Traktatu oraz z zastrzeżeniem przepisów niniejszego rozporządzenia uznaje się, że art. 81 ust. 1 Traktatu nie ma zastosowania do porozumień o transferze technologii zawartych pomiędzy dwoma przedsiębiorstwami, zezwalających na wytwarzanie produktów objętych umową.

Niniejsze wyłączenie stosuje się w zakresie, w jakim takie porozumienia zawierają ograniczenia konkurencji wchodzące w zakres art. 81 ust. 1. Wyłączenie stosuje się do momentu, w którym upływa, wygasa lub zostaje unieważnione prawo własności intelektualnej w technologii licencjonowanej lub, w przypadku know-how, tak długo jak długo know-how pozostaje niejawne, z wyjątkiem sytuacji, w której know-how staje się publicznie znane w wyniku działania licencjobiorcy, przy czym w takim przypadku wyłączenie stosuje się w okresie ważności porozumienia.

Artykuł 3

Progi udziału w rynku

1. W przypadku, gdy przedsiębiorstwa będące stronami porozumienia są przedsiębiorstwami konkurującymi, wyłączenie przewidziane w art. 2 stosuje się pod warunkiem, że łączny udział stron w rynku nie przekracza 20% na właściwym omawianym rynku asortymentowym i technologii.

2. W przypadku, gdy przedsiębiorstwa będące stronami porozumienia nie są przedsiębiorstwami konkurującymi, wyłączenie przewidziane w art. 2 stosuje się pod warunkiem, że udział każdej ze stron w rynku nie przekracza 30% na właściwym omawianym rynku asortymentowym i technologii.

3. Dla celów ust. 1 i 2, udział strony w rynku(-ach) odnośnej technologii określa się z punktu widzenia występowania technologii licencjonowanej na właściwym rynku(-ach)asortymentowym. Udział licencjodawcy w rynku odnośnej technologii jest połączonym udziałem produktów objętych umową, wytworzonych przez licencjodawcę i jego licencjobiorców, w właściwym rynku asortymentowym.

Artykuł 4

Ograniczenia podstawowe

1. W przypadku, gdy przedsiębiorstwa będące stronami porozumienia są przedsiębiorstwami konkurującymi, wyłączenie przewidziane w art. 2 nie ma zastosowania do porozumień, które bezpośrednio lub pośrednio, oddzielnie lub w połączeniu z innymi czynnikami pod kontrolą stron, mają na celu:

a) ograniczenie zdolności strony do ustalania cen przy sprzedaży stronom trzecim,

b) ograniczenie wytwarzania, z wyjątkiem ograniczeń w zakresie wytwarzania produktów objętych umową, nałożone na licencjobiorcę w porozumieniu „jednokierunkowym” lub nałożone jedynie na jednego z licencjobiorców w porozumieniu wzajemnym;

c) podział rynków lub klientów z wyjątkiem:

(i) zobowiązania licencjobiorcy(-ów) do wytwarzania z wykorzystaniem technologii licencjonowanej tylko w jednej lub więcej technicznych dziedzinach zastosowań lub na jednym lub więcej rynkach produktu,

(ii) zobowiązania licencjodawcy i/lub licencjobiorcy, w porozumieniu „jednokierunkowym”, do niewytwarzania z wykorzystaniem technologii licencjonowanej tylko w jednej lub więcej technicznych dziedzinach zastosowań lub na jednym lub więcej rynkach produktu, lub na jednym lub więcej wyłącznych terytoriach zastrzeżonych dla drugiej strony,

(iii) zobowiązania licencjodawcy do nieudzielania licencji na korzystanie z technologii innemu licencjobiorcy na konkretnym terytorium,

(iv) ograniczenia przez licencjobiorcę i/lub licencjodawcę, w porozumieniu „jednokierunkowym”, sprzedaży czynnej i/lub biernej na wyłącznym terytorium lub wyłącznej grupie klientów zastrzeżonej dla drugiej strony,

(v) ograniczenia przez licencjobiorcę, w porozumieniu „jednokierunkowym”, sprzedaży czynnej na wyłącznym terytorium lub wyłącznej grupie klientów, które zostały przydzielone przez licencjodawcę innemu licencjobiorcy, o ile ten ostatni nie był przedsiębiorstwem konkurującym wobec licencjodawcy w momencie zawierania jego własnego porozumienia licencyjnego,

(vi) zobowiązania licencjobiorcy do wytwarzania produktów objętych umową jedynie na jego własny użytek, pod warunkiem że nie ma ograniczeń dla licencjobiorcy w zakresie czynnej i biernej sprzedaży produktów objętych umową jako części zapasowych dla jego własnych produktów,

(vii) zobowiązania licencjobiorcy, w porozumieniu „jednokierunkowym”, do wytwarzania produktów objętych umową jedynie dla konkretnego klienta, w przypadku, gdy licencja została udzielona w celu utworzenia alternatywnego źródła dostaw dla tego klienta;

d) ograniczenie zdolności licencjobiorcy do wykorzystywania jego własnej technologii lub ograniczenie zdolności którejkolwiek ze stron porozumienia do prowadzenia działań w zakresie badań i rozwoju, chyba że to ostatnie ograniczenie jest niezbędne, aby zapobiec ujawnieniu licencjonowanego know-how wobec stron trzecich.

2. W przypadku, gdy przedsiębiorstwa będące stronami porozumienia nie są przedsiębiorstwami konkurującymi, wyłączenie przewidziane w art. 2 nie ma zastosowania do porozumień, które bezpośrednio lub pośrednio, oddzielnie lub w połączeniu z innymi czynnikami pod kontrolą stron, mają na celu:

a) ograniczenie zdolności strony do ustalania cen przy sprzedaży produktów objętych umową stronom trzecim, bez uszczerbku dla możliwości wyznaczania najwyższej ceny sprzedaży lub wskazywania ceny sprzedaży, pod warunkiem że nie jest to równoznaczne ze stałą lub najniższą ceną sprzedaży określaną w wyniku nacisku którejkolwiek ze stron lub zachęt proponowanych przez którąkolwiek ze stron;

b) ograniczenie terytorium lub klientów, na które lub którym licencjobiorca może biernie sprzedawać produkty objęte umową, z wyjątkiem:

(i) ograniczenia sprzedaży biernej na wyłącznym terytorium lub wyłącznej grupie klientów, które są zastrzeżone dla licencjodawcy,

(ii) ograniczenia sprzedaży biernej na wyłącznym terytorium lub wyłącznej grupie klientów, które zostały przydzielone przez licencjodawcę innemu licencjobiorcy w ciągu pierwszych dwóch lat, podczas których ten inny licencjobiorca sprzedaje produkty objęte umową na danym terytorium lub danej grupie klientów,

(iii) zobowiązania do wytwarzania produktów objętych umową jedynie na swój własny użytek, pod warunkiem, że nie ma ograniczeń dla licencjobiorcy w zakresie czynnej i biernej sprzedaży produktów objętych umową jako części zapasowych dla jego własnych produktów,

(iv) zobowiązania do wytwarzania produktów objętych umową jedynie dla konkretnego klienta, w przypadku, gdy licencja ta została udzielona w celu utworzenia alternatywnego źródła dostaw dla tego klienta,

(v) ograniczenia sprzedaży odbiorcom końcowym przez licencjobiorcę działającego na poziomie sprzedaży hurtowej,

(vi) ograniczenia sprzedaży nieautoryzowanym dystrybutorom przez uczestników systemu selektywnej dystrybucji;

c) ograniczenie sprzedaży czynnej lub biernej odbiorcom końcowym przez licencjobiorcę będącego uczestnikiem systemu selektywnej dystrybucji i działającemu na poziomie sprzedaży detalicznej, bez uszczerbku dla możliwości zakazywania uczestnikowi systemu prowadzenia działalności z nieuprawnionego miejsca.

3. W przypadku, gdy przedsiębiorstwa będące stronami porozumienia nie są przedsiębiorstwami konkurującymi w momencie zawierania porozumienia lecz stają się później przedsiębiorstwami konkurującymi, stosuje się ust. 2, a nie ust. 1 w całym okresie obowiązywania porozumienia, chyba że porozumienie jest następnie zmienione w istotnym zakresie.

Artykuł 5

Ograniczenia wykluczone

1. Wyłączenie przewidziane w art. 2 nie ma zastosowania do następujących zobowiązań zawartych w porozumieniach o transferze technologii:

a) wszelkie bezpośrednie lub pośrednie zobowiązanie licencjobiorcy do udzielania wyłącznej licencji na rzecz licencjodawcy lub na rzecz strony trzeciej wyznaczonej przez licencjodawcę, na korzystanie z własnych usprawnień dających się wydzielić z technologii licencjonowanej lub z własnych nowych zastosowań tej technologii, opracowanych przez licencjobiorcę;

b) wszelkie bezpośrednie lub pośrednie zobowiązanie licencjobiorcy do przeniesienia, w całości lub w części, na licencjodawcę lub na stronę trzecią wyznaczoną przez licencjodawcę, praw do własnych usprawnień dających się wydzielić z technologii licencjonowanej lub do własnych nowych zastosowań tej technologii, opracowanych przez licencjobiorcę;

c) wszelkie bezpośrednie lub pośrednie zobowiązanie licencjobiorcy do niekwestionowania ważności praw własności intelektualnej, które licencjodawca ma na wspólnym rynku, bez uszczerbku dla możliwości uwzględnienia wypowiedzenia porozumienia o transferze technologii w razie kwestionowania przez licencjobiorcę ważności jednego lub więcej licencjonowanych praw własności intelektualnej.

2. W przypadku, gdy przedsiębiorstwa będące stronami porozumienia nie są przedsiębiorstwami konkurującymi, wyłączenie przewidziane w art. 2 nie ma zastosowania do żadnego bezpośredniego lub pośredniego zobowiązania ograniczającego zdolność licencjobiorcy do wykorzystywania jego własnej technologii lub ograniczającego zdolność którejkolwiek ze stron porozumienia do prowadzenia działań w zakresie badań i rozwoju, chyba że to ostatnie ograniczenie jest niezbędne aby zapobiec ujawnieniu licencjonowanego know-how wobec stron trzecich.

Artykuł 6

Wycofanie w przypadkach indywidualnych

1. Zgodnie z art. 29 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1/2003 Komisja może cofnąć korzyść wynikającą z niniejszego rozporządzenia, jeśli uznaje w jakimkolwiek szczególnym przypadku, że porozumienie o transferze technologii, do którego stosuje się wyłączenie przewidziane w art. 2 wywołuje jednak skutki niezgodne z art. 81 ust. 3 Traktatu, w szczególności w przypadku, gdy:

a) dostęp technologii stron trzecich do rynku jest ograniczony, na przykład ze względu na kumulacyjne skutki równoległych sieci podobnych restrykcyjnych porozumień zakazujących licencjobiorcom stosowania technologii stron trzecich;

b) dostęp potencjalnych licencjobiorców do rynku jest ograniczony, na przykład ze względu na kumulacyjne skutki równoległych sieci podobnych restrykcyjnych porozumień zakazujących licencjodawcom udzielania licencji innym licencjobiorcom;

c) strony nie wykorzystują technologii licencjonowanej, bez żadnego obiektywnie uzasadnionego powodu.

2. W razie, gdy w jakimkolwiek przypadku porozumienie o transferze technologii, do którego stosuje się wyłączenie przewidziane w art. 2, wywołuje skutki niezgodne z art. 81 ust. 3 Traktatu, na terytorium Państwa Członkowskiego lub w jego części mającej właściwości geograficznie wydzielonego rynku, urząd ds. konkurencji w danym Państwie Członkowskim może cofnąć korzyści wynikające z niniejszego rozporządzenia, w zastosowaniu art. 29 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1/2003, w odniesieniu do danego terytorium, w takich samych okolicznościach jakie zostały określone w ust. 1 niniejszego artykułu.

Artykuł 7

Niestosowanie niniejszego rozporządzenia

1. Na mocy art. 1a rozporządzenia nr 19/65/EWG Komisja może w drodze rozporządzenia oświadczyć, że w przypadku, gdy równoległe sieci podobnych porozumień o transferze technologii obejmują więcej niż 50% właściwego rynku, niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do porozumień o transferze technologii, zawierających szczególne ograniczenia odnoszące się do tego rynku.

2. Rozporządzenia na mocy ust. 1 nie stosuje się wcześniej niż sześć miesięcy po jego przyjęciu.

Artykuł 8

Stosowanie progów udziału w rynku

1. Do celów stosowania progów udziałów w rynku przewidzianych w art. 3 stosuje się zasady określone w niniejszym ustępie.

Udział w rynku wylicza się na podstawie danych dotyczących wartości sprzedaży rynkowej. Jeżeli dane dotyczące wartości sprzedaży rynkowej nie są dostępne, przy ustalaniu udziału przedmiotowych przedsiębiorstw w rynku można stosować oszacowania oparte na innych wiarygodnych informacjach rynkowych, w tym dotyczących wielkości sprzedaży rynkowej.

Udział w rynku wylicza się na podstawie danych odnoszących się do poprzedniego roku kalendarzowego.

Udział przedsiębiorstwa w rynku, o którym mowa w art. 1 ust. 2 akapit drugi lit. e) zalicza się w częściach równych każdemu przedsiębiorstwu dysponującemu prawami lub uprawnieniami wymienionymi w art. 1 ust. 2 akapit drugi lit. a).

2. Jeżeli udział w rynku, o którym mowa w art. 3 ust. 1 lub 2 początkowo nie przekracza odpowiednio 20% lub 30%, ale następnie rośnie ponad te progi, wyłączenie przewidziane w art. 2 stosuje się nadal przez okres dwóch kolejnych lat kalendarzowych następujących po roku, w którym próg odpowiednio 20% lub 30% został przekroczony po raz pierwszy.

Artykuł 9

Uchylenie

Rozporządzenie (EWG) nr 240/96 traci moc.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia są traktowane jak odesłania do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 10

Okres przejściowy

Zakaz określony w art. 81 ust. 1 Traktatu nie ma zastosowania w okresie od dnia 1 maja 2004 r. do 31 marca 2006 r. w odniesieniu do porozumień będących w mocy w dniu 30 kwietnia 2000 r., które nie spełniają warunków wyłączenia przewidzianego w niniejszym rozporządzeniu, ale które spełniają warunki wyłączenia przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 240/96.

Artykuł 11

Okres ważności

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie w dniu 1 maja 2004 r.

Niniejsze rozporządzenie traci moc z dniem 30 kwietnia 2014 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 7 kwietnia 2004 r.