RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 14,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W dniu 17 grudnia 1998 r. Rada przyjęła wspólne działanie 1999/34/WPZiB w sprawie wkładu Unii Europejskiej w zwalczanie destabilizującego gromadzenia i rozpowszechniania ręcznej broni strzeleckiej i broni lekkiej (¹).

(2) Raport Zespołu Ekspertów Rządowych w sprawie ręcznej broni strzeleckiej uznaje amunicję za sprawę o dużym znaczeniu w konfliktach z wykorzystaniem ręcznej broni strzeleckiej i broni lekkiej.

(3) Należy przyjąć nowe wspólne działanie w celu włączenia do niego, gdzie właściwe, amunicji do ręcznej broni strzeleckiej i broni lekkiej, a wspólne działanie 1999/34/WPZiB powinno zostać w związku z tym uchylone,

PRZYJMUJE NINIEJSZE WSPÓLNE DZIAŁANIE:

Artykuł 1

1. Cele niniejszego wspólnego działania są następujące:

– zwalczać i przyczyniać się do zakończenia destabilizującego gromadzenia i rozpowszechniania broni lekkiej,

– przyczyniać się do zredukowania istniejącego nagromadzenia tej broni i amunicji do poziomów zgodnych ze słusznymi potrzebami krajów w zakresie bezpieczeństwa, oraz

– pomagać w rozwiązywaniu problemów spowodowanych takim nagromadzeniem.

2. Niniejsze wspólne działanie pociąga za sobą następujące elementy:

– budowanie zgody co do podstaw i środków wymienionych w tytule I,

– wnoszenie wieloaspektowego wkładu, jak określono w tytule II.

3. Niniejsze wspólne działanie stosuje się do broni spisanych w Załączniku.

TYTUŁ I

Zasady dotyczące aspektów prewencji i reagowania

Artykuł 2

Unia wzmacnia wysiłki w celu budowania zgody na właściwych płaszczyznach regionalnych i międzynarodowych (na przykład ONZ i OBWE) oraz pomiędzy państwami dotkniętymi problemem co do zasad i środków określonych w art. 4 i 5, jako bazy dla regionalnego i rozszerzającego podejścia do problemu oraz, gdzie właściwe, globalnych instrumentów międzynarodowych dotyczących broni lekkiej.

Artykuł 3

Dążąc do celów określonych w art. 1, Unia ma na celu budowanie zgody na stosownych płaszczyznach międzynarodowych i, gdzie właściwe, w kontekście regionalnym dla urzeczywistnienia następujących zasad i środków mających zapobiegać dalszemu destabilizującemu gromadzeniu broni lekkiej:

a) zobowiązanie się wszystkich krajów do importu i posiadania broni lekkiej tylko dla ich słusznych potrzeb w zakresie bezpieczeństwa, do poziomu proporcjonalnego do ich słusznych wymogów obronności i bezpieczeństwa, łącznie z ich zdolnością do uczestnictwa w operacjach pokojowych ONZ;

b) zobowiązanie się krajów wywożących do dostarczania broni lekkiej wyłącznie rządom (bezpośrednio albo poprzez należycie licencjonowane jednostki upoważnione do dostarczania broni w ich imieniu) zgodnie z odpowiednimi restrykcyjnymi międzynarodowymi i regionalnymi kryteriami wywozu broni, jak w szczególności przewidziano w kodeksie postępowania UE, łącznie z wydawanymi na podstawie oficjalnego zezwolenia świadectwami ostatecznego przeznaczenia lub, gdy właściwe, innych stosownych informacji w sprawie ostatecznego przeznaczenia;

c) zobowiązanie się wszystkich krajów do produkcji broni lekkiej wyłącznie do celów posiadania, jak wymieniono w lit. a), lub eksportu, jak wymieniono w lit. b);

d) w celu zapewnienia kontroli, utworzenie i utrzymywanie narodowych spisów legalnie posiadanej broni będącej własnością władz kraju oraz ustanowienie restrykcyjnego narodowego prawodawstwa dotyczącego broni lekkiej obejmującego sankcje karne i skuteczną kontrolę administracyjną;

e) stworzenie środków budowy zaufania, obejmujących środki popierania przejrzystości i otwartości, przez regionalne rejestry broni lekkiej i wymianę dostępnych informacji dotyczących wywozu, przywozu, produkcji i własności broni lekkiej oraz narodowego prawodawstwa dotyczącego broni, a także przez konsultacje z udziałem właściwych stron w sprawie wymienionych informacji;

f) zaangażowanie się w zwalczanie nielegalnego handlu bronią lekką przez wprowadzenie w życie skutecznych kontroli krajowych, takich jak sprawne mechanizmy graniczne i celne, regionalna i międzynarodowa współpraca oraz wzmożona wymiana informacji;

g) zaangażowanie się w wydanie walki i odwrócenie „kultur przemocy” przez wzmaganie społecznego zaangażowania dzięki szkolnictwu publicznemu i programom uświadamiającym.

Artykuł 4

W dążeniu do celów określonych w art. 1 wysiłki Unii będą skierowane na budowę zgody na stosownych płaszczyznach międzynarodowych i, stosownie do kontekstu regionalnego dla urzeczywistnienia następujących zasad i środków mających zapobiegać dalszemu destabilizującemu gromadzeniu broni lekkiej i amunicji do niej:

a) stosowną pomoc krajom żądającym wsparcia dla kontroli i wyeliminowania nadwyżek broni lekkiej i amunicji do niej, szczególnie tam, gdzie mogłoby to pomóc w zapobieżeniu konfliktowi zbrojnemu lub w sytuacjach po zakończeniu konfliktu;

b) popieranie środków budowy zaufania i zachęty w celu popierania dobrowolnego składania nadwyżek broni lekkiej i broni lekkiej posiadanej nielegalnie oraz amunicji do niej, demobilizacji bojowników i następującej po niej rehabilitacji i ponownej integracji, środków obejmujących przestrzeganie układów pokojowych i o kontroli zbrojeń pod wspólnym nadzorem lub nadzorem strony trzeciej, przestrzegania praw człowieka i zasad humanitarnych, ochrony praworządności, zwłaszcza w odniesieniu do bezpieczeństwa osobistego byłych bojowników oraz amnestii dotyczącej broni lekkiej, jak również lokalnych projektów rozwojowych oraz innych gospodarczych i społecznych zachęt;

c) skuteczne usuwanie nadwyżek broni lekkiej obejmujące bezpieczne składowanie, jak również szybkie i skuteczne niszczenie tej broni i amunicji do niej, najlepiej pod nadzorem międzynarodowym;

d) udzielanie pomocy przez właściwe międzynarodowe organizacje, programy i agencje jak również struktury regionalne.

Artykuł 5

Państwa Członkowskie popierają, gdzie stosowne, w kontekście rozwiązywania konfliktów zbrojnych:

a) zawarcie w mandatach operacji wspierania pokoju lub innych stosownych misji wspierających pokojowe uregulowanie przepisów odnoszących się do demobilizacji, eliminacji nadwyżek broni i amunicji do niej oraz włączenia byłych bojowników do układów pokojowych między stronami konfliktu;

b) rozważenie możliwości przyjęcia przez Radę Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych niezbędnych postanowień dla działań zapewniających usunięcie broni lekkiej i amunicji do niej w kontekście demobilizacji, w przypadku gdy kraj lub zaangażowane strony nie są w stanie wypełnić stosownych zobowiązań.

TYTUŁ II

Wkład Unii w określone działania

Artykuł 6

1. Unia udziela finansowego i technicznego wsparcia programom i projektom, które wnoszą bezpośredni i rozpoznawalny wkład do zasad i środków określonych w tytule I, łącznie ze stosownymi programami i projektami kierowanymi przez Narody Zjednoczone, Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża, inne organizacje międzynarodowe oraz struktury regionalne i organizacje pozarządowe. Projekty takie obejmować mogą, między innymi, odbieranie broni, reformę sektora bezpieczeństwa oraz programy demobilizacji i ponownej integracji, jak również specjalne programy pomocy ofiarom.

2. Udzielając takiego wsparcia, Unia bierze pod uwagę, w szczególności, zaangażowanie się odbiorców w przestrzeganie zasad wymienionych w art. 3; respektowanie przez nich praw człowieka; przestrzeganie przez nich międzynarodowych zasad humanitarnych i ochronę praworządności; oraz przestrzeganie przez nich zobowiązań międzynarodowych, w szczególności w odniesieniu do istniejących traktatów pokojowych i międzynarodowych porozumień o kontroli zbrojeń.

Artykuł 7

1. Rada decyduje o:

– przydzielaniu finansowego i technicznego wsparcia określonego w art. 6,

– priorytetach dla użytkowania tych funduszy,

– warunkach wprowadzania w życie określonych działań Unii, łącznie z możliwością wyznaczenia, w szczególnych przypadkach, osoby odpowiedzialnej za ich wprowadzenie w życie.

2. Rada decyduje o zasadzie, przygotowaniu i finansowaniu takich projektów na podstawie konkretnych i należycie uwzględniających koszty propozycji projektowych i dla każdego przypadku oddzielnie, nie naruszając dwustronnego wkładu Państw Członkowskich i funkcjonowania Wspólnoty.

3. Urząd Przewodniczącego, na mocy warunków określonych w art. 18 ust. 2 Traktatu:

– zapewnia łączność z Narodami Zjednoczonymi i innymi właściwymi zaangażowanymi organizacjami,

– ustanawia, ze strukturami regionalnymi i krajami trzecimi, kontakty potrzebne do wprowadzenia w życie określonych działań Unii.

Na bieżąco powiadamia Radę.

Artykuł 8

Rada zwraca uwagę, że Komisja zamierza nakierować swoje działania na osiąganie celów i priorytetów niniejszego wspólnego działania, gdzie stosowne, za pomocą środków przynależnych Wspólnocie.

Artykuł 9

1. Rada i Komisja są odpowiedzialne za zapewnienie spójności działań Unii w dziedzinie broni lekkiej, w szczególności w odniesieniu do polityk rozwoju. W tym celu Państwa Członkowskie i Komisja przedkładają wszelkie stosowne informacje właściwym organom Rady. Rada i Komisja zapewniają wprowadzenie w życie działań przez nie przeprowadzanych, zgodnie ze swymi kompetencjami.

2. Państwa Członkowskie usiłują również zwiększać skuteczność swych działań krajowych w dziedzinie broni lekkiej. Działania podjęte zgodnie z art. 6 w jak największym stopniu skoordynowane są z tymi podjętymi przez Państwa Członkowskie i Wspólnotę.

Artykuł 10

Wspólne Działanie 1999/34/WPZiB niniejszym traci moc.

Artykuł 11

Rada dokonuje corocznego przeglądu działań podjętych w ramach niniejszego wspólnego działania.

Artykuł 12

Niniejsze wspólne działanie wchodzi w życie z dniem jego przyjęcia.

Artykuł 13

Niniejsze wspólne działanie zostaje opublikowane w Dzienniku Urzędowym.

Sporządzono w Brukseli, dnia 12 lipca 2002 r.

ZAŁĄCZNIK

Niniejsze wspólne działanie stosuje się do następujących kategorii broni, nie przesądzając wszelkich innych ustalonych w przyszłości na forum międzynarodowym definicji ręcznej broni strzeleckiej i broni lekkiej. Kategorie te mogą podlegać dalszemu uściśleniu i mogą być zrewidowane w świetle takich ustalonych w przyszłości na forum międzynarodowym definicji.

a) Ręczna broń strzelecka i akcesoria specjalnie zaprojektowane do użytku wojskowego:

– karabiny maszynowe (łącznie z ciężkimi karabinami maszynowymi),

– pistolety maszynowe,

– karabiny samoczynne,

– karabiny samopowtarzalne, jeśli zaprojektowane i/lub wprowadzone jako model do sił zbrojnych,

– spowalniacze (tłumiki).

b) Przenośna broń lekka:

– działa (łącznie z działami automatycznymi), haubice i moździerze kalibru mniejszego niż 100 mm,

– granatniki,

– broń przeciwczołgowa, działa bezodrzutowe (rakiety odpalane z ramienia),

– przeciwpancerne pociski kierowane i ręczne granatniki przeciwpancerne,

– przeciwlotnicze pociski kierowane/przenośne systemy obrony przeciwlotniczej (MANPADS).