PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, a w szczególności jego art. 95,

uwzględniając wniosek Komisji(¹),

uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Społecznego(²),

stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu(³),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Wyniki publicznej konsultacji przeprowadzonej na temat przeglądu ramowych regulacji z 1999 r. dotyczących łączności elektronicznej, zawarte w komunikacie Komisji z dnia 26 kwietnia 2000 r., oraz stwierdzenia Komisji zawarte w jej komunikatach na temat piątego i szóstego raportu dotyczącego wdrażania pakietu regulacji telekomunikacyjnych, potwierdzają potrzebę ustanowienia bardziej zharmonizowanych i mniej rygorystycznych regulacji dotyczących dostępu do sieci i usług łączności elektronicznej wewnątrz Wspólnoty.

(2) Konwergencja wielu różnych sieci i usług łączności elektronicznej oraz technologii z nimi związanych wymaga ustanowienia systemu zezwoleń obejmującego wszystkie porównywalne usługi w podobny sposób, niezależnie od stosowanych technologii.

(3) Celem niniejszej dyrektywy jest stworzenie ram prawnych dla zapewnienia swobody w zakresie udostępniania sieci i usług łączności elektronicznej, podlegających wyłącznie warunkom określonym w niniejszej dyrektywie oraz ograniczeniom zgodnie z art. 46 ust. 1 Traktatu, a w szczególności środkami podejmowanymi w związku z polityką państwową, bezpieczeństwem publicznym oraz zdrowiem publicznym.

(4) Niniejsza dyrektywa obejmuje swoim zakresem zezwolenia na udostępnianie wszelkich sieci i usług łączności elektronicznej, niezależnie od tego, czy są one udostępniane publicznie czy też nie. Istotną kwestią jest zapewnienie, by obydwie kategorie usługodawców mogły korzystać z obiektywnych, przejrzystych, niedyskryminujących i proporcjonalnych praw, warunków oraz procedur.

(5) Niniejsza dyrektywa znajduje zastosowanie w odniesieniu do przyznawania prawa do użytkowania częstotliwości radiowych wyłącznie wtedy, gdy takie użytkowanie pociąga za sobą w sposób naturalny udostępnianie sieci lub usług łączności elektronicznej, za wynagrodzeniem. Używanie końcowego wyposażenia radiowego na własne potrzeby, bez zastrzeżenia wyłączności użytkowania poszczególnych częstotliwości radiowych, przez użytkownika i nie związane z działalnością gospodarczą, takie jak używanie pasma prywatnego przez radio-amatorów, nie stanowi w rozumieniu postanowień niniejszej dyrektywy udostępniania sieci lub usług łączności elektronicznej i nie wchodzi w zakres niniejszej dyrektywy. Takie używanie jest przedmiotem regulacji zawartych w dyrektywie 1999/5/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 marca 1999 r. w sprawie urządzeń radiowych i końcowych urządzeń telekomunikacyjnych oraz wzajemnego uznawania ich zgodności(⁴),

(6) Postanowienia dotyczące swobody przepływu systemów warunkowego dostępu oraz swobodnego świadczenia usług chronionych opartych na takich systemach zawarte są w dyrektywie 98/84/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 listopada 1998 r. w sprawie prawnej ochrony usług opartych na lub polegających na warunkowym dostępie(⁵). Tym samym zezwolenia na działanie takich systemów i świadczenie takich usług nie muszą być objęte zakresem niniejszej dyrektywy.

(7) Nawet możliwie najmniej restrykcyjny system zezwoleń powinien być stosowany w taki sposób, aby umożliwić udostępnianie sieci łączności elektronicznej oraz świadczenie usług łączności elektronicznej celem stymulowania rozwoju nowych usług łączności elektronicznej oraz udostępniania sieci i usług łączności elektronicznej i umożliwienia konsumentom korzystania z ekonomii skali w ramach rynku wewnętrznego.

(8) Powyższe cele mogą być najlepiej realizowane poprzez ustanowienie ogólnych zezwoleń na udostępnianie sieci oraz usług łączności elektronicznej, nie wymagając jednakże żadnych decyzji ani aktów administracyjnych ze strony krajowych organów regulacyjnych oraz ograniczając wszelkie wymogi proceduralne jedynie do wymogu notyfikacji. Jeżeli Państwa Członkowskie wymagają notyfikacji ze strony podmiotów udostępniających sieci i usługi łączności elektronicznej z chwilą rozpoczęcia działalności przez tych ostatnich, mogą one także żądać dowodu, że taka notyfikacja została dokonana, a więc jakiegokolwiek prawnie uznawanego środka przekazu pocztowego czy elektronicznego potwierdzenia doręczenia notyfikacji. W każdym bądź razie takie potwierdzenie nie powinno stanowić czy wymagać aktu administracyjnego ze strony krajowego organu regulacyjnego, przed którym notyfikacja powinna być dokonana.

(9) Konieczne jest ujęcie praw i obowiązków przedsiębiorstw wynikających z ogólnych zezwoleń wyraźnie w tychże zezwoleniach celem zapewnienia takich samych wymogów wewnątrz Wspólnoty oraz ułatwienia negocjacji o wzajemnych połączeniach między sieciami łączności publicznej ponad granicami.

(10) Ogólne zezwolenie upoważnia przedsiębiorstwa udostępniające sieci i usługi łączności elektronicznej dla ogółu ludności do negocjowania warunków wzajemnych połączeń na podstawie postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/19/WE z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie dostępu do sieci łączności elektronicznej i urządzeń towarzyszących oraz wzajemnych połączeń (dyrektywa o dostępie )(⁶).

(11) Przyznawanie specjalnych praw może być nadal konieczne dla użytkowania częstotliwości radiowych i numerów, w tym krótkich kodów, z krajowego planu numeracji. Prawa do numerów mogą być także przydzielane z planu europejskiego, np. wirtualny kod kraju '3883', który został przyznany państwom należącym do Europejskiej Organizacji Poczty i Telekomunikacji (CEPT). Powyższe prawa użytkowania nie powinny być ograniczane, chyba że jest to nieuniknione ze względu na ograniczoną ilość częstotliwości radiowych oraz potrzebę zapewnienia ich skutecznego wykorzystania.

(12) Niniejsza dyrektywa nie stoi na przeszkodzie temu, aby częstotliwości radiowe były przyznawane bezpośrednio podmiotom udostępniającym sieci i usługi łączności elektronicznej lub podmiotom użytkującym te sieci lub usługi. Takimi podmiotami mogą być nadawcy radiowi lub telewizyjni. Niezależnie od szczegółowych kryteriów i procedur przyjętych przez Państwa Członkowskie dla przyznawania praw użytkowania częstotliwości radiowych nadawcom radiowym i telewizyjnym, celem realizowania ogólnego interesu zgodnie z zasadami prawa wspólnotowego, procedura przyznawania częstotliwości radiowych powinna w każdym wypadku być obiektywna, przejrzysta, niedyskryminująca i proporcjonalna. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości, jakiekolwiek ograniczenie praw przyznanych na mocy art. 49 Traktatu winno być obiektywnie uzasadnione, proporcjonalne i nie powinno wychodzić poza to, co jest niezbędne dla realizacji ogólnego interesu określonego przez Państwa Członkowskie zgodnie z zasadami prawa wspólnotowego. Odpowiedzialność za zgodność z wymogami, jakie muszą być spełnione w związku z przyznaniem prawa użytkowania częstotliwości radiowej, oraz z odpowiednimi wymogami określonymi w ogólnym zezwoleniu powinna w każdym wypadku spoczywać na przedsiębiorstwie, któremu prawo użytkowania częstotliwości radiowych zostało przyznane.

(13) W ramach procedury przyznawania prawa użytkowania częstotliwości radiowych, Państwa Członkowskie mogą sprawdzić, czy podmiot ubiegający się o nie, będzie w stanie sprostać wymogom, jakie związane są z przyznaniem takiego prawa. W tym celu można żądać od wnioskodawcy przedstawienia odpowiedniej informacji celem wykazania jego zdolności do spełnienia powyższych wymagań. Jeżeli taka informacja nie zostanie przedłożona, wniosek o przyznanie prawa użytkowania częstotliwości radiowych może zostać odrzucony.

(14) Państwa Członkowskie nie są ani zobowiązane do przyznawania albo nieprzyznawania prawa do użytkowania numerów z krajowego planu numeracji lub prawa instalowania urządzeń w przedsiębiorstwach innych niż podmioty udostępniające sieci lub usługi łączności elektronicznej.

(15) Wymogi, jakie mogą być związane z wydaniem ogólnego zezwolenia i szczegółowych praw dotyczących użytkowania, winny być ograniczone do tego, co jest ściśle niezbędne do zapewnienia zgodności z wymogami i zobowiązaniami wynikającymi z prawa wspólnotowego i, zgodnie z zasadami prawa wspólnotowego i prawa krajowego.

(16) W przypadku sieci i usług łączności elektronicznej nie udostępnianych ogółowi ludności, wskazane jest ustanawianie mniejszej ilości bardziej liberalnych wymogów niż te, które są ustanawiane w przypadku sieci i usług łączności elektronicznej udostępnianych ogółowi ludności.

(17) Szczegółowe obowiązki, jakie mogą zostać nałożone na podmioty udostępniające sieci lub usługi łączności elektronicznej zgodnie z zasadami prawa wspólnotowego, z racji ich znaczącej pozycji na rynku, zgodnie z definicją zawartą w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/21/WE z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa ramowa)(⁷) powinny być ustanawiane oddzielnie od ogólnych praw i obowiązków przyznanych na mocy ogólnego zezwolenia.

(18) Ogólne zezwolenie powinno zawierać jedynie te wymogi, które są właściwe dla sektora łączności elektronicznej. Nie powinno ono być poddane wymogom, które są już stosowane na mocy innych istniejących przepisów prawa krajowego, które nie są właściwe dla sektora łączności elektronicznej. Tym niemniej krajowe organy regulacyjne mogą informować operatorów sieci i usługodawców o innych przepisach prawnych dotyczących ich działalności, na przykład poprzez informacje na stronach internetowych.

(19) Wymóg publicznego ogłaszania decyzji o przyznaniu prawa użytkowania radiowych częstotliwości lub numerów może być zrealizowany poprzez ogłaszanie ich na stronach internetowych.

(20) Jedno i to samo przedsiębiorstwo, na przykład operator telewizji kablowej, może oferować zarówno usługi łączności elektronicznej, takie jak przekazywanie sygnałów telewizyjnych, jak i usługi nie objęte zakresem niniejszej dyrektywy, takie jak rozpowszechnianie ofert dotyczących usług w zakresie nadawania audycji dźwiękowych i telewizyjnych, i tym samym dodatkowe obowiązki mogą być nakładane na takie przedsiębiorstwo w związku z jego działalnością w charakterze nadawcy albo dystrybutora, zgodnie z postanowienia innymi niż te, zawarte w niniejszej dyrektywie, w niczym nie uchybiając wymogom z listy zawartej w Załączniku [1] do niniejszej dyrektywy.

(21) Przyznając prawo do użytkowania częstotliwości radiowych, numerów z krajowego planu numeracji lub prawa instalowania urządzeń, odpowiednie władze państwowe mogą informować przedsiębiorstwa, którym przyznają takie prawa, o odpowiednich wymogach ogólnego zezwolenia.

(22) Kiedy wniosek o przyznanie częstotliwości radiowych dotyczący określonego zakresu, przekracza dostępność, odpowiednie i przejrzyste procedury powinny zostać zastosowane przy przydzielaniu takich częstotliwości tak, aby uniknąć jakiejkolwiek dyskryminacji i zoptymalizować wykorzystanie tychże ograniczonych zasobów.

(23) Ustanawiając kryteria stosowane w procedurze selekcji konkurencyjnej lub porównawczej, krajowe organy regulacyjne winny zapewnić realizację celów określonych w art. 8 dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywy ramowej). Jednakże nie będzie sprzeczne z postanowieniami niniejszej dyrektywy stosowanie obiektywnych, niedyskryminujących i proporcjonalnych kryteriów selekcji w celu wspierania rozwoju konkurencji, którego skutkiem będzie wykluczenie niektórych przedsiębiorstw z procedury selekcji konkurencyjnej lub porównawczej o przyznanie poszczególnych częstotliwości radiowych.

(24) Jeżeli przyznanie częstotliwości radiowych poszczególnym przedsiębiorstwom w sposób zharmonizowany zostało uzgodnione na szczeblu wspólnotowym, Państwa Członkowskie winny ściśle wdrażać takie uzgodnienia dotyczące przyznawania częstotliwości radiowych w krajowej tabeli przeznaczeń częstotliwości.

(25) Podmioty udostępniające sieci lub usługi łączności elektronicznej mogą potrzebować potwierdzenia ich praw wynikających z ogólnego zezwolenia, w odniesieniu do wzajemnych połączeń i prawa do określonych metod nadawania, szczególnie w celu ułatwienia negocjacji z innymi, regionalnymi lub lokalnymi, organami władzy państwowej lub z usługodawcami z innych Państw Członkowskich. W tym celu krajowe organy regulacyjne powinny zapewnić przedsiębiorstwom odpowiednie deklaracje albo na wniosek albo jako natychmiastową odpowiedź na notyfikację dokonaną zgodnie z ogólnym zezwoleniem. Takie deklaracje same w sobie nie powinny stanowić tytułu prawnego ani też żadne prawa wynikające z ogólnego zezwolenia ani prawa użytkowania czy wykonywania takich praw nie powinny być uzależnione od istnienia takiej deklaracji.

(26) Jeżeli przedsiębiorstwa uznają, że ich wnioski o przyznanie prawa do instalowania urządzeń nie zostały rozpatrzone zgodnie z zasadami określonymi w dyrektywie 2002/21/WE (dyrektywie ramowej) lub jeżeli wydanie decyzji w tym zakresie zostało bezpodstawnie opóźnione, będzie on miał prawo do zaskarżenia takiej decyzji lub zaistnienia zwłoki w jej wydaniu, zgodnie z postanowieniami powyższej dyrektywy.

(27) Kary za nieprzestrzeganie wymogów określonych w ogólnym zezwoleniu powinny być proporcjonalne do naruszenia. Z wyjątkiem szczególnych okoliczności, nie będzie proporcjonalne zawieszenie lub cofnięcie uprawnienia do świadczenia usług łączności elektronicznej lub uprawnienia do użytkowania częstotliwości radiowych lub numerów, jeżeli przedsiębiorstwo nie stosuje się do jednego lub więcej wymogów określonych w ogólnym zezwoleniu. Powyższe nie stoi na przeszkodzie podjęciu środków nadzwyczajnych przez Państwa Członkowskie w razie poważnych zagrożeń dla bezpieczeństwa publicznego, obronności lub zdrowia albo interesów ekonomicznych i operacyjnych innych przedsiębiorstw. Niniejsza dyrektywa nie powinna uchybiać jakimkolwiek roszczeniom przedsiębiorstw przeciwko innym o odszkodowanie wynikającym z przepisów prawa krajowego.

(28) Poddanie usługodawców obowiązkowi składania sprawozdań i udzielania informacji może być uciążliwe zarówno dla przedsiębiorstwa, jak i dla danego krajowego organu regulacyjnego. Takie obowiązki powinny być tym samym proporcjonalne, obiektywnie uzasadnione i ograniczone do tego, co jest ściśle niezbędne. Nie jest koniecznym nakładanie wymogu systematycznego i właściwego dostarczania dowodu zgodności z wszystkimi wymogami określonymi w ogólnym zezwoleniu lub związanymi z nim prawami użytkowania. Przedsiębiorstwa mają prawo wiedzieć, do jakich celów będzie użyta informacja, jaką powinni dostarczyć. Obowiązek dostarczania informacji nie powinien stanowić warunku dostępu do rynku. Dla celów statystyki można żądać notyfikacji od podmiotów udostępniających sieci lub usługi łączności elektronicznej z chwilą zaprzestania przez nich działalności.

(29) Postanowienia niniejszej dyrektywy nie uchybiają obowiązkom Państw Członkowskich w zakresie dostarczania wszelkich informacji niezbędnych dla realizacji interesów Wspólnoty w dziedzinie obronności w kontekście jej zobowiązań międzynarodowych wynikających z umów międzynarodowych. Niniejsza dyrektywa nie uchybia także jakimkolwiek obowiązkom składania sprawozdań, wynikającym z uregulowań prawnych nie będących uregulowaniami szczegółowymi dla sektora łączności elektronicznej, takie jak uregulowania w zakresie prawa konkurencji.

(30) Opłaty administracyjne mogą być nakładane na podmioty świadczące usługi łączności elektronicznej celem sfinansowania działalności krajowych organów regulacyjnych w zakresie zarządzania systemem zezwoleń i w celu przyznawania prawa użytkowania. Wysokość takich opłat powinna być ograniczona do sumy potrzebnej do pokrycia rzeczywistych kosztów administracyjnych związanych z taką działalnością. W tym celu należy zapewnić przejrzystość dochodów i wydatków krajowego organu regulacyjnego poprzez wprowadzenie obowiązku składania rocznych sprawozdań o łącznej sumie zebranych opłat i poniesionych kosztów administracyjnych. Pozwoli to przedsiębiorstwom sprawdzić bilans administracyjnych kosztów i opłat.

(31) System administracyjnych opłat nie powinien zniekształcać konkurencji lub stwarzać barier w dostępie do rynku. Wraz z wprowadzeniem systemu ogólnych zezwoleń nie będzie możliwe dłużej ustalanie administracyjnych kosztów, a tym samym i opłat, dla pojedynczych przedsiębiorstw, z wyjątkiem przyznania prawa do użytkowania numerów, częstotliwości radiowych oraz prawa do instalowania urządzeń. Jakakolwiek stosowana opłata administracyjna winna odpowiadać zasadom systemu ogólnych zezwoleń. Przykładem sprawiedliwej, prostej i przejrzystej alternatywy dla takich kryteriów ustalania opłat będzie kryterium związane z obrotem. Podczas gdy opłaty administracyjne są bardzo niskie, opłaty obliczane według płaskiej skali lub opłaty obliczane częściowo na podstawie płaskiej skali, a częściowo przy zastosowaniu kryterium związanym z obrotem, powinny stanowić właściwe rozwiązanie.

(32) Oprócz opłat administracyjnych, opłaty za użytkowanie częstotliwości oraz numerów radiowych, mogą być nakładane jako instrument zapewniający optymalne wykorzystanie tychże zasobów. Takie opłaty nie powinny utrudniać rozwoju usług innowacyjnych ani konkurencji na rynku. Postanowienia niniejszej dyrektywy nie stoją na przeszkodzie realizacji celu, dla którego stosuje się opłaty za użytkowania praw. Takie opłaty mogą na przykład zostać wykorzystane do sfinansowania działalności krajowych organów regulacyjnych, która nie może zostać sfinansowana z opłat administracyjnych. Podczas, gdy, w przypadku procedur selekcji konkurencyjnej lub porównawczej, na opłatę za użytkowanie praw do częstotliwości radiowych składa się wyłącznie jednorazowo płatna kwota, umowy dotyczące zapłaty powinny zapewniać, by stosowanie takich opłat nie pociągało za sobą w praktyce selekcji prowadzonej na podstawie kryteriów nie związanych z realizacją celu polegającego na zagwarantowaniu optymalnego wykorzystania częstotliwości radiowych. Komisja może regularnie publikować wyniki prowadzonych standardowych badań uwzględniających najlepsze metody w zakresie przyznawania częstotliwości radiowych , numerów lub przyznawania praw drogi.

(33) Państwa Członkowskie mogą wprowadzać zmiany w zakresie praw, wymogów, procedur i opłat związanych z ogólnymi zezwoleniami czy prawami użytkowania, jeżeli jest to obiektywnie uzasadnione. Takie zmiany winny być prawidłowo notyfikowane wszystkim stronom w odpowiednim terminie, umożliwiając im stosowne wypowiedzenie się w przedmiocie każdej z tych zmian.

(34) Zapewnienie przejrzystości wymaga, by usługodawcy, konsumenci oraz inne zainteresowane osoby mieli łatwy dostęp do jakiejkolwiek informacji dotyczącej ich praw, związanych z nimi wymogów, procedur, opłat oraz decyzji dotyczących świadczenia usług łączności elektronicznej, prawa użytkowania częstotliwości radiowych i numerów radiowych, prawa instalowania urządzeń, krajowych tabel wykorzystania częstotliwości oraz krajowych planów numeracji. Krajowe organy regulacyjne mają do spełnienia ważne zadanie polegające na dostarczaniu takich informacji i uaktualnianiu ich. Jeżeli takimi prawami zarządzają organy władzy państwowej innego szczebla, krajowe organy regulacyjne powinny dążyć do stworzenia przyjaznego dla użytkowników instrumentu dostępu do informacji dotyczących takich praw.

(35) Właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego w ramach zezwoleń wydawanych przez władze krajowe na podstawie niniejszej dyrektywy winno być monitorowane przez Komisję.

(36) Aby wszystkie elementy nowych ramowych unormowań w sektorze łączności elektronicznej mogły znaleźć zastosowanie w tej samej dacie, ważne jest, by proces wdrażania niniejszej dyrektywy do ustawodawstw krajowych oraz proces dostosowania istniejących systemów zezwoleń do nowych zasad, odbywały się równolegle. Jednakże, w szczególnych przypadkach, kiedy zastąpienie zezwoleń obowiązujących w dniu wejścia w życie niniejszej dyrektywy przez ogólne zezwolenia i indywidualne prawa użytkowania zgodnie z postanowieniami niniejszej dyrektywy prowadziłoby do zwiększenia zakresu obowiązków dla usługodawców działających na podstawie dotychczas obowiązujących zezwoleń lub do zmniejszenia zakresu ich uprawnień, Państwa Członkowskie mogą przedłużyć powyższy termin o dalsze dziewięć miesięcy od daty wdrożenia niniejszej dyrektywy aż do ujednolicenia powyższych zezwoleń, chyba że miałoby to ujemny wpływ na prawa i obowiązki innych przedsiębiorstw.

(37) Mogą wystąpić okoliczności, w których uchylenie wymogu zawartego w zezwoleniu i dotyczącego dostępu do sieci łączności elektronicznej stanowiłoby poważną uciążliwość dla jednego lub więcej przedsiębiorstw, którzy czerpali korzyści z tego wymogu. W takich przypadkach Komisja może, na wniosek danego Państwa Członkowskiego, przyznać dodatkowe tymczasowe uprawnienia.

(38) Jako że cele proponowanego działania, mianowicie harmonizacja i uproszczenie zasad dotyczących łączności elektronicznej i warunków wydawania zezwoleń na dostęp do sieci i świadczenie usług, nie mogą zostać dostatecznie dobrze zrealizowane przez Państwa Członkowskie, a tym samym, z racji rozmiarów i skutków takiego działania, mogą być one lepiej zrealizowane na szczeblu wspólnotowym, Wspólnota może podjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości, określoną w art. 5 Traktatu. Stosownie do zasady proporcjonalności, określonej w tym artykule, zakres niniejszej dyrektywy nie wychodzi poza to, co jest niezbędne do realizacji powyższych celów,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

Artykuł 1

Cel i zakres

1. Celem niniejszej dyrektywy jest wdrożenie wewnętrznego rynku w dziedzinie sieci i usług łączności elektronicznej poprzez harmonizację i uproszczenie zasad i warunków udzielania zezwoleń celem ułatwienia świadczenia takich usług wewnątrz Wspólnoty.

2. Niniejsza dyrektywa znajduje zastosowanie w odniesieniu do zezwoleń na dostęp do sieci i świadczenie usług w zakresie łączności elektronicznej.

Artykuł 2

Definicje

1. Dla celów niniejszej dyrektywy stosuje się definicje zawarte w artykule 2 dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywa ramowa).

2. [2] Stosuje się również następującą definicję:

„ogólne zezwolenie” oznacza ramy prawne określone przez państwo członkowskie zapewniające prawo świadczenia dostępu do sieci oraz usług łączności elektronicznej oraz określające szczególne obowiązki sektorowe, jakie mogą mieć zastosowanie w odniesieniu do wszystkich lub poszczególnych rodzajów sieci i usług łączności elektronicznej, zgodnie z niniejszą dyrektywą.

Artykuł 3

Ogólne zezwolenie na sieci i usługi łączności elektronicznej

1. Państwa Członkowskie powinny zapewnić swobodę w zakresie dostępu do sieci i świadczenia usług łączności elektronicznej, na warunkach określonych w niniejszej dyrektywie. W tym celu Państwa Członkowskie nie będą utrudniać przedsiębiorstwu dostępu do sieci ani świadczenia usług w zakresie łączności elektronicznej, chyba że jest niezbędne z przyczyn określonych w artykule 46 ust. 1 Traktatu.

2. Świadczenie dostępu do sieci oraz usług w zakresie łączności elektronicznej może być poddane jedynie wymogom związanym z ogólnym zezwoleniem, nie naruszając szczegółowych obowiązków, o których mowa w artykule 6 ust. 2 , lub praw, o których mowa w artykule 5. Od danego przedsiębiorstwa można żądać dokonania notyfikacji, ale nie uzyskania jednoznacznej decyzji lub innego aktu administracyjnego od krajowego organu regulacyjnego, przed rozpoczęciem wykonywania uprawnień wynikających z zezwolenia. Po dokonaniu notyfikacji, jeżeli była ona wymagana, przedsiębiorca może rozpocząć działalność; w razie potrzeby może on być poddany obowiązkom określonym w artykułach 5, 6 oraz 7, dotyczącym praw użytkowania.

Od przedsiębiorstw świadczących usługi w zakresie transgranicznej łączności elektronicznej na rzecz przedsiębiorstw umiejscowionych w kilku państwach członkowskich nie wymaga się więcej niż jednego powiadomienia w odniesieniu do każdego z tych państw członkowskich. [3]

3. Na notyfikację, o której mowa w ustępie 2, składa się co najwyżej deklaracja osoby fizycznej lub prawnej, o zamiarze rozpoczęcia świadczenia dostępu do sieci oraz usług w zakresie łączności elektronicznej, wraz z możliwie najkrótszą informacją wymaganą w celu umożliwienia krajowym organom regulacyjnym prowadzenia rejestru lub listy podmiotów świadczących dostęp do sieci i usługi w zakresie łączności elektronicznej. Taka informacja powinna ograniczać się do tego, co jest niezbędne dla identyfikacji podmiotu, tak więc numeru rejestracji spółki, danych osób kontaktowych, adresu, krótkiego opisu sieci i usług, oraz planowanej daty rozpoczęcia działalności.

Artykuł 4

Minimalna lista praw wynikających z ogólnego zezwolenia

1. Przedsiębiorstwa posiadające zezwolenia zgodnie z postanowieniami artykułu 3, mają prawo do:

a) świadczenia dostępu do sieci i usług w zakresie łączności elektronicznej;

b) występowania z wnioskiem o przyznanie praw niezbędnych do instalowania urządzeń zgodnie z artykułem 11 dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywa ramowa).

2. Jeżeli takie przedsiębiorstwa świadczą dostęp do sieci i usługi w zakresie łączności elektronicznej na rzecz ogółu ludności, ogólne zezwolenie także uprawnia do:

a) negocjowania wzajemnych połączeń, a w razie potrzeby, uzyskiwania wzajemnych połączeń z lub od innych podmiotów udostępniających sieci i usługi w zakresie łączności elektronicznej w sposób publicznie dostępny na mocy ogólnego zezwolenia, gdziekolwiek w obrębie Wspólnoty, na warunkach i zgodnie z postanowieniami dyrektywy 2002/19/WE (dyrektywa o dostępie);

b) występowania jako podmiot, który może zostać wyznaczony do świadczenia różnych elementów usługi powszechnej lub prowadzenia działalności w różnych częściach terytorium państwowego zgodnie z postanowieniami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/22/WE z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami łączności elektronicznej praw użytkowników (dyrektywa o usłudze powszechnej)(⁸).

Artykuł 5

Prawo użytkowania częstotliwości radiowych i numerów

[4] 1. Państwa członkowskie ułatwiają korzystanie z częstotliwości radiowych na podstawie ogólnych zezwoleń. W razie potrzeby, państwa członkowskie mogą przyznać indywidualne prawa w celu:

- uniknięcia szkodliwych zakłóceń,

- zapewnienia jakości technicznej usługi,

- zagwarantowania efektywnego wykorzystania widma, lub

- realizacji innych celów leżących w interesie ogólnym określonych przez państwa członkowskie zgodnie z prawem wspólnotowym.

2. W przypadku gdy konieczne jest przyznanie indywidualnych praw użytkowania częstotliwości radiowych i numerów, państwa członkowskie przyznają takie prawa – na wniosek – każdemu przedsiębiorstwu w związku z dostarczaniem sieci lub usług na podstawie ogólnego zezwolenia, o którym mowa w art. 3, z zastrzeżeniem przepisów art. 6, 7 i art.11 ust. 1 lit. c) niniejszej dyrektywy oraz wszelkimi innymi przepisami zapewniającymi skuteczne wykorzystanie tych zasobów zgodnie z przepisami dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywa ramowa).

Bez uszczerbku dla szczegółowych kryteriów i procedur przyjętych przez państwa członkowskie w celu przyznawania praw użytkowania częstotliwości radiowych dostawcom usług radiowych lub telewizyjnych, aby osiągnąć cele leżące w interesie ogólnym zgodnie z prawem wspólnotowym, prawa użytkowania częstotliwości radiowych i numerów są przyznawane w oparciu o otwarte, obiektywne, przejrzyste, niedyskryminacyjne i proporcjonalne procedury, a w przypadku częstotliwości radiowych – zgodnie z przepisami art. 9 dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywa ramowa). Wyjątek od stosowania wymogu otwartych procedur może mieć zastosowanie w przypadkach, gdy przyznanie indywidualnych praw użytkowania częstotliwości radiowych dostawcom usług radiowych lub telewizyjnych jest konieczne do osiągnięcia celu leżącego w interesie ogólnym określonego przez państwa członkowskie zgodnie z prawem wspólnotowym.

Przyznając takie prawa, państwa członkowskie określają, czy prawa te mogą być przekazane przez posiadacza prawa, i na jakich warunkach. W przypadku częstotliwości radiowych takie określenie jest zgodne z art. 9 i 9b dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywy ramowej).

W przypadku gdy państwo członkowskie przyznaje prawo użytkowania na czas określony, czas trwania powinien być odpowiedni dla danej usługi z punktu widzenia zamierzonych celów, przy odpowiednim uwzględnieniu konieczności umożliwienia właściwego okresu amortyzacji inwestycji.

W przypadku gdy indywidualne prawa użytkowania częstotliwości radiowych są przyznane na 10 lat lub dłużej i prawa te nie mogą być przekazywane lub dzierżawione między przedsiębiorstwami zgodnie z art. 9b dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywa ramowa), właściwy organ krajowy zapewnia stosowanie kryteriów przyznawania indywidualnych praw użytkowania i ich przestrzeganie w okresie obowiązywania zezwolenia, w szczególności na uzasadniony wniosek posiadacza prawa. Jeśli przestaną mieć zastosowanie te kryteria, według których przyznano indywidualne prawa użytkowania, indywidualne prawa użytkowania zostają przekształcone w ogólne zezwolenie na użytkowanie częstotliwości radiowych, pod warunkiem wcześniejszego powiadomienia i po upływie rozsądnego okresu, lub zostają uznane za możliwe do swobodnego przekazywania lub dzierżawy między przedsiębiorstwami zgodnie z art. 9b dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywa ramowa).

3. Decyzje dotyczące przyznawania praw użytkowania są podejmowane, ogłaszane i podawane do wiadomości publicznej jak najszybciej po wpłynięciu całkowitej dokumentacji wniosku do krajowego organu regulacyjnego, w terminie trzech tygodni – w przypadku numerów przyznanych do realizacji szczególnych zadań w ramach krajowego planu numeracji oraz w terminie sześciu tygodni – w przypadku częstotliwości radiowych, które przyznano na potrzeby usług łączności elektronicznej w ramach krajowej tabeli przeznaczeń częstotliwości. Termin sześciu tygodni pozostaje bez uszczerbku dla obowiązujących postanowień umów międzynarodowych dotyczących użytkowania częstotliwości radiowych lub pozycji orbitalnych.

4. W przypadku gdy po konsultacji przeprowadzonej z zainteresowanymi stronami zgodnie z art. 6 dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywa ramowa) postanowiono, że prawa użytkowania numeracji o szczególnym znaczeniu gospodarczym mają być przyznane po przeprowadzeniu konkurencyjnej lub porównawczej procedury selekcji, państwa członkowskie mogą przedłużyć maksymalny termin trzech tygodni o kolejne trzy tygodnie.

W odniesieniu do konkurencyjnej lub porównawczej procedury selekcji dla częstotliwości radiowych stosuje się art. 7.

5. Państwa członkowskie nie ograniczają liczby praw użytkowania, które mają zostać przyznane, z wyjątkiem sytuacji, gdy jest to niezbędne do zapewnienia skutecznego wykorzystania częstotliwości radiowych zgodnie z art. 7.

6. Właściwe organy krajowe zapewniają skuteczne i efektywne użytkowanie częstotliwości radiowych zgodnie z art. 8 ust. 2 i art. 9 ust. 2 dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywa ramowa). Zapewniają one, aby w wyniku przekazania lub gromadzenia praw użytkowania częstotliwości radiowych nie występowało zakłócenie konkurencji. Państwa członkowskie mogą w tym celu podjąć odpowiednie środki, takie jak nałożenie obowiązku sprzedaży lub dzierżawy praw użytkowania częstotliwości radiowych.

Artykuł 6

Wymogi związane z ogólnym zezwoleniem i prawami użytkowania radiowych częstotliwości i numerów, oraz szczegółowe obowiązki

1. [5] Ogólne zezwolenie na udostępnianie sieci lub świadczenie usług łączności elektronicznej oraz prawa użytkowania częstotliwości radiowych i prawa użytkowania numerów mogą być poddane jedynie wymogom określonym w załączniku. Takie wymogi powinny być niedyskryminacyjne, proporcjonalne i przejrzyste, a w przypadku praw użytkowania częstotliwości radiowych – zgodne z art. 9 dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywa ramowa).

2. Szczególne obowiązki, które mogą być nałożone na podmioty udostępniające sieci i usługi w zakresie łączności elektronicznej na podstawie artykułu 5 ust. 1 i. 2 , 6 oraz 8 dyrektywy 2002/19/WE (dyrektywy o dostępie) i artykułu 17 dyrektywy 2002/22/WE (dyrektywa o usłudze powszechnej) [6] lub na podmioty wyznaczone do świadczenia usług powszechnych na podstawie powyższej dyrektywy, winny być prawnie oddzielone od praw i obowiązków wynikających z ogólnego zezwolenia. Celem zapewnienia przejrzystości dla przedsiębiorstw, kryteria i procedury nakładania takich obowiązków na poszczególne przedsiębiorstwa powinny być wskazane w ogólnym zezwoleniu.

3. Ogólne zezwolenie zawiera jedynie te wymogi, które są właściwe dla danego sektora i które zostały określone w części A Załącznika, oraz nie pokrywają się z wymogami stosowanymi wobec przedsiębiorstw na mocy przepisów prawa krajowego.

4. Przyznając prawa użytkowania częstotliwości radiowych lub numeracji, Państwa Członkowskie nie będą powielać wymogów zawartych w ogólnym zezwoleniu.

Artykuł 7

Procedura ograniczania liczby praw użytkowania, które mają zostać przyznane dla częstotliwości radiowych

1. Państwo członkowskie rozważające, czy ograniczyć liczbę praw użytkowania, które mają zostać przyznane dla częstotliwości radiowych, lub czy wydłużyć okres obowiązywania istniejących praw inaczej niż zgodnie z określonymi w nich warunkami, powinno między innymi: [7]

a) rozważyć odpowiednio potrzebę zwiększenia korzyści dla użytkowników oraz umożliwić rozwój konkurencji;

b) zapewnić wszystkim zainteresowanym stronom, w tym użytkownikom i konsumentom, możliwość wypowiedzenia się w kwestii jakichkolwiek ograniczeń zgodnie z artykułem 6 dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywy ramowej);

c) [8] opublikować każdą decyzję dotyczącą ograniczeń w przyznawaniu praw użytkowania lub odnawianiu praw użytkowania, wraz z jej uzasadnieniem;

d) po określeniu procedury, wezwać do składania wniosków o przyznanie prawa użytkowania; oraz

e) rozważyć ustanowienie czasowych ograniczeń w odpowiednim czasie lub na uzasadniony wniosek przedsiębiorstwa, którego to ograniczenie dotyczy.

2. Jeżeli Państwo Członkowskie uzna, że dalsze prawa użytkowania częstotliwości radiowych mogą być przyznane, winno to ogłosić i wezwać do składania wniosków o przyznanie takich praw.

3. [9] W przypadku gdy należy ograniczyć przyznawanie praw użytkowania częstotliwości radiowych, państwa członkowskie przyznają takie prawa według kryteriów selekcji, które muszą być obiektywne, przejrzyste, niedyskryminacyjne oraz proporcjonalne. Każde takie kryterium wyboru musi przyznawać odpowiednią wagę celom określonym w art. 8 dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywa ramowa) i wymaganiom zawartym w art. 9 tej dyrektywy.

4. W razie przeprowadzenia procedury selekcji konkurencyjnej lub porównawczej, Państwa Członkowskie będą mogły przedłużyć maksymalny termin sześciu tygodni, o którym mowa w artykule 5 ust. 3 o tyle, o ile jest to niezbędne dla zapewnienia, by procedury były sprawiedliwe, otwarte i przejrzyste dla wszystkich zainteresowanych stron, jednakże nie dłużej niż o okres ośmiu miesięcy.

Powyższe terminy nie powinny w żaden sposób uchybiać postanowieniom obowiązujących umów międzynarodowych dotyczących użytkowania częstotliwości radiowych i koordynacji satelitarnej.

5. Postanowienia niniejszego artykułu nie stoją na przeszkodzie przekazywaniu praw użytkowania częstotliwości radiowych zgodnie z postanowieniami art. 9b [10] dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywy ramowej).

Artykuł 8

Zharmonizowane przydzielanie częstotliwości radiowych

Jeżeli zasady dotyczące użytkowania częstotliwości radiowych zostały zharmonizowane i osiągnięto porozumienie co do warunków i procedur dostępu do nich, a przedsiębiorstwa, którym ma zostać przyznane prawo użytkowania częstotliwości radiowych, zostały wybrane zgodnie z zasadami wynikającymi z umów międzynarodowych i przepisów prawa wspólnotowego, Państwa Członkowskie przyznają zgodnie z tymi zasadami prawo użytkowania takich częstotliwości radiowych. Jeżeli wszystkie krajowe wymogi związane z prawem użytkowania danych częstotliwości radiowych zostały spełnione w przypadku powszechnej procedury selekcyjnej, Państwa Członkowskie nie będą nakładały żadnych dalszych wymogów, ani nie ustalą dodatkowych kryteriów czy procedur, które ograniczałyby, modyfikowały lub opóźniały właściwą realizację wspólnego przyznawania takich częstotliwości radiowych.

Artykuł 9

Deklaracje o umożliwianiu wykonywania prawa instalowania urządzeń i prawa do wzajemnych połączeń

Na wniosek przedsiębiorstwa krajowy organ regulacyjny wyda w terminie jednego tygodnia standardową deklarację stwierdzającą w danym przypadku, że przedsiębiorstwo dokonało notyfikacji zgodnie z postanowieniami artykułu 3 ust. 2 oraz szczegółowo określającą, w jakich okolicznościach przedsiębiorstwo udostępniające sieci lub usługi łączności elektronicznej na podstawie ogólnego zezwolenia jest uprawnione do składania wniosku o przyznanie prawa instalowania urządzeń, negocjowania wzajemnych połączeń lub uzyskania dostępu do wzajemnych połączeń, w celu umożliwienia wykonywania tychże praw na przykład na innych szczeblach władzy państwowej lub w stosunku do innych przedsiębiorstw. W razie konieczności taka deklaracja będzie mogła być także wydana jako bezpośrednia odpowiedź na notyfikację, o której mowa w artykule 3 ust. 2 .

Artykuł 10

Zgodność z wymogami ogólnego zezwolenia lub praw użytkowania oraz ze szczegółowymi obowiązkami

1. [11] Krajowe organy regulacyjne monitorują i nadzorują przestrzeganie wymogów związanych z ogólnym zezwoleniem lub prawami użytkowania oraz szczególnych obowiązków, o których mowa w art. 6 ust. 2, zgodnie z art. 11.

Krajowe organy regulacyjne uprawnione są do żądania, aby przedsiębiorstwa udostępniające sieci lub świadczące usługi łączności elektronicznej na podstawie ogólnego zezwolenia lub korzystające z prawa użytkowania częstotliwości radiowych lub numerów dostarczyły wszystkich informacji niezbędnych do sprawdzenia, czy są spełnione wymogi określone w ogólnym zezwoleniu, prawach użytkowania lub szczególnych obowiązkach, o których mowa w art. 6 ust. 2, zgodnie z art. 11.

2. [12] W przypadku gdy krajowy organ regulacyjny stwierdzi, że dane przedsiębiorstwo nie spełnia co najmniej jednego spośród wymogów określonych w ogólnym zezwoleniu, prawach użytkowania lub szczególnych obowiązkach, o których mowa w art. 6 ust. 2, powiadamia o tym przedsiębiorstwo i zapewnia mu możliwość wypowiedzenia się w tej kwestii, w rozsądnym terminie.

3. [13] Właściwy organ uprawniony jest do żądania zaprzestania naruszeń, o których mowa w ust. 2, niezwłocznie albo w rozsądnym terminie, a także przyjmuje odpowiednie i proporcjonalne środki służące zapewnieniu przestrzegania przepisów.

W tym celu państwa członkowskie upoważniają właściwe organy do nakładania:

a) w stosownych przypadkach odstraszających sankcji finansowych, które mogą obejmować okresowe sankcje z mocą wsteczną; oraz

b) nakazów zaprzestania lub opóźnienia świadczenia usługi lub pakietu usług, których kontynuowanie prowadziłyby do znaczącej szkody dla konkurencji, do czasu osiągnięcia zgodności ze zobowiązaniami dotyczącymi dostępu nałożonymi po przeprowadzeniu analizy rynku zgodnie z art.16 dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywa ramowa).

O środkach oraz uzasadnieniu ich zastosowania należy niezwłocznie zawiadomić dane przedsiębiorstwo oraz wyznaczyć rozsądny termin, w którym przedsiębiorstwo będzie musiało się do nich dostosować.

4. [14] Niezależnie od przepisów ust. 2 i 3, państwa członkowskie upoważniają właściwy organ do nakładania w stosownych przypadkach sankcji finansowych na przedsiębiorstwa z tytułu nieprzekazania informacji zgodnie z obowiązkami nałożonymi na podstawie art. 11 ust. 1 lit. a) lub b) niniejszej dyrektywy i art. 9 dyrektywy 2002/19/WE (dyrektywa o dostępie) w rozsądnym terminie określonym przez krajowy organ regulacyjny.

5. [15] W przypadkach poważnego lub powtarzającego się naruszania warunków ogólnego zezwolenia lub warunków związanych z prawami użytkowania lub szczególnych obowiązków, o których mowa w art. 6 ust. 2, w przypadku gdy środki służące zapewnieniu przestrzegania przepisów, o których mowa w ust. 3 niniejszego artykułu, okażą się nieskuteczne, krajowe organy regulacyjne mogą uniemożliwić przedsiębiorstwu dalsze świadczenie usług dostępu do sieci lub usług łączności elektronicznej albo zawiesić lub cofnąć prawo użytkowania. W odniesieniu do okresu każdego uchybienia mogą zostać zastosowane sankcje i kary, które są skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, nawet jeżeli takie uchybienie zostało później naprawione.

6. [16] Niezależnie od przepisów ust. 2, 3 i 5, w przypadku gdy właściwy organ dysponuje dowodem naruszenia wymogów związanych z ogólnym zezwoleniem, prawami użytkowania lub obowiązków szczególnych, o których mowa w art. 6 ust. 2, a naruszenie to stanowi bezpośrednie i poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego, obronności lub zdrowia publicznego, albo spowoduje poważne problemy gospodarcze lub operacyjne dla innych dostawców lub użytkowników korzystających z sieci lub usług łączności elektronicznej lub innych użytkowników widma radiowego, może on niezwłocznie podjąć środki tymczasowe mające na celu naprawienie sytuacji, zanim zostanie wydana ostateczna decyzja w tej sprawie. Należy jednak zapewnić danemu przedsiębiorstwu rozsądną możliwość wypowiedzenia się w danej kwestii i zaproponowania jakichkolwiek środków naprawczych. W stosownych przypadkach właściwy organ może zatwierdzić środki tymczasowe, które mogą obowiązywać przez maksymalnie 3 miesiące, ale które – w sytuacji gdy nie zostały zakończone procedury egzekwowania – mogą zostać przedłużone na kolejny okres nie dłuższy niż trzy miesiące.

7. Przedsiębiorstwa mają prawo odwołania się od środków podjętych na mocy postanowień niniejszego artykułu, zgodnie z procedurą, o której mowa w artykule 4 dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywy ramowej).

Artykuł 11

Informacje wymagane na podstawie ogólnego zezwolenia, prawa użytkowania oraz szczegółowych obowiązków

1. Niezależnie od obowiązku dostarczania informacji i sporządzania sprawozdań wynikającego z przepisów prawa krajowego, ale nie wynikającego z ogólnego zezwolenia, krajowy organ regulacyjny może jedynie zażądać od przedsiębiorstw dostarczenia informacji zgodnie z ogólnym zezwoleniem, prawami użytkowania lub szczegółowymi obowiązkami, o których mowa w artykule 6 ust. 2 , w sposób proporcjonalny i obiektywnie uzasadniony ze względu na:

a) [17] systematyczną lub dotyczącą konkretnych przypadków weryfikację przestrzegania wymogów 1 i 2 z części A, wymogów 2 i 6 z części B oraz wymogów 2 i 7 z części C załącznika oraz przestrzegania obowiązków, o których mowa w art. 6 ust. 2;

b) dotyczącą konkretnych przypadków weryfikację zgodności z wymogami określonymi w Załączniku, jeżeli złożono skargę lub krajowy organ regulacyjny miał inne powody, ażeby twierdzić, że dany wymóg nie został spełniony, albo w przypadku dochodzenia prowadzonego przez krajowy organ regulacyjny z urzędu;

c) procedury i ocenę wniosków o przyznanie prawa użytkowania;

d) publikację komparatywnych przeglądów jakości oraz cen usług, z uwagi na interes konsumenta;

e) jasno określone cele statystyczne;

f) analizę rynku dla celów dyrektywy 2002/19/WE (dyrektywy o dostępie) oraz dyrektywy 2002/22/WE (dyrektywy o usłudze powszechnej);

g) [18] zagwarantowanie efektywnego użytkowania częstotliwości radiowych i zapewnienie skutecznego zarządzania nimi;

h) [19] ocenę przyszłych zmian w dziedzinie sieci lub usług, które mogłyby mieć wpływ na usługi hurtowe udostępniane konkurentom.

Informacje, o których mowa w lit. a), b), d), e), f), g) i h) akapitu pierwszego, nie mogą być wymagane przed dostępem do rynku lub jako jego warunek. [20]

2. Jeżeli krajowy organ regulacyjny zażąda od przedsiębiorstw dostarczenia informacji, o których mowa w ustępie 1, winien on poinformować o szczególnym celu, w jakim dana informacja zostanie wykorzystana.

Artykuł 12

Opłaty administracyjne

1. Każda opłata administracyjna nałożona na przedsiębiorstwa świadczące usługi lub udostępniające sieć zgodnie z ogólnym zezwoleniem lub na rzecz którego zostało ustanowione prawo użytkowania winna:

a) w całości odnosić się jedynie do kosztów administracyjnych, które byłyby poniesione przy zarządzaniu, sprawowaniu nadzoru lub wdrażaniu planu ogólnych zezwoleń, praw użytkowania i szczegółowych obowiązków, o których mowa w artykule 6 ust. 2, w tym koszty współpracy międzynarodowej, związane z harmonizacją i standaryzacją, analizą rynku, monitorowaniem zgodności ze stanem prawnym lub sprawowania kontroli rynku w inny sposób, jak również prace normatywne związane z przygotowaniem i wdrażaniem wtórnego prawodawstwa oraz decyzji administracyjnych, takich jak decyzje o dostępie do sieci i wzajemnych połączeniach, oraz

b) być nakładana na poszczególne przedsiębiorstwa w sposób obiektywny, przejrzysty i proporcjonalny, zmniejszając w ten sposób dodatkowe koszty administracyjne oraz bieżące opłaty.

2. Nakładając opłaty administracyjne, krajowy organ regulacyjny opublikuje corocznie bilans swoich administracyjnych wydatków oraz całkowitej sumy zebranych opłat. W razie wystąpienia różnicy pomiędzy całkowitą sumą zebranych opłat, a wydatkami administracyjnymi, należy zapewnić stosowne wyrównanie.

Artykuł 13

Opłaty za prawo użytkowania oraz prawo instalowania urządzeń

Państwa Członkowskie mogą zezwolić właściwym organom władzy państwowej na nakładanie opłat za prawo użytkowania częstotliwości radiowych i numeracji oraz prawo instalowania urządzeń na potrzeby podmiotów państwowych lub prywatnych, co odzwierciedla potrzebę optymalnego wykorzystania powyższych zasobów. Państwa Członkowskie zapewnią, by takie opłaty były obiektywnie uzasadnione, jawne, niedyskryminujące i proporcjonalne stosownie do celu, jaki ma być osiągnięty, oraz by uwzględniały cele określone w artykule 8 dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywy ramowej).

Artykuł 14

Zmiana praw i obowiązków

[21] 1. Państwa członkowskie zapewniają, aby prawa, wymogi oraz procedury dotyczące ogólnych zezwoleń, praw użytkowania albo praw instalowania urządzeń mogły być zmienione jedynie w obiektywnie uzasadnionych przypadkach oraz w sposób proporcjonalny, uwzględniając w stosownych przypadkach szczególne warunki dotyczące praw użytkowania częstotliwości radiowych podlegających obrotowi. Z wyjątkiem przypadków, w których proponowane zmiany są niewielkie i zostały uzgodnione z posiadaczem praw lub ogólnego zezwolenia, zamiar wprowadzenia takich zmian ogłasza się w odpowiedni sposób, a zainteresowanym stronom, w tym użytkownikom i konsumentom, przyznaje się wystarczająco dużo czasu na wypowiedzenie się w kwestii proponowanych zmian, nie mniej niż cztery tygodnie, z wyjątkiem okoliczności nadzwyczajnych.

2. Państwa członkowskie nie ograniczają ani nie cofają praw instalowania urządzeń ani praw użytkowania częstotliwości radiowych przed upływem okresu, na jaki zostały one przyznane, chyba że jest to uzasadnione i w stosownych przypadkach zgodne z załącznikiem oraz odpowiednimi przepisami prawa krajowego dotyczącymi odszkodowania w przypadku cofnięcia uprawnień.

Artykuł 15

Publikacja informacji

1. [22] Państwa członkowskie zapewniają, aby wszystkie odpowiednie informacje na temat praw, wymogów, procedur, kosztów, opłat i decyzji związanych z ogólnymi zezwoleniami, prawami użytkowania i prawami instalowania urządzeń były publikowane oraz uaktualniane w odpowiedni sposób, tak, aby zapewnić łatwy dostęp do tych informacji wszystkim zainteresowanym stronom.

2. Jeżeli informacja, o której mowa w ustępie 1, pochodzi z różnych szczebli władzy państwowej, a w szczególności jeżeli jest to informacja o procedurach i warunkach przyznawania prawa instalowania urządzeń, krajowy organ regulacyjny, mając na uwadze związane z tym koszty, podejmie stosowne wysiłki, ażeby zagwarantować łatwo zrozumiały dla użytkowników przegląd takich informacji, zawierający informację na temat poszczególnych szczebli władzy państwowej oraz kompetentnych władz, celem ułatwienia składania wniosków o przyznanie prawa instalowania urządzeń.

Artykuł 16

Procedura przeglądowa

Komisja będzie dokonywała okresowego przeglądu działających krajowych systemów ogólnych zezwoleń i rozwoju transgranicznego świadczenia usług wewnątrz Wspólnoty oraz będzie składać Parlamentowi Europejskiemu oraz Radzie sprawozdania przy pierwszej możliwej sposobności, nie później jednak niż po upływie okresu trzech lat od daty wdrożenia niniejszej dyrektywy określonej w artykule 18 ust. 1 pkt. 2. W tym celu Komisja może zażądać od Państw Członkowskich informacji, które winny zostać dostarczone bez zbędnej zwłoki.

Artykuł 17

Obowiązujące zezwolenia

1. [23] Bez uszczerbku dla art. 9a dyrektywy 2002/21/WE (dyrektywa ramowa) państwa członkowskie doprowadzają ogólne zezwolenia oraz indywidualne prawa użytkowania istniejące w dniu 31 grudnia 2009 r. do zgodności z art. 5, 6, 7 oraz załącznikiem do niniejszej dyrektywy najpóźniej do 19 grudnia 2011.

2. [24] W przypadku gdy z zastosowania ust. 1 wynika ograniczenie praw lub zwiększenie obowiązków wynikających z obowiązujących już ogólnych zezwoleń oraz indywidualnych praw użytkowania, państwa członkowskie mogą przedłużyć ważność powyższych praw i obowiązków najpóźniej do dnia 30 września 2012 r., pod warunkiem że nie będzie to naruszało wynikających z przepisów prawa wspólnotowego praw innych przedsiębiorstw. Państwa członkowskie powiadamiają Komisję o takim przedłużeniu terminu oraz przedstawiają jego uzasadnienie.

3. Jeżeli dane Państwo Członkowskie może wykazać, iż uchylenie określonego w zezwoleniu wymogu dotyczącego dostępu do sieci łączności elektronicznej, obowiązującego przed datą wejścia w życie niniejszej dyrektywy, pociąga za sobą nadmierne utrudnienia dla przedsiębiorstw, które korzystały z przyznanego im dostępu do innej sieci, i jeżeli te przedsiębiorstwa nie mają możliwości wynegocjowania nowych porozumień na odpowiednich warunkach przed terminem stosowania niniejszej dyrektywy określonym w artykule 18 ust. 1 pkt. 2, Państwa Członkowskie będą mogły zażądać tymczasowego przedłużenia danych wymogów. Takie żądanie winno być przedstawione najpóźniej przed upływem terminu złożenia wniosku określonego w artykule 18 ust. 1 pkt. 2, i powinno określać warunki oraz okres, na jaki występuje się o czasowe przedłużenie.

Państwo Członkowskie powiadomi Komisję o motywach, które skłoniły je do wystąpienia z wnioskiem o takie przedłużenie. Komisja rozpatrzy powyższe żądanie, biorąc pod uwagę szczególną sytuację w tymże Państwie Członkowskim oraz sytuację danego przedsiębiorstwa, jak również potrzebę ustanowienia spójnych ram prawnych na szczeblu wspólnotowym. Komisja podejmie decyzję w przedmiocie przyjęcia lub odrzucenia wniosku, a w razie przyjęcia wniosku – o zakresie i terminie udzielonego przedłużenia. Komisja powiadomi dane Państwo Członkowskie o podjętej decyzji w terminie sześciu miesięcy od dnia otrzymania wniosku o przedłużenie. Decyzje takie będą publikowane w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.

Artykuł 18

Transpozycja

1. Państwa Członkowskie przyjmą i opublikują przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do zapewnienia zgodności z niniejszą dyrektywą w terminie do 24 lipca 2003 r. najpóźniej. O przyjętych przepisach Państwa Członkowskie powiadomią Komisję.

Państwa Członkowskie będą stosować powyższe środki począwszy od 25 lipca 2003 r.

Przyjmując powyższe przepisy, Państwa Członkowskie zapewnią, by zawierały one odniesienie do niniejszej dyrektywy lub by odniesienie to towarzyszyło ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia określane są przez Państwa Członkowskie.

2. Państwa Członkowskie przekażą Komisji tekst przepisów prawa krajowego przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą oraz o wszelkich zmian w tych przepisach.

Artykuł 19

Wejście w życie

Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie z dniem jej publikacji w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.

Artykuł 20

Adresaci

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do Państw Członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 7 marca 2002 r.