PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 175 ust. 1,

uwzględniając wniosek Komisji(¹),

uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno - Społecznego(²),

po konsultacji z Komitetem Regionów,

stanowiąc zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 251 Traktatu(³),

a także mając na uwadze, co następuje:

1) Na podstawie zasad zawartych w art. 174 Traktatu, wspólnotowy program polityki i działań w odniesieniu do środowiska naturalnego i trwałego rozwoju (Piąty Program Działań na rzecz Środowiska Naturalnego)(⁴) uzupełniony decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2179/98/WE(⁵) w sprawie przeglądu niniejszego programu, przewiduje w szczególności wprowadzenie zmian do ustawodawstwa dotyczącego substancji zanieczyszczających powietrze. W programie tym zaleca się określenie długoterminowych celów w zakresie jakości powietrza. Na mocy art. 174 Traktatu w odniesieniu do ochrony zdrowia ludzi i środowiska naturalnego należy stosować zasadę ostrożności.

2) Zgodnie z art. 152 Traktatu wymogi dotyczące ochrony zdrowia stanowią część składową innych polityk Wspólnoty. Art. 3 ust. 1 lit. p) Traktatu przewiduje, że działalność Wspólnoty ma również na celu osiągnięcie wysokiego poziomu ochrony zdrowia.

3) Na podstawie art. 4 ust. 5 dyrektywy Rady 96/62/WE z dnia 27 września 1996 r. w sprawie oceny i zarządzania jakością otaczającego powietrza(⁶), Rada przyjmuje przepisy przewidziane w ust. 1 oraz ustanowione w ust. 3 i 4 niniejszego artykułu.

4) Zgodnie z dyrektywą 96/62/WE należy przygotować plany działania dla stref, w których stężenie substancji zanieczyszczających powietrze przekracza wartości dopuszczalne oraz obowiązujące czasowo marginesy tolerancji stosowane w celu zapewnienia w ustanowionych terminach zgodności z wartościami dopuszczalnymi.

5) Dyrektywa 96/62/WE przewiduje, że wartości liczbowe przyjęte dla wartości dopuszczalnych muszą być oparte na wynikach badań prowadzonych przez działające w tej dziedzinie międzynarodowe grupy naukowe. Komisja powinna uwzględnić najnowsze dane badań naukowych z zakresu epidemiologii i ochrony środowiska oraz najnowsze osiągnięcia z zakresu metrologii, aby można było ponownie zbadać elementy, na podstawie których określane są wartości dopuszczalne.

6) Środki niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy przyjmuje się zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji(⁷).

7) Zmiany konieczne dla dostosowania się do postępu naukowo-technicznego mogą dotyczyć jedynie kryteriów i technik mających na celu ocenę stężenia benzenu i tlenku węgla lub szczegółowych regulacji dotyczących przekazywania informacji do Komisji i nie mogą spowodować zmiany wartości dopuszczalnych bezpośrednio ani pośrednio.

8) Ustanowione w niniejszej dyrektywie wartości dopuszczalne są wartościami określającymi minimalne wymogi; zgodnie z art. 176 Traktatu Państwa Członkowskie mogą utrzymywać lub wprowadzać bardziej rygorystyczne środki ochronne; w szczególności bardziej surowe wartości dopuszczalne mogą zostać wprowadzone w celu ochrony zdrowia szczególnie wrażliwych grup ludności, takich jak dzieci i pacjenci szpitali. Państwo Członkowskie może wymagać, aby wartości dopuszczalne zostały osiągnięte w terminie wcześniejszym od ustanowionego w niniejszej dyrektywie.

9) Benzen jest genotoksycznym czynnikiem rakotwórczym i nie ma progu, poniżej którego nie stanowi on zagrożenia dla zdrowia ludzkiego.

10) Jednakże, jeżeli trudne jest osiągnięcie wartości dopuszczalnych dla benzenu ustanowionych w niniejszej dyrektywie z powodu szczególnych cech miejsca, w którym następuje rozprzestrzenianie lub panujących tam warunków klimatycznych i jeżeli stosowanie środków stwarzałoby poważne problemy natury społeczno-ekonomicznej, Państwa Członkowskie mogą zwrócić się do Komisji o jednorazowe, ograniczone w czasie przedłużenie na szczególnych warunkach.

11) Aby ułatwić przegląd niniejszej dyrektywy w 2004 r., Komisja i Państwa Członkowskie powinny rozważyć wspieranie badań nad skutkami działania benzenu i tlenku węgla, uwzględniając zanieczyszczenie powietrza zarówno w przestrzeniach zamkniętych, jak i w powietrzu atmosferycznym.

12) Ujednolicone precyzyjne metody przeprowadzania pomiarów oraz wspólne kryteria lokalizowania stacji pomiarowych stanowią ważny element oceny jakości powietrza w celu uzyskania w całej Wspólnocie porównywalnych informacji.

13) Informacje na temat stężenia benzenu i tlenku węgla powinny być przekazywane Komisji, jako podstawa przy opracowywaniu regularnych sprawozdań.

14) Aktualne informacje dotyczące stężenia benzenu i tlenku węgla w powietrzu powinny być łatwo dostępne dla ogółu,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

Artykuł 1

Cele

Celem niniejszej dyrektywy jest:

a) ustalenie dopuszczalnych wartości stężenia benzenu i tlenku węgla w powietrzu, mających na celu unikanie, zapobieganie lub zmniejszanie szkodliwego oddziaływania na zdrowie ludzkie i całe środowisko naturalne;

b) ocena stężenia benzenu i tlenku węgla w powietrzu z zastosowaniem wspólnych metod i kryteriów;

c) uzyskanie stosownych informacji na temat stężenia benzenu i tlenku węgla w powietrzu i zapewnienie ogólnego dostępu do tych informacji;

d) utrzymanie jakości powietrza, tam gdzie jest ona dobra, i poprawa w pozostałych przypadkach, w odniesieniu do benzenu i tlenku węgla.

Artykuł 2

Definicje

Definicje przedstawione w art. 2 dyrektywy 96/62/WE stosuje się.

Do celów niniejszej dyrektywy:

a) „górny próg oszacowania” oznacza określony w załączniku III poziom, poniżej którego połączenie technik mierzenia i modelowania może zostać wykorzystane do oceny jakości powietrza, zgodnie z art. 6 ust. 3 dyrektywy 96/62/WE;

b) „dolny próg oszacowania” oznacza określony w załączniku III poziom, poniżej którego techniki modelowania oraz szacowania obiektywnego mogą zostać wykorzystane do oceny jakości powietrza zgodnie z art. 6 ust. 4 dyrektywy 96/62/WE;

c) „stałe pomiary” oznaczają pomiary przeprowadzane zgodnie z art. 6 ust. 5 dyrektywy 96/62/WE.

Artykuł 3

Benzen

1. Państwa Członkowskie podejmą środki niezbędne w celu zapewnienia, że stężenie benzenu w powietrzu, podlegające ocenie zgodnie z art. 5, nie przekracza wartości dopuszczalnej określonej w załączniku I z zachowaniem podanych w nim terminów.

Ustanowiony w załączniku I margines tolerancji stosuje się zgodnie z art. 8 dyrektywy 96/62/WE.

2. W przypadku trudności w osiągnięciu wartości dopuszczalnej, która została określona w załączniku I, z powodu szczególnych cech miejsca, w którym następuje rozprzestrzenianie lub panujących tam warunków klimatycznych, takich jak mała prędkość wiatru i/lub warunki sprzyjające parowaniu, i jeżeli stosowanie środków stwarzałoby poważne problemy natury społeczno - ekonomicznej, Państwo Członkowskie może zwrócić się do Komisji o jednorazowe, ograniczone w czasie przedłużenie. Komisja, stanowiąc zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 12 ust. 2 dyrektywy 96/62/WE, może, na wniosek Państwa Członkowskiego oraz z zastrzeżeniem art. 8 ust. 3 niniejszej dyrektywy, przyznać jednorazowe przedłużenie na okres nie dłuższy niż pięć lat, jeżeli dane Państwo Członkowskie:

- wskaże odpowiednie strefy i/lub aglomeracje,

- przedstawi niezbędne uzasadnienie takiego przedłużenia,

- wykaże, że podjęte zostały wszelkie rozsądne działania w celu obniżenia stężenia określonych substancji zanieczyszczających i zmniejszenia obszaru, na którym wartość dopuszczalna została przekroczona, i

- przedstawi działania, jakie podejmie w przyszłości w odniesieniu do środków, jakie zamierza podjąć zgodnie z art. 8 ust. 3 dyrektywy 96/62/WE.

Jednakże wartość dopuszczalna dla benzenu w ograniczonym okresie przedłużenia nie powinna przekraczać 10 μg/m³.

Artykuł 4

Tlenek węgla

Państwa Członkowskie podejmują środki niezbędne w celu zapewnienia, że stężenie tlenku węgla w powietrzu, podlegające ocenie zgodnie z art. 5, nie przekroczy wartości dopuszczalnej określonej w załączniku II, z zachowaniem podanych w nim terminów.

Ustanowiony w załączniku II margines tolerancji stosuje się zgodnie z art. 8 dyrektywy 96/62/WE.

Artykuł 5

Oszacowanie stężenia

1. Górny i dolny próg oszacowania stężenia benzenu i tlenku węgla ustanowione są w załączniku III sekcja I.

Klasyfikacja każdej strefy lub aglomeracji do celów art. 6 dyrektywy 96/62/WE podlega przeglądowi, co najmniej raz na pięć lat zgodnie z procedurą ustanowioną w załączniku III sekcja II do niniejszej dyrektywy. Klasyfikacja zostanie poddana przeglądowi wcześniej w przypadku znacznych zmian działalności, mającej wpływ na stężenie benzenu lub tlenku węgla.

2. W załączniku IV wymienione są kryteria określające rozmieszczenie punktów poboru próbek do celów pomiaru stężenia benzenu i tlenku węgla w powietrzu. W załączniku V określona jest minimalna liczba punktów poboru próbek do celów stałych pomiarów stężenia każdej z określonych substancji zanieczyszczających, oraz punkty te są umieszczone w każdej strefie lub aglomeracji, w obrębie której musi zostać przeprowadzony pomiar, jeżeli stałe pomiary stanowią tam jedyne źródło danych dotyczących stężenia.

3. W strefach i aglomeracjach, w obrębie których informacje dostarczane ze stałych stacji pomiarowych uzupełniane są informacjami pochodzącymi z innych źródeł, takich jak wykaz emisji, metody pomiaru wskaźnikowego i modelowania jakości powietrza, liczba stałych stacji pomiarowych, które należy rozmieścić i rozkład przestrzenny innych technik, muszą być wystarczające do określenia stężenia substancji zanieczyszczających powietrze zgodnie z załącznikiem IV sekcja I i załącznikiem VI sekcja I.

4. W strefach i aglomeracjach, w obrębie których pomiary nie są wymagane, mogą zostać wykorzystane techniki modelowania lub szacowania obiektywnego celów.

5. Metody referencyjne analizy i poboru próbek benzenu i tlenku węgla są ustanowione w załączniku VII sekcje I i II. W załączniku VIII sekcja III określone są techniki referencyjne modelowania jakości powietrza, o ile techniki takie są dostępne.

6. Termin określony w art. 10 niniejszej dyrektywy jest terminem, w którym Państwa Członkowskie powiadamiają Komisję o metodach, które zostały wykorzystane do przeprowadzenia wstępnej oceny jakości powietrza zgodnie z art. 11 ust. 1 lit. d) dyrektywy 96/62/WE.

7. Każda zmiana konieczna do dostosowania przepisów niniejszego artykułu oraz załączników III-VII do postępu naukowo - technicznego przyjmowana jest zgodnie z procedurą, określoną w art. 6 ust. 2, ale nie może powodować bezpośrednich lub pośrednich zmian wartości dopuszczalnych.

Artykuł 6

Komitet

1. Komisję wspomaga komitet, określony w art. 12 dyrektywy 96/62/EWG, zwany dalej „Komitetem”.

2. W przypadku odniesienia się do niniejszego ustępu, art. 5 i art. 7 decyzji 1999/468/WE będą miały zastosowanie, z uwagi na przepisy zawarte w art. 8 wymienionej decyzji.

Okres ustanowiony w art. 5 ust. 6 decyzji 1999/468/WE, ustala się na trzy miesiące.

3. Komitet przyjmuje własny regulamin.

Artykuł 7

Informowanie społeczeństwa

1. Państwa Członkowskie zapewnią, aby aktualne informacje dotyczące stężenia benzenu i tlenku węgla w atmosferze były stale podawane do publicznej wiadomości oraz do wiadomości właściwych organizacji, w szczególności organizacji ochrony środowiska, organizacji konsumenckich, organizacji reprezentujących interesy wrażliwych grup ludności i innych organów zajmujących się ochroną zdrowia, z wykorzystaniem takich środków jak np. radio i telewizja, prasa, tablice informacyjne lub sieć komputerowa, teletekst, telefon lub faks.

Informacje dotyczące stężenia benzenu w powietrzu, przedstawiane jako średnia wartość z ostatnich dwunastu miesięcy, są aktualizowane nie rzadziej, niż co trzy miesiące, a tam, gdzie ma to zastosowanie, raz w miesiącu. Informacje dotyczące stężenia tlenku węgla w powietrzu, przedstawiane jako maksymalna średnia krocząca z ośmiu godzin, aktualizowane są nie rzadziej niż raz dziennie, a tam, gdzie ma to zastosowanie, co godzinę.

Informacje, określone w akapicie drugim, przynajmniej wskazują na wszystkie przekroczenia stężeń określonych w wartościach dopuszczalnych w okresach uśredniania ustanowionych w załącznikach I i II. Jest w nich także zawarta krótka ocena w odniesieniu do wartości dopuszczalnych i właściwych informacji dotyczące wpływu na zdrowie.

2. Gdy Państwa Członkowskie podają do wiadomości publicznej informacje o planach lub programach na mocy art. 8 ust. 3 dyrektywy 96/62/WE, informują o nich również organizacje określone w ust. 1 niniejszego artykułu. Przepis ten dotyczy również dokumentacji wymaganej zgodnie z załącznikiem VI (II) do niniejszej dyrektywy.

3. Informacje podawane do wiadomości publicznej i organizacji, zgodnie z ust. 1 i 2 powinny być jasne, zrozumiałe i dostępne.

Artykuł 8

Sprawozdanie i przegląd

1. Nie później niż do dnia 31 grudnia 2004 r. Komisja przedłoży Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oparte na doświadczeniach nabytych w wyniku stosowania niniejszej dyrektywy, w szczególności na temat wyników najnowszych badań naukowych dotyczących wpływu na zdrowie człowieka, ze szczególnym zwróceniem uwagi na wrażliwe grupy ludności, i na ekosystemy narażone na działanie benzenu i tlenku węgla oraz rozwoju technicznego, w szczególności postępu osiągniętego w zakresie metod pomiarowych i innych metod oceny stężenia benzenu i tlenku węgla w powietrzu.

2. W sprawozdaniu określonym w ust. 1 powinny zostać uwzględnione w szczególności następujące elementy dotyczące benzenu i tlenku węgla:

a) aktualna jakość powietrza oraz jej tendencje zwyżkowe do 2010 r. i w okresie późniejszym;

b) zakres dokonywania dalszego zmniejszenia emisji substancji zanieczyszczających pochodzących ze wszystkich znaczących źródeł z uwzględnieniem technicznej wykonalności i efektywności pod względem kosztów;

c) zależności między substancjami zanieczyszczającymi i możliwościami połączonych strategii mających na celu osiągnięcie celów Wspólnoty w zakresie jakości powietrza i celów pokrewnych;

d) aktualne i przyszłe wymogi w zakresie informowania społeczeństwa i wymiany informacji między Państwami Członkowskimi i Komisją;

e) doświadczenie nabyte w trakcie stosowania niniejszej dyrektywy w Państwach Członkowskich, w tym, w szczególności warunki ustanowione w załączniku IV w jakich przeprowadzano pomiary.

3. W celu utrzymania wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzi i środowiska naturalnego do sprawozdania określonego w ust. 1 mogą zostać dołączone, o ile zaistnieje taka potrzeba, propozycje zmiany niniejszej dyrektywy, które mogą zawierać dalsze przedłużenia w odniesieniu do harmonogramu dotyczącego osiągnięcia wartości dopuszczalnej dla benzenu, określonej w załączniku I, na co może zostać wyrażona zgoda na mocy art. 3 ust. 2.

Artykuł 9

Kary

Państwa Członkowskie ustalają kary, które stosuje się w przypadku naruszenia krajowych przepisów przyjętych zgodnie z niniejszą dyrektywą. Kary powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Artykuł 10

Wykonanie

1. Państwa Członkowskie wprowadzą w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy przed dniem 13 grudnia 2002 r. i niezwłocznie powiadomią o tym Komisję.

Przepisy przyjęte przez Państwa Członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia określane są przez Państwa Członkowskie.

2. Państwa Członkowskie przekażą Komisji teksty podstawowych przepisów prawa krajowego, w dziedzinach objętych niniejszą dyrektywą.

Artykuł 11

Wejście w życie

Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie z dniem jej opublikowania w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.

Artykuł 12

Adresaci

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do Państw Członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 16 listopada 2000 r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego