DECYZJA KOMITETU WYKONAWCZEGO
z dnia 16 września 1998 r.
ustanawiająca Stały Komitet ds. oceny i wprowadzania w życie dorobku Schengen (SCH / Com - ex (98) 26 def.)
KOMITET WYKONAWCZY,
uwzględniając art. 132 Konwencji wykonawczej do Układu z Schengen,
uwzględniając art. 7 Konwencji wykonawczej do Układu z Schengen,
uwzględniając wspólną deklarację dotyczącą art. 139, zawartą w Akcie Końcowym załączonym do Konwencji,
a także mając na uwadze, co następuje:
u podstaw inicjatywy utworzenia stałego komitetu leży dążenie do komplementarności wobec instrumentów istniejących w ramach Unii Europejskiej;
w trosce o potrzebę stosowania zasady suwerenności narodowej;
komitet może zostać dostosowany w odpowiednim czasie, w celu uwzględnienia funkcjonalnych ram Unii Europejskiej,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Utworzony zostanie Stały Komitet ds. oceny i wprowadzania w życie dorobku Schengen (zwany dalej „Stałym Komitetem”), który pod nadzorem Komitetu Wykonawczego będzie miał za zadanie po pierwsze sprawdzenie, czy spełnione są wszystkie warunki wstępne dla stosowania Konwencji w państwie ubiegającym się o stosowanie, po drugiej zaś dbałość o prawidłowe stosowanie dorobku Schengen przez państwa, które już stosują Konwencję, szczególnie poprzez identyfikowanie problemów i formułowanie propozycji rozwiązań.
Stały Komitet ponosi wyłączną odpowiedzialność za sporządzanie sprawozdań, w celu oceniania przygotowania państw będących kandydatami do wprowadzenia w życie Konwencji Schengen, i sprawdzenie spełnienia wszystkich wstępnych warunków w odniesieniu do praktycznego stosowania Konwencji oraz zniesienia kontroli na granicach wewnętrznych.
Drugie zadanie Stałego Komitetu polega na stworzeniu podstaw dla Komitetu Wykonawczego w celu czuwania nad prawidłowością stosowania Konwencji Schengen przez państwa, w których weszła ona już w życie, w szczególności poprzez zapewnienie ciągłości w stosunku do zaleceń komitetów wizytujących granice zewnętrzne oraz zapewnieniu, że zostaną podjęte stosowne działania w odniesieniu do niedociągnięć wymienionych w rocznym sprawozdaniu na temat sytuacji na granicach zewnętrznych, poprzez skupienie większej uwagi na wspólnych wysiłkach na rzecz poprawy jakości kontroli na granicach zewnętrznych i poprzez optymalizację stosowania Konwencji w zakresie współpracy policyjnej, sądowniczej i SIS. Stały Komitet będzie poszukiwać rozwiązań określonych problemów i przedkładać propozycje służące zadawalającemu i optymalnemu wprowadzaniu w życie Konwencji. Odpowiedzialność za kontrolę prawidłowego stosowania Konwencji należy nadal do wyłącznej kompetencji Państw Schengen. Stały Komitet powinien zatem ograniczyć się do wykonywania kontroli zgodnie z określonym poniżej mandatem.
Oba zadania uzasadniają przyznanie Stałemu Komitetowi dwóch różnych mandatów:
1. Przygotowywanie sprawozdań, które będą stanowić podstawę stwierdzenia, że spełnione są wszystkie warunki wstępne dla stosowania Konwencji Schengen w państwie kandydującym. W tym przypadku komitet będzie Traktowany jako „Komitet ds. oceny”, któremu zostanie powierzona ocena stanu przygotowań tych państw;
2. Stwarzanie podstaw dla Komitetu Wykonawczego do czuwania nad prawidłowym stosowaniem Konwencji w państwach, które już ją stosują, w celu optymalizacji jej stosowania i współpracy między partnerami Schengen. Działania obejmują przede wszystkim poszukiwanie rozwiązań problemów stwierdzonych po dniu wprowadzenia w życie Konwencji oraz przedkładanie propozycji optymalizacji kontroli w rozumieniu Konwencji, odpowiednio do realizowanych celów. W tym przypadku komitet Traktowany jest jako „Komitet wprowadzający w życie”.
I. KOMITET OCENIAJĄCY DLA PAŃSTW KANDYDUJĄCYCH DO SPRAW WPROWADZENIA W ŻYCIE KONWENCJI
1. ZADANIA KOMITETU OCENIAJĄCEGO
Gdy państwo jest kandydatem do wprowadzenia Konwencji w życie, Stały Komitet zawsze w ramach mandatu do dokonywania oceny, opracowuje sprawozdanie ustanawiające listę kryteriów, które mają zostać spełnione przez kandydatów. Należy przy tym dokładnie określić poziom, jaki ma być osiągnięty we wszystkich obszarach objętych Konwencją. Po przyjęciu tych kryteriów przez Komitet Wykonawczy Stały Komitet bada w innym sprawozdaniu, czy państwo, które jest kandydatem do wprowadzenia w życie Konwencji, spełnia kryteria oraz wymagane normy.
Dla każdego z obszarów właściwości komitet może polecić grupie kompetentnych biegłych sporządzenie sprawozdania z ich szczególnego obszaru działania. W sprawozdaniach tych omówione są zarówno aspekty jakościowe, ilościowe, operacyjne, administracyjne, jak i organizacyjne oraz powinny one wskazywać na braki i słabe strony, a jednocześnie przedstawiać propozycje rozwiązań.
2. OBSZARY KOMPETENCJI
Komitet sporządza szczegółowe i wyczerpujące sprawozdanie i dokonuje oceny przygotowania państw kandydujących do wprowadzenia w życie Konwencji Schengen we wszystkich zakresach określonych w decyzji SCH / Com - ex (93) 10 z dnia 14 grudnia 1993 r., czuwa nad spełnieniem wszystkich warunków koniecznych do wprowadzania w życie dorobku Schengen. Ocena dotyczy w szczególności następujących obszarów:
— kontroli dokonywanych na granic zewnętrznych, w szczególności stosowania Wspólnego Podręcznika,
— kontroli zewnętrznych granic lądowych i morskich,
— wiz, w szczególności stosowania Wspólnych Instrukcji Konsularnych,
— zasad regulujących ruch cudzoziemców, wraz z środkami podejmowanymi w odniesieniu do zwalczania nielegalnej imigracji i nielegalnego pobytu,
— zezwoleń na stały pobyt i zgłoszeń w celu odmowy wjazdu,
— współpracy policyjnej,
— pomocy wzajemnej w sprawach karnych, łącznie z ekstradycją,
— narkotyków,
— SIS, w szczególności stosowania Podręcznika SIRENE,
— ochrony danych osobowych,
— polityki wydalania i readmisji,
— ustaleń dotyczących ruchu w portach lotniczych.
Stały Komitet koncentruje się z jednej strony w szczególności na zadaniach odnoszących się do granic zewnętrznych, współpracy policyjnej, SIS oraz wiz, z drugiej strony opracowuje listę zadań do wykonania przez ekspertów w odniesieniu do dalszych obszarów.
a) Kontrola granic zewnętrznych i migracji, wraz ze współpracą dwustronną i wielostronną z państwami trzecimi oraz kwestia readmisji
Uwzględniając lokalne uwarunkowania geograficzne i w zależności od rodzaju granic zewnętrznych wizytowanego państwa, eksperci :
— wizytują wszystkie morskie granice zewnętrzne, by na miejscu badać skuteczność działań na morzu i na lądzie – szczególnie w nocy, a w głównych portach obserwować jak przeprowadzane są kontrole przy odprawie ruchu osobowego i towarowego;
— obserwują działania kontrolne na granicach lądowych w celu sprawdzenia ich skuteczności w dzień i w nocy; muszą oni m. in. poprzez rozmowy z organami kontroli zdobywać informacje dotyczące zwalczania nielegalnej imigracji;
— wizytują wszystkie lotniska, by tam badać stosowanie przepisów Schengen;
— wizytują dodatkowo centralne organy właściwe do kontroli granic zewnętrznych i imigracji, badają strukturę administracyjną i koordynację między poziomem krajowym a lokalnym;
— przy wizytacjach służb granicznych i organu centralnego badają praktykę wydawania wiz na granicy;
— przy wizytacjach służb granicznych i organu centralnego badają zdolność do stosowania SIS;
— oceniają szczegółowe warunki przeprowadzenia kontroli granic zewnętrznych w dopuszczonych przejściach granicznych i odcinkach między nimi;
— oceniają środki techniczne dostępne na granicach zewnętrznych, m. in. w sferze postępowania z dokumentami sfałszowanymi i podrobionymi;
— oceniają nadzór granic lądowych i morskich;
— sprawdzają, czy liczba funkcjonariuszy odpowiada specyfice wizytowanej granicy, czy odpowiedni jest poziom wyszkolenia tych funkcjonariuszy, m. in. w zakresie wykrywania dokumentów sfałszowanych i podrobionych;
— sprawdzają ogółem prowadzone na wizytowanej granicy zewnętrznej działania z zakresu zwalczania nielegalnej imigracji i przestępczości;
— sprawdzają działania podjęte wobec osób, którym odmówiono wjazdu na granicy, lub osób bez prawa pobytu;
— sprawdzają środki stosowane dla zwalczania kanałów nielegalnego przemytu osób;
— badają współpracę z państwami sąsiadującymi.
Celem wizytacji jest zbadanie na miejscu skuteczności działań dozoru i upewnienie się o ich zgodności ze standardami norm kontroli Schengen ustanowionych w Konwencji Schengen, Wspólnym Podręczniku i odnośnych decyzjach Komitetu Wykonawczego.
b) Współpraca na granicach wspólnych z państwami, które już stosują Konwencję, głównie w odniesieniu do współpracy policyjnej i sądowej, w szczególności zawieranie umów dwustronnych i oddelegowanie oficerów łącznikowych
W tym kontekście Stały Komitet ma za zadanie sprawdzenie:
— skuteczności bieżącej współpracy we wprowadzaniu w życie Konwencji i umów dwustronnych w regionach przygranicznych;
— zdolności i gotowości do przeprowadzania i rozwijania wspólnych operacji transgranicznych zgodnie z Konwencją i umowami dwustronnymi;
— możliwości i gotowości do prowadzenia i rozwijania współpracy z oficerami łącznikowymi;
— skuteczności współpracy z państwami graniczącymi z państwami Schengen w zwalczaniu przestępczości, w szczególności zwalczania nielegalnych kanałów przemytu osób;
— dostępu funkcjonariuszy policji do baz danych i ich ogólne wyszkolenie;
— efektywności struktur współpracy transgranicznej;
— bezpośredniej współpracy i stosunków między władzami państwa kandydującego a państwami Schengen;
— środków bezpieczeństwa i personelu w regionie przygranicznym.
c) SIS, biura SIRENE, ochrona urządzeń i danych osobowych
W związku z powyższym zleca się Komitetowi zbadanie następujących aspektów:
Aspekty techniczne
— aspekty jakościowe, ilościowe, operacyjne, organizacyjne i techniczne przyszłych N.SIS;
— środki techniczne i procedury, które zostały wybrane do przekazu informacji z krajowych systemów informacyjnych do N.SIS (wprowadzanie danych z systemów krajowych do SIS);
— wybrane środki techniczne udostępnienia danych SIS użytkownikom naziemnym i synchronizacja danych N.SIS z bazą C.SIS;
— techniczna dostępność N.SIS.
Aspekty dotyczące danych i użytkowania
— ilość danych, którą państwo gotowe jest wprowadzić do SIS;
— jakość danych do wprowadzenia (wypełnianie rubryk);
— geograficzne położenie terminali, ich ilość i możliwość użytkowania (dostępność do danych SIS dla użytkowników końcowych);
— wyszkolenie pracowników upoważnionych do wykorzystywania danych zawartych w SIS;
— wewnętrzne procedury i instrukcje, stosowane do dokonywania zgłoszeń i w przypadku trafienia;
— wykorzystanie różnych możliwości wpisów;
— zdolność operacyjna biur SIRENE (koordynacja między organami, terminy udzielania odpowiedzi itd.).
Ochrona urządzeń i danych
— aspekty organizacyjne i techniczne ochrony urządzeń i danych osobowych;
— środki w celu zapobiegnięcia dostępu do systemów i danych;
— działania na rzecz zagwarantowania różnego trybu przetwarzania danych w zależności od obowiązków użytkownika;
— zasady regulujące usuwanie wpisów po upływie ich terminu.
d) Wydawanie wiz
— ogólne zasady regulujące wydawanie wiz w porównaniu z ustanowionymi we Wspólnych Instrukcjach Konsularnych;
— przepisy dotyczące konsultacji przed wydaniem wizy;
— przepisy dotyczące konsultowania SIS przed wydaniem wizy;
— przepisy dotyczące naklejek wizowych Schengen i warunków ich przechowywania.
Stały Komitet dba o koordynację tych sprawozdań i przedłożenie sprawozdania ogólnego Komitetowi Wykonawczemu.
II. KOMITET WPROWADZAJĄCY W ŻYCIE DLA PAŃSTW, KTÓRE STOSUJĄ KONWENCJĘ
1. ZADANIA
Stały Komitet wskazuje zakres odnotowanych na granicach zewnętrznych problemów i rozpoznaje sytuacje, które nie odpowiadają ustalonemu standardowi, zgodnie ze znaczeniem i celami Konwencji. Stały Komitet informuje o stwierdzonych problemach wizytowane państwo oraz Komitet Wykonawczy, łącznie z przedłożeniem propozycji rozwiązań służących do zadawalającego i najskuteczniejszego stosowania Konwencji. W odniesieniu do problemów stwierdzonych po wprowadzeniu w życie Konwencji, zadaniem Komitetu jest przedkładanie propozycji technicznych w celu poprawy kontroli, bezpieczeństwa i współpracy sądowej, włącznie z ekstradycją.
Komitet bada również, czy zalecenia i uwagi komitetów wizytujących granice zewnętrzne zostały wykonane, oraz czy umożliwiły przezwyciężenie jakichkolwiek stwierdzonych braków w zakresie bezpieczeństwa. Jednocześnie zadaniem Komitetu jest zagwarantowanie ciągłości w odniesieniu do problemów, które zostały podkreślone w sprawozdaniu rocznym z sytuacji na granicach zewnętrznych państw stosujących Konwencję.
Ostatecznie, Komitet wypełnia również swe zadanie elastycznie i obiektywnie, we współpracy z właściwymi organami i przestrzegając norm prawnych i etycznych mające zastosowanie na szczeblu krajowym, we wspólnym celu zwiększenia poziomu bezpieczeństwa i lepszego uwzględniania interesów pozostałych państw stosujących Konwencję.
2. OBSZARY KOMPETENCJI
W odniesieniu do państw stosujących Konwencję, Komitetowi przyznaje się szerszy w porównaniu z grupami wizytującymi mandat, który jednak skupiony jest na zagadnieniach praktycznych. Następujące obszary, powiększające całość dorobku Schengen mogą podlegać ocenie i dlatego muszą być rozważone:
— kontrola i dozór granic zewnętrznych;
— współpraca policyjna w obszarach przygranicznych państw, które stosują Konwencję;
— System Informacyjny Schengen;
— warunki wydania wizy Schengen (w szczególności uregulowania dotyczące wcześniejszych konsultacji państw partnerów w odniesieniu do narodowości “wrażliwych”);
— środki mające na celu zakończenie pobytu cudzoziemców uznanych za nielegalnie przebywających na terytorium;
— pomoc wzajemna w sprawach karnych, włącznie z ekstradycją.
Należy nadać priorytet następującym aspektom:
a) Kontrola i dozór granic zewnętrznych
— przepisy przeprowadzania kontroli w dopuszczonych przejściach granicznych na granicach zewnętrznych i strefach przygranicznych;
— środki techniczne dostępne na granicach zewnętrznych, w szczególności do wykrywania podrobionych dokumentów;
— określenie, czy liczba personelu odpowiada specyfice wizytowanej granicy;
— dozór i kontrola na granicach zewnętrznych, w tym patrole oraz lokalne systemy i techniki dozoru stacjonarnego;
— szkolenie funkcjonariuszy, między innymi w wykrywaniu podrobionych dokumentów;
— środki podejmowane na wizytowanych granicach zewnętrznych z zakresu zwalczania nielegalnej imigracji i przestępczości w ogóle;
— środki podejmowane wobec osób, którym odmówiono wjazdu przez granicę, lub osób, które przebywają nielegalnie na terytorium Schengen;
— środki stosowane dla zwalczania nielegalnych kanałów przemytu osób;
— istniejące formy współpraca z państwami sąsiadującymi;
— struktura administracyjna służb odpowiedzialnych za zwalczanie nielegalnej imigracji oraz koordynację między tymi służbami na szczeblu krajowym i lokalnym;
— stosowanie SIS na przejściach granicznych.
b) Współpraca policyjna w regionach przygranicznych państw stosujących Konwencję
— istnienie umów dwustronnych;
— wykonywanie prawa do pościgu i do obserwacji;
— struktury współpracy transgranicznej;
— bezpośrednia współpraca między służbami;
— personel i środki zgrupowane w obszarze przygranicznym w celach bezpieczeństwa;
— współpraca z udziałem oficerów łącznikowych.
c) System Informacyjny Schengen
— wprowadzanie danych z systemów krajowych do SIS;
— techniczna dostępność N.SIS i biur SIRENE;
— dostęp do danych SIS dla użytkowników końcowych;
— warunki usuwania wygasłych wpisów;
— wykorzystanie różnych możliwości w odniesieniu do wpisów;
— zdolność operacyjna biur SIRENE; czas udzielania odpowiedzi itd.
d) Warunki wydania wiz Schengen
— przepisy dotyczące uzgodnień przed wydaniem wiz zgodnie z załącznikiem 5B do Wspólnych Instrukcji Konsularnych;
— przepisy dotyczące konsultowania SIS przed wydaniem wiz Schengen;
— wydanie wiz z terytorialnie ograniczoną ważnością: liczba, grupy docelowa, podstawy;
— przepisy dotyczące naklejek wizowych Schengen i warunków ich przechowywania.
III. ZASADY REGULUJĄCE STAŁY KOMITET
Skład Komitetu
Komitet jest organem stałym. W jego skład wchodzi po jednym wysokim rangą przedstawicielu każdego Państwa Sygnatariusza Konwencji lub Umowy o współpracy (przedstawiciel ten może mieć osoby towarzyszące). Stały Komitet jest wspierany przez Sekretariat w kwestiach związanych z posiedzeniami i różnymi zadaniami.
Stały Komitet wizytuje wszystkie państwa w ustalonej kolejności i odstępach przewidzianych przez Komitet Wykonawczy.
Dla wykonywania swoich zadań stali członkowie mogą zwrócić się do Państw Schengen o przydzielenie im do wykonywania zadań o ograniczonym czasie trwania biegłych dla każdego z obszarów kompetencji, w szczególności dla dokonywania zadań w państwach zgodnie z warunkami ustalonymi przez stałych członków. Niektóre zadania angażujące biegłych mogą być przeprowadzane wspólnie lub być ukierunkowane na pojedyncze obszary. Każde z Państw ma prawo do wyznaczenia w biegłego do wykonywania zadań w ramach Stałego Komitetu. Stały Komitet będzie jednakże ograniczał liczebność członków delegacji do poziomu zgodnego z ograniczeniami technicznymi tych zadań.
W przypadku wizytacji odbywających się w tym samym czasie angażujących grupy biegłych specjalizujących się w każdym z poszczególnych obszarów, przed końcem wizytacji organizuje się posiedzenie koordynacyjne dla wszystkich biegłych.
Biegli muszą posiadać odpowiednie kwalifikacje, generalnie zalecane jest wyznaczanie każdorazowo tych samych biegłych.
Komisja Europejska bierze udział w pracach Stałego Komitetu i grup roboczych służących Stałemu Komitetowi, Grupie Centralnej i Komitetowi Wykonawczemu, w charakterze obserwatora.
Wspólny organ nadzorczy
Prace Stałego Komitetu będą wykonywane bez uszczerbku dla kompetencji wspólnego organu nadzorczego. Stały Komitet uprawniony jest do zasięgania opinii organu w zakresie należącym do obszaru jego kompetencji.
Miejsca wizytacji
Miejsca wizytacji i informacje, które mają zostać zebrane, ustalane są odrębnie dla każdego przypadku przez Stały Komitet w powiązaniu z odnośnymi grupami roboczymi.
Ustalenia dotyczące języka
Szczegóły ustaleń dotyczących języka, którym należy posługiwać się w trakcie wizytacji, ustala się dla każdej wizyty z osobna.
Ułatwienie prac Komitetu
Władze wizytowanego państwa zadbają o to, by jego organy zapewniły konieczną współpracę i wsparcie, aby Komitet mógł prawidłowo wypełnić swoje zadanie. Wizytowane państwo przedkłada Komitetowi do dyspozycji istotne informacje dotyczące wizytowanych miejsc, jak również wszystkie użyteczne informacje statystyczne, faktyczne, analizy lub inne informacje – na co najmniej miesiąc przed rozpoczęciem wizytacji (w jednym z języków urzędowych Schengen).
Zwrot kosztów podróży i pobytu poniesionych podczas wizytacji
Koszty podróży i pobytu obciążają członków Komitetu lub jej biegłych. Państwo przyjmujące ponosi koszty wsparcia logistycznego na miejscu.
Opracowanie sprawozdania
Sprawozdanie przygotowywane jest zgodnie z jednolitym wzorem sprawozdań opracowanym przez Stały Komitet w Porozumieniu z odpowiednimi grupami roboczymi. Wzór może być dostosowywany odpowiednio do potrzeb i okoliczności.
Projekt wstępny sprawozdania z wizytacji sporządzony jest przez Urząd Przewodniczącego i przedkładany grupie ekspertów, która stara się osiągnąć konsensus w odniesieniu do sformułowania sprawozdania. Przedstawiciele wizytowanego państwa mają w tej grupie status obserwatorów. Bezpośrednio po przygotowaniu sprawozdania przez biegłych, zostaje on przekazany wizytowanemu państwu, które może przygotować swoją opinię. Sprawozdanie i opinia zostają przedłożone Stałemu Komitetowi. Ten ostatni stara się wypracować konsensus między tymi dwoma dokumentami. W odniesieniu do spornych punktów w sprawozdaniu Stały Komitet przedstawia stanowisko obu Stron.
Sprawozdania muszą wyraźnie wskazywać obszary, w których osiągnięto zamierzone cele, oraz obszary, w których to nie wystąpiło, w powiązaniu z konkretnymi propozycjami środków, które należy podjąć celem likwidacji problemów lub optymalizacji. Odpowiedzialność za podjęcie ostatecznej decyzji w każdym przypadku należy do Komitetu Wykonawczego.
Poufność
Piastując swe urzędy członkowie Komitetu oraz biegli muszą zachować poufność uzyskanych informacji. Sprawozdania sporządzone na mocy niniejszej decyzji są uznawane za poufne.
Königswinter, dnia 16 września 1998 r.
M. KANTHER | |
Przewodniczący |
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00