RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 308,

uwzględniając wniosek Komisji(¹),

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego(²),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rada Europejska na spotkaniu w Luksemburgu, w dniach 12-13 grudnia 1997 r., potwierdziła, że Republika Turecka ma prawo przystąpić do Unii Europejskiej;

(2) W dniu 4 marca 1998 r. Komisja przedłożyła Radzie komunikat zatytułowany: „Europejska strategia dla Turcji: wstępne propozycje działań Komisji na rzecz przygotowania Turcji do przystąpienia do UE”;

(3) Rada Europejska na spotkaniu w Cardiff w dniach 15-16 czerwca 1998 r. przyjęła komunikat Komisji jako płaszczyznę rozwoju stosunków pomiędzy Unią Europejską i Turcją opartą na mocnych i ewoluujących zasadach;

(4) Na spotkaniu w Cardiff Rada Europejska zwróciła się do Komisji z wnioskiem o przedstawienie do rozpatrzenia wszelkich propozycji, które będą wymagane w celu wdrożenia strategii europejskiej;

(5) Rada Europejska na spotkaniu w Cardiff wskazała, że realizacja europejskiej strategii będzie wymagała wsparcia finansowego;

(6) Wnioski ze spotkania Rady w dniu 13 września 1999 r. dotyczyły pomocy finansowej dla Turcji;

(7) Od momentu zawarcia unii celnej WE z Turcją w dniu 31 grudnia 1995 r., Turcja kontynuowała reformę gospodarczą;

(8) Rada Europejska na spotkaniu w Helsinkach, w dniach 10-11 grudnia 1999 r., oświadczyła, że Turcja jest państwem kandydującym, które ma przystąpić do Unii w oparciu o takie same kryteria jak te, które stosuje się wobec pozostałych państw kandydujących;

(9) Postanowienia niniejszego rozporządzenia opierają się na poszanowaniu zasad demokracji, rządów prawa, praw człowieka i podstawowych wolności, a także prawa międzynarodowego, leży u podstawy polityki Wspólnoty Europejskiej i jej Państw Członkowskich;

(10) Wspólnota przywiązuje wielkie znaczenie do konieczności poprawy i upowszechniania przez Turcję praktyk demokratycznych oraz poszanowania przez nią podstawowych praw człowieka przy większym zaangażowaniu w ten proces społeczeństwa obywatelskiego;

(11) Parlament Europejski przyjął szereg uchwał w sprawie znaczenia poszanowania praw człowieka w Turcji na rozwój bliskich stosunków między tym krajem a Unią Europejską, a w szczególności uchwałę z dnia 13 grudnia 1995 r. w sprawie sytuacji dotyczącej praw człowieka w Turcji(³), uchwałę z dnia 17 września 1998 r. w sprawie sprawozdań Komisji dotyczących rozwoju stosunków z Turcją od momentu wejścia w życie unii celnej(⁴), uchwałę z dnia 3 grudnia 1998 r. w sprawie komunikatu Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego dotyczącego dalszego rozwoju stosunków z Turcją oraz w sprawie komunikatu Komisji dla Rady pod tytułem „Europejska strategia dla Turcji: wstępne propozycje(⁵) działań”, a także uchwałę z dnia 6 października 1999 r. w sprawie stanu stosunków między Turcją a Unią Europejską;

(12) Ustalona kwota finansowania, w rozumieniu pkt. 34 Porozumienia Między-instytucjonalnego z dnia 6 maja 1999 r. zawartego pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją(⁶) została w niniejszym rozporządzeniu określona na cały okres trwania programu, jako część wieloletnich ram finansowych funduszy śródziemnomorskich. Tym samym nie wpływa ona na zakres uprawnień organu budżetowego, zdefiniowanych w Traktacie;

(13) Środki niezbędne dla realizacji niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady nr 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. określającą procedury egzekwowania uprawnień powierzonych Komisji(⁷);

(14) W kontekście przyjęcia niniejszego rozporządzenia, Traktat nie przewiduje uprawnień innych, niż określone w art. 308,

PRZYJĘŁA NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Wspólnota pomaga Turcji w przygotowaniach do przystąpienia do Unii Europejskiej poprzez ustanowienie bliższych stosunków z Unią we wszystkich obszarach związanych ze wzmacnianiem unii celnej.

Artykuł 2

Ustalona kwota finansowania dla realizacji niniejszego rozporządzenia na lata 2000 – 2002 wynosi 15 milionów EUR.

Roczne przydziały środków są zatwierdzane przez organ budżetowy z uwzględnieniem perspektyw finansowych.

Artykuł 3

1. Beneficjentami projektów i działań dotyczących współpracy mogą być nie tylko Państwo Tureckie i jego regiony, lecz także władze lokalne, organizacje regionalne, instytucje publiczne, wspólnoty lokalne lub tradycyjne, organizacje wspierające przedsiębiorczość, spółdzielnie i zrzeszenia społeczne, a zwłaszcza stowarzyszenia, fundacje i organizacje pozarządowe.

2. Jeżeli brakuje zasadniczego elementu dla kontynuowania pomocy dla Turcji, przede wszystkim w przypadku pogwałcenia zasad demokracji, rządów prawa, praw człowieka i podstawowych wolności oraz prawa międzynarodowego, wówczas Rada, działając kwalifikowaną większością głosów na wniosek Komisji, może podjąć decyzję w sprawie zastosowania odpowiednich środków.

3. Komisja przekazuje informacje dotyczące programu indykatywnego komitetowi, o którym mowa w art. 7 (Komitet MED) oraz wspólnemu komitetowi ekonomiczno-społecznemu UE i Turcji.

Artykuł 4

Projekty i działania dotyczące współpracy mogą być finansowane przede wszystkim w następujących obszarach:

a) wspieranie harmonizacji ustawodawstwa tureckiego z prawodawstwem wspólnotowym i pomoc w rozwoju instytucjonalnym związanym z tym dostosowaniem;

b) dostęp do jednolitego rynku wraz z opracowaniem niezbędnych instrumentów w zakresie certyfikacji i jakości;

c) pomoc w liberalizacji przepływów kapitałowych między Wspólnotą i Turcją;

d) współpraca w tworzeniu unii celnej Wspólnoty Europejskiej z Turcją, a zwłaszcza w zakresie włączenia Turcji do ogólnoeuropejskiego systemu reguł pochodzenia i wspierania uczestnictwa tego kraju w Konwencjach o tranzycie i jednolitym dokumencie administracyjnym;

e) pomoc Turcji w dostosowaniu polityki rolnej poprzez przyjęcie środków wspólnej polityki rolnej, które są niezbędne dla ustanowienia swobodnego przepływu towarów rolnych;

f) współpraca w sprawach weterynaryjnych i zdrowia roślin;

g) tureckie uczestnictwo w wielu programach i agencjach wspólnotowych zajmujących się sprawami obejmującymi kwestie ochrony środowiska, badań, edukacji, szkoleń i młodzieży;

h) współpraca dotycząca polityki konkurencji i konsumentów, nowych technologii i społeczeństwa informatycznego;

i) współpraca w zakresie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych;

j) wszelkie formy współpracy, których celem jest obrona i upowszechnianie demokracji, rządów prawa, praw człowieka oraz ochrona mniejszości.

Artykuł 5

1. Wsparcie finansowe, o którym mowa w niniejszym rozporządzeniu, ma formę dotacji.

2. Instrumenty wykorzystywane w trakcie działań objętych niniejszym rozporządzeniem, w ramach limitów ustanowionych podczas rocznej procedury budżetowej przez organ budżetowy, obejmują pomoc techniczną, szkolenia lub inne usługi, dostawy i prace łącznie z audytem oraz misjami związanymi z oceną i monitorowaniem.

3. Finansowanie ze strony Wspólnoty może obejmować inwestycje, z wyjątkiem nabywania budynków, oraz koszty bieżące (w tym koszty administracyjne, konserwacji i eksploatacyjne), uwzględniwszy fakt, że w danym projekcie przewiduje się przejęcie przez beneficjentów obowiązku pokrywania kosztów bieżących .

4. Udział finansowy ze strony partnerów określonych w art. 3 jest wymagany dla każdego działania prowadzonego w ramach współpracy. Wymagany udział ustalany jest w zależności od środków, którymi dysponują zaangażowani partnerzy i od charakteru danego działania. W określonych przypadkach, gdy partnerem jest organizacja pozarządowa lub organizacja wspólnotowa, udział ten może mieć charakter wkładu rzeczowego.

5. Może pojawić się tendencja do poszukiwania możliwości współfinansowania działań środkami z innych źródeł, zwłaszcza z Państw Członkowskich.

6. Podejmowane są niezbędne działania, aby uwydatnić wspólnotowy charakter pomocy udzielanej na mocy niniejszego rozporządzenia.

7. Komisja, przy współudziale Państw Członkowskich, może podejmować wszelkie inicjatywy konieczne dla zapewnienia dobrej koordynacji z innymi zaangażowanymi źródłami finansowania.

Artykuł 6

1. Komisja ocenia, zatwierdza i zarządza działaniami podlegającymi niniejszemu rozporządzeniu zgodnie z obowiązującymi procedurami budżetowymi, a zwłaszcza procedurami określonymi w Rozporządzeniu Finansowym z dnia 21 grudnia 1977 r. odnoszącym się do ogólnego budżetu Wspólnot Europejskich(⁸).

2. W ocenie projektów i programów uwzględnia się następujące czynniki:

a) skuteczność i wykonalność działań;

b) aspekty kulturowe, społeczne, dotyczące płci oraz środowiskowe;

c) zachowanie stanu i ochronę środowiska w oparciu o zasady trwałego rozwoju;

d) rozwój instytucjonalny konieczny dla osiągnięcia celów projektu;

e) doświadczenie zdobyte w wyniku podobnych działań.

3. Decyzje dotyczące dotacji powyżej 2 milionów EUR dla poszczególnych działań finansowanych w ramach niniejszego rozporządzenia podejmowane są w ramach procedury określonej w art. 7 ust. 2.

Komisja informuje zwięźle Komitet MED o wszelkich decyzjach w sprawie finansowania, które zamierza podjąć w odniesieniu do projektów i programów o wartości poniżej 2 milionów EUR. Informacja taka jest przekazywana nie później, niż na jeden tydzień przed podjęciem decyzji.

Komisja podejmuje wszelkie konieczne działania w celu ułatwienia procesu przyznawania pomocy finansowej małym, nie nastawionym na zyski organizacjom pozarządowym.

4. Jeżeli przekroczenie lub dodatkowe wymagania nie wynoszą więcej niż 20 % początkowych zobowiązań określonych w decyzji w sprawie finansowania, Komisja jest upoważniona do zatwierdzania, bez ubiegania się o opinię Komitetu MED, wszelkich dodatkowych zobowiązań potrzebnych w celu pokrycia oczekiwanych lub rzeczywistych kwot kosztów przekraczających określony poziom, które są związane z danymi działaniami.

Jeżeli dodatkowe zobowiązanie, o którym mowa w pierwszym akapicie, jest mniejsze niż 4 miliony EUR, Komitet MED powiadamiany jest o decyzji podjętej przez Komisję. Jeżeli dodatkowe zobowiązanie jest większe niż 4 miliony EUR, lecz mniejsze niż 20 % początkowego zobowiązania, wymagana jest opinia Komitetu.

5. Wszystkie porozumienia lub umowy o finansowaniu, zawarte na podstawie niniejszego rozporządzenia, określają wymóg przeprowadzania kontroli na miejscu przez Komisję i Trybunał Obrachunkowy, zgodnie ze zwykłymi procedurami ustalonymi przez Komisję w ramach obowiązujących przepisów, a zwłaszcza zawartymi w Rozporządzeniu Finansowym.

6. Jeżeli działania są przedmiotem porozumień o finansowaniu zawartych pomiędzy Wspólnotą a Turcją, w porozumieniach tych stwierdza się, że kwoty podatków, należności celnych ani żadnych innych opłat nie są pokrywane przez Wspólnotę.

7. Każda osoba fizyczna lub prawna z dowolnego Państwa Członkowskiego lub z Turcji może na równych warunkach brać udział w przetargu i ubiegać się o przyznanie kontraktu.

8. Dostawy pochodzą z Państw Członkowskich lub Turcji.

Artykuł 7

1. Komisja korzysta z pomocy komitetu ustanowionego na mocy rozporządzenia (WE) nr 1488/96(⁹), zwanego „Komitetem MED”.

2. W kwestiach odnoszących się do niniejszego ustępu, stosuje się art. 4 i 7 decyzji nr 1999/468/WE.

Okres, o którym mowa w art. 4 ust. 3 decyzji nr 1999/468/WE, ustala się na trzy miesiące.

3. Komitet przyjmuje swój regulamin wewnętrzny.

Artykuł 8

Na spotkaniu Komitetu MED raz w roku odbywa się wymiana poglądów w oparciu o prezentację dokonaną przez przedstawiciela Komisji na temat programu indykatywnego dla działań, które mają być przeprowadzone w następnym roku.

Parlament Europejski informowany jest o propozycjach i wynikach dyskusji.

Artykuł 9

W pierwszym kwartale każdego roku Komisja przedkłada roczne sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. Sprawozdanie to zawiera następujące informacje:

a) szczegółowe podsumowanie działań finansowanych podczas poprzedniego roku budżetowego;

b) planowany program indykatywny na bieżący rok budżetowy i oświadczenie o poczynionych postępach w odniesieniu do zawartych w nim działań;

c) prognozy dla programu i działań, które mają być podjęte podczas następnego roku finansowego;

d) podsumowanie wniosków z przeprowadzonych ocen, w tym z ocen dotyczących określonych działań, jeżeli okaże się to konieczne;

e) informacje dotyczące organów, z którymi zostały zawarte porozumienia lub umowy.

Artykuł 10

Komisja regularnie ocenia działania finansowane przez Wspólnotę dążąc do ustalenia, czy ich cele zostały osiągnięte oraz do przekazania wytycznych dotyczących poprawy skuteczności przyszłych działań.

Komisja przedkłada Komitetowi MED podsumowanie przeprowadzonych ocen, które Komitet może zbadać, jeśli okaże się to konieczne.

Sprawozdania z przeprowadzonej oceny udostępniane są na żądanie każdemu z Państw Członkowskich.

Artykuł 11

Najpóźniej do 30 czerwca 2002 r. Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie całościową ocenę działań finansowanych przez Wspólnotę w ramach niniejszego rozporządzenia wraz z sugestiami dotyczącymi jego realizacji w przyszłości oraz, jeżeli okaże się to konieczne, propozycje dotyczące jego zmiany.

Artykuł 12

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Luksemburgu, dnia 10 kwietnia 2000 r.