RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 126 ust. 14 akapit drugi,

uwzględniając wniosek Komisji(¹),

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego(²),

uwzględniając opinię Europejskiego Instytutu Walutowego,

a także mając na uwadze, co następuje:

1) konieczne jest przyspieszenie i wyjaśnienie procedury nadmiernego deficytu określonej w art. 126 TFUE w celu zapobieżenia nadmiernym deficytom sektora instytucji rządowych i samorządowych, a jeżeli one wystąpią, to aby niezwłocznie je obniżyć; przepisy niniejszego rozporządzenia służące powyższemu celowi, przyjęte na mocy art. 126 ust. 14 akapit drugi stanowią łącznie z przepisami protokołu (nr 5) do Traktatu nowy zintegrowany zestaw zasad służący stosowaniu art. 126;

2) celem Paktu Stabilności i Wzrostu są sprawne finanse państwa jako sposób wzmocnienia warunków sprzyjających stabilności cen oraz osiągnięciu silnego trwałego wzrostu przyczyniającego się do tworzenia miejsc pracy;

3) Pakt Stabilności i Wzrostu składa się z niniejszego rozporządzenia, rozporządzenia Rady (WE) nr 1466/97(³) mających na celu wzmocnienie nadzoru nad sytuacją budżetową oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych jak również z uchwały Rady Europejskiej z dnia 17 czerwca 1997 r. na temat Paktu Stabilności i Wzrostu(⁴), w której, zgodnie z art. 4 Traktatu ustanawiającego Unię Europejską, wydane zostały ostateczne wskazówki polityczne mające na celu realizację Paktu Stabilności i Wzrostu w sposób bezpośredni i terminowy, a w szczególności przestrzeganiu średnioterminowych celów osiągnięcia wyniku zbliżonego do równowagi lub nadwyżki budżetowej, do czego zobowiązały się wszystkie Państwa Członkowskie, oraz w celu podejmowania korygujących działań budżetowych, które uznają za niezbędne do realizacji celu stabilizacji i zbieżności programów, jeżeli tylko posiadają informacje wskazujące na rzeczywiste lub spodziewane znaczne rozbieżności w stosunku do średnioterminowych celów budżetowych;

4) w trzecim etapie Unii Gospodarczej i Walutowej (UGW) Państwa Członkowskie zgodnie z art. 126 TFUE podlegają wyraźnemu obowiązkowi traktatowemu unikania nadmiernego deficytu publicznego; na mocy art. 5 do protokołu (nr 11) Traktatu, art. 126 ust. 1, 9 i 11 nie mają zastosowania do Zjednoczonego Królestwa, do momentu przystąpienia przez nie do trzeciego etapu; obowiązek na mocy art. 116 ust. 4 do podjęcia starań służących unikaniu nadmiernego deficytu będzie miał nadal zastosowanie w Zjednoczonym Królestwie;

5) Dania, odnosząc się do ust. 1 protokołu (nr 12) do Traktatu poinformowała w kontekście decyzji edynburskiej z dnia 12 grudnia 1992 r., że nie będzie uczestniczyć w trzecim etapie; w związku z tym, zgodnie z ust. 2 tego protokołu, art. 126 ust. 9 i 11 nie mają zastosowania do Danii;

6) w trzecim etapie UGW Państwa Członkowskie pozostają odpowiedzialne za swoją krajową politykę budżetową z zastrzeżeniem postanowień Traktatu; Państwa Członkowskie podejmą niezbędne kroki w celu wypełnienia swoich obowiązków zgodnie z postanowieniami Traktatu;

7) wypełnienie średnioterminowego celu osiągnięcia wyniku budżetowego bliskiego równowadze lub nadwyżce, do czego zobowiązały się wszystkie Państwa Członkowskie, wpłynie na tworzenie należytych warunków sprzyjających stabilności cen oraz trwałemu wzrostowi przyczyniającemu się do tworzenia miejsc pracy we wszystkich Państwach Członkowskich oraz pozwoli im regulować normalne wahania cykliczne przy utrzymaniu deficytu publicznego w granicach 3% w stosunku do wartości bazowej PKB;

8) aby UGW należycie funkcjonowała, niezbędna jest stabilna i trwała zbieżność wyników gospodarczych i budżetowych Państw Członkowskich, które przyjęły jedną walutę, dalej zwanych „uczestniczącymi Państwami Członkowskimi”; w trzecim etapie UGW niezbędna jest dyscyplina budżetowa dla zabezpieczenia stabilności cen;

9) zgodnie z art. 109k ust. 3, art. 126 ust. 9 i 11 mają zastosowanie jedynie do Państw Członkowskich;

10) niezbędne jest zdefiniowane koncepcji wyjątkowego i okresowego przekroczenia wartości bazowej, określonej w art. 126 ust. 2 lit. a); Rada w tym kontekście powinna między innymi wziąć pod uwagę wieloletnie prognozy budżetowe dostarczone przez Komisję;

11) sprawozdanie Komisji zgodnie z art. 126 ust. 3 powinno również brać pod uwagę, czy wysokość deficytu publicznego sektora instytucji rządowych i samorządowych przekracza państwowe wysokość wydatków inwestycyjnych oraz uwzględnić wszystkie pozostałe istotne czynniki, w tym średnioterminową pozycję gospodarczo-budżetową Państwa Członkowskiego;

12) istnieje potrzeba ustalenia terminów wprowadzenia procedury nadmiernego deficytu w celu zapewnienia szybkiej i skutecznej realizacji; konieczne jest w tym kontekście uwzględnienie faktu, że rok budżetowy Zjednoczonego Królestwa nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym;

13) istnieje potrzeba sprecyzowania tego jak nakładane są sankcje przewidziane w art. 126 w celu zapewnienia skutecznej realizacji procedury nadmiernego deficytu;

14) wzmożony nadzór wynikający z rozporządzenia Rady (WE) nr 1466/97 wraz z monitorowaniem przez Komisję sytuacji budżetowej zgodnie z art. 126 ust. 2 powinny ułatwić skuteczną i szybką realizację procedury nadmiernego deficytu;

15) w świetle powyższego, w przypadku gdy uczestniczące Państwo Członkowskie nie podejmie skutecznych działań mających w celu skorygowanie nadmiernego deficytu, ogólny maksymalny okres dziesięciu miesięcy od daty sprawozdania zawierającego dane wskazujące na istnienie nadmiernego deficytu do momentu wydania decyzji o nałożeniu sankcji, w razie potrzeby, wydaje się zarówno możliwy do realizacji jak i odpowiedni w celu wywarcia nacisku na dane uczestniczące Państwo Członkowskie w kierunku podjęcia takich działań; w przypadku, gdy procedura rozpoczyna się w marcu, prowadziłoby to do nałożenia sankcji jeszcze w tym roku, w którym procedura się rozpoczęła;

16) dane Państwo Członkowskie po otrzymaniu wcześniejszego ostrzeżenia może spodziewać się zalecenia Rady w zakresie skorygowania nadmiernego deficytu lub podjęcia odpowiednich kroków w ramach procedury nadmiernego deficytu; znaczenie nadmiernego deficytu w trzecim etapie powinno wymagać pilnych działań ze strony wszystkich zainteresowanych stron;

17) właściwe jest wstrzymanie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu, jeżeli dane Państwo Członkowskie podejmuje stosowne działania w odpowiedzi na zalecenie na mocy art. 126 ust. 7 lub po otrzymaniu powiadomienia na mocy art. 126 ust. 9, w celu dostarczenia Państwom Członkowskim zachęty do podobnego działania; okres wstrzymania procedury nie powinien być uwzględniany w maksymalnym okresie dziesięciu miesięcy od daty sprawozdania wskazującego na istnienie nadmiernego deficytu do czasu nałożenia sankcji; właściwe jest wznowienie procedury natychmiast, gdy przewidywane działania nie będą realizowane lub, jeżeli podjęte działania okażą się nieadekwatne;

18) w celu zapewnienia, by procedura nadmiernego deficytu wywoływała wystarczająco hamujący skutek, gdy tylko Rada zdecyduje o nałożeniu sankcji, powinna zażądać od danego uczestniczącego Państwa Członkowskiego złożenia nieoprocentowanego depozytu w odpowiedniej wysokości;

19) zdefiniowanie sankcji według określonej skali prowadzi do pewności prawnej; właściwe jest uzależnianie kwoty depozytu od PKB danego uczestniczącego Państwa Członkowskiego;

20) w każdym przypadku, gdy obowiązek złożenia nieoprocentowanego depozytu nie spowoduje skorygowania przez dane uczestniczące Państwo Członkowskie w żądanym terminie nadmiernego deficytu, właściwe jest zaostrzanie sankcji; stosowne jest wówczas przekształcenie depozytu w karę;

21) właściwe działania ze strony danego uczestniczącego Państwa, mające na celu skorygowanie nadmiernego deficytu stanowią pierwszy etap w kierunku uchylenia sankcji; znaczny postęp w korygowaniu nadmiernego deficytu powinien prowadzić do zniesienia sankcji zgodnie z art. 126 ust. 12; uchylenie wszystkich niezrealizowanych sankcji powinno nastąpić jedynie w momencie całkowitego skorygowania nadmiernego deficytu;

22) rozporządzenie Rady (WE) nr 3605/93 z dnia 22 listopada 1993 r. w sprawie stosowania Protokołu w sprawie procedury nadmiernego deficytu załączonego do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską(⁵) zawiera szczegółowe zasady składania przez Państwa Członkowskie sprawozdań na temat danych budżetowych;

23) zgodnie z art. 117 ust. 8, tam gdzie Traktat przewiduje doradczą rolę Europejskiego Banku Centralnego (EBC), odniesienia do EBC będą interpretowane jako odniesienia do Europejskiego Instytutu Walutowego do momentu ustanowienia EBC,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

SEKCJA 1

DEFINICJE I OCENY

Artykuł 1

[1] 1. W niniejszym rozporządzeniu określa się przepisy służące przyspieszeniu i wyjaśnieniu realizacji procedury nadmiernego deficytu. Celem procedury nadmiernego deficytu jest zapobieganie nadmiernym deficytom publicznym oraz – jeżeli one wystąpią – doprowadzenie do ich korekty, przy czym przestrzeganie dyscypliny budżetowej jest sprawdzane na podstawie kryteriów deficytu publicznego i długu publicznego.

2. Do celów niniejszego rozporządzenia »uczestniczące państwa członkowskie« oznaczają państwa członkowskie, których walutą jest euro.

3. Zastosowanie mają definicje zawarte w art. 2 rozporządzenia (UE) 2024/1263 Parlamentu Europejskiego i Rady (⁶).

Artykuł 2

[2] 1. Uznaje się, że przekroczenie przez deficyt publiczny wartości odniesienia ma charakter wyjątkowy zgodnie z art. 126 ust. 2 lit. a) tiret drugie Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), jeżeli wynika ono z istnienia znacznego pogorszenia koniunktury gospodarczej w strefie euro lub w całej Unii, które zostało stwierdzone przez Radę zgodnie z art. 25 rozporządzenia (UE) 2024/1263, lub z wyjątkowych okoliczności pozostających poza kontrolą rządu, mających duży wpływ na finanse publiczne danego państwa członkowskiego, zgodnie z art. 26 tego rozporządzenia.

Ponadto przekroczenie przez deficyt wartości odniesienia uznaje się za tymczasowe w przypadku, gdy prognozy budżetowe dostarczone przez Komisję wskazują, że deficyt spadnie poniżej wartości odniesienia po ustaniu znacznego pogorszenia koniunktury gospodarczej lub wyjątkowych okoliczności, o których mowa w akapicie pierwszym.

2. W przypadku gdy stosunek długu publicznego do produktu krajowego brutto (PKB) przekracza wartość odniesienia, uznaje się, że zmniejsza się dostatecznie i zbliża się do wartości odniesienia w zadowalającym tempie zgodnie z art. 126 ust. 2 lit. b) TFUE, jeżeli dane państwo członkowskie przestrzega swojej ścieżki wydatków netto, ustalonej przez Radę.

Komisja przygotowuje sprawozdanie zgodnie z art. 126 ust. 3 TFUE, gdy stosunek długu publicznego do PKB przekracza wartość odniesienia, sytuacja budżetowa nie jest bliska równowadze lub nie wykazuje nadwyżki oraz gdy odchylenia zarejestrowane na rachunku kontrolnym państwa członkowskiego przekraczają:

a) bądź 0,3 punktu procentowego PKB w ujęciu rocznym,

b) lub 0,6 punktu procentowego PKB w ujęciu skumulowanym.

3. Opracowując sprawozdanie na mocy art. 126 ust. 3 TFUE, Komisja bierze pod uwagę wszystkie istotne czynniki wskazane w tym artykule, o ile znacząco wpływają one na ocenę spełniania kryteriów deficytu i długu przez dane państwo członkowskie.

Sprawozdanie, o którym mowa w art. 126 ust. 3 TFUE należycie odzwierciedla:

a) skalę wyzwań związanych z długiem publicznym w oparciu o metodykę, o której mowa w art. 10 rozporządzenia (UE) 2024/1263, ewolucję sytuacji w zakresie długu publicznego i jego finansowania oraz związane z tym czynniki ryzyka, w szczególności strukturę zapadalności, walutę, w której denominowany jest dług, i zobowiązania warunkowe, w tym wszelkie zobowiązania ukryte związane ze starzeniem się ludności i długiem sektora prywatnego;

b) rozwój sytuacji budżetowej w średnim okresie, w tym w szczególności wielkość rzeczywistego odchylenia od ścieżki wydatków netto, ustalonej przez Radę w ujęciu rocznym i skumulowanym, mierzone za pomocą rachunku kontrolnego;

c) rozwój sytuacji gospodarczej w średnim okresie, w tym wzrost potencjalny, zmiany inflacji i zmiany cykliczne w porównaniu z założeniami leżącymi u podstaw ścieżki wydatków netto, ustalonej przez Radę;

d) postępy w realizacji reform i inwestycji, w tym w szczególności polityki mające na celu zapobieganie zakłóceniom równowagi makroekonomicznej i ich korygowanie oraz polityki służące realizacji wspólnej strategii Unii na rzecz wzrostu i zatrudnienia, w tym polityki wspierane z Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 (⁷), a także ogólną jakość finansów publicznych, w szczególności skuteczność krajowych ram budżetowych;

e) zwiększenie inwestycji publicznych na obronność, w stosownych przypadkach z uwzględnieniem również czasu rejestracji wydatków na sprzęt wojskowy.

Komisja uwzględnia należycie i wyraźnie wszelkie inne czynniki, które w opinii danego państwa członkowskiego mają znaczenie dla kompleksowej oceny spełniania kryteriów deficytu i długu i które zostały przedstawione Radzie i Komisji przez to państwo członkowskie. W tym kontekście szczególną uwagę zwraca się na wkłady finansowe na rzecz wspierania solidarności międzynarodowej i osiągania wspólnych priorytetów Unii, o których mowa w art. 13 lit. c) rozporządzenia (UE) 2024/1263.

4. Rada i Komisja dokonują zrównoważonej oceny ogólnej wszystkich istotnych czynników, w szczególności zakresu, w jakim wpływają one na ocenę spełniania kryteriów deficytu lub długu jako czynniki zaostrzające lub łagodzące. W przypadku gdy skala wyzwań związanych z długiem publicznym w danym państwie członkowskim jest poważna, jak określono w ust. 3 akapit drugi lit. a) niniejszego artykułu, uznaje się, że stanowi ona jeden z kluczowych czynników zaostrzających. Korzystnych zmian gospodarczych, budżetowych i finansowych związanych z cyklem koniunkturalnym nie uznaje się za czynniki łagodzące, natomiast zmiany niekorzystne mogą zostać uznane za czynniki łagodzące.

Podczas oceny spełniania kryterium deficytu, jeśli stosunek długu publicznego do PKB przekracza wartość odniesienia, czynniki te uwzględnia się przy podejmowaniu kroków prowadzących do decyzji o istnieniu nadmiernego deficytu, o których mowa w art. 126 ust. 4, 5 i 6 TFUE, wyłącznie wtedy, gdy całkowicie spełniony jest podwójny warunek zawarty w nadrzędnej zasadzie stanowiącej, że przed uwzględnieniem tych istotnych czynników deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych pozostaje bliski wartości odniesienia, a przekroczenie wartości odniesienia ma charakter tymczasowy.

Czynniki te uwzględnia się jednak przy podejmowaniu kroków prowadzących do decyzji o istnieniu nadmiernego deficytu, jeżeli ocena dotyczy spełniania kryterium długu.

5. Jeżeli państwom członkowskim zezwolono na odchylenie od ich ścieżki wydatków netto zgodnie z art. 25 i 26 rozporządzenia (UE) 2024/1263, Komisja i Rada w ramach swojej oceny mogą podjąć decyzję o niewyciąganiu wniosków dotyczących istnienia nadmiernego deficytu.

6. Jeżeli Rada podjęła na mocy art. 126 ust. 6 TFUE decyzję o istnieniu nadmiernego deficytu w danym państwie członkowskim, Rada i Komisja uwzględniają, w kolejnych proceduralnych krokach artykułu 126 TFUE, istotne czynniki, o których mowa w ust. 3 niniejszego artykułu, ponieważ mają one wpływ na sytuację tego państwa członkowskiego, w tym przy podejmowaniu kroków określonych w art. 5 ust. 2 niniejszego rozporządzenia, w szczególności podczas ustalania terminu korekty nadmiernego deficytu i przy ewentualnym jego przedłużaniu. Tych istotnych czynników nie uwzględnia się jednak podczas podejmowania przez Radę decyzji na mocy art. 126 ust. 12 TFUE w sprawie uchylenia niektórych lub wszystkich jej decyzji podjętych na mocy art. 126 ust. 6–9 i ust. 11 TFUE.

SEKCJA 1A

DIALOG GOSPODARCZY

Artykuł 2a

1. W celu zacieśnienia dialogu między instytucjami Unii, w szczególności Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją, oraz zapewnienia większej przejrzystości podejmowania decyzji i odpowiedzialności za ich podejmowanie właściwa komisja Parlamentu Europejskiego może zaprosić przewodniczącego Rady, Komisji, a w razie potrzeby również przewodniczącego Rady Europejskiej lub przewodniczącego Eurogrupy do wzięcia udziału w debacie w celu omówienia decyzji Rady wydanych na mocy art. 126 ust. 6 TFUE, zaleceń Rady wydanych na podstawie art. 126 ust. 7 TFUE i wezwań wydanych na mocy art. 126 ust. 9 TFUE lub decyzji podjętych zgodnie z art. 126 ust. 11 TFUE.

Oczekuje się, że co do zasady Rada zastosuje się do zaleceń i wniosków Komisji lub publicznie wyjaśni swoje stanowisko.

Właściwa komisja Parlamentu Europejskiego może umożliwić udział w wymianie poglądów państwu członkowskiemu, którego dotyczą takie decyzje, zalecenia lub wezwania.

2. Rada i Komisja regularnie informują Parlament Europejski o stosowaniu niniejszego rozporządzenia.

SEKCJA 2

PRZYSPIESZENIE PROCEDURY NADMIERNEGO DEFICYTU

Artykuł 3

[3] 1. W ciągu dwóch tygodni od przyjęcia przez Komisję sprawozdania wydanego zgodnie z art. 126 ust. 3 TFUE Komitet Ekonomiczno-Finansowy wydaje opinię zgodnie z art. 126 ust. 4 TFUE.

2. Biorąc w pełni pod uwagę opinię, o której mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, Komisja, jeżeli uzna, że istnieje nadmierny deficyt, kieruje do Rady opinię oraz wniosek zgodnie z art. 126 ust. 5 i 6 TFUE i informuje o tym Parlament Europejski.

3. Rada decyduje, czy istnieje nadmierny deficyt, zgodnie z art. 126 ust. 6 TFUE, co do zasady w terminie czterech miesięcy od terminów przedstawiania sprawozdań, ustanowionych w art. 3 ust. 2 i 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 479/2009 (⁸). W przypadku podjęcia decyzji o tym, że w danym państwie członkowskim istnieje nadmierny deficyt, Rada jednocześnie wydaje dla niego zalecenia zgodnie z art. 126 ust. 7 TFUE. Rada podaje do wiadomości publicznej swoje decyzje podjęte zgodnie z art. 126 ust. 6 TFUE.

4. W zaleceniu Rady wydanym zgodnie z art. 126 ust. 7 TFUE określa się sześciomiesięczny termin maksymalny na podjęcie przez dane państwo członkowskie skutecznych działań. O ile jest to uzasadnione powagą sytuacji, termin na podjęcie skutecznych działań może wynosić trzy miesiące. W zaleceniu Rady określa się również termin korekty nadmiernego deficytu.

W zaleceniu Rada zwraca się również do państwa członkowskiego o wdrożenie ścieżki korekty wydatków netto, która zapewnia pozostawanie lub obniżenie i utrzymanie deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych poniżej wartości odniesienia w terminie określonym w zaleceniu.

W przypadku gdy procedura nadmiernego deficytu została wszczęta na podstawie kryterium deficytu, w odniesieniu do lat, w których oczekuje się, że deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych przekroczy wartość odniesienia, ścieżka korekty wydatków netto musi być zgodna z minimalną roczną korektą strukturalną wynoszącą, jako poziom odniesienia, co najmniej 0,5 % PKB.

W przypadku gdy procedura nadmiernego deficytu została wszczęta na podstawie kryterium długu, ścieżka korekty wydatków netto powinna być co najmniej tak samo wymagająca jak ścieżka wydatków netto przyjęta przez Radę zgodnie z art. 17 rozporządzenia (UE) 2024/1263 i co do zasady korygować skumulowane odchylenia na rachunku kontrolnym w terminie określonym przez Radę.

5. W terminie przewidzianym w ust. 4 niniejszego artykułu dane państwo członkowskie przedstawia Radzie i Komisji sprawozdanie z działań podjętych w odpowiedzi na zalecenie Rady wydane na mocy art. 126 ust. 7 TFUE. Sprawozdanie to zawiera cele dotyczące wydatków i dochodów publicznych oraz działań dyskrecjonalnych zarówno po stronie wydatków, jak i dochodów, spójne z zaleceniem Rady, a także informacje o działaniach już podjętych i o charakterze działań planowanych z myślą o osiągnięciu tych celów. Państwo członkowskie podaje sprawozdanie do wiadomości publicznej. Państwo członkowskie może zwrócić się do odpowiedniej niezależnej instytucji fiskalnej o sporządzenie niewiążącego, oddzielnego sprawozdania oceniającego, czy podjęte i planowane środki są wystarczające w odniesieniu do celów.

6. Rada może, na zalecenie Komisji, podjąć decyzję o przyjęciu zmienionego zalecenia na mocy art. 126 ust. 7 TFUE, w przypadku gdy:

a) podjęto skuteczne działania w odpowiedzi na takie zalecenie i mają zastosowanie warunki, o których mowa w art. 26 rozporządzenia (UE) 2024/1263, lub

b) zastosowanie mają warunki, o których mowa w art. 25 rozporządzenia (UE) 2024/1263.

Zmienione zalecenie może w szczególności przedłużyć termin korekty nadmiernego deficytu, co do zasady o jeden rok.

Artykuł 4

[4] 1. Rozważając, czy w odpowiedzi na jej zalecenia wydane zgodnie z art. 126 ust. 7 TFUE zostały podjęte skuteczne działania, Rada opiera swoją decyzję na sprawozdaniu przedłożonym przez dane państwo członkowskie zgodnie z art. 3 ust. 5 niniejszego rozporządzenia i na jego wdrożeniu, a także na wszelkich innych publicznie ogłoszonych i wystarczająco szczegółowych decyzjach rządu danego państwa członkowskiego.

Jeżeli Rada stwierdzi, zgodnie z art. 126 ust. 8 TFUE, że dane państwo członkowskie nie podjęło skutecznych działań, powiadamia o tym Radę Europejską.

2. Każda decyzja Rady zgodnie z art. 126 ust. 8 TFUE o podaniu do publicznej wiadomości jej zaleceń w przypadku stwierdzenia, że nie zostały podjęte żadne skuteczne działania, jest podejmowana natychmiast po upływie terminu określonego zgodnie z art. 3 ust. 4 niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 5

1. [5] Każdą decyzję Rady o wezwaniu danego uczestniczącego państwa członkowskiego do podjęcia działań zmierzających do ograniczenia deficytu zgodnie z art. 126 ust. 9 TFUE podejmuje się w terminie dwóch miesięcy od decyzji Rady na mocy art. 126 ust. 8 TFUE stwierdzającej brak podjęcia skutecznych działań. W wezwaniu Rada zwraca się do państwa członkowskiego o wdrożenie ścieżki korekty wydatków netto zgodnie z wymogami określonymi w art. 3 ust. 4 niniejszego rozporządzenia. Rada wskazuje również działania sprzyjające realizacji ścieżki korekty wydatków netto.

1a. Po wezwaniu Rady wydanym zgodnie z art. 126 ust. 9 TFUE dane państwo członkowskie przedstawia Radzie i Komisji sprawozdanie z działań podjętych w odpowiedzi na nie. Sprawozdanie zawiera cele dotyczące wydatków i dochodów publicznych oraz działań dyskrecjonalnych zarówno po stronie wydatków, jak i dochodów, a także informację o działaniach podejmowanych w odpowiedzi na określone zalecenia Rady, tak aby umożliwić Radzie, w razie potrzeby, podjęcie decyzji zgodnie z art. 6 ust. 2 niniejszego rozporządzenia. Dane państwo członkowskie podaje sprawozdanie do wiadomości publicznej.

2. [6] Rada może, na zalecenie Komisji, podjąć decyzję o przyjęciu zmienionego wezwania na mocy art. 126 ust. 9 TFUE, w przypadku gdy:

a) podjęto skuteczne działania w odpowiedzi na takie wezwanie i mają zastosowanie warunki, o których mowa w art. 26 rozporządzenia (UE) 2024/1263, lub

b) zastosowanie mają warunki, o których mowa w art. 25 rozporządzenia (UE) 2024/1263.

Zmienione wezwanie może w szczególności przedłużyć termin korekty nadmiernego deficytu, co do zasady o jeden rok.

Artykuł 6

1. [7] Rozważając, czy w odpowiedzi na jej wezwanie wydane zgodnie z art. 126 ust. 9 TFUE zostały podjęte skuteczne działania, Rada opiera swoją decyzję na sprawozdaniu przedłożonym przez dane państwo członkowskie zgodnie z art. 5 ust. 1a niniejszego rozporządzenia i na jego wdrożeniu, a także na wszelkich innych publicznie ogłoszonych i wystarczająco szczegółowych decyzjach rządu danego państwa członkowskiego. Brany jest pod uwagę wynik misji nadzoru przeprowadzonej przez Komisję zgodnie z art. 10a niniejszego rozporządzenia.

2. Jeżeli zostaną spełnione warunki stosowania art. 126 ust. 11 TFUE, Rada nakłada sankcje zgodnie z tym artykułem. Każda taka decyzja zostaje podjęta nie później niż cztery miesiące po decyzji Rady zgodnie z art. 126 ust. 9 TFUE wzywającej dane uczestniczące państwo członkowskie do podjęcia działań.

Artykuł 7

Jeżeli uczestniczące państwo członkowskie nie zastosuje się do kolejnych aktów Rady wydanych zgodnie z art. 126 ust. 7 i 9 TFUE, decyzja Rady o nałożeniu sankcji zgodnie z art. 126 ust. 11 TFUE zostaje podjęta, co do zasady, w ciągu szesnastu miesięcy od terminów przedstawiania sprawozdań, ustanowionych w art. 3 ust. 2 i 3 rozporządzenia (WE) nr 479/2009. Termin szesnastu miesięcy ulega odpowiedniej zmianie w przypadku zastosowania przepisów art. 3 ust. 5 lub art. 5 ust. 2 niniejszego rozporządzenia. W przypadku gdy Rada stwierdzi, iż świadomie planowany deficyt jest nadmierny, zastosowana zostaje procedura przyspieszona.

Artykuł 8

[8] 1. Każdą decyzję Rady na mocy art. 126 ust. 11 TFUE o zaostrzeniu sankcji podejmuje się nie później niż dwa miesiące po terminach przedstawiania sprawozdań zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 479/2009.

2. Każdą decyzję Rady na mocy art. 126 ust. 12 TFUE o uchyleniu niektórych lub wszystkich jej decyzji podejmuje się tak szybko, jak to możliwe, a w każdym razie nie później niż dwa miesiące po terminach przedstawiania sprawozdań zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 479/2009.

3. Decyzję Rady na mocy art. 126 ust. 12 TFUE podejmuje się wyłącznie w przypadku, gdy deficyt został obniżony do poziomu poniżej wartości odniesienia, a prognozy Komisji wskazują, że sytuacja ta utrzyma się w bieżącym i kolejnym roku, oraz w przypadku gdy procedura nadmiernego deficytu została wszczęta na podstawie kryterium długu, dane państwo członkowskie przestrzegało ścieżki korekty wydatków netto określonej przez Radę zgodnie z art. 3 ust. 4 lub art. 5 ust. 1 niniejszego rozporządzenia.

SEKCJA 3

ZAWIESZENIE I MONITORING

Artykuł 9

1. [9] Procedura nadmiernego deficytu zostaje zawieszona gdy:

a) dane państwo członkowskie stosuje się do zaleceń wydanych zgodnie z art. 126 ust. 7 TFUE;

b) dane uczestniczące państwo członkowskie stosuje się do wezwań wydanych zgodnie z art. 126 ust. 9 TFUE.

2. Okres zawieszenia procedury nie jest uwzględniany w okresie, o którym mowa w art. 6, ani w okresie, o którym mowa w art. 7 niniejszego rozporządzenia.

3. Po upływie okresu, o którym mowa w pierwszym zdaniu art. 3 ust. 4, oraz okresu, o którym mowa w drugim zdaniu art. 6 ust. 2 niniejszego rozporządzenia, Komisja informuje Radę, czy podjęte środki wydają się jej zdaniem wystarczające dla zapewnienia odpowiedniego postępu na drodze do korekty nadmiernego deficytu w określonych przez Radę terminach, o ile środki te zostaną w pełni wdrożone, a rozwój sytuacji gospodarczej będzie zgodny z prognozami. Oświadczenie Komisji podawane jest do publicznej wiadomości.

Artykuł 10

1. [10] Rada i Komisja regularnie monitorują realizację działań podjętych:

— przez dane państwo członkowskie w odpowiedzi na zalecenia wydane na mocy art. 126 ust. 7 TFUE;

— przez dane uczestniczące państwo członkowskie w odpowiedzi na wezwania wydane na mocy art. 126 ust. 9 TFUE;

2. Jeżeli działania uczestniczącego państwa członkowskiego nie są realizowane lub, w opinii Rady, działania te okazują się nieadekwatne, Rada niezwłocznie podejmuje decyzję na mocy, odpowiednio, art. 126 ust. 9 lub 11 TFUE.

3. Jeżeli rzeczywiste dane zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 479/2009 wskazują, że nadmierny deficyt nie został skorygowany przez uczestniczące państwo członkowskie w terminach określonych w zaleceniu wydanym na mocy art. 126 ust. 7 TFUE albo w wezwaniach wydanych na mocy art. 126 ust. 9 TFUE, Rada niezwłocznie podejmuje decyzję na mocy, odpowiednio, art. 126 ust. 9 lub 11 TFUE.

Artykuł 10a

1. [11] Komisja zapewnia stały dialog z organami państw członkowskich zgodnie z celami niniejszego rozporządzenia. W tym celu Komisja w szczególności przeprowadza misje z myślą o ocenie bieżącej sytuacji gospodarczej w danym państwie członkowskim i rozpoznaniu wszelkich ryzyk lub trudności związanych z realizacją celów niniejszego rozporządzenia oraz umożliwia wymianę poglądów z innymi odpowiednimi zainteresowanymi stronami, w tym z krajowymi niezależnymi instytucjami fiskalnymi.

2. [12] Po przyjęciu przez Radę wezwania na mocy art. 126 ust. 9 TFUE i na wniosek parlamentu danego państwa członkowskiego, Komisja może przedstawić swoją ocenę sytuacji gospodarczej i fiskalnej w danym państwie członkowskim. Wzmocnionym nadzorem można objąć państwa członkowskie będące adresatami zaleceń i wezwań wystosowanych w następstwie decyzji podjętej na mocy art. 126 ust. 8 TFUE i decyzji podjętych na mocy art. 126 ust. 11 TFUE w celu monitorowania na miejscu. Odnośne państwa członkowskie dostarczają wszelkich informacji niezbędnych do przygotowania i przeprowadzenia misji.

3. Komisja może, w stosownych przypadkach, zaprosić przedstawicieli Europejskiego Banku Centralnego do udziału w misjach nadzoru w państwie członkowskim, którego walutą jest euro lub które uczestniczy w Porozumieniu z dnia 16 marca 2006 r. pomiędzy Europejskim Bankiem Centralnym oraz krajowymi bankami centralnymi państw członkowskich spoza strefy euro określającym procedury operacyjne mechanizmu kursów walutowych w trzecim etapie Unii Gospodarczej i Walutowej (⁹) (ERM II).

4. Komisja informuje Radę o wynikach misji, o której mowa w ust. 2, oraz może podjąć decyzję o podaniu swoich ustaleń do wiadomości publicznej.

5. Komisja przekazuje odnośnym państwom członkowskim wstępne ustalenia z misji nadzoru, o których mowa w ust. 2, tak aby państwa te mogły się ustosunkować do tych ustaleń.

SEKCJA 4

SANKCJE

Artykuł 11

W każdym przypadku gdy Rada zgodnie z art. 126 ust. 11 TFUE zdecyduje o nałożeniu sankcji na uczestniczące państwo członkowskie, z zasady nakładana jest grzywna. Oprócz takiej grzywny Rada może podjąć decyzję o zastosowaniu innych środków przewidzianych w art. 126 ust. 11 TFUE.

Artykuł 12

[13] 1. Kwota grzywny wynosi maksymalnie 0,05 % najnowszego szacunkowego PKB z poprzedniego roku za okres sześciu miesięcy i jest uiszczana co sześć miesięcy do czasu, gdy Rada uzna, że dane państwo członkowskie podjęło skuteczne działania w odpowiedzi na wezwanie wydane na mocy art. 126 ust. 9 TFUE.

2. W każdym okresie sześciu miesięcy następującym po okresie, w którym nałożona została grzywna, do momentu uchylenia decyzji o istnieniu nadmiernego deficytu Rada ocenia, czy dane uczestniczące państwo członkowskie podjęło skuteczne działania w odpowiedzi na wezwanie Rady wydane zgodnie z art. 126 ust. 9 TFUE. W takiej dokonywanej co sześć miesięcy ocenie Rada decyduje, zgodnie z art. 126 ust. 11 TFUE, o wzmocnieniu sankcji, chyba że uczestniczące państwo członkowskie zastosowało się do wezwania Rady.

Artykuł 13

(uchylony).

Artykuł 14

[14] Zgodnie z art. 126 ust. 12 TFUE Rada uchyla sankcje, o których mowa w art. 126 ust. 11 tiret pierwsze i drugie TFUE, w zależności od skali postępów poczynionych przez dane uczestniczące państwo członkowskie w korygowaniu nadmiernego deficytu.

Artykuł 15

[15] Zgodnie z art. 126 ust. 12 TFUE Rada uchyla wszelkie niezrealizowane sankcje w przypadku uchylenia decyzji o istnieniu nadmiernego deficytu. Grzywny nałożone zgodnie z art. 12 niniejszego rozporządzenia nie będą zwracane danemu uczestniczącemu państwu członkowskiemu.

Artykuł 16

[16] Grzywny, o których mowa w art. 12, stanowią dochód ogólny dla budżetu Unii.

SEKCJA 5

PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE

Artykuł 17

[17] (uchylony)

Artykuł 17a

[18] 1. Do dnia 31 grudnia 2030 r., a następnie co 5 lat, Komisja publikuje sprawozdanie dotyczące stosowania niniejszego rozporządzenia.

W sprawozdaniu tym, dokonuje się:

a) oceny skuteczności niniejszego rozporządzenia w osiąganiu założonego celu, zgodnie z art. 1 ust. 1; oraz

b) postępów w zapewnianiu ściślejszej koordynacji polityk gospodarczych i trwałej konwergencji wyników gospodarczych państw członkowskich, zgodnie z TFUE.

2. W stosownych przypadkach, do sprawozdania, o którym mowa w ust. 1 dołącza się wniosek dotyczący zmiany niniejszego rozporządzenia.

3. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1 przekazywane jest Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

Artykuł 17b

[19] Rada, na zalecenie Komisji, przyjmuje zmienione zalecenie na mocy art. 126 ust. 7 TFUE lub zmienione wezwanie na mocy art. 126 ust. 9 TFUE skierowane do państw członkowskich, które są objęte zaleceniem na mocy art. 126 ust. 7 TFUE lub wezwaniem na mocy art. 126 ust. 9 TFUE w dniu 30 kwietnia 2024 r. i które podjęły skuteczne działania.

Rada przyjmuje zmienione zalecenie lub wezwanie wraz z przyjęciem zalecenia na podstawie art. 17 rozporządzenia (UE) 2024/1263 określającego ścieżkę wydatków netto.

Artykuł 18

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1999 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 7 lipca 1997 r.

ZAŁĄCZNIK

(uchylony) [20]