PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 100a,

uwzględniając dyrektywę Rady 89/107/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich dotyczących dodatków do żywności dopuszczonych do użycia w środkach spożywczych przeznaczonych do spożycia przez ludzi(¹), w szczególności jej art. 3 ust. 2,

uwzględniając wniosek Komisji(²),

uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno - Społecznego(³),

stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 189b Traktatu(⁴),

a także mając na uwadze, co następuje:

różnice istniejące między krajowymi przepisami prawa odnoszącymi się do warunków użycia barwników do żywności utrudniają swobodny przepływ środków spożywczych; może to stworzyć warunki nieuczciwej konkurencji;

każde zasady dotyczące dodatków do żywności oraz warunków użycia takich dodatków musi mieć za główny motyw potrzebę ochrony i informowania konsumentów;

dodatek do żywności może być używany tylko, jeśli zostało dowiedzione, że jego użycie jest technicznie niezbędne i nie szkodzi zdrowiu;

barwniki są używane w celu przywrócenia wyglądu początkowego żywności, której kolor został zniszczony w wyniku przetwarzania, magazynowania, pakowania i dystrybucji, i których atrakcyjność wzrokowa została w ten sposób zmniejszona;

barwniki są używane w celu nadania bardziej zachęcającego wyglądu żywności, oraz do pomagają w określeniu aromatów normalnie kojarzonych ze szczególną żywnością i do zabarwienia żywności, pozbawionej barwnika;

należy włączyć do tekstu niniejszej dyrektywy niektóre barwniki przeznaczone do znakowania zdrowotności mięsa, na odpowiedzialność urzędu lekarza weterynarii, zgodnie z wymaganiami dyrektywy 91/497/EWG(⁵), w szczególności jej załącznika I rozdział XI;

jedynie barwniki zatwierdzone przez niniejszą dyrektywę powinny być używane do dekorowania jaj lub w celu opieczętowania jaj, jak to przewiduje w rozporządzenie (EWG) nr 1274/91(⁶);

barwniki są używane w celu wzmocnienia barwników, które występują w sposób naturalny w żywności;

jest rzeczą przyjętą w sposób generalny, że nieprzetworzone środki spożywcze, jak też niektóre inne podstawowe środki spożywcze muszą być wolne od dodatków do żywności;

uwzględniając najbardziej aktualne informacje naukowe i toksykologiczne o tych dodatkach, niektóre z nich mogą być dozwolone tylko do niektórych środków spożywczych i to pod niektórymi warunkami użycia;

konieczne jest ustanowienie ścisłych zasad dla wykorzystania dodatków do żywności przeznaczonej dla niemowląt i małych dzieci;

skonsultowano się z Komitetem Naukowym ds. żywności, w sprawie substancji, które nie są jeszcze przedmiotem przepisów wspólnotowych;

gdy chodzi o zdecydowanie, czy dany środek spożywczy podlega określonej kategorii, jest rzeczą wskazaną postępować zgodnie z procedurą konsultacyjną ze Stałym Komitetem ds. żywności;

niniejsza dyrektywa zastępuje w części dyrektywę Rady z dnia 23 października 1962 r. w sprawie zbliżenia uregulowań Państw Członkowskich w sprawie surowców barwiących, zatwierdzone do używania w żywności przeznaczonej do spożycia przez ludzi(⁷);

według procedury przewidzianej w art. 11 dyrektywy 89/107/EWG, zostaną zaproponowane: zmiana istniejących kryteriów czystości dotyczących surowców barwiących, jak też nowe specyfikacje dotyczące barwników, dla których nie występują kryteria czystości;

w celu ochrony konsumentów, Wspólnota musi wspierać badania nad potencjalnymi skutkami (w tym skutkami kumulującymi się i synergicznymi) dla zdrowia ludzkiego barwników stosowanych do środków spożywczych, w szczególności takich barwników, których nieszkodliwość jest poddana wątpliwości,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

Artykuł 1

1. Niniejsza dyrektywa jest dyrektywą szczegółową która stanowi część dyrektywy ogólnej w rozumieniu art. 3 dyrektywy 89/107/EWG.

2. Dla celów niniejszej dyrektywy „barwniki” to substancje, które dodają lub powodują odzyskanie koloru żywności; może tu chodzić o naturalne składniki środków spożywczych lub inne źródła naturalne, które nie są normalnie spożywane, jako żywność i nie są zazwyczaj używane, jako składniki charakterystyczne w żywności.

Barwnikami, w znaczeniu niniejszej dyrektywy, są preparaty uzyskane na bazie środków spożywczych i innych naturalnych materiałów źródłowych w drodze ekstrakcji fizycznej i/lub chemicznej prowadzącej do ekstrakcji selektywnej pigmentów w stosunku do składników pokarmowych lub aromatycznych.

3. Jednakże substancje wskazane poniżej nie są uważane za barwniki do celów niniejszej dyrektywy:

- środki spożywcze suszone lub zagęszczane oraz aromaty wchodzące do produkcji złożonych środków spożywczych, z powodu ich właściwości aromatycznych, smakowych lub odżywczych, których skutek barwiący ma charakterdrugorzędny, w szczególności papryka, kurkuma i szafran,

- barwniki używane do barwienia niejadalnych części zewnętrznych środków spożywczych, takich jak skórki serów i osłonki wędliniarskie.

Artykuł 2

1. Jedynie substancje wymienione w załączniku I mogą być używane, jako barwniki w środkach spożywczych.

2. Barwniki mogą być używane tylko w środkach spożywczych wymienionych w załącznikach III, IV i V oraz na warunkach, które są w tych załącznikach wyszczególnione; barwniki mogą być używane do tych samych środków spożywczych, jeżeli są one przeznaczone do zastosowań szczególnych, zgodnie z dyrektywą 89/398/EWG(⁸).

3. Nie można używać barwników w środkach spożywczych wymienionych w załączniku II, chyba że zostało to stosownie przewidziane w załącznikach III, IV lub V.

4. Barwniki dozwolone jedynie dla niektórych przeznaczeń są wymienione w załączniku IV.

5. Barwniki generalnie dozwolone w środkach spożywczych, jak też warunki użycia takich barwników, są wymienione w załączniku V.

6. Maksymalne ilości wskazane w załącznikach:

- dotyczą środków spożywczych gotowych do konsumpcji, przygotowanych według instrukcji użycia,

- oznaczają ilości składnika barwiącego zawarte w preparacie barwiącym.

7. W załącznikach do niniejszej dyrektywy „quantum satis” oznacza, iż nie ma podanego poziomu maksymalnego. Jednakże barwniki są używane zgodnie z dobrze przyjętymi praktykami wytwarzania na poziomie nie wyższym niż jest konieczny dla osiągnięcia zamierzonego celu, pod warunkiem nie wprowadzania w błąd konsumenta.

8. Do celów znakowania zdrowotności, przewidzianego przez dyrektywę 91/497/EWG oraz dla innych oznakowań przyjętych dla produktów mięsnych, można używać tylko barwników E 155 brąz HT, E 133 błękit brylantowy FCF lub E 129 czerwień „allura” AC albo odpowiedniej mieszanki E 133 błękitu brylantowego FCF i E 129 czerwieni „allura” AC.

9. Jedynie barwniki wspomniane w załączniku I mogą być wykorzystane do barwienia dekoracyjnego skorupek jaj lub do opieczętowania jaj, jak to zostało przewidziane w rozporządzeniu (EWG) nr 1274/91.

10. Jedynie barwniki wymienione w załączniku I, z wyłączeniem E 123, E 127, E 128, E 154, E 160b, E 161g, E 173 i E 180, mogą być sprzedawane bezpośrednio konsumentom.

11. W rozumieniu niniejszej dyrektywy „nieprzetworzone” oznacza środki spożywcze, które nie podlegały żadnej obróbce powodującej istotną zmianę ich oryginalnego stanu. Jednakże takie środki spożywcze mogły na przykład ulec podziałowi, rozdzieleniu, rozcięciu, wyjęciu kości, siekaniu, obdarciu, obieraniu, oczyszczeniu, mieleniu, krojeniu, myciu, żyłowaniu, mrożeniu, zmrożeniu, oziębieniu, zmiażdżeniu lub wyłuskaniu, pakowaniu lub nie.

Artykuł 3

Bez uszczerbku dla innych przepisów wspólnotowych, obecność barwnika w danym środku spożywczym jest dozwolona:

- w złożonym środku spożywczym nie wymienionym w załączniku II, w zakresie w jakim barwnik taki jest dozwolony w jednym ze składników, jakie tworzą złożony środek spożywczy,

lub

- jeśli dany środek spożywczy jest przeznaczony wyłącznie do przygotowania złożonego środka spożywczego, zgodnie z przepisami niniejszej dyrektywy.

Artykuł 4

Decyzje czy dany środek spożywczy należy do jednej z kategorii żywności, wymienionych w załącznikach oraz czy dane substancje są barwnikami w znaczeniu art. 1 podejmuje się według procedury przewidzianej w art. 5.

Artykuł 5

1. Jeżeli procedura przewidziana w niniejszym artykule zostaje zastosowana, Komisja jest wspomagana przez Stały Komitet ds. środków spożywczych, powołany w drodze dyrektywy 69/414/EWG(⁹), zwany dalej „Komitetem”.

2. Przewodniczący przedstawia sprawę Komitetowi z własnej inicjatywy lub na wniosek przedstawiciela Państwa Członkowskiego.

3. Przedstawiciel Komisji przedkłada Komitetowi projekt środków, które należy podjąć. Komitet wydaje opinię na temat projektu, w terminie, jaki ustanawia przewodniczący w zależności od pilności sprawy. Opinia wydawana jest większością głosów ustanowioną w art. 148 ust. 2 Traktatu w przypadku decyzji podejmowanych przez Radęna wniosek Komisji. Głosy przedstawicieli Państw Członkowskich w Komitecie ważone w sposób określony w tym artykule. Przewodniczący nie bierze udziału w głosowaniu.

4. a) Komisja przyjmuje przewidziane środki, jeśli są zgodne z opinią Komitetu.

b) Jeżeli przewidziane środki nie są zgodne z opinią Komitetu lub w przypadku braku takiej opinii, Komisja przedkłada niezwłocznie Radzie propozycję dotyczącą środków, jakie powinny zostać podjęte. Rada stanowi kwalifikowaną większością głosów.

Jeżeli po upływie trzymiesięcznego terminu od daty przekazania sprawy Radzie, Rada nie podjęła decyzji, to proponowane środki zostają przyjęte przez Komisję.

Artykuł 6

W terminie trzech lat od przyjęcia niniejszej dyrektywy, Państwa Członkowskie wprowadzą systemy monitorowania spożycia i zużycia barwników oraz przedstawią Komisji sprawozdanie z zebranych przez siebie informacji.

W terminie pięciu lat od przyjęcia niniejszej dyrektywy, Komisja złoży Parlamentowi Europejskiemu sprawozdanie w sprawie zmian, jakie zaszły na rynku barwników, poziomu ich zużycia oraz spożycia.

Zgodnie z ogólnymi kryteriami załącznika II do dyrektywy 89/107/EWG pkt 4, w terminie pięciu lat od przyjęcia niniejszej dyrektywy, Komisja ponownie przeanalizuje warunki używania, jakie w niej się znajdują i w miarę potrzeb, zaproponuje zmiany.

Artykuł 7

Niniejszym art. 1-7, art. 8 ust. 1 tiret drugie i str. 8 ust. 2 oraz art. 9-15 dyrektywy z dnia 23 października 1962 r. w sprawie barwników w środkach spożywczych, uchyla się.

Odwołania do uchylonych przepisów należy traktować jako odwołania do odpowiednich przepisów niniejszej dyrektywy.

Artykuł 8

W dniu wejścia w życie niniejszej dyrektywy Komisja uruchomi, w porozumieniu z Parlamentem Europejskim, krajowymi ministerstwami, przemysłami żywnościowymi, detalicznym handlem żywnościowym oraz stowarzyszeniami konsumentów, kampanię informacyjną dla konsumentów -odnośnie procedur oceniania i dopuszczania zatwierdzonych barwników, jak też odnośnie znaczenia systemu numerycznego „E”.

Artykuł 9

1. Państwa Członkowskie wprowadzają w życie, nie później niż do dnia 31 grudnia 1995 r., przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy w celu:

- zezwolenia, nie później niż do dnia 31 grudnia 1995 r., na handel i używanie wyrobów zgodnie z niniejszą dyrektywą,

- zakazania, nie później niż do dnia 30 czerwca 1996 r., handlu i używanie wyrobów nie zgodnych z niniejszą dyrektywą; wyroby wprowadzone do obrotu lub etykietowane przed tą datą, a które nie są zgodne z niniejszą dyrektywą, mogą zostać wprowadzone do obrotu do czasu wyczerpania zapasów.

Państwa Członkowskie niezwłocznie informują o tym Komisję.

2. Jeżeli Państwa Członkowskie przyjmują środki określone w ust. 1, włączają do nich odniesienie do niniejszej dyrektywy lub też odniesienie takie towarzyszy ich urzędowejpublikacji. Metody dokonywanietakiego odniesienia określanesą przez Państwa Członkowskie.

Artykuł 10

Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie z dniem jej opublikowania w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.

Artykuł 11

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do Państw Członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 30 czerwca 1994 r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego E. KLEPSCH Przewodniczący

W imieniu Rady A. BALTAS Przewodniczący