RADA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą, w szczególności jego art. 100 i 235,

uwzględniając wniosek Komisji (¹),

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego (²),

uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (³),

a także mając na uwadze, co następuje:

celem niniejszej dyrektywy jest wprowadzenie przepisów regulujących wykorzystywanie osadu ściekowego w rolnictwie, w taki sposób, by zapobiec jego szkodliwemu oddziaływaniu na glebę, roślinność, zwierzęta i ludzi, zachęcając jednocześnie do prawidłowego wykorzystania osadu;

różnice między przepisami obowiązującymi w Państwach Członkowskich, dotyczącymi stosowania osadu ściekowego w rolnictwie mogą wpłynąć na funkcjonowanie wspólnego rynku; należy więc przystąpić do zbliżania ustawodawstw w tej dziedzinie, zgodnie z art. 100 Traktatu;

osady ściekowe stosowane w rolnictwie nie są objęte przepisami dyrektywy Rady 75/442/EWG z dnia 15 lipca 1975 r. w sprawie odpadów (⁴);

środki przewidziane w dyrektywie Rady 78/319/EWG z dnia 20 marca 1978 r. w sprawie odpadów toksycznych i niebezpiecznych (⁵) mają zastosowanie także w przypadku osadu ściekowego zawierającego lub zanieczyszczonego substancjami lub materiałami, wymienionymi w załączniku do wspomnianej dyrektywy, które z powodu swoich właściwości, ilości lub stężeń w jakich występują stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzi lub środowiska;

należy wprowadzić specjalne uzgodnienia w celu zapewnienia pełnej ochrony ludzi, zwierząt, roślin i środowiska przed szkodliwymi skutkami niekontrolowanego stosowania osadu;

celem niniejszej dyrektywy jest także ustanowienie pewnych wspólnotowych środków wstępnych związanych z ochroną gleby;

osad może mieć cenne właściwości agronomiczne, dlatego uzasadnione jest zachęcanie do jego stosowania w rolnictwie, pod warunkiem jego właściwego stosowania; stosowanie osadu ściekowego nie może pogorszyć jakości gleby i produktów rolnych;

niektóre metale ciężkie mogą być toksyczne dla roślin, a także dla ludzi, poprzez swą obecność w plonach, należy więc określić obowiązkowe wartości dopuszczalne obecności tych pierwiastków w glebie;

należy zabronić stosowania osadu, jeśli stężenie tych metali w glebie przekracza te wartości dopuszczalne;

ponadto należy zapobiegać przekraczaniu tych dopuszczalnych wartości w procesie stosowania osadu; w tym celu konieczne jest ograniczenie ilości metali ciężkich dodawanych do uprawianej gleby poprzez ustanowienie maksymalnej ilości osadu, jaką można zastosować w ciągu roku i zapewnienie, że dopuszczalne wartości stężenia metali ciężkich w osadach nie są przekraczane, lub poprzez zapewnienie, że nie będą przekroczone wartości dopuszczalne ilości metali ciężkich, które mogą być wprowadzone do gleby, na podstawie średniej z 10 lat;

osad musi zostać oczyszczony przed jego wykorzystaniem w rolnictwie; Państwa Członkowskie mogą w pewnych warunkach zezwolić na wykorzystanie osadu nieoczyszczonego, bez zagrożenia zdrowia ludzi i zwierząt, w przypadkach gdy jest on wstrzykiwany lub wymieszany z glebą;

zachodzi konieczność upływu pewnego czasu między zastosowaniem osadu a wyprowadzeniem bydła na pastwiska lub zbiorem roślin pastewnych lub innych plonów, znajdujących się w bezpośrednim kontakcie z glebą i zazwyczaj spożywanych na surowo; należy zabronić stosowania osadu w okresie wegetacji uprawianych owoców i warzyw, z wyjątkiem owoców rosnących na drzewach;

osad należy stosować w warunkach zapewniających ochronę gleb oraz wód powierzchniowych i gruntowych, zgodnie z przepisami dyrektyw 75/440/EWG (⁶) i 80/68/EWG (⁷);

w tym celu konieczna jest stałą kontrola jakości osadu oraz gleb, na których się je stosuje, a w konsekwencji sporządzanie analiz i podawanie pewnych wyników do wiadomości użytkownikom;

należy gromadzić pewne informacje podstawowe w celu podniesienia świadomości stosowania osadu w rolnictwie i przesyłać je Komisji w formie sprawozdań okresowych; w świetle tych sprawozdań Komisja, w razie potrzeby, sporządzi propozycje zwiększenia ochrony gleby i środowiska;

osad z małych oczyszczalni ścieków, oczyszczających głównie ścieki pochodzące z gospodarstw domowych, stanowi małe niebezpieczeństwo dla zdrowia ludzi, zwierząt i roślin i środowiska, dlatego też powinien zostać wyłączony z niektórych nałożonych zobowiązań dotyczących informowania i analizy;

Państwa Członkowskie powinny mieć możliwość ustanawiania bardziej rygorystycznych przepisów niż ustanowione w niniejszej dyrektywie; o przepisach tych powiadamiają one Komisję;

postęp naukowo-techniczny może spowodować konieczność szybkiego dostosowania pewnych wymogów ustanowionych w niniejszej dyrektywie; w celu ułatwienia wprowadzania środków wymaganych w tym celu należy ustanowić procedurę umożliwiającą bliską współpracę między Państwami Członkowskimi a Komisją; współpraca ta powinna odbywać się w ramach Komitetu ds. Dostosowania do Postępu Naukowo-Technicznego;

Traktat nie przewiduje koniecznych uprawnień poza tymi w art. 235,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

Artykuł 1

Celem niniejszej dyrektywy jest wprowadzenie przepisów regulujących stosowanie osadu ściekowego w rolnictwie, w taki sposób, by zapobiec jego szkodliwemu oddziaływaniu na glebę, roślinność, zwierzęta i ludzi, zachęcając jednocześnie do prawidłowego stosowania takiego osadu ściekowego.

Artykuł 2

Do celów niniejsze dyrektywy:

a) „osad” oznacza:

i) pozostały osad z oczyszczalni, zajmujących się oczyszczaniem ścieków z gospodarstw domowych i ścieków komunalnych oraz z innych oczyszczalni, oczyszczających ścieki o składzie zbliżonym do ścieków z gospodarstw domowych i ścieków komunalnych;

ii) pozostały osad z szamb i innych podobnych instalacji przeznaczonych do oczyszczania ścieków;

iii) pozostały osad z oczyszczalni innych niż te, określone w i) oraz ii);

b) „osad oczyszczony” oznacza:

osad poddany oczyszczeniu biologicznemu, chemicznemu lub cieplnemu, długoterminowemu składowaniu lub każdemu innemu procesowi pozwalającemu znacznie zmniejszyć jego podatność na fermentację i zagrożenie dla zdrowia, wynikające z jego stosowania;

c) „rolnictwo” oznacza:

uprawę wszystkich rodzajów roślin jadalnych, w tym służących uzyskaniu materiału siewnego;

d) „wykorzystywanie” oznacza:

rozprowadzenie osadu na powierzchni gleby lub każdą inną formę zastosowania osadu na powierzchni i wewnątrz gleby;

e) [1] „usługi danych przestrzennych” oznaczają usługi danych przestrzennych zgodnie z definicją w art. 3 pkt 4 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2007/2/WE (⁸);

f) [2] „zestaw danych przestrzennych” oznacza zestaw danych przestrzennych zgodnie z definicją w art. 3 pkt 3 dyrektywy 2007/2/WE.

Artykuł 3

1. Osad, określony w art. 2 lit. a) i) może być wykorzystywany w rolnictwie wyłącznie zgodnie z przepisami niniejszej dyrektywy.

2. Z zastrzeżeniem przepisów dyrektyw 75/442/EWG i 78/319/EWG:

– osad, określony w art. 2 lit. a) ii) może być wykorzystywany w rolnictwie w zależności od warunków, jakie dane Państwo Członkowskie uważa za konieczne w celu ochrony zdrowia ludzi i środowiska,

– osad, określony w art. 2 lit a) ii) może być wykorzystywany w rolnictwie, jedynie jeśli jego stosowanie regulują przepisy ustanowione przez dane Państwo Członkowskie.

Artykuł 4

Wartości stężeń metali ciężkich w glebie, na której rozprowadza się osad, stężenia metali ciężkich w osadach oraz maksymalne ilości metali ciężkich, jakie mogą zostać wprowadzone w ciągu roku do gleby przeznaczonej do celów rolniczych określają załączniki I A, I B i I C.

Artykuł 5

Z zastrzeżeniem przepisów art. 12:

1. Państwa Członkowskie zabraniają wykorzystywania osadu, jeśli stężenie jednego lub więcej metali ciężkich w glebie przekracza wartości dopuszczalne, ustanowione zgodnie z załącznikiem I A i podejmują niezbędne kroki w celu zapewnienia, że te wartości dopuszczalne nie są przekraczane w procesie stosowania osadu.

2. Państwa Członkowskie regulują stosowanie osadu tak, by akumulacja metali ciężkich w glebie nie doprowadziła do przekroczenia wartości dopuszczalnych, określonych w ust. 1. W tym celu zastosują jedną z procedur, określonych w lit. a) lub b):

a) Państwa Członkowskie ustanawiają maksymalne ilości osadu, wyrażone w tonach suchej masy, które mogą być wprowadzone do gleby na jednostkę powierzchni w ciągu roku przy przestrzeganiu wartości dopuszczalnych stężenia metali ciężkich w osadach, które zostają określone zgodnie z załącznikiem I B; lub

b) Państwa Członkowskie zapewniają przestrzeganie wartości dopuszczalnych w odniesieniu do ilości metali wprowadzanych do gleby na jednostkę powierzchni i jednostkę czasu, zgodnie z załącznikiem I C.

Artykuł 6

Z zastrzeżeniem przepisów art. 7:

a) przed stosowaniem w rolnictwie, osad jest poddawany oczyszczeniu. Na określonych przez siebie warunkach, Państwa Członkowskie mogą dopuścić stosowanie osadu nieoczyszczonego, jeśli jest on wstrzykiwany lub wymieszany z glebą;

b) wytwórcy osadu ściekowego regularnie dostarczają użytkownikom pełną informację, określoną w załączniku II A.

Artykuł 7

Państwa Członkowskie zabraniają wykorzystywania osadu lub dostarczania osadu do wykorzystania:

a) na pastwiskach lub roślinach uprawianych na zielonkę, jeśli pastwisko ma być wykorzystane do wypasu, a rośliny uprawiane na zielonkę zebrane przed upływem określonego czasu. Okres ten, wyznaczony przez Państwa Członkowskie ze szczególnym uwzględnieniem ich sytuacji klimatycznej i położenia geograficznego, w żadnym razie nie może być krótszy niż trzy tygodnie;

b) w glebie, na której uprawiane są owoce i warzywa, z wyjątkiem drzew owocowych;

c) na terenach przeznaczonych do uprawy owoców i warzyw, które pozostają w bezpośrednim kontakcie z glebą i są spożywane w stanie surowym, przez okres 10 miesięcy poprzedzających zbiór tych roślin i podczas samego zbioru.

Artykuł 8

Przy wykorzystywaniu osadu należy przestrzegać następujących zasad:

– osad jest wykorzystywany w sposób uwzględniający potrzeby odżywcze roślin i niepogarszający jakości gleby lub wód powierzchniowych i gruntowych,

– w przypadku wykorzystywania osadu w glebie o współczynniku pH mniejszym niż 6, Państwo Członkowskie uwzględnia zwiększoną ruchliwość metali ciężkich i ich ułatwiony dostęp do roślin, i w razie potrzeby zmniejsza wartości dopuszczalne, ustanowione zgodnie z załącznikiem I A.

Artykuł 9

Osad i gleba, na której jest on stosowany, podlegają analizie zgodnie z przepisami załączników II A i II B.

Metody referencyjne dotyczące pobierania próbek i analizy określa załącznik II C.

Artykuł 10

[3] 1. Państwa członkowskie zapewniają prowadzenie aktualnej ewidencji oraz rejestrowanie w tej ewidencji:

a) ilości osadu wyprodukowanego i dostarczonego do wykorzystania w rolnictwie;

b) składu i właściwości osadu w odniesieniu do parametrów określonych w załączniku II A;

c) rodzaju przeprowadzonego oczyszczania, zgodnie z art. 2 lit. b);

d) nazw i adresów odbiorców osadu i miejsc jego wykorzystania;

e) wszelkich innych informacji dotyczących transpozycji i wdrożenia niniejszej dyrektywy przekazywanych Komisji przez państwa członkowskie na podstawie art. 17.

Do prezentacji zbiorów danych przestrzennych zawartych w informacjach zarejestrowanych w tej ewidencji wykorzystuje się usługi danych przestrzennych.

2. Ewidencja, o której mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, jest udostępniana publicznie – w łatwo dostępny sposób – w odniesieniu do każdego roku kalendarzowego w terminie ośmiu miesięcy od końca danego roku kalendarzowego, w formacie skonsolidowanym określonym w załączniku do decyzji Komisji 94/741/WE (⁹) lub w innym formacie skonsolidowanym przewidzianym na podstawie art. 17 niniejszej dyrektywy.

Państwa członkowskie przedkładają Komisji, drogą elektroniczną, informacje, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu.

3. Informacje na temat metod oczyszczania oraz wyników analiz są udostępniane właściwym organom.

Artykuł 11

Państwa Członkowskie mogą wyłączyć z zakresu stosowania art. 6 lit. b) i art. 10 ust. 1 lit. b), c) i d) oraz ust. 2, osad pochodzący z oczyszczalni zbudowanych głównie do oczyszczania ścieków z gospodarstw domowych, o zdolności oczyszczania poniżej 300 kg BZT₅ na dobę, co odpowiada równoważnej liczbie 5 000 osób.

Artykuł 12

O ile sytuacja tego wymaga Państwa Członkowskie mogą przyjąć bardziej rygorystyczne środki niż przewidziane w niniejszej dyrektywie.

O każdej decyzji tego rodzaju należy poinformować Komisję zgodnie z istniejącymi uzgodnieniami.

Artykuł 13

Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 15a zmieniających załączniki w celu dostosowania ich do postępu naukowo-technicznego.

Akapitu pierwszego nie stosuje się do parametrów i wartości wymienionych w załącznikach I A, I B i I C, jakichkolwiek czynników mogących mieć wpływ na ocenę tych wartości oraz parametrów analizy, o których mowa w załącznikach II A i II B.

Artykuł 14

1. (uchylony).

Artykuł 15

1. Komisję wspomaga komitet ustanowiony na mocy art. 39 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE (¹⁰). Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (¹¹).

2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

Artykuł 15a

1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjmowania aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2. Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 13, powierza się Komisji na okres pięciu lat od dnia 4 lipca 2018 r. Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem okresu pięciu lat. Sprawozdanie to jest przekazywane Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.

3. Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 13, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w późniejszym terminie określonym w tej decyzji. Nie wpływa ona na ważność już obowiązujących aktów delegowanych.

4. Przed przyjęciem aktu delegowanego Komisja konsultuje się z ekspertami wyznaczonymi przez każde państwo członkowskie zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa (¹²).

5. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

6. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 13 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

Artykuł 16

1. Państwa Członkowskie wprowadzą w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy w terminie trzech lat od jej notyfikacji.

Niezwłocznie informują o tym Komisję.

2. Państwa Członkowie przekażą Komisji teksty przepisów prawa krajowego, przyjętych w dziedzinach objętych niniejszą dyrektywą.

Artykuł 17

[4] Komisja jest uprawniona do określenia, w drodze aktów wykonawczych, formatu, zgodnie z którym państwa członkowskie mają przekazywać informacje dotyczące wdrożenia niniejszej dyrektywy zgodnie z wymogami art. 10. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 15 ust. 2.

W oparciu o dane udostępnione przez państwa członkowskie na podstawie art. 10 i niniejszego artykułu służby Komisji publikują przegląd ogólnounijny obejmujący mapy.

Artykuł 18

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do Państw Członkowskich.

Sporządzono w Luksemburgu, dnia 12 czerwca 1986 r.