1.1.1. Bezwładności równoważnej wyznaczanej w zależności od ciężaru odniesienia, jak to określono w ppkt. 4.2 załącznika III;

1.1.2. Danych technicznych silnika określone w pkt. 1-6 i 8 załącznika II.

2.1.1. Opis typu silnika włącznie ze wszystkimi informacjami określonymi w załączniku II;

2.1.2. Rysunki komory spalania i tłoka, w tym położenia pierścieni;

2.1.3. Maksymalne uniesienie zaworów oraz kąty otwarcia i zamknięcia w stosunku do punktów martwych.

3.2.1. Pojazd jest poddawany, zależnie od swojej kategorii wagowej i w warunkach podanych dalej, badaniom typu I, II i III.

3.2.2. Na ogół, zgodność produkcji pod względem ograniczenia emisji zanieczyszczeń gazowych pochodzących z silnika, sprawdza się na podstawie opisu podanego w informacji znajdującej się w załączniku VII oraz, w miarę potrzeby, na podstawie wszystkich lub kilku badań typów I, II i III określonych w ppkt. 3.2. Jednakże:

1.3.1. Jeśli prędkość maksymalna, którą można osiągnąć na pierwszym przełożeniu skrzyni biegów, jest mniejsza od 15 km/h, to stosuje się przełożenia 2, 3 i 4.

1.3.2. Pojazdy wyposażone w skrzynię biegów ze sterowaniem półautomatycznym bada się stosując przełożenia normalnie używane przy jeździe po drodze i dźwignię biegów uruchamia się zgodnie z instrukcją podaną przez producenta.

1.3.3. Pojazdy wyposażone w skrzynię biegów ze sterowaniem automatycznym bada się włączając najwyższe przełożenie. Przyspieszeniem steruje się w taki sposób, aby uzyskać możliwie stałe przyspieszenia, pozwalające skrzyni biegów włączać różne przełożenia w normalnej kolejności. Poza tym, nie stosuje się punktów zmiany biegów podanych w dodatku 1 i przyspieszeń należy dokonywać wzdłuż prostych łączących koniec fazy biegu jałowego z początkiem okresu następnej prędkości stałej. Stosuje się tolerancje z ppkt. 1.4.

1.3.4. Pojazdy wyposażone w nadbieg, którym może sterować kierowca, bada się z nadbiegiem wyłączonym.

1.4.1. Jeśli używa się hamulców pojazdu, to dopuszcza się odstępstwo ± 1 km/h w stosunku do prędkości teoretycznej przy przyspieszaniu, przy prędkości stałej i przy zwalnianiu. Jeśli, mimo nie używania hamulców, pojazd zwalnia szybciej, to należy jedynie zachować zgodność z przepisami ppkt. 5.6.3. Przy zmianach faz dopuszcza się tolerancje prędkości większe od tolerancji wymaganych pod warunkiem, że czas trwania stwierdzonych odstępstw nie przekracza każdorazowo 0,5 sekundy.

1.4.2. Tolerancje czasów wynoszą ± 0,5 s Tolerancje te stosuje się na początku i na końcu każdego okresu zmiany prędkości(⁶).

1.4.3. Tolerancje dotyczące prędkości i czasów łączy się jak to podano w dodatku 1.

2.1.1. Pojazd jest w dobrym stanie mechanicznym. Jest dotarty i przed badaniem ma przebieg co najmniej 3 000 km.

2.1.2. W układzie wylotowym nie ma nieszczelności mogących zmniejszyć ilość zbieranych spalin, które odpowiadają ilościom spalin wydostających się z silnika.

2.1.3. Można sprawdzić szczelność układu zasysania, w celu stwierdzenia czy przez przypadkowe zasysanie powietrza nie ulega zmianie wytwarzanie mieszanki paliwowej.

2.1.4. Ustawienia silnika i urządzeń pojazdu odpowiadają ustawieniom podanym przez producenta.

2.1.5. Podciśnienie mierzy się w układzie zasysania, w pobliżu gaźnika, za przepustnicą.

2.1.6. Laboratorium może sprawdzić czy osiągi pojazdu odpowiadają podanym przez producenta i czy pojazd można używać w normalnej jeździe, w szczególności czy można go uruchomić na zimno i na gorąco.

2.2.1. Paliwem jest paliwo znormalizowane, którego dane techniczne zostały określone w załączniku VI. Jeśli smarowanie silnika następuje przez mieszankę paliwową, to do paliwa znormalizowanego dodaje się oleju o jakości zalecanej przez producenta.

3.2.1. Przewody łączące są stalowe i mają możliwie jak najwięcej połączeń sztywnych. Niemniej, dla odizolowania urządzenia od wibracji pojazdu, należy przewidzieć giętki element pierścieniowy, całkowicie szczelny. Można stosować inne materiały, jeśli nie wpływają one na skład spalin.

3.2.2. Jeśli badany pojazd ma rurę wydechową o kilku odgałęzieniach, to należy je połączyć razem możliwie blisko pojazdu.

3.2.3. Temperatura spalin w układzie zbierania spalin odpowiada właściwej pracy silnika, prawidłowemu przechowywaniu worków z próbkami, poziomowi absorpcji węglowodorów przewidzianemu w ppkt. 4.5.1 i zmniejszeniu do minimum kondensacji na ściankach worka lub worków z próbkami.

3.2.4. Różne zawory pozwalające kierować gazy spalinowe do atmosfery lub do układu pobierania, dają się szybko regulować i działają szybko.

3.2.5. Układ zbierania składa się z jednego lub kilku worków o wystarczającej pojemności. Worki są wykonane z takich materiałów, aby nie miało to wpływu na pomiary lub na przechowywanie spalin.

3.3.1. Sondę może stanowić przewód do pobierania próbek kończący się w urządzeniu do zbierania lub przewód służący do opróżniania worka. Może być ona również elementem niezależnym, ale w żadnym razie jej otwór nie może być umieszczony na dnie worka.

3.3.2. Analizatory są przyrządami typu nie dyspersyjnego z absorpcją na podczerwieni. Analizator węglowodorów jest czuły na n-heksan.

3.4.1. Stosuje się licznik objętości.

3.4.2. Pomiary ciśnienia i temperatury pozwalające sprowadzić objętość do warunków standardowych wykonuje się w wybranych punktach w zależności od typu zastosowanego licznika, a ich położenie podaje laboratorium.

3.4.3. Urządzeniem do usuwania spalin może być pompa lub każde inne urządzenie utrzymujące stałe ciśnienie mierzone za pomocą licznika.

3.5.1. Ponieważ hamulec skaluje się w osobnym badaniu, nie podaje się dokładności dynamometru. Całkowita bezwładność obracających się mas, w tym także masy rolek i wirnika hamulca (patrz ppkt 4.2), podaje się z dokładnością do ± 20 kg.

3.5.2. Prędkość pojazdu mierzy się na podstawie prędkości obrotowej rolek połączonych z kołami zamachowymi hamulca. Mierzy się ją z dokładnością ± 2 km/h w zakresie prędkości 0-10 km/h i z dokładnością ± 1 km/h powyżej 10 km/h.

3.5.3. Temperatury wymienione w ppkt. 5.1.1 i 6.3.3 mierzy się z dokładnością ± 2 °C.

3.5.4. Ciśnienie atmosferyczne mierzy się z dokładnością ± 1 mm słupa rtęci.

3.5.5. Podciśnienie w układzie zasysania pojazdu mierzy się z dokładnością ± 5 mm słupa rtęci. Pozostałe wartości ciśnienia (przeciwciśnienie w urządzeniu do pobierania, ciśnienie do wyrównania objętości itp.) mierzy się z dokładnością do ± 5 mm słupa wody.

3.5.6. Wielkość i dokładność licznika uwzględniają objętość mierzonych spalin tak, aby dokładność pomiaru wynosiła ± 2%.

3.5.7. Zakres pomiaru analizatorów jest zgodny z wymaganą dokładnością pomiaru zawartości różnych składników: ± 3%, bez uwzględnienia dokładności spalin odniesienia. Całkowity czas reakcji układu analizującego musi wynosić mniej niż jedna minuta.

3.5.8. Dla każdych spalin odniesienia zawartość nie s różni się więcej niż ± 2% od podanej wartości. Rozcieńczalnikiem jest azot.

4.1.1. Regulacja hamulca jest prawidłowa, gdy pozwala odtworzyć zachowanie się pojazdu na poziomym odcinku drogi przy stałej prędkości 50 km/h.

4.1.2. W celu dokonania takiej regulacji, mierzy się podciśnienie w układzie zasysania silnika podczas badania na drodze przy prędkości 50 km/h, albo na 3 biegu, albo stosując przełożenia podane w ppkt. 1.3, dla pojazdu o ciężarze odniesienia i przy ciśnieniu w oponach podanym przez producenta. Podciśnienie mierzy się po ustaleniu się prędkości na poziomym odcinku drogi, podczas co najmniej 15 sekund. W celu uwzględnienia wpływu wiatru, bierze się średnią pomiarów wykonanych dwa razy w każdym kierunku.

4.1.3. Następnie pojazd umieszcza się na dynamometrze i hamulec reguluje w taki sposób, aby otrzymać takie samo podciśnienie w układzie zasysania, jak podciśnienie odnotowane w badaniu przeprowadzonym drodze, określonym w ppkt. 4.1.2. Tę regulację hamulca zachowuje się podczas całego badania.

4.1.4. Powyższa regulacja jest ważna dla hamulców typu hydraulicznego. Dla hamulców innych typów, może okazać się koniecznym sprawdzenie, czy ten sposób regulacji jest ważny przy innych warunkach pośrednich między pracą na biegu jałowym i prędkością maksymalną cyklu. Jeśli trzeba, przyjmuje się regulację średnią.

4.3.1. Przed badaniem, pojazd umieszcza się na co najmniej sześć godzin w temperaturze między 20-30 °C. Poza tym, sprawdza się czy temperatury wody chłodzącej i oleju w silniku zawierają się w granicach między 20-30 °C.

4.3.2. Ciśnienie w oponach jest równe ciśnieniu podanemu przez producenta tak, jak w przypadku przy regulacji hamulca w czasie wykonywania badania wstępnego na drodze. Jednakże, jeśli średnica opon jest mniejsza od 50 cm, to zwiększa się ciśnienie w oponach o 30-50%, aby zapobiec uszkodzeniu opon.

4.5.1. Worki kondycjonuje się, szczególnie, w odniesieniu do węglowodorów, w taki sposób, aby straty węglowodorów były mniejsze niż 2% w stosunku do zawartości początkowej, w okresie przechowywania 20 minut. Kondycjonowanie to przeprowadza się podczas badań wstępnych, wykonywanych w warunkach temperaturowych bliskich skrajnym temperaturom występującym w czasie różnych badań.

4.5.2. Celem zmierzenia strat postępuje się w następujący sposób. Przy silniku pracującym ze stałymi obrotami mierzy się w sposób ciągły zawartość węglowodorów w spalinach wchodzących, aż do napełnienia worka. Zawartość węglowodorów po zakończeni napełniania jest równa zawartości średniej z rejestrowanych wartości. Następnie worek opróżnia się za pomocą pomp analizatorów i zapisuje się zawartość w sposób ciągły lub w ustalonych odstępach czasu. Jeśli po upływie 20 minut zawartość zmieniła się o więcej niż 2%, to worek opróżnia się, a następnie napełnia, aby dokonać drugiego pomiaru. Ten cykl wykonuje się tyle razy, ile trzeba, aby ścianki worka nasyciły się..

4.6.1. Kalibracja analizatorów.

Do analizatora wtryskuje się, za pomocą przepływomierza i reduktora zamontowanego na każdej butli, gaz pod podanym ciśnieniem, odpowiednim dla prawidłowego działania przyrządów. Nastawia się przyrząd tak, aby wskazywał przy ustabilizowanym odczycie wartość odniesienia podaną na butli. Biorąc za podstawę regulację otrzymaną dla butli z maksymalną zawartością, wykreśla się krzywą odchyleń przyrządu w funkcji zawartości stosowanych różnych butli z gazami odniesienia.

4.6.2. Całkowity czas reakcji przyrządów.

Do zakończenia sondy wtryskuje się gaz z butli o maksymalnej zawartości. Sprawdza się czy podaną wartość, odpowiadającą maksymalnemu wychyleniu, osiąga się w czasie krótszym od 1 minuty. Jeśli nie uzyska się tej wartości, to poszukuje się nieszczelności i sprawdza punkt po punkcie układ analizujący.

5.1.1. Temperatura pomieszczenia, w którym znajduje się stanowisko z rolkami, powinna w czasie całego badania zawierać się między 20-30 °C i być możliwie bliska temperaturze pomieszczenia kondycjonowania pojazdu.

5.1.2. W czasie badania pojazd powinien znajdować się, w przybliżeniu, w położeniu poziomym, aby uniknąć nienormalnego rozprowadzania paliwa.

5.1.3. Badanie przeprowadza się przy podniesionej pokrywie silnika. Jeśli jest to konieczne dla utrzymania normalnej temperatury silnika, to można uruchomić pomocnicze urządzenie do wentylacji chłodnicy (chłodzenie wodą) lub na wlocie powietrza (chłodzenie powietrzem).

5.1.4. W wykonywanym cyklu, za prędkość uważa się prędkość rolek połączonych z kołem zamachowym hamulca. W celu stwierdzenia ważności przeprowadzonych cykli, w trakcie badań rejestruje się prędkość w funkcji czasu.

5.1.5. Rejestrowanie podciśnienia jest fakultatywne. Niemniej, jeśli dokonuje się go w tym samym czasie, co rejestracji prędkości, to można dzięki temu ocenić, czy właściwie dokonywano przyspieszania.

5.1.6. Tak samo, fakultatywne jest rejestrowanie temperatury wody i oleju w misce olejowej silnika.

5.2.1. Silnik uruchamia się za pomocą przewidzianych do tego urządzeń: przepustnicy, urządzenia rozruchowego, itp., zgodnie z instrukcjami producenta.

5.2.2. Silnik utrzymuje się na biegu jałowym z włączonym urządzeniem rozruchowym przez 40 sekund. Początek pierwszego cyklu badań następuje jednocześnie z uruchomieniem zaworu urządzenia do pobierania zanieczyszczeń, co powinno nastąpić po podanym wyżej czasie 40 sekund.

5.4.1. Skrzynia biegów ze sterowaniem ręcznym:

5.4.2. Półautomatyczna skrzynia biegów:

Stosuje się instrukcję producenta dotycząca jazdy miejskiej lub jeżeli brak jest takiej instrukcji, zastosowanie ma instrukcja dotycząca ręcznej skrzyni biegów.

5.4.3. Automatyczna skrzynia biegów:

W czasie całego badania nie należy uruchamiać dźwigni zmiany biegów, chyba, że wskazania producenta są inne. W ostatnim przypadku stosuje się procedurę dotyczącą ręcznej skrzyni biegów.

5.5.1. Przyspieszać należy w taki sposób, aby wartość przyspieszenia była możliwie stała w ciągu całego okresu danej operacji.

5.5.2. Jeśli nie można przyspieszyć w wymaganym czasie, to przekroczenie czasu odlicza się, gdy jest to możliwe, od czasu trwania zmiany biegu, a w każdym razie od następnego okresu prędkości stałej.

5.6.1. Wszelkie spowolnienia wykonuje się podnosząc zdecydowanie nogę z pedału przyspieszenia, silnik pozostaje sprzężony. Silnik odłącza się, bez dotykania dźwigni zmiany biegów, przy prędkości 10 km/h.

5.6.2. Jeżeli czas trwania spowalniania jest dłuższy niż czas przewidziany dla określonego etapu badania, w celu zachowania cyklu jazdy stosować muszą być wykorzystywane hamulce pojazdu.

5.6.3. Jeżeli czas spowalniania jest krótszy niż czas przewidziany dla określonego etapu badania, musi zostać przywrócony stan zgodności z teoretycznym cyklem jazdy przez fazę biegu jałowego łączącą się z fazą biegu jałowego następnej operacji.

5.6.4. Na koniec spowolnienia (zatrzymanie pojazdu na rolkach) skrzynię biegów przełącza się w położenie neutralne, silnik jest sprzężony.

5.7.1. Należy unikać „pompowania” lub zamykania przepustnicy gazu w czasie przechodzenia od przyspieszenia do następnej prędkości stałej.

5.7.2. W okresach prędkości stałej zachowuje się ustalone położenie pedału przyspieszenia.

6.1.1. Pobierania dokonuje się z chwilą otworzenia zaworu, jak to określono w ppkt. 5.2.2.

6.1.2. Jeśli korzysta się z wielu worków, zmiany worka na inny dokonuje się na początku pierwszej fazy biegu jałowego danego cyklu.

6.1.3. Po skończeniu napełniania, worek należy hermetycznie zamknąć.

6.1.4. Po zakończeniu ostatniego cyklu, zawór ustawia się w takim położeniu, aby spaliny wytwarzane przez silnik uchodziły do atmosfery.

6.2.1. Analizy spalin zawartych w każdym worku dokonuje, gdy tylko jest to możliwe, w każdym przypadku, najpóźniej 20 minut po rozpoczęciu napełniania danego worka.

6.2.2. Jeśli sonda nie pozostaje w worku, to należy uważać, aby przy jej wkładaniu do worka nie wchodziło powietrza i aby nie ulatniała się jego zawartość przy wyjmowaniu sondy.

6.2.3. W ciągu minuty po połączeniu analizatora z workiem, wskazanie analizatora ustabilizuje się.

6.2.4. Przyjętą wartością zawartości gazu każdego mierzonego zanieczyszczenia jest wartość odczytana po ustabilizowaniu się wskazania przyrządu pomiarowego.

6.3.1. W celu uniknięcia dużych zmian temperatury, dokonuje się pomiaru objętości worka lub worków, gdy tylko spaliny osiągną temperaturę pokojową.

6.3.2. Worki opróżnia się przepuszczając spaliny przez licznik.

6.3.3. Temperatura (tm), którą należy przyjąć w rachunkach, jest to średnia arytmetyczna temperatur na początku i przy końcu opróżniania, dopuszczalna maksymalna różnica między tymi dwiema wartościami jest mniejsza od 5 °C.

6.3.4. Ciśnienie(Pm), które należy przyjąć w rachunkach, jest to średnia arytmetyczna ciśnień na początku i przy końcu opróżniania, dopuszczalna maksymalna różnica między tymi dwiema wartościami jest mniejsza od 4 mm słupa rtęci.

6.3.5. Do objętości zmierzonej licznikiem dodaje się objętość spalin pobranych do analizy, jeśli przekracza ona 1% mierzonej powyżej objętości. Otrzymany wynik oznacza się przez Vm.

3.1.1. objętości spalin niezasysanych powtórnie przez urządzenie na jednostkę czasu,

3.1.2. zużycia C_n paliwa wyrażonego jako ciężar w tej samej jednostce czasu.

4.2.1. W układzie zasysania urządzenia umieszcza się odpowiednie odgałęzienie, nie wprowadzające dodatkowych strat obciążenia, bezpośrednio na otworze podłączenia silnika.

4.2.2. Na wyjściu tego odgałęzienia dołącza się miękki worek wykonany z materiału nie pochłaniającego węglowodorów, celem gromadzenia spalin nie zasysanych powtórnie przez silnik (patrz Dodatek). Worek ten opróżnia się po każdym pomiarze.

4.4.1. Podczas opróżniania mierzy się, jeśli trzeba, zawartość węglowodorów za pomocą analizatora na podczerwień, nie dyspersyjnego, czułego na n-heksan. Otrzymaną wartość mnoży się przez współczynnik 1,24 celem uwzględnienia stężenia bezwzględnego węglowodorów w spalinach ze skrzyni korbowej.

4.4.2. Analizatory i spaliny odniesienia spełniają warunki ustanowione w ppkt. 3.5.7 i 3.5.8 załącznika III.

4.7.1. Ciśnienie w workach podczas pomiaru objętości mierzy się z dokładnością ± 1 mm słupa rtęci.

4.7.2. Podciśnienie na wlocie mierzy się z dokładnością ± 8 mm słupa rtęci.

4.7.3. Prędkość pojazdu określa się na podstawie prędkości rolek i mierzy się z dokładnością ± 2 km/h.

4.7.4. Ilość emitowanych spalin mierzy się z dokładnością ± 5%.

4.7.5. Temperaturę spalin podczas pomiaru objętości mierzy się z dokładnością ± 2 °C.

4.7.6. Zawartości węglowodorów mierzy się, jeśli pomiar jest konieczny, z dokładnością ± 5%, bez uwzględnienia dokładności spalin odniesienia.

4.7.7. Zużycie paliwa mierzy się z dokładnością ± 4%.

DODATEK