USTAWA
z dnia 6 maja 2005 r.
o Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz o przedstawicielach Rzeczypospolitej Polskiej w Komitecie Regionów Unii Europejskiej
z dnia 6 maja 2005 r. (Dz.U. z 2005 r., Nr 90, poz. 759)
t.j. z dnia 27 czerwca 2024 r. (Dz.U. z 2024 r., poz. 949)
Rozdział 1
Przepis ogólny
Art. 1.[Zakres regulacji] Ustawa określa zasady funkcjonowania i tryb wyłaniania Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz zasady i tryb wyznaczania kandydatów na przedstawicieli Rzeczypospolitej Polskiej w Komitecie Regionów Unii Europejskiej.
Rozdział 2
Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego
Art. 2. [Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego] 1. Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego, zwana dalej „Komisją Wspólną”, stanowi forum wypracowywania wspólnego stanowiska Rządu i samorządu terytorialnego.
2. Komisja Wspólna rozpatruje problemy związane z funkcjonowaniem samorządu terytorialnego i z polityką państwa wobec samorządu terytorialnego, a także sprawy dotyczące samorządu terytorialnego znajdujące się w zakresie działania Unii Europejskiej i organizacji międzynarodowych, do których Rzeczpospolita Polska należy.
3. Uprawnienia Komisji Wspólnej nie naruszają właściwości organów władzy publicznej.
Art. 3. [Zadania Komisji Wspólnej] Do zadań Komisji Wspólnej należy:
1) wypracowywanie wspólnego stanowiska Rządu i samorządu terytorialnego w zakresie ustalania priorytetów gospodarczych i społecznych w sprawach dotyczących:
a) gospodarki komunalnej i funkcjonowania samorządu gminnego i samorządu powiatowego,
b) rozwoju regionalnego i funkcjonowania samorządu województwa;
2) dokonywanie przeglądów i ocen warunków prawnych i finansowych funkcjonowania samorządu terytorialnego, w tym także powiatowych służb, inspekcji i straży oraz organów nadzoru i kontroli nad samorządem terytorialnym;
3) ocena stanu funkcjonowania samorządu terytorialnego w odniesieniu do procesu integracji w ramach Unii Europejskiej, w tym wykorzystywania przez jednostki samorządu terytorialnego środków finansowych;
4) analizowanie informacji o przygotowywanych projektach aktów prawnych, dokumentów i programów rządowych dotyczących problematyki samorządu terytorialnego, w szczególności przewidywanych skutków finansowych;
5) opiniowanie projektów aktów normatywnych, programów i innych dokumentów rządowych dotyczących problematyki samorządu terytorialnego, w tym także określających relacje pomiędzy samorządem terytorialnym a innymi organami administracji publicznej.
Art. 4. [Strona rządowa w Komisji Wspólnej] 1. W skład Komisji Wspólnej wchodzą przedstawiciele strony rządowej i strony samorządowej w równej liczbie.
2. Stronę rządową w Komisji Wspólnej stanowią:
1) minister właściwy do spraw administracji publicznej;
2) 15 przedstawicieli powoływanych i odwoływanych przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej.
Art. 5. [Strona samorządowa w Komisji Wspólnej] 1. Stronę samorządową w Komisji Wspólnej stanowią wyznaczeni przedstawiciele ogólnopolskich organizacji jednostek samorządu terytorialnego, w tym:
1) po 2 osoby wyznaczone przez ogólnopolskie organizacje reprezentujące następujące kategorie jednostek samorządu gminnego:
a) gminy liczące powyżej 300 tysięcy mieszkańców,
b) gminy posiadające status miasta,
c) gminy, których siedziby władz znajdują się w miastach położonych na terytorium tych gmin,
d) gminy nieposiadające statusu miasta i niemające siedzib swych władz w miastach położonych na terytorium tych gmin;
2) 2 osoby wyznaczone przez ogólnopolską organizację reprezentującą jednostki samorządu powiatowego;
3) 2 osoby wyznaczone przez ogólnopolską organizację reprezentującą jednostki samorządu województw;
4) 2 osoby wyznaczone przez ogólnopolską organizację reprezentującą wszystkie kategorie jednostek samorządu terytorialnego, zrzeszającą co najmniej 100 członków;
5) 2 osoby wyznaczone przez ogólnopolską organizację reprezentującą regionalne organizacje samorządowe.
2. Ogólnopolskie organizacje jednostek samorządu terytorialnego, o których mowa w ust. 1, powinny spełniać następujące kryteria:
1) reprezentować jednostki funkcjonujące na danym stopniu podziału terytorialnego państwa, a w przypadku jednostek samorządu gminnego - jedną z kategorii tych jednostek, spośród wymienionych w ust. 1 pkt 1 lub reprezentować regionalne organizacje samorządowe;
2) działać przez okres nie krótszy niż kadencja wybieranych w głosowaniu powszechnym organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego na danym stopniu podziału;
3) reprezentować jednostki samorządu terytorialnego, których członkostwo w danej organizacji wynika bezpośrednio z rozstrzygnięcia organu jednostki samorządu terytorialnego.
3. Wyznaczenie przedstawicieli, o których mowa w ust. 1, następuje w trybie i na zasadach określonych w aktach statutowych lub porozumieniach właściwych organizacji jednostek samorządu terytorialnego. O wyznaczeniu przedstawicieli organ statutowy lub przedstawiciel porozumienia właściwej organizacji jednostek samorządu terytorialnego zawiadamia niezwłocznie ministra właściwego do spraw administracji publicznej.
Art. 6. [Wniosek o uznanie za organizację uprawnioną do wyznaczania przedstawicieli do Komisji Wspólnej] 1. Ogólnopolskie organizacje jednostek samorządu terytorialnego składają na bieżąco Radzie Ministrów, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw administracji publicznej, wnioski o uznanie za organizacje uprawnione do wyznaczania przedstawicieli do Komisji Wspólnej. Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające spełnianie kryteriów, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 2.
2. Rada Ministrów rozpatruje wnioski, o których mowa w ust. 1, w terminie 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia kadencji nowo wybranych organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego.
3. Jeżeli dwie lub więcej ogólnopolskich organizacji jednostek samorządu terytorialnego reprezentujących te same kategorie jednostek samorządu terytorialnego, o których mowa w art. 5 ust. 1, lub reprezentujących regionalne organizacje samorządowe spełnia kryteria wymienione w art. 5 ust. 2, uprawnioną do wyznaczenia przedstawicieli do Komisji Wspólnej jest ta organizacja, która ma największą liczbę członków.
4. Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, organizacje, które są uprawnione do wyznaczania przedstawicieli do Komisji Wspólnej, kierując się kryteriami, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 2, po rozpatrzeniu wniosków ogólnopolskich organizacji jednostek samorządu terytorialnego reprezentujących te same kategorie jednostek samorządu terytorialnego, o których mowa w art. 5 ust. 1, lub regionalne organizacje samorządowe.
Art. 7. [Opinia Komisji Wspólnej] 1. Komisja Wspólna wyraża opinię na zasadzie jej uzgodnienia przez obie strony Komisji. Opinia może zawierać odrębne stanowiska w kwestiach szczegółowych.
2. W przypadku braku uzgodnienia, o którym mowa w ust. 1, każda ze stron przyjmuje własne stanowisko w sprawie będącej przedmiotem obrad.
3. W przypadkach gdy przepisy odrębne przewidują obowiązek zasięgnięcia opinii Komisji Wspólnej lub opinii strony samorządowej Komisji o projekcie aktu normatywnego lub innego dokumentu, termin wyrażenia opinii o projekcie wynosi 30 dni od dnia doręczenia projektu. Nieprzedstawienie opinii w terminie oznacza rezygnację z prawa jej wyrażenia.
Art. 8. [Opiniowanie projektów dokumentów z zakresu problematyki samorządu terytorialnego] 1. Członkowie Rady Ministrów oraz inne podmioty właściwe do przygotowania projektów aktów normatywnych, programów i innych dokumentów rządowych dotyczących problematyki samorządu terytorialnego przedstawiają Komisji Wspólnej do zaopiniowania projekty tych dokumentów wraz z prognozą ich skutków finansowych.
2. Opinia Komisji Wspólnej dotycząca projektów dokumentów rządowych, o których mowa w ust. 1, jest dołączana do projektu dokumentu. W przypadkach, o których mowa w art. 7 ust. 2, do projektu dokumentu dołącza się stanowisko każdej ze stron Komisji Wspólnej.
3. Do opinii i stanowisk, o których mowa w ust. 2, przepis art. 7 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
Art. 9.[Stanowisko w sprawie dotyczącej problematyki samorządu terytorialnego] Każda ze stron Komisji Wspólnej, poza przypadkami, o których mowa w art. 7 i 8, może również zająć stanowisko w sprawie dotyczącej problematyki samorządu terytorialnego, jak też wnioskować do drugiej strony o podjęcie sprawy, którą uzna za mającą znaczenie z punktu widzenia problematyki samorządu terytorialnego.
Art. 10. [Stałe i doraźne zespoły problemowe] 1. Komisja Wspólna powołuje stałe zespoły problemowe.
2. Do zakresu działania stałych zespołów problemowych należy wykonywanie zadań wynikających z art. 3 w zakresie określonym przez Komisję Wspólną i przedstawianie Komisji Wspólnej wyników prac.
3. W razie potrzeby Komisja Wspólna może powołać doraźne zespoły problemowe.
4. Do stałych i doraźnych zespołów problemowych Komisja Wspólna może powoływać osoby spoza jej składu.
5. Do zespołów problemowych przepisy art. 7 ust. 1 i 2 oraz art. 9 stosuje się odpowiednio.
Art. 11. [Współprzewodniczący Komisji Wspólnej] 1. Pracami Komisji Wspólnej kierują współprzewodniczący:
1) minister właściwy do spraw administracji publicznej, jako przedstawiciel strony rządowej;
2) przedstawiciel samorządu terytorialnego, wybrany przez członków strony samorządowej spośród ich grona.
2. Do zadań współprzewodniczących należy:
1) przewodniczenie posiedzeniom Komisji Wspólnej;
2) ustalanie harmonogramu prac Komisji Wspólnej, w szczególności ustalanie terminów i porządku obrad kolejnych posiedzeń Komisji przy uwzględnieniu wniosków zgłaszanych przez członków Komisji;
3) ustalanie składów osobowych stałych i doraźnych zespołów problemowych;
4) powoływanie i odwoływanie współprzewodniczących stałych i doraźnych zespołów problemowych.
3. Współprzewodniczący Komisji Wspólnej reprezentujący stronę rządową na wniosek współprzewodniczącego reprezentującego stronę samorządową lub z własnej inicjatywy może powoływać ekspertów Komisji oraz zlecać wykonanie opinii i ekspertyz na rzecz Komisji.
4. Współprzewodniczący Komisji Wspólnej mogą zapraszać do udziału w pracach Komisji oraz jej stałych i doraźnych zespołów, z głosem doradczym, przedstawicieli administracji rządowej, samorządu terytorialnego oraz innych organizacji i instytucji.
Art. 12. [Podmioty wnoszące sprawy do rozpatrzenia Komisji Wspólnej] Komisja Wspólna rozpatruje sprawy wniesione przez:
1) członków Rady Ministrów oraz inne podmioty, o których mowa w art. 8 ust. 1;
2) współprzewodniczących Komisji;
3) stałe i doraźne zespoły problemowe.
Art. 13. [Współprzewodniczący zespołów problemowych] 1. Pracami stałych i doraźnych zespołów problemowych kierują ich współprzewodniczący, reprezentujący stronę rządową i stronę samorządową.
2. Do zadań współprzewodniczących zespołów należy:
1) przewodniczenie posiedzeniom zespołów;
2) ustalanie harmonogramu prac zespołów;
3) sporządzanie okresowych informacji dla Komisji Wspólnej o pracach zespołów;
4) ustalanie terminów i zakresu tematycznego kolejnych posiedzeń zespołów.
Art. 14. [Posiedzenia Komisji Wspólnej i zespołów problemowych] 1. Posiedzenia Komisji Wspólnej odbywają się w zależności od potrzeb, nie rzadziej jednak niż raz na 2 miesiące.
2. Posiedzenia stałych i doraźnych zespołów problemowych odbywają się w zależności od potrzeb.
3. Z posiedzenia Komisji Wspólnej oraz stałych i doraźnych zespołów problemowych sporządza się protokół. Do protokołu dołącza się w szczególności dokumenty, o których mowa w art. 8 ust. 1 i 2 oraz art. 9.
Art. 15. [Zwoływanie posiedzeń, obsługa organizacyjna] 1. Posiedzenia Komisji Wspólnej i zespołów problemowych zwołuje odpowiednio współprzewodniczący Komisji lub zespołu reprezentujący stronę rządową, działając w uzgodnieniu ze współprzewodniczącym reprezentującym stronę samorządową, z własnej inicjatywy lub na wniosek współprzewodniczącego reprezentującego stronę samorządową.
2. Pierwsze posiedzenie Komisji Wspólnej, w nowym składzie, zwołuje minister właściwy do spraw administracji publicznej w terminie 30 dni od dnia zawiadomienia go o wyznaczeniu przedstawicieli strony samorządowej do Komisji Wspólnej.
3. Obsługę organizacyjną prac Komisji Wspólnej i jej zespołów problemowych zapewnia sekretarz Komisji wyznaczony przez współprzewodniczącego Komisji reprezentującego stronę rządową, działając w porozumieniu z sekretarzem wyznaczonym przez współprzewodniczącego reprezentującego stronę samorządową. Sekretarz komisji wyznaczony przez współprzewodniczącego Komisji reprezentującego stronę rządową wykonuje zadania przy pomocy sekretariatu Komisji.
Art. 16.[Brak wynagrodzenia] Członkom Komisji Wspólnej oraz członkom zespołów problemowych niebędących członkami Komisji nie przysługuje wynagrodzenie.
Art. 17.[Regulamin Komisji Wspólnej] Komisja Wspólna uchwala swój regulamin, który określa szczegółowy tryb pracy Komisji i jej stałych zespołów problemowych oraz zakres zadań poszczególnych zespołów i ich liczbę. Regulamin pracy Komisji Wspólnej podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.
Art. 18. [Obsługa organizacyjna Komisji Wspólnej] 1. Obsługę organizacyjną, techniczną i kancelaryjno-biurową Komisji Wspólnej, jej zespołów i sekretariatu zapewnia urząd obsługujący ministra właściwego do spraw administracji publicznej.
2. Koszty finansowania obsługi, o której mowa w ust. 1, są pokrywane ze środków budżetu państwa, z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw administracji publicznej.
Rozdział 3
Zasady i tryb wyznaczania kandydatów na przedstawicieli Rzeczypospolitej Polskiej w Komitecie Regionów Unii Europejskiej
Art. 19. [Komitet Regionów Unii Europejskiej, kandydaci na członków i zastępców członków] 1. Rada Ministrów przedkłada Radzie Unii Europejskiej wniosek zawierający listę 21 kandydatów na członków i 21 kandydatów na zastępców członków Komitetu Regionów Unii Europejskiej, zwanego dalej „Komitetem Regionów”.
2. Kandydatów na członków i kandydatów na zastępców członków Komitetu Regionów wyznacza się spośród osób będących:
1) radnymi gminy, powiatu lub województwa;
2) wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta), członkami zarządu powiatu lub członkami zarządu województwa.
Art. 20. [Podmioty wyznaczające kandydatów na członków i zastępców członków Komitetu Regionów] 1. Rada Ministrów na liście, o której mowa w art. 19 ust. 1, umieszcza kandydatów na członków i kandydatów na zastępców członków, wyznaczonych przez:
1) ogólnopolską organizację reprezentującą jednostki samorządu województw - w liczbie 8 kandydatów na członków i 8 kandydatów na zastępców członków,
2) ogólnopolską organizację reprezentującą jednostki samorządu powiatowego - w liczbie 3 kandydatów na członków i 3 kandydatów na zastępców członków,
3) ogólnopolskie organizacje reprezentujące następujące kategorie jednostek samorządu gminnego:
a) gminy liczące powyżej 300 tysięcy mieszkańców - w liczbie 2 kandydatów na członków i 2 kandydatów na zastępców członków,
b) gminy posiadające status miasta - w liczbie 3 kandydatów na członków i 3 kandydatów na zastępców członków,
c) gminy, których siedziby władz znajdują się w miastach położonych na terytorium tych gmin - w liczbie 1 kandydata na członka i 1 kandydata na zastępcę członka,
d) gminy nieposiadające statusu miasta i niemające siedzib swych władz w miastach położonych na terytorium tych gmin - w liczbie 2 kandydatów na członków i 2 kandydatów na zastępców członków,
4) ogólnopolską organizację reprezentującą wszystkie kategorie jednostek samorządu terytorialnego, zrzeszającą co najmniej 100 członków - w liczbie 1 kandydata na członka i 1 kandydata na zastępcę członka,
5) ogólnopolską organizację reprezentującą regionalne organizacje samorządowe - w liczbie 1 kandydata na członka i 1 kandydata na zastępcę członka
- reprezentowane w Komisji Wspólnej.
2. Strona samorządowa Komisji Wspólnej zapewnia reprezentowanie przez kandydatów na członków i kandydatów na zastępców członków w Komitecie Regionów wszystkich województw.
Rozdział 4
Przepisy zmieniające, przejściowe i dostosowujące
Art. 21. (pominięty)
Art. 22.[Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego w dotychczasowych przepisach] Jeżeli dotychczasowe przepisy odwołują się do Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego albo reprezentacji lub przedstawicielstwa samorządów terytorialnych, należy przez to rozumieć Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego działającą na podstawie przepisów niniejszej ustawy.
Art. 23. [Ogólnopolskie organizacje jednostek samorządu terytorialnego w kadencji rozpoczętej w 2002 r.] 1. W kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego wybranych w 2002 r. organizacjami, o których mowa w art. 5 ust. 1, są odpowiednio:
1) dla jednostek samorządu gminnego:
a) Unia Metropolii Polskich,
b) Związek Miast Polskich,
c) Unia Miasteczek Polskich,
d) Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej;
2) dla jednostek samorządu powiatowego - Związek Powiatów Polskich;
3) dla jednostek samorządu województwa - Związek Województw Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Rozporządzenie, o którym mowa w art. 6 ust. 4, Rada Ministrów wyda w terminie 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego następującej po kadencji, w której ustawa weszła w życie.
3. Do czasu wydania rozporządzenia, o którym mowa w ust. 2, Komisja Wspólna działa w składzie powołanym na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 lutego 2002 r. w sprawie powołania Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego (Dz. U. poz. 124 oraz z 2003 r. poz. 508). Zmiany przedstawicieli w Komisji Wspólnej następują z uwzględnieniem przepisów art. 4 ust. 2 i art. 5 ust. 3.
Art. 24.[Stosowanie przepisów w przypadku wygaśnięcia mandatu przedstawiciela RP w Komitecie Regionów] W przypadku wygaśnięcia mandatu przedstawiciela Rzeczypospolitej Polskiej w Komitecie Regionów do wyznaczenia kandydata na przedstawiciela stosuje się przepisy niniejszej ustawy.
Art. 25. [Wejście w życie] Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00