ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI1)
z dnia 28 maja 2002 r.
w sprawie ceremoniału składania ślubowania przez
funkcjonariuszy Straży Granicznej
z dnia 28 maja 2002 r. (Dz.U. z 2002 r., Nr 79, poz. 719)
t.j. z dnia 9 kwietnia 2024 r. (Dz.U. z 2024 r., poz. 528)
(ostatnia zmiana: Dz.U. z 2025 r., poz. 47)
Na podstawie art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1080, 1088, 1489, 1723, 1860 i 2608) zarządza się, co następuje:
§ 1.[Zakaz wykonywania czynności przed złożeniem ślubowania] Przed złożeniem ślubowania funkcjonariusz Straży Granicznej, zwany dalej „funkcjonariuszem”, nie może wykonywać czynności określonych w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej.
§ 2. [Termin złożenia ślubowania] 1. Mianowany funkcjonariusz składa ślubowanie:
1) w służbie kandydackiej - w terminie nieprzekraczającym 1 miesiąca od dnia podjęcia służby;
2) [1] w służbie stałej albo przygotowawczej - przed skierowaniem na studia do Wyższej Szkoły Straży Granicznej albo na szkolenie podstawowe do ośrodka szkolenia Straży Granicznej albo Wyższej Szkoły Straży Granicznej;
3) [2] w służbie kontraktowej - przed skierowaniem na szkolenie podstawowe w jednostce organizacyjnej, w której funkcjonariusz pełni służbę, lub do ośrodka szkolenia Straży Granicznej albo Wyższej Szkoły Straży Granicznej.
2. Funkcjonariusz ponownie przyjęty do służby składa ślubowanie tylko wówczas, gdy nie złożył go w trakcie poprzednio pełnionej służby w Straży Granicznej lub gdy rota złożonego wcześniej ślubowania była inna niż obowiązująca w dniu ponownego przyjęcia do służby.
§ 3.[Przyjęcie ślubowania] Do przyjmowania ślubowania są uprawnieni przełożeni, o których mowa w art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej, lub ich zastępcy, zwani dalej „przyjmującymi ślubowanie”.
§ 4. [Miejsce i przebieg ślubowania] 1. Funkcjonariusz składa ślubowanie podczas uroczystej zbiórki w pomieszczeniu jednostki organizacyjnej Straży Granicznej albo podczas uroczystego apelu na placu zbiórek jednostki organizacyjnej Straży Granicznej, w miejscu pamięci narodowej albo na placu miejskim.
2. Przyjmujący ślubowanie może wyrazić zgodę na przeprowadzenie ceremonii ślubowania w formie uroczystej zbiórki poza pomieszczeniem jednostki organizacyjnej Straży Granicznej.
3. Przebieg ceremoniału składania ślubowania w formie uroczystej zbiórki jest określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
4. Przebieg ceremoniału składania ślubowania w formie uroczystego apelu jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
§ 5. [Akt ślubowania] 1. Wypełniony i podpisany akt ślubowania podlega włączeniu do akt osobowych funkcjonariusza.
1a. Funkcjonariusze, którzy złożyli ślubowanie, podpisują akt ślubowania w trakcie ceremonii ślubowania albo, jeśli tak ustalono, po jej zakończeniu, najpóźniej w terminie 3 dni od daty ślubowania.
2. Wzór aktu ślubowania określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.
§ 6.[Przepisy uchylone] Traci moc zarządzenie nr 11 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 17 stycznia 1991 r. w sprawie ceremoniału składania ślubowania przez funkcjonariuszem Straży Granicznej (Dz. Urz. MSW poz. 9, z 1994 r. poz. 12 oraz z 1998 r. poz. 10).
§ 7. [Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
1) Na dzień ogłoszenia obwieszczenia w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej działem administracji rządowej - sprawy wewnętrzne kieruje Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2023 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (Dz. U. poz. 2708).
Załączniki do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
z dnia 28 maja 2002 r. (Dz. U. z 2024 r. poz. 528)
Załącznik nr 1
PRZEBIEG CEREMONIAŁU SKŁADANIA ŚLUBOWANIA W FORMIE UROCZYSTEJ ZBIÓRKI
1. Ślubowanie odbywa się w pomieszczeniu, w którym na naczelnym miejscu umieszczone są godło Rzeczypospolitej Polskiej i flaga państwowa Rzeczypospolitej Polskiej. Asystę honorową podczas uroczystości stanowi poczet sztandarowy.
2. W ceremonii ślubowania może uczestniczyć kadra kierownicza jednostki organizacyjnej Straży Granicznej.
3. Na ceremonię ślubowania można zaprosić:
1) przedstawicieli organów administracji rządowej i samorządowej, formacji mundurowych oraz związków zawodowych funkcjonariuszy;
2) osoby wskazane przez składającego ślubowanie;
3) przedstawicieli mediów.
4. Przyjmujący ślubowanie wyznacza dowódcę uroczystości oraz funkcjonariusza odpowiedzialnego za zorganizowanie ceremonii ślubowania, zwanego dalej „organizatorem”, do którego obowiązków należy:
1) zaproszenie osób wymienionych w pkt 3 oraz powiadomienie pozostałych uczestników o terminie i miejscu ceremonii;
2) przygotowanie pomieszczenia do ceremonii oraz niezbędnych dokumentów: wykazu składających ślubowanie, tekstu roty ślubowania, aktów ślubowania itp.;
3) poinformowanie funkcjonariuszy składających ślubowanie, w jakim umundurowaniu mają wystąpić podczas ceremonii ślubowania;
4) ustawienie składających ślubowanie w miarę możliwości frontem do godła Rzeczypospolitej Polskiej;
5) wskazanie miejsc pozostałym uczestnikom ceremonii ślubowania;
6) zawiadomienie przyjmującego ślubowanie o gotowości do rozpoczęcia ślubowania.
5. Ceremonia ślubowania rozpoczyna się w chwili przybycia przyjmującego ślubowanie i przebiega według następującego porządku:
1) dowódca uroczystości podaje komendy: „Baczność!”, „Na prawo - patrz!” i składa przyjmującemu ślubowanie meldunek o gotowości funkcjonariuszy Straży Granicznej do ślubowania;
2) po przyjęciu meldunku przyjmujący ślubowanie zwraca się do składających ślubowanie słowami: „Czołem, funkcjonariusze”, składający ślubowanie odpowiadają: „Czołem, Panie pułkowniku/komendancie [w zależności od stopnia lub stanowiska]”;
3) dowódca uroczystości podaje komendy: „Baczność!”, „Na prawo - patrz!”, „Poczet sztandarowy sztandar - wprowadzić!”. Poczet sztandarowy maszeruje na wyznaczone miejsce, zatrzymuje się i oddaje honory;
4) dowódca uroczystości podaje komendy do przyjęcia postawy swobodnej: „Baczność!”, „Spocznij!”;
5) przyjmujący ślubowanie w miarę możliwości zajmuje miejsce obok godła Rzeczypospolitej Polskiej, wita osoby zaproszone na ceremonię ślubowania i objaśnia znaczenie mającego nastąpić ślubowania;
6) po zakończeniu wystąpienia przyjmującego ślubowanie dowódca uroczystości zwraca się do osób obecnych z prośbą o powstanie oraz podaje komendy: „Baczność!”, „Do - ślubowania!”;
7) po komendzie „Do - ślubowania!”:
a) sztandarowy salutuje sztandarem,
b) funkcjonariusze składający ślubowanie podnoszą prawą rękę w taki sposób, aby przedramię było skierowane pionowo do góry z dłonią na wysokości oczu zwróconą w przód i palcami ułożonymi jak do salutowania;
8) przyjmujący ślubowanie odczytuje kolejne frazy roty ślubowania, a składający ślubowanie powtarzają je głośno i wyraźnie;
9) dowódca uroczystości podaje komendę: „Po - ślubowaniu!”, po której składający ślubowanie opuszczają rękę po złożonej rocie ślubowania, a przyjmujący ślubowanie wypowiada zwrot: „Witam w szeregach Straży Granicznej”;
10) dowódca uroczystości podaje komendę: „Spocznij!”, po której składający ślubowanie i pozostali uczestnicy ceremonii przyjmują postawę swobodną.
6. Jeśli przyjmujący ślubowanie wyraził zgodę na przeprowadzenie ceremonii ślubowania w formie uroczystej zbiórki poza pomieszczeniem jednostki organizacyjnej Straży Granicznej:
1) wymogi dotyczące przygotowania pomieszczenia do ceremonii, w tym umieszczenia godła Rzeczypospolitej Polskiej i flagi państwowej Rzeczypospolitej Polskiej, oraz zajęcia przez przyjmującego ślubowanie miejsca obok tego godła nie są wiążące;
2) jeśli składający ślubowanie występują w nakryciu głowy, dowódca uroczystości:
a) przed podaniem komend określonych w pkt 5 ppkt 6 podaje komendę: „Czapkę - zdejmij!”, po której wszyscy ślubujący zdejmują prawą ręką nakrycia głowy, przekładają je do swobodnie opuszczonej ręki lewej i trzymają wewnętrzną stroną do siebie, orzełkiem do przodu, kciuk lewej ręki wyciągnięty do przodu,
b) po złożeniu ślubowania po podaniu komendy określonej w pkt 5 ppkt 9 podaje komendę: „Czapkę - włóż!”, po której zakładają nakrycia głowy.
7. Jeśli podpisanie aktów ślubowania odbywa się w trakcie ceremonii ślubowania, organizator odczytuje kolejno stopnie, imiona i nazwiska funkcjonariuszy składających ślubowanie. Wywołany funkcjonariusz podchodzi i podpisuje akt ślubowania.
8. Po zakończeniu aktu ślubowania przyjmujący ślubowanie może udzielić głosu osobom zaproszonym i składającym ślubowanie w celu wygłoszenia okolicznościowych przemówień.
9. Dowódca uroczystości podaje komendy: „Baczność!”, „Na prawo - patrz!”, „Poczet sztandarowy sztandar - odprowadzić!”.
10. Dowódca uroczystości składa przyjmującemu ślubowanie meldunek o zakończeniu uroczystej zbiórki i podaje komendy do przyjęcia postawy swobodnej. Organizator składa podziękowanie osobom zaproszonym za przybycie i uczestnictwo.
Załącznik nr 2
PRZEBIEG CEREMONIAŁU SKŁADANIA ŚLUBOWANIA W FORMIE UROCZYSTEGO APELU
1. Ślubowanie odbywa się na placach zbiórek jednostek organizacyjnych Straży Granicznej, w miejscach pamięci narodowej albo na placach miejskich. Asystę honorową podczas uroczystości stanowi poczet sztandarowy wraz z kompanią honorową.
2. Pododdział złożony z funkcjonariuszy Straży Granicznej składających ślubowanie staje w ugrupowaniu rozwiniętym w linii kolumn kompanii (plutonów) po kompanii honorowej, a przed pozostałymi pododdziałami.
3. Apel do czasu zakończenia czynności związanych z podniesieniem flagi państwowej Rzeczypospolitej Polskiej na maszt przebiega zgodnie z ceremoniałem Straży Granicznej.
4. Na ceremonię ślubowania można zaprosić:
1) przedstawicieli organów administracji rządowej i samorządowej, formacji mundurowych oraz związków zawodowych funkcjonariuszy;
2) osoby wskazane przez składającego ślubowanie;
3) przedstawicieli mediów.
5. Przyjmujący ślubowanie wyznacza dowódcę uroczystości oraz funkcjonariusza odpowiedzialnego za jej zorganizowanie, zwanego dalej „organizatorem”, do którego obowiązków należy:
1) zaproszenie osób wymienionych w pkt 4 oraz powiadomienie pozostałych uczestników o terminie i miejscu ceremonii;
2) przygotowanie niezbędnych dokumentów: wykazu składających ślubowanie, tekstu roty ślubowania, aktów ślubowania itp.;
3) poinformowanie funkcjonariuszy składających ślubowanie, w jakim umundurowaniu mają wystąpić na ceremonii ślubowania;
4) wskazanie miejsc uczestnikom ceremonii ślubowania, zawiadomienie przyjmującego ślubowanie o gotowości do rozpoczęcia ślubowania.
6. Część apelu, w której funkcjonariusze Straży Granicznej składają ślubowanie, przebiega według następującego porządku:
1) przyjmujący ślubowanie wita i przedstawia osoby przybyłe na ceremonię ślubowania i objaśnia znaczenie mającego nastąpić ślubowania;
2) po zakończeniu wystąpienia przyjmującego ślubowanie dowódca uroczystości podaje komendy: „Pododdziały - baczność!”, „Na prawo - patrz!”, „Poczet sztandarowy - przed front szyku marsz!”;
3) po wystąpieniu pocztu sztandarowego i zajęciu przez niego wyznaczonego miejsca dowódca uroczystości podaje komendy: „Pododdziały - baczność!”, „Funkcjonariusze wyróżnieni złożeniem ślubowania na sztandar - do sztandaru marsz!”, po których czterech wyróżnionych funkcjonariuszy w kolumnie dwójkowej podchodzi do sztandaru, zatrzymując się w odległości dwóch kroków przed pocztem sztandarowym, wykonując w miejscu zwrot w taki sposób, aby stać twarzą do sztandaru po pochyleniu go przez sztandarowego na czas ślubowania i przyjmując postawę zasadniczą;
4) po zajęciu miejsc przez funkcjonariuszy wyróżnionych ślubowaniem na sztandar dowódca uroczystości podaje komendy: „Czapkę - zdejmij!”, po której wszyscy ślubujący zdejmują prawą ręką nakrycia głowy, przekładają je do swobodnie opuszczonej ręki lewej i trzymają wewnętrzną stroną do siebie, orzełkiem do przodu, kciuk lewej ręki wyciągnięty do przodu, a następnie: „Pododdziały na prawo - patrz!”, „Do - ślubowania!”;
5) na komendę: „Do - ślubowania!”:
a) sztandarowy salutuje sztandarem,
b) funkcjonariusze składający ślubowanie na sztandar kierują wyprostowane prawe ręce z palcami ułożonymi jak do salutowania w kierunku górnej części drzewca,
c) pozostali ślubujący funkcjonariusze podnoszą prawą rękę w bok w taki sposób, by przedramię było skierowane pionowo do góry z dłonią na wysokości oczu, zwróconą w przód, z palcami ułożonymi jak do salutowania;
6) po wykonaniu czynności określonych w ppkt 5 przyjmujący ślubowanie odczytuje kolejne frazy roty ślubowania, a składający ślubowanie powtarzają je głośno i wyraźnie;
7) po złożeniu ślubowania dowódca uroczystości podaje komendy: „Po - ślubowaniu!”, po której składający ślubowanie funkcjonariusze opuszczają rękę, następnie „Czapkę - włóż!”, po której zakładają nakrycia głowy, a następnie „Pododdziały - baczność!”, „Wyróżnieni funkcjonariusze do szyku - marsz!”;
8) po wstąpieniu funkcjonariuszy dowódca uroczystości podaje komendy: „Pododdziały na prawo - patrz!”, „Poczet sztandarowy do szyku - marsz!”;
9) po wstąpieniu pocztu sztandarowego do szyku przyjmujący ślubowanie wypowiada zwrot: „Witam w szeregach Straży Granicznej”. Dowódca uroczystości podaje komendy kończące ceremonię ślubowania: „Pododdziały - baczność!”, „Pododdziały - spocznij!”.
7. Jeśli podpisanie aktów ślubowania odbywa się w trakcie ceremonii ślubowania, organizator odczytuje kolejno stopnie, imiona i nazwiska funkcjonariuszy składających ślubowanie, a wywołany funkcjonariusz podchodzi i podpisuje akt ślubowania.
8. Po zakończeniu ceremonii ślubowania zaproszeni goście wygłaszają okolicznościowe przemówienia.
9. Dalszy przebieg apelu, w tym defilada i zakończenie uroczystości, odbywa się zgodnie z ceremoniałem Straży Granicznej.
Załącznik nr 3
WZÓR AKTU ŚLUBOWANIA
[1] § 2 ust. 1 pkt 2 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 stycznia 2025 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie ceremoniału składania ślubowania przez funkcjonariuszy Straży Granicznej (Dz.U. poz. 47). Zmiana weszła w życie 22 stycznia 2025 r.
[2] § 2 ust. 1 pkt 3 dodany przez § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 stycznia 2025 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie ceremoniału składania ślubowania przez funkcjonariuszy Straży Granicznej (Dz.U. poz. 47). Zmiana weszła w życie 22 stycznia 2025 r.
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00