ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA KLIMATU I ŚRODOWISKA1)
z dnia 11 marca 2024 r.
w sprawie szczegółowych wymagań technicznych, jakie muszą spełniać punkty zasilania jednostek pływających energią elektryczną z lądu, oraz badań i opłat z nimi związanych2)
Na podstawie art. 19 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 875, 1394, 1506 i 1681) zarządza się, co następuje:
§ 1. [Zakres regulacji] Rozporządzenie określa:
1) szczegółowe wymagania techniczne, jakie muszą spełniać punkty zasilania jednostek pływających energią elektryczną z lądu, zwane dalej „punktami zasilania”, w zakresie bezpieczeństwa eksploatacji, naprawy i modernizacji tych punktów;
2) rodzaje badań punktów zasilania przeprowadzanych przez Transportowy Dozór Techniczny, zwany dalej „TDT”, oraz sposób i terminy ich przeprowadzania;
3) wysokość opłaty za:
a) przeprowadzenie przez TDT badań technicznych, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych, zwanej dalej „ustawą”,
b) wydanie przez Dyrektora TDT opinii, o której mowa w art. 18a ust. 1 ustawy.
§ 2.[Sposób projektowania i wybudowania punktów zasilania] Punkt zasilania jest zaprojektowany i wybudowany w sposób, który uniemożliwia rozłączenie przewodu zasilania między tym punktem zasilania a jednostką pływającą w zakresie jej dopuszczalnych przemieszczeń podczas postoju w porcie, z wyłączeniem awarii.
§ 3. [Reguły dotyczące konstrukcji punktów zasilania] 1. Konstrukcja punktu zasilania oraz zastosowane procedury zapewniają bezpieczeństwo osób przeprowadzających obsługę punktu zasilania i osób trzecich podczas przyłączania oraz odłączania jednostki pływającej w warunkach normalnej pracy i awarii oraz w przypadku, gdy punkt zasilania jest wyłączony z eksploatacji.
2. Lokalizacja punktu zasilania uniemożliwia jego zalanie falami wytwarzanymi przez manewrujące i cumujące jednostki pływające.
3. Konstrukcja punktu zasilania składa się z elementów odpornych na korozję.
4. Punkt zasilania jest dobrze widoczny oraz wyposażony we własne oświetlenie nocne lub jest odpowiednio oświetlony za pomocą innych źródeł światła po zapadnięciu zmroku.
§ 4. [Tabliczka znamionowa] Punkt zasilania posiada, umieszczoną w sposób trwały w widocznym miejscu, tabliczkę znamionową, umożliwiającą jego identyfikację, zawierającą co najmniej następujące informacje:
1) nazwę producenta;
2) typ punktu zasilania;
3) numer seryjny;
4) napięcia znamionowe;
5) wartości prądu znamionowego wejściowego i wyjściowego;
6) częstotliwość znamionową wejścia i wyjścia;
7) moc znamionową wyjściową.
§ 5. [Użytkowanie punktów zasilania po zakończeniu budowy] Punkt zasilania po zakończeniu budowy i przed jego pierwszym oddaniem do eksploatacji użytkuje się, uwzględniając:
1) opis techniczny punktu zasilania zawierający dane techniczne obejmujące:
a) typ,
b) numer fabryczny,
c) rodzaj i zakres wartości napięcia i prądu wejściowego,
d) moc przyłączeniową,
e) zakresy i rodzaj napięcia i prądu wyjściowego,
f) moc wyjściową,
g) wymiary,
h) typ złącza i przewodu przyłączeniowego do jednostki pływającej,
i) zakres temperatur otoczenia, w których może pracować punkt zasilania,
j) opis urządzenia do podawania i podtrzymywania przewodu przyłączeniowego,
k) opis zastosowanych środków ochrony przeciwporażeniowej,
l) rodzaje zabezpieczeń umożliwiających bezpieczną eksploatację;
2) deklarację zgodności w rozumieniu art. 5 pkt 10 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2023 r. poz. 215);
3) instrukcję eksploatacji punktu zasilania w języku polskim obejmującą:
a) instrukcję obsługi punktu zasilania zawierającą w szczególności opis:
- punktu zasilania,
- urządzeń sygnalizujących,
- czynności związanych z uruchomieniem, pracą i zatrzymaniem punktu zasilania, w tym z wyłączeniem awaryjnym,
- czynności konserwacyjnych i serwisowych wraz z czasookresami,
- sposobu postępowania w przypadku wystąpienia nieprawidłowości lub zakłóceń w pracy punktu zasilania oraz postępowania w razie pożaru,
- warunków bezpiecznej eksploatacji punktu zasilania oraz ostrzeżenia o zagrożeniach wynikających z niewłaściwej eksploatacji,
- sposobu spełnienia wymagań określonych w przepisach dotyczących:
- - bezpieczeństwa i higieny pracy,
- - ochrony środowiska,
- - ochrony przeciwpożarowej,
b) instrukcję serwisową punktu zasilania zawierającą w szczególności opis:
- sposobu serwisowania punktu zasilania, w tym instrukcje wykonywania napraw oraz wymiany podzespołów i elementów,
- czynności związanych z usuwaniem usterek,
- sposobu kontroli stanu punktu zasilania, w tym elementów zabezpieczających,
- sposobu wykonywania prób i pomiarów elektrycznych punktu zasilania zawierający wymagania dotyczące terminów i zakresów tych prób i pomiarów,
- sposobu wykonywania prób funkcjonalnych sprawdzających działanie elementów zabezpieczających zawierający w szczególności:
- - wymagania dotyczące terminów, zakresów i warunków przeprowadzenia oraz kryteriów akceptacji prób,
- - schemat elektryczny niezbędny do serwisowania i naprawy punktu zasilania oraz sprawdzania prawidłowości jego działania,
- - terminy wykonywania przeglądów serwisowych;
4) poświadczenie prawidłowości montażu;
5) protokoły prób i pomiarów elektrycznych punktu zasilania, zatwierdzone przez osobę spełniającą wymagania kwalifikacyjne dla stanowiska w zakresie dozoru, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 54 ust. 6 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2024 r. poz. 266), wraz z kopią świadectwa kwalifikacyjnego tej osoby poświadczoną przez nią za zgodność z oryginałem;
6) rysunek wraz z opisem:
a) miejsca usytuowania punktu zasilania, w szczególności względem obszarów ruchu drogowego i ruchu pieszego,
b) zastosowanych zabezpieczeń przed uszkodzeniami mechanicznymi i sposobu odprowadzania wód opadowych lub roztopowych, jeżeli warunki otoczenia urządzenia tego wymagają;
7) schemat zasilania wraz z informacją na temat rodzaju i wielkości zabezpieczeń oraz przewodów zasilających;
8) zestawienie określające rodzaj, zakres oraz częstotliwość prób i pomiarów elektrycznych punktu zasilania, o których mowa w § 6 ust. 3;
9) kopię protokołu odbioru technicznego instalacji elektrycznej;
10) opinię o spełnieniu wymagań z zakresu ochrony przeciwpożarowej wystawioną przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych.
§ 6. [Eksploatacja punktów zasilania] 1. Punkt zasilania eksploatuje się, jeżeli jest sprawny i pod warunkiem zapewnienia przez podmiot eksploatujący konserwacji punktu zasilania.
2. Próby i pomiary elektryczne punktu zasilania statków żeglugi śródlądowej o napięciu znamionowym do 1 kV obejmują co najmniej:
1) oględziny;
2) pomiary ciągłości przewodów ochronnych, włącznie z przewodami w połączeniach wyrównawczych głównych i dodatkowych;
3) pomiary rezystancji izolacji, w tym rezystancji izolacji przewodów przyłączeniowych;
4) pomiary rezystancji uziemień roboczych, o ile są stosowane;
5) sprawdzenie działania urządzeń ochronnych różnicowoprądowych, o ile są stosowane;
6) pomiary skuteczności ochrony przeciwporażeniowej.
3. Rodzaje, zakres oraz częstotliwość prób i pomiarów elektrycznych punktu zasilania są opracowywane przez podmiot eksploatujący na podstawie analizy warunków eksploatacyjnych i norm, o których mowa w § 11 i § 12, z uwzględnieniem zaleceń producenta określonych w instrukcji eksploatacji punktu zasilania.
§ 7. [Awaria punktów zasilania] W przypadku awarii punktu zasilania lub przekroczenia terminów wykonania prób i pomiarów elektrycznych, o których mowa w § 6 ust. 3, podmiot eksploatujący wyłącza punkt zasilania z eksploatacji oraz:
1) odłącza go od sieci zasilającej - w przypadku zasilania zewnętrznego;
2) oznacza punkt zasilania w sposób jednoznacznie wskazujący na jego wyłączenie z eksploatacji.
§ 8. [Ochrona punktów przed uszkodzeniami mechanicznymi] 1. Punkt zasilania jest chroniony przed uszkodzeniami mechanicznymi przez zapewnienie dodatkowych środków ochrony mechanicznej, w szczególności przez słupki lub bariery.
2. Spełnienie wymagań określonych w ust. 1 nie może utrudniać dostępu do punktu zasilania osobom niepełnosprawnym.
3. Środki ochronne stosowane w punkcie zasilania zapewniają automatyczne wyłączenie urządzeń w przypadku awarii.
§ 9. [Wyłącznik awaryjny] 1. Punkt zasilania jest wyposażony w wyłącznik awaryjny odcinający zasilanie wszystkich obwodów punktu zasilania.
2. Wyłącznik awaryjny jest zlokalizowany w miejscu projektowanego dostępu dla ekip ratowniczych i jest wykonany w sposób uniemożliwiający przypadkowe wyłączenie zasilania.
§ 10.[Wyposażenie określonych punków zasilania w urządzenie gaśnicze] Punkt zasilania o napięciu znamionowym powyżej 1 kV jest wyposażony w stałe lub półstałe urządzenie gaśnicze.
§ 11.[Stosowanie określonych specyfikacji technicznych] Do projektowania, instalacji, prób i pomiarów elektrycznych punktu zasilania statków morskich o napięciu znamionowym powyżej 1 kV stosuje się specyfikacje techniczne określone w normie IEC/IEEE 80005-1.
§ 12.[Projektowanie, instalacja, próby i pomiary elektryczne punktów zasilania] Projektowanie, instalację, próby i pomiary elektryczne punktu zasilania statków żeglugi śródlądowej o napięciu znamionowym do 1 kV wykonuje się zgodnie z aktualnym poziomem wiedzy i najlepszą praktyką, w szczególności jak przedstawiono w specyfikacji technicznej określonej w normach PN-EN 15869-1 oraz PN-EN 15869-2 albo PN-EN 16840.
§ 13. [Eksploatacja punktów zasilania po naprawie lub modernizacji] Punkt zasilania po naprawie lub modernizacji eksploatuje się, uwzględniając:
1) opis dokonanej naprawy lub modernizacji punktu zasilania;
2) dokumentację potwierdzającą zmiany wprowadzone w wyniku naprawy lub modernizacji punktu zasilania;
3) protokoły prób i pomiarów elektrycznych punktu zasilania, zatwierdzone przez osobę spełniającą wymagania kwalifikacyjne dla stanowiska w zakresie dozoru, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 54 ust. 6 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne, wraz z kopią świadectwa kwalifikacyjnego tej osoby poświadczoną przez nią za zgodność z oryginałem;
4) kopię protokołu odbioru technicznego instalacji elektrycznej;
5) opinię o spełnieniu wymagań z zakresu ochrony przeciwpożarowej wystawioną przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych.
§ 14. [Naprawa punktów zasilania] 1. Naprawy punktu zasilania dokonuje się, uwzględniając konieczność przywrócenia stanu punktu zasilania sprzed awarii lub uszkodzenia.
2. Prace przeprowadzane w ramach naprawy punktu zasilania wykonuje się zgodnie z instrukcją serwisową punktu zasilania, o której mowa w § 5 pkt 3 lit. b, i dokumentuje się w sposób potwierdzający ich przebieg. O wykonaniu prac powiadamia się pisemnie TDT w terminie 14 dni od dnia zakończenia prac, składając jednocześnie wniosek o przeprowadzenie badania, o którym mowa w § 17 pkt 2.
3. W przypadku naprawy punktu zasilania sporządza się opis naprawy.
§ 15. [Modernizacja punktów zasilania] 1. Modernizacja punktu zasilania obejmuje zespół czynności zmieniających konstrukcję, zastosowane materiały, parametry techniczne lub obwody realizujące funkcje bezpieczeństwa, w stosunku do pierwotnie ustalonych, jednak bez istotnych zmian jego charakterystyki lub przeznaczenia i niepowodujących wzrostu zagrożenia związanego z eksploatacją punktu zasilania.
2. Po dokonaniu modernizacji punktu zasilania aktualizuje się dokumenty, o których mowa w § 5 pkt 1-8.
3. Prace przeprowadzane w ramach modernizacji punktu zasilania dokumentuje się w sposób potwierdzający ich przebieg. O wykonaniu prac powiadamia się pisemnie TDT w terminie 14 dni od dnia zakończenia prac, składając jednocześnie wniosek o przeprowadzenie badania, o którym mowa w § 17 pkt 2.
4. W przypadku modernizacji punktu zasilania sporządza się opis modernizacji wraz z uzasadnieniem jej przeprowadzenia.
§ 16. [Konserwacja, naprawy, modernizacje, próby i pomiary elektryczne punktów zasilania] 1. Konserwacje, naprawy, modernizacje, próby i pomiary elektryczne punktu zasilania wykonują osoby posiadające kwalifikacje potwierdzone odpowiednim świadectwem kwalifikacyjnym, o którym mowa w art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne.
2. Prace przeprowadzane w ramach konserwacji punktu zasilania dokumentuje się w sposób potwierdzający ich przebieg.
§ 17. [Badania punktów zasilania] Punkt zasilania jest poddawany następującym badaniom:
1) badaniu technicznemu wstępnemu - przeprowadzanemu po zakończeniu budowy punktu zasilania i przed jego pierwszym oddaniem do eksploatacji;
2) badaniu technicznemu eksploatacyjnemu - przeprowadzanemu każdorazowo po naprawie lub modernizacji punktu zasilania;
3) badaniu technicznemu na skutek zgłoszenia - przeprowadzanemu każdorazowo po powzięciu przez TDT informacji o nieprawidłowościach w funkcjonowaniu punktu zasilania lub wypadku związanym z jego eksploatacją.
§ 18. [Sposób przeprowadzenia badań technicznych wstępnych] Badanie, o którym mowa w § 17 pkt 1, polega na:
1) weryfikacji dokumentacji, o której mowa w § 5;
2) sprawdzeniu, na podstawie dokumentacji, o której mowa w § 5, spełniania przez punkt zasilania wymagań technicznych określonych w ustawie, niniejszym rozporządzeniu oraz instrukcji eksploatacji punktu zasilania;
3) oględzinach konstrukcji nośnej urządzenia do podawania przewodu przyłączeniowego i jego podtrzymania w trakcie zasilania;
4) próbach funkcjonalnych punktu zasilania.
§ 19. [Sposób przeprowadzenia badań technicznych eksploatacyjnych] Badanie, o którym mowa w § 17 pkt 2, polega na:
1) weryfikacji dokumentacji, o której mowa w § 13;
2) sprawdzeniu, na podstawie dokumentacji, o której mowa w § 13, spełniania przez punkt zasilania wymagań technicznych określonych w ustawie, niniejszym rozporządzeniu oraz instrukcji eksploatacji punktu zasilania;
3) oględzinach konstrukcji nośnej urządzenia do podawania przewodu przyłączeniowego i jego podtrzymania w trakcie zasilania;
4) próbach funkcjonalnych punktu zasilania.
§ 20. [Wykonywanie badań przez TDT] 1. Punkt zasilania przedstawiony do badań, o którym mowa w § 17 pkt 1 i 2, jest zmontowany i przygotowany do eksploatacji.
2. TDT wykonuje badania w obecności podmiotu eksploatującego lub osoby przez niego upoważnionej oraz osób zapewniających prawidłową i bezpieczną obsługę punktu zasilania.
3. TDT wykonuje badania, o których mowa w § 17:
1) pkt 1 i 2 - w terminie 30 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku o przeprowadzenie tych badań;
2) pkt 3 - niezwłocznie.
4. Z przeprowadzonego badania TDT sporządza protokół.
§ 21. [Wysokość opłat za przeprowadzenie badań technicznych] Wysokość opłat za przeprowadzenie badań technicznych, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy, oraz za wydanie opinii, o której mowa w art. 18a ust. 1 ustawy, jest ustalana na podstawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” zgodnie z art. 5 ust. 7 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 288), obowiązującego w dniu złożenia wniosku odpowiednio o przeprowadzenie badania albo o wydanie opinii, i wynosi:
1) 20 % tego wynagrodzenia za przeprowadzenie badania, o którym mowa w § 17 pkt 1;
2) 4 % tego wynagrodzenia za każdą rozpoczętą godzinę badania, o którym mowa w § 17 pkt 2, jednak nie więcej niż 20 % tego wynagrodzenia;
3) 4 % tego wynagrodzenia za każdą rozpoczętą godzinę opracowania opinii, o której mowa w art. 18a ust. 1 ustawy, jednak nie więcej niż 200 % tego wynagrodzenia.
§ 22. [Okres dostosowania punktów zasilania] 1. Punkty zasilania wybudowane albo eksploatowane przed dniem wejścia w życie rozporządzenia dostosowuje się do wymagań określonych w rozporządzeniu do dnia 1 stycznia 2025 r.
2. Po dostosowaniu punktu zasilania do wymagań określonych w rozporządzeniu podmiot eksploatujący punkt zasilania składa wniosek o przeprowadzenie badania, o którym mowa w § 17 pkt 1.
§ 23.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Minister Klimatu i Środowiska: P. Hennig-Kloska
1) Minister Klimatu i Środowiska kieruje działem administracji rządowej - energia, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 2023 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Klimatu i Środowiska (Dz. U. poz. 2726).
2) Niniejsze rozporządzenie zostało notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 23 listopada 2023 r. pod numerem 2023/0659/PL, zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039 oraz z 2004 r. poz. 597), które wdraża postanowienia dyrektywy (UE) 2015/1535 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 września 2015 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. Urz. UE L 241 z 17.09.2015, str. 1).
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00