Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1. [Zakres regulacji] Ustawa określa zasady i tryb:

1) przyznawania i wypłaty:

a) jednorazowego odszkodowania przysługującego w razie wypadku pozostającego w związku ze służbą, zwanego dalej „wypadkiem", lub choroby pozostającej w związku ze szczególnymi warunkami lub właściwościami służby, zwanej dalej „chorobą",

b) odszkodowania za przedmioty osobistego użytku utracone, zniszczone lub uszkodzone wskutek wypadku

- zwanych dalej „świadczeniami odszkodowawczymi";

2) ustalania okoliczności i przyczyn wypadku oraz związku choroby ze szczególnymi warunkami lub właściwościami służby.

Art. 2. [Uprawnieni do świadczeń odszkodowawczych] Świadczenia odszkodowawcze przysługują:

1) funkcjonariuszowi Policji, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Celno-Skarbowej, zwanemu dalej „funkcjonariuszem", który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku albo choroby;

2) członkom rodziny funkcjonariusza, który zmarł wskutek wypadku albo choroby.

Art. 3. [Wypadek] 1. Za wypadek uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło podczas:

1) wykonywania lub w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych albo poleceń przełożonych;

2) wykonywania lub w związku z wykonywaniem czynności w interesie służby, nawet bez polecenia przełożonych;

3) uczestniczenia lub w związku z uczestniczeniem w obowiązkowych zajęciach związanych z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych i sprawności fizycznej funkcjonariuszy;

4) wykonywania lub w związku z wykonywaniem funkcji lub zadań zleconych przez działający w służbie związek zawodowy funkcjonariuszy albo organizacje zawodowe lub społeczne;

5) ratowania lub w związku z ratowaniem ludzi z grożącego niebezpieczeństwa lub ratowaniem mienia Skarbu Państwa przed zniszczeniem lub zagarnięciem;

6) udzielania lub w związku z udzielaniem przedstawicielowi organu państwowego pomocy przy wykonywaniu przez niego czynności urzędowych.

2. Przez uraz należy rozumieć uszkodzenie tkanek ciała lub narządów wskutek działania czynnika zewnętrznego.

Art. 4. [Choroba i uszczerbek na zdrowiu] 1. Za chorobę uznaje się chorobę spowodowaną działaniem czynników szkodliwych występujących w środowisku służby albo chorobę, która została wymieniona w wykazie chorób pozostających w związku z pełnieniem służby, określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 32 ust. 1 albo 2.

2. Za uszczerbek na zdrowiu doznany wskutek wypadku albo choroby, zwany dalej „uszczerbkiem na zdrowiu", uznaje się:

1) stały uszczerbek na zdrowiu, przez który należy rozumieć takie naruszenie fizycznej lub psychicznej sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy, albo

2) długotrwały uszczerbek na zdrowiu, przez który należy rozumieć takie naruszenie fizycznej lub psychicznej sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, jednak rokuje poprawę.

3. Stopień uszczerbku na zdrowiu ustala się w procentach, przy czym suma procentów uszczerbków ustalonych dla poszczególnych uszkodzeń nie może przekraczać 100%.

Art. 5.[Kierownik jednostki organizacyjnej] Ilekroć w ustawie jest mowa o „kierowniku jednostki organizacyjnej", należy przez to rozumieć kierownika jednostki organizacyjnej, w której funkcjonariusz pełnił służbę w chwili wypadku lub ustalenia uszczerbku na zdrowiu doznanego wskutek choroby.

Art. 6.[Stosowanie Kodeksu postępowania administracyjnego] Do postępowań w sprawie przyznania świadczeń odszkodowawczych, w zakresie nieuregulowanym w ustawie, stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 775 i 803).

Rozdział 2

Zasady przyznawania świadczeń odszkodowawczych

Art. 7. [Przypadki, w których świadczenia odszkodowawcze nie przysługują] 1. Świadczenia odszkodowawcze nie przysługują funkcjonariuszowi:

1) w razie wypadku lub choroby, których wyłączną przyczyną było udowodnione przez właściwy organ umyślne lub rażąco niedbałe działanie albo zaniechanie funkcjonariusza naruszające obowiązujące przepisy lub rozkazy, w przypadku gdy jego przełożeni zapewnili warunki odpowiadające tym przepisom i sprawowali we właściwy sposób nadzór nad ich przestrzeganiem, a funkcjonariusz posiadał potrzebne umiejętności do wykonywania określonych czynności i był przeszkolony w zakresie tych przepisów;

2) w razie wypadku, do którego przyczyniło się zachowanie funkcjonariusza spowodowane stanem po spożyciu alkoholu, środków odurzających, substancji psychotropowych lub innych substancji o podobnym działaniu;

3) jeżeli uszczerbek na zdrowiu lub śmierć zostały spowodowane przez niego z winy umyślnej.

2. W przypadku podejrzenia, że do wypadku przyczyniło się zachowanie funkcjonariusza spowodowane stanem po spożyciu alkoholu, środków odurzających, substancji psychotropowych lub innych substancji o podobnym działaniu, funkcjonariusz jest obowiązany poddać się odpowiednim badaniom w celu wyeliminowania takiego podejrzenia. W przypadku odmowy poddania się badaniu świadczenia odszkodowawcze nie przysługują.

Art. 8. [Śmierć funkcjonariusza] W razie śmierci funkcjonariusza wskutek wypadku lub choroby świadczenia odszkodowawcze przysługują członkom jego rodziny:

1) małżonkowi, z wyjątkiem przypadku orzeczonej separacji,

2) dzieciom własnym, dzieciom drugiego małżonka, dzieciom przysposobionym oraz przyjętym na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności, w tym również w ramach rodziny zastępczej, wnukom, rodzeństwu i innym dzieciom, jeżeli w dniu śmierci funkcjonariusza spełniali warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej,

3) rodzicom, osobom przysposabiającym, macosze i ojczymowi, jeżeli w dniu śmierci funkcjonariusza prowadzili z nim wspólne gospodarstwo domowe lub jeżeli funkcjonariusz bezpośrednio przed śmiercią znacząco przyczyniał się do ich utrzymania albo jeżeli ustalone zostało wyrokiem lub ugodą sądową prawo do alimentów ze strony tego funkcjonariusza

- zwanym dalej „uprawnionymi członkami rodziny".

Art. 9. [Jednorazowe odszkodowanie] Jednorazowe odszkodowanie przysługuje, jeżeli funkcjonariusz albo funkcjonariusz zwolniony ze służby:

1) doznał uszczerbku na zdrowiu lub zmarł wskutek wypadku w ciągu 3 lat od dnia wypadku;

2) doznał uszczerbku na zdrowiu wskutek choroby nie później niż w ciągu 3 lat od dnia zwolnienia ze służby;

3) zmarł wskutek choroby w ciągu 3 lat od dnia ustalenia uszczerbku na zdrowiu wskutek tej choroby, nie później jednak niż w ciągu 3 lat od dnia zwolnienia ze służby.

Art. 10.[Podstawa obliczenia wysokości jednorazowego odszkodowania] Podstawę obliczenia wysokości jednorazowego odszkodowania stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim roku, ogłaszane do celów emerytalnych w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski" przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, stosowane poczynając od drugiego kwartału każdego roku, przez jeden rok, zwane dalej „przeciętnym wynagrodzeniem".

Art. 11. [Wysokość jednorazowego odszkodowania] 1. Jednorazowe odszkodowanie przysługuje w wysokości 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent uszczerbku na zdrowiu.

2. Jeżeli wskutek pogorszenia się stanu zdrowia uszczerbek na zdrowiu, który był podstawą przyznania jednorazowego odszkodowania, zwiększy się co najmniej o 10 punktów procentowych, jednorazowe odszkodowanie zwiększa się o 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent uszczerbku na zdrowiu przewyższający procent, według którego było ustalone to odszkodowanie.

3. Jednorazowe odszkodowanie zwiększa się o kwotę stanowiącą 3,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, jeżeli funkcjonariusz, wskutek wypadku lub choroby, został uznany za niezdolnego do służby ze znacznym ograniczeniem sprawności organizmu lub niezdolnego do samodzielnej egzystencji.

4. Zwiększenie jednorazowego odszkodowania przysługuje, jeżeli zmiany w stanie zdrowia funkcjonariusza uzasadniające przyznanie tego odszkodowania nastąpiły w terminach określonych w art. 9 pkt 1 i 2.

Art. 12. [Uprawnieni do jednorazowego odszkodowania] 1. Jeżeli do jednorazowego odszkodowania jest uprawniony tylko jeden członek rodziny funkcjonariusza, jednorazowe odszkodowanie przysługuje w wysokości:

1) 18-krotnego przeciętnego wynagrodzenia, gdy uprawnionym jest małżonek lub dziecko;

2) 9-krotnego przeciętnego wynagrodzenia, gdy uprawnionym jest inny członek rodziny.

2. Jeżeli do jednorazowego odszkodowania są uprawnieni równocześnie:

1) małżonek i jedno lub więcej dzieci - odszkodowanie przysługuje w wysokości ustalonej w ust. 1 pkt 1, zwiększonej o 3,5-krotne przeciętne wynagrodzenie na każde dziecko;

2) dwoje lub więcej dzieci - odszkodowanie przysługuje w wysokości określonej w ust. 1 pkt 1, zwiększonej o 3,5-krotne przeciętne wynagrodzenie na drugie i każde następne dziecko.

3. Jeżeli oprócz małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania są uprawnieni równocześnie inni członkowie rodziny, każdemu z nich odszkodowanie przysługuje w wysokości 3,5-krotnego przeciętnego wynagrodzenia, niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom zgodnie z ust. 1 pkt 1 lub ust. 2.

4. Jeżeli do jednorazowego odszkodowania są uprawnieni tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci, odszkodowanie przysługuje w wysokości określonej w ust. 1 pkt 2, zwiększonej o 3,5-krotne przeciętne wynagrodzenie na drugiego i każdego następnego uprawnionego.

5. Jednorazowe odszkodowanie należne uprawnionym członkom rodziny zmniejsza się o kwotę jednorazowego odszkodowania wypłaconego funkcjonariuszowi z tytułu uszczerbku na zdrowiu doznanego wskutek wypadku lub choroby, jeżeli były one przyczyną późniejszego zgonu funkcjonariusza.

6. Kwotę jednorazowego odszkodowania ustaloną zgodnie z ust. 2 lub 4 dzieli się między uprawnionych członków rodziny w równych częściach.

Art. 13. [Ustalenie wysokości jednorazowego odszkodowania] 1. Do ustalenia wysokości jednorazowego odszkodowania przyjmuje się przeciętne wynagrodzenie obowiązujące w dniu wydania decyzji przyznającej odszkodowanie.

2. Kwotę jednorazowego odszkodowania lub jego zwiększenia zaokrągla się do pełnych złotych w górę.

Art. 14. [Podwyższenie jednorazowego odszkodowania oraz przyznawanie go członkowi rodziny] 1. W szczególnie uzasadnionych przypadkach odpowiednio Prezes Rady Ministrów, minister właściwy do spraw finansów publicznych, minister właściwy do spraw wewnętrznych albo Szef Kancelarii Sejmu może:

1) podwyższyć jednorazowe odszkodowanie funkcjonariuszowi albo uprawnionemu członkowi rodziny, nie więcej jednak niż o 100% wysokości odszkodowania ustalonej na podstawie art. 11 i art. 12;

2) przyznać jednorazowe odszkodowanie:

a) członkowi rodziny zmarłego funkcjonariusza niespełniającemu warunków wymaganych do uzyskania renty rodzinnej - do wysokości określonej w art. 12,

b) uprawnionemu członkowi rodziny funkcjonariusza zaginionego w czasie pełnienia służby - w wysokości określonej w art. 12,

c) uprawnionemu członkowi rodziny funkcjonariusza zmarłego wskutek przestępstwa, jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że jego śmierć pozostaje w związku ze służbą - do wysokości określonej w art. 12.

2. Osobie, o której mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a, można przyznać jednorazowe odszkodowanie wyłącznie w przypadku braku uprawnionych członków rodziny.

Art. 15.[Odszkodowanie za udowodnione szkody] Funkcjonariuszowi, który doznał uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku określonego w art. 3, a w razie jego śmierci wskutek takiego wypadku - uprawnionym członkom rodziny przysługuje odszkodowanie za udowodnione szkody poniesione wskutek utraty, zniszczenia lub uszkodzenia w związku z wypadkiem przedmiotów osobistego użytku.

Art. 16. [Odszkodowanie za utracone lub zniszczone przedmioty] 1. Odszkodowanie za utracone lub zniszczone przedmioty osobistego użytku ustala się według ceny zakupu takiego samego przedmiotu z dnia, w którym wydano decyzję w sprawie odszkodowania za szkodę poniesioną w tych przedmiotach, z uwzględnieniem stopnia ich zużycia. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny zakupu takiego samego przedmiotu, jego wartość ustala się według ceny zakupu przedmiotu tego samego rodzaju o identycznych lub zbliżonych parametrach.

2. Odszkodowanie za uszkodzone przedmioty osobistego użytku ustala się jako równowartość kosztów przywrócenia ich do stanu sprzed zaistnienia szkody. Jeżeli stopień uszkodzenia jest znaczny lub koszty naprawy przekraczałyby wartość uszkodzonego przedmiotu, odszkodowanie ustala się w sposób określony w ust. 1.

Rozdział 3

Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadku

Art. 17. [Zawiadomienie o wypadku] 1. Funkcjonariusz, który uległ wypadkowi, jeżeli pozwala na to stan jego zdrowia i okoliczności, niezwłocznie zawiadamia o tym bezpośredniego przełożonego.

2. Jeżeli wypadkowi uległ:

1) Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szef Agencji Wywiadu lub Szef Centralnego Biura Antykorupcyjnego - zawiadamia się Prezesa Rady Ministrów;

2) Komendant Główny Policji, Komendant Główny Straży Granicznej, Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej lub Komendant Służby Ochrony Państwa - zawiadamia się ministra właściwego do spraw wewnętrznych;

3) Szef Krajowej Administracji Skarbowej - zawiadamia się ministra właściwego do spraw finansów publicznych;

4) Komendant Straży Marszałkowskiej - zawiadamia się Szefa Kancelarii Sejmu.

3. Bezpośredni przełożony funkcjonariusza, który uległ wypadkowi, niezwłocznie zawiadamia o tym kierownika jednostki organizacyjnej.

4. Kierownik jednostki organizacyjnej po powzięciu wiadomości o wypadku funkcjonariusza niezwłocznie:

1) zabezpiecza miejsce wypadku przed ewentualnymi dalszymi następstwami zdarzenia, jeżeli okoliczności to uzasadniają;

2) udziela pomocy osobom poszkodowanym lub osobom, którym zagraża niebezpieczeństwo;

3) wszczyna postępowanie w sprawie ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, zwane dalej „postępowaniem wyjaśniającym";

4) powołuje komisję powypadkową;

5) zawiadamia pisemnie o wypadku kierownika komórki organizacyjnej właściwej do spraw bezpieczeństwa i higieny służby i pracy;

6) udostępnia informacje i materiały niezbędne do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku oraz udziela wszechstronnej pomocy komisji powypadkowej.

5. Jeżeli wypadek zdarzył się na terenie właściwości jednostki organizacyjnej innej niż jednostka organizacyjna właściwa ze względu na miejsce pełnienia służby, kierownik tej jednostki:

1) zapewnia udzielenie pomocy funkcjonariuszowi, który uległ wypadkowi;

2) zabezpiecza miejsce wypadku;

3) niezwłocznie zawiadamia o wypadku bezpośredniego przełożonego funkcjonariusza, który uległ wypadkowi.

6. Postępowanie wyjaśniające wszczyna się z dniem powołania komisji powypadkowej.

7. W rozumieniu przepisów niniejszego rozdziału zadania kierownika jednostki organizacyjnej wykonuje w odniesieniu do:

1) Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szefa Agencji Wywiadu lub Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego - Prezes Rady Ministrów;

2) Komendanta Głównego Policji, Komendanta Głównego Straży Granicznej, Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej lub Komendanta Służby Ochrony Państwa - minister właściwy do spraw wewnętrznych;

3) Szefa Krajowej Administracji Skarbowej - minister właściwy do spraw finansów publicznych;

4) Komendanta Straży Marszałkowskiej - Szef Kancelarii Sejmu.

Art. 18.[Skierowanie na badanie niezbędne do ustalenia zawartości w organizmie alkoholu lub innych substancji o podobnym działaniu] Funkcjonariusza, który uległ wypadkowi, kierownik jednostki organizacyjnej lub inny przełożony niezwłocznie kieruje na badanie niezbędne do ustalenia zawartości w organizmie alkoholu, środków odurzających, substancji psychotropowych lub innych substancji o podobnym działaniu, jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie wystąpienia okoliczności, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2, chyba że stan jego zdrowia albo okoliczności wypadku nie uzasadniają przeprowadzenia takiego badania.

Art. 19. [Powołanie komisji powypadkowej] 1. Kierownik jednostki organizacyjnej powołuje komisję powypadkową, w której skład wchodzą co najmniej:

1) jako przewodniczący - przedstawiciel służby właściwej do spraw bezpieczeństwa i higieny służby i pracy w jednostce organizacyjnej;

2) jako członek - przedstawiciel służby właściwy do oceny okoliczności i przyczyn wypadku lub inna osoba wskazana przez powołującego komisję powypadkową.

2. Jeżeli w jednostce organizacyjnej nie utworzono służby właściwej do spraw bezpieczeństwa i higieny służby i pracy, w skład komisji powypadkowej wchodzi osoba, której kierownik jednostki organizacyjnej powierzył wykonywanie zadań w zakresie bezpieczeństwa i higieny służby i pracy.

3. Jeżeli wypadkowi uległ kierownik jednostki organizacyjnej, komisję powypadkową powołuje jego bezpośredni przełożony.

4. Jeżeli wypadkowi uległ:

1) Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szef Agencji Wywiadu lub Szef Centralnego Biura Antykorupcyjnego - komisję powypadkową powołuje Prezes Rady Ministrów;

2) Komendant Główny Policji, Komendant Główny Straży Granicznej, Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej lub Komendant Służby Ochrony Państwa - komisję powypadkową powołuje minister właściwy do spraw wewnętrznych;

3) Szef Krajowej Administracji Skarbowej - komisję powypadkową powołuje minister właściwy do spraw finansów publicznych;

4) Komendant Straży Marszałkowskiej - komisję powypadkową powołuje Szef Kancelarii Sejmu.

5. Jeżeli wymaga tego ważny interes służby, w szczególności gdy postępowanie wyjaśniające mogłoby narazić niejawne dane osobowe funkcjonariusza lub czynności przez niego wykonywane na ujawnienie, komisję powypadkową powołuje odpowiednio Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szef Agencji Wywiadu, Szef Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Komendant Główny Policji, Komendant Główny Straży Granicznej, Szef Krajowej Administracji Skarbowej, Szef Kancelarii Sejmu lub Komendant Służby Ochrony Państwa.

6. Członkami komisji powypadkowej nie mogą być osoby będące świadkami wypadku oraz osoby, których bezstronność może budzić wątpliwości.

Art. 20. [Komisja powypadkowa] 1. Komisja powypadkowa ustala okoliczności i przyczyny wypadku oraz jego związek ze służbą w postępowaniu wyjaśniającym. W tym celu:

1) dokonuje oględzin miejsca wypadku, maszyn lub urządzeń, oceny ich stanu technicznego oraz bada warunki pełnienia służby i inne okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku lub mają z nim związek;

2) sporządza szkice lub wykonuje zdjęcia miejsca wypadku, jeżeli okoliczności to uzasadniają;

3) przyjmuje wyjaśnienia od funkcjonariusza, który uległ wypadkowi, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala, oraz zbiera informacje mogące mieć znaczenie dla ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku od świadków wypadku i innych osób;

4) zasięga opinii specjalistów lub biegłych w zakresie niezbędnym do oceny okoliczności i przyczyn wypadku, jeżeli okoliczności to uzasadniają;

5) występuje o udostępnienie akt postępowania karnego lub postępowania dyscyplinarnego oraz innych dokumentów dotyczących wypadku i jego skutków;

6) występuje do poszkodowanego lub członków jego rodziny o udostępnienie dokumentacji medycznej dotyczącej skutków wypadku;

7) zbiera inne dowody mające związek z wypadkiem lub jego skutkami.

2. W przypadku, o którym mowa w art. 17 ust. 5, przewodniczący komisji powypadkowej może zwrócić się do kierownika jednostki organizacyjnej właściwej ze względu na miejsce wypadku o dokonanie czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1-3 lub 7, oraz nadesłanie zebranych materiałów.

3. Dokumenty sporządzane w postępowaniu wyjaśniającym są gromadzone w aktach postępowania wyjaśniającego.

4. Funkcjonariusz, który uległ wypadkowi, albo uprawnieni członkowie rodziny mają prawo wglądu do akt postępowania wyjaśniającego na każdym etapie tego postępowania oraz do sporządzania notatek i odpisów, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z przepisów o ochronie informacji niejawnych.

5. Komisja powypadkowa może zawrzeć w protokole powypadkowym wnioski i zalecenia profilaktyczne.

Art. 21. [Ustalenia komisji, gdy w związku z wypadkiem funkcjonariusz poniósł szkodę wskutek utraty lub uszkodzenia przedmiotów osobistego użytku] 1. Jeżeli w związku z wypadkiem funkcjonariusz poniósł szkodę wskutek utraty, zniszczenia lub uszkodzenia przedmiotów osobistego użytku, komisja powypadkowa ustala:

1) rodzaj przedmiotów;

2) stopień zużycia przedmiotów przed wypadkiem i ich przybliżoną wartość;

3) stopień zniszczenia lub uszkodzenia przedmiotów albo fakt ich utraty.

2. Ustalenia, o których mowa w ust. 1, wpisuje się do protokołu powypadkowego.

Art. 22. [Postępowanie karne lub dyscyplinarne, którego wynik może mieć wpływ na prawo do jednorazowego odszkodowania] 1. Jeżeli w sprawie wypadku, któremu uległ funkcjonariusz, jest prowadzone postępowanie karne lub postępowanie dyscyplinarne, a wynik tego postępowania może mieć wpływ na prawo funkcjonariusza lub uprawnionych członków rodziny do jednorazowego odszkodowania, kierownik jednostki organizacyjnej może zawiesić, na wniosek przewodniczącego komisji powypadkowej, postępowanie wyjaśniające do chwili zakończenia postępowania prowadzonego przez właściwy organ.

2. Przewodniczący komisji powypadkowej pisemnie zawiadamia funkcjonariusza, który uległ wypadkowi, lub uprawnionych członków rodziny o zawieszeniu postępowania wyjaśniającego.

Art. 23. [Protokół powypadkowy] 1. Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku komisja powypadkowa sporządza protokół powypadkowy i zawiadamia o tym funkcjonariusza, który uległ wypadkowi, albo uprawnionych członków rodziny.

2. Komisja powypadkowa zapoznaje funkcjonariusza, który uległ wypadkowi, albo uprawnionych członków rodziny z treścią protokołu powypadkowego przed jego zatwierdzeniem oraz poucza ich o prawie zgłaszania uwag i zastrzeżeń do treści tego protokołu.

3. Jeżeli w protokole powypadkowym są zawarte dane stanowiące informacje niejawne, funkcjonariuszowi, który uległ wypadkowi lub uprawnionym członkom rodziny przedstawia się wyciąg z protokołu z pominięciem tych informacji.

Art. 24. [Kierownik jednostki organizacyjnej] 1. Kierownik jednostki organizacyjnej:

1) zatwierdza protokół powypadkowy albo

2) zwraca komisji powypadkowej niezatwierdzony protokół powypadkowy w celu dokonania dodatkowych ustaleń, jeżeli uzna, że okoliczności i przyczyny wypadku nie zostały dostatecznie wyjaśnione, albo

3) zwraca komisji powypadkowej niezatwierdzony protokół powypadkowy w celu wyjaśnienia treści i uzupełnienia tego protokołu przez komisję powypadkową, jeżeli do jego treści zostały zgłoszone uwagi i zastrzeżenia, o których mowa w art. 23 ust. 2.

2. Po dokonaniu dodatkowych ustaleń albo wyjaśnień i uzupełnień komisja powypadkowa:

1) w przypadku gdy w toku dodatkowych ustaleń wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności, sporządza nowy protokół powypadkowy, zapoznaje z nim funkcjonariusza, który uległ wypadkowi, albo uprawnionych członków rodziny i poucza ich o prawie zgłoszenia uwag i zastrzeżeń do jego treści oraz przedstawia go kierownikowi jednostki organizacyjnej albo

2) ponownie przedstawia kierownikowi jednostki organizacyjnej niezmieniony protokół powypadkowy wraz z pisemnym stanowiskiem komisji odnośnie do zgłoszonych uwag i zastrzeżeń.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2:

1) pkt 1 - przepisy ust. 1 i art. 23 ust. 2 i 3 stosuje się;

2) pkt 2 - kierownik jednostki organizacyjnej zatwierdza protokół powypadkowy.

Art. 25. [Zatwierdzony protokół powypadkowy] 1. Zatwierdzony protokół powypadkowy przekazuje się po jednym egzemplarzu:

1) funkcjonariuszowi, który uległ wypadkowi, a jeżeli funkcjonariusz ten poniósł śmierć w wypadku - uprawnionym członkom rodziny, za pisemnym potwierdzeniem odbioru; przepis art. 23 ust. 3 stosuje się;

2) właściwej komisji lekarskiej podległej ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych albo komisji lekarskiej Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego albo Agencji Wywiadu.

2. Do akt postępowania wyjaśniającego dołącza się egzemplarz zatwierdzonego protokołu powypadkowego, uwagi i zastrzeżenia wniesione przez funkcjonariusza, który uległ wypadkowi, albo uprawnionych członków rodziny oraz zdanie odrębne, jeżeli zostało złożone przez członka komisji powypadkowej.

Art. 26.[Przechowywanie akt postępowania wyjaśniającego] Kierownik jednostki organizacyjnej przechowuje akta postępowania wyjaśniającego przez 20 lat od dnia wypadku.

Art. 27. [Rejestr wypadków] 1. Kierownik jednostki organizacyjnej prowadzi rejestr wypadków pozostających w związku z pełnieniem służby.

2. W rejestrze wypadków pozostających w związku z pełnieniem służby wpisuje się następujące dane:

1) imię i nazwisko funkcjonariusza, który uległ wypadkowi;

2) miejsce i datę wypadku;

3) informacje dotyczące skutków wypadku dla funkcjonariusza, który uległ wypadkowi;

4) datę sporządzenia protokołu powypadkowego;

5) stwierdzenie, że wypadek jest wypadkiem pozostającym w związku z pełnieniem służby;

6) liczbę dni zwolnienia od zajęć służbowych;

7) inne informacje, niebędące danymi osobowymi, których zamieszczenie w rejestrze jest celowe, w tym wnioski i zalecenia profilaktyczne komisji powypadkowej.

Art. 28. [Delegacja] 1. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb ustalania okoliczności i przyczyn wypadków w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu oraz Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, w szczególności:

1) tryb postępowania komisji powypadkowej,

2) tryb zgłaszania i rozpatrywania uwag i zastrzeżeń do ustaleń komisji powypadkowej oraz zatwierdzania tych ustaleń,

3) wzory rejestru wypadków pozostających w związku z pełnieniem służby, protokołu powypadkowego oraz innych dokumentów sporządzanych w toku postępowania wyjaśniającego

- mając na względzie sprawne i terminowe prowadzenie tych postępowań.

2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb ustalania okoliczności i przyczyn wypadków w Policji, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Państwowej Straży Pożarnej i Służbie Ochrony Państwa, w szczególności:

1) tryb postępowania komisji powypadkowej,

2) tryb zgłaszania i rozpatrywania uwag i zastrzeżeń do ustaleń komisji powypadkowej oraz zatwierdzania tych ustaleń,

3) wzory rejestru wypadków pozostających w związku z pełnieniem służby, protokołu powypadkowego oraz innych dokumentów sporządzanych w toku postępowania wyjaśniającego

- mając na względzie sprawne i terminowe prowadzenie tych postępowań.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb ustalania okoliczności i przyczyn wypadków w Służbie Celno-Skarbowej, w szczególności:

1) tryb postępowania komisji powypadkowej,

2) tryb zgłaszania i rozpatrywania uwag i zastrzeżeń do ustaleń komisji powypadkowej oraz zatwierdzania tych ustaleń,

3) wzory rejestru wypadków pozostających w związku z pełnieniem służby, protokołu powypadkowego oraz innych dokumentów sporządzanych w toku postępowania wyjaśniającego

- mając na względzie sprawne i terminowe prowadzenie tych postępowań.

Art. 29. [Zbiorcze zestawienie wypadków] Zbiorcze zestawienie wypadków pozostających w związku z pełnieniem służby zaistniałych w danym roku kalendarzowym sporządzają:

1) Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szef Agencji Wywiadu oraz Szef Centralnego Biura Antykorupcyjnego,

2) Komendant Główny Policji, Komendant Główny Straży Granicznej, Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej oraz Komendant Służby Ochrony Państwa,

3) Szef Krajowej Administracji Skarbowej,

4) Szef Kancelarii Sejmu

- i przekazują odpowiednio Prezesowi Rady Ministrów, ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych albo ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych w terminie do końca marca następnego roku.

Rozdział 4

Ustalanie związku choroby ze szczególnymi warunkami lub właściwościami służby

Art. 30. [Ujawnienie choroby, co do której zachodzi podejrzenie, że powstała w związku ze szczególnymi warunkami lub właściwościami służby] 1. W razie ujawnienia u funkcjonariusza choroby, co do której zachodzi podejrzenie, że powstała w związku ze szczególnymi warunkami lub właściwościami służby, kierownik jednostki organizacyjnej kieruje funkcjonariusza do właściwej komisji lekarskiej z urzędu lub na wniosek funkcjonariusza.

2. W razie śmierci funkcjonariusza spowodowanej chorobą, co do której zachodzi podejrzenie, że powstała w związku ze szczególnymi warunkami lub właściwościami służby, kierownik jednostki organizacyjnej zwraca się z urzędu lub na wniosek osób, o których mowa w art. 8, do właściwej komisji lekarskiej o ustalenie, czy śmierć funkcjonariusza jest następstwem tej choroby.

Rozdział 5

Orzekanie o uszczerbku na zdrowiu

Art. 31.[Komisje lekarskie] O uszczerbku na zdrowiu funkcjonariusza doznanym wskutek wypadku lub choroby lub o związku śmierci funkcjonariusza z wypadkiem lub chorobą orzekają komisje lekarskie podległe ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych albo komisje lekarskie Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego albo Agencji Wywiadu.

Art. 32. [Delegacja] 1. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

1) wykaz chorób pozostających w związku z pełnieniem służby w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu i Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, uwzględniając ich związek ze szczególnymi warunkami lub właściwościami każdej ze służb;

2) sposób ustalania stopnia uszczerbku na zdrowiu funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu i Centralnego Biura Antykorupcyjnego, uwzględniając możliwość wystąpienia wielomiejscowych naruszeń sprawności organizmu oraz wpływ upośledzeń czynności organizmu mogących istnieć przed wypadkiem lub chorobą na ocenę procentową uszczerbku na zdrowiu;

3) wykaz norm oceny procentowej uszczerbku na zdrowiu funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu i Centralnego Biura Antykorupcyjnego, mając na względzie aktualny stan wiedzy medycznej.

2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia, ministrem właściwym do spraw pracy, ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego oraz ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) wykaz chorób pozostających w związku z pełnieniem służby w Policji, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Państwowej Straży Pożarnej, Służbie Celno-Skarbowej i Służbie Ochrony Państwa, uwzględniając ich związek ze szczególnymi warunkami lub właściwościami każdej ze służb;

2) sposób ustalania stopnia uszczerbku na zdrowiu funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Ochrony Państwa, o których mowa w art. 2 pkt 1, uwzględniając możliwość wystąpienia wielomiejscowych naruszeń sprawności organizmu oraz wpływ upośledzeń czynności organizmu mogących istnieć przed wypadkiem lub chorobą na ocenę procentową uszczerbku na zdrowiu;

3) wykaz norm oceny procentowej uszczerbku na zdrowiu funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Ochrony Państwa, o których mowa w art. 2 pkt 1, mając na względzie aktualny stan wiedzy medycznej.

Rozdział 6

Postępowanie w sprawie przyznania świadczeń odszkodowawczych

Art. 33. [Wszczęcie postępowania w sprawie przyznania świadczeń odszkodowawczych] Postępowanie w sprawie przyznania świadczeń odszkodowawczych wszczyna się:

1) z urzędu w przypadku:

a) stwierdzenia w okresie pozostawania w służbie uszczerbku na zdrowiu funkcjonariusza,

b) śmierci funkcjonariusza w okresie pozostawania w służbie wskutek wypadku lub choroby;

2) na wniosek funkcjonariusza albo uprawnionych członków rodziny w przypadku:

a) stwierdzenia stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu lub śmierci funkcjonariusza, które nastąpiły po jego zwolnieniu ze służby,

b) pogorszenia stanu zdrowia funkcjonariusza wskutek wypadku lub choroby,

c) stwierdzenia przez komisję lekarską, że wskutek wypadku lub choroby funkcjonariusz nie doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu albo że jego śmierć nie pozostaje w związku z wypadkiem lub chorobą,

d) stwierdzenia przez komisję powypadkową, że wypadek funkcjonariusza nie pozostaje w związku ze służbą lub nastąpił w okolicznościach wymienionych w art. 7 ust. 1,

e) szkody poniesionej przez funkcjonariusza wskutek utraty, zniszczenia lub uszkodzenia w związku z wypadkiem, o którym mowa w art. 3, przedmiotów osobistego użytku.

Art. 35. [Ustalanie prawa do jednorazowego odszkodowania] Prawo do jednorazowego odszkodowania ustala się na podstawie:

1) orzeczenia komisji lekarskiej, o której mowa w art. 31;

2) protokołu powypadkowego;

3) dokumentów potwierdzających stan cywilny lub stopień pokrewieństwa uprawnionego członka rodziny z poszkodowanym funkcjonariuszem, w szczególności wyciągów z aktów stanu cywilnego;

4) zaświadczenia właściwego organu emerytalnego stwierdzającego spełnienie przez uprawnionych członków rodziny innych niż małżonek warunków wymaganych do uzyskania renty rodzinnej po zmarłym funkcjonariuszu;

5) innych dowodów potwierdzających spełnienie warunków, o których mowa w art. 8 pkt 3.

Art. 36. [Ustalanie prawa do odszkodowania za szkody poniesione wskutek utraty lub uszkodzenia przedmiotów osobistego użytku] Prawo do odszkodowania za szkody poniesione wskutek utraty, zniszczenia lub uszkodzenia w związku z wypadkiem przedmiotów osobistego użytku i wysokość tego odszkodowania ustala się na podstawie:

1) protokołu powypadkowego;

2) innych dowodów przedstawionych przez osobę uprawnioną do odszkodowania.

Art. 37. [Termin wydania decyzji w sprawie przyznania świadczeń] 1. Decyzję w sprawie przyznania świadczeń odszkodowawczych wydaje się w terminie 30 dni od dnia wszczęcia postępowania.

2. Jeżeli organ, o którym mowa w art. 34 ust. 2, uzna, że zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek, może przedstawić również, odpowiednio Marszałkowi Sejmu, Prezesowi Rady Ministrów, ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych albo ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, wniosek o podwyższenie odszkodowania albo o jego przyznanie w wysokości określonej w art. 14, wraz z dokumentami zebranymi w sprawie.

3. Decyzje w sprawach, o których mowa w ust. 2, Marszałek Sejmu, Prezes Rady Ministrów, minister właściwy do spraw finansów publicznych albo minister właściwy do spraw wewnętrznych wydaje w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku organu.

4. Jeżeli w związku z wypadkiem, któremu uległ funkcjonariusz, jest prowadzone postępowanie karne lub postępowanie dyscyplinarne, a wynik tego postępowania może mieć wpływ na uprawnienia funkcjonariusza lub członków jego rodziny do jednorazowego odszkodowania, organ, o którym mowa w art. 34 ust. 2, może zawiesić wydanie decyzji lub przedstawienie wniosku, o którym mowa w ust. 2, do czasu zakończenia postępowania karnego lub postępowania dyscyplinarnego, o czym powiadamia się te osoby.

Art. 38. [Odwołanie od decyzji] 1. Od decyzji, o której mowa w art. 37 ust. 1, przysługuje odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, na zasadach i w terminach określonych w przepisach ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 i 1429).

2. Odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych przysługuje także w razie niewydania decyzji w terminie 60 dni od dnia zgłoszenia wniosku o przyznanie świadczenia odszkodowawczego bądź powstania obowiązku wszczęcia postępowania z urzędu. Odwołanie można wnieść w każdym czasie po upływie tego terminu.

3. Od decyzji, o której mowa w art. 37 ust. 3, przysługuje skarga do sądu administracyjnego.

Art. 39.[Świadczenia odszkodowawcze] Świadczenia odszkodowawcze, w tym przyznane na podstawie art. 14, wypłaca jednostka organizacyjna, na której zaopatrzeniu finansowym funkcjonariusz pozostaje, albo w przypadku funkcjonariusza zwolnionego albo zmarłego, albo zaginionego - jednostka, na której zaopatrzeniu pozostawał przed dniem zwolnienia albo śmierci, albo zaginięcia, w terminie 14 dni od dnia wydania decyzji.

Rozdział 7

Zmiany w przepisach obowiązujących

Art. 40. (pominięty)

Art. 41. (pominięty)

Art. 42. (pominięty)

Art. 43. (pominięty)

Art. 44. (pominięty)

Art. 45. (pominięty)

Art. 46. (pominięty)

Art. 47. (pominięty)

Rozdział 8

Przepisy przejściowe i końcowe

Art. 48. [Przepisy dotychczasowe] 1. Do postępowań w sprawie przyznania świadczeń odszkodowawczych wszczętych a niezakończonych decyzją ostateczną przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

2. W przypadku pogorszenia się stanu zdrowia funkcjonariusza, które jest następstwem wypadku lub choroby, z których tytułu wypłacono jednorazowe odszkodowanie na podstawie przepisów dotychczasowych, zwiększenie tego odszkodowania ustala się na zasadach określonych w art. 11.

Art. 49. [Przepisy wykonawcze] 1. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 60b ustawy, o której mowa w art. 44, zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 60b ustawy, o której mowa w art. 44, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

2. Przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 2 ust. 2, art. 3 i art. 11 ust. 3 ustawy, o której mowa w art. 50, zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 28 ust. 2 i art. 32 ust. 2 niniejszej ustawy, nie dłużej jednak niż przez okres 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art. 50. [Przepisy uchylone] Traci moc ustawa z dnia 16 grudnia 1972 r. o odszkodowaniach przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą w Policji (Dz. U. poz. 345, z późn. zm.).

Art. 51. [Wejście w życie] Ustawa wchodzi w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca następującego po miesiącu ogłoszenia.